Homeri Odyssea latinis versibus expressa

251쪽

Et pulcro aspe, tu poli fulmineum Oriona. Vix etenim nonum tuIerat sol aureus annum, Jamque novem cubitos lata se mole serebant, Ae totidem longis aequabant jugera membris. Rusi etiam superos inimica in bella voeare, Armaque, & horrisona mortem cum eaede minari,

Stellifero magnum sunt insam imponere Olympo, Scilicet & cella conati Pelion Ossaa 33o

Addere hqndosum, caelique asiargere in arcem. Fors quoque, si vires melior pubentibus aetas Aucta dabat, votoque forent ausoque potiti. Sed peperit Latona Iovi quem candida gnatum, Perdidit Arcitenens prius ambos, flore juventus ornaret quam prima genas, ct spargeret ora. Heie Phoedram, Procrinque etiam, puleramque Ariadnam Mnois vidi sobolem, quam finibus olim Gnositaeis Theseus dites abduxit Athenas, Nec potuit perferre; illam nam diva Triformis 34

Irrigua in Dia tenuit, tibi munus, Iacche, Nempe parans precibus non frustra in vota vocata. Μaeramque, Clymenamque super. moestamque Eriphylen, Aurea pro caro cepit quae conjuge dona, Vidi ego tune residens. at non quascumque Videreontigit, has possim reserens comprendere cunctas. in animum heroum gnatas thalamumque sequutas.

Praecipitans namque atra polo nox cederet ante.

Et me prona monent jam sidera carpere somnos ive hele, seu potius curvatae ad transtra carinae ' 35OCum foetis: stet cura mei Phaeacibus & dis. Fiaterat: preMque omnes intenta tenebant

252쪽

LIn TR UNDE ex Μ iis amora sono, rerumque nova dulcedine eapti Sedibus haerebant tacitis; quum candida coepit Sic regina: quis hic, cives, quantusque videtur quem sese ore gerens, quam sorti robore, ct aequo Consilio Τ meus hospes erit, nee parva sequetur Gloria vos etiam . proin hine dimittere tantum Ne properate viri, neu parce munera egenti Msque adeo vos serie, quibus vis plurima rerum 36o Divite sub tecto superum jaeet abdita dono. Talibus illa: heros dicentem excepit Echeneus i 'Phaeacum proceres inter jam maximus aevo. 'Non haec, o socii, vobis sine mente loquuta Est adeo regina et omnes quin dicta sequamur, Si probet Alcinous t namque ipsius omnia pendent Imperiis. dixit senior . eui talia sibdit 'Alcinous: nee vos aliter fas velle, nee ipse Perpetiar contra, dum sceptra haee vivus habebo. Nec minus heie hospes, quamquam citus optet abire, 37o Sustineat tamen ille, polo dum erastina reddat Exoriens Aurora diem, perfectaque dona Constituam tum rite viror delecta iuventus Ruspiciis properata meis iter omne parabit. Non plura Aleinous . tum sic exorsus Ulysses O rex, o populo longe elatissime in omni Aleinoe, hele etiam lentum si sorte morari Iusseris, exactis dum mensibus integer annus

Effluat, auxiliumque parans & ditia cogens Dona mihi, & vellem & reduci magis utile multo ago Id foret . ad patrias quanto ipse opulentior oras Nam veniam, tanto redeuntem ct laetius omneso Exe,

253쪽

ὸ aIO HoΜERI ODYssEAT Exeipient, ct major erit mihi fama per urbem. Atque heie Alcinous . non te, iam mitte, Vereri. O sate Laeetta, mendacemque arguat ullus, Fallacemque putet; quales seri maxima sparsos Terra viros capto reserentes somnia vulgo, Vanaque fingentes subitae mendacia famae.

Rebus inest dictisque tibi sua forma, nee aequa. Degenerem mens ipsa notat. tu sata Pelasgum, 39o Atque tuos, vatqs retulisti ut carmine, easas, Fortunasque omnes. quin o mihi fare roganti, Si quem etiam ex illis, qui quondam ad Pergama tecuta Pugnarunt, latoque illic cecidere supremo, Uideris: haee nimium nox longa, ct tempora Amni . Haud prohibent sari . perge o miranda reserre. Usque sub Aurorae roseum Titanidis ortum rite adero, si dura velis tua dicere sata, taErroresque vagos . haec ille; at rursus Ulymest Alcinoe o. dixit, sunt & sia tempora verbis, M Sunt molli & sompo parito: quod si juvat ista

Longius, ct nondum pertaesum audire, recusem InUidus haud alios sociorum edicere casus, Μajoresque etiam ii ictus. namque arma tulere

Iliacis postquam campis, jam Μarte soluti,

Femineo persere astu vitamque dedere. Interea hae illae tenues Proserpina manes Nympharum ut sparsit, moerens Agamemnonis umbra Adstitit, hune circa dextra laevaque frequentes

Ibant, Aegisthi qui iam cecidere sub aula. 4IoΜe subito agnovit, quum sese proluit haustu Sanguinis, & multum Iacrimans mihi languida frustra

254쪽

LIBER UNDECIM Us a II Brachia in ampIexus protendit: nulla volentem

.Vis sequitur, solitusque vigor jam defficit artus, Qui fuerat quondam misero, dum vita manebat. Ipse etiam ut vidi, casa concussus amici Demisi lacrimas sudique has pectore voces co Atreor generate Agamemnon inclite regum, Horrida quo Ieti domuit te lanere Parca obruit an pelago convoIvens aequora saevos 42OTurbine Neptunug, nimbisque larentibus austro

An longis aggressa virum gens eisera terris .. Vastantem raptosque greges, at entaque agentem;

Pro dulci aut stravit pugnantem conjuge ct urbis Μoenibus Τ ille mihi quaerenti talia contra Reddidit: heu miserum nee me deus aequore mersit Corripiens subito ventorum turbine pontum , Saeva nee ignotis captum gens gravit in oris ;Sed me, molitusque doIos Aegisthus & atrum FIagitum dira cum conjuge, in alta vocatum 4ῖQLimina ct exeeptum dapibus, ceu plena juveneum Ad stabula, occidit. sors haec me lanere terris

Eripuit: circum sociorum densa cadebant a 'Corpora, setigeri veIut apri ad sacra deorum,

Sollemnesque dapes, aut vincla jugalia regum. Insidiis vero captos, aut horrida miscet Praelia quum Μavors, vidisti occumbere multos Saepe viros; tamen illa tibi miseranda fuisset Ante alias caedes, quum corpora strata videres Crateras mensasque inter per tecta iacere 44 Undique, ct effuso sedes undare cruore.

Quin ' Priamidis Cassandrae heu perditus hausi

255쪽

Verba, Clytemnestrae manibus dum caesa doleret Μe super; ultrieesque manus attollere frustra Ense furens ipsa tentavi in morte . sed illa Protinus effugit, nee labra informia leto Improba, nee voluit componere lumina dextra. Usque adeo nil terra tulit erudelius ira Feminea, si sorte nefas admiserit ulla, Quale, suo caedem moliri aggressa marito, MOAesa est illa scelus. demens ego rebar adire Iucundus gnatisque simul famulisque penates Egregia at Gniux stello exitiale fovebat Dedecorans se labe, simul genus omne futurum Femineum i nulli post illam credere tutum , Quamquam eadem sit digna. haee ille ut fatus ab ore est: Heul quantum Atridas dixi, Jovis ira fatigat Femineo stetere invisost jamque ante Lacaenae Occidimus furiis Helenae tot millia in armis; Saeva Clytemnestrae in nune periuria ct ipsum 4 His mersere maIis . nec plura his satus: at ille Excipit. atque ideo nec tu placabilis, inquit, Sis generi infido, mentis neve omnia credas Consilia, aut si quid prodas, pars maxima semper Desileat. saevo sed non tibi conjugis astu Pernicies metuendat alios in pectore mores Penelope, servatque piam sine crimine mentem. Illa quidem nobis in dura ruentibus arma

Nupta relicta nova est ; pendebat ab ubere matri Parvulus, heroum qui nune fors agmine felix 4 o Assidet in medio: pater ipsum ante ora videbit

Laetus, ct ille suo reduci dabit oscula patri. At

256쪽

LIBER UI tDECIM Us. a I3 At mea nee gnati vultu me lumina saltem Passa explere mei est; prius atro vulnere namque Perdidit incautum. tu vero haee pectore conde Dicta tuo servaque memor: clam litore navim

In patrio, non fiste palam; quippe omnia plena Insidiis, nee tuta satis jam semina cuiquam. Die age & audieris num qua sors vivere gnatum Parte meum, Orchomeno in diti, Pyliasque peroras, 43o Aut etiam in Sparta fraternae ad limina sedis qNondum etenim dius terris decessit Orestis. Dixerat. huic breviter: quid talia poscis, Atrida,

Ignarum, vivatne haeres tibi carus Orestes, An petiit' dictis haud fas me fingere vana. Hae vice sermonum dum sede moramur in una Sollieiti ae tenero spargentes lumina fletu; Ingens ante oculos Pelidae venit Achillei,

Et Ρatroeli, Antilochique simul sine viribus umbra, Ajacisque, ibat cunctis qui maior Achivis, 49QEt, post Aeaeidem, sermoso insignior oreo Hese satus ut Peleo veterem cognovit amicum, Ingemuit lacrimans, tristique haec addidit ore: o vafer & rerum mirande liuentor, Ulysseu, Infelix, quid adhue animo tibi restat inausum' Qua tristem nine arte Erebum, loca luce carentum, umbrarumque domos, potuisti vivus aclire 'Cui resero: o Peleo generate, o lumen Achivum Aeacida, vatis quaesitum oracula Veni Tiresiae, si sorte viam mihi denique monstret, M. Deveniam properans Ithacae qua salvus ad oras. Nondum ego nam vidi devectus Achaeida, necdum

257쪽

ai. UoΜERI OBISSE AE .. ---. -- Ψ-mmmmmmmmae Tellurem tetigi nostram jactatu, acerbis Usque malis at tu felicior omnibus anteis, Qui fuerunt, ct qui venient labentibus annis. Scilicet 2 vivus divum es dignatus honore,

Et nune magna tui sub terris regnat imago Imperiam umbrarum retinens: ne dura querare

Propterea tu saxa dolens. quae talia postquam Edideram, graviter suspirans ille reponit: Ne vero extinctum solare, o sortis Ulysseu;Μalim ego vel tenui ductus mercede colonus Pauperis ad nutum domini nunc degere vitam, Quam regere imperio hete populos tellure sub ima Sceptra tenens. potius memorans mihi sortia gnati Facta reser, primosne inter ruit acer in hostem y

Dic quoque, si qua tuas Pelei genitoris ad aures

Pervenit sors fama: regit num clarus honore

Μyrmidonas ditem per Phthiam atque Hellada; an ipsum

Despiciunt senio vix languida membra trahentem 2 5a Non ego namque adsum rutili sub lumine solis, Qualis eram quondam, quum circum Pergama Teucrum Agmina caedebam pro caris miles Achivis. In patria nunc ipse domo si talis adessem, Eaee eadem illorum iam dextra retunderet ausus, Qui violant, raptisque arcent ab honoribus ipsum. Dixerat . illi autem retuli sic orsa vicissim: Nulla quidem Pelei generosi venit ad aures Fama meas cupido dicam tamen inelita gnati Facta Neoptolemi, reseramque ex ordine easus. 53OIllum ego nam curvis Nerei per caerula duxi

Navibus e Scyro victricia ad arma PeIasgum, Atque

258쪽

Αtque ubi concilii Troiae sub moenibus altae Tempus erat, semper primus dicebat, aberrans Haud umquam sermone gravi: Neleius illi Nestor egoque, pares visi contendere soli. At quoties ferro cernebant praelia Graji,Μillibus haud ille in mediis, turbaque manebat; Sed longe antevolans, nulli virtute secundus Bellator, passim tollebat caedis acervos. 5 Haud autem numero possim comprendere, & omnem, Quam dederit Ieto pugnans, evolvere turbam. Eurypilus seit Telephides quo turbine serrum Torqueat, .ct circum Iate socia agmina strata Cetaeum, propter nympharum munerat, cunctis. Μemnona post dium se pulchrior ille serebat. Praeterea ingentem Danai, quem struxit Epeus, Ascendere ut equum uerat mihi tradita cura: Et caecos aperire dolos ct claudere rursum; 1 Tune alii proceres tergebant humida fletu sso Lumina, ct informes trepidab nt omnibus artus.1 Ast illum haud umquam pallentem corpore vidi, Tergentemque genis lacrimas. quin saepe rogabat Ut sinerem jam corpus equo demittere saltu, Fulmineum stringens ensem, hastamque coruscans Aere gravem, Phrygiaeque intentans funera genti Μox ubi jam Priami celsam populavimus urbem, Μulta serens ratibus captivae munera praedae Incolumis cessit, non umqu/m aut eminus ictus, Cominus aut ferro laesus, quod saepe videmus, 56o Fervet ubi Μavors permixta in caede virorum

Eanguineus. dixi; subitoque aversus abivit

259쪽

cI6 .HoΜERI ODYss EAE Aeacides longo per prata virentia gressu Incedens, gnati laetus praestantibus orsis. Hinc aliae accessere animae, graviterque gementes Narrarunt mihi quaeque suas eX ordine curas. Solus torva tuens longe Telamonius MaxStabat, adhuc tristi servans in mente repostum

Judicium, quo victor ego Vuleania quondam Arma tuli, magnum spoliati munus Achillei suPraeripiens olli. genitrix Thetis ipsa locarat In medio ad naves; lecti suffragia Troes

Certa dabant, virgoque sedens Tritonia judex. o numquam tali certamine Victor abissem, Quod propter nunc terra premit caput invida tanti Λjacis, sermaque omnes superantis, ct actis Grandibus, excepto Ρelidae corpore Achillis. Quem tum ego compellans dictis affabae amicis: Siccine & extinctus veteres in pectore Volvis Irarum flammas, arma es fatalia necdum s Scioblitus, statuere dii quae tristia Graiis

Tale etenim periit columen. te propter Achivi Non minus ae propter Pelidae sanus adempti Lugemus moesti; nec Iumas altera tanti Caussa, nisi iratus graviter Saturnius odit

Quod Danaos; ille haec tibi tristia sata paravit. Huc age iam nostrasque audi, rex inclite, voces O propior, rabidosque domans in pectore motus Comprime . sic senti contra nihil ille; sed atri Turbidus horrentes Erebi discessit ad umbras, 59o Unde etiam alterna me sors ad iurgia voce Excisset: gliscens at contra in corde voluntas

Tune

260쪽

Tunc alios monuit venientum noscere Vultus.

Heie vidi Μinoa satum Iove, sceptra tenentem, Et solio innixum dantem pia jura vocatis clantibus i harum aliae caussas longo ordine dicunt Sedibus acclines; aliae stant agmine dense, Vastaque moerentes Ditis penetralia complent. . Heie etiam vidi captas ct Oriona lyneas Ducentem , praedamque humeris per prata serentem 6

'Florea, quam solis errans in montibus ante Straverati in manibus stat clava ex aere rigenti.

Praeterea & Tityon vidi telluris alumnum Omniparae, cui vasta novem per jugera corpus Tenditur. immanes hinc atque hinc viscera rostris Vulturii assidue tundunt, penetrantque sub altum Ungue jecur: nequit ille manu depellere pestem Supplicia expendens, caram violare Tonanti Latonam aggressus, dum Pythia templa petebat la per umbrosi Panopaei halantia prata. 6Io

Tantalus heie aderat, curaque exercitus aeri

Stabat in amne . illi mento tenus unda fluebat Poturo iam jamque, sitim atque eXplere paranti, Nequidquam . quoties namque ora admoverat undis Aridus, inviso toties sugiebat hiatu Unda abserpta: pedes circa telluris imago Nigra videbatur, siccoque arebat in alveo Fontibus ereptis ultrici a numinis ira. Desuper at ramis selicibus imminet arbos Punica, secundaeque piri, malique Valentes, 6ao Et ficus, oleaeque: sui stant arbose laetus. Quos ubi tentabat senior decerpere palmis, Nubi-