Joannis Jacobi Rambach ... Sylloge dissertationum ad rem literariam pertinentum

231쪽

tidia ne adlaphoris is utrostae Sacrimaerio .

quis potest. . Ad alterum quod attiner , nonduini satis liquet, utrum Christus vino aqua perfuta usus sperit, nec ne. Fateoτ quidem, moris suisse inter Iudaeos, vinoifi, in istis rigron inres hi ins caristum,.

aqua temperise; quis vero mihi dicet, Christum eundem servasse morem pac autem . Christin id, quod diuturna tritum erat consuetudine, tinuisse: quid inde' Num ad ei eptimis sacramenti. pertinebit 3 Num teucharistia absque vino aqua diluto vel ebrata nulla erit' et antum lane abest . ut res tanti sit momentii lit potius, cum Optimus. te Varot nihil definiverit, ad ea referri debear, quae iindifferentia vocantur. Tertio denique ioco mo- .nendum est, quod cinguis aqua e latere Christi pr6fluens, magis utrumque N. T. lacramentum, quani solam eucharisbam signifieare Mith. Acce 'dit, quod eiusmodi euentus , 'narurali, quid M. lleet symbolica ei inesse queat significatio, univehia famen ecclesiae non iniungi debeat, tanquam he

mla; ad quam conformandi sint ritux biimsi enim hoc probaret,& ad alias quoqueChristi actiones

indifferentes extendi posset. Christus e. g. clim S.Cesnam institueret,accumben& iὸ peregk: Rohne ego & hos obstricti fuimus, accumbendo eam celeia chrare φ Εκ quibus omnibus colligi facile potest. vini mixtionem esse rem arbitrariam, atque Adiaphoris εeelesiasticis tute adnumerandam. veruntainen perintiquus stat bic ritus & olim usitatissimus Armenos adeo; proprerea quod vinum aqua non

232쪽

i iAnmn docet. Quo lactum ut ecclesia tam Gariza, qtum Simanae, utraque Trad rionibus: eccbesiae valdi i tereris, semper magno cum stridiol h&nc conmetudinem dierinerent, & si hunc loquel diem servint, ua Tamen, ut illa calidaὲn . haee

Altera coelestis hudiis ech ivii specta, a dcrdo nos ducit, rumper' sunt nec . ulla tin uasti 'exstitit talaresis , quae illam 'prorsus reiecerit pices, tyrtias pani ccseum Inpostuisse constet Valde lariten dubitum est hic sue nee uti, cpialis ire vetari ecclesia an ibistis sueris panis, ' ni semia hehlattis, bili rost Iermetithfur. eravnferiti L amaritie partem i,c 'de re miri iide a iuultis Ferro se curas disceptatum 'fusi' vehementes 'praeserthfinianam inter atque gnecam cIesiana. quai imhaec. sermentam, ina veto anymo varie uti tui subhre1 furit rites, diequχ tanto 'servore dii nisi ε' sertinacia agliatae, ut linc Gmmii Mynfit rumae Fermentat in non satis Minor teli emersorint. - Ut laurem, quod res ust , dicamus: genue divisitae, usum panis larmentati blisti sit ses stequentiorem quam non maeniati , 'gravesque' pro linc sententia imilitare rationes, D

233쪽

primum quidem argumeniam in eo desumi potest. quod Aeniema S. comae ferrestria plerumque sumta sunt ex oblationsbius populi, communem Fine dubio adeoque sermentarum panem offerentis. ADterum Ohihel Diptamar Haer. XXX, ubi pecoriliarem Dionitarum ritum norat, eucharistiant pane agymo & uera aqua celebrandi. praebent Parrum nonnullorum testimonia, e qui .hus oppido patet, panem tune temporis in s. Coenaustratu*' eundem fuisse, qui ad vitae communis

u idem quia vereres de pane a m prorsus 'silentiti euchaYistiam eaepius vocant cui dea:

nique quintium accedit, quod innititur silistri Photii, omniumque scriptorum osque ad Michae lem Deruiarium, sec. XI. Patriarcham Constantitan esitanum, qui primus ecclesiae Romanae usum panis a mi exprobravit. His vero omnibus pes maderi sicile patimur, antiquissimum fuisse paniis ementati usum, eundemque tam orientali, qua necidentali ecclesiae in S. Coena familiarem. Quod' enim GΑήκ. ALa ASP 1NIMUS dicit, oblationes has non ad S. coenam, sed ad uvio 's pertiniusta, nescio .an fidem mer lux, cum lus viNi, et lilii 2uLL ANI, plurimorumque Patrum .iestimonia s udi

234쪽

' Baptismo F Eucharisia obviis. aas

repugnenti Cave autem, existimes, , me illum esse, qui panem ζυμον Praestantiorem. magisque necessarium quam aZymum, adserere audeati Id tantum volo, usum panis: sermentati in primitiva ecclesia suisse stequentiorem, quod ipsum nonnulli ecclesiae Romanae doctores, etiamsi aEmo valde inhaereant, concedere non erubuerunt. Gi- . . Ret inter hOS SIRMOND US de azymo, cuius se

tentiam Carae Bona ' aliique sequuti senti Quod reliquum est, ii, qui sermentatum panem. anuquissimumquς illius usum, testimoniis ex Ach II, 4a. 46. & XX, 7. desumtis Morroborare student, non optime sibi consul L Dubitari enim adhuc potest, fium fractio panis, cuius lilamentio iniicitur, Eucharistiae denotet celebratio- 'nem, an potius de alio quocunque cibo sit intellia genda' . Quod ut credam , tria me movent Primo quidem verba illa frangere piaem eum ali

idem saepissime signifieant, quod σννει πνεῖ. . sive coenare cum aliquo. . Deinde omnis coena in una eius. parte, Pane scilicet, haud raro denomi' natur; uti Graecis in more positum est, ab altera ' parte, Potu nempe, totam Coenam . . . compotationem quasi, adpellitare. . Utrumque

m Liturgie. lib. 1. c. H.

235쪽

α16 De Adiaphoris in viroque Sacramento, hoc eonfirmant plurima sacri codieis testimonia. Luc. XXIV, 3o. XXVII, 3 s. Iec LVIII, 7. Ierem. XVI, 7. ΕZech. XVIII, 7.&Dan. V, i. Denique in locis paullo ante ali

gatis fideles mansionatim panem fregisse, atque . . etiam clium dicuntur. Iam, quod primum attinet, credi vita potest, S.Chenam hie esse intelligendam; maxime cum versus 46 doceat, fideles quotidie & semper fuisse congregatos. Nulla , icerte adest ratio, quae quotidianum hunc euchari Rite usum imperasse videtur; nec postea unquam iis ecclesia frequentissimus tille usus obtinuit: licet in singulis olim conventibus lacris idi factum fuisse

negari nequeat. Deinde vOX , Ποιν, e Idem ma- nilaste docet. - Nusquam enim S. Coena νεοφου

appellatur; multo minus usus eiusdem Tametsi vero largiar, de celebratione saerarum' epularum' omnia eta intelligenda; sane non video, quid inde pro pane sermentato essicere velis. Εquidem, cuni V. 46. fideles a Petro conversi ω . , panem .seegisse dicantur, non negaverim, panem ismentatum, quo plerumque 'homines uti solent, adhibitum suisse; i attamen semper ac omni loco eiusdem usum bbtianuisse, dubium adhuc est Valdeque incertum. Panes enim, quibus Iudaei 'utebantur,. azymi presertim, ita parati erant, ut placentae instar

sacile frangi possent; quod Eua orsi, ri anti-

236쪽

Baptismo F Eutharisia obviis. a 27

quitatum peritissimi, testimonio munire liceat, qui, panes , inquit, Iudaeorum erant ἡλαροὶ, id est, apri ad frangendum: habebant enim panes subci- neritios, sata, renui ti fragili forma, sicut aκ mos formari, necesse erat, ut in illa sua densi

. tate plane percoquerentur. is c. . Atque de sane fermentoto , 'cuius in eccIesia graeca hodie obtinet usus, satis. quidem multa. De azymo , quo nostra aliaeque ecclesiae utuntur on est, quod copiose dicam, aut ea repetam, quae nostro mori olim obiici solebant, forsan & nune ab adverseriis obiiciuntur. Provocant nimirum ad Christi & Apostolorum praxin ἰ- allegant etiam christianae antiquitatis exemplum.. Quibus omni- . hus id essicere volunt, ut morem suum extollant, nos vero Azymitas ' in contemtum adducant. Sed salva res est. Namque Christi exemplum nobis adeo non repugnat, ut potius, quem nos sequimur, ' morem. egregie confirmet. Illuxerant enim, cum optimuS Servator coenam institueret dies Paschales; quibus omne sementum, omnisque panis πιζυμος. tanta cura atque sollertia exteria minabatur, ut ne fragmenta sermenti quidem in domibus relinquerentur. Iubebat hoc lex gra- . . P a . vissima,

Nomine hoe, , ut videtur, contumelioso' notati olim sunt a quibusdam auctoribus, graecae ecclesiae addictis, omnes i , . qui pane non fermentato in

S. Coena utuntur. .

237쪽

α18 De Miaphoris in utroque Sacramento,

vissima, excisionem adeo minitans; quam l*imus Exodi cap. XII, IS. I 8. I9. XIII, 7. Leviti XXIII, 6. Itaque Cliristus non poterat non pane, azymo uti: nec video, quid effici hinc possit. Dicent quidem, qui nobis relaagantur , atque urgebunt hoc, Christum, cum S. coenam institu ret, adhibuisse panem tunc quotidianum ti omnia hus familiarem. Neque tamen sic proficient quidquam. Manet enim hoc. panem, quo Christus usus est, fuisse azymum. - Et ad Apostolorum quod attinet praxin, nondum satis liquet, utrum panis illorum eucharisticus semper fuerit Sermen latus; licet ea tempestate panem ex oblationibus. sacris sumtum fuisse largiamur. Quaeri enim ,dhuc potest, num per regiones Crientis in universum

cmnes panis communis suerit sermentatust Nee desunt testimonia, quae panem orientalem sermento prorsus carere satis superque docent. IO. CHARADRNIus, qui omneS lare Orientis regiones Peragravit, ritusque ac consuetudines hinc inde

obtinentes diligentissime descripsit, duo insignia rei huius habet testimonia, quae, si quid coniici

causam huius legis SyENcΕRus. ex Malmonide

affert hanc:, quia Idololatrae non nisi panem ser- .mentatum offerebant, & in oblationibus suis ros, dulces eligebant, sacrificia melle inungentes. δε, ' legibus Hebr. ritualibus c. l.

238쪽

Baptismo F Eucharisia obviis. xas

endo ashqui possum, nostram tuentur sententiam. - Unum eXstat Tom. ΙΙ. cap. I s. p. 59. ubi ait: Les Mahometans &-Gentila gόneralement lant te painins levain, . que leur Religion interdinis . lam, cum hic moS perantiquus esse Fideatur, cumque plurimi Christianorum coetus ex gentilibus. olim conflati fuerint, ipsi denique Apostoli in terris orientem 'erses sitis degerint; admodum probabile est, iis adeo temporihus illam prnis nora' sementati obtinuisse. Alterum, quod praesertime panem eucharisticum spectat, testimonium Tom. I. Cap. I . p.6s. mst,t: Ιls scilicet incolae regionis -Mingrelianae consecrent comme iis pinventi dans te Sacrement de ΓΕ baristie, lans s obliger' comme Ies Grecs ά . sons rer to*ours en pari leve. - Et paulo post: les Μin eliens cὀns crent tolite sorte de pain. ,, Qui mosti etiamsi inde ab Apostolorum aetate eum derivare nolis, id tamen docet, sacram coenam olim pane krmentato, aeque ac azymo adhibito fuisse celebratam. Quae cum ita sint, nihil certe est, quod omnem illam adversariorum obtemonem timeamus, cum ad summum commonstret id, quod uIuo largimur, panis larmentati & azymi iii S. Corna usum esse im differentem. . Poteram hie multa adhue disputare de te pore, quo panis azymi usus invaluit, quem ante ipsa resormationis auspicia per omnem lare eccle-

239쪽

sam occidentalem laequentissimum suisse. & eo . - hac ad nostram transusse scimus. Sed nolo his im-

morari , ne longus fim , 'aut vana disputatione M Iectores retardem. Dubia enim' est res; nec satis . Constat, quis tandem. aevo panis aZymi usus inter LatinoS, h. e. occidentalis ecclesiae sectatores invaluerit. Optime agunt, qui sensim id factum euei putant, nec huic illive auctori fidem adiungunt, quippe qui Nehementer inter se dissident. Alii enim ALEXANDRum I, sec. II. Pontificem Rom, eucharistiae celebrationem in azymo sanxisse: dicunt. Aliti ad veritatem propius accedentes, inde a sec. VII. huius consuetudinis originem repetunt. Alii denique omne hoc discrimen sec. XI. inter utramque ecclesiam, graecam atque latinam , .ortum luisse statuunt. Quod quidem' verosimillimum est, tum quia ea aetate LEONI IX. Pontifici Romano, lis satis acerba a MicH. CERυ- LARIO, Patriarcha Constantinop. suborta est; in , qua etiam de pane non sermentato vehementius ' 'sere, quam de reliquis omnibus controversiae

quod inique tulit BARONIUS in Annal. eccl. ad a. I3a. Is enim apostolicam adeo huius ritus ori- - ginem esse affirma .

240쪽

Baptismo U Eucharisia obviis. aar

capitibus dimicabatur: tum quod eo tempore oblationes populi desinere occipiebanti.

venio ad panem eucharisticum; 'qualis nune . inter nos est, externamque eius krmam. Est autem illa, quod neminem fugit, tumii tenuis, Parva. Quam qui admittere nolunt, nul in qui dem consuetudini nostrae patrocinium 'adesserant: veruntamen valet provocati. 'ad exemplum Servatoris, quem tenui atque rotundo pand usum suisse, ex inveterato Iudaeorum more colligi potest. quibus tempore Paschatos yescebantur, non sermentatas atque rotunuas c quere silebant; quod & nunc Iudaeis inter nos degentibus diligenter servatur. . Eundem rotundi

panis usum iam inde . a multis retro seculis finier Christianos, obtinuisse, multa veterum auctorum comprobant testhnonia. EPIPHANIUS 'Enim,

sic IV scriptor, in Ancoralpseu expositione fidei Catholicae contra octoginta haereses adserta, panem eucharisticum rot dum appellat.' φ GREGORIus ' P . . etiam