Homeri Odyssea latinis versibus expressa

261쪽

Nubiferas alte ventus Iactabat in auras. ' ' .

Nee procul infelix visus mihi Sisyphus ipse 'Saxum immane manu gestans curvatus utraque, Connixisque humeris pedibusque ascendere certans Μontis iter: summo mox idem in vertice frustra Ut steterat jam jamque, aversa e parte Crataeis Impulit. Ingenti praeceps mons improbus actu Volvitur in campos ; ille instat, ct omnia sudor 63orumbra rigat, supraque caput stat pulvere nimbus, Post aliam vana vidi sub imagine formam Hereulis; ipse autem superis convivia regnis Laetus agit, pulchramque fovet complexibus Heben, Aurea quam Iuno regi est enixa deorum. Hune circa umbrarum strepitus, ceu rauca volantum Agmina quum resonant. multa caligine tectus Ille tenet nudumque arcum, nervoque sagittam Tendit acerba tuens semper, similisque minanti. Horridus ex humeris pendebat pectora circum figo Balteus, inque auro variarum monstra serarum Ursique, agrestesque apri, saevique leones, Pugnaeque insidiaeque neces ct praelia stibant: Nil simile his umquam visum, nee talia quisquam Extuderit posthae fulgentia cingula signis. Isque ubi me cernens nigra cognovit in umbra, Ingemuit miserans, dulcique affatus amore est. O sate Laerta, rerum admirande repertor, Certe aliqua heu miserum fati sors improba Versat Te quoque, me tenuit vivum quae dura sub auris. 65o

Altisono Iove natus eram; sed tristia saepe Multa tuli, ingrati semper parere cca ita

262쪽

LIBER UNDECIMus a I Imperiis domini, ct caput objectare periclis. Huc quoque me quondam tracturum in vineula misit Dura canem; neque enim gravius certamine tali 'Settieet ille aliud misero fora credidit ullum . , Hunc rapui tamen ipse, atque atro e carcere traxi Μercurio monstrante viam ct Tritonide diva. Dixit, ct obscuri subiit penetralia Ditis: At non ipse abii. cupidum iuvat usque morari, ολ Si qua alia heroum facies sese efferat Orco. Fors ct vidissem, quos multum pernere avebam, Thesea, Pirithoumque, deorum germina clara; Μurmure sed magno stridens prius adstitit agmen Umbrarum immensum. tum vero pallidus horror' Corripuit metuentem, imo ne pilandat Averno Gorgonei horrendam faciem Proserpina monstri. Ergo iter ad navim celero, iubeoque sodales Scandere ,, ct excutas terris Iaxare rudentes.

Considunt jussi iranstris: fert gurgite puppim

Oceani in vasto remis adnixa juventus, Μox etiam veniens optato flamine ventus,

263쪽

ODYSSE AELIBER DUODECIMUS.

rapido properans ratis ame relicto, Rursum caeruleas Neptuni lapsa per undas Venit ad Aeaeos fines, ubi ducit in altis Sedibus alma choros Aurora, atque aureus Iungit equos Sol ipse. stat acta in litore puppis, Nosque una egressi dulci tellure potimur, Sternimur & somno, Iacis dum fulgeat ortus. Qui simul ac roseo primum se ostendit Eoo, Continuo socios praemisi ad limina Circes, Ut miseri exstinctos reserant Elpenoris artus. so Robora nos autem, qua celsis vertice silva Tollitur, aggressi serro, Iactimasque cienteFCondidimus terra delati corpus amici. At postquam exustique artus atque arma fuere, Aggesto supra tumulo, positaque cciumna, Fiximus in summo mansurum culmine remum. omnibus hinc rite exactis, haud inscia nostri Ex erebo reditus celerans vestigia Circe Venit: eam circum famulae Cerealia dona,

Lustralesque armos, generosaque vina ferebant. 2o Tum dea stans propior dedit has pulcherrima voces:

Heu miserit horrentem vivi subiistis 2 Orcum, Bis

264쪽

LIEER Duo DECI Μus sacBis letum experii, quamvis semel omnibus hora II ita venit dapibus dulcique o corpor a vino Procurate viri; cras altum iterabitis aequor, Luce nova . vos ipsa viam. vos cuncta docebo , 'Insidiis ne sorte ullis terraeve marisve Capti iterum luctu frustra doleatis acerbo. Dixerat, ct dictis curas a corde removit. '

os subito instamus dapibus, fusique per herbam MSolis ad occasum libamus munera Bacchi , Utque abiit lux alma, ct inhorruit aura tenebris,

Litoris in sicea nautae sternuntur arena.

At me diversa solum dea parte locavit Ipsa manu ducens, atque ordine singula quaerens me cubuit juxta . cui postquam rite recensensomnia narravi, 'tune illa ita sarier infit Haec fuerint jam cuncta quidem; nune auribus ista Accipe, quae memori in mentem deus ipse reducet. Prineipio scopulos Sirenum & litora vises , WTristia, quae salsa capiunt dulcedine nautas. Illas incautus quicumque aecesserit oras, Audieritque senum, nee amatae conjugis ora Aspiciet, nee Iaata eaduac inibit oscula gnatis Carmine deceptus, quod molli e gutture fundunt Sirenes viridi in prato. late ossibus albent Omnia, ct insanda miserorum caede putrescunt. Tu transvectus abi; ceraque sodalibus aures Obline, ne quisquam voces exaudiat alter, Ipse velis ni forte unus . tamen ante jubeto, boVincla tibi, circumque arctos inducere nexus Ingentem ad malum, fixosque aptare rudentes, Tutus

265쪽

Tutus ut accipias Sirenum ex aequore cantus.

Quod si etiam solvi poscas, magis arcta revincto Injietant steti tendantque haerentia vincla . At simul hinc volueri praeterlabere carina,

Non ego te moneam, quo flectas tramite cursum: Tu videas; facies haec certa utrinque locorum. Horrescunt cautes, magnique ex aequore fluctus

Cautibus illisi resonant, errantia divi ων

Saxa voeant. pennis supra non ulla volueris Tendit iter ; possunt non ipsae impune columbae Ambrosiam pavido reserentes ore Tonanti; Verum aliquam semper leto rapit improba rupes, Suffectaque nova numerum Saturnius aequat. Hae non ulIa quidem potuit tranare carina

Sospes adhue: navimque simul correptaque ab aestu Corpora fluctus agit nimbisque vorantibus ignis. Sola per undosos intendens carbasa tractus Transiit haec Argo quondam Ioea, nasidis oras, Aeaetaeque domos linquens. sors turbine ct ipsam Corripiens fructus cautes fregisset ad altas, dii celeri Iapsam praeter vada tristia cursu Vexisset Iuno, iuerat cui gratus Iason. Stant gemini seopuli: superas hie tendit in auras Arduus, atque altum caput intra sidera condit Nubibus aeternis horrens . non vertice fulgor Purpureus rutilat solis, diffusaque puro Aura polo nec bacchi ardet nec tempore messis. Haud etiam quisquam valeat constendere supra, soΑut revocare gradus; non si bisdena moveret

Brachia, bilaenisque ageret vestigia plantis.

266쪽

In medio scopuli nigro patet intus hiatu In Stygias conversa plagas specus horrida. Ionge

Flectere tum praestet cursum, atque avertere proram Quamvis immenso fugiat specus edita tractu, . γ Quo neque contingat juvenis jaculatus ab arcu Nequidquam toto contendens eornua nisu. Heie graviter frendens stat Scylla insormis in antro Latratusque eiet catulos imitata recentes: MIpsa autem monstrum horrendum, qu/m cernere nullas Gaudeat; ipse deus non si foret obvius illi . . Subter crura rigent bissex informia monstro, Senaque colla supra, totidem capita horrida eollaCuique instant, triplicique assurgunt ordine dentes Ora exertantis, caedemque & fata minantis. Atra tegit mediam spelunca: at corporis exstat Pars alia, & barathro capitum saeva exerit ora, Piscaturque, oculis Iustrans saxa omnia circum,

Delphinasque, canesque; ct sicubi grandia possit, i 1ω

Plurima quae pelago vivunt, deprendere cete . Incolumes nulli haee nautae jactantur abisse Per loca cum navit tot corpora capta virorum Surripit, ora ratem tendit quot hiantia supra .

At scopulus ponto surgit depressior alter Parte sub adversa, telique haud longius ictu Frondibus hunc ingens patulis caprificus inumbrat. Sub latere hoe tegitur, fluit usque. invisa Charybdis . Eractans ter quaque die rursumque resorbens Aestuat horrendum. ne tu, quum gurgite ab imo IIo Sorbet in abruptum flumis, vicinior ito; Nam neque Neptunus diro te subtrahet aestu,

Ille

267쪽

i; sa4 ΗΟΜ ERI ODYssa AgIlle quidem id cupiat quamvis, frustraque laboret. Quin propior Scillae scopulis adverte earinam, Atque citus molire fugam: sex corpora praestat

Rapta dolere, omnes quam certo occumbere leto Dixerat . ipse autem: sare o pulcherrima, meque

Diva doce; immitem fugiam si qua arte Charybdim

Incolumis 8 si fata ultus miseranda meorum Interitu Scyllae vertam 8 sed nympha loquentem IacIncrepuit subito, rursumque haec addidit ore: Infelixi tihi facta animo stant Martia, naedum Ardor abit: cedes nec dis, quos nescia leti vita manet 2 mortale putas, quod funeris expers Di voluere malum saevumque & triste nee ulli Vincendum: fuga sola dabit properata salutem. Si namque in scopulo sumptis cunctabere telis, Heu Vereor, ne dira tibi tot hiatibus hora Exerat, ct socios totidem rursum improba tollat. Sed fuge praecipiti cursu, magnaque Crataein 13O' Voce Voca, monstrum quae partu enixa nefando Edidit; illa cavo rabidum compescet in antro. Post hinc Trinaeriam venies, ubi pinguia Solis Et pecora st nivei ludunt per Prata iuvenei: Septem armenta boum, totidem sermosa bidentum Agmina; quinquaginta aequatis partibus omni

Sunt. capita in coetu; numerum nee laetibus augent, Nee minuunt leto. Ρastoris munera curant

Nymphae pulericomae Phaethusaque Lampetieque, Aetherio genuit Soli quas diva Neaera. 14o Pubentesque parens viridique in flore vigentes Trinacriae aequoreas longe deduxit ad oras,

268쪽

Et patrios servare greges armentaque jussit. - Haee intacta sines si pingues ire per agros, Post varios casus Ithacam cum pube redibis: Laedere sin ausus fueris, tum triste carinae

Exitium sectisque cano; tuque ipse periclum Et fugies, sero infelix tua litora vises omnibus amissis. quae postquam diva loquuta est, Aurea Tithoni conjux jubae extulit ortu ' Is Purpureor Circe simul ipsa e gramine surgit, Et cedit diversa petens. ego scandere puppim

Admoneo socios, terrisque incidere funes. Nulla mora; insiliunt omnes, transtrisque loeati Spumea convellunt inflexis aequora remis: 'Nec non a tergo faciles abeuntibus auras Suscitat implentes optato flamine vela ornatis spectanda comis dea maxima Ciree. Omnibus hinc armis per navim rite locatis , Sternimur et ipsa ferunt celerem sua flamina puppim. ΙωAtque ego tum tristi compellans voce sodalesto socii, dixi; neque enim seiat unus & alter Haec modo, quae docuit verax oracula nympha; omnibus at pateant, seu nobis fata minantur Exitium, seu laeta jubent siperare salutem. Scilicet illa prius vocemque & praca cavere Florida Sirenum; meque unum audire canentes Jussit. at innexis vos vincla tenacia membris Tendite, & haerentem nodis nexuque revinctum Arboris ad truncum media me sistite navi. IN

Solvi si preeibus poscam, constringite vincla Arctius oranti, ct duros cohibete rudentes.

Talia

269쪽

aa6 ΗΟΜ ERI ODYsS EAE Talia dum socios hortatus Voce monebam, Litora Sirenum placido ratis incita cursu Contigit; innocuo labentem ventus agebat Flamine . tum subito Zephyri posuere, neque ulla Μurmura tranquilli resonant per caerula ponti, Sopitique jacent aequato gurgite fluctus. Vela legunt nautae, certaque in sede reponunt Composita, ct validos sertiti ex ordine remos ID Certatim incumbunt, ct spumea caerula torquent. Ipse autem Ingentem cerae conversus ad orbem Dissecui ferro, ct Ientescere frusta coegi ' .

Pressa terense jam cera manu tractata valenti

Liquitur, & Phoebi radiis ardentibus icta. , Hae ego tum sectis illevi protinus aures omnibus infundens. contra illi vincula capto

Injeeere mihi, rectosque in stipite mali

Hinc atque hine validis cinxerunt nexibus artus; Dein rursum impulsis serierunt aequora palmis. I IIamque ubi distabat, quantum clamantis ab ore Audiri vox misia potest, ratis acta per uudas, Haud latuit nymphas, curvoque in litore stantes Talia suavidica ea inerunt carmina Voce. o Laertiade Graium decus, huc age navem Dirige, ut arguto cantum quem landimus ore, Accipias. nemo haec transvectus caerula puppi est, Quin prius adstiterit vocum duIcedine captus , . Post variis avido satiatus pectore musis Doctior ad patrias Iapsus pervenerit oras. 2 Nos grave eertamen belli clademque tenemus,

Graecia quam Trojae divino numina vgxit,

Omnia.

270쪽

Omniaque e latis rerum vestigia terris. Sic resono ingeminant cantu: mihi corda voluptas Intima pervadit, vultuque & lumine nutans solvere vineta precor socios. illi freta verrunt, Surgentesque una Perimedes Eurylochusque Implicuere magis cupidum perrumpere nodos. Interea celeres vecti viridantia praeter Litora Sirenum, nullis ubi cantibus aura a I Pulla sonat, ceram iuvenes ex auribus omnem. Eripiunt, laxantque meo de corpore vincla Cessimus ut campis, vidi atrum ad sidera sumum liter undarum strepitumque exterritus hausi:

Exeum manibus subita formidine remi, omniaque horrifico sonuerunt murmure, & ipsa Remigio puppis spoliata immobilis haesit Atque ego per medios gradiens maerentia dictis Pectora mulcebam, sic quemque hortatus ab ore. O iuvenes, neque enim ignari sumus ante malorum , azo Exitium nec majus adest, quam dira Cyclopis Experti quum lacta cavo trepidavimus antro; Ηine tamen ct virtute mea & sellertibus ausis Fugimus: horum etiam quondam meminisse juvabit. Quare agite & nullus dictis parere recuset: Vos rapidos remis fluctus per transtra locati Scindite, si mortem saltem hanc fors Iupiter aequus Det sugere, & praesens etiam vitare periclum.

Tuque gubernator memori mandata reconde Haec animo, tibi enim clavo torquenda carina. 23

Ilunc extra fumumque procul fluctusque sonantes Flecte ratem, scopula que cave, ne cautibus asper Ρ a Incau.