장음표시 사용
121쪽
Miseri sunt ciborum omnium copia abundantes , quorum pauperioribus nullam partem dividunt ; nam posthae eas poenas dabunt, quae gravissima fame tolerabiliores non erunt. In lices sunt, qui in hacce vita nullam praetermittunt se exhilarandi & ridendi occassionem , quod omnia ex voto iis quere videantur ; erit enim aliquando tempus, quo summo moerore conficientur. Non est quod invideatis sorti eorum, de quibus Judaei omnes honorifice loquuntur, quasi inseli ces sint ii quibus detrahunt; eorum enim MMores sinuliter laudabant pseudoprophetas, dum veros Dei Prophetas calumniis infamabant. Vos estis, o quicumque meam doctrinam amplectimini, veluti ulli cineres , quibus agri foecundantur, & quibus , si dematur ablutione quidquid habent salinum, nulla re salsum restitui potest, ideoque nulli amplius usui esse pol sunt ad Decundandos a ros , sed in viam publicam omnibus calcandi abjiciuntur. Sic & vos oportet fictis & dictis totum humanum g nus ad virtutem concitare, nec quisquam est in terris , apud Iudaeos aut alias gentes, qui Vos emendare possit; ac proinde si ossicio desitis, in aeternum inutiles fietis.
Estis instar lucis, qua oportet totum terrarum orbem collustrari, adeoque ne qua errorum aut vitiorum nebula obseuretur doctrina vestra , cavere vos par est. Non poteritis hominum oculos fugere , eritis enim instar urbis excelso monti impositae, quam omnes procul vident. Ac sane vos innotescere oportet , cum eam ipsam in rem a Deo vocati sitis; quemadmodum lucerna eum in finem accenditur, ut omnibus, qui in aedibus versantur, illuceat, non ut ac censa
122쪽
r . Vos estis sal tendi. ea Quod si su evanuerit. in quo salietur hihilum
valet ultra. nisi ut mittatur foras. 3e eonculcetur ah ho
4. vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondisiipra montem posita. s. Neque accendunt lucernam . de ponunt eam sth modio . sed super ean delatum . ut luceat omnibus qui in domo sunt. 6. sie luceat lux vestra emam homini a . ut videant opera vestra bona. glorifrena Patrem umeriam . qui in erelis est.. 37. Nolite putare quo niam .eni siauere legem . aut Prophetas non venistasere. sed adimplere. s. Amen quippe dico
vobis . donee transeat em tum Et terra . Iota unum. aut unus apex. non Pra retia
unum Ae mandatis istis minimis . Ee do erit se homines. minimus vorahitur an regno coelorum: qui autem Deerit di docuerit. hae magnus vocabitur in
regno coelorum. am Dico enim vobis .
quia nisi abundaverit justitia
vestri, plusquam seritarum ec Phari orum . non intrahitis in regnum eoelo
s. Vae votis. qui saturati estis . quia esurietis. Vae vobis, qui rideris nune. quia lugebitis Ec flebitis. 6. Vae vobis. iam bis dixerint vobis homines ι eundum haee enim faciebant pseudoprophetia patres e
eensi modio integatur, ne quis ejus luce fimi possit. Igitur ita lumine doctrinae vestrae & san
ctitatis morum hominibus illuceatis; ut quando vos ita loquentes atque ita viventes viderint, ratrem vestriam taxlestem laudent, gratia uo ei agant, qui tales viros ad tenebras suas col- Iastrandas miserit. Cavete ne credam , quia nonnulla dico Iudaeorum opinionibus minime consentanea, me venisse eo animo ut doceam homines jam non opus esse amplius, ut virtutes quas Moses αceteri Vmphetae olim incolendas proposuerunt, colere pergant. Imo vero a Deo missus sum. ut malin ac pleniores.virtutes ab hominibus, ejus nomine, exigam. Profecto dum erunt c Iam S terra , ne minima quidem pars verae virtutas , a Lege, aut Prophetis praecepta, quam hominibus remittetur. Quisquis docuerit minime observandum esse quodpiam eorum
Rul Odi praeceptum, quod minoris momenti videbitur, & exemplo suo aliis praei verit; ejus etiam minima habebitur ratio a Deo, cum civium Regni Coelestis censum aget. Contra vero quicumque virtutes omnes, quavis occasione, diligentissime excolendas docuerit, & ipse fa-s p sserat, is inter primores Regni Coelestis cives erit. Vos enim moneo, tantum a is ut minorem cinctitatem vocemini, quam Iudaei ; ut nisi cinctimonia multum supere-
123쪽
us Anastis Christi XXXI. Praeconii II MATTHEUS.
Mitis cum Lex lata est Majoribus vestris, Deum vetuita ne homicidium committeretur, eamque Legem esse supplicio capitis sancitam ; verum scitote non ejusinodi tantum pravi Gdelicta, in altera vita, Deo poenas datura, sed & alia leviora & quae vix peccata vulgo ha--- in Jμ ηψ' siqvi iracundiae indulgebit & sine ratione cum aliis iracunde se
p da it, quas cum capitis supplicio, ad quod damnabant Minora Synebit alios incessere, is id supplicium Deo dabit, quod adsimilari queat gravissimo, apud homines, supplicio, quale est eorum, qui vivi comburuntur Quotiescumque ad altare victimam ducetis, sponte i vobis os rendam , & memineritis quempiam esse, Qui habeat quod queratur de vobis; relicta, vel ad ipsum altare , victima. tueum: bis reconcilietis , aut certe quidquid in i obis erit eum in finem facite'. Deinde ad victimam vestram redite , tum demum religionem vestram gratam Deo sere pu- hominibus amicos vos exhabebitis. Clim quia vobis litem jure intendit, si sipi-bco depascimini, antequam iratus summo jure vobiscum utatur; ne curet, & rhetorem in carcerem duci; e quo, cum semel in eo citis, non licet exire, si ita creditori videatur, nisi integra per2luta summa, quam de me a bere
124쪽
Aous Martis Christi XXXI. Praecinii IL
MATTH A US. MARCUS. L U C A S. JOANNES.
ai. Audistis quia dictum est antiquis : Non occides:
a. reo autem dico umbis: quia cmnia . qui ira scitur fratri suo . reus erit judicio. Qui autem dixerit arari suo mea. reua erit constri. Qui autem dixerit Mine. reus ecit gehen nae ignis. εx3. Si ergo Oisera munus tuum ad altare . et ibi motu tua luetis quia frater tuus habet aliquid ad
. relinque ibi munus tuum ante altare . di vademia reconciliari fratri tum t& tune ueniens offeres mi
Et Fuci consentiens ad versario tuo esto. dum es in via eum eo r ne forte tr
dat te adue satius iudiei . di judex tradat te mini-stm: Ec in carcerem mittaris. 26. Amen dico tibi. non exies inde . donec reddas novissimum quadrantem. 27. Audisti, quis dictum est antiquis: Non mina heris. as Ego autem dico v bis : quia omnis qui inde rit mulierem ad concupiastendum eam. jam me chartis est eam in eoede suo. as. Quod si oculus tuus dexter sondalizat te . emeeum. & projice abs te: expedit enim tibi ut pereat
unum membrorum tuorum. quam totum corpus tuum
mittatur in gehennam. o. Et si dextra manus tua scandaliκat te. abstinde eam. & projice abs te: ex-
unum membrorum tu Tum . quam totum corpus tuum eat is gehennam.
here judicati fueritis. Sic & Deum, vobis pinnas intendentem propter Peccata, matura mirutatione morum flectite, ne de pertinacibus supplicium sumat, absque ulla misericordia, pota quam tempus vitae suae frustra praeterlabi siverint. Nostis Deum in Decalogo , audientibus Maloribus vestris, vetuisse ne adulterium committerent , quam legem postea capitis poena sancivit, at nullas poenas a Lege libidini intra an, mum consistenti impositas; qua de causa, multi Deum ea ostendi non putant. Ego vero vin bis praedico quisquis oculos pascit, conspectu uxoris alienae, ita ut eam concupiscat, nee quidquam desit , praeter Cpportunam occasionem , committendi adultati, eum jam animo esse adulterum, ac proinde poenas daturum Deo, qui animum novit. At dixerit forte aliquis se non posse non videre , aut non adspicere libenter mulierem se molani, nec cupiditate quadam , veluti per oculos neces lacio subeunte , non tangi, nisi sibi effodiat oculos. Verum si oculi necessario causam peccati praeberent, praestaret vel oculum dextrum sibi ei dere; satius enim esset membrum quodpiam, in hacce vita, amittere, quam totum corpus post resurrectionem poenas Deo dare. Similiter si manus dextra necellatio ad peccatum vos adduceret; esset potius, eadem de causa, abscindenda. Quae eo non spectant, quasi oculos estodi, aut amputati sibi manum a quoquam velim ; sed volo peccandi occasi nes a vobis vitari, quacumque tandem re, jucundissima licet & utilitana, sit vobis propterea carendum.
125쪽
Ahimis tamatis christi XI 'Praeonu II. MATTHEUS. MARCUS.
Jussit Moses Majores vestros, si quis uxorem suam repudiare vellet , dari ab eo uxori di
t , u de . caui : , alii nubendi; at reo vos moneo eum , qui repudiat uxorenalia de causa, nisi quia adulterium commist, . et eadem opera potestatem iacere moechandi; nei minus inachum haberi oportere virum, qui ita repudiatam ducit. . e cepistis Major s vestros vetitos filisse, invocato Deo quasi promissorum teste, peierare iussosque, Divini Numinis causa, praestare ea quae jurati promiserant; at non sunt vetiti iurare quacumque de causa, nec poenae impositae sunt iis, qui per alia jurantes fallerent Vein ego vos omnino veto iurare eo modo, quo soletis quotidie, levibus de rationibus, non tantum adhibito nomine Dei, sed & aliarum rerum, quemadmodum mos obtinuit; di monec quovis per urio Divinum Numen laedi, quod in quovis jurejurando respicitur , licet interdui robscurius. te er irretis per Oxlum , aut ea formula jurandi usi existimetis absqu Dixini Numinis violatione vos posse fidem fallere; per lum enim ideo juratis, quod sit veluti lonum Dei , ideoque ad Deum respicitis. Nolite jurare per Terram, aut pejerare post quam ita iurastis; nam ideo ira 3uratis , quod eam habeatis veluti pro laabello pedum Dei Deusque ipse eo iureiurando continetur. Ne juretis, ncc pejeretis per Jerosolimam , Quia nomine elus urbis prolato in iureaurando, coῖltatis eam urbem esse veluti sedem Reuis Regum , quem ita testem advocatas. Abitinere a 3urejurando per caput vestrum, nec umquani e crate ea formula usi; nam per caput vestrum juratis, quod id a Deo, non a vobis penderi
126쪽
Amitis A iis Christi XXXI. Praxonii II.
i. Dictum est autem duietimque dimiserit ux rem suam . det ei libellum repudii. a. Ego autem dico v his : quia omnis qui dimuserit uxorem suam . ex cepi a fornicationis eausa. faeit eam moecharii Ec qui dimissam duxerit. adulte
33. Iterum audistis otiiadietum est antiquis : Non
penuriabis: reddes autem Domino juramenta tua. 34. Ego autem dieci vo his non jurare omnino. D que per coelum, quia thr
nua Dei est ias. neque per terram . quaa scabellum est pedum ejus: neque per Jerosolyniam, quia eivitas est magni Regis. 36. Neque per caput
tuum juraveris . quia non potes unum rapillum aubum Beere, aut nigrum. 33. Sit autem sermo vester. Est . est: Non, non :quod autem his abundantius est a malo est. g. Audistia quia dictum est tum pro oculo. Ecdentem pro dente. 39. Ego autem dico vo his non resistere malo : sed si quis te percusserit in dexia
M illi re alteram. a. Et ei. qui vult teis eum judicio contendere .
dimitte ei et pallium. 43. Et . quicumque te et angariaverit mille passu . vade eum illo Et alia duo.
ei: de volenti mutuaria te ne avertaris.
xy. Et qui te pereulit tamaritiam . praebe te alte
Et ab eo . qui aufert tibi vestimentum, etiam tunicam noli prohibere. o. Omni autem petentia te tribue: Et qui aufert quae
sciatis, cum pilum ejus album aut nigrum facere nequeatis, ac proinde de Deo tunc cogitatis. Ab omnibus formis jurandi, in sermone quotidiano abstineatis , ne umquam ulla formula quemquam fallatis. Quod vultis credi id simplici assirmatione, aut negatione adhibita, pr seratis; semperque praestetis re ipsa quod promiseritis. Omnes sermulae jurandi ortae sunt ex prava fallendi consuetudine, a qua, ut a jurejurando temerario, cavere vobis debetis. Scitis ita edoctos esse Majores vestros, ut illis per Legem Mosis licuerit hominem, a quo Ioesi fuerant, in jus vocare, ut poenas pro gravitate injiuriae, damnive illati daret. At ego vobis auctor sum minime poenas exigere de injuriis, si per vestram incolumitatem liceat, damnumve vobis illatum ferre possitis, sine nimio vestro incommodo. Ferendo quidem injuriam, saepe inovae, sateor, occasio praebetur; at praestat novae injuriae periculum subire , adeoque os, ut ita dicam, contumeliis praebere, quam nimis cito S levi de causa hominem in jus vocare. Si quis partem exiguam facultatum vestrarum vobis eripere velit. lite injusta vobis intenta, s tius in & eam & aliquanto amplius amittere, ut pacem redimatis, quam litigari. Si quis a vobis. exigat molestum quodpiam ossicium , di hoc & aliud dissicilius ei praestate, potiusquam vim vi opponatis. Omnibus qui a vobis quidpiam petunt date, si modo eo indigeant. vos vero carere possitis. Si quis pauper velit mutuam a vobis accipere pecuniam , quamvis suspicari possitis eam amissum iri, cum omni usura; ne tamen eam negate, si illum sublevet,
abloue nimio vestro incommodo.
127쪽
Aram, Aptaris Christi XXXI. Praecinii II
Nostis Majoribus vestris praeceptum esse ut amice inter se, quippe ortos ex eadem prosapia, aut eorumdem sicrorum participes, agitarent; ceterorum vero omnium populorum conso tionem familiariorem fugerent, quasi inimicorum ac immundorum; quin etiam ut numquam quosdam, a quibus diris imprecationibus appetiti tuerant, ulla lege in aequum foedus admitterent, & ut alios nonnullos Idololatras aetemo bello persequerentur. Verum a me discite amandos etiam hostes vestros, atque amice cum iis, non secus ac cum circumcisis, esse vivendum . maledictis satistas adprecationes reddendas ; injuriis atque odio beneficia & amorem reponenda; vexationibus de contumeliis, Religionis causa, opponendas esse preces, quibus a Deo petatis ut vexatores ad saniorem mentem adducat, & omnis generis bonis cumulet.
Si sic vos geratis, Patrem vestrum Ccelellem imitabimini, ita ut merito ejus filii dici possitis; ille enim malis, non minus ac bonis, benefacit , communi sole de commanibus pluviis omnis generis hominibus aeque concessis. Si vero solos vestri amantes mutuo amore pros quamini, quam propterea mercedem aut gratiam a Deo exspectare possetis Certe misimi quique, ut publicani, aliique idgenus homines, amantes sui redamant. Si eos tantum, qui sunt ea eadcin prosapia, aut corumdem sacrorum patticipes amice ac blande appelletis ; quid amplius
128쪽
C A P. V. Dus AEtaris Christi XXXI. Praeconii II.
est : Diliges proximum tuum . ει odio habebis ini
44 Ego autem dico v his οῦ Diugite inimicos vostros . henefacite his qui
oderunt vos r Ec orate pro persequentibus . te calum nuntihus vos a
s . ut stia filii Patris ve- . afri qui in eoelis est : quisitem suum oriri facit 1u-Per bonos et malos a te pluit super justos Ee injustos. 6. Si enim diligitis eos qui vos diligunt . quam mercedem habebitis Non ne Ee publicani hoe faciunt 4 . Et . s salutaveritis fratres vestros tantum . quid amplius facitis Nonne te Ethnici hoc faciunt
lecti . fictit te Pater vestere flestis perfectus est. 13. sed vobis dire qui auditis: Diligite inimicos vestros . benefacite his qui
oderunt vos: as. benedieite . malediacentibus vobis . te orate pro ealumniantibus vos.
3 a. Et . s diligitis eos, qui vos diligunt. quae vo- his est gratia . nam Ec pec catores Iligentes se dilia gunt
3. Et, si benefeceritia his, qui vobis beneneiunt, nae vobis est gratia. siquiem re peceatores hoe fa ciunt 33 . Et, si mutuum d deritis his, a quibus spera,
tis recipere, quae gratia est vobis , nam de peceatorespeeeatoribus is nerantur. ut recipiant a qualia 3 s. verumtamen diligite inimicos uestros: benefaei- te, Ec mutuum date, nihil inde sperantes, ει erit me ces vestra multa . Et eritia
filii Altissim ii quia ipse benignus est super ingratos Ee malos. 6. Estote argo miseri cordes . sicut Ec pater vester misericors est.
amplius seritis, quam inquinatissimi quique Prosecto ipsi publicani ita se gerunt. Si benefi
cia conferatis in eos solos, a quibus accepistis, qui possetis exspectare vobis propterea a Deo gratiam habitum in p.Pessimi certe hominum idem jactare de se possunt. Si mutuam pecumam detis iis dumtaxat, a quibus alias ipsi vicissim mutilam , aut sanus accipere potestis, quodnam propterea praemium a Deo sperare postatis p Malis mali pecuniam mutuam dant, ut Mus foenus accipiant, aut etiam similes summas, si illis sorte indigeant. Amice vos gerite erga inimicos atque hostes vestms; beneficia conserte & mutuam pecuniam date iis, a quibus neque foenus, neque simile ossicium exspectare potestis. Tum vero merces multa erit vobis, apuU Deum, filiique, hoc est, imitatores ejus merito dicemini; nam beneficus est etiam erraingratos atque impios. Si igitur velitis persecti haberi, estote misericordes ac benefici in eos a 'inbus nihil exspectatis, & qui etiam de vobis sunt male meritit quemadmodum Pater vester Axiultis beneficentiam omnibus numeris absolutam exercere censetur, quia non bonis tantum, sed etiam malis beneficum se se praebet. CAPUT
129쪽
Ii 6 ABntis maris Christ XXXI. praeconii II MATTHA ULC A p. VI.
C A p u et XXII. finiones ὸ monte habiti de eleemos)nis, de Recibus , de Movis, ab vero the ro, de amxietare circa Iutura, ιυ benignis Iudiciis, de prudentia in nuntiando Evangeti, de necessitate precum, de mutuo faciendo, de uiatoribus virtutis, deque iis qui miri boniJunt. B pNxpicos vos oportere esse dixi, at cavete ne benefici sitis , dumtaxat ut spectemini ab hominibus, si quod praemium a Deo exspectatis. Si enim gloriam ac laudem hominum hic ciua ratis , nullam mercedem a Patre C csti accipietis. Tunc enim benefici estis , non quini assiciamini miseria egenorum , aut Deo praecipienti libenter pareatis , sed ad famam captandam, quam contrariis plane artibus, si ita mos esset, adsequi cona. emini. Igitur cum pauperibus benefacere vultis, ne palam iaciatis in Sympo is, aut in viis, quemadmodum faciunt simulatores virtutis, qui propemodum buccina significant se benefacturos; non quod sint benefici, aut Deo libenter pareant, sed ut laudem ab hominibus consequantur ; quam proinde solam mercedem liberalitatis suae reserent. Cum liberales esse voletis erga pauperes, clam hoc faciatis; ita ut, quemadmodum proverbio sertur , sinistra vestra nesciat quid agat dextra, hoc est, ut res aliis omnibus ignota sit. Tum vero Deus, qui videt quid clam asa
130쪽
r. ' Ttendite ne justi lamo . stram saetatis e
mitii ab eis: alioquin merincedem non habebitis apud patrem ventum . qui in eoeli, est. x. Cdm erilo saeis eleemosγnam. noli tuba eane re ante te . sicut himeritae faciunt in synagogia. & in vicis, ut honorificentur ab hominibus. Amen dico vobis . receperunt mercedem iam 3. Te autem sariente eleemosynam. nesciat sui-stra tua quid faciat dextera tua I ut si eleemosyna tua in abscondito: & Pater tuus. oui videt in abscondito. rediaget tibi in propatulo. s. Et eum oraris . non
eritia. sevi hypocritae. qui amant in Synagogis di in angulis platearum mntes
orare . ut videantur ab ho minibus : amen dico umhia. receperunt mercedem saam 6. Tu autem. cum oraveris . intra in cubiculum tuum . Ee clauso ostio erapatrem tuum in abstonditor & pater tuus, qui videtin abscondito . reddet tibi in propatulo.
lite trullis loqui . scut Ethnici a putant enim quM in multiloquio suo erau
s. Nolite ergo adsmiliseisi scit enim pater veser. quid opus sit vobis, ante quam petatis eum. s. sie ergo v s orabitis: Pater noster, qui es in coelia: sanctificetur nomen tuum. o. Adveniat regnum tuum. Flat voluntas tua .setit in coelo, di in terra.
tis, & animi vere benefici amans est, aliquando, spectantibus Angelis & hominibus, praemo vos donabit. VCum Deum orabitis, ne imitemini religionis simulatores, qui in Synagogis & in compitis stantes solent orare, non quod ullo vero orandi studio teneantur, sed tantum ut homines judicent religiosos eos esse viros. Quando enim ita laudantur , accipiunt quidquid accepturi sunt propterea praemii. Vos vero, quando Deum ex animo orare voletis, in abditissima vestra penetralia vos conserte, & clausa janua Deum orate, qui arcanam religionem publico Praemio aliquando assiciet. VCum precamini, ne lapilis eadem repetite , quasi meris repetitionibus quidquam impetra turi es letis; quod faciunt Ethnici, & Iudaei nonnulli eos imitati, qui putant multitudine ve horum , non affectione animi, impetrabiliores se apud Deum sore. Cavete ne eos imitemini , novit enim Deus ea quibus indigetis, anicquam ea petatis, paratusque est piis dumtaxat ac religiosis animis ea largiri. Hac autem sormula, aut simili ad hanc exacta utamini Deum orantes: O Pater noster Coelestis, omnes homines te sanctum esse ac reverendum agnoscant, regnareque, atque imperare universae rerum naturae intelligant, ac tibi dicto audientes ei te velint. Tibi pareant homines in terris, quemadmodum Angeli parent in coelis.