Joannis Jacobi Rambach ... Sylloge dissertationum ad rem literariam pertinentum

발행: 1790년

분량: 301페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

rsa De Scholarum Fama

tiam suam morditas, tenent, vel Iovem lapidem iurant, teque, i ut fidem ipsis adiurigas, compellunt. Quare idem de his dici potest, quod senex ille Plautinus de scurris ait: et qui omnia sesmistantscira, nee quicquam scium.' qinaque in unimo habet, aut habiturus est. sciuinti Sciunt id, quod in audem rex regina dixeriti N- Sciunt, quod Iuno fabulata est eum Due. sitier nequefutura. neque facta sunt, tamen illisciunt. Uon' an vero laudent, eulpent, quem velint, .

Non socii faciunt; dum illud, quod lubeat, sciant.

Hoc itaque mortalium genus si de scholis, qu rum indolem cum ignarissimo quoque sciunt, i dicare audis. parum abest, quin Apollinem de tripode dicentem audias. . Tanta eorum est conii dentiat tanta temeritast qua vel ignorantiam teingunt, vel auctoritatem sibi conciliare studenti'. Quo etiam fit.. ut aliorum credulitate, quae in optimi cuiusque mentem sicillime irrepit, abutantur, & vel bonam vel malam scholarum famam disseminent, cui eo plures fidem adiungunt, cum

sciamus homines, ut aut contemnant, aut Od rinti aut amen 'opinione non minus famae, quam certa aliqua ratione commoFeri. - . - λ

At, dixerit quispiam, quid tand*m omnibus his effecisse putast Videsne quantillum sermoni tuo infit roboris & firmamentit Aut num ficii pLAuxus vitram. AEL I. sc. a. v. I 68. seqq.

162쪽

posse cressis, ut nunc demum omnem scholarum famam tecum inanem & lubricam iudicemus, quia a circumsistreanu h nihus Θterdum diste minaturi o plumbeum pugionem tuum l O iei . Unam argumentandi rationem l , - Sed hona

verba. quaeso. Neque enim omnem, scholarum famain extenuare aut in suspicionem adducere V lo; neque, si vellem. multa'eaque gravissima deforent argumenta sententiae meae egregie inservitura. , FIaec vero dum exponere animus est, Uanum mihi iniicere, meque admonere u detur illa ipsa res, quae scribendi occasionem dedit. Quamobrem impetrare a mei non pyssum, ut, quae adhuc dicenda erant, fusius exponam. i Differam

igitur in aliud tempus, &,. quod reliquum est. spatii , iis tribuam sollemnibus,, quibus innifica

dis pagellas has destinatas ita Volui. a

163쪽

um nuperrime de pretio, quod scholarum lametestatuendum videtur, disputarem, oculis statim otayersabantur homines quidam. malevoli dica an potius stolidi ' qui in diiudicandis litterarum ludis paullo arrogantiores sunt. omnemque sch larum famam ad arbitrium suum revocare, audent. Equidem. consultius fuerat . hos homines suae vel

invidiae vel stoliditati relinquere, nec ad iram provocare. ad quain, quo quis stolidior est, eo facilius accenditur : Sed sicere ἀδn potui. quin illis sententiam voluntatemque declararem mean Est enim magnus eorum numerus. & maior sorsan, quam crederes qui scholas vituperant; & vplmethodum, quae in tradendii litterarum studiis adhibetur , ferre nequeunt, vel disciplinam in sectuntur, vel piaeceptoribus adeo turpitudinis maculam adspergere non dubitandi Quod cum saciunt, fieri non potest, quin scholas in contematum adducant, qui quanti aestimandus sit, nemotion intelligiti Nec opus est. multis docere, .malam scholain iram samam saepenumero a iuvenibus ipsis oriri. quorum alii disciplinam, qua coercendi sunt, recusant, alii turpissimo vitiorum amore flagrant.

164쪽

certe languidam mollemque disciplinam cupiunt et quid quaeso laciunt uerique, cum legibus coerceri atque ad officium revocari debent Irascuntur, disciplinae asperitatem queruntur ' praeceptori S litis succensent, & stholam deprimunt, quam, si .ditaturos mores ferre potuisset, laudibus in altum elaturi eranr. Quotus vero quisque est, qui ficta 'haec crimina a feroci iuvene disseminare vel tantilli aestimanda iudiceti Quare etiam 'eo magis miriai lubet, qui fiat, ut viri non indocti. quique o aliis rebus probabiliter sentium . mordaces iuve nuim quorundam suis ros avide' interdum' am

Quid vero de ea dicam rituperatione. in quahlladduci solent scholae, si in magna tu enum turba deprehenduntur, qui inconsiderate negligenterque omnia agunt, atque adeo discussis verecundiae repagulis in vitia ruunt' Durum est fateor, eius. . modi uti iuvenibus, qui neque obiurgatibne neque -: minis coerceri possunt, atque ad plagas, ut pessima quaeque mancipis, , Obdurescunt. Nam, istTERENT Ius ait,. non 'sine 'nsricvA facinu= magnum V memorabile atque verendum omnino. est, ne, quae ab uno homine nequam patrantist scelera, latius se ni & in alios quoque iuventio transeant. At enim vero quis unquam tam a vero alienus sitit, ut unius perditi iuvenis culpam toni scholae.

165쪽

scholae tribu et': Aut quem tarn asper ri atqim immitem finxit nativa, ut praeceptoreS adeo ine tue desidiaeque condemnet, si iuvenes habent pesi indolis L desperatae salutis Quid enim Num fieri posse credis, ut in inagno in enum numero non re riantur Petulantra quidamii atque procmces, cum in vixis adeo senibusque haud pauci sint. qui leges. periringant, vitiis se contaminent, atque omnem humanitatis sensum exuisse. videantur ZPutasne ullam unquam suisse societatem, quae non suos habuerit vermesi hominesque plenoS inficetia-xum' Quaecum ita sint, non video, quid tandem ignominiae eX uni R : iuvenis: protervitate redum dare possit in scholam, dummodo ea sit scholae indoles , ut puerorum s vitia impunitatis sperion alantur, sed POUt, fieri potest,' severitate coerceantur

Atque de iis , quae litterarum ludos in malam eamque inaum famam adducere possunt, satis multa mihi verba fecisse videon. Ea vero, quae turpitudinis notam scholis inurere veramqua ignOminiam ipsis conciliare possvnr, nunc fusiuSi eNPO- nere nihil attioet. Sunt enim vel omnibus nota,

.vel cer non ad, famam pertinent, quippe quae inon vero rectoque hominum lucticio, sed opinione abiblvitur. Quare id mihi nunc datum existimo, de iis, is quae illustremque scholarum famam disseminare iolent, paullo liberius ditam. Scilicet

166쪽

-' Scilicet eum tanta sit rerum mestifido quae specie satis iucurida oculos praestringunt mentesque insidiose decipiunt, mirum non est, schola, quoque his ipsis rebus nonnunquam reddi posse commenia datiores. Quod si quid aliud 'certe novitas rei essicere solet..t Ea enim mortalium est indoles, . quae novitatis gratiam habensi avidissime arripiInt. Ea est plurimorum inconstant ι 'ut optima qua que, si quotidianassunt, vilestant, D nunc supera titiose contemnantur, ' quae aliaS placuere, nuna divide expetantur, quae olim exossi fuerunt. Itaque . hiultos videmus, qui quidquid actiquitatem re dolet, procul lacessere iuberit; ' nova autem adhuc inaudita 'exolhulantur: Quod quam moeriunt sit nec iras perniciosviri'; prudens quisquillntelligit.' Licet Ennia ea 'ques a maioribus acespimus, vitio Interdum laborent, tum maxime: cunire dentioris seculi' 'genio' nόn sunt accon modatali unquam tamen M hos abducere debet: nὸkit illi quod nuper factum vhi scriptum nonec stiriaginisestro, ne dicam, laude indignumisistimemus. Namque tot praeceptoribus, ust . exemplis nos in Duxit antiquitat, fici possit Oidia, nulla Drse nascendi artas felicior, quin nos .

167쪽

animi ruptam vixinsiligere possunt, qui, quae--nque a veteribus ad nos transmissa sunt, rident

, nata aduneo suspendunt.

Seuiret est du mn, t veteres ponimisera, durum ii: Proe ferre. omnino , tempora, ni ea novis. redeamus e diverticulo in viam, & quantum

menti ad disseminandam bonam scholarum is babeat novitas, disquiramus. 6 Est vero alii 'oc ras schola, alia prorceptorum, Alia deniquo μthosi Quam p0stremo loco nominavi, brex gi sime nunc .attingam. Quod vero dum sacςIanini est, , temperare mihi non p*- , qui' qlorum, Quas: ivocant, real*m me'tioneηig elam. Μagnaim illarum e famam, . magna'-Me ii deberi laudem, cum im neS CON dM'titum ego maximς li Or, ne, Rui e sum,.1idiosius M N. Verius dictai videantur. . . At sis invero. quid est, quod realibus scholis tant cqncilia'it celebritat ' Movit certe ρqvitas Baud paucos, ux mammis laydihq .PS 'rn rhyseptificarentquς. Quid impedit. ς'im, quo m nus idem de scholis dicamus, quod alia de rei 3 1izRus canit:.' Z

Eam enim' eantilenam magis telebranshomianis, quacunροι. γ ut tibu recentissima est. Ve

168쪽

smo nὸ riti iamium tribuerei videar, addam quod est verosimilius. utuntur scilicet scholis 'reales ea in .soimandis iuvetrum animis inethodo. quae, licet suavitatis mutrum ' habeat tamen amore maiorum recedit. Non enim 'linguae solunt 'ae disciplinae L quae ad elegantinem litierisuram fpertinent, traduntur,. sed aises etiam illiberale exponuntur, ne sellula iis quidem excpptisciqua manu consant AEd inserum mi vitam o pata sunt. Equidem non tam obtusus sum remnque ignarus, ut nescium; quo potissimum consilio: hae artes tractari sinant. ι Scilicet uti vel ad omnia viis . genera praeparet e iuvenes, 'ves h9heant quo aliis consule e siliqv do Hoc vero fani se abest: 'α--uphreni: 'ut laudare

autem studiis livocentur atque adeo stipe ei,rtiis fidem, non vero prosundam exquisitamque eruditionein acquirant fram sene est; ae nupctadeo legere me memini, ΦΙinquqinta annis peris actis barbariem irrepturam esse 'latius dis inia.

licet

169쪽

lint at vero alienum esse videatur. haud obsore tamen significat, villustrem kholarum realium sa- inama nonullis .indi serri, maxime. oh metho dum de qua idem sere dici possit. quod de alia methodo dicit, Raco, quae scientiae alicuius Mitulas ita aspergit, ut quis sciolus specie non nulla eruditionii ad ostentationem possit abuti. I , Restat, ut discentium frequentisi , num scholarum famam disseminat , ' disseminatam

vel o confirmat, breviter dicam. Hoc autem dum Bdere aggredior:;il in mentum veniunt aurea illa S Aa verba, quae . non incommode ad Ilabolas te psisrri posse videntur. 'Magno . inquit ille 'Magno impendira e porum,. Magna, alienarismi aurium molestia, .laudatio haec constat: O homi nisi titulo rusticiore con-aeso. masna, tarn

hyor, . FArms urium molestia, muren' peri laudatiqnm bync constare: Oscholamsterisimus hoc titulo securiore contentii ibqnam Neque tamqn haec eo alentiae ii scholas magnas prorsiis iugiendas .egς exi

Scholarum, quae vocantur, mi i utilitatem n perrime fusius exposuit Cl. HADLΕsius in libro, 'qui insta ibitur': Gaianam: , Bremen 1766.

170쪽

mem, aut iis assentiar, qui contendunt, utilius esse, domi atque intra privatos parietes studentem Continere, quam frequentiae scholarum & velut publicis praeceptoribus tradere. I . Sed eo inclinat sententia, illustrem scholarum taliam, quae ex magno discipulorum numero oritur, non pericu- losam modo, sed etiam incertam haud raro esse atque ancipitem. Quod tum maxime accidere solet , cum iuvenum haud pauci vel publico sumtu aluntur, vel civium liberalitate sustentantur, vellet inhiant pecuniae, quae redire solet e choro mu- ' sico, qui utinam iisdem ubique circumscriberetur limitibus, quibus apud Berotinenses nuper circumis seriptum fuisse scimus, .

. . Atque haec quidem de pretis , quo cholupum Dumm sagui debet, disputare ubuita Sequituri ut doceam, Mum scholarumfamin inseruire si ea ae, s licet, quamea illius esse debeat eura. Man

enim haec altera disputatiobis pars. Video autent, lme in tanta occupationum quibus nunc uisti eis. multitudine, atque' in tanta temporis penuria.

consultius facturum, si, quae de ismae studio id lis

non negligendo dici poterant, alio tempore exis' i

plicanda sumam, i - ' , . Q

SEARCH

MENU NAVIGATION