장음표시 사용
451쪽
in Cratylo testatur in proprie tantum significari in seriore ignem, femere a qui ob densitatem materiae ,& partium inter se cohaesionem va- lidissimus est, & acerrime urit; illum autem , qui supra acrem Tisi . . . conisistit, non proprie, sed ex consuetudine tantum eo vocabulo notari, quasi diceret, ut D. Thomas inibi explicat: ita se habere ignem ad quartum elementum,ut glacies ad aquam: proindύque ut glacies , est non quaelibet aqua , sed concreta: ita ignem proprie non quem uis ignem vocari, sed qui densae materiae inhaesi. Itaque non negat Aristeteles dari ignem supra aerem , sed asserit eum no propriό vocabulo πυρ indicari testo proprie elementu sit. y o D attinet ad verba Strabi & Rabam, Omissis altis in te
pretationibus, quas affert Argentinas in a.dist 2 o. quaest. l. art. 2.dicendum, posse illa per hyperbolem accipi ad significandam loci altitudinem & secretionem. Vel intelligenda per similitudi- . ta j,
videlicet Paradis locus pulchritudine, & tra quillitate similis sit narε globum Lorascor. in regioni coelesti,quae, Lunae globo incipit.Caeterumquecunque qηρ M0 Τμ- illorum auctorum mens fuerit, constat non posse Paradisum suo P ' μ ν culmine coelum tangere, clim illa regio elemento ignis occupetur, immo nec ad medium aeris tractum ascendete ob eius intemperiem nequaquam habitationi conuenientem. Qua de re plura dicere non est huius instituti. An id ,.quod postremo obiectum sit, dicendum in prima molitione rerum omnia quatuor elementa simul a Deo fuisse codita, uti aiunt Diuus Damascenus lib. 2. Fidei orthod. cap. s. D. Basilius Lege D. N. hom. i. de Mundi opificio. & Beda in lib. Hexam. Mosem tamen . ista duo solummodo inferiora elementa expresse connumerasse,quia ' haec tantu aspectu percipiuntur,& rudi populo,ad cuius captum se se accommodabat, notiora sunt. N
rato Empedoctu in nostrur sic. tib. L.
V S T I O II. De elementorum inter se dignitate.
Videri terrum nobilioris esse naturae, quam
caetera elementa. DnvCENT una nobis hoc loco quatuor elementa in litem,non qualem inter illa finxit Empedocles, sed in certamen honoris & dignitatis. Ascendemus autem eisdem gradibus , quibus ea in mundo dissiposita sunt: ita ut cuiusque causa primo , nobis tractetur, deinde ei tandem principatum adiudicemus, cui iure deberi visum fuerit.
452쪽
3o IN III. LIB. ARIsTO T. DE COELO.
I N primis igitur, quod terrae elementum aliis tribus longὁ excellat, ostendi potest ex eo, quod cum illa irrequieto motu agitentur, terra perpetuo stat,& in medio volubilis uniuersitatis Optata perfruitur quiete. Et verd quod hic status perfectior sit, quam aliorum elementorum huc illuc diu agantium : patet, quia filiis naturalium lationum est quies in proprio loco, & natiua sede ; melior vero est conditio finem po uidentis, quam ad finem
properantis. Vnde, ut Auen roes hoc in libro animaduertit, definitiones corporum simplicium, quae per quietes traduntur,persectiores sunt,quia declarant naturalem statum,& dispositionem eiu i modi corporum. S E C v N D d. Astruitur excellentia terrae ex illius beneficentia. Terra enim nos nascentes excipit, natos alit, nouissime gremio complexa, ut mater operit. Rigescunt aquae in grandines, tum eucunt in fluctus : Aer furit procellis : Ignis terret fulminibus: Terra placida, mitis, indulgens, raro homini irascitur; perpetuose se ad omnes illius commoditates, & vias assingit. Visceribus gemmarum, argenti, auri, aliorumque metallorum opulentiam procreat,& stirpium , atque herbarum genera ad animantium sustentationem magna largitate sundit. Vt iure apud antiquos matris, sicuti & coelum progenitoris, nomen obtinuerit. T E R T i d id elementum, quod ad rem animatam similitudine propius accedit, maiorem obtinet perfectionem ; cum similitudo, naturae cognationem indicet; atqui terra mirificam habet smilitudinem c u animali: est igitur caeteris clementis persectior. Minor propositio ostenditur, illustraturque ex iis , quae tradit Seneca lib. 3. Natur. quaest. cap. II. Ostendens in clemento terrae, adumbratam quadam humani corporis estigiem. In primis enim ut in nostro corpore venae sunt di alteriae ; illae sanguinis, hae spiritus conceptacula ; scin terra alia sunt itinera, per quae aqua, alia per quae spiritus, id est, aer currit. Vt in nobis languinis percussa vena tan diu manat, donec omnis effluxit, aut donec vena interclusa est, aut aliquid sanguinem retro dedit: sic in terra solutis, at patefactis venis, riuus, aut flumen effunditur,donec consumpta aqua sit, aliquove impedimento occlusa via. Vt in nobis quaedam partes duriores sunt, veluti ossa; quaedam molliores, ut in capite cerebrum, in ossibus medullae: sic in terra quaedam natura durantur , ut metalla & lapides , quaedam liquescunt sicut bitumen, caeteraque his similia. Denique,ut in nobis ex morbido humore quartana ad horam venit, ut podagra ad tempus respondet; sic aquae terrae visceribus delitescentes quodam tempore se
reddunt, alio retrahunt, nunc scaturiunt, nunc reconduntur.
Quibus perspicuum relinquitur quanta sit terrς cum nostro corpore similitudo , atque ad ed quanta sit eius praestantia inter caetera elementa.
metis, quem Carpetaram Latinstate donauit.
453쪽
Videri aquam caetero elementis naturae dignitate excellire. T quod potius aquae primus honoris locus deserti
debeat, adet illud maris encomtum apud D. Ambrosium libro tertio Hexam. capite S. M m mare, tanquam holitium fluviorum, sim inibriam, derivatio alluvionum,inuectio commeatuum,quo mi diutantes populi copulantur,quo traliorum remouerentur pericula, quo barbari furor Rarioris praclauditur, ubsidium in necessitatibus,refugium in periculis , gratia in vo - hac sentent. luptatibus, lubritas valetudini paratorum coniuncitio,itineris compendium,transfugium laborantium, subsidium vetit alium, sterelitatis alia mentum. Ex hoc pluuia in terras transfunditur ,siquidem de mari aqua radiis Solis hauritur,2 quod subtile eius est,rapitur deinde quanto altius eleuatur,tanto magis etiam nubium obumbratione frigescit, or imber sit, qui non flum terrenam temperasccitatemfid etiam ieiuna arua aecundat. Quid enumerem insulas,quas vellat monilia plerumg. Praetexit, in quia μου q, qui si abdicant intemperantiae saecularis idecebris, do continentiae, proposito eligunt mundo laure, ct vita huius declinare dabitos an ra- his ' est ergo mare secretum temperantiae, exercitium continentiae gratii tatis fessus , portussicuritatis, tranquillitas seculi, mundi huius sobrietas: tum delibus viris atque deuotis incentivum deuotionis , ut cum undarum leniter a uentium no certent cantus Psallentium; plaudant
insulae tranquieti fluctitum sanctorum choro b mnis sanctorum persinent. Haec Diuus Ambrosius,quibus similia scripserat Diuus Basilius o
homilia quarta Hexamer.Theodoretus serna. 2. de Prouid. Diuus D.G Q. . Gregorius Nazienz. orat. 2. de Theologia, Plutarchus in libello Nat.. The cui titulus est,Vtrum aqua,an ignis sit utilior.Cicero z. de Natura Deorum.
Ac si quis sortasse aquam igni, quo cum illi ut perpetuum odium , ita & honoris contentio est; si quis inquam putet eam
igni deteriorem : is utriusque commoda & utilitates expendat, dabitque,si aequus aestimator esse velit, aquae palmam. Nam cum Pristo p
sine igni traduci possit hominum vita; sine aqua non potest: quandoquidem aquae usus , & hyeme & aestate, & aegrotis & sanis, &noctu&interdiu,& singulis diebus nec ellarius est. At igni non solum non ita indigemus, sed eius utilitas arte magis,
quam natura comparatur, egetque perpetuo sumpti a & materia, nec sine pabulo apud nos viget. Vt sane dignus videatur, qui ob immensam voracitatem & tyrannidem e mundi Re p. eiiciatur. PRAETEREA ignis,leste Aristotele lib. a. de Generat. Anim. A sori cap. 3.dc lib. q. Meteor.cap. .& lib. 2. de ortu de interitu c. 3. text. 2I . nullum generat animat: aqua verb nihil non generat,adeb ut
teste Plinio li.9. de Hist. nai.c.2.veru sit,quod dici solet, quicquid Pl. u.
454쪽
uel IN II l. LIB. ARISTO T. DE COELO.
nascatur in parte naturae ulla, id, in mali esse , praeter multa, quae Artia De ἡ- nusquani alibi. itaque non tantum marini generis e fligiem habe ima profert, sed plurima etiam , quae terrestrium figuram ex primunt vi vitulos locus las, cicadas, imo & quae humanam speciem aemulentur, ut Syrenes; & qua arte facta referant , ut seriam & gladium . Irixi quanta sit aquarum utilitas testatur medici, experiuntur aegroti. Qia dam oculos iuvant; quςdam sanguinem supprimunt: alii; mruos rigentes laxant & molliunt, aliae verb laxatos astringunt: aliae medentur ulceribus,aliae viscerum querelas leuant. Quare non videtur neganda elemeto aquae primas deberi.
Videri aerem: videri ignem caeteris elementis natu nobilitate praessare.
Vo D tamen potius aer inter elementa principem ho- ων Theia noris locum obtineat, ex eo primum videtur concludi, re sise me
- quia si usum , necessitatemq; spectemus , constat nihil ἴ oles .esie ad tuendam vitam magis necessariu, quam acrem,qui prae- . aris a. de terquam quod ,volatilis naturae,iuminis, vocis,& imaginum,quq Theologi insensus feruntur, vehiculum estὶ vitalem ac salutarem spiritum praebet animantibus, eiusq; reciprocatione ita nativus calor indiget; ut ea inhibita,consciit in oppressius intereat. Vnde Avicenna Fen. 2. primi doct. a. cap. 2. scripsit acrem esse nostrorum corporum veluti pabulum : & Galen. 9. Methodi sine ambiente nos aere nec morbum tolli ullum posse, nec sanitatem collare. Quin nec ipse ignis sine aeris amatu , seu ventilatione diuturnus effepote it. Hinc est enim , quod obturato somacis ore latens fiam a paulo post extinguitur ,& primae contectς cin tribus , per quOrum meatus aer Habintret,dia seruantur, non ita vero in olla via-
dique tecti; . Nec vero aeris beneficentiam eleuat,quod ocr si regnum verorum , qui quasi turbulenti ciues in mundi repub. tumultus, ac seditiones commouent. Licet enim eorum agitatio& procella mortalibus interdum ossiciat, longe tamen uberiorini.=um per eos utilitas importatur, dum nubes excitant,& ad opportu- ωtitita . nam terrarum irrigationem nubes in aquas soluunt, aut easdem alterna vice ad serenitatem toto c lo abigunt: dum naues ad diuersarum gentiu commercia impetu suo vehunt, dum leni aura stiuum calorem mitigant, dum anni partes tempestiua vicissitudine temperant dum grauioris , ac minus puri aeris spiritus dii ferunt, ac purgant, aliasq; eiusmodi commoditates praestant.
S E C v N D d. Pro eodem facit, quod aer humidus de calidus st: humidus quidem summo gradu , calidus gradu non summo, sed tamen excellenta: quet qualitatam coniugatio cetteris prςstan-
455쪽
tior videtur. Vnde animantium vita in calido & humido consistit, teste Aristotcle in lib.de Iuuen.& situ. t M : Ii CONTRA verδ habere ignem .prae interis elemqntis alti omnisarem naturae gradum,ex eo ostenditur , quia elementi praestantia progne. colligitur ex natiua cuiusque proprietate, quae substantialis formae index est. Praecipuae autem proprietates elementorum sunt quatuor qualitates primae cuique elemento sita propria in summo gradu igni calor, acri humiditas, aquae frigus, terrae fccitas. Ex his autem calor caeteris longe excellitssistaenim actuosior, de ad res essiciendas uniuersalior,tam in operibus artis quam fiaturae.sane arti ita in usu est,ut hon ob aliam causam videatur ignis, qui caloris sens habetur , dictus suille artium magistet. Naturae quoque ad ed obseruat, ut Zeno, teste Cicerone libro secundo, st De prastan- de Natur. Deor. crediderit naturam nihil esse aliud, quam ignem se is artificiosum, & hristoteles in lib. de Vita & morte:& 1. de Aniflua capite text. 1 o. dixerit, animam omnia interuentu caloris
S E c v N D d. ordo, qui diuinum quidpiam in rebus naturae est,postulat ut corpora quo nobiliora,co locum teneat altiorem,& E conuerso.Cum igitur ignis inter caetera elemeta teneat eminentiorem locum,cuius obtinendi gratia etiam leuitatem , quae motricium qualitatum nobilissima est, vendicat consequens fit, ut caetera elementa dignitate superet.
Reuera ignem inter elementa ex Lentioris naturae gra obii set argumenta in aduersi
I s ita disputati quia proximae rationes, quas pro F elemento ignis addaximus , multo firmiores sunt, reliquae vero majori ex parte Oratorium duntaxat colorem praeseserunt; statuendum cum Diuo Tho. p. quaest. 67.attac. a.aliis lue Philosophis igni intelomnia elementa prinei pem dignitatis locum deberi. Quare asegumenta in contrarias partes adducta solvemus. A primum,ad Solutis am. ea,quae pro terra secimus,di endum est, meliorem satum habe gumZtorum. re elementa dum in natὶuas de quiescunt qai m dum ad eam feruntur mon debere tamen elementum tetrae caeteris praeserti, g. '' δ' vel propter huiusmodi statum, et etiam ob beneficetiam, quam homini exhibet,aut ob metallorum & stirpium , aliarum-ve rerum generationem, ac denique propter caetera quae in argu mento afferuntur.Enim verδ licet haec omnia terram magnopere commendem , non satis sunt, ut eam quoad naturae gradum, . Con. Comib. de Coelo. I ii de
456쪽
IN II ULIB. ARISTO T. DE COELO.
de quo in hac discentatione quςrimus, anteponant aliis elementis, qua elementa sunt, id est , quatenus sunt primaria corpora agentia dc patientia sibi unaris mundi: sic enim palmam ignis vcndicat,ut eius proprietates, actio ,& locus cohspicue demonstrant. Nec obstat, quod nullum animal ignis generat quod a nobis alibi discutitur cum prope infinita projucat terra & aqua, non enim haec duo elementa eiusmodi res uiueres vi sua, & praecise quatenus elementi sormam habent,gignunt, sed aliena virtute, ut ex iis, quae a nobis a. huius operis libro disputata sunt, intelligi potest Quod si quis urgeat,saltem haec elementa mai
rem operam praestare ad procreandas res viventes, quam ignem: occurrendum erit elementa,qua element 1, non aliter ad res cae-' teras generandas concurrere , quam exhibendo suas qualitates& materiau quod etiam praestat ignis; in eo certe beneficentior quod meliorem qualitatem ad id conseri, nempe calorem .Quin nec huius elementi ratio omnino in foecunda est:cum, ut ait Plinius libro secundo,Nat. hist. capite i or. se ipse pariat & minimis crescat scintillis. ls., i. a si Mi LITεR respondeduim ad ea,quae pro elemento aquae tumetorum proposuimus, nempe licet aqua maiores ad hominum vitam pro abveis' commoditates habeat,magisque faecunda sit, & plura in ea naturae miracula eluceant: ex his tamen maiorem illius .dignitatem non concludi,si prout elementum est,spectetur. . . 1 D E N 1 QI E argumenta,quae aeris partibus sauebant, haud , dissicile soluuntur. Ad primum enimiespondendum est,esementaris naturae praestantiam non esse aut necessitate, aut vitae commodis metiendam, sed iis praerogatiui , quae superius explicatae τὸ is iis sunt, & in igne prae caeteris elementis eminent. Ad secundum,ta iri coniugationem calidi & humidi optimam esse viventibus, ad ve-h mia qui ' getatricis animae sun chiones obeundas; no tamen optimam elem 'V mentis,quia vita consistit in calore tanquam in prςcipuo opifice vitalium stinctionum, qui calor in viventibus humido'sustinetur, foueturque. At i ii elementis non ita res habet , nec in ii, talis complicatio inuenitur,ut in lib. de ortu & interitu planius dicemus. Videlicet optima primarum qualitatum in elei i mentis complicatio est calidi in summo gradu,& sicci in gradu excellenti, non tamen summo, pro-
pteret quod eius beneficio sortitur ignis in Uementati mundo pricipuam agendi vim, dum ipsius calor sponte sua maxim E actuosus comite siccitate, quas lima,
457쪽
C A P. V. QI AE STI o III. 33IVAESTIO III. Vtrum Quodlibet elementum, alterum inserius sibi
proxime cohaerens magnitudine vincat,
Cumenta in af mantem controuersiae partem.
Ans assiimatiua huiusce quaestionis ex eo probati r. rgum. potest , quia ad Vniuersi pulchritudinem , & persectionem pertinere videtur , ut naturae author nobiliora corpora ampliora secerit : elementa verδ quo superiora, eb plus nobilitatis vendicant. Secundδ. Idem confirmatur, quia ut Aristoteles 2. de Gener.cap. 6.text. 37. ait, quam proportionem habet pars unius elementi ad partem alterius,quae ex ea gignietur,eandem obtinet totum elementum, ad totum, nempὸ aqua ad terram, aer ad aquam, ignis ad aerem. Argum. pro Quare cum ex una terrae parte, aquae decem fiant: aqua decuplo M Tm maior erit, quim terra , eodemque modo aer, quam aqua atque μή 'ς ita ascendendo, ut tandem ignis millecuplo terram exuperet. D Ei N B E,ut ad singula elementa veniamus,quod aqua maior Mettim. st, quam terra, argumento sunt tot maria hinc inde terram circumplectentia, nimirum Oceanum, Mediterraneum, Arabiciam,
Perucum,Caspium. Praeterea tot stagna, tot paludes, tot flumina,
quorum alia supra, alia subtus terram cursus agunt. Deinde quia .αν mnon videtur dubitandum , quin in terrae sinu immensa aquarumvis lateat, ut indicant puteales aquae , & ingentia flumina, quae non aliunde originem ducunt.Hi c ver b aquarum multitudo non solum maiorem terrae partem re ipsa videtur operire, sed etiam maiorem diametrum habitura, si tota in unum globum coeat. o D verb aer sit profundior , quina aqua, probatur, quia s. rore μ' cometae gignutur in regione aerea,vi docet Aristoteles i. Meteor. μ' ' cap. .& tamen quorunciam eorum altitudo oculis tanta apparet, ut in una & eadem cum sydoribus superficie esse videantur. Vnde etiam effectum est, ut quidam cometas in coelo ipso accendi, eidemque infixos esse putarint. Etenim, quod non nul l autumat; videlicet aeris profunditatem non nisi circiter quinquaginta duo milliaria continere, id ex eo falsum elle conuincitur: quia mon- tes non transcendunt ultra aerem, absumerentur enim ignis a dore : E tamen, ut alios Omittamus, serunt montem Tenerissem
458쪽
16 IN I M. LIB. ARISTO T. DE COELO.
Pos TREMO. Ampliorem esse ignis, quina aeris tractum, Pra lanis mainde suadetur, quia cum probatum sit caetera elementa, quae mi- it in nus activa sunt, magnitudine vincere inferiora sibi vicina, multb magis id,de igne pronuntiandum erit, cuius immensae voracitati omnia in pabulum cedunt.
N hac controuersia quid sentiendum sit breuiter exponemus. In primis quod ad terram d aquam attinet,
pro certo haberi debet terrae profunditarum multis partibus, quam aquae maiorem esse: & si contra cen- erit Rabbi,Paulus Adigidius lib. 1 Hexamer. cap. 1 . Burgensis ad i. cap. Genes eos, &alii. Namque , ut est compertum , nautis totum pene Oceanum traiicientibus, et iisque altitudinem demissa bolide expisantibus, praeter paucissima loca quaedam, quorum nondum vada repota sunt ad Sueuica littora, ubi non anchoris, sed serreis anulis naues cohibentur: & in mari Pontico,uti refert Plinius lih r Natur.histor. cap. to 2.exaduerso Coraxorum geniis trecentis fere a continenti ita diis, praeterque aliquot, quae Lusitani& Hispani nautae commemorant: reliqua omnia hactenus
nauigata non ita longam bolidem postulant; & aquae prosunditas vix ad duo, aut tria milliaria peruenit, atque , ut plurimum, non excedit dimidium milliari j. CVM igitur tota terrae profunditas , seu diameter iuxta pro babiliorem Mathematicorum sentetiam amplius foro.milliaria contineat, planum sit terram multo aqua profundiorem elle; idque licet aquae omnium fluminum, stagnorum, dia paludum,&denique quicquid uspiam aquae est , in unum globum coeat, veprobe colligit Fernelius lib. t .suae Cosmotheoriae, c. r. Nec enim id aquae, quod extra Oceanum iacet, Oceani altitudinem aequat:& tamen aquam Oceani multis partibus tetiae magnitudo exuperat. Nec verb quod in terrae cauernis latet vastitatem Oceani vincere ullo pacto ucti sinule est s i autem quaeras quam proportionem habeat facies aquae ad extimam terrae superficiem aquis detectam. Scaliger Exercit. 18. in Cardanum respondet habe e duplam. Alii credunt maiorem partem terrae, vel certe non multb minorem esse eam , quae detecta est, quam quae sub aquis latet. Certius tamen habetur, nihil horum satis compertum esse, cum nostro seculo multae amplissimae intulae denuo inventae fuerint , novique tractus
terrarum extra aquam eminentes se se in dies in medio pelago
459쪽
ὶς o o ad alia duo superiora spectat elementa, docent M De aeris' thematici profunditatem aeris continere circiter si . milliaria, seni δή quia probabile omnino est aerem terminari ascensu exhalationum, & in ea distantia, in qua cometae apparent; si enim tractus aeriae regionis altior esset, ascenderent ultra exhalationes. Quod autem summa distantia n qua cometae visuntur, praedictam milliatium silminam non excedat, Geometrice demonstrarunt Petrus Nonius in lib. de Crepusculis. Vitellio lib. io. proposit. 6o. Alli aenus lib. .suae Perspectivae. v o o si quis obiiciat non videri propositam rationem firmo o m. inniti sundamento , cum responderi possit ultra eum locum , ad quem exhalationes pertingunt, adhuc aerem esse : sed ignis vicinitate ita calidum, ut in eo exhalationes consestim absumatur, ideoque ob pabuli desectum nunquam inibi cometas cohaerere. Respondemus cum eiusmodi aer, ob intemperantiam caloris & Reims siccitatis, ad naturam ignis prope accedat, tuas ignem haberi,&in sphera ignea computari. Vnde collige si de regione aeris, hoe
est, in qua continetur corpus aerea forma praeditum , quocun-
que modo illud se se habeat, loquamur: non constare quanta eius profunditas sit E Laxi Neto verb ignis attribuunt Mathematici profundi-'Dὸt 6 atatem milliarium circiter ito 378. ita tamen, ut hoc spatium in- duale ignis, choetur a summa altitudine exhalationum,modo superius explicato,& terminetur ad Lunae concauum.
y i v v s ita constitutis patet iam non quod uis elementum superius maiorem habere profunditatem,quim inserius sibi contiguum , quod in hac disceptati sene quaerebatur. Siquidem aqua minus prosunda est , quam terra, de aer multis etiam partibus aiterra superatur. Quare probanda non est eorum sententia, qui putant seruari inter elementa decuplam proportionem, ita ut supςrius decuplo maior sit inferiori ubi proximo. R E L i Me v M est,ut argumenta initio proposita explicemus. Ad primum respondendum est, satis constare non Universim se ratuum. corpora, quo nobiliora, eo grandiora ei le,cuin animantia simul,& nobiliora , & minora sint elementis. Quod si quis argumentum restringat ad partes munditelementaris, qui videlicet ex quatuor elementis , & globis coelestibus componitur, fuse accepto nomine elementi quo pacto institutum recte concludit putat Caiet .in Comm. i. p. ad art. ,.q. so. dicendum nec ita veru eiseid, quod assumiturini si fiat comparatio inter corpora cflestia ex una parte, & inter elementa ex alia: haec enim ab illis excessu magno vincuntur. Quod sat est, ut dicatur ordo harmoniaque seruari in elementari mundo; cum id praesertim in eo perpetuum sit, ut nobiliora corpora,quoad superficiem conuexam, maiorem habeant amplitudinem,& quanto unuquodque nobilius est, tanto sedem obtineat eminutiorem. Nec obest,quod extima aquae superficies
460쪽
38 IN III. LIB. ARIs To T. DE COELO.
nunc non maiorem ambitum fortasse habeat, quam terrae, cum id ex accidente ita se habeat, videlicet quia in prima rerum molitione unum in locum secreuit Deus aquae elementum ob stirpium & terrestrium animantium, atque hominis praesertim viatam & propagationem ad posteriorem eiusdem argumenti par- . tem dicito non esse mentem Aristotelis loco illo I .de Gener. eandem proportionem habere nunc re ipsa totum superius elementum ad inserius, quam habet pars ad partem ex qua gisni potest. ita ut quemadmodum ex una parte terrae gigni pollunt decem partes aquae, ita tota aqua decuplo maior iit, quina terra: sed dumtaxat eiusmodi excelsum habiturum elementum superius respectu inserioris si totum hoc in illud commutetur , id est, si
autem. Absoluta utcumq; disputatione de numero elementorum, disquirendum ait num elementa generationem de interitum subeant. Quo explicaro qui nam certus, definituso; ipsorum numerus sit, & quas affectiones unumquodq, a natura habeat, Pez-
spicuum fiet. Sepiterna igitur. Respodet propossim quς- ilioni aiens nequaqua fieri posse ut elementa intellige secunὀuomnes suas partesi sterna sint:cu sensu pateat ea
reciprocis mutationi-b' dissolui, & interire. Dissolutionem verb. in controuersia vocat num elemento: ii di Diblutio infinita sit: ita vi t ullo unquam tempore circumscribi de-Deat , an vero finem aliquem ubi eonsistat, habere oporteat. Ac