장음표시 사용
221쪽
Ad probatione nego an, in gnone corporis simpla Oc vnter.qn aut genitus fuit mundus genitum fuit corpus lim- pD quia ante mundum non erat corpus. Quod quide a admittitur qn generatur corpus parti utare. Soluta rone Coinmen Soluenda est ro Bullei qua reci- rauimus Cum igitur argu r. Ponamus . Deus creor allevmundum dic conceditur catus, di dico ir isti mundi piat esse distarites di piat se tangere modo quo sphaericum poterita pere sphaericum. sin indiu sibili Et cum arguitur aut ivinaliquid medium aut nihil. Dico τ si P mediu intelligis sipacium reale. nullum lint medium. sed lotum spacium imaginatum quod non pol dici vacuum.Na de rone vacui est cust soacium non solum imaginatum sed reair situm di merisonatum cum reali aptitudine recipiendi corpus repletatium di occupatiuum spacii. I stat aut condones non conueniunt illi medio imaginato. Item cum arguitur. Si se tan-zunt. aut in puncto aut in aliquo diuisibili. Dico cu in pungo di cum arguitur. Inter quaecuP indivisibilia istav tiphaeraM est aliquod diuisibile medium. Nego de medio diuisibali reali di cocedo im de imaginaso. quod non pol dici vacuu Et sic patet oe ro Burtei nullam hei essicaciam. . Et aduertem sicut arguit Comme. π renentes inudum Dductum in tempore coacti lunt concedere vacusi, sic poriumus arguere contra ipsum si mundus est productus ab aeterno na sicut ipse arguit τ si mundus est productus inteoore vacuu praecedit mundum spe, ita ego arguo u limundus est productus ab aeterno,& ois productio corporis stra Auer. supponit locum Vacuum praecedit mundum saltem natura & sic sequitur ex funda meto suo et, siue ponatur mundus productus in t Re siue ab aeterno, dat vacua
scedens aut ive aut na .Qdno cocedit P0s, Ut patet ita. i. coeli tex. 99. Nec video quo riaderi possit ad mete Come.
huic obiectioni,nisi negado fm ipsum Q coelum siti prodactum a Deo, nec ab aeterno nςc in tpe eo in negat creatione absolutae ut ei imponit B. Tho. in. 8 lib. phylico.lec. a.di videterminavimus in lib. I a .metaphysi. in q. a 8.quam
videre poteris.Haec de psenti quaesito dicta sint.
222쪽
Qo. r. si punctus di locus puncti sunt idem disii de seq-tur de corpore δέ loco eius, str de superficie dc linea. At vero driam nem unam habemus puncti dc loci puncti. Quare si nem ab hoc est loc' alterum necti ab aliorum nullo, neque est aliquid praeter unumquodi istorum lo
IN h cqone aduerte anteqdeueniamus ad resolutionem
l pi s in tex. 9. intendit hoc modo arguere si locus corporis est receptaculum distinctu a corpore eadem rone
dc locus superficiei est distinctus a superficie, di locns lineae distinctus a linea dc locus. puncti distinctus a pucto sed punctus di locus eius non distinguuntur ergo eadem r6ne nec locus lineae distinguitur a linea, nec supficiei a supficie, nee corporis a corpore. Sed in hac rone v nr est. duo falsa, primo et, punctus di locus eius no distinguatur, na puctus locatus est subiective i corpore locato, di pssctus qui est locus pucti e subiectute in corpore locante . Quae distinguuntur subiecto, no sunt, ide, nec sunt v nu, immo distinguia ni realiter ergo &c. scdo vi falsum q, sic ea de r5 de corpore dc loco suo sicut est de pucto di loco suo ita. τ si puctus non distinguit a suo se nec corpus a loco suo. Hoc inu il6 vide valuere, na puctus quia no het parte attingit tota I r a puncto qui est locus eius. Sed no sic est de corpore quia cu habeat partes di sit piunde sude non attingis totaliter a loco suo. sed is sin superficiem ut declarabim csi disputabim de equalitate loci δέ locati, ergo stat cr punctus di locus pacti sint idem non a sit corpus ta locus corporis. Vt igitur utrum resoluatur sic Icedendu e, primo praeponitur quoddam notandum, secundo p distinctione resolvemus primu dubium tertio resolvem secundum. Quantum ad primu aduerte τ psis hac arguit ex sermonibus famosis di prout c5 muniter extimabat ac tractabat antiqui de loco, ipsi aut tractabat de loco magis mathematicae a physi. considerabant. n. locum ut dicemus in cap. de vacuo rone qualitatis di dimensionu de subiecto aut loci &de virtute eius nati quasi nihil cosiderarui, unde de distinctione vel identitate loci δέ locati interpratandus est textu
223쪽
philosephi eo modo quo intendebant antiqui,α no proueveritas,ie habet apud verum physicum. Quantum ad secundum aduerte ιν stante notabili pr
posta punctus di locus puncti q et est psictus possunt du
pliciter considerarissi modo naturali di modo mathematico naturalis quidem dicit ea esse unsi aut distincta, quora entitas di natura e eadem aut diuersa mathematicus autedicit ea esse unu quae sunt in eodem situ. didistincta quae sunt in distincto situ, non n cosiderat aliquid ut res est sed ut quantum est, quantitas autem accipit unitatenata distinatonem ex litu in proposito dicompunctus di locus ouncti ipud naturalem distinguuntur realiter quia sunt inuistinctis subiectis ut argumetum probat apud mathematicum autem sunt idem quonia apud ipsum illa sunt ide, ouete no distinguuntur situ. constat autem v punctus ec locus puncti cum sint indivisibiles non distinguuntur situ. ideo sunt unum philosophus antem hic loquitur de loco
more antiquorum qui eum mathematicae si natura iter cosiderabant & ideo haec propositio punctus di locus puncti
nullam differentiam habent veriscatur apud mathematicum sed non apud phyficum di aduerte or haec solutio ea ad mentem B. Tho. nam infra in. c.de vacuo quado quaeremus si duo corpora possunt esse in eodem loco. ec anoter hoc sequatur duo corpora cilc unum corpus replicabimus eandem distinctionem. Quantum ad tertium aduerte sinapsc loquendo non est ea lena ro de corpore di loco corporis supponendo locus sit superficies corporis continentis ut diiuniet pras infra sicut argumentum Obat. Est autem eadem ro accipiendo locum ut accipiebant antiqui. Nam ipsi dicebant loca non esse superficiem continentis sed 'acium siue dimensio nes quae lunt inter latera continentis. Vt declarabit in. c. de vacuo. Hoc autem spatium siue dimesionus ponebat a, attingcbant totum corpus locatu quia Fin eos dimensiones spacii palabant rotii locatum, ex quo sequebatur
dimensiones spacii di dimesiones corporis locati no distin suutur uua sic ut dixinius apud niatheniaticu sunt ide.
224쪽
Quia igitur plis hac disputans de loco supponit ponem antiquorum di ex hoc arguit, ideo bene dicit Q si punctus di locus puncti sunt idem,similiter corpus & locus corpo ris sunt idem. Haec de praesenti quaesito dicia sint. Quaestio. 6. Si haec consequentia est vera si locus est ergo est aliqua causa. Amplius di cuius utim quis ponet his quae sunt cam esse locum, neq;. n. Una ca inest ipse de quatuor. Tex. ii.
pntia si locus est, ergo est aliqua ea quatuor causis,sec si-do si est verum iv non sit aliqua xx quatuor causis. Ex quidem vi pino aspectu pia in non valere, nam nonoeens est ca potergo locus esset aliquid di tamen non erit ea. Nam ad hoc r sit ens sufficit T sit causa aut effectus. Videtur etiam primo aspectui sit aliqua ex quatuor causis. nam dixit phila phus in tex. a. v locus habet quadam potentiam. i. Virtutem conseruatiuam, di determinatum est in .q a .huius libri oe locus trahit locatum non ut es ficiens sed ut finis ergo videtur esse causa finalis. Vt igitur ista duo resoluantur, primo declarabitur,qsso illa consequentia valet. di quo non. secundo declarabitur si inlati quo tensu potest sustineri locum esse causam. etiam cyphilosophus videatur dicere ipsum non esse causam. Quantum ad primum aduerte et plis reliquit piatiam illam ut coiter cocessam exponibus antiquorum Fin quas disputativas rones adducit haec de existentia loci, na apud antiquos erat Vt pncipium et locus cotinet. capit: penetrat locatum ut declarat plius in . c. de vacuo. Continere aut eccapere di penetrare ad cani spectat di non ad effectum,llia ergo pna licet non υideatur valere .er eo et si aliquid estens non est necesset sit ca ut argumentum .pbat.V3 tameexponibus antiquorum .Fm quas haec disputat. Dico viterius Q loquendo de loco n1li non solum ut est superficies ambiens locatum sed ut est generas di coleruans locatum ex qualitate sibi influxa a pino locate quod est coelum. illa pntia est vera ex na rei nam non alia rone locatur corpus in loco suo nati. nisivi conseruetur in eo. Ro ergo existet
225쪽
di locum naturalem in rerum natura non est nisi ut coseruet. Conseruare aute dicit cam. ergo bene sequii et si locus itialis est. sit ca ali frustra esset patet ergo quo illa pnavs Nex positione antiquorum di ex natura loci naturalis. Quantum ad scam aduerte ir locus pol considerari modo mathematico . l. ut est sititas liue dimesio sicut considerabant antiqui ut diximus i. q kcedenti .di pol cosiderari modo ngli ..put locas conseruat locatu di iplum mouet ad locum suum ut in eo quiescat & pficiatur.s psideretur pino modo sic de eo non verifical Pprie aliqua quatuor carum de quibus tractauit plis in lib. a. no. n. cit ma rei natis locate.nam ex mi constituit res in esse sed ex loco non constituitur locatum in esse ut patet nec ex sorma qm si esset forma corruperetur locatum qia mutat de loco ad locum Nasicut res habet esse a aduetum format. sic desinit esse a remotionem formae. Nec est effcies qm qtitas ut alitas non est ca effectiva vi de in . a meta. declarat quod mathematica abstralisit a motu N ab effciente. Nec est finis quia ut de
in eodem. 4. meta. mathematica abstrahunt a bono ergo
di a fine. qm finis habet ronem boni. di qm psis hic disputat de existetia loci ex ponibus antiquorum qui n6 co siderabat locum nisi modo mathematico ideo bem destruxit illud pias. sq, sit aliqua ex quatuor causis. si asit cosideretur' secudo modo sic pol sustineri . sit aliqua ex quatuor causis.& pcipue ca finalis di id iam Ibauimus in . q. a .huius libri Sed aduerteis finis rei est dupleκ. l. intrinsecus. e . hic est sorma di hoc modo locus non est finis. ibatum est. n. quod no est forma locati extrinsecus di hic in corporibus limplicibus ut in ellitis est illud ad quod terminator motus localis naturalis corporis sinip licis . di hoc modo locus ese finis locati simplic s. di haec est sententia Commen. incommen. I r. ubi inquit. di post declarabitur quod est tanu finis extrinsecus in corporibus simplicibus. patet igitur quo locus est causa consideratus naliter . di quo non consideratus mathematicae. Haec de praesenti quaesito dicta sint. Quaestio . . Si apud Commenta. est concedendum
quod materia sit dimensio in potentia.
226쪽
Cura . n. remouent termini di passionei di spes relinquiriss nihil pter niam tex. i s .inquit Come. ιχ est necessariuvi mi sit dimesio in potentia, qm cum abstuleris a ma vitimum di figura nihil remanebit in ea nisi dimensio no determinata l. quae est corpus in potetia di cum saltem determinatur per vitina a .s pcr superficies sit corpus actu.
IN H AC qone antea deueniamus ad resolanem aduerte τ hic non quaerimus utrum dentur dualensiones potetiales siue interminate inseparabiles a naa,qm id pertractauimus inli. i. meta. in . q. a. Vbi sustinuimus viam b. Th. dc soluimus rones icquetium Comen inter quos pcipuus est Gre.&c. Sed quaerimus quo pol sustineri dictum Commeta. cum dicit hic quod est necessiariumvi my sit dimesio in potentia est aut difficultas in hoc comen. accipit haec di melionem in potetiao dimesione interminata. Nam possidixit in comen. I s . quod est necessarium ut ma sit dimensio in potentia subiungit sic qm cum abstuleris a ma vitimum di figuram nihil remanebit in ea nisi dimensio non
determinata. Has aut dimesiones interminatas, quas replitat esse in materia di inseparabiles ab ea, ponit esse accidentia di non subam, ut manifestae dicit in .r physi. coriae. 6 3. ubi inquit di est necesse et ut tres dimesiones quae v nr inseparabiles ab ipso di eo de numero quae diar corpus sint accidentia qm si essent de disponibus subae , non mutaretur nomen istius subiecti neq9 eius disso di esset tota transmutatio accidentalis plerea discordat Comen. ab Avicen. in hoc
quod Auic. ponebat corpore itatem formam subalem coeternam materiae di sic fm Auic. maerat corpus actu ante aduetum forinae subalis speciflae,& in hoc Commenta. rephendit Aula. in eodem comen: ubi inquit di ex hoc patet quod qua ponit hanc inam esse corpus peccat & sili qui ponit illud quod disteri dimensiones subiectum hiis forma
in actu ut extimat Auic dic. Cum igitur trina dimensio interminata apud Comen sit corpus ut dicit in illo com. si essent suba apud Com. non discordaret ab Aui. posito ergo
apud Codi dinaensio in potentia quae est idem cum in
227쪽
terminata sit accidens id quod dicit Come. in hoc. 4.lib.Lquod materia prima est dimensio in potentia non Videtur possie sustineri quin sibi contradicat nam haec materia prima est suba ut determinatum est in. I. phy.& in. 7. meta. dc haec materia prima ut dicit Commen est dimensio in poteria ergo dimensio in potentia est suba, cuius oppositu tenet Commen in. I . physi conanten. 6 3. Vt declarauimus. Pro cocordantia interdicta Comen. inuenio duos mos dos riadendi piratis est Burtei qui in expone tex. I s in fine
dicit ista a po materia est dimensio in potentia non estUera ptione ellentiali qm apud Comen. dimensio in potentia siue interminata est in materia ut in subiecto di est accides de genere qualitatis.' lateria aut est de genere subae est asit Vera ptione materiali prout materia est subiectum in quo . est talis dimensio. Sicut ista est vera ptione materiali,serruest 'gladius quia serrum est subiectum figurae gladii.
Secundus videtur esse B. Tho.exponentis,qui expones dicit iv antiqui vibantes ocum esse materiam sic syllogi Eabant locus est dimensio,& dimensio est materia ergo locus est materia. Haec ergo .ppoMimesio est materia, di sua conuertens non sunt ad mentem plai nec C6ment. sed ad mente antiquorum,qn igitur Cominen dicit hic'naateria est dimensio in potentia, non loquitur ex Opriis sed eκ pone antiquom in. r .asit physi.loquitur ex Opriis,& ideo nulla est repugnantia in dictis suis. Haec de praesenti quaesi- to dictcriint. Tu tamen aduerte u licet cocordaverim haec 'dicta Commen. tame non intendo defensare ipsum in positione de diniensionibus coeuis materiae immo eius viari . reprobaui Ut videre poteris in lib 8. metaphy. q. a. 6.8.Si est impote scire formam sine materia,ut
dicit Conamqnta. in commen. I 6.
Merito asst ex his intendentibus dic.text 16. ubi inquit Commen circa finem commen. 16. Scire formam absque materia,& malet iam absque forma impossibile est.
IN HAC qone aduςrte ir dissicultas stat in hoc pi s dicit
ma dc ro. i.zognitione separabile est, ergo est falsum sp
228쪽
forma non possit cognosci sine materia di sic dictum C menta. Videtur repugnare dicto philosophi. Tu igitur aduerteo ita 8 meta. in q.6. hoc dubium determinavimus,ubi quaeritur si serma est separabilis a materia finesse di Fin conceptum N posui trius hanc concionem quae est tertia in ordine nulla sorma naturalis siue materialis siue imaterialis est separabilis a materio Fm conceptu in di illic exposiimus dictum pbi allegatum, vide illicta inuenies nulla esse repugnatiam inter Comen. di p6m. Et ultra declarationem v illic fecimus potes riade re v si inueniatur pi s aut Commen. dicere sermam posse cognosci sine materia non intelligaturmpossit de facto cognosci sed quia cum serma sit actus labe x te suam cognoscibilitatem materia aut cum sit potentia non habet ex se unde possit cognosci sed hoc habet a mrma . Dico igiturm rma licet coexigar materiam ad hoc cognoscatur, non tamen sua cognoscibilitas pendet a materiariciit econuerso sicut coexigitur st,blectuna ad hoc τ videatur alb do non tamen pstat visibilitatem albedim , quoniam hareest a se, albedo quia est calor est visibilis ex a de aia, similiter haec est a se, rina quia est act' est cognoscibilis. Dictu
igitur psi in . 8 meta. in tex. t . intelligatur sic. Quia aliqffens rone.i.cognitione separabile esturum si ex na serinae quia actus est Haec de praesenti quaesito dicta sint. 6.9. Si ratio quam facit plues in teκ. 2 o. qua intendit probare locum non esse format alnec materiam
Si quidem aut sernia aut materia est locus, lo- .
cus erit in loco. Textu. 2 o. ' i '
I N HAC quiae aduerte anteqdeuenianius ad re se ne i m p bs intendit sic arguere si locus est serina aut mate-
ria locus est in loco, pias est falsum ergo di ans,,baturpiatia. Cinia serma di materia sint partes compositi, ubi est compositum ibi suut partes di qn molietur compositum imouentur partes sed compositum est in loco, dc mouetur localiter ergo materia di mrma simi in loco di mouentur localiter. Sed sin te materia di serina sunt locus ergo loc
229쪽
est in loco di mouetur localiter, Distas autem conseque tia sic probatur, si locus est in loco aut in seipso aut in alio non primo quia idem esset continens di contentum quod est impote no secundo quia eadem ratione ille locus esset in alio loco. N ille in alio S sic in infinitum. Sed haec r5 non Vr deducere opinates locum esse forma
aut nia in ad aliquod in onueniens . Nam licet reputarent inconuenietis locum esse per se in loco non tamen apparet inconueniens locu esse a accidens in loco di nihil aliud concludit ro psi. Na eo modo quo forma di m quae sunt partes compositi mouentur localr di sint in loco sic locussi est forma aut ma mouetur localitςr δέ est in loco Costat aut forma di materia mouentur localla per accidens disinat in loco per accidens quia sunt partes compositi motin se loca se . di quod p se locatur ergo si locus est forma aut
materia non erit in loco nec mouebitur in loco nisi per aecidens quod non reputat inconueniens. Sicut non reputatur inconueniens et, clauus infixus naui sit in aqua se accfista moueatur per accidens quia nauis est in aqua per se dimouetur per se. Er si .pbatur psss elli inconueniens quia aut est in seipso aut in alio dicerent antiqui Q ex quo locus est forma aut materia esset in eo loco in quo est copositu Nec sequitur Q sit processus in infinitum ex positione loci in loco per accidens. Nam est status in loco compositi. Secus esset,si locus esset in loco per se. Ut igitur scias quo ro pti deducit antiquos ad inconue niens siue ponat locus in loco p se siue p accidens aduertevt innuit C5men. in comen. 2 o. Q aliquid moueri in loco
p accidens & esse in loco p accidens contingit duplr quia
aut semper aut raro, semp quidem competit his quae surie parres c positi, eo q' sunt inleparabiles a composito Mdiu stat compositum, unde qticunm est compositurii in loco per se, di mouetur per se in loco etiam partes mae sunt, mouentur per accidens in loco. Raro autem competit his quae sunt ab inuicem separabilia. Et quia contingit lociI separari a locato,ideo locus raro mouetur ad otiam sui subiecti t. locantis di raro est in loco cum locante. Stante
230쪽
hac dissone dico τ ro pbi sic debet sor mari ut concludat
con tra antiquos. Materia & sorma se in per mouentur admotum eius cuius sunt di semper sunt in loco licet per accidens. Sed locus non semper mouetur ad motum illius cuius est. s locati. Sed solum ad motum sui subiecti. i. locantis di raro ergo locus non est materia nec forma. Sed contra hac deductionem arguitur quia minor videtur esse falsa, ct ibatur cr locus semper ira oueatur ad motum locantis, nam accidens sema mouetur ad motum sui
subiecti sed locus est accidens locantis cum sit supficies sua ergo locus sema mouetur ad motum locantis,uir probatur et, locus sema sit in loco per accides. Nam supponitur. locus semper sit subiective in locante corpore quod est semper, per se in loco. Tunc sic. Accidens semper est in eodem loco per accidens in quo est suum subiectum p se. Sed locus εst accidens locantis quod est per se in loco, ergo locus est semper per accidens in loco.
Prore sol ne istorum aduerte in sphaera activorum
di passivo i una loquendo de loco naturali puta de aere aut aqua, qta locatum recedit a loco suo puta piscis a tali parte aquae clauduni latera aquae quae pus cotinebat piscem disic corrsipitur locus piscis. Qd autem corruptum est non mouet in loco nec est in loco nec a se nec P accidens, unde bene stat aquam in qua erat piscis moueri di e sse in aliolloco, non in locum piscis moueri nec esse in loco etiam p a cidens qm iant corruptus est Dico igitur ad Spositum Ua po minor ronis inducte intelligitur a prie de loco respectu corporum fluidorum , instantiae autem inducte concludunt de loco ut est lupiicies continentis solidi, sicut est conemum orbis lune, di qm locus ut locus abstrahit a loco corporis fluidi di a loco corporis solidi ideo di et raro accidit ipsum moueri ad motum locantis di esse in loco cum locate pcipue in sphaera astuorum di passivorum ubi sunt tria
locantia fluida . signis aer aqua patet igitur m siue ponatur locus in loco per se siue per accidens, siuffcienter probat philosophus contra antiquos locum non esse materia nec