장음표시 사용
211쪽
is Si unum elemetum ut locatur in alio puta aer in igne patitur ab eo. εx Si daretur motus in vacuo an esset in instanti.
1 g Si duo corpora polIunt eise in ut in eodem. 3 9 Si rarefactio & pdensatio possunt feri sine vacuo, di sine acquisitione ac deperditione noue qualitatis. ao Si haec est vera. Tempus es motus di econuerso. ai Si djΨnitio temporis est bene assignata. ar Quae sint illa quae mensurantur tempore. as Si tempus est tantum Vnum. a 4 Si tempus habet esse extra animam. Si in toto tempore Ast idem instans vel plura.'
i Si ratio antiquorum qua probatur quod ad
ph scumflectat considerare de losco est sopbistica.
nes opinantur alicubi esse. Q uod enim non est nusqua est, ubi. n.tragellaphus. Teπ. I. N Hac qone. Antea deueniam ad resolutionem aduertet antiqui sieargi ebant. Quod no est nullibi est ergo quod est alicubi est, di secudia Commen. sic arguebant. Cum videtur et illud quod non est ens Ut chimera non est in loco existimauerunt-sequitur sin conuersionein Q omne quod est ens est in loco, ut aut scias an sit sophjstica vel non, sic procedendum est. Primo ponitur distinctio de ente. Secudo declaratur in uno sensu non est sophistica in alio aute sic. Tertio declaratur i particulari qualiter est sopbistra, nam licet apud
212쪽
Commen & B. Tho. sit sophistica non iti videntur c6cordare de modo. Quantum ad primum aduerte o, em duobus modis potest considerari. Primo ut se extendit ad entia sensibilia cor orea, incorporea quae non lint nisi quantitatem Uirtua em, quae non est repletiva nec commensurabilis loco. Secundo ut solum se extendit ad entia sensibilia corporea. Quantum ad lecudum aduerteri si tu matur ens secundo modo di teneat aliquis non dari ens nisi sensibile, ita moe ens est sensibile di quod non est sensibile non est em, AVtatur rone praedicta antiquorum, no arguet sophisticae qm posito illo casu ista tria sunt conuerribilia.f. esse ens, esse
sensibile esse in loco ita sequitur affirmativae, si qnid estens est sensibile. Si est sensibile est in loco,qm est quantum,
sequitur etiam negatiuae conuertendo. Si no est in loco, noest sensibile. Si non est sensbile non est ens, unde nota si interminis conuerribilibus non pol committi fallacia piatis arguendo a destructione antis ad destructionem pntis Sive a pone pntis ad positione antis. Nam procedendo di retrocedendo affirmativae di negatiuae ab uno ad aliud valet piati ut hic,si tu es ho tu es risibilis, ergo si non es risibilis no es homo, di hic si tu es ho tu es risibilis. Sed tu es homo ergo tu es risibilis. Et qm antiqui reputabant nullum esse ens nisi sensibile, io stante opinione eorum licet falsa non comittebat fallaciam Si aut sumatur ens primo modo, di ut veritas est, dico ir praedicta ro est sophistica, qm esse ens di esse in loco, is hiat sicut magis coe di min' coe. Vii sicut no seqξ hic Si tu non es alat non es fio ergo si tu es alat tu es homo quia arguitur a destructione a e s ad destructione piatis. Sic non sequitur hic Quod non est ens non est in loco. ergo quest ens est in loco sar. n. cr aliquid sit ens & non sit in loco ut suda abstracta,& qm veritas est,et ens se extedit ad sensibile di incorporeum, ideo Comen. B Tho. non considerantes illud totum quod dicebant antiqui, sed quid verumst,tenent rone antiquo v esse sophisticam . . Quantum ad tertium aduerte q, sequentes Commen. inter quos est Bur. dicunt ronem antiquorum esse sophistica
213쪽
quia arguunt a destructione antecedentis. Pro cuius notracia aduerte arguere a destructione antecedentis est sumere oppositum. v g.s antecedens est negatum affirmetur si affirmatum negetur. Nam hic est fallacia, si tu non curis nomoueris,ergo si curris moueris di similiter hic, si tu es homo tu es animal ,ergo si non es ho non es animal. Antiqui autem arguebant primo modo Sic. n. arguebant si aliquid
non est non est in loco ergo si aliquid est, est in loco. Ideo committebant fallaciam quia arguebant a superiori ad inferius negative, quia in plus est esse ens qua esse in loco Me diximus.Deinde conuertebant a superiori ad inserius a
maliue, quae conuersio non valet. Vnde inquit Comme. in comme. I . Declaratum est in logica ir ista couersio non tenet. Sunt enim entia quae non sunt in loco.
Secundum B. Tho. arguebant a positione cosequentis, qui est alter modus comittendi fallaciam consequentis , sic .n. arguebant si id quod in nullo loco est, non est. ergo orniae quod est, es in loco. Idem tem t Iandunus in .4. physi.qo. I. in responsione ad Ultimii Nolo aut immorari ad inuestigandum quis modus magis consonet textui. Suffciae tibi. siue arguant a destructione antecedentis.siue a post tione consequentis'eorum ratio Fm veram philosophia est sophistica quia vi demonstrabitur in lib. 8. di in lib. 1 a. metaphysi dantur entia quae non sunt in loco. utpote noriquanta di sine omni magnitudine.
Nec obstat quod dicit philosophus in 8 lib. physi. intere.
84.τ principium mouens primum coelum, quod est subaabstracta est in medio. i. in centro aut in circulo dic. ex consequenti videtur esse in loco. Nam esse in loco physicaeve dicemus infra est illitatem locati comesurari loco, di replere locum, quod repugnat enti non quanto . Primum autem principium esse in centro vel in circulo .i. in circusereritia primi mobilis non est per commensurationem, sed percontactum virtualem, de quo loquemur in ii 8. N esse se in loco, non est modo physico, sed metaphorico. Sed non
est praestatis loci id pertractare. Haec de praetenti quaesito dicta sint.
214쪽
Quaestio. a si locus naturalis habet virtute trahendi ad se locatum di conseruandi ipsum ac perficiendi. Sed quia diliet quandam potentiam locus, fertur enim unum quo di in locu in suum non prohibitum. Tex 4.
IN hac qone aduerte τ non intendina' loqui quae sint naturalia loca elementorum, utrum. Cunum elementum locetur in alio,hoc. n.quaeremus infra . Sed solum intendimus loqui, de proprietatibus loci naturalis absolute su napti di sic procedem'. Primo in uestigabitur si trahit ad , se locatum. Secundo si conseruat. Tertio si perficit. Quarto remouebit quoddam dubium. Quantum ad primum aduertet trahens est diaplex . Quod da vi essiciens & est illud quod movet ad se ut dicemus in lib. . Quodda ut finis, di est illud per qd tractu consequit esse suum a sectu, qm finis hec rone boni, bonum autem est persectivum eius cuius est bonia, in .pposito dicituro, locus trahit locatum no vi effciens, siue ut mouens essective sed ut finis. Et quidem V no effective a babit in . 8 . lib. Vbi quaeremus a quo mouetur effective graue di leue . Naomne locatum in sphera activorς aut passivorum est graue aut leue quia aut est elementum aut elementa tu, di tunc in uestigabitur. si forma grauis aut generas aut locus mouit ipsum effective. Quod aute moueat di trahat ut finis probatur. Illud mouet & trahit ut finis ad quod cum peruenerit tractatum quiescit in eo, nec inde abctrahitur nisi violenter, finis. n. habet ronem quietantis di immobilitantis. Sed iste conditiones conueniunt loco naturali. Na videmus vlocatum extra locum naturqe non naturaliter siescit, qm non Ohibit si tendit ad locu naturale di ibi quiescit, nec potextrahi nisi per agens violentans ergo dic. Tu tamen ad
uerte* ut declarabit in ii. . de mete Comen. in come . I o. trahens ut effciens di trahens ut finis no conueniunt in attractatione viai uoce, qm trahens ut effciens mouetur cum tracto Trahens aut ut finis no mouetur, sed tractu movet
ad ipsum. Nam finis habet ronem mouentis non moti, Ut
215쪽
literminavim 'in tertio de ala & in. I a. metaphysi. Quantum ad secundum concorditer coceditur tu lociis natis fiet potentiam. i. virtutem colaruatiuam Iocati, & ere opposito locus non natis hei virtutem destriactivam locatis, ta primum quide manifestatur rone di signo. Rone quidem sic si locus naturalis puta locus deorsum non haberee virtute conseruatiua sui locati. s. rei grauis, non magis moeneretur graue ad unum locum A ad alium, ex quo a te nomagis conseruat hic locus quam illae. Praeterea, frustra indite essent qualitatis motiue grauibus di leuibus . Nam nullatone alia lint in se has qualitatis nisi ut per eas moueantur ad loca sua nalia ut ad sua conseruatiua, signo aut id costaeqm non solum videmus in diuersis locis diuersa coseruareta proficere N augeri in oppositis aur destrui I deficere.
ut patet de arboribus & multis vegetabilibus translatis det regione ad regionem, sed etiam videmus quantii conferae locus generationi. Nam elephantes proprie in tertio climat te generantur. Aromata in primo climate di v ltra. Et no lolum locus conseruat locatum, sed in humana spe maxima diuersitatem causat quo ad coplexiones-mores, na ar ici fortiores sunt coplexione sed ingenio depressi,moribus rudiores. Meridionales aut opposito inodo,ergo dic. quod
aute locus non naturalis sit causa corruptionis, ad senturi et patet. Nam respirantis vivunt in aere, suffocantur in aqua. Non respirantia aut econueris.
Vnde aut locus naturalis habeat virtutem generarsual di conseruatiua locati,dicemus infra qn inuestigabim' quo unum elementum, est locus alterius elementi, licet habeat qualitates contrarias. Pro nunc dico ir liet a primo Iocante. i. a coelo influente talem vi Nutem conseruatiuam, inde enim prouenit ex. j meteoror; ois virtus regit tua di generativa di conseruatiua huius mundi inferioris, vi declarauimus in epithomate nostro in primo meteoro in tract.j. Quantum ad tertium. s.cr perficiat locatu patet ex primo di secundo. Nam finis di conseruatiuu het rotae pficientis. Tu tamen aduertet perficiens est duplex. sintrinsecuti extrinsecum intrinlecuni quidem est forma rei perfe-
216쪽
8ibilis siue subsantialis ut anima est persectio animati tu uel
accidentalis, ut scientia est persectio scientis extrinsecu asse est ut bonus equus perficit sessorem di robustus exercitus ducem,& solium regem sic naturale continenI perficit colentum. Et ex hac distinctione soluitur argumentia quo batur locum non perficere locatum, quia no est forma nec
quid inherens locato. Hoc quidem n5 vale r quia supponit omne perficiens esse intrinsecum perfectibili, quod no estveu, nam assistentia intelligentiae perficit coelum S may assistem discipulo disputanti perficit ipsum iliquatum inanimat di roborat ipsium & interiores intellectus perficiunξ
ex conuersione ad superiores. Sed de hoc alias. Quantum ad quartum dubium occurrit quia non videtur ve*,ia, locus naturalis conseruet locatum, di arguitur scis locus haberet virtutem p seruatiuam locati, locatum nunquam corruperetur exi stes in suo loco naturali hoc autem est falsum qin videmus a Ialia di plantas et v existant in loco sibi conuenientissimo, corrupi & deficere. Contra probatur. Quia nihil corrupitur in eo in quo conseruatur,
aliter non esset eo seruas . Na coseruare est manu tenere inesse. Implicat autem l manu teneatur di corrumpatur.
Ad hoc dicis Q oe locatum naturaliter in sphera activo est eorruptibile ex ca intrinsera si est ppositum ex contra riis vel ex contrario extrinseco sibi approximato , siue sit
simplex siue positum, si obtinet super ipsum. Quod asst corrumpantur di deficiant locata in suo loco naturali no est quia non conseruat, sed quia no potest prohibere corrumpentia intrinseca di extrinseca, quae pualene
suae virtuti conseruatitae. Tu tamen aduerte v locris naturalis licet ex se sit conseruatiuus locati tamen ex aliquo su perueniente extraneante ipsum fiet corruptiuus locati, Veaer recipiens cauma, di qualitates venenosas,& infect malis vaporibus interficit animalia resipirantia, unde locus naturalis quadiu stat in sua naturalitate est coseruatiuus, si aute trahatur extra sua naturalitate fit per accidens corruptiuus. Ad argin ergo nego pilam. Ad rbatione dico τ aliud no concludit, nila et conser uans ut conser uans non corrise
217쪽
pit, di quantum sit ex conseruante nunqua corruperetur, autem corrupatur aliunde prouenit puta ab agente contrario superante virtute cole ruatiuam loci, aut quia locus extraneatus est ex receptione male qualitatis, sicut di panis nutritiuus est sed ex admixtion e alicuius noctui interficit nutritum. Haec de plenti quaesito dicta sint. QO. 3. si sursum di de orium sunt species loci dc si sunt extrema longi sisimae lineae. Haec sunt loci partes atm species. Te X. 4. Non enim
sursum est ut contingit dic. Tex. s. uni inquit co men. Quia sunt in duobus extremis unius lineae recte longissimae.
IN hac quastione sunt duae partes. Prima est,si sursum Ecdeorsum sunt species loci. Secuda est, si sursim ad quod sertur ignis, di deorsum ad quod fertur terra, sunt e
trema unius lineae recte longissimae.
Quatum ad primam partem stat dissicultas in hoc. c um sursum sit locus leuium, di deorsum locus grauium, & locus sit superficies continentis ut diiuniemus insta .locus sursum di locus deorsum non disserunt nisi ut superficies superior di inferior. Sed iste superficies non differunt ut duae spes. Sed ut duae eiusdem speciei distincte situ, ergo non veve vis sursum di deorsum sint duae spes loci. Quantum ad secundam partem stat dissicultas in hoc si
protrahatur linea a centro mundi ad connexum viti me.i. supreme spherae certum est v erit longior linea recta protracta a centro mundi ad concauum orbis lune, qui est locus ignis ergo sursum. l. locus ignis di deorsum .i. locus terrae non sunt extrema longilsimae lineae. Pro resolutione priniae partis ad uerre pBs in eodem
sensu intendit sursim di deorsum esse species loci, q dixerat in tex eodem locum tire quadam potentiam. i. virtute coseruatiuam locati. Constat autem l sola superficies non est conseruatiua, qm quantitas ut qualitas nullam het vir tutem activam nec persectivam , sed habet rerminare, ut ergo locus habeat virtutem talem necesse est ut sumat pro
corpore locante cui inest a coelo limoi viri'. di qm alia vim
218쪽
tus distincta specie est in corpore locante sursiim, di alia in corpore locante deorsum ideo dicit philosephus locu sursu ni di locum deorsum esse partes stubiectivas di spes loci. Ad argumentum dicitur et supponit falsum. philosophus a sursu in δέ deorsum intendat sola ira superficiem superiorem δέ inferiorem inanio intendit corpus locas superius di in serius modo quo diximus, aliter non posset fiastinere locum esse pseruatiuum locati. Pro solutione secundae partis aduerteir extrema longissimae lineae possunt esse duobus modis prima τ sint extrema longi si imae lineae absolute quae possit in mundo siue in hoc uniuerso describi secundo et sint extrema longissi instineae non absolute sed ii nantum terminant motum rectum naturalem grauium dc levium, philosophus di commen. non intendunt m primo modo. Nam iuxta primum axis super q voluitur ccelum motu diurno cuius extret sunt duo poli mundi arcticus δέ oppositus est longissima linea absolute intendunt aut lectando modo , δἰ est ve* qm graue non potest suo motu transire centrum mundi quod est unum extremum incipiens des endere a concavo orbis lune quod est alterς extremum, di opposito modo contingit in motu levium. Ad argumentum ergo d: citur . concludit de extremis lineat logistimat in primo sensu, sed philosophus , Commen. intendunt in fetudo sensu dc aduerte τ haec solutio consormatur menti B. Tho. in lib. s. phy. lactione. q. ubi inquit in loco inueniuntur duo termini maxime distantes per comparationem ad motum aliquem in
quorum uno incipit motus di in altero rerminatur,ide tenet in . I .coeli in lectione. 2 o . super textu. 26. Haec de Praesenti quaesito dicta sint. Quaestio. 4 Si qui dicunt mundii factum in tempore necesse habent ponere vacuum praecedere gnatione inlidi. Et est necessarium in existimatione eis qui generat mundum Fm totum. s. exissimare vacuum pcedere neccile estentin Ut locus praecedat corpus, dc cum totum est matum sequitur ut vacuum praecedat generatione totius, di ideo
loquentes me legis diat vacuum csse quia generat mu dum
219쪽
Ninsea di hoc est viiuria eorum quibus Aristote destrula
corpus generar innipir qm sequeretur Vacuum praecedere ipsum, di vacuum esse apud ipsum est falsum Haec o in
IN hac quaestione aduerte antequa deueniamus ad resolutionem τ non mouetur pidi dictum philosophi in rex. 6. cum dicit. Amplius vacuum esse assirmantes diat locuesse. Nam ex eo no pol trahi ut declarabimus m chrisiani sint coacti ponere vacuum quia dnt mundum factum in tepore. Mouetur aut propter commen. qui accepit occasionem arguendi contra tenentes creationem mundi de notio ut tenent hebrei ex lege di saraceni, di Christiani, veigitur videas Q nec Comen.nec sequentes eum inter quos est Burteus in. 4. lib.physico. in expone rex. s.cocludiat co-tra nos sic procedendum, primo aeclaratur quo ponentes mundum creatum in tempore vitant vacuum, secudo ponetur positio Burtei sustinentes Commen. tertio soluenturrones Commen.& Buriet. Quantum ad primum aduertest veri TheoIogi poneri res mundum creatu in in tempore diar locum non praeceiasisse mundum sed simul creatum cu insido, & locum muridi diit esse ultimam circo serentiam Iocantem di circudantem Oia, di viati quod ra corpus superius locas in se corpus inserius. Nam pDs sic docuit localitatem uniuersi, declaras quomodo terra locatur in aqua, aqua in aere aer in igne, ignis in concavo tune coelum Itine in concavo Mercurii. dc sic ascendendo usque ad ultimam circuserentiam,haec autem non est amplius in loco per se quoniam extra ultima circuserentiam non est aliquod circudans neque corpus neque locus capax corporis Quo aut ultima circsiserentia se
in loco per partes siue per accidens declarabitur infra. Haec est positio veri Theologi si autem Theologus teneret ultimam sphaeram esse in loco per se, di creatam de novo,ut forte tenent loquentes in lege maliumeth qui diuine legi multa selsa immiscuerunt non posset Vitare vacuum qiri omne per se locatum habet circundans extra se . Et si pro aliquo tempore in illo: circundante non fuit coelum ergo
220쪽
etat vacuum. Nam vaccum est spacium non repletum ca- Pax tamen corporis replentis.
Quatum ad secundum aduerte τ Burteus dicit difficile
sibi videre ae loquentes nostre legis possint vitare vacuum extra mundum . Nam dicunt v sicut Deus creauit hunc mundum pol creare alium. Ponamus igitur τ Deus creet
alium mundum,quaeritur aut inter connexitates vitinia
sphaera horum mundo est aliqvod medium aut nihil. si primum ergo est vacuum. qm cuni fit diuisibile di non repletum corpore est capax corporis si scam, aut isti mundi tangunt se in puncto aut in aliquo diuisibili. Non in puctorm qm inter quaecum; indivisibilia istarum sphaeraM est aliquod diuisibile medium di non nisi vacuum ergo dic. Si dicitur cr tangunt se in aliquo diuisibili hoc non pol dari. qaἰmpole est sphaericum tangere sphaericiam fm aliquod diuisibile nam superficies tangens superficiunt connexam in aliquo diuisibili quantum ad illam partem fmquam lagitest concaua, disic ultima superficies sphaerae esset concaua
quod est impossibile di sic videt ir loquetes nostre legis hiat
necessario ponere vacuum.Haec est positio Buriet. Quantum ad tertium aduerte-Commen. in comme..intendit sic arguere. Si mundus de nouo genitus est. ergo praecesisit locus in quo generatus est. Sed in illo loco a te generationem mundi n5 erat corpus. di erat capax corporis aliter mundus non fuisset generatus in illo ergo erat vacuus,di per conseques generantes mundum coabi sunt ponere Vacuum. Consequcntia prima sic probatur. Necesse est locum pcedere corpus in eo genitum. ergo si naudus de nouo genitus est, pcesiit locus in quo genitus est. Haec ro supponit falsum. set eiusdem ronis sit gnare totum mundum di gnare corpus particulare in loco . Quod quidem no e Me . qm qn generatur corpus particulare generatur in aliquo eliatorὐ i o de necesiitate gnatur in loco qn aut gnatur mundus non matur in aliquo corpore Iacciti aliquo loco sed simul cum mundo gliai locus locans olavi diximus. l. vltinia sphaera. Ipsa aut non est E se in loco ut disputabitur infra. Ad argumentum igitur negat putia.