Homeri Odyssea latinis versibus expressa

381쪽

338 UOMERI ODYs sn ARSollicites. aliter, quamquam sim sessius ab aevo, Pectoraque, & sparD foedabo fracta cruore

Labra tibi: sic orta mihi lux erastina surget Tuta magis.; neque enim pulsas Laertia rursum, . Credo equidem, poteris minitando in tecta reverti. lHaec Ithacus, contraque haee ardens reddidit Irus: iProh superi ut gurges hic verba sonantia volvit lAdsimilis vetulae, fractas.quae torret aristas M lGarrula. iam saxo, mea brachia sentiat ictu - Saucius, atque omnes vomat atro in sanguina dentes . Sus veluti, stam segetem quum raptat in agro. -

Aggredere: hi pugnam spectent, quid tarda senectus IHanc viridem contra valeat sperare iuventam 8 - lSie odiis animisque adversi limine in ipis startabant. quos vidit ubi sine more furentes, Antinous, ridens subito est affatus amicos: γO socii, nova pugna oritur, qua munere divunx Isratior his numquam visa est penetralibus ante. 4o ξEcce hospes, pariterque Irus pugnantia jactant Brachia congressit juvat hane incendere pugnam. Dixerat, ct magno cum risu protinus omnes λΡostibus exsiliunt altis, circumque frequentes Agglomerant sese pugnantibus; atque ibi satus Eupithei Antinous proles haec infit ab ore. O pubes generosa proci, torrentur in igne Viscera caprigeni pecoris, quae sanguine plena Et pingui nobis in serae tempora caeΠae Servantur. partem victor sibi praemia pugnae, SoQuam Velit, exsortem capiat, semperqae sub isdem Redibus assideat nobis conviva, neque ulluM Has

382쪽

Has inopum mensas alium turbare sinamus. . 'sie monuit, cunctisque eadem sententia sedit. Tune Ithaeus subiens astu, contraque loquutus: Haud fas, haud juveni tanto componier aequum Me senio sessam longo, curisque gryvatum; Saeva tamen ventris rabies descendere cogit Has etiam ad plagas miserum. .sed vos ego magus Per divos testor, validis vos parcite dextris, 6o Neu seriat quisquam saevo me vulnere surtim Auxilians Iro: vestro perculsus ab ictu Conciderem extremum. dixit, jurataque cuncti Dicta viri spondent, atque haec super adjicit heros Telemachus dicens: virtus in pectore solum Hunc tibi sit praesens codira , non ullus Achivum,l Quem metuas, hele , hospes, adest: nam Iaedere si sitiis, Audeat, haud uni solvet pro crimine poenas. En adsum prior ipse tibi, nec jussa retrectant Eupitheo Polyboque sati, praestantibus orsis Io Egregii heroes . haec ille, eademque probarunt Haud dubio assensu juvenes. tunc fortis Ulysses ' , Protinus ima sibi circumdedit inguina pannis, Exeruitque semue magnum L lata ossa superne , Stant humeris, pectusque altum, nodosaque circum' Brachia dura toris; super cipsa valentia regi Praesens membra suo Tritonia numine firmat. At pubes mirata stupet, mussatque vicissim Respiciens: jam non Irum, gravis exitus Irum Accipiet; tam plena seni semora hirta patescunt. DHaec pubes: simul aspectu conterritus haeret Irus, 2 invitus famulis cogentibus aptat

383쪽

Tegmina nequidquam circum, ac totos tremit artus. Quem tunc Antinous minitans ita turbidus ore

Increpuit: tibi nulla subest, vanissime rerum, Vis animo , hunc hdeo si firma aetate vigescens Tu mouas fractumque annis domitumque labore. Haec tamen edico, quae mox rata cuncta manebunt: Si potior te forte senex hie vicerit, ire Protinus Epirum freta per spumantia' cogam MAd regis muros Echeti, qui saevus & aures Amputet, & truncas inhonesto vulnere nares, Atque exsecta super canibus det cruda voranda Inguina dedecorem turpans. sie fatus, ct ollime magis incubuit trepidis malus artubus horror, In medioque stetit propulsus: 'brachia tollunt Ardua, ct elatis assurgunt ictibus ambo. Heie heros dubia seeum sub mente volutat Stene manu feriat, eollapsum ut vita relinquat Protinus ad manes fugiens, an temperet iras, 1 o Prosternatque solo tantum 2 sententia visa Haec melior, ne sorte secus noscatur Achivis. Continuo surgunti dextro super imminet Irus Ingeminans ictus humero; furit alter, ct aures Cervicemque domat: sonuerunt vulnere fracta

ossa, ct purpureus defluxit sanguis ab ore. Iamque DIo 'cadit ille, omnesque in pulvere dentes Illiditque gemens nequidquam, ct calcibus arva Verberat. excipiunt plausu, risuque sequuntur Ingenti juvenes tollentes brachia: at illum II OVestibulo ex alto rapiens pede traxit Ulysses, Porticibusque eivis properans perque atria longa Ante

384쪽

L1BER DECIMuso CT avus. 34gΛnte fores statuit subnixum ad septa domorum; Tum baculum dat serre manu sie deinde loquutus. Istheid nune metuende sede, catulosque suesque Hirsutos arce foribus; neu dicere leges Hospitibus miseris ita nullo praeditus ausis Robore, ne sontem gravior .e poens sequatur. Sic ait , atque humeris sordentem injecit amictain, Demisitque iterum corroso tergore peram 122 Ex humero , limenque adiens consedit . at omnis . Stat circum pubes, atque implens atria risa

Laetifieo dictis viistorem extollit amieis: Iuppiter o, superique tibi dent maxima divi Μunera , qui tantam potuisti avertere pestem Α populo i Epirum jam jam petet ille per undas Supplicia expendens, nullis mortalibus aequi Eisera ubi surgunt Echeti penetralia regis. Talia dicebant juvenes, laetatus & heros omine gaudebat. rapiens dein pinguia flammis 33o

Viscera tosta, intus eoinmixto plena cruore, Expedit Antinous; nee non duo magna canistris Frusta laboratae Cereris correpta dat ultro Amphinomus, pateramque ardenti nectare plenam

Tendit ita affatus salve ol pater hospes, ct alma Copia te laetum post tristia damna revisat. Cui Laertiades: magni non laude videris Degener, ct clara, dix;t, virtute parentis, 'Amphinome. eximio Nisus celebratur honora Dulichio in pingui, cujus de sanguine cretum Iψo Te perhibent, justique tenax, ct rebus abundans. 'Multa tibi euitae super & lacundia linguae

385쪽

Suppetit: huc aures idcirco adverte, prolabor. Nil hominum fato miserum magis alm iereavit Τerra parens genere eκ omni, quod vescitur aura Aetheria, reptatque solo. nam tristia sese Passuros haud ulla putant, dum numina robur Sussiciunt, solidaeque virest in corpore vires. . Post ubi versa malis divum est mutata voluntas, Dura quoque invito coguntur pectore ferre: IsoQuippe animi motus varii vertuntur, ut ille Sex hominum divumque pater sua tempora Vertit. Ipse etiam selix quondam florentibus annis Sie vigui, laetusque opibus, fretusque juventa, Fratribus ili caris, ct magni nomine patris, Saepe nefas immane ausus, jura omnia sprevi. Nune aliter visum superis: a crimine quisque

Abstineat, taeitusque deum data munera servet, Quae data cumve 3 procos non ut male fervere cerno , Aggressos insanda animis, nee parcere rebus, 16o Neo thalamo regis, quem non reor absore terra Α patria longum; quin & venit ecce. penates, Gnate, tuos pete, gnate, deo dueente, nec olli

obvius i reduci, nota quum sede potitus Adstiterit. neque enim credo sine sanguine multo Ipsum inter sociosque tuos discordia stabit. mee ait, ae libans nigro se flore lyaei Protest extemplo, siccataque poeula reddit. Amphinomus turba tuo abit, curasque volutans It tristis, motatque caput; nam triste canebat II Jam sibi mens praesaga mali; nee lanera demens

Fugit eum validis domuit Tritonia virgo

Tele

386쪽

L 1 aER DECI NUS OCTAVUs, . 343 Telemachi manibus transfixum cuspidρ ahena: Sed tum, quo cessit, solio consedit eodem. Penelopem interea glauco dea lumine pulcra Sollieitat, coramque monet se ostendere pubi, Altius ut sedeant flammae, gnatique virique Non minus eximio laudum celebretur honore. . Illa invisa quidem risit, conversaque tali Assata Eurynomen voce est. insueta cupido. Igo

Nescio quae surgens trepido mihi pectore gliscit: Suadet adire procos dirum genus, insuper ipsi

Consulere 2 nato, sese ne credat Achivis Insidias veritus, vafri qui mollia semper

Dicta serunt, tacitoque agitant in corde furorem. Eurynome contra: sic o, sic numina poscunt; iVade, ait, ct gnatum prudens assare vocatum. Formosos abluta artus atque unguine odoro

Sparsa genas: neque enim fletu lacrimisque madentem Ire decet. Iongo quin & tabescere luctu I9o Indignum est, cui talis adest jam munere divum

Progenies, qualem tu natum optare solebas Purpureas molli sparsum Ianugine malas. Vix ea; quum rursum regina: haud talia curae, ornarique genas, puroque in fonte lavari.

Jamdudum superi mihi pulcro e corpore formam Λbstulerunt, ex quo cessit meus ille per altum Infelix conjux invisa ad Pergama' miles. Verum age, & Autonoo veniat sae candida, ct una Hippodamia comes, gressus quae pone sequantur; a IXIam prohibet pudor ire & solam accedere coram. Dixerat; ct studio nutrix celerabat anili

387쪽

Jussa ferens, geminasque voeans per testa puellas. Heie aliud subito Pallas molita per artem, Icarii natae dulcem per membra soporem Irrigat. acclinis iacuit, resolutaque totis artubus incubuit stratis iis maxima diva Immortalo decus, diosque afflavit honores, 'Capta quibus stupeat visis turba omnis amantum. 'Ambrosio pamum suffudit lumine vultus a IoRore levi Iustrans, quo vittis tempora cincta Ungitur alma Venus, properat quum tendere laetos In Charitum formosa choros, ct ludere gestit. Exin majoremque babitu, succoque recenti florentem magis esse dedit, sectique elephanti

Vincere candorem, matutinamque pruinam. 'Queis ita perfectis abiit dea magna per auraS; Atque aderant contra famulae per tecta serentes Cum strepitu arguto gressus: excussu sopore Nympha manu tersitque genas, subitoque prolata est. actoo quae sollicitae curis mihi pectora pressit Blanda quiest utinam ferat & Latonia mortem Tam facilem nunc diva, inter ne carpere fletus Assiduos aevum cogar, dum conjugis ardens Egregii ante alios, quotquot celebrantur Achivi, Optatumque decus frustra famamque requiro. Haee ubi dicta dedit, thalamo descendit ab alto

Haud sola: una etenim famulae comitantur euntem.

Ut vero sermosa tulit sese obvia pubi Cominus, auratae stetit aulae innixa sub ipsis . Postibus, ae tenuem malis demist amimim,

Hinc atque hinc geminis, media ipsa excepta, puellis. At

388쪽

At juvenes genibusque labant, ae pectore toto Concipiunt flammas: idem sarit omnibus ardor, Omnes quamprimum optatos cupiunt hymenaeos Illa autem earum spectans his vocibus ultro ' 'Telemachum alloquitur: quonam tua, gnate, parenti tVis abiit sperata 2 tibi praestantior olim Μens aderat puero, melioraque vota fovebas. Nunc 'adeo jam grandis, ct acri in flore juventae aWDum vernas, claroque satus de sanguine regum Obvius appares habitumque atque ora tuenti; Non pulcro tibi digna tamen stat corpore virtus. Heul quam triste nefas praesens impune tulisti, fBassus q hospitii violari es vulnere jura. Quid Τ scelere an eareas, nostris in sedibus hospes . Si jaceat tam dura pati fastidia iussus

Nulla dies hoe tantum abolebit dedecus annis, Ignavusque ibis, turpisque per ora virorum. Talia dicebat, contra quum talia gnatus: aso Haud invitus, ait, patior tua iurgia, ct iram O genitrix. fas atque nefas discernere noVi Nunc equidem melius, quam quondam mollior aevo Dum fueram: sed non licitum tamen omnia pomis

Terrent namque metu miserum auxilioque carentem -Ηi cireum affusi juvenes dirumqne minanteS. Nee tamen haee Irique atque hospitis aspera pugna, Ut cupiere, procis cessit: nam victor abivit Viribus hic potior . sie ol sic Pallas, ct altus Iuppiter, ae Phoebus nutantem hane vertice fracto a6o Disjiciant pubem sinuosa per atria partim, Partim intra sedes, ct membra labantia solvant;

389쪽

Ut nunc ecce caput motam jacet Irus, sic artus L .Λnte fores, multo domitus ceu Pectora baccho, ,

Intremit, ipse quidem nec remis stare, nec usquam . Ire valens, retroque domum. vestigia ferre. Hactenus illi inter . sese; quum victus amore Reginam Eurymachus sic voce affatus amica est:. . Penelope Icarii o se les: si Gragia per Argos 'Iasiam pubes omnis te Iaeta Videret, , Pluribus heie primo , streperent convivia mane r i Structa procis . nymphis nam praestas omnibus una Et specie, & forma, sollerti ct mentis honore. Cui tum Penelope reddite mihi numina caeli, iEurymache, abstulerunt mutato corpore formam,

Quum Danai Iliacos curvis petiere carinis Μarte Iares, cessitque una mihi fidus Ulysses. Nunc etiam rediens si mecum hete salvus adesset, Haec quaeeumque mei floreret gratia Vultus . Perdita jam luctu: tot enim male. numen amicum arucisibus implicitam domait, stravitque jacentem . Ille quidem cedens patrio qhum Iitore abibat, Amplexus dextram flenti haec, fgprema reliquit Iussa mihi. . haud equidem redituros scilicet omnes Innocuos credo Danaos Simoentis ab unda, O mulier; nam dura serunt ad praelia Troas. Aeres esse, viros, jaculo ct fallente sagitta

Egregios, saltuque altum conscendere tergum Fortis equi, ae magna solitos vi cernere Μartem. Incertum est, reditumne parent, an tristia fata sycDi mihi apud Trojam longet quare Ompia curaebiat tibi, longae usque parens, genitrixque relicta

Sola

390쪽

Sola domo sine me ; nunc his te impensvis aequum est Gnsulere . at puerum simul ae flavescere malas ta ' Aspicies, tu nube quidem tua limina linquens, Cui fuerit placituesti properans haec ille monebat, Quae nunc certa serunt persecto tempore Parcae. Adveniet nox illa ingrati vincula port*ns ' x .

Conjugii taedasque mihi, cui Iuppiter omnem

.Laetitiam rapuit ; sed me haec tamen una remordet. 3 Cura magis vellitque animum . quae barbara tellus, is Quae patria haee usquam vidit 2 non jura procorum Haec fuerant quondam, non mos, quum ducere nymph3sa Ingenuaque domo ae diti genitore creatam Ambirent studiis sese eertantibus inter . Ipsi ultro e stabulis tauros accire paternis, Lanigerumquo pecus laeta in convivia sponsae , Cognatis sociisque, & splendida serre solebam . Μunera; non impune aliena vivere mensa. Talia Ρenelope dieebat; laetus & heros ' 3IO Conjugis ingenio gaudet, quod scilieet una Donaque captabat juvenum, simulansque per artem Μollibus incensos distis mulcebat amanteS. Atque heie Antinous subdit: pulcherrima magni O nympha Icarii proles, age munera Achivum Accipe, quotquot erunt; neque enim data spernere dignum. Nos autem nulla hine avellet cura, neque ante Ibimus, uni eadem cedas quam nupta procorum. Sic ille, & laesis vox circum haec omnibus una est, Continuoque jubent famulos sua munera ferre 32OPro se quisque viri; celerant & jussa ministri. Armiger Antinoo peplum tulit: undique multo