Chrisostomi Iauelli ... Super octo libros Aris. De phisico auditu questiones subtilissimae, in quibus clarissimae resoluuntur dubia Aristotelis & commentatoris, ... Cum suo indice copioso vt inspicienti apparebit

발행: 1555년

분량: 474페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

PHYSICORUM

hitur ubi B Tho. di soluentur rationes Scoti. 4.claclarabiti, si in dictis philosophi tenentes partem ha-

minor,ix RΠῆ φ shaiuisibilia, manifestabitur sit dabile minimum in re inlib V 'g ab hon.ponitur duplex distincti est duplex s. hoZOgς eum

Prima eii,LQUE . um vi compositum eleme

m in partibus diuersarum naturarum,ut corsu, plantae N δ Πλμ' β' edsiderari dupla, pin.

Iuni pars sit minor toto dabitur caro inexistens minor minima quod impli δx ςφ' 'μ' se existens Secundo illi,

72쪽

caeteris paribus in maiori corpore est maior virtus. dc in minori minor ut declaratum est in j.coeli. Si determinata magnitudine. ergo di in maius di in minus. Quare dic. Quantum ad tertium aduerte τ discordia stat in min mo per se existeti in omogeneis. Na B. Tho. in tota doctrina sua praecipue in expone piatis tex. di in. j. parte. q. p. r. 3 .renet parte assirmativa vi ter tam i etherogeneis qua inomogeneis. Burteus aut in. I . physi. super teX. 3 8. non determinat e sed utrant via probabiliter sustinere ur,ideo relinquatur praecipue cimrones ab eo adducte sunt rones virtualr Scoti, quas infra intendo soluere. Tu igitur aduerte Sc O. in a.d . q. 9.tener cvsicut non datur minimum

inexistens ta in omogeneis 3 in et herogeiacis sic nec dat separatim di a se existes. Et qm intedo defensare viam nram ideo primo pona cocione Thomistica cu ronibus suis, se- cado solua principales rones Scoti, di sic terminabit quaesitum. Coclusio Thomistica sit haec, Oe corpus naturale qu.fhet esse per se, di separatim existetis, diuisum actu a quocunm alio siue sit omogeneum ut haec aqua haec caro siuectherogeneu, Uth6. Et hoc dico addi iam partium corpor naturalium inexistentium,& quae no diar hie determinata forma nec a se et sed participant formam & ee totius: qm ut patet ex praedictis in his non dat minimu , in aliis aut a se existentibus datur minimum. Hanc concione sic probo, suppono dictu pi i in. a. de ala tex. a4. unus quises act' non est aptus fieri nisi in potentia existente dissiposita ta in materia propria, suppono insimer τ materia nullius formae in

ea de nouo gnabilis est scam se ct absolute di quocum mose hias .ppri si di a ximii susceptiuu sed taliter di tala disposita: suppono ulterius, y inter oes dispones quas requirit materia ad recipienda formam est utitas prima dispo, cuius signum est i sormae elatorς quae sunt imperfectissimae i co

Paratione formarum compositorum determinant sibi certas illitates di magnitudines in materia ut patet etiam per

Come.in lib.de tuba orbis,ubi inquit videmus et sorma caliditatis qn igitur in aquam incipit aqua augeri in dimensionibus,di vicinati dimensionib ueris. Cum ergo pervencrir

73쪽

PHYSICORUM L

ad maximam quantitatem aquae tunc sutim denudabitura forma aquae & quantitate diniensionu aquae di recipiet formam aeris.& qualitatem dimensionum propria formae aeris,haec Comen. Ex his arguto sic, si non datur minimum per se existens ergo non quaelibet forma fieret i materia determinatae sic disiposita, quod est cotra primu ip-Positum .pbai pntia, qm per tertium suppositum sititas est

Prima dispo ergo si non datur certa di determinata quantitas non solum in maius sed di in minus in materia ut recipiat forma no fieret forma in materia sic determinate disposita sed in differenter quod et repugnat sensui. Praeterea si fornia no determinat sibi certam qualitatem in materia sin maius di minus ita q) pol saluari in quatum cum magna di in qua tu cum parua, ergo superflua e et actio naturae in augendo dimensiones aquae O gnone aeris, di di-rninue do dimesiones aquae I glione terrae. Praeterea, si noest necesse dare minimu p te existes ergo torma elephan

iis poterit saluari i sititate ta parua, qta est grani sinapis,quest absurdu . Nec valet dicere piat iam no valere qm forma elephatis requirit corpus organicu et herogeneu quod de- 'bet esse determinatae sititatis. Na si parces omogeneae ex albus coponit corpus elephatis Vt caro os neruus piat ee seni Per minores, poterut in ta parua qtitate sumi T costituene corpus etherogeneum in illitate grani sinapis eiusde roniscu corpore quod nucher elephas, di in illo poterit saluari forma elephatis. Praeterea. Haec est intentio philosophi in

I . physi. tex. 3 3.contra Anaxa. ubi inquit est dare minimam carne & minimam aquam. Et iterum inquit, si omne corpus remoto quodam necesse est minus fieri, carnis aue determinata est illitas di magnitudine di paruitate manifestum est et, ex minima carne nullum segregabitur corpus, erit. n. nain' minimo ubi Come. declarans inquit. Et cu sit

manifestu se sic τ oe corpus qn ex eo diminuitur aliquid fit minus, di et manifestu est a se q, qtitas carnis est terminata in magnitudine di paruitate, manifestum est,t ex minima

carne qua nulla caro pol esse minor impote est exire corpus colite o ino dic. Et MCome. suerit eiusde sniae patet in

74쪽

ς. physi. in comen 49. ubi inquit cr minimus color est te minat' a se quemadmodum minima forma est terminata . si minimum quod pol esse coloratum in actu est terminatum que admodum minimu qa pol esse aliquod demonstratu est terminatu. v. g. qm minima aqua est terminata desiit de aliis corporib simplici b di copositis. Et in Comen.

3 a. dicit i minimu de ol gitato est terminatae utitatis. V. g. minima pars ignis est terminata. L ni in ima pars quae pol ecse ignis. Patet igis q, Comen in cimogeneis concedit mini- mist a se existes. Quod aut concedat in et herogeneis pater in eo de lib. s. in Comen. 91. Vbi inquit. Oe gitabile naturale fiet alia quatitate naturair in initio gnonis di i sine di ista sititas hec extremum δέ medium. v. g. qm qualitates em-brionum sunt terminatae. s. maximi di minimi. Et silc hominu quatitates sunt terminatae .s maximi di minimi, unde impote est augeri in infinitum aut diminui. Na si trasierit illitate naturale in diuisio e & additio e statim corrupe eens. Actio. n. cuiustibet elitis P ficii p ut irate di qualitate terminata sicut E dispo i entib' artificialibη haec Comenta.

Scotus aut ubi supra tenet que no dat minimu nec in existens nec a se existens,nec in omogeneis nec in ether geneis di intentum statu probat sic. Sicut essentiale est quanto

posse diuidi in partes , ita est ei essentiale cr via a quo diu in quod diuiditur possit esse hoc aliquid, ergo nulli eorς repugna ipse esse ergo quaecuP pars in qua est diuisum quatui ub quacum illitate sit in paruitate pol P se existere , di sienon deuenire ad minimum p se existens. Antecedes est philosophi in p. metaphysi.& pntia nota,qin oe w pol esse hoc aliquid, psepsit existere. Hoc. n. est de rone hoc aliquid . Ad hoc dr,cr ro concludit psiderando quatum ut situm N concedo-singulum in qd diuidit situ rone uti no repu gnat esse Pse, sed rone caretiae formae qua res P se existit. Nam partes in quas diuidit illum nisi sint terminatae quantitatis in magnitudine di paruitate. no sunt sulceptiuae formae naturalis di ideo ex carentia sormae, di no ex carentia quantitatis repugnat sibi P se existere. Praeterea, partes sunt eiusdem ronis quantu ad formam

75쪽

et materiam cum toto, ergo possunt hie per se exisset Iam sicut di totum. Ad hoc negatur pruia,qm forme in toto habet debitam

disponem materiae, non aut quaelibet pars si separetur a toto, quia non haberet debitam sititatem, quae est prima dispositio materiae inter caeteras. Praeterea, partes sunt essentiain priores toto ergo no repugnat eis pira dictoriae posse ee priores toto duratione. Ad hoc negatur piatia , quia non Oe prius alio essentialiter vel natura vel calitate pol esse per se sumendo per se in tertio modo perseitatis, nisi tale prius sit prius causalitate essicientis quod non contingit in proposito. Eimpartes licet sint essentia ir priores toto,non possint esse per ie extra totum patet de capite hois, quod no pol esse ante nec post holem, umendo caput uni voce. i. ut habeat eadem sorma substantialem qua habet in toto. Praeterea. Circu scribat ur oe continens di oe corrupi

Dum di sit sola aqua in uniuersio , di quat cuq3 aqua data di Di datur sicut pole est, quia est quanta. Hoc facto illa in quae fit diuisio non erunt nihilo, quia hoc est cotra diuisionis rone, nec erunt non aqua ex sola diuisione,quia tuc aqua co- Poneretur ex non aquis, non repugnat et sermat aquae illa

paruitas quae iam est actu quia ita parua praesuit licet in toto neca ipsam diuisionem corrupetur aqua, quia circu scriptu est oe corruptiuu. No ergo ur aliqua ro intrinseca quare formae naturali repugnet quin semper quocul P se exicente possit aliquod minus esse p se existens. Ad hoc dicitur cu deuentum fuisset ad minima aqua, s ultra diuiditur,diuisita una erit corruptiuu ta cr ex sola diuisione in illo casu corrupetur. Et cum dicit. Circu scriba. tur dic. Dico τ ad milio casu , est impose circularibere omne corruptiuum. Et cum dr no repugnat formae aquae illa paruitas, negat, di qu Fbat, quia ita parua psuit licet in toto ergo dic. negat piatia, quia licet nulla paruitas repugnet formae aquae in existenti alicui toto: aliqua in paruitas repugnat formae aquae P se existeti, qm ali si dispone requirit forma naturalis in iuo primo di adequato susceptiuo qua

76쪽

non requirit in omni parte illius subiecti, di haec dispositio

est tanta qualitas dic. Praeterea, oe alterans prius alterat ptem sedi .ppinquiorem sibi Si ergo ponatur minimum subiecti in quo posset introduci serma ab agete vel ipsum erit in diuisibile ut pactus quod est impose, vel si erit diuisibile pars eius erit pro Pinquior agenti qua alia, di in P pinquiore prius introducetur torma et cir pars sit minor toto secuitur et illud no fuit minimum in quo potuit forma introduci, vel est dare minus minimo, quod implicat. Ad hoc negatur l agens semst prius alter di parte propinquiorem tibi, immo aliqii alterat totum simul, di hoc est qn nulla illius pars est susceptiua per se di separarim sormae introducendae P ipsum agens. Q tingit qn deuetum est ad minimum, quod licet sit diuissibile ut situ, nulla in illius pars p i. est receptitia formae introducendae pa carentia debitae sititatis. Haec dicta sint de psenti qua sito.

Quaestio. ao. Si omne finitu tandem consumitur per ablationem alicuius finiti. Omne autem finitum corpus reuecatur a corpore finito. Te X. 37.

IN hac qone. Adverte φ dicti cultas stat in hoc cum ominiae corpus finitum sit continuu Noe hontinuu ut declarabitur in lib s. sit diuisibile in infinitum ita q, nunqua est deuenire ad indivisibilia, ur et, non sit consumptibile quat si cum fiat ab eo resecato p aliquod finitia . Ut igit pateat in qsensu dictum philosophi es verum,sic procedem', primo ponetur una distinctio de partibus infinitis in continuo: secundo declarabitur quae membra diuisionis verificatur in continuo finito tertio respondebit quaesito. Quantum ad primum diuinctio fit haec. Quod in corpore finito sint partes infinitae potintelligi triplr . Primo sint partes infinitae equales, puta infiniti cubiti, quou quilibet sit penitus extra alium, secundo q, sint partes infinitae equales qua η in una sit ps alterius ad senium q declarabie intra tertio et, sint partes infinitae eiusde Pportionis . di tu

77쪽

mequales prout multiplicant diuisiones, ut qn totum diui ditur in duas medietates, & una medietatum duas in minores, di iter haec in duas adhuc minores, di sic in infinitia. Quatu ad scam aduerte i in corpore finito no sunt partes equales infinitae quarς una sit penitus extra aliam. Na si sic esset tunc finitum esset infinitum actu,qm ubi sunt infinitae partes equales puta infiniti cubiti illud est infinitu actu, cilic finitum esset equale infinito, di sicut est impolaeua cua redi consita irae re infinitum a lup ucum subtractione, sic esset impose evacuat e finitum. Dico igit m in corpore finito sunt partes equales Una extra aliam in numero determinato, pura centum aut mille cubiti, quatit aut ad partes

equales qua una est pars alterius dico τ in corpore finito sunt infinitae. Q d sic patet ut declarat in lib. s. in te X. 3 a . Npraecipue in e X pone B. Tho. ubi demonstrat T qn mouet mobile locair si accipiatur secundus locus qui habeat aliqd primi loci non est deuenire ad ultimum locum, sed illi loci

equales mobili tendunt in infinitum ita in q' Vnus non omnino est extra alium sed est pars eius, sic dico in proposito si aliquod mobile moueat sua magnitudinem cotinuae, in quolibet instanti istis mensurantis motii mobile est in parte magnitudinis sibi equali. Na si in duobus inflatibus e mee

in eadem parte magnitudina quiesceret I ipe intermedio,

supponii aut i ptinuae moueat. Cum igitur in quolibet tepore situ cum paruo sint infinita instantia sequitur Wi m gnitudine finitasta per u fit motus sint infinitae partes equales mobili, di expiati partes infinitae eiusde sititatis. Sed ille partes sunt ita copulate q' una est pars alterius sicut diximus de locis tendentibus in infinitum,qn secundus est pars primi, di tertius pars secundi di sic successiuae. Quantu ad Partes eiusde proportionis dico τ in corpore finito sunt i finitae,air diuisio continui non scederet in infinitu sed esset deuenire ad indivisibilia, cuius oppositum demonstrabitur in lib. c.

Quantum ad tertium aduerte φ dictu pbi debet sic intelligi. Omne finitu corp'psum ita ablatione prinua alicuius partis equalis quae est extra oena aliam parte sibi equalem,

78쪽

non a sit consili init per plinua ablatione partis equalis quae est psalterius nec p ptinua ablatione partis .Pportionalis,

di que sit necelse sic intelligere dictu plii .pbai sic, si corpus sinitu debet psimi a ablatione partis post parte, cosumetur ea rone qua habet partes finitas di non infinitas. Sed solum Primo modo Ut declaratu est supra fiet partes finitas, secado aut di tertio modo habet infinitas, ergo p iolam ablationem cotin uana partis equalis quae est extra oena a lia sibi equali sumptibile e corp 'finitu. Ad argm aut positu i principio qua siti patet qd dicedit. N a finitia ptinuit, ea rone quae diuisibile in infinitii no est plumptibile. e aut sic diuisibile sm Ptes .pportionales di sin ablatione ea v no e psumptibile. No e aut sic diuisibile i m ptes equales di io p ptinua ablatione ea v est psumptibile. Haec de piati quaesto dicta sint. Quaestio. a1 . si est irrationabile in infinitis esse infinita infinities. Amplius aut infinitis corporibus in est viil iam caro in sinita, , sanguis di cerebru di infra. hoc alit irronabile est. Tex. 3 8. Vbi inquit di comen. di sic infinita erunt infinities in infinitis,quod est piraronem .s infinita multiplicari p infinita. Et B. Tho. dicit sic, sequitur Q in infinitis corporibus sint infinitae partes carnis dic. Sequeretur ergo infinita sunt in infinitis infinities, quod est irrationabile.

IN hac quaestione aduertem dissicultas stat in hoc Philosophus , Commen. x B. Tho. faciunt hoc pias irrationabile. s Q in infinitis sint infinities infinita. Et tamen hoc pns non ur irrationabile immo necessarium. Na silmpta linea infinita, veru est dicere Q in ea sunt partes infiniate infinities. Quibuscum. n. partibus separatis adhuc remanent infinite separa de S sic in infinitu , aliter si partes quae remanent essent finite remaneret tande linea infinita finita quod est pira rone infiniti. Item in qualibet parte laneae finite sunt infinii a puncta infinities, eo cr est diuisibilis in infiniturn inoi aut diuisione assignat nouus punctus di sic in infinitum non ergo illud pias est irrationabile. Pro resolutione huius dubii aduerte τ Anaxa. ut innuit

Philosophus volebat in una libra carnis quae est quid finita

79쪽

in extensionem esse quodlibet in mixtum sm partes sinitas, ita ci, in ea eent infinite partes terrae dc aquae dc aliorum omni u. Ex quo sequebat tale puta libra carnis quae erat finita sim extensione fiebat infinita fini mixtione , copositionem siue cog regationem dc qin quaelibet illav partium infinita* rerum in carne mixtarum est quanta. Et ex

infinitis quantis equalibus di distinctis loco resurgit quatuinfinitum sm extensionem, sequebatur ad positione Anaxa. illam libram carnis esse finitam & infinitam stra extetisionem, finitam quidem ut opinabatur Anaxa. infinita autem eo cr e X infinito fm mixtionem siue pgregatione, restillat infinitum sm extensione. His positis aduerte iv philosophus dc comeri et B. Tho. intendunt illud pias eise irrationabile. Cir in aliquo infinito scia mixtione ad mentem Anaxa. quod in videmus finitum sm extensione sint infinita infinities. Nam expositione Anaxa. sequii cr est finituta infinitum sm extensione quod est irrationabile qm implicat contradictionem. Non ergo philosophus cometa. ScB. Tho. reputant simpli: esse pras irrationabile. sir in infinito sint infinita infinities . Nam id cogimur ponere in linea infinita in qua sunt cubiti infiniti infinities di palmi infiniti infinities. Sed reputant irrationabile supposita imaginatione Anaxa. ut declaratum est. Et sic patet cr primum argumentum factum in principio quaesiti militat. Concludit. n. Q illud pias sumptum sinapist non est irrationabile. Ad argumentum aut de linea finita in qua sunt puncta infinita res pondetur cv illa non sunt in actu. δἰ dato etiam et essent iri actu nihil mali concludit. Nam illa sint in diuisibilia, quae cum sint non quata etiam sv essent simul non causant infinitum sm extensionem, plbs aut δέ Comme.& B. Tho. intendunt de partibus infinitis quatitati uis, sicut etiam interidebat Anaxa. in illo mixto. Hanc puto fuisse mentem philosophi di comen. dc B. Tho. dc sic resiponde dum esse proposito quaesito. Quod si quis melius inuenerit libent illime

cedendum puto. Quaestio. a a. si potest saluari Parmenides a contradictione. di si in figuris est cotrarietas.

80쪽

omnes igitur contraria principia faciunt, di dicentes lunum sit omne di immobile, di Parnaenides. n. calidum di frigidum principia facit. Et Democritus firmum di inane

IN hac qone. Adverte q3 circa opinionem Parmenidis vlelse contradictio. Na haec duo contradicunt τ sit latum unum ens di immobile ut ponebat Parmenides ut paret in hoc primo li intex. s. di l ponat principia piraria. c 'calidum , frigidum ut sibi imponit philosophus in praesenti tex. 4 I. Constat. n. iv contraria sunt plura entia quoniam nihil sibi contrariatur, patet igitur quod ponit contradictoria.

Circa positionem Democriti cadit etiam dubisi, qsio seuerum ponat principia cotraria, ex eo q' ponit rectu tacirculare. Nam si quantitati nihil est cotrarium nec figurae quae est circa quantitatem aliquid erit contrartu, Praeterea dicit Commen. in commen. 4r. rotundo nihil est cotrarium ergo rectum di circulare non sunt contraria. Vt igitur liberetur Parmenides a co tradictione, & scias si pro aliquo sensu stat cotrarietas in figuris sic Ocedemus. Quo ad Parmenide ponitur disi inctio per quam ausettur contradictio. N hac distinctione ponit Commen. in come. 4i . Eritia sin Parmenide sunt duobus naodis s. vera dc extimabilia uel sensibilia ens uerum stra Parmenide est tantum unum, di puto cr per ens uerum intelligat primu eras quod uerissimum est ens N intelligibile, entia aute extimabilia siue sensibilia sunt plura di horum entium ponebat principia contraria. s. calidum di si igidia di puto ' omnia

praeter pi imu dicat entia extimabilia, qua potius sunt entia per extimatione qua secundia ueritate eo Q no sunt ex se entia N aduerre haec distinctio cocordat in sensu cum ea quam ponit B. Tho. exponens reX. 4 I . Dicit. n. Parmenides ponebat tantu unu eras secundu rone. i. secti dia ueritate, di plura secuta sensum. i. per extimationem ex hac igitur distinctione patet no esse contradictione in positione Parmenidis qm esse tantum unum ens uerum, d esse Plura secundum extimationem non contradicunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION