Hortorum libri IV, et cultura hortensis

발행: 1780년

분량: 402페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Isiadesque Brias, cum magna parte suorum , Accurrunt, rumpuntque fores : fit pugna , resistit 38o omni cum populo, mediisque in millibus ardet LXultans armis regina , procosque repellit. At seu majores audacia mixta pudorii Addiderit flammas oculis , seu forma sub armisi Creverit, Omnis erat quae circumfusa Rhodanthen, 383 Plebs ardentem oculis, & mira luce coruscam Obstupuit, magnoque simul clamore : Rhodanthes Sit Dea , tollantur magnae simulacra Dianae :Reginam imponunt aris : tolluntque Dianam Fraternos animos injuria facta sorori 19o Permovit, laesoque furens pro numine Phoebus Ultores radios obliquo lumine torsit: Lumine quo, coepit primum taedere Rhodanthen Esse deam. Nam pes per sese altaribus ipsis Sigitur, & ductis saxo radicibus haeret. Iam virides tollit ramos , dum brachia tendit.banguet egens animi, sed adhuc regina , suamque Ium mutat sormam, vel sic mutasse decebat. qam pulcher flos est, suerat quae pulchra Rhodanther elix, divinos si numquam visa fuisset 66o igna pati cultus , nec sic meruisset amari. At populus, laesa pro majestate Dianae ,

pinarum horrentem in cumulum conversus, acutis

teginam telis etiam est defendere promptus .itque Brias volvox, Arcas fit sucus, Halesus fosa pilio , servant primos qui foris amores , ertatimque Rosam crebro affectare volatu lon cessant , totisque fragrantem ambire diebus.

72쪽

24 HORTORUM

Sed forum e numero forma spectatior omni 6 IOEst aevi brevioris : habent sic optima casus Quaeque suos, nec fata ferunt res longa beatas. Quot vero species , & quam diversa Rosarum Nomina sint, justo non fas includere Versu. Centum aliae foliis , aliae se mille coronant,6i s Undantique sinu , & crispa cervice comantes Effundunt, spinae crebra sub cuspide , flammas: Simplice sunt aliae folio. Quid deinde Damasco , Aut Nomadum e silvis , aut eX Ierichunte prosectas :Commemorem , vel quos fert Lusitania Cistos

62o Ipsa etiam , cultu e certo , portabit inermes Terra rosas , spinis quae non , sine laude , carebunt. . His tamen esse nocet nudas : patet obvia furto Forma omnis , cultu ni sit defensa severo. Glauca tuos & agros etiam Saliunca decebit, 621 Quamquam puniceis non aequiparanda rosetis.

Sed non dissicilis fuerit jactura Rosarum ,

Quae tunc praetereunt, cum caelo lucet Orion. Is modo florebit, quem gens a tubere dicit Celtica , fictilibus candens Hyacinthus in urnis. 63oNamque peregrinum nobis , cisque aequora vectum, Extremis nuper Francus mercator ab Indis Attulerat : culto Calaber quem nobilis Horto Exceptum , Romae primum gentique Latinae , Mox toti deinde Europae transmisit habendum. 63ue Formae excellenti flos candidus addit odorem Eximium , niveaeque ostentans frontis honores . Erigitur, lateque omni dominatur in Horto.

Quod si divini te quando gratia floris Ceperit

73쪽

Ceperit, hunc reliquis Horti prae floribus unum , Sedulus in primis selecto vase repone 64

Praecipuum . tristes caeli ne perserat aura . Et ne jllum laedant venti , neve atterat imber Improbus , & caelo male Sirius urat ab alto , Abde domo florem tenerum , & violenta timentem :Non quaeri indignum trans aequora, transque remotos 64 Indorum fines , & nostris floribus addi. Nec tibi mox etiam deerunt, quae flore recumo, i Cymbala puniceum iactant Virgata colorem ,

Qui flos ni costis retro tendentibus iret,

Lilium erat : alium quando non fundit odorem. 6IGs Ipsum etiam filis auro radiantibus ardens , Lucebit saturo Chrysanthes murice pictum. Et quamquam virides male pingat Amaracus Hortos , Ne tamen illius suram aspernere : benigni Nam si praedulcem vim naribus amet odoris , 6 3Fors erit , ut studeas etiam componere testis Emerytum, blandae noris cum praemia plantae :Quam Venus ipsa sibi eximiam, Simoenta sub altum, Plantavit, plantamque suo donavit odore. Mox & Achilleam foliis se mille ferentem . 66o Quosque per aestatem longe diversa colores , Iris habet, toto laetus miraberis Horto Et linum , & Μalvas , & semper flore decoram Luteolo Melilotum , & quae radice tenaci Luctantes plaustro tauros cunctatur Ononis , 663Molle rubens, tardis sed formidata bubulcis. Si se tum virides nympharum turba per Hortos Effundat, manibus flores decerpere plenis

74쪽

Ne dubitet, textisque imponere serta quasillis, 67o Unde sibi plexam componat quaeque coronam , Et caput, atque sinus lectis e floribus ornet. At triste exemplum paveant, fugiantque puellae, Regina immeritos quo quondam AEgyptia flores , Funeris horrendi tristes temeravit in usus. 673 Actiaco postquam sub litore fusus , & amens Foede terga dedit positis Antonius armis. Illa autem ne se victori invita superbo Traderet . aut matres spectaret serva Latinas , Praemissos furto , mediis in foribus, angues 63O Admovit lateri nudo , soresque sub ipsos ,

Rapto expiravit mulier furiosa marito. Sunt alii norum, atque alii, quos exequar usus.

Floribus ut variis magnum cratera coronant,

Ingentique abaco super, atque tapetibus altis 68s Sublimem imponunt, aut inter splendida magnae ornamenta aulae , qui late spargat Odorem. Festa suis alii templorum altaria sertis Intendunt textu vario , perque omnia landunt, Aut inter cenas procerum , accubitusque superbos: 69o Necnon & vulgus famulantum , & turba ministra, Floribus ex Horto lectis , & suavibus herbis Exornat lances , quas mensae imponat herili. Nec desunt, flores prunarum ardente favilla Qui coquere , & lentos soleant torrere per ignes, 693 Vas intra oblongum , vel clausi concava vitri: Fumidus it sursum vapor , & frigentis alieni Haesit ubi lateri incluso , algoremque recepit, Paulatim rorem fluidus densatur in udum ,

75쪽

LIAE RI. 27

Excurritque vagis patefacta per ora fluentis: Et stillantem in aquam florum se spiritus omnis Too Exprimit, atque novas recipit de funere vires. Floribus ipsa etiam e tritis ars ducit odores, Nec non vibrandis per luxum unguenta capillis , Et quas vendebat Capuae Seplasia merces .

Cujus deliciis , & molli pulvere fractus Annibal : exitium quando infelicis Elisae

Ulturus bello , Romae suprema parabat. Quid narrem ut florum exemplo,atque coloribus ipsis Incoepit pictura suos miscere colores. Sic quondam factus Glycerae de munere pictor io Pausiades : cum , per discrimina mille colorum , Pingebat flores, quos ad se nympha ferebat. Inde suos etiam Serum de stamine textus , illusit variis texentum cura figuris. Mel quoque , divini munus caeleste liquoris , i 1 Uestrum opus est , volucres qui mellis dona daturas Pascitis , expressi vectro de nectare , flores. Forsitan , & florum morbis qui tristibus usus , uaeque potestates herbis , quae dona medendi, superis concessa olim mortalibus aegris , antarem : ni me spatiis urgeret iniquis opia dicendi, & cursum proPerare moneret. Namque Parisiacae qua Sequana praefluit urbi rture suburbano , vitae Vir caelibis , Horti ultor erat, carpens privatae gaudia vitae. t quamvis illi non essent praedia longisonspicienda iugis , pictaeque tapetibus aedes regum fortunas magnorum , paupere fundo ,

76쪽

AEquabat, servans inopi non multa senectae. 3o Nam saepe & flores longinquo ex orbe petit OS, Et quas praesentes morbis cognoverat herbas , Montibus asserri externis mandabat, & Horto Plantari : tum multa , super felicibus herbis ,

Monstratosque usus, caris narrabat amici S.

73 3 Languentum interea Vicinis undique pagis ,

Cernere vulgus erat concursu accedere m Agno, Et miseris omnes solamen quaerere rebus.

Ibant, atra quihus pectus torrebat anhelum Febris , & immiti carpebat viscera flamma , 74- Et quibus illuvies membris immunda fluebat: Ibant ipsi etiam, quibus acer anhelitus artus Quassabat, diros agitans sub corde tremores et

Et quos nullae artes poterant sanare medentum,

Floribus ille suis morbos tollebat, & herhis. 4I Omnes namque domum laeti, Vegetique redibant, . Vatibus ipse aliis quae commemoranda relinquo. Ferventes etiam tum Granadilla per aestus Prodit, Amazonii quam litore fluminis ortam Ad nos extremo Peruvia misit ab orbe. ueo Flos alte incisas crispato margine frondes, Caule in sublimi , vallo praetendit acuto , Spinarum in morem , patiens o Christe , tuoruma Inscriptus foliis summa instrumenta dolorum. Nam surgens , flore e medio , capita alta tricuspis s sue Sursum tollit apeX , clavos imitatus aduncos. Ipsa sinus etiam Meleagris picta comantes , AtqueEchium atqueRumeX,atqueHesperis,atque A aestivo varios ducent a Sole colores.

77쪽

LIA ARI. 29

Proseret inde suas , ardent dum brachia Cancri, Cariophyllus opes, picto qui flore per agros , Egregiae dona ostendit pulcherrima formae. Est odor eximius fiori; vagina tumentem Colligit ima comam foliorum : incisa profunde Sunt folia , & blande curvum crispantur in orbem. Dissicilis flos ille tamen , nec promptus alendo est . 76sQui terrae immodicamve sitim , cauive calorCSInjustos , tristesve auras , frigusve malignum Non impune feret, prima dum pubet in herba. Et nisi sustineat plantam curare recentem Uillicus , ac fontes sitienti aspergine crebra 77 Vespere seu sero, primo seu mane ministret , Illi rite suum non conciliabit honorem. At tu quae flores in tergum aversa reflectis Dbliquos, ostro costas virgata rubenti, Sin spatium unius possis durare diei, 77 3Ηemerocallis eris : Vos illam optate frequentem

in serta, o nymphae : sed quae si gloria floris , , i quis tangit honos , vos illam optate recentem. Tum si sorte tuis Orobanche floreat Hortis :qe prope Vicino de gramine , ruminet herbam 78 3ucula : sed plantae fatali parcere discat.

Uam vaccae , admorso tantisper flore , seruntur Zrrantes, taurumque petunt, Ermentaque totis inc furere interdum videas exterrita silvis ,

'erque gregem indomitos ardere libidinis aestus. 78sArdua candentes iam Matricaria gemmas uspidibus tollit longis , stipata frequente Phlaspi. Cres nympham puer olim Thlapsis amabat.

78쪽

Fortunati ambo , si mutua gaudia vobis 79O Venissent per non infelices hymenaeOS. Interea gelidos per fontes uda Chamaedrys Gaudet, dentatis cervice simillima serris :Gaudent & foliis hieoloribus Orchides ambae , Culturae indociles. Nec iam reor ahsore , quin moX79S Aspicias Hortum candenti albescere silva, Nam nisi sera aestas cunctabitur, ordine longo Laeta super virides tollent se Lilia virgas. Ante alias autem florem hunc sibi Gallia gentes Praecipuum optavit. Phrygiis seu missus ab orissso Per Francum Hectoriden, fatis cum plenus avitis ,

Externasque ardens trans aequora quaerere lauros ,

Appulit his primum terris , sedesque locavit: Sive , quod antiquos perhibent memorare parentes, Lilia , summo olim ceu lapsa ancilia caelo , 8os Primus qui Franca Christum de gente professus . Accepit manibus puris Clodovaeus, & ipsos Mandavit donum hoc divum servare nepotes , Pro gentis scuto insigni , & fatalibus armis. Quae magni fatis Lodoici, pace sub alta ,s Io Florebunt : totum postquam terroribus orbem Implevit, bellique omnem armorumque tumultum,

Atque injustitiam , & fraudes , & saeva duella

Componens , cunctis indixit foedera terris. Ecce autem virides , ardenti sole, per hortos

si ue Pallet, & antiquos Phoebi suspirat amores Infelix Clytie, reliquos super ardua flores. Nam junco sese tollit sublimis in alto Ad Solem , si sorte suo spectetur amanti.

79쪽

Nec deerunt Clytiae comites , aestiva secundum solstitia , ipse Crocus cara cum Smilace , virgo 82 Kaec . puer ille , suos promittunt germine flores.

Postquam crispatos imitata papavera cirros loruerint: tum terra alios induta paratus , iversos , in non diverso flore , colores stentabit, opum monimentum insigne suarum , 82Idunus Eleusinae matris , Cereale papaVer , ut sublime caput, folium sandice rubenti uniceum e sed quae species est alba , crepantizoncolor argento , gaza resplendet agresti. anandos etiam ad morbos , exempta resectis 83o Irana papaveribus, medicos adhihentur in usus . Egro, nocte sopor seu conciliandus iniqua, tve suus tussi modus imponendus anhelae. Non male tum Graiis florens Eryngus in Hortis uaeritur : hunc gremio portet si nupta virentem , 83s umquam inconcessos coniux meditabitur ignes. lo flore Phaon meruit Sapphonis amores e redita si quondam , Sit adhuc credenda vetustas.

At dum serventi per agros Canis aestiser astroerfurit, & nulli descendunt nubibus imbres. 8 3 um gelidos noctis rores Sol dissipat, & cumam serae veniunt altis de montibus umbrae re pfgeat largos Hortis inducere fontes , nde animam reddas herbis ; ni stirpibus imishmnino aruerint, crebraque aspergine campum 8 seriue, dum possis penitus reparare caducas anguentum florum , vitali flumine , vires. on illos udis veniens Aurora capillis ira reficit, nec se ros humiser applicat herbis.

80쪽

83O Sed reliquos inter flores , quos serior aestas Proferet, insignes magis , & majore superbos

Ornatu videas immortales AmarantOS. Nam florum late varium sine nomine vulgus

Per reliquam deinde aestatem , serosque calores , v I J Luxuriare tuo passim spectabis in Horto , ΗOrminum,Helysarumque rubens,liumilemque Coni Angelicamque, Apiumque, Securidacamque minoren Clemati dem, Armeriam, Italidem, Calthasque palustri Berberin , & gracili Coriandra trementia filo , 36o Et geminum Abrotonum, Myrrhim,tenuemque Melissa Buphtalmumque, Siumque, & olentia Centaurea.

Non aberunt, Uario pingunt quae rura colore , Stoechas, Hyosciamus, Μenthae, Cichorea, Nigellae, . Et varios referens maculosa Calendula vultus.s6ue Sicque suos aestas alio dabit ordine flores , Autumnusque suos : sic , per sua tempora , florum Munere perpetuo redimitus habebitur annus. Regnat & in pratis flos aureus , Atticus Aster Dictus Graiugenis , Latii cui nomen Amello 87o Fecere agricolae , riguis in vallibus illum Pastores, fontesque ipsos Sc curva secundum Flumina decerpunt, nectendis torquibus aptum t um matura suo pendet vindemia Soli. Est etiam extremo qui nuper venit ab occs s Narcissus , folium Iucenti concolor ostro , Auratisque litus maculis , ceu sparserit imber Aureus, egregium, teXto de murice, florem , Qui possit Tyrios foliis hebetare tapetas. Vosque boni , vos illum Hortis inducite crebrum 88o Cultores, rurique novum decus addite Franco.

SEARCH

MENU NAVIGATION