장음표시 사용
31쪽
Deicendu tam ad certaine legitim5. quodque instituti praecipui est . attingit. Probat
ta elementa dandum esse quintii corpus simplex, hoc est, cα lum. Quod quinque rationibus stabilire nititur. Prima ratio Ptimi ita habet. Nequa probat cesse est omnem mo- dari quinta tum simplicem natu substatiam. raliter alicui corpori simplici couenire: sed motus. qui in orbem fit. est simplex. dat itque in natura rerum, ut constat:oportet igitur dari aliquod corpus limplex cui sua
hoc autem non potest esse aliquod ex quatuor et ciuentis . cum haee sudum , & deorsum ferantur, & unius
sit motus simplex. Erit igitur corpus aliud abliis distinctum, nempe
coelum. Si praeterea motu . quiprater naturam s. Antequam alteram ad idem institutum comprobandum rationem
proserat , duo sumit. Marum vio- Vnum est, moisi prς- lentum esse ter naturam,id est viocoutrarium lantum contrarisi ei se motui secundum natura : sicuti motus terrae in locum superum contrarius est motui eiusdem in locum infimum. Alterii, unum vari duntax t aduersari quod probatur Io.
motus circulatis. que in emlesti mundo deprehendimus. conuenit eclo naturaliter, aut praeter natura i sumit aute motum p tet naturam pro violento: l si naturaliter, iam igitur coelum non est de quatuor Hementis aliquod, ut ex superioribus constat. Quare necellario coelia erit aliud eorpus ab iis distinctum. Si contra naturam. sit
32쪽
terram, harum lectes, ct ea tua simi hisce pra- st igitur corpus illud. yiupra , motiones etiam alias simplices, alias quo
dammodo mictas esse necesse est implicium qκ
dem simplices, mpositori m aure minas amoueri b
consita nuru eiusce simplicis, quod in his ipsis db-
- T minatur aesiverat. φ Si igitur simplex in ratione rerum est motus, conuersito aute motus est, plera
atque corporis simplici simplo est ν , O plex motus corporis simplicis ras m si x p tisit per id illi simplex, quia silerat, competit sim-
' plex quippiam esse corpus in ratione reri prost sonecesse est, quod quidem sit aptum circulari motu Tex.'. serapte natura ferri. Etenim eri potest,o vi quip
piam eo moueatur motu, qui ad aliud corpus a commodatur, at ut eo moueatur, sicundum natura
s ri nequissi uniuscuius, corpori simplicis unus
Tex io. sit motus, ei competens sicundum natura. Si praetere.t motus, qui praeter naturis est,ei qui indum naturam est aduerstum unumque uni contrarium
est Atm conuersio sit motio simplex, sim sicundum
naturam ei corpori,quod friu inest, praeter natu-
Tex. ii. ram insit eidem necesse est. Si igitur ignis sit quod aduersatur rut quippι.t aliud tale, turalis ii iis
motus conuersioni cotrarius est atque motus et , qui
bus in erasi pera b lo a petuntur,inter trari'ssint. Sin vero quippiam aliud corpus adsit, quod
praeter natura in orbe iretur, erit alitis quispiam motus ipsius sicunda natura, at id e se non potes; nam sibi motui Hos son ituri, ignis vel aer erit: fu quo deor um acceditur, terra erit, vel aqua. Tex. u. zAI vero talem latione est prima ei se ne se est: r, si enim imperfretu antecedit natura , atq; e circulus quidem per reii. est; linea vero recta natus si per ecta: neque enim infiniim, terminis enim atque foret, ueque finita .est enim quippiam extra ora, quippe cum scripossit, ut cuiuis in semen si addatur. 2ua siprior qui de motus, corporis i prioris natura; conuersio veroprior et resto,
atque quod ita in orbE fertur, ignis v. C. ut quida inquiunt, aut aliud e quatuor clementis. certe necesse erit in
tu naturale ignis. quieti in locu superu, co- uariu ei te motui circularnquod tame fieri non poteti: quia iamum duo essent contraria, nepe motui ignis. motus circulatis . 3emotus de oris. Quod si quis dicat eiusmodi corpus. quod praetcrnatura circumagitur. esse diuersum a quatuor elemetis. Oportebit couenire ei aliquealtu motu naturalem.
quod no minus est impollibile: quandoquidem si ei naturalis sit
motus sursum .aut erit ignis .aut aer: si deo sum, aut erit terra. vel aqua. Quare no vid tur nes dum corpus, quod supra quatuor elementa in orbe vertari eo spicimus. eo motu secundum naturam agi. esse', ab elementis distinctum. ε At vero latim. oc. Tettia ratio ita se habet . Motus simplex prior natura . perfectiorq, caeteris motibus simplicibus . cor tere debet alicui corpori simplici reliquisite corporibus simplicib' pilori, nobiliori .
ut ita motus,ta mobi Tertia rario.
te proportione sibi rei podeant: atqui motus Motus circucuculatas cli prior n. taris naturatura , & nobilior exteris motibus simplicibus. quibus mouentur et eluenta. pretor, Ur e Conuenit igitur alicui corpori simplica,quod eis eiri elementis & prius natu- cel Dor cara,& excellentius. ac diuinius sit. Porro aute quod circularis motus praedicto teri . modo reliquis excellat, suadet Aristoteles ex unperfectione motus recti. Motum autem rectuin imperfectum este,dilemate quodam ex natura lineae rectae
concludit. Nam linea recta vel finita eis, vel in fiuita: si finita. iane quia finem Rei persecti no Labet .imperi .cta eii praeserti incum, ut ex Pythagorica disciplina dictum in tribu/po- iam ibit,cuiusque rei pcirectio in tribus pocua sit, principio. medio, de fine. Si sit .
33쪽
semper aliquid adiungere. quo nisi or fiat,t propterea tinpecte eit. Nam cui aliquid
egere videtur. Est autem indigentia imperfectio. Quare rate duei h& lineam rectam. α motu . qui super ea fit. imperiectum esse. Obieri. r. Erit tamen . qui ira obiiciat:linea circularis non est magnitudo perfecta. cum non omnes tres dimensiones Obtineat.N6 recte igitur Aristoteles ex perfectione circularis lineae motus circularis perfectionem corro bauit. Secundo.quid- i quid, principium in dium. α finem habet. periectu est , ut ex superius dictis constat. Ergo cum linea recta finita Laee tria vendicet , quid est cur perfecta non censeatur Tertio. infinitu persectione , cuius nodieii Deus.non habet finem: non ergo Aristoteles probe collisit li- neam infinita esie imperfectam,quia fitiem non habet. Dilut.r. ob- Ad primum horti rete t. 6pondet D. Thomas hoc loco de s linea circularis non sit simpliciter perfecta magni tudo , x t probat argu
dum notionem lineae, quatenus ei nihil lineae adiici potest. Dilut a. Ad i. dicendum ut aliquid ex parte sit absolutum . sat esse competere ei rationem principit. inedij. dc finis : non tamen ut simpliciter, ac modis omnibus ita eo genere, specie-ve perfectu habeaturiat iuxta posteriore hue sensum negauit Arist. linea rectam perfecta esse: uod tam e iuxta priore concederet. D. M 3. Ad s.probationem Arisbotelis non concluti
Ad probationem Aristotelis non concludere absolute in quolibet infinito, sed in quantitate infinita, de qua sermo erat: imo & in hac consecutione phabilem tantam csse. ut pote, quae solum vim habeat ex etymologia vocalim λ - quod cupin , perructionemq; signifi
34쪽
atque ipsi reditu corporis sit simplicium moti Praterea si mrem. ignis enim loca recto motu supera petit, est terrea
iet Priusqua rationc quo Diuisio ma tam proponat, duo iu- tu sim m. init. Alterum cst. Omnem motu sinplicem
aut natur lem cste, aut praeter naturam. Nomine motus praeter naturam coprebedit tam violentum, qua illum, qui nec violentus est, nec naturalis.Secunduest, motum,qui praeter natura viai conuenit, alteri secud si naturam conuenire: ut patet in motu sursum . qui te xx traeter natura. igni vero lecundu naturam copetit.Tu ita ratioci- Luarta ra- natur. Motus circula- t.. iis conuenit eleinetisprqter natura: erso datur quinta substantia
simplex . cui naturaliter inst. Haec aute co- secutio ex superius disctis eonspicua est.
Quinta ratio, constat Quinta O- dari in natura rerum rast. motum circulare. Veligitur in m udi uniuer
sitate aliquod corpus simplex existit. cui is
motus lacuudii natura conueniat, vel non: si
situ. Na cum motus cir Motus cir
cularis nulli cleme O- cularis nul-rum naturaliter cope- δε elementatat, ut iam liquet, dabi- secundia natur qui titia corpus tim- turam eonis plex , cui suapte natu- uenit. ra comtetere dicatur.
Quod si quis respou Solus motuudeat elui odi circu- eirtuti is lare motu non naturaliter, sed praeter natura d sit axat tali corpori eouenire, id e tintim , abiit dii omnino est. Primsi quia minimE eo est, ut motus circularis, qui suc Drastrum in η. Phrsicae Auscultationis tib demonstratu iuito solus cotinuus,& perpetuus heli ει ὰ velle potest nulli corpori naturaliter accomodetur. Deinde. quia si tantum odopraeter naturam corporibus conueniret, non posset tot saeculorum aetatibus ducare, quandoquidem ea, quae naturae aliena iunt, sempiterna esse nequeunt. uapropter ex his. Ex dictis colligit si corpus coeleste , ut quidam voluere, esset igneae natur ut nonaarianus ei debuisse praeter naturam eo uenire in orbem agi, quam deorsum ferri, hoc est , neutrum liorum motuum coeli naturam eoniecuturum sume. Tandem eoncludit dari aliud corpus praeter sublunaria, quod non modo alietius: sed multo praestantioris ae diuinioris naturae sit.
QVE corpora eodem ad instra nudi imi sinuntur: σipsam sane conuesionem cuiu fiam corporis simplicis esse necesse est. Mistorum enim latione eius nutu simplicis ieri diximus, quod in mi lione δε-Tς ω3- minatur atque superat. Ex his igitur patet aliam quamdam in ratione rerum corporis substantiam eseprater eas corporum comtutiones, qua hic um, Text. i . diuiniorem his uniuersis atque priorem. h P
terea, si motus omnis aut secundum naturam, aut
praeter naturam est, ct qui motuit est cuipia praeter naturam, Dalr naturalis est Iuda quidem intueri licet in hisie motibu , quibus surtum itur atque deorsum alter enim igni, alter terra se Uum
natura, ct praeter naturam est conuersione etiam
cum horum reste lusit praeter naturam) μ' cuipiam competere secundum naturam necesse υλText.11- , Insuper, si conuersio cuipiam competit se dum naturam, patet esse quippiam corpor implicium, atqueFrimorum, quod quidem sic suapte naturaver tur, ut ignis fusum, cst terra deorsum se
tur. Si vero corpora, quae versantur circa medium, frater naturam fruntur, mirabile sane, metal
penitus egredi rationis videtur, huc fisi motuum continuMm esse, perpetuumve, qui quidem Praeter
naturam litis corporibus instan caeteris enim ea, qua frater naturam sunt,citi im e corrumpi g
riret videntur. Luare si ignis sit id, quod ver
tur, ut quidam inquiut ton minus haec motio praeter naturam est imi, quam ea, qua instra loca potuntur. Ignis enim eum esse motum videmus, quo
Texta6. re te pergitur e medio sursum. Luapropter ex his omnibus qui iam rationibus,corpus quintam aliud esse credi erit, prater ea corpora, ua h c cst circa nos sunt, siparatii, tanto praestantiorem habens natura, quato plus ab Utis corporibus distat.
35쪽
QVAESTIO L. Sit ne apta distributio motus in recturi, ci cularem & ex iis mistum. ARTICVLVS I.
Ro parte negativa quaestionis haec se offerunt ar sumenta. Cieatur ignis per lineam rectam hinc ve sus Septentrionem: is motus non est rectus, cum neque sui sum , neque deorsum tendat: neque vero
ex his mistus, quia linea super quam fit, no est mista: simplicitas autem motus desumi debct ex simplicitate lineae. Non igitur diuisio illa persecta est. S E C v N D O, si aeris particula a concavo lunae in suum locum
per lineam rectam demeet, non mouebitur deorsum, quia non ad medium : neque sursuna, quia non a medio : igitur rmia feretur motu recto: sed neque circulati,ut patet, neque misto, ut ex
superiori probatione costat: plures igitur sint species lationum. T E R T ib, si quis iuxta mundi centrum positus digitum circa
ipsum centrum in orbem circumduceret reiusmodi motus non esset simplex , nec mistus: ergo &c. Probatur antecedens: nam quod non esset mistus ex eo madetur , quia aequaliter circa medium fieret. Quod non simplex ostenditur : qnia Aristoteles superiori cap. text. 7. non aliunde,quim ex simplicitate & compositione mobilium , diuisonem motus in simplicem & mistum indagavit. Q id fit, ut motus , qui corpori misto conuenit, simplex haberi nequeat. X ARTO, idem cocludi potest in quibusdam motibus cosporum coelestium. Namque orbes Eccentrici non volu utur circa mundi centrum: clim habeant centrum aliud sibi proprium. Planetae etiam interdum remotiores , terra sunt,ut Sol, dum est in Auge: quandoque viciniores,ut idem Sol dum est in opposito Augis. Cum igitur id , quod circulari motu torquetur, de beavmoueri circa mundi centrum, & ab eo paribus spatiis semper distare, sequitur non omnes orbium coelestium& planetarum motus circulares esse. Deinde esim ij neque recti sint, neque in isti, ut ex superius dictis colligitur, alia quaerenda erit species
36쪽
Praenotantur quaedam ad controuersiae solutionem. .
T proposita dissicultas expediatur, scire licet quem- Duplex se
admodum natura quod a.Phys libro admonuimus interdum presse accipitur , quo pacto sola larina rerum non viventium natura appellatur: ita motum n turalem aliquando sumi stricte , prout de eo tantum motu dici- γ' p tur, qui , non viventium rerum serina prouenit: quo pacto ab Arist. noc loco usurpatur. Itaq; cum Arist. tripartita illa dauisione iis ρ os almo tum distribuit,naturalem motum pro eo tantum accipit, qui diuisione .. solis rebus naturalibus vitet expertibus conuenit. Id quod aduertunt hoc loco interpretes , potestque primo ex eo deprehendi, quia nullam hic secit mentionem motus,qui ad dextrum, vel s-nistrum, ante, vel retrδ fit: quia scilicet,lii motus, ut D.Tho.annotauit,in animantibus per se tantu considerantur. Deinde quia cap. 2.tex.7. ait corpus simplex esse id, quod naturalis motus principium in se habet. Qua in descriptione, nili motum naturalem praedicto modo interpretemur, concedendum erit animal dici corpus simplex: siquide habet in se motus naturalis principium:
nempe animam, quae si naturae nomen non admodum presse capiatur, haud dubie natura est:ac motus, qui ab ea dimanat,m rernaturales numeratur. sc NovM praeterea est ex D. Thoma loco eodem, quem- Corpora com
admodum Aristoteles in hisce libris de corporibus, proux p r ς
uniuersi sunt, disserit: ita eorum motus expendere se undum pia . f.,. uniuersi conditionem, atque adeli penes ordinem ad centrum, uibu quod principium, medium & finis totius sphaerae habetur, ut ex munitus e cap. 9. lib.8. Physic. colligitur. Pio quo etiam facit, quod hoc loco Θρ agitur tantum de motibus,qui proueniunt a natura, prout natura ab anima distinguitur , uti iam monuimus : in quo maxime
sensu dici solet natura determinata esse ad unum. Proindcq; debent hic spectari motus per respectit m ad aliquid maxime virum & determinatum in V niuerso, hoc est ad medium liue centrum 'quod fixum immobilique est. Nεc illud praetereundum, lineam rectam,cirentarem,& mixtam,su per quas latio fit,dupliciter spectari,ac definiti pol se, nimirum mathematice,vel physice: mathematice hunc in modum definientur: linea recta est,quae ab uno puncto ad aliud punctum Luid sit i quam breuissime pet tingit. Circulatis, cuius omnes partes ab ali- quo Vno puncto aeque di stant : Mixta quae inter aliqua duo puta. cta, non tamen quam breuillime extenditur: sic enim fit ut partam recta sit, partim circulanis : recta, quatenus in longum por-Con, Com. lib. de C o. D
37쪽
IN I. LIB. ARISTO T. DE COELO.
rigitur: circularis,prout in grrum sectitur. Physice verb, siue in
ordine ad centrum uniuersi nc definientur.Recta linea est, quae a centro mundi ad circumferentiam quam breuissime procedit. Alia de i- Circularis, cuius omnes partes a centro mundi squaliter distant, ἰὴ -- ' mi ta quae partim accedit ad centrum mundi, partim ab eo
de peti e Ponno unde nam motus simplicitas apud Aristotelem in po' hoc opere petenda sit controuersum est. Auen-Roes corporiis his ώ. bus ipsis, quae motum subeunt: Simplicius a magnitudine, pet
ablup a quam mouentur sumendam credit. Nobis tamen assentiendum
si bellata videtur Philaltaeo, Thienensi,& aliis existimantibus huiuscemo-- di simplicitatein ab utroque pendero: primaria quidem,ac praecipua ratione a simplicitate lineς, seu magnitudinis, per qua co pus fertur simul cum unitate termini,ad quem mobile per se tendit : minus praecipue verρ, a simplicitate facultatis mouentis iqua motio progreditur: quia fieri nequit,ut unitas motus absque unitate & simplicitate ipsius,ubi coiistat, unitas verδ ubi,ad quod per se tendit mobile, absque viaitate & simplicitate virtutis eo impellentis, nunquam datur. Itaque unitas termini, & virtutis mouentis intellige in non viventibus, de quibus solis hic agi tuo sese mutu δ comi tantur, nec natura vili corpori unum terminum dat, cui etiam unam mouentem facultatem non tribuat. Sic Q, si D. Vero eam secultatem mouentem simplicem hoc loco censemus, culta moues quae per se ad unum dumtaxat ubi inclinat: qualis est grairitas
terra ,non tamen grauitas terrae, & aquae simul: quandoquidem illa ad locum terrae solummodo: hae vero duae ad locum terrae,&aquae serunt. Esse autem motus simplicitatem secundum Aristotelem ab hoc duplici sonte derivandam ex iis, quae in contextu docuit colligi potest.Quod enim lineae, seu magnitudinis, atque aded ubi simplicitatem requirat, constat tum ex definitionibus motuum simplicium ab eo traditis, tum ex tripartita eorum diuisione,qua a triplici linea simplici desumpsit. Quod verd etiam facultatis motricis simplicitatem exigat, satis innuit, cum docuit , eatenus corpora mixta simplicem poste subire motionem, quatenus dominantis elementi vi concitari queunt, quasi diceret, nisi mixta ab una simplici virtute agitentur, non debere eorum motus simplices existimari, quod sequenti articulo magis elucebit.
Ex dictis nonnulla consectaria inseruntur. Primi .n est, ad limplicitatem motus, de qua in praesentia disseritur, nullo pacto aequabilem celeritatem , tarditatemve mobilis deposci. . ilioqui neque grauium ci leuium corporia,neque coelestium si boorarum motus simplices essent: siquidem illa cum naturali impetu seruntur,celerius in sine mouentur : hae verb secundum partes p lis viciniores tardius, secundum remotiores celerius volvunturi ut videlicet maiora spatia cum breuioribus ad cosdem gyros pariter
38쪽
riter occurrant.Secundum est motum,quo formica per colu nam Altero Gn-
in gyrum ascendit,duabus de causis non esse hoc loco sit inplicem se a iii . reputandum: primum quia non est naturalis, prout hic naturalem accipimus , deinde quia non fit per simplicem lineam. Ter-iTertium. tium est , si aliquod mistum inanime, quod qualitates motivas
omnium elementorum participet , per aerem deorsum vergat: cum motum non debere limplicem existimari: cum oriatur a duplici virtute motrici distincta specie, videlicet i grauitate auuea,
Controuersia dissolutio, sise argumentorumcl propositaseunt, explacatio.
Is ita explicatis respondendum est ad controuexu m R.*., sis ex communi cohsensu Peripateticae scholae cum Sim- qu H. Distisplicio, Alexandro,Themistio,D.Thoma,M. Albertoin propositam. aliis hoc loco,de D. Damasceno in Phy sicis,cap. 6. pr be traditam suis se ab Aristotele tripartitam illam motus diuisionem,cum neque plura, neque pauciora assignari queant naturalium lationum membra. Sciendum tamen est huiusmodi species non debere proprie, ac more Logico species iudicari. Sunt enim Gri si is composita quaedam per accidens sicut homo albus, & homo ni- sunt ij diis,ger, qnia omnium corporum lationes quemadmodum ad ubi, λω ei quod secundum speciem Logicam unum est, tendunt: ita subvira , eieinfima cie Logica continentur, ut in 8.Physicς Auscultationis libro docuimus : possunt tamen in varias species Physicas distingui pro varietate naturalium , ct non naturalium locorum, ubi ad quae feruntur. ARGUMENTA verb, quae initio proposita sunt hunc in modum diluentur. Ad primum dicendum erit illum motum ignis, s.lis, ac caeteros, qui per lineam transuersam sunt, non esse simplicet quia non fiunt per lineam simplicem in ordine ad centrum , sed Dor lineam mistam, hoc est, compositam ex partibus,quarum una minus,alia magis a centro mundi distat, ut videre est in hac figura,
qua linea B D breuior est, qualinea A D,& C D, atque ita B D,
partes ei viciniores minus recedunt a centro,quim A, & C, quo sequitur morum,qui fit super linea ABC constare ex accessu,&recessu a centro. Lege Maiorem . in 1. dist. I quaest. 3.A D secundum respondendum est motum illum acris simplicem esse,fieriq; a medio saltem virtute,quatenus videlicet
39쪽
Non omnes motus missorum corporu
13 IN I. LII. ARIST. DE COELO.
ad locum leuium , qui medio contrarius est. Ad tertium quid respondendum iit, patet ex dictis . ille enim motus cum a viventesat,naturalis elle non potest, Prout naturale a nobis in praesentia sumitur: quare nihil mirum ii neque simplex sit, neque mistus. Quod vero n eodem argumento additur, Aristotelem ex sola simplicitate , & compositione mobilium , di nisionem motus in simplicem,& mistum indagaile, falsum est: cum praedicta diuisio tum a lineis,quas mobile pertransiit: tum a mobili,non simpliciater, sed secundum eius virtutem riso tricem , spectato sumendam esse docuerit ut supo osteduarias. Itaque tantum probauit Aristotcles eo loco, contentaneu in esse, ut quemadmodum corporum,
alia sunt simplici alia mista, ita inquum, alij simplices,alij misti
sint: non quasi omnes motus corporum mistorum in istos esse oporteat,sed tunc videlicet cum cis deficit unitas magnitudinis, super qua seruntur,& unitas ubi, ad quod tendunt modo ante explicato. Item dum idem mobile simul incitatur non ab una tantum , sed a multis virtutibus motiuis , ut cum lignum per aerem descendit impulsu grauitatis,aqueae & terreae. Quod tamen non accidit cum mobile in quo grauitas terrea aliorum omnium clementorum vires simul sumptas vincit, & tale mobile tendit per aquam ad locum prae dominantis in eo elernenti,id est,terrq,tunc enim unius simplicis virtutis impulsu per recta lineam ad unum ubi deorsum contineat, proindeq ; in hoc euentu , tum ex parte magnitudinis & termini, tum ex parte virtutis motricis uno eodemque simplici motu agitur, cum tamen mistum corpus sit. AD quartum respondemus omnes Orbes coelestes Π sint eccentrici, siue concentrici versari circa mundi centrum : differre tamen quod concentrici habeant idem centrum cum centro Ciauitimia mundi: eccentrici vero non item. Quo fit, ut eccentrici,qua tales c. .sth r non moueantur secundum lineam , cuius omnes partes semper 'ς aeque distent a centro mundi, & quod inde consequens est, ut ij non cieantur motu exactissime simplici, prout a nobis superiori articulo explicatus sum cum de circulari linea ageremus: dicentur tamen iidem orbes eccentrici istiusmodi motu is inplici moueri non ratione sui, sed ratione principalium sphaerarum , quibus continentur, ut hoc loco annotauit D. Diomas,quia principales sphaerae, saltem qub ad se perficiem conuexam, sunt concentricae. Similiter dicendum, licet planet et nunc magis, nunc minus a centro mundi distent: tamen morito principalium sphaerarum in quibus insunt, aequis interuallis ab eo distare. Nec ver simpliciter negandum orbes c testes,& pl netas circumvehi motu simplici quocumque modo circumia phantur, quῆmulsuti diximus, non seruent normam illam persectis si inimo tus circularis
40쪽
Utrum cuilibet corpori simplici una tantiitnlatio: cuilibet lationi unum tantum
Argumenta in partem negatiuam.
RoposiTA quaestio de motu uno secundum speciem,itemq; de corpore specie uno: intellige da est, Quod ad priorem dubitationis partem atinet,c nabitur quis suadere viai simplici corpori plures specie lationes conuenire. Primum , quia eadem videtur est e ratio in motu ad qualitatem, & in motu ad locum: at eidem corpori simplici competunt plures naturales motus ad qualitatem , ut aquae humectatio , & refrigeratio. Deinde, quia motio quotidianae reciprocationis , siue accelsus & recellus , est mari naturalis , cum fiat coelesti virtute , & Omnia in seriora corpora naturaliter apta sint i superioribus moueri, regique: atque aded elemento aquae duo motus naturaliter insunt: unus quo deorsum tendit: alter, quoad littora statis temporibus accedit de recedit. Tertio quia omnes sphaerς coelestes infra primum mobile, quod minimum duplici motu circumaguntur, videlicet, ad occasum ab Oriente,& ad Orientem ab occasu. DEiNDE circ alteram partem , quod duobus corporibus specie distinctis, unus, idi m que motus secundum speciem competat, atque aded quod non cuilibet motui unum specie corpus accommodetur, hoc argumentum suadet. Namque terra,& aqua distinguuntur inter se specie,& tamen earum motus videtur esse specie unus , tum quia ambae communi impetu per breuissimam lineam petunt mundi centrum , tum quia ii i pecie differrent, cum motui in si eriorem locum aduersetur quilibet motus quo deorsum itur,tam motui ignis essent contrari j motus aquae,& motus terrae, contra dogma Aristotelis, asserentis proximo capite, textu decimo, aliisque in locis, unum uni tantum esse