장음표시 사용
321쪽
Et qm haec sua conclusio υr esse conrra pBtia in hoc li. r. ubi ex a posito Ut patet in teκ. 8. di in te κ. 9. .pbat neque gnonem neq3 corruptionem cise motum, ideo Iand. imaginatur talem glosam di dicit, forte illud secit pi si quia aliqui erraueriat diates gnonem esse motum Oino S co similiter sicut alii motus. f. in subiecto uno numero . scut posuerunt Empedocles δέ Anaκa. dc ideo voluit plas ofendere gnonem non else motum illo modo, di hoc frequenter diXit ut remoueret errores illorum. Sed nullus errauit dia do non em non ei se motum secudo modo, immo forte omnes concedebant eam esse motum primo modo. Secunda conci . Gno subalis non est motus acceptus cudo modo, batur sic de intentione phi si gno est motus secundo mo ergo qagriatur mouet motu accepto secti domo. Sed hoc est talsum, a patet, falsitas pratis .Pbatur,ens in pura poteria non mouetur motu se cudo modo,quia qusic mouet manet unu numero posititiae di s m actum sub Vtro P termino moro, sic accepti .vr pater de aqua qn mota itur a frigitare ad caloren sta eade a fili sub utrom termino. Sed qd giliatur subaliter est ens in pura potentia Ved laratum est in i .li 3 mo no est motus sectindo modo, di de tali motu intendi a phs ubi cum diuit morus non est ad stivam di tir motus non est nisi ad res trium gnum. Catitatis qualitatis 5 υbi. Nam si a tales res contingit fieri trial mutationem subiccto manete eodem fit; mero sita actum sm nome de siti dissonem. Et haec vi else inretioCome. in hoc tib s. in comen 8. Vbi inquit. Qi ia igitur in dnabusr Atremitatibus istius motiis. fgnonis , corroptionis existentis in stiba non est aliqd idem demi tum dispositum D motum a piacipio eius vim ad finem dicit ph; ergo i pose est ut sito sit motZ lupplas inquit ladu in quo manet idenomen transita utati di eadem disso. Tn non sequii eκ hoc qujn gito sit motus .put motus dicit acti P trasmutatione
successivam. Haec est opto landunt cui cocordat Ant. An. in ii. II . meta. q. unica ubi dicit glio δέ motus contractae .cceptus non disserunt penes successivum di in stata neutra
sed penes terminosciuia .sterminus grionis est suba,termi
322쪽
nus a sit motus contractae accepti est accias, disserunt et ps. nes subiectum quia si biectum glionis est ens in potentiadi subiectu motus contractae accepti est ens acto. N iunda meta ac rones huius opionis piractauit .s in lib 8 ructa. q. s. di illic soluimus rones eius ut videle poteris in f dictaqone. Et si aduertis opto Iadunt di Scotistat iam Fcedit ex funda meto falso .s cr forma iubalis potin te di S remitti Nw ni successitae acquiri di deperdi, ex quo seqint gnonem
iubalem esset rasi initationem successi ilia, di silla corruptionem, dip pias esse motum qm de r6 ne motus est Q cces.sio ut declaratum est in lib. 4. Plιys. in cap. de vactio. D structo aut hoc fundamento, di tenendo in forma italam siue sit corporis simplicis siue compositi consistere in indivisibili ita et sibi repugnat intensio dc remissio , rotus Ocesius dictarum opinionum ruit: Quod autem formae subali repugnet intesio di remissio determinavimus in ii.
g. metap. in . q. 6.& tu Vide illic, dc inuenies solutiones ronum quas sol mant Scotistae contra viam nostram. Nunc aut sulcit soluere rones Q per quas futandauit se Iandunus a bando suam pinam concionem. Cum igitur arguit, quia aliqua gito stibalis dic. negatur ans nec in via nostra acceptatur dictum Contenta. de firma elementi mintendatur di remittatur. Ad ibationem negatur pira ad Obatici in pntiae itei iam negatur pna di nego ir sit idemi udicium de toto di parte nam qualitas pias formam iubstantialem dc qua conseruatur ipla forma in materia non conseruat pro indivisibili, ed pro aliqua deternuata latitudine, ultra quam nor' onseruatvnde si talis qualitas remittatur ultra talem latitudinem, non stat forma substantialis in via materia. V. g stat sorina aque inimaturia etiam in remittatur humiditas per duos aut lies gradus. Sed non sabit si remittatur per. 7 gradus. Eiqn dicit landia. r illa est intentio phi in. 7dib. de comparatione motuum , dico Q responsio illi data est vera di est ad mentem B. Tho. in .s lib. physi. in expone te X.
v bi dicit pi f. Manifestum igitur.qm qa factum est necesse est feri prius, dic. Et qn dicit Iadu. et p hilosophus sitatae
323쪽
repetiuisset negatur consequentia quia alteratio cuius est tantum unus terminus ut in dealbatione Sc alteratio cuius sunt duo termini intrinsecus quidem est forma accidentalis extrinsecus aurem est forma substantialis non sunt eiusdem rationis quoniam prima d citur absolute alteratio secunda autem dicitur genera io propter terminum ultimatum,& ideo non inutiliter repeti uir.
Et qn nititur Iand. exponere di glosa re dicta plii in hoc lib. s. intex. 2 &. s. quibus Pbarpbs glionem non esse motum dicens cr hoc fecit s B; quia aliqui errauerunt dic. pater exponem suam esse meram imaginationem, quia psis in hoc loco nullam facit mentionem de antiquis sed loquitur dς grione di motu ex natura rei errores autem antiquorum circa gnonem rerum di alterationem perscrutatur & reprobat in . r . de gnone in rex. a. φ . 4. 1 6. Vbi di reprobat Empedoclem Leucipum di Democriti m. AU Secunda via B. Tlao quae in uno sensia cocedit gnonem esse motiatii in alio autem negat. Nam di in via nostra diis stinguitur de motu, icut di istinguit Iandu sed alio sensu , unde aduerte cr motii; si initur duplr primo pro Oi actione transeunte istuc sit successitia siue instantanea modo inflantanea sit terminiis s iccessive di dicitur motus conati- niter siue ulli er υnde in hoc sentia di gno di correptio dc illuminatio diar motus, di in hoc sentia pseus di init motum in. lib physi. Vt declara uinius in epithomi. a. sumit mortis . P transmutatione successiua , cuius subjectit ira est ensactu di terminus est diuisibiliter acquisibilis , di di motus a prie di contracte & in hoc sensu distinguit plis in hoc li.
s. iamrationem in gnonem & corruptionem di motum , ut in speς oppositas, di differt motus sic acceptus a gnone, no solum ex lubiecto, nec solum extermino, quia . s. subinctum gnonis est ens in potetia di subiectum motus est ensactu , terminus gnonis est suba, terminus autem movus est accidens sed quia terminus gnonis est indivisibilis & indivisibiliter acquiritur ex conlequenti non successitae ter minus autem motus est indiuisi Ditis, di successive acqui libilis. di ex hoc vitinio habet motus et distinguitur a gnona
324쪽
ut successivum ab instantaneo.Quod autem terminus cuiuscsim nionis substantialis coi istat in indivisibili iam declaratum est in lib. 8. metaph. q. 6 ut supra diximus. Et contra hanc determinationem non inuentes a guriaeta sortia, nam ora arguentes .pcedunt ex hoc standamento, tr non repugnet formae subali educte de potentia materiae intelli di remitti di partibiliter acquiri, di habere gradus intritiseros quod fundamentum non concedimus, di eorum argumenta soluimus hic. I in.8. meta. q 6. Tu solum hoc argumentum aduerte omnis transimutatio successiva est verae di proprie motus in via. B. Tho. Sed grio substantialis est transmutatio succesciua ergo dic. Probatur mi gno est transmutatio de non esse ad ede, aut ergo ma qua res transmutator de non esse ad esse pro eodem instanti est sitib esse di non esse, aut pro Vno instanti est sub esse di pro alio sub non sse non primum,quia sequerentur contradictoria simul in eodem vi patet ergo secundum . Sed inter quaelibet duo instantia datur medium tempus ergo in hoc tempore medio transmutatur res generalida a non esse ad esse,haec autem transmutatio est generatio substantialis ergo fit in rem pore, ergo est successiua, ex consequenti motus proprie dictos. Ad hoc negatur nil ad .pbationc ni dico * diuisio est in Sciens, nam ut declarabitur in lib. , rei permanentis generande non datur vltimum non ςsse in ultimo instanti Nprinium sitii esse in instanti sequenti quia sic argumentum haberet aliquam apparentiam', sed toto rpe praecedentivitimum instans introductionis sormae est siti, non esse in insanti asst ultimo illius temporis liabet primum sui esse inter tempus autem di infans non datur medium , di ideo sequitu r generationem substantialeni esse instantaneam tanon successivam. Haec de prae lenti quaesito dicta sint. 7: η Q o. r. Si est contrarietas in substantia fina substantiam non est motus propter ni lium entium sub-
sistantiae contraritim esse. Te XtU IO.
IN HAEC'qon non emmorandum ad inuestigandum si p aliquo sensu est suda contraria subn, in id iam in- , T i ij
325쪽
Destigauimus in i o. ii nact in. q. t 8 ut videre poteris Sed volo imo rari circa rone in quam facit Aris qua .rbat ideo non esse motum in suba quia in ea non est contrarietas, Nintendo declarare an haec ratio fit potius famosa di probabilis quam demonstrat tua di necetiaria. Tu igitur aduerte cr aliter dicendum est sm Commen. N sequentes eum N aliter Fna b d lao Nam sin Commen. in hoc li. r in coin. io. Aris. duplici rone .Pbat motum non esse in luda. Primo QDia tras uratro quae est in suda non
habet M subiecto ens actu sed ens in poteria quod est materia prima. Motus aut i subiecto habet ens actu, ut declaratum est in .q pcedenti Et sua hanc dicit Commen. τ Arissustentatus est improbando τ in suba non est motus Secudo quia ubi est motus ibi cst cotrarietas δέ quia in suba noest cotrarietas ideo in ea non est motus. N Fm Commetar. licet pnia ro sit dem ratiua quia sita per eam sustentauit se: plues non in haec secunda sed potius famosa, unde sic inquit Conie n. in corneid. Io. δέ ista declaratio qua declarauit que in suba non est motus sundatur sua hoc q, in suba non est cotratietas,di oe motus est in contrariis, di forte ista declaratio est famosa di illa qua sustentatus est est illa a pdixit, mrrasmutatio quae est inluda est glio di corruptio di gno ticorruptio non int motus quia sunt in illo quod est in potentia non in actu, di motum est in actu, haec Commen. Et Iandu inli .r phy. in q. a. sequens Commen. sic corroborat . Quod illa ro sit famola solun r. i. rbabilis di non de
monstrativa signum sui nitur ex eo-non Ur vster verum
motus nullo modo sit ad illud quod non thabet contrarium quia motus circularis est verissimas motus ut patet. 8 libr. di tamen non est ad contrarium proprie ut etiam dicitur in . 8 huius.
Sed. b. Tho. in expone te Xt. I o. tenet ronem illam este
dem ratiuam di no solum .pbabile ria. Dicit. n. Obatici Aris qua apbat in suba non esse motum quia non est ibi cotrarietas est demiaritia di noli Ibabilis tantum ut Com innuere vi licet possit di alia rone probari motus non est in
suba alia quam supra posuit. quias subjectum formae sub
326쪽
stantialis est ens in potentia tantum,haec B. Tho. Mouetur autem B. Tho. ad ponendum dictam r5nem esse demon strativa ex eora cum omnis motus fiat in tepore, & de r6 ne motus Oprie dicti sit successio ipossibile est aliquid moueri ab uno termino ad alium, nisi inter eos sit quaeda d stantia di aliqui gradus sm quos res mota successitae tedit ad terminum ad quem τ si inaediata di statim sit tedentia ab uno termino ad alium iam non erit motus, cu ibi non sit successio, sed mutatio vidis inguitur contra motu, Unde si quid tenderet a puncto. A ad punctu B. moueretur ila cadit linea interni edia, per quam continue di successitae teditur ab A ad B si quid autem tenderet a pucto A ad lineat mediate sequentem, non moueretur sed mutaretur in instanti, quia inter punctum di linea nulla est distantia &nulli gradus successive acquisibiles. C si ergo in forma substatiali nulli sint gradus successive acquisibiles , ut declarauimus in lib. 8. metaph. non datur vera distatia inter formas substantialis nisi accipiamus talem distantiam inquantum haec forma non est illa sed laaec distantia no facit oppositio non contrariam ted contradictoi iam, vel priuatiua inquatum una sorma habet anexa priuatione alterius. Quod si hinoi oppositio dicatur contraria erit large di comuniter dictu ut diximus in lib. 2. metaph. ' i 8 Quia igitur in sorma substantiali non est assignare talem dis antiam cst pluralitate graduum succe filiis acquisibilium, quae est coditionecessario requisita ad veram colurarietate in Nadmota proprie, dictu ideo ro 'ua ibat pi s no esse mot si in substantia quia in ea non e it contrarietas Iprie dicta est demostrativa & necelsaria,quia procedit ex natura motus. Dictum autem Comine. non acceptatur in via B. Tho.Qc qia landia . pro signo adducit, non est vi ter veru dic. Signu suunt nil valet qm intentio philosophi est dicerem
in quo cuncti fenere Vel piato est motus in eo est contrarietas, ci qm in prato ubi est contrarietas, quia sin locum assignatur maxima distantia. C centrum mundi di circusserentia coeli ideo in ubi e motus, diqin in pnto subiecte nullo modo Sprie e cotrarietas nec respectu cui ulcuncs speciei
327쪽
ideo non est motus in ea, licet ergo motus circularis no sit inter loca contraria sed ab eodem ad idem tamen veος est dicere q' motus localis potest esse inter contraria puta motus localis rectiis. Hoc autem non inuenitur in aliqua mutatione sub ali quia nulla forma substantialis contrariatur alteri. Et ideo absolute & vster in suba non potest esse motus', sic patet licet non sit vitrer verum, oem speciem motus esse ad contrarium, tamen est v liter veru T in quo eunt genere est motus in eo est inuenire morum inter c5traria, di quoniam ut diximus hoc non potest saluari in genere substantiae ideo in ea non est motus. Haec de praesenti quaesito dicta sint. Quaestio. t Si relatio potest adirenire alicui de
nouo nulla mutatione facta in ipso Neque est in ad aliquid contingit enim altero
mutante Verum esse alterum nihil
IN HAC qone aduertem eius resolutio pendet ex identitate vel distinctione relationis A findamenti. Nam quitenent identitatem optime saluant v relatio aduenit alicui de nouo sine sui mutatione di nox niuauimus inli. r. metaph in .q a 2. Vt Videre poteris qm illic sustinemus idelitatem relationis & fundamenti & soluimus rationes in oppositum nec est repetendum hic. Qui aut tenent distinctionem inter relationem & fundamentum non solum formalem sed etiam realem Vt latuet pBm diatem τ relatio aduenit alicui de nouo suae sui mυ-tatione distinguunt de mutatione qm aliqua est indivisibilis & instantanea. aliqua intem in thccessima, dc ex hac di- sinctione dicunt diro Primo τ utilla relatio realis pol attribui alicui de nouo nisi aliqua transiturario saltem indiuisibilis facta sit in ipso di hoc si pbant, stante distinctione reali inter relationem ti sui damentum. Oe quod te habet nunc aliter quam prius inti an simitatrimi Vt patet p pl min. s. lit, physi in rex. 'Sed omnesiirbitribuitur de nouo aliqua relatio tealis quae realiter distinguitur a sino mildailiento aliter se habet nunc quina priris. Nam si se habe
328쪽
ret omnino eodem modo nunc di prius sicut prius no inerat ei relatio sic nec nunc. Secundo dicunt relatio realiqpol attribui alicui de nouo sine mutatione successiva facta in ipso di sic declarant. si Sortes hodie sit albus, di cras fiat aliquis albus in crastino Sortes fiet similis illi albo qui non est similis hodie,& tamen in sorte nulla fiet mutatio succersiua,qm eo instanti quo terminabitur dealbatio in illo albo adueniet similitudo forti, quae ante illud instans non erat . Et erit aduentus silitudinis in sorte, sic ut aduentus luminis in aere,qui est instantaneus ut declarabitur in lib. c. Isti igitur dicunt Q plbs non intendit relationem realem de nouo aduenire alicui nulla penitus facta mutatione in eo quia ratio adducta ad primum dictum concludit inlotiabiliter , sed intendit de mutatione successiua quae est verae motus
ita quod philosophus intendit sic arguere. Ad illud quod
de nouo aduenit alicui sine sui mutatione successiva no est motos sed relatio est talis, ergo dic.
Sed haec po non soluat dictum plii, qm si intendit ideo
ad relationepa non esse motum quia potest aduenire alicui sine mutatione successiva ergo cum aliqua qualitas puta lumen adueniat aeri sine mutationem successiva qm ut declarabitur in lib. s. illumiqatio fit in instanti, sic qui turl eadem rotae nec ad quasit tem erit motus, quod est contra
pluem. Dis illimum est qrgo si uare dictum di i a ponentibus distinctione reale 3a in in relationem & sundamentsi. Alii aut conantur sic distingi iere , relatio por aduenire alicui dupli. Primo , t subiect Q. Secundo Ut termino,si ad uenit alicui ut subiecto non pol aduenire sine mutatione subiccti quia sn aduenit de necesiua: e se habet subiectum aliter si pri' si aduenit ut te mino pol ei aduenire sine quacunq3 mutatione facta termino. Quod declarant sic. C ori sat oe esse dextrum est esse relativum. modo aliquid potest esse dextrum miric quod prius no erat dextrum nulla mutatione facta in illo,ut si colitiis nunc est aa sinistrum alicuius hois ipso hole murato di columna nullo modo mutata verum erit dicere ipsam esse dextram di et oliuerso sist potest contingere Τ aliquis calor nunc est vi ius ab aliquo
329쪽
N prius non erat Visiis, di tamen nulla mutatio facta est in calore qui est terminus visionis di tamen esse visunt di utiter esse cognitum vel est esse relatum vel non est sine aliqua relatione. Dicunt ergo isti et dictii philosophi sic debet intelligi ideo in ad aliquid non est motus quia potest aduenire alicui ut termino sine mutatione ipsius licet non possis aduenire alicui ut subiecto sine mutatione lubiecti. Sed si aduertis siue sit verum sue non ς' relatio pol aduenire de nouo alicui ut termino constat τ eorum pbatio non est ad positum. Nam ut dicit B. Th. in expone dictu philosophi non habet dis cultatem in relationibus ronis quae nihil ponunt reale nec quo ad fundamentum , in eo in quo sunt,sicut est relatio scibilis ad scientiam cogniti ad cognoscens. visi ad videntem di dextrum di sinistrum incolumna,in qua nulla est virtus motiua quae est standam e tum dextri di sinistri. Sed dissicultatem patitur in relationibus mutuis realibus,quae in Utrocp extremo ponunt fundamentum reale di aequalitas di similitudo. Cum igii non probent ppositum nili in relationibus rationis, ut de dextro & sinistro in columna. de resipectu coloris visi ad videntem:&uniuersaliter de resipectu cogniti ad cognoscentem, constat probationem suam nihil valere. Ut igitur dictum philosophi sustineatur Vt verum in olrelatione posita in pnto quae es relatio realis, melius est ut
teneas identitatem inter relationem di fundametum, quo posito constat' qn est fundamentum in Uno extremo in eo est tota realitas relationis licet non formalitas &qn ponitur fundamentiam in altero extremo insurgit formaliter relatio in extremo in quo iam positum erat indamentum,nulla realitate relationis sibi de nouo adueniete. quia iam prius inerat, di ideo non est necesse q' mutetur.Et aduerte. in praesenti quaesito non habebis plenam resolu- 'tioneria nisi videris in. r. metaphy. q. a a. Quaestio 4. Si motus accipiresse per motum. Non est motus,motus nec generationis generatio, nec orrinis mutationi,
330쪽
d V AESTIO I I I I. rro IN HAC qone aduerte et non stat principalis difficuu
tas in a batione cocionis negaritiae quae est haec de metepi i. Motu, no est motus ut subiecti.i motus no mouetur, nem ut termini 2 se. i. motus no terminat a se ad motum sed ad sormam puta utitatem aut qualitatem &c. dc quod dico motu intellige de oi mutatione ut de gnone dc corruptione. Nam haec cocto insolubilr Obabitur. Sed stae dissicultas in ronibus pbi ex quibus ut dicem iis Viar aliquaeno cocludere interum. Ut ergo resoluat quaesitum sic Ocedendum est. Primo .pbabis p posita'cocto unica rone' insolubili. Secundo defensabitur ro secunda plai quae incipit intex. i 3 . qua intendit Fbare t gno non est gnonis vi termini. Nam inter omnes rsines quas adducit plis in p senti proposito illa patitur dissicultatem. Tertio soluetur dubium. Quantum ad primum Obatur motus non sit motus sic, si motus est motus aut est sicut sub .ecti, aut sicut termini, no primo. Quia si motus est motus ut subiecti ergo motus mouetur puta augetur aut alterat sed hoc est fallum . qm motum ut quod, est suba siue corpus quod abiiciens siue recedens a termino a quo recipit terminum ad quem . coinstat aut motum non esse se tam neq3 corpus, ergo &ec Non lectando quia si motus terminatur ad motum, ut ad
terminum a se nam determino P se hic intedimus, qm .
motus terminetur ad motum se accidens tion est dissicultas ut motus localis ad egrotationem necesse est vi termin tur ad motum oppositum puta dealbatio ad denigrati riem di motus sursum ad motu deorsum. Nam ut docuitiphi Iosophus in ii. 1 .ie X.44 motus non terminatur ad noti
oppositurn nisi se accias ut dealbatio est pse ad albedibem
quae ponitur nigredini si aut terminatur ad musicam erit p accris. Sed impote est τ motus terminetur ad motu oppositum, qm sequuntur duo manifesta inconii lentia. Prini una est et idem s0biectunt moneretur ad duo contraria simul di sim alium Nam ponatur oecalefactio quae,est motus ad calorem terminetur per se ad infrigidationem quae est motus ad frigiditatem sequiturqP calefactionem tendit ad calorem quonia f in te non terminatur calefactio