장음표시 사용
41쪽
iate tranes naturales conueniam.
Explicatio controuersi , argumentorum, quae
proximo articulo propos itaseunt, dissolutio.
SsERENDvM nihilominus uni corpori simplici una tantum specie lationem simplicem naturalem per se deberi, Se unam quamque smplicem lationem naturalem uni duntaxat corpori simplici conuenire. Priorem paciem huiusce assertionis statuit Aristoteles superiori capite, eamq; communi assensu approbant plerique omnes Astrologi, qui pro nurriero motuum quos in coelesti mundo notarunt sph rarum multitudine distinxere ut in progressu dicemus. idem confirmat ea ratio:quia cum unumquodque corpus simplex unutantum sibi peculiarem locum sortiatur, ut docet Aristo t. 'lib. Phys.cap. .&q. lib. huius operis, cap. . consentaneum plane est, ut unum motum per se habeat,quo ad illum suapte ingenio tendat,vel quo in eo circumuoluatur,si tota mole non mutet locum uti accidit corporibus,quae circulari motu agitantur. Pos et E Rion pars assertionis tradita est etia proxime citato loco ab Aristotele aiente posse fieri, ut vi quidpiam eo agitetur motu, qui ad aliud & aliud accommodetur corpus, at ut eo moueatur secundum naturam fieri non posse. Item quia Aristoteles ibidem ex quadripartita varietate motuu astruit quaternionem elementorum, quae ratio sutilis esset si duobus elementis unus, idemq; seecie motus conueniret. Confirmatur quoque ea ratione,quia si idem simplex motus pluribus corporibus inesset, Qmmotus ordinetur ad locum,iam plura corpora simplicia eundem
sibi locum vendicarent, sic ali Universi ordo turbaretur D VA M v s igitur argumenta,quibus. oppositum nostrae assertionis ostendi videbatur. Ad ptimum eorum, quae ad priorem quaestionis partem attinent, negandum est prius pronunciatum, dicendumq; non eamdem esse in utroque m diu rationem. Nam cum unumquodque corpus simplex unicum naturalem locum in Vniuerso obtineat,consequens est ut unam tantu lationem naturalem in ordine ad eum locum exposcat. At unum idemque et mentum plures habet qualitates naturae suae congruas secundum quas plures alterationes naturales subire nihil vetat. A D secundum, aestus reciprocationem esse aliquo modo naturalem mari, si spectetur non secundum peculiarem appetitum propriae formae,sed secundum eam propensionem,quam habent inseriora corpora ut superioribus obtemperent: quo etiam pacto motus corporum ad vacuum impediendum naturalis centetur: quatenus oritur a communi inclinatione eis indita ad uniuersitatis bonum tuedum. Nos vero clim negamus posse eidem corpori duos
42쪽
C A P. II. Q V AESTIO III. 3 i
duos specie motus locales conuenire, de iis tantum motibus loquimur, qui priuatum cuiusque corporis appetitum , & inclin
Et Conciliatorem differ. I s. A n tertium respondemus unicuique orbi ccelesti unum dum- Ditis is ι. taxat motum simplicem naturalem conuenire, id est, non plures specie distinctos , tametsi multi eiusdem speciei naturales eidem simul instar, quorum uno per se, altero per accidens, hoc est, superioris sphaerae impulsu moueatur. Sic igitur Lunς globus,verbi gratia, per se quidem ab occasu ad ortum, per accidens vero ab ortu ad occasum voluitur,qui motus inter se specie non disiserunt, clim orbem Lunae ad locum specie diuersum non transferant.Sunt etiam ambo naturales,quia coelum ut D.Thomas as- Cniatim τὸν serit in A. 8. q. 2. art. 2. aequam habet propensionem , ut versus quamlibet partem agitetur, dummodo tamen secundum seto. tum in suo loco naturali maneat. , τοι tuν Pos TREMVM argumentum,quod circa alteram controuer- Dilutio uti.
sae partem adduximus, ita explicandum cst,ut dicamus aqua non ita ferri deorsum ut ultra natiui loci terminos secundum suae propriae formae inclinationem tendat, licet ulteri sis progressura sit, si vacui periculum urgeat,vel infra inueniat acrem,ignemue, quibus se tanquam nobilioribus , naturae decreto ac lege , perpetuo supponit vi in Physicis diximus.Quod item obiiciebatur de con μοι quid trarietate motuum: respondemus, cum oppostio inter motus decietur ρο- elementorum spectetur secundum locorum distantiam: eos tantum motus simpliciter,ac persecte contrarios esse,qui ad loca inter se maxime dissita contendunt, quae loca sunt concauum Lunae,& terrae medium. Qud sit ut motui naturali ignis , is tant simst simpliciter contrarius,quo ad medium per vim desertur.
Sitne conuersio naturalis coelo,an non.
Eorumsententia,qui naturalem esse negant.
O N paucae quaestiones ad coelestem motum pertinentes solent a Plutosophis in hisce libris pertractari. Verdira caeteris in commodiorem locum reiectis eam dumtaxat in praesenti discutiemus,qua petitur num coelq secundum natura suus motus conueniat, an non. Avicenna lib. s. suae Metaph.cap. 2.Scot .in M. 8. quaest. 2.
43쪽
a. Argum. Narura nou mittit infinitum. 3. Argum. Argum.
quaest. Σ. & in a. dist.2.q.6. Durand .in 2. d. q.q. 2. Richard. eadem dist. in i . princ. q. 6.alnq; nonnulli opinati sunt sphaeras coelestes nec naturali,nec violento motu, sed praeter naturam circumuolui. Pro qua opinione haec aiserri pollunt argumenta. P R i M v M,nullus locus est coelo naturalis. ergo & nullus motus: consecutio perspicua est: siquide motus omnis sertitur speciem,& rationem a termino,ad quem tendit. Antecedens probatur, quia locus naturalis dicitur,in quo res ita conseruatur,ut e tra illum absque sui detrimento cise nequeat. coelum autem,cum
sit ab omni labe alienu,& natura sua in dissolubile, ubi libet aeque bene se habet. Confirmatur argumentum,quia si locus, quo coelum continetur,naturalis ei ellat, non pollet in eo motum subire. Enim vero symbolum , & cognatio ambientis loci cum re content non motum,sed quietem parit: sicuti bonum conueniens& iucundum, si praesens sit, non iam desiderium , quod tanquam motus quidam est, sed delectationem , quae est veluti quies excitare cosueuit. Rursus idem corroboratur quia si aliqua pars compotis coelestis a toto diuulsa sub Lunae orbe constituatur, aequa propensione quoquo versum seretur. Quare vel Omnes motus naturales ei erunt,uel nullus: no omnes quia natura est ad vatum determinata: ergo nullus. Cum igitur eadem si partis, & totius inclinatio: sequitur totum coelum ad nullum motum natura sua inclinari. S E C v N D v M,nullus motus liber est naturalis,cum omne naturale sit necessarium, nullum vero libertim necellarium sit: atqui motus coeli est liber,siquidem administratur ab intelligentia libere mouente; non est igitur naturalis. Adde quod, vi paulo ante diximus, natura definita est ad unum, coelo autem non unus, sed plures motus conueniunt: cum omnes orbes infra primum mobile ab Oriente ad occasum, & ab occasu ad Orientem circumferantur. Item quia natura refugit infinitum,ut cst apud Aristotelem I .de gener.animal. cap. i. & ex instituto probatur lib. . Phys. a cap. . at conuerso est motus infinitus scuti & linea circularis super qua sit: Quare,&c.
TERTI v M,semper natura alicuius gratia operatur,ut 2. Phy. Auscultat. docuit Aristot. oportet ergo omnem motum naturae CV.F.
congruentem,spectare aliquem finem: at coelestis motus,nullum finem spectat,cum corpora coelestia a prim qua origine sua perfectionem sineniq; obtinuerint, nec egeant vlla re ad qua assequenda moueantur.Non igitur motus corporib.c testib. naturalis est. v A R T V M, ii motus esset naturalis coelo,cisset eidem naturalis quies : atqui non est, ergo neque motus. Maior propositio non videtur neganda,chm eadem sit, quod ad hoc motus & qui iis ratio. Minor suadetur, quia si quies ellet naturalis coelo, pos- set coelum suapte natura quiescere,quod tamen secus habet,cum
non nisi miraculo post diem iudicii quieturum sit. ARTI Q.
44쪽
Ii tamen huiusce disceptationis prima concluso, i. Condissio. motum circularem esse naturalem coelo. Hanc tuentur nobilissimi interpretes Aristotelis, Porphyrius referente Simplicio lib. 2. Phyistex. 3. Philoponus, sim- mei acie plicius,& Auen-roes,itemq; D.Damascenus in sua Philosophia, teres ha- cap.6. Plotinus lib. i.Enneadis, a. cap.8. D.Thomas tum aliis in c-
locis, tum lib. .contra gent .cap. 2 3. Ferrar.eodem loco. Capr.in a. d. s. q. I. art. I. AEgidius in 2. d. I A. D. Bonaven.ibid.art. 3. Argent. q.unica, art. I .Gab. art. 3 .dub. 2. Zimara in Theore. prop. o.Soncia a. Metaph.quaest. I i .aliique permulti. P non Aetvst aurum haec conclusio primum ita. Cunctis re- prosa is cbus insita est a natura inclinatio ad suam persectionem. Atqui conclusionis. motus circularis est persectio cadi , ut paulo post liquidum fiet: igitur coelo inlita est a natura ad illum inclinatio, proindeq; circularis motus non contra, nec praeter , sed secundum naturam conuenit coelesti corpori. DEINDE omne corpus Phy si cum vendicat sibi aliquam n turalem lationem , ut hoc in lib. initio capitis r. statuit Aristoteles, sed sphaerς cc2lestes sunt corpora Phy lica,utpote concreta ex materia & forma ergo aliquam naturalem lationem sortitet sunt. non aliam nisi eam, quae circulo peragitur,ut ibidem Arist.ostendit,cientur ergo naturaliter circulari motu.S E c v N D A conclusio.Circularis motus non est tantum na- a. Cono ..turalis cocto ex parte materiae, sed cx parte etiam sorinae. Haec suadetur, quia ut motus censeatur absolute naturalis composito physico,non sat est materiam esse eius principium : sed oportet, vi forma ctiam tanquam natura ad illum sese habeat. Vnde mo- Confirmini. tus circularis,& motus in locu in infimum, non sint igni nain ra- - crustes, quia non ei conueniunt ratione formae, cito competant ratione materiae . Cum igitur conuersio sit simpliciter natura- ciniis sibiis coelo, ut paulo an e ostendimus , docuitq; Aristoteles loco ci- Ο Diatato perspicilis verbis aiens sicuti clemento terrς descendere,ita ter natur coelesti corpori naturale esse in orbem versati,utique non sollim si materiam, sed formam quoque ccolcstem oportet principium Jecausam esse,ut coelum ita moueatur. Eset autem inter Plutosophos dissenso quonam genere cau- Vorma ellisae forma coeli concurrat ad talem motum. Sunt qui dicant con- quo patio currere ut causam effectricem. Verum haec opinio consutanda a nobis est λ. huiusce operis libro,ubi tum argumentis, tum com- 'muni patrum de communiori philosophantium consensu ostendemus coelestia corpora non a se,sed ab intelligentiis ad id munus obeundum destinatis,moueri. Con. Com. lib. de Coelo. E
45쪽
motus est a- ωruo modo princiγιum formale. Responsio ad
IN I. LIB. ARISTO T. DE COELO.
Metaph. l. 3 6.alijq; sectatores D. Thomae aiun t forma coeli concurrere tanquam principium passivum, siae receptiuum motus. Qui si nihil aliud velint, quini sormam coeli catenus praecise concurrere, quatenus materiam idoneam aptamq; reddit ad recipiendum in se motum,non satis iaciut. Enim vctb hanc ipsam causalitatem praestat quaelibet forma suae materiae ad eos motus, qui corporibus non nisi praeter naturam competunt. Nec enim illos materia per se recipit absque beneficio formae, qua perficitur, & substantialiter actuatur ; sicq; fit idoneum receptaculum actuum secundorum. Ici TVR qui propositam sententiam magis illustrat, addunt formam coeli ita concurrere tanquam principium passivum admotum circularem, ut non vendicet principium impulsuu internum ad alium motum sicuti ignis vendicat. Nam ignis materia lic recipit circularem motum,ut ex parte formae habeat inra tam inclinationem & principium impulsuum ad motu sursum: Inde enim fit, ut si secundum illam inclinationem moueatur,dicatur naturaliter moueri, si contra illam,violenter, si aliter, pr ter naturam. Quod coelesti coxpori nequaquam accidit. Etenim cum non habeat principium internum activum inclinans ad ali quem motum, consequens est, ut is , qui ei ex parte formae eo modo, quo dictum est, competit, naturalis vocetur. HAEc propositae opinionis defenso admodum celebris est hoc tempore in scholis Philosophorum, quae ita nobis probatur, t addendum arbitrem ut sormam coelestem respectu motus circularis non solum esse principium passivum; sed modo aliquo formale,ut in a. Phy sicae Auscult. lib. statuimus, quatenus is motus coelesti formae, & toti, quod componit, maxime conuenit. Cuius rei indicium est cireularis figura,vacuitas qualitatum sursum aut deorsual impellentium , & si quae alia sunt, quibus Ratura coeleste corpus ad circularem motum concinnavit.
Dissoluuntur primi articuli argum ta.
V N c ad argumenta, quibus aduersariae partis auctores suam sententiam confirmant, respondeamus. Ad primum dicendum est, locum coelo naturalem est e,ut supra omnia emineat elementa: nec ad natiui loci rationem perpetud requiri,ut se corpus intra illum ab interitu no-xail; defendat; extra illum verb deterius habeat.Quamuis enim id competat sedibus elementorum, quae dissolutioni obnoxia sunt:
46쪽
sunt: non tamen requiritur ad communem rationem loci natu- Luiana δε-ralis, ad quam sat est corpora in tali loco elim situm obtinere, quem pro suae dignitatis modo, seu mensura,in mundi uniuersi bm Ad, eate vendicant. Ad priorem verbeiusdem argumenti confirma- ruralis. tionem respondendum est couenientiam loci cum corpore con- . tento cum tantiim motum sistere, qui dirigitur ad quietem , id est, motum rectum,quo corpora aliunde in patriam sedem coru- incant; atque hunc motum magis proprie desiderio similem ha- ui motu beri, quamuis etiam motus circularis nonnullam desideri j pr serat similitudinem prout corpus,quod vertigine cietur, merito suarum partium, alium atq; alium stum subinde occupat, ut esti nobis in physicis explicatum. Posteriorem confirmatione faci. Para emti αle refutabit qui dixerit partem coeli a suo loco,totoq; diuulsam, si qua vi sue in orbem, siue ad aliam loci differentiam impella- ζώε misi.
tur, praeter naturam agitatum iri. Nec enim is motus naturalis subore δε-
esse poterit, quia non est cosentaneus natiuae inclinationi quam t. coelum habet, vi in loco sibi a natura praescripto circumseratur. Nec verb contra naturam seu violentus existimari debet: siquidem violentum dicitur,cuius principium exterius est , eo, quod patitur, non conserente vim,sed renitente: Arma autem c li,si vhtti . , cuti ad motum essicienter non inclinat,ita nulli motui oblucta- haeis illesatur. Qilo etiam fit, ut nulla ei quies violenta esse possit. esse potes.
R D secundu dic,c testem motum ex vi causi uicientis quod probat argumentum) non esse naturalem coelo ; sed ratione passivi & sormalis principii uti diximus; poste tamen utcuq; etiam
ex parte effectricis cause, naturalem vocari, quatenus ex c lo de Ex cαlo is mox Ore quodammodo unum fit: non quidem ut compositum,
quod ex materia & scit ma coalescit, sed secundum appulsum &contactum virtutis,quo motor,& res quς mouetur,mutuo coniunguntur; maxime in re proposita. Habent enim id peculiare corpora coelestia , ut in modum naturae ab intelligetia moueantur , tum quis se inpet eodem tenore & aequabilitate ab ea mouentur: tum quia, si usitatum naturae curriculum , & perpetua generationum corruptionumq; vicissitudo spectetur, non potest intelligentia a suo orbe discedere,eique motum non impertiri: sicuti etiam dicere consuevimus communem influxum,quo In - . Deus ad tuendas res creatas,earumque actiones una cum eis ad- 2ηρμministrandas, exhibet,quamquam est simpliciter voluntarius ac liber,esse tamen quodammodo naturalem, si inspiciatur ordini---nsuririae legis Meretum, quo Deus statuit causis secundis prael id elle, ei post n eisq; ad functiones suas obeundas generale concursum impertiri. Ad prima eiusdem argumenti cofirmatione quid dicendumst ex se periori quaestione liquet. Est enim natura praefinita ad
unia motu specie: motus aut e coelestis eiusdem orbis ab Oriente Arib. . Plas & ab Occasa, specie non differunt. Ad secundam, naturam hor-- cv rete infinitum proprie d ctum, quale non est motus circularis. νήar nar ω-
47쪽
I terrata . Finis motus aeluris.
36 IN I. LIB. ARISTO T. DE COELO.
A n tertium,corpora coelestia dum perenni vertigine circumeunt, & in sublunarem mundum influxus demittunt,adsmbrare intelligibilem motum diuinae mentis, imitarique, pro suo captu , exuberantem bonitatem, ac beneficentiam causae primae omnibus rebus creatis se se communicantem. Atque hunc esse finem , quem coelum motu suo spectat. Eum autem quoad potest,ali equitur,omnium sublunarium corporum ortus occasusq; promouendo ,& quadripartitam anni temporum varietatem, Hyemis,Veris, si statis,& Autumni, limulqiae multiplices rerum nascentium oro uentus Decundo naturae partu, inuehendo : potissimum vero praeparando materiam ad hominis generationem, ad quam, tanquam ad finem, caeterarum rerum generationes ordinanturin cuius utilitati omnia obseruiunt. Vnde & Deuter. . legitur corpora c lestia suisse a Deo codita in ministerium cunctis gentibus. Quam rationem fusius persequitur D. Thomas 3. contra gent.cap. 12.Sed hoc Dei beneficium hominibus in commune collatum, ex diuina prouidentia priuatim eos spectat, qui ad beatam vitam diuinitus praedestinati sunt,videlicet Ruod annotauit D.Thomas quae it .s .de potentia ar. S.& in . d-8.quae st.2.art. 2.ὶ vesabentium temporum, & generationum decursu eorum numerus expleatur,cuius absolutione creatura omnis quas Aa Parturiens, & ingemiscens expectat. Patet ergo ex dictis coelum ε- nequaquam stustra, sed gratia finis , eiusque praestantissimi mouerν, talique motu persectionem consequi: cum naturaliu agentium magnum sit ornamentum sese communicare aliis & secundum causalitatis similitudinem,diuinam participare bonitatem.
Soluitur mltimum argumentum: decernitur numcorporibus coelestibus quies naturalis sit.
O s T V L A T quarti argumenti dissicultas explicemus utrum quemadmodum motus, ita & quies si cundum naturam coplo conueniat. Ad cuius rei intelligentiam praenotandum cst polle nos de quiete loqui vel ad mentem Aristotelis,vel secundum romp imum; b ip ma. Hoc posito, duobus pronuntiatis rem expediemus. Pri- nuntiatum. mum sit, secundum mentem Aristotelis quies non est coelo naturalis. Probatur, quia Aristoteles , ut alibi ex prosello docuimus arbitratus eii saltem ea, quae ad communem Viriuet si sta-F, tum, S mundi ordinem spectant, non libere, sed necessitate nis lat. Ac turae a Deo statui, & disponi, atque adeo nullatenus potuisse Deum
48쪽
Deum non applicare intelligentias at efiiciedos motus orbium coelestium : do quod hinc sequitur coelum non habere potesta- 'tem, siue aptitudinem,ut a motu cesset: proindeque non conue- nire ei quietem secundum naturam. Vnde lib. 9. Metaphys c. . text. 17. scripsit non essu pertimescendum ne c lestia corpora stent,subditque eius rei causam,quia non inest,inquit,eis potentia contradictionis, ut videlicet moueantur dc non moueantur. T ' , Hine Graeci interpretes Aristotelis vestigia secuti negant quie- 'biri alis, tem eqlo esse naturalem, Themistius, Philoponus Sc Simplicius quibum non 2. Phyc. Aphrodis aeus 2. lib.nat . quaest. c. I S.&ex Latinis nonulli. esse tiatur SECUNDUM pronuntiatum. Non est negandum secundum i rem ipsam, quietem esse naturalem coeso. Huius pronuntiati v ritas ex eo ostenditur,quia coelum suapte ingenio,& ex propen. sione suae naturae potest indifferenter moueri de no moueri,ino- tum subire & ab eo cessare Etenim cum in se non habeat principium effectivum motus, sed natiuam habilitatem, siue ut mo tum subeat externa vi, siue ut quiescat nullo impellente , utique non magis motu, quam quietem vendicat, aut respuit, sed utru- libet naturaliter admittit. Qu ire quomodocumque cesset amotu, quiescet secundum naturam,ctitque ei quies naturalis : praesertim cum ouanis quies,quae corpori in loco naturali conuenit, se b is hinaturalis ei sit. quies natu-His non obstat qudac testia corpora post diem iudicij nonnis miraculo a suo motu cessare debeant. Non enim id propterea miraculum dicitur, qudd qaiescere sit supra naturam coeli in se atque ex intimis suis principiis spectati: sed quia inductio talis si miseruis quietis immutabit quod solius diuinae virtutis est usitatum rerum cursum & extinguet seriem generation u dc corruptionum mundi sublunaris, quae motu coeli continuato, si res suae naturae relinquerentur, perennis esset, & in omnem aeternitatem duratatura. In quam sententiam lege, quae scripsit D. Thomas in d.
Eorum opinio qui carium operes materiae remstituerunt.
X p Lic AT O c lesti motu , a quo Aristoteles ad inuestigandam coeli naturam processit,reliquum est, ut nos quoque de eadem natura, deque cςlestium eo porum simplicitate copositioneuἡ differamus. Non
49쪽
;8 IN I. LIB. ARISTO T. DE COELO.
defuerunt, qui coelum corpus ita simplex secerint, ut ab eo ma- Negarat eae testam penitus ablegarim. A qua sententia non videtur alienusio mMeria. suisse Iamblichus in lib. de Mysteriis. Eam vero obnixe tuetura. Auzn roes in lib. de su bstantia Orbis, cap. 2. dc lib.8. Metaph. c. & lib. i. huius operis text. 7.& io. ubi ait corpus coeleste essem .dium quid inter puram potentiam, & purum actum , videlicet . formam quandam per se cohaerentem absque materia, prςditam quantitatis dimentionibus,ad lationem aptam,tucis & quorundam aliorum accidetium participe. Auen-roem secutus est Durandus in a. d. ia.q. I. nu. i Gabriel ibidem. q. 2. Aureolus apud Capreolum q.vn:ca,art. 2. Matrones s. .q. 2. Bassolitis q. I. arti c. ID Messia. .aliique nonnulli. Scotus vero in 1. dist. i . q. t. putat secundum quem Glat
Theologos tribuendam coelo materiam,secundum Philosophos negadam, additq; Auen-roem s quem alioqui rard laudare consueuitὶ melius hac in re, quam caeteros Peripateticos, Aristotelis e. ri. Getisto mentem assecutum sutile. dui vo D igitur materia nullo pacto coelo insit his argumentis Prima ratio videtur concludi. Primum, Philosophi ad cognoscendam mate- riam non alia ingressi sunt via quini per trasmu tationem ab esse mo.q. r. Sa- , . - non esse,& quidem iure optimo, sicut enim operatio est en- en . - ιμ- iis in actu, ita transmutatio est entis in potentia. Quare cum eq- ' tum ab omni transmutatione procul absit, a materia quoq; alienum existimari debet. a. ii . SE Cv Noo, si in coelo esset materia, posset coelum corrumpi, sed non potest : non est igitur in coelo materia. Probatur maior, M ter μῖμ' quia cum materia sit pura potentia, atque adia interminata, nor' pq quit certam aliquam forma,cui illigata sit, definire, sed una abiecta potest quamlibet suapte natura suscipere. id , quod non
Ohscure docet Aristoteles 9. Metaph. c. 9.tex. 17. asserens omnem potentiam indiscriminatim se habere ad esse & no esse,seu posse habere, vel non habere actum, cuius est potentia,& i. Phys. cap. 7. text. 68. cum ait materiam esse priuationis subiectum: at priuationem semper nouae sornaae appetitio, deinde interitus rei comitatur. Stabiliturque argumentum, quia materis prius obtinctpriuationem, quam formam. Nam priuationem habet a se, sormam ab alio : prius autem unicuique rei inest , quod a se , quam quod aliunde sortitur. Sed in natura coeli nunquam fuit priu
s. ratio. T E R T i d , rerum multitudo non est absque necessitate, aut ratione a Philosopho induceda: sed nulla necessitas ratione per- Rei non sine suadet tribuere coelo materiam , cum omnia, quae in coelo ani- ιὸ ἡ2. madupra Ique comprehensa sunt, eidem conuenire possint, si ponatur esse forma affecta dimensionibus sine materia. Non est igitur, quod dicamus coelum materia constare. . ratio. A R i o,ad ym uersi pulchritudinem, quam rerum varietas conciliat, Pertinere videtur, ut existat in natura corpus ali-
50쪽
bere.in trae. de quatuor coaruis erinsum. tracta.
quod simplex, non modo simplicitate opposta mistioni, quo Rerum va-
pacto elementa simplicia dicuntur: sed etiam opposita compo- ositioni, qua ex partibus diffinitis naturae,id est,ex materia de sorma virum fit. Datur ergo corpus tali sinplicitate praeditu , quod non aliud erit , quam coelum, cuius merito summu mundi corporei de materialis, hoc est natura coelestis,attingat infimu mudi incorporei, id est, animam rationis participem, ad eius videlicet synceritatem proxime accedens.
esse negundum inesse caelo materiam.
E c tamen sentetiae nullo modo nobis probatur, tum Cones ια
quod parum Aristotelica, parumque Pluto phica sit, tum qu5d dissentini , placitis antiquorum patrii , qui
ad i. caput Genestos de rerum procreatione disputates, tanquam ratum , ac firmum supponunt corpora omnia tam coelestia,qu im sublunaria ex materia coaluisse: unde in controuersiam vocant, utrum ne Deus materiam, informem produxerit, an non Pro quo etiam facit illud Sap. ii. Omnipotens manus tua, quae creauit orbem terrarum ex materia inuisa. Vbi D. Augustinus lib. ii .de Genesi contra Manich os cap ,s.& de Ge- nec imperfecto cap. 3. orbis terrarum nomine intelligit totum mundum corporeum. Itaque statuimus orbes coelestes ex materia & sotina constare. Quam asse monem post Pythagoram, Empedoctem , Democritum , Platonem tuentur Auem pace apud Albertum I .coeli tract. I.c. s. Auicebron in lib. Fontis vita .Plotinus lib. I. En n. 2.Alexander i. nai.quaest.c. Io. Philoponus ad 6.&i 3. Procli,Simplicius a. huius operis comm. 3. & 3 s. aliique interpretes. Item D.Thomas I. P.q. 66. art. I. & 2. D. Bona uentura,
AEgidius,& Capreolus in a. d. i i. Her aqvs Quo di. q. q. s.& alij, quorum sententia hunc in modum probatur. P R i M δ. Si e tum esset serma sine materia, conueniret ei im- materialis & nobilissima operatio, sed non conuenit. Non est e go serma sine materia. Maior propositio suadetur,quia operatiosequitur esse & serinam, ac quo serma a materiae nexu liberior est, eo praestantiorem naturam possidet: ideoque intelligentia nobilior est, quim anima rationalis, quia haec coit in unum cum materia, illa verb minime. Quare si forma coelestis ita a materia concretione abiuncta sit, ut nullum habeaz cum materia commercium , haud dubie nobilissimam sertietur operationem, id est, intelligendi actum, eumque melioris notae, qu ni sit is , qui ab anima rationali progreditur. Minor ostenditur, quia si coelum particeps seret intellectionis, esset etiam compos beatae vitςν