장음표시 사용
111쪽
C Apur XIX. P.M de dis d scpulis suos WAentes spicas, iasi e comedentes, dis Sabbihi. Simili die curat Paral iistim, quod licitum esse ostendit. Tum di edit ad lacum Genesarethicum, quo aci eum multi c-- furent , cum sint, tum fri gia ab eo curantur. Ex Acii s diebus sessis, Jesus in Galilaeam iterum prosectus est ; & clim ambularet primo die Sabbathi , qui Mymorum dies sequebatur secundo vero in numero septem Sabbath rum, numerandorum ad Pentecosten per segetes se e maturas, Discipuli ejus esurientes coeperunt vellere spicas , iisque manu sticatis vesci. Quod cum animadvertissent Pharisei nonnulli, monuerunt Iesum id a discipulis ejus fieri, quod nefas erat die Sabbathi; nimirum, cibum parari, quem comedcrent. Jesus vero discipulorum suorum tactum excusavit, exemplo Davidis, qui una cum iis quos ducebat esuriens ta victibus destitutus , in ressus est domum Abiatharis , qui Pontifex Maximus postea fuit, eoque volente comedit ipse, aliisque divisit panes qui Deo suerant appositi, quos ex Lege a solis Sacerdotibus comedi fas est. Praeterea, inquiebat, in non legitiis apud MOsem , oportere Sabbathis Deo sacra fieri, adeoque ejus
112쪽
nus Agiatis christi XXXI. Praecimii II.
1. T N illo tempore abiit I Jesus per sit a Sabinistor duci puli autem ejiuesh-rientes eo perunt vellere spi te mandueare. a. Pliarisaei autem videntes . diserunt ei: Ee
ee discipuli tui faciunt quod non licet sacere Sabbatis. 3. At ille dixit eis: Non legistia quid laeerit David. quando esuriit, Et qui eum
4. Quomodo intrauit in domum Dei.& panes
propositonis medit . quos non licebat edere, neque his qui cum eo erant, nus solis Sacerdotibus tr. Aut non legistis in te ge . quia sabbatis sacerdotes in templas bbatum vicistant. Be sine erimine sunt. 6. Dico autem votas.quia templo major est hie. r. si autem seiritis. quid est: Nisei icordiam solo. Ecnon Beriseium t numquam eondemnassetis innocentes. s. Dominus enim est Filius hominis etiam Sabbati. v. Et cum inde transis set a Venit in s3nagogam
to. Eceece homo manum habens aridam.
a 3, Et factum est iterum eum Dominus Sabbatis ara bularet per sata. &discipuli ejus coeperunt progredi. remellere spicas. Pharisaei autem diaeebant ei: Ecce . quid δε- eiunt sabbatis quod non licet a r. Et ait illis: Numquam legistis quid feeerit David. quando necessitatem habuit, Ecesuriit ipse, Ecqui eum eo
26. Quomodo introivit in domum Dei sub Aiabiathar Principe sacerdo
rc panes propositionis manducavit. quos nontieebat manducare, nisi M. eerdotibus; Et dedit eis qui cum eo erant
i. E Actum est autem in UΓ sa ato seeundoprimo. ei)m transiret per sata , vellebant distipuli ejus spicas te manducabant eonfiteantes
a. Quidam autem Phari seorum dicebant lilia: Quid facitis quod non lieri in Sabia batis 3. Et respondens Jesus ad eos. dixit: Nee hoe legistis quod fecit David . cum eiurasset ipse, Ee qui eum
illo erant 4. quomodo intravit in domum Dei. de panes propositionis sumsit. 8e manducavit . 8e dedit hiaqui eum ipsis er .nt: quos non licet manducite . nisitanium Sacerdotibus.1 . Et dieebat eis : sab- r. tum propter hominem fa- Cactum est , de noci homo propter sabbatum.
Et dieebat illi tas. Itaque Dominus havilius hominis, etiam Sata
t. D T introvit iterum in Aia synagogam s
quia Dominus est Filius hominis etiam Sabbati. 6. Factum est autem tiin alio Sabbato
ut intraret in Synagogam. Et doceret. t erat ibi homo , Zc manus eius dextra etat arida ι
diei serias a Sacerdotibus violari, quos tamen propterea vituperandos nemo dixerit λ Scilicet, necessitas, cum nulli alii victus stippeterent, Davidem excusavit, quemadmodum neces anus Templi usus facit ut insontes habeantur Sacerdotes. Similiter urgens fames Discipulos meos gd tibi parandas spicas adegit, si me sequi vellent, qui multo praestantior sum Templo, & quem sequi multo pluris eorum interest, quam Sacerdotum munera sacra in Templo obire. Praete ea an nescitis Sabbathi serias tin usum hominum esse institutas, non vero ut eas homines vel periculo vitae tuae observarent, quasi propterea essent creati λ Si legissetis atque in animum de misi Isetis haec verba I ei, apud Prophetam: Mesa beneficentiam, quam samficium: HU. VI. 6 intellexissetis euin ritus omnes, etiam qui sanctissimi a vobis habentur, pol ponere virtutibus, quibus humana societas juvatur; adeoque maluitietis innoxios judicare discipulos meos serias Sabbathri necessitatis causa, negligentes, quam aequitatem erga eos violata , dum iniquum de iis judicium tertis. Cum illine abibitet, alio die Sabbathi, docendi causa , ingressus est Synagogam loci, in quo tunc temporis morabatur , ubi erat vir quidam dextra manu paralyticus. N a Quam
113쪽
Aunus nintis Chri si XXXI. Praeconii II.
Quamobrem Iesum observabant Legis periti, & Pharilai nonnulli qui aderant; ut viderent an paralyticum esset curaturus, quo eum violati Sabbati insimularent. At ille perspiciens e rum animum , vocatum ad se Paralyticum jussit in media Synagoga stare ; qui illico paruit. Tum vero homines, quos dixi, Jesum rogarunt an liceret cuipiam medicinam facere die Sabbathi, ut ex cjus responso eum incusarent. Verum Iesus illorum malignitatem nihil veritus. annon, inquit, ..ex sententia doctorum, atque usu vestro, licet vel unam ovem in foveam delapsam inde extrahere, die Sabbathi Quidni ergo benefacere licebit homini, qui tanto potior est pecude Sed & alterum vos rogabo; licetne cuipiam benefacere die Sabbathi; vel, caen nefacere nefas sit, licetne malefacere Fasne est vitam cuipiam die Sabbathi servare ; vel cum hoc illicitum habeatur , an eripere per Legem licebit λ Illi vero nihil reposuerunt, sed contumaci silentio nequitiam suam texerunt; cum nec haberent quod responderent, uec Ves lent dictis ejus adsentiri.
114쪽
MATTH TUS.C A p. XII. MARCUS.C A P. III. LUCAS.C A p. Vt
autem a. Et observabant eum, . observabant scribae & Pharisaei. s sabbatis euraret, s in Sabbato raret; ut in- ut accusitent illum. venirent unde accusarent
s. Ipse vero sciebat eo lationes eorum,. Ee ait t. Et ait homini habenti homini . qui habebat maia manum aridam: Surge in num aridam: surge. Ee stamedium. Interrogabant eum dicentes: si lieet sabbatis eurare , ut
xi. Ipse autem dixit it iis: Quis erilex vobis homo, tui habeat ovem unam. Ee, Geiderit haee Sabbatia in foveam . nonne tenebit relevabit eam i a. QuantA magis meisliores homo me Itaque li-eet sabbatia benefacere.
4. Et dirit eis: s. Ait autem ad illos IN
sabbatis bene fatere, an maia era Sabbatis benefacere .le Animam salvam facere, an malu 3 animam salvam an perdere Atilli tacebant. s. Et cireumspiciens eos facere, an perdere
xo. Et eircumspectis omisnibus ditit homini: eum ita , eontristatus su
3. Tune ait homini t dicit homini: Ex xxtende manum tuam : tende manum tuam. Et Extende manum tuam. Et Ec eatendit . di restituta est extendit. & restituta est extendit; Ec restituta est ma- sinitati scut altera. manus illi. nus ejus ri4 Exeuntes autem Phaia 6. Exeuntes autem pha risaei, ricii, statimet, cum Herodianis consilium ta- consitum s eiebant adversus eum, quoia eiebant adversus eum, quo modo perderent eum. modo eum perderent. o. ri. ips autem repleti sunt inspientiai di eolloquebantur ad invicem quidnam i cerent Jesu. . Iesua autem eum disti pulis suis secessit ad mare. de multa turba a Galilaea &Judaea sequuta est eum. s. et ab Ierosolymis. Ee ab Idumaei, Et trans Jord 3 r. Jesus autem sciens re cessi inde:
At Iesus circumlatis, non sine indignatione, oculis, propter hominum pertinaciam , qui silentio exspectabant quid esset iacturus; clara voce jussit Paralyticum extendere dextram, quo secto, motum ac vires pristinas recuperavit. Eo miraculo conspecto, Pharisaei & Sadducaei, quos vulgo Herodianos vocant, quamvis sectarum contrariarum homines, illico e Synagoga egressi, furore pleni.'quod quaestionibus Jesu respondendum nihil habuissent, consilia agitabant de eo e medio tollendo, quasi violatore Sabbathi, aut certe gravi quopiam supplicio assciendo. Hoc cum in tesserisset Jesus, ex illo tractu prosectus est ad loca Genesarethico lacui vicina, una cum Discipulis. Sed venit etiam illue ad eum ingens hominum multitudo, clim ex Galilaea vicina, tum etiam eae Iudaea, Jeroselimaque ipsa, ex Idumaea, Peraea, & Phoenicia ci m Tyrum di Sidonem, propter miracula quae edebat, & quorum fama per omnes illos tractuacrat sparsa.
115쪽
Tum jussit Discipulos, paratam habere scapham, ut ingruente in se multitudine eam conscenderet, ne clideretur ; cum enim aegros curaret, non modo quos alloquebatur, & quibus manus imponebat, sed eos etiam qui vestes ejus a tergo tangebant, innumeri ad eum accedere conabantur, ut vel ejus veltimenta attingerent. Quin & Cacodaemonibus obsessi, si tim ac eum videbant, procidebant ingenua, di clamabant, a Cacodaemonibus acti, eum elle Filium Dei, seii Messiam. At illico Jesus silentium eis imponebat; quod nollet eo tempore ubique spargi se esse Messiam , di videri eam famam captare ; ne homines , regni terrestris Messiae, quod sibi finxerant, cupidi, undique ad se confluerent, ac tumultum excitarent ,
speciesque aliqua seditionis pollet sibi objici ab inimicis. Qua insigni Jesu prudentia, implebatur vaticinium Esaiae Prophetae, in quo sic describitur Messias: Cap. XLII, i.) En ser
vum meum, cui innixus sum, e Π mitam qui placuit animo meo, Spiritum me um ei indidi, wuicium gentibus edet. Non vociferabitur, non extolgis vocem suam, neque audiendin in plateis p absebit. Calamum qua tuis non confringet, neque linum fumans exsinguet, at Iudicium in veritatem
proferet o legem ellus insula ex putabunt. Quibus verbis, egregie describitur ingenium Jesu , ab omnibus tumultibus , seditionibusque alienissimum , idemque misericors erga homines, in
116쪽
rori eos omnes. 6. Et praecepit eis ne manifestum eum facerent ι37. ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam Pr phetam . dicentem: 18. Ecce puer meus . quem elegi. dilectus meus, in quo bene eompi euit animae meae. Ponam spiri tum meum super eum, re iudicium gentibus nuntiabit. s. Non eontendet, ne que elim bii . neque auia dies aliquis in plateis uocem ejus: ao. Arundinem quassatam non confringet, te linum sumigans non edistinis
vel . donec Miciat ad vi illam judicium. I. Et in nomine eius Gentea sperabunt. nem : di qui ei rea Tyrum
Ec sidonem, multitudo magiana, audientes quae Aciebat. venerunt a 3 eum.
s. Et dixit discipulis suis ut navi la sibi deserviret
propter turbam . ne comia primerent eum.
ec G- io. Multos enim sana bata ita ut irruerent in eum . ut illum tangerent quotquot habebant plagas. ii. Et spiritus immuniadi . eum illum' videbant. procidebant ei: Ee elam bant dicentes: I. Tu es Filius Deli revehementer eomminabatur eis ne inani se starent illum.
voravἱt ad se quos soluit ipse : di veneiarunt ad eum. Et fecit ut essent duodecim eum illo:
tu mitteret eos praedicare . ix. pactum est autem in illis diebus exiit m mon tem Orare ..8c erat pernoctans in Oratione Del. 3. Et, cum dies fama esset.
voravit discipulos suos :le elegit duodecim ex ipsis . quos te Apostolos nominavit:
quibus erat aliqua etiamnum virtutis signi hcatio, & omnium gentium salutis studio
CAPUT XX. GULO GLcra Apso rum. Ambitudo rerum qui praeterea Iesum sequebamin , curabantur, tanta ut vis molesta esset. aut ab is PAVLLO post, Iesus abiit in montanum tractum, vicinum Genesarethico lacui, atque in montem quidem adscendit solus, ut Deum. absque ulla interpellatione, oraret, & totam noctem ea in re absumsit. Cum vero illuxisset, rediit ad Distipulos, nonnullosque eorum n minatim ad sie vocavit; e quibus duodecim elegit, qui sibi semper adessent , & quorum per Petua opcra uteretur. Hoste nomine Hebraico vocavit, quod vertitur voce Graeca Apollinius, hoc est, nuntius, quod eos regnum suum adcile nunciaturos missiluus citet.
117쪽
tis ATDitis Christi XXXI. PM A II MATTHTUS. MARCUS.C A p. II L
Quamobrem iis postea secit potestatem curandi morbos, R eiiciendi Daemonia. Haec autem sunt nomina duodecim Apostolorum: Simon, cui, ut diximus, Jesus indiderat nomen his, seu Petro, quam primum eum viderat; Andreas, cius frater; Jacobus di Joannes M. hedaei siti, quos vocavit Boanerges, hoc est, flos tonitru ; Philippus; Bartholomaeus: Madithaeus, qui & Dii dicebatur; Thomas, cui cognomen erat Didymo; Jacobus, Alphaei filius: Iuda; Iacobi filius, dicitas & Nncidatis; simon, cui cognomen fuit Cananirae, sive Zetitae es Judas Acariothes, qui tandem Jesum prodidit. Cum hisce e monte descendit Jesus, in locum campestrem , ad quem convenerunt di reliqui ejus discipuli, confluxitque ingens multitudo hominum Jerosolima, atque ex reliqua Judaea, tractuque maritimo Phoeniciae, in quo sitae sunt Tyrus di Sidon, ut audirent doctrinam
Jesu, aut aegros ei curandos osseuent. Aderant & quicumque a Cac daemonibus vexabantur , quos ille non secus ac ceteros curabat. Nec opus erat cum ad aegrum converti, esque manus imponere , ut morbus curaretur; satis erat si aeger vestem eius attingeret, ita ut ex ejus corpore videretur veluti egredi potentia mirifica , qua omnis genetis morbi curabantur.
Cum Jesus aliquamdiu in eo loco commoratus esset, una cum Apostolis rediitCamma iam,
118쪽
CAp. V. .: πT Idens autem Jesus V tuibus adscendit in
montem . t: cum sedisset. aeeeserunt ad eum discipuli eius. a. Ee aperiens os suum docebat eos, dicens:
statem curandi infrmitates,ti ejiciendi Daemonia. 6. Et imposuit Simoni nomen Petrus: i S. Et Andream . i . Et lacobum bedaei . 8e Joannem ira item Iacobi r Ee imp
res . quod est. Filii toniatiuitas. . te philippum . Et Bartheis
Et Thomam . ec Jaeobum Alphaei . re Thaddaeum, de Simonem C
is. Et Judam Istatim tem . qui de tradidit illum.
. . . l . xo. Et veniunt ad dGmum. Ee eonvenit iterum turba . ita ut non possent neque panem manducare. I. Et . cum audissetent sui . exierunt tenere eum: dicebant enim : Quoniam in surorem versus est. ο
1 . simonem . quem eognominavit Petrum .di Andream fratrem ejus. Jacobum . de Ioannem .
philippum. NBartholomaeum, s. Matthaum . N
16. - 8e Judam Isoriotem, qui suit proditorii . D. descendens cum illis, stetit in loco eampse stri. Et tu ibi discipulorum us, Ec multitudo eopiosapithis ab omni Judaea , Ee Ierusalem . Ec maritima 11ri . te Sidonis,
i 8. qui venerant ut auia dirent eum . Et sanarentura languoribus suit. Et, qui vexabantur a Spiritibus imis mundis . curabantur. 9. Et omnis turba quaerebat eum tangere. quia uirius de illo exibat. Et si-nabat omnes.
Caxo. Et ipse . elevatis oeuli, in dii ipulos suos . dicebat tin aedes in quibus solebat divertere. Verum illuc etiam tantus est concursus factus hominum cupientium doctrinam citis audire, vel aegros suos ab eo curari, ut vix illi tempus sumendi cibi concederetur. Cum usque adeo vexaretur, rumor sparsus est cum animi deliquium pati; quo factum ut cognati ejus nonnulli, qui Cape alimi sedes fixeranti, eo propere se conse rent, ut illi adjumento citent. CAPUT XXI. Sermones a Isu ad Discipulus, alio que habiti e monte vicino Caper umi; quibus continentur potissima capita Ethicae Chri Baiiae, iti uca mulio prasi tioris , pr Ortim in iis qua 1 Elam patientiam
maloitim ct beneficentiam erga omnes.
Coa Iesus esset Capemsimo egressi is, ad montes vicinos, sequerenturque eum permulti homines , in collem adscendit, atque in eo sedit, circumstantibus Discipulis. Tum circumspiciens, coepit eos docere ea quae a Magistris Iudais accipere non potuerant. O Beati,
119쪽
Amius A raris Christi XXXI. Priem si II.
MATTHMUS. MARCUS. LUCAS. IOANNES.
Beati, inquit, censendi, non divites, iidemque opibus suis superbientes , quemadmodum apud Judaeos, aliasque Gentes vulgo fieri solet, cum bonorum coelestium regni Messiae nulla pars ad eos deventura sit; sed potius pauperes, S de se non nimia sentientes , quales vos estis, Regni enim Coelestis participes critis. Cavete ne infelices putetis eos, qui in hacce vita cum variis calamitatibus conflictantur, quasi Deus iis indignaretur, minasque Legis in eos exsequeretur; nam, si modo Deum c lere pergant, virtutique constanter adhaereant, pro miseriis hujus vitae, quas exant laverint, aeternam alterius vitae beatitudinem consequentur. Felices judicandi homines mansueti, quia mansuetudine sua grati erunt rerum potientibus; nec solum vertem cogentur, ut qui sunt indolis ferocioris & jugi impatientes. Ne miseros existimate eos, quibus victus necessarius deest, propter sterilitatem praediorum. vel quod fructus eorum perierint pluviis immodicis , grandine, aliisve ejusmodi casibus , vel ab hostibus sint vallati; quasi haec essent divinae indignationis argumenta, quemadmodum Pu tant multi Iudaei. Si enim studiosi sint sanctimoniae ac probitatis, Deus in altera vita anim corum aeterna felicitate alet. Pro beatis habendi sunt non qui opibus coacervandi; nullum modum norunt, & sibi omnia servant; sed qui malis aliorum perculsi , eos, quoad possunt, sublevant; Deus enim eorum misertus, post mortem , omnis generis bonis eos cumulabit, dum alii avari atque immiscricordis animi poenas dabunt.
Felices censendi fiunt, non qui munditiam corporis , qualis caerimonialibus Legibus Mosis p cipitur, diligentissime sectantur, quasi Deo propterea acceptiores csscnt; sed qui animum imbent pravis allectionibus purgatum , quos Deus non in Templum dumtaxat terrestre libens admittet, sed & in coelestes beatitudinis sedes, in quibus praesentissimum se se praebet..horum Ctiam sors beata judicanda est, qui pacis nudiosi sunt, curantque , quantum in
120쪽
3. Beati pauperes spiritu : quia vestrum est Regnum Dei: s. Beati, qui lugent: quoniam ipsi eonsolabun
4. Beati milest quoniam . Us possidebunt terram. o. Beati. qui esuriunt Ee sitiunt iustillam : . quoniam ipsi saturabuntur. 7. Beati miserie dea r . quoniam ipsi miserico dum
consequentur. s. Beati mundo Orde: quoniam ipsi Deum vide. hunt
s. Beati paeifiei . quoniam filii Dei vocabun
o. Beati, quἱ persequutionem patiuntur, propter justitiam: quoniam ipsorum est regnum coelorum. ai. Beati estis eum
maledIxerint vobis, te per secuti vos fuerint. ει dixerint omne malum adversum vos mentientes . propter me Ira. Gaudete, Et exsilia-tc. quoniam metera vestra
piosa est in coelis r se enim persequuti sunt Pro phetas qui fuerunt ante vos.
Beati pauperes, quoniam ipsorum
est remunt ecelorum. Beati, qui setis. nunc
quia ridebitis. . xi. Beati, qui esuritis, o nunc gaquia saturabimini.
11. Beati eritis. etimo, vos oderint homines, de cum separaverint vos . Ee exprobraverint . Et eiectiarint nomen vestrum tam quam malum. propter Fiatium hominis. 2 3. Gaudete in illo die. 8eersultate. ecce enim merisees vestra multaest in Coelo isecundum hae enim facie bant Prophetis patres eo
in 1 . Verumtamen vae v bis divitibus . quia habetis consolationem Tea
ipsis est, ut ubique obtineat, cum ad opiniones, quod attinet, tum etiam in rebus ad hanc vitam pertinentibus; non qui libentissime de rebus quibusvis litigantur , & se duces irrequietae multitudini praebent ad res novandas, quemadmodum faciunt Pharisei, litigiosum & seditiosum hominum genus, qui ideo a plebe suspiciuntur , & acceptissimi Deo esse judicantur. Pacis enim amantes se gerunt, quemadmodum Deus , qui propterea Deus pacis esse dicitur, ejusque filios se esse ostendunt. Ne beatos existimetis eos , qui rebus secundioribus , hac in vita , sttuntur, quia nihil f ciunt quod sibi iram eorum qui rerum potiuntur creare possit; nec veritatem , aut virtutem colunt, nisi quatenus cuna terrestribus commodis consentiunt , quemadmodum faciunt Sadducaei. Illi potius beati sunt censendi, qui, qudd veritatem ac virtutem tueantur , ab hominibus male habentur; hi enim erunt Regni Coelestis cives, quo priores illi excluden
Felicem conditionem vestram judicate, cum, quia doctrinam a me acceptam constanter tuebimini , vitamque ad ejus norinam instituetis , homines vos odio habebunt, dicient coetibus sitis, quasi indignos qui cum ceteris versemini, eontumeliosis dictis lacerabunt, & quoad p terunt infamabunt. Cum ita vos male habebunt Iudesi, tantum abest ut aequo tristiores esse de atis , ut contra par sit vos laetari de gaudio efferri, eo enim majora praemia in coelo a Deo: accipietis. Sic & olim eorum Majores exceperunt Prophetas; quotum sortem, apud Deum, nemo miseram dixeriti Contra miseri censendi sunt divites, qui divitiis suis superbiunt, neque egenos, ut possunt. sublevant; nihil est enim quod amplius a Deo exspectent, solatium nullum praeterea iis resi