Joannis Jacobi Rambach ... Sylloge dissertationum ad rem literariam pertinentum

발행: 1790년

분량: 301페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

Prolusio III.

Fidem, quam ante hos sex menses dedi, liber

turus, in eo nunc elaborabo, ut, num ludorum .

litterariorum famae inferviendum sit , examinem,' & quibus tandem similibus hoc famae sudium cir- eumscribi debeat, ostendam Dum vero priorem

illam disquisitionis partem mecum perpendo, plerosque furvrOS video, qui me anxium nimisque diligentem . & nodum in scirpo quaerere putent. Quis enim, inquient, quis unquam tam a vero alienus rerumque omnium ignarus Hir, ut laudem , lamamquo summopere appetendam negaret 'Adeone peruersum quemquam & malesanum exiis stimas, ut famam, cuius studio omneS trahimur, reis pudiandam censeat Z -.Εquidem non ignoro, tantam esse laudis vim, ut nullum facile pestus tam serreum sit, quin dulcedine illiys permulceaturi: neque hoc. me latet, plerosque tam immo- dico & flagranti laudis studio ferri, ut ad auc pandam nominis famam non duci, sed trahi, non moveri, sed abripi & subditis quasi calcaribus im- pelli videantur. Haec vero utcunque comparata sint; habeo tamen, quibus defendere id possim,

172쪽

Prolusio III. 'quod dicere aggressus sum. Non enim de gloria, quae indivulsa virtutis comes est, loquor; neque' etiam disquiro, num appeti haec a scholis debeat, nec sed de fama & existimatione sermo est, quam rapientissimi adeo homines interdum spe nere solent. Q. Fabium Cunctatorem scimus, in spernenda lama . tam constantem fuisse, ur, cum Hannibalem infestis signis aggredi nollet, ideoque a nonnullis Hannibalis predagogus per ludibrium vocaretur, tamen hoc convicio atque sinistra fama nihil commotus, institutum suum sequi pergeret, dicens: Institam ingenio meo Iunctationem, metum

sigritiamque homines adai centes sane appellent, dum ne poniteat, adhuc alivrtim speciosiora primo In spectu consilia se er visa esse, mea usu messiora. Quibus commode adiungi possunt, quae idem Fabius in oratione ad Aemilium Cos. dicit: Resses Hannibali, aduersus famam rumoresque hominum si satis 'musseteris; s te neque costega vana gloria, neque tua falsa infamia moverit. Veritatem laborare nimis stape, aiunt, expingui nunquam. - Sine, timidiam pro cauto, tardum yro consederato. imbellim pro perito belli vocent. mala, te sapiens hosis metuat, quam susti cives laudens 'υ Nihil dico de Stoicis, quos existi

Inationem nominis inter βλά- χabuisse, nemo L a. . Livrus lib. XXVIII, cap. M. Livius lib. XXII, cap. 39.

173쪽

164 Seboim um Fama

Ignorat; φ satis enim demonstrasse mihi videor, haud paucos, tam firmi tamque constantis animi fuisse, ut honam adeo famam negligerent, orie non avide consectarentur. Neque tamen illa V sum, qui famae curam, quam Deus naortalium animis alte infixit, evellendam iudicem, cum facile intestigam, sublata hac cura. omnem tolli ad res praeclaras stimulum ti a malis avocamentum. Quare

optime Cicet Ror Negligere, quid de saeuisque fentius, non solum uri amis es, sed

etiam omnino dissolutheum contra hominis ingenui , liberaliter educati diri velle bene audire a parentibus, a propinquis, a bonis etiam viris. Quae omnia haud obscure significant, quid de .

fama scholis comparanda censendum videatur. Recte nimirum sentiunt, qui scholarum existima. ionem non turpiter nedigendam, neque tamen avidissime consectandam arbitrantur: idque nununam ob causam. Namque, quorum omnis laboeomneque studium in eo positum est, ut scholae suae famam concilient aliorumque laudes quocunque modo Cons. BRuc κεν et Hist. eritica Phllosophiae Tom.

. ID. seq. Stoicorum hanc sententiam suam fecit cicΗno, cuius haec verba stant: De bona

fama Chro ipsis quidem H Diogenes, aerea vitilitate, ne digitum quidem eius cavis poTge dum esse dicebant, quibus ego vehementer asentsori, de finibus bo rum & malorum lib. IIL e.

174쪽

inodo fibt vinclicent, in eoprimum peccare videntur, quod rem inanem plerumque & evanida nimio ardore appetunt. Quid enim φ Nonne R. quorum iudiciis & sermonibus fama constat, homianes plerumque imperiri sit , quihus curra est genii stippellex, quique paullo Ohiesiores in quan ut scholarum vel praestantiain vel ignominiam rite diiudicare possint 3 Quo etiami fit, ut eiusmodi

homines pro assectuum, qui nis agitantur, varietate nimium quantum a vero deste lant , existia

vientque quidquid volant. Quid laetaris staque

eorum laudibus extolli, quos non potes ipse laui dare' Quid est,. quod amorem. imperta at ue i stabilis vulgi tanti ere optra,

i Sape dat indignis re 'fama 1servit ineptus, qui Di et in tua s imaginibus. . Deitiis nimium Emae studium k lis cavendum videtur, v oniam magna nominis celebritas esse Blet periculosa. Quod enum cita tem iporibus affirmati TACivv8,'' stre stram ea aetate erga emineutes fuisse interpretatiovem . nec mimg ' perieulam ex magna fama , quam ex thala, id de iis quoque dici potesti qui excelsam: famam Veli 'mentiuS qnam cautius appetunt. Scilicet duo sunt bomae famae obices, ignoratio recti&Vinviora: Haee vero invidia. hic animorum livor comes est existia '. nutionis, ira . ut non eos Iesum, qui suis meritis '

L 3 in

175쪽

166 De Scholarum Fama

H clamerunt, verum etiam eos, qui Hrtunae quodam beneficio& secundante popularis rumoriSaura ad nominis celebritatem subvehuntur, invidiae in- Cendio nonunquam conflagrare videamus. Quod nisi certissimum esset & quotidiana adeo experientia comprobatum, vel Atheniensium exemplo

evinci posset, qui, quos populi favore, VirtutiS fama ti civili aliqua potestate eminere prae cereris . Videbant, per decennium urbe eiiciebant Ostrataci o. De Ephesiis idem testatur CicκRo; '' hi enim, hum civitate expellerent Hermodorum,

ita locuti sunt: Nemo de nobis unus excellat; sin quis exstiterit, olio in loco ρο apud alios st. An

hoc non fit omni in populo8 Nonne Omnem exsuperantiam virtutis oderunt φ Nonne Commendatio in vulgus plus saepe molestiae liabet, squam

utili- CAROLUA SIGON1υs de republ. Atheniensituri lib. c. 2. q. p. m. 5o5 seq. PLUTARCHUS in vita, Alcibiadis, Niciae. Aristidis & aliorum. De Aristide. qui. quod praeter modum iustus esset, patri

egredi iubebatur. haec fere narrant PLUTARCHUS , dico RNELI Us NEPos in vita Arist. c. I. cum comitia ostracismo essent indicta, quidam agrestis . - homo ac litterarum ignarus in forum propera'S, .' i in Aristidem, qui appellabatur, incidit,. eumque testula oblata, ut Aristides nomen. inscriberet, rogavit. Miratus Aristides, cum i

quaesisset, numquid ab Aristide mesi acce- pisset: minime ureo; inquit ille. imo hominem novi quidem, sed uti atum istud sim etan men requo animo ferre non possum. Quaestion. Tusculan. lib. V. c. 36.

176쪽

utilitatis' tum maxime, cum popularem am am. t& inanes imperitorum, laudes capram , atque adeo leviculum illum, ut CICERO ait, De-

Osthenem imitamur, qui delectari se dicebat,' susurro mulierculae aquam serentis insusurrantisque alteri: me es ille Demosthenes. et ι Denique in disseminanda scholarum sama mundum excedere prohibemur, quia infirmior est laus, . quae summo studio & repente paratur, quam quae . i

. crescit occulto velut arbor aeno. - . . .

. Quod etiam mirum videri nequit. Namque ea est Plerorumque hominum indoles, ut, quae cito placent, facile rursus displiceant se vilipendantur. - .

Illustre huius rei documentum habemus in iiS sch . .,lla, quarum laudes decantatas omniumque sermo- nibus celebratas mox eXcepit contemtuSaut parum ' . honorifica apud eos mentio, qui Ueram rectam- . .

que laudem ab inanibus rudis popelli sermunculis discernere possunt. Neque vero scholarum modo, sed & aliarum rexum, quin imo eruditorum ea est . Prs, ut, quo citius inclarescunt, eo citiuS in con- , temtum abeant. Quod ne recentioribus iaciIeque obuiis exemplis comprobem, unicum illud' . orti . magni sua' aetate oratoris, exemplum prostrae hibet. itaque, celebratae, quoad , vixit, eloquentiae erat, monimenta vero ingeriti L4 eius Quaest. Tusc. l. V. cap. 36. - in

177쪽

i6s De Scholarum Fama

eius haud perinde aestimabantur. Scilicet impetu extemporali 'perorandi promtitudine magis,'. quam cura vigebat. Utque aliorum meditatio M labor in posterum valescit; sic Haterii canorum . illud D profluens dicendi genus, cum ipso simul

exrinctium est. Quid vero lucidius hinc apparet, quam quod hui a repentina & tumultuaria facile evanescat, nec ad posteros transmittatur, quorum verius est iudicium , & obtrectatione ac malevolentia liberatum I . .

Aut omnia me lassunt, aut argumentis in m

dium prolatis id effeciste mihi videor, ut intellia gatur, invigilandum quidem esse stholarum Lunae, ita tamen, .ut existimationis diffusae filis restin

guatur, nec inanis illa, ac, pene diXerim, lepida anquiratur felicitas, quae m linguis imperitorumpendet. Restat, ut de sinibvs, qui scholarum fama consilui debent, dicam brevissime. Haci autem in re perscienda optime vertaturum me arbitor, fi prius eorum en em significavero, qui in promovenda scholaram Euna paullo remissior

178쪽

In desectu peccant. Qui error, unde originem trahat, non ignoro. Alios enim formidia impedit, quo minus in regenda iuventute tradendisque bonarum artium studiis ea audeant, quae. 'Met4cholis salutaria sint, tamen difficilia sunt flepesiculosa, quoniam aliorum invidiam provocanta uios ignavia ti turpis laborum iuga adeo cor apit, ut, quaecunque iuvenum salutem egregie pro movere poterant , aut oscitanter agant, aut penta μ

tus detrectent&, si a quotidianis laboribus disceia' stris, ' ne unicam quidem horulam iuvenibus tria huant; superbia vero, ad quam hoc hominum genus proclive est, tumescanr, omnemque laliolam suis humeris sustentare sibi videantur. Alii

denique eo arrog antio' procedunt, .ut discere a peritis, sequi optimos & imitari prudentiores nolint, sed suo abundent ingenio quae avis atavi

que ignota fuere, ea derideant & superciliose cω- temnant. Hi vero omnes, dici vix potest, quantopere scholarum famam imminuant, & turpit dinis notam ei inurant. Sed sunt etiam alii, qui omnem modum excedunt & in augenda scholariim

179쪽

r o De Schola tum rima

existimatione mirum quantnm elahmihi. Quod ut assequantur, inedia 'adhibent vel ieiuna vel iuvenum saluti parum accommodata. Videmus itaque multos scholarum 'moderatores, qui disciplinas tradunt , quibus pernoscendis iuvenes 'adhuc impares sunt; vel quoties tempus examinis habendi instat, toties iuvenes suos sic instruunt, sic omnia calamis eXcipere iubent, ut mirum non sit, si ad singulas quaestiones dexterrime respondeant, & auditore , tantae fraudis ignaros, in sui admirationem rapiant ; vel graecis hebraeisque orationibus pubIice recitandis aliorum laudes suffurantur; vel iis studiis, quibus iuvenes vehementer delectari solent, . velut arti saltandi ,, pingendi, vitrorum poliendorum machinarumque construendarum nimis tribuunt; vel etiari, cissaeae Base-ώwii est sententia, ' iuvenes, claro sanguine

ortoS. caeterisque ditiores, signo quodam pretiosiori I ad stellae formam efficio ornant, quo id consecuturos se opinantur, ut parentes tantum

180쪽

puerorum suorum decus magna redimant pecunia. Longissimus sim, si enumerare omnia vellem. Innuinem enim sunt aries, ridicula media, quihus ii uti solent, qui scholarum suarum lamant cauponantur. Neque tamen id silentio preterire

Possum, quod, qui in disseminanda scholarunt fama modum servare nesciunt, omnia ad osten- ., eationem, ad fastum, ad inanem gloriam reserant. Mec tales sint, quales videri cupiunt. ' Hoc vero qui admittunt, nonne turbulento ducuntur era. roreti nonne illusitem scholarum famam salutemque impediunt magis , quam promovent ' Vi enim ad veram gloriam certior tutiorque nulla est. quam ut quis bonus sit , videri nolit, adeoque Aristidem illum imitetur, o tu ἰ δοκεό kιτος, ἄλλ'. Sed quoniam satis multa dixi, nunc tandem perorandum mihi est, & quo consilio hae pagellae conscriptae sint, paucis significandum. Cum ni- i

mirum solemnis illa appropinquet lustratio, qua singularum classium prosemis per triduum eri

minabuntur: mearum esse partium existimavi.

SEARCH

MENU NAVIGATION