장음표시 사용
161쪽
LUCAS.CA p. VII LMATTHEUS.C A p. XIII.
a pars in loca spinis obsita delapsa est, quae spina crescentes eam suffocarunt, impedieruntque ne fructus illius ex iis locis colligeretur. Alia denique pars cecidit in terram pin auem di krtilem, legesque ea exaucta di adulta magnam tritici copiam tulit; adeo ut noris in Ilix in locis oro uno. tricena , sexagena & centena grana collecta nierint. Quod cum dixisses Jesus, magna voce clamavit : attendat haec quisquis ingenio tuo, ad salubria monita in-
2b audientium , Apostolique soli cum Iesu essent, quaesiverunt ab is divibus obscurioribus si e uteretur apud populum, siem trux
Ium Iesus, vobis quidem, inquit, Deus voluit revelare aperte quae de Ro mo C elesti Messiae hactenus ignota nurrunt; at ceteris obscuritis ea patefacit. Quisquis empraeteritis coelestibus beneficiis recte usiis erit, quemadmodum vos minus secistis ,alia, e re maiora a Deo accipici quisquis vero iis abusus erat, etiam prioribus excidet, quae lar: erit xltorum Iudaeorum. Hac de causa, obscurioribus limilitudinibus utor, apud Judaeos plerosique; cum enim a Deo accepitant facultates, quibus uri poterant, ad veritatem eorum '
162쪽
6. sole autem orto aestua. verunt: re quia non habebant radicem, aruerunt. . Alia autem ceciderunt in spinast de ereverunt spinae. Ec su caverunt ea. s. Alia autem reciderunt In terram bonam: re dabant fructum , aliud centesimum.
aliud sexagesimum . aliud trigesmum. s. Qui habet aures auia diendi, audiat. o. Et aeeedentes dioipuli dixerunt ei: Quare in parabolis loqueris eis 3 it. Qui respondens. ait illis: Quia vobis datum est nosse mysteria Regni ecaelorum : illis autem non est
idi. Qui enim habet, dabitur ei, de abundabiti qui autem non habet. te quod habet auferetur ab eo. x3. Ideo in parabolis io quor eis: quia videntes non vident . ec audientes non audiunt. neque intelligunt. 4. Et adimpletur in eis Prophetia Ii aedicentis: ditu audietis. te non intel ligetia r te videntes uidebitis, Ee non videbitis. s. Incrassatum est enim eor populi hujus . te auri bus graviter audierunt. Et oeulos suos clauserunt, ne quando videant oeulis . Beauribus audiant. Ec eorde intelligant, Ee eonvertanturre sanem eos. 16. Vestri autem beatio ii quia vident, re aures vestrae , quia audiunt.
7. Amen quippe di vobis. quia multi prophetae Ee justi cupierunt videre
quae videtis. Et non viderunt i te audire quae auditis. Ec non audierunt.
6. 8e . quando exortus est sol, exaestuavita Et, eo quod non habebat radicem.
. Et aliud recidit in spinas, te adstenderunt spinae, re sui eaverunt illud. re fructum non dedit s. Et aliud eecidit in terram bonam i de dabat stu-ctum adscendentem. Ec erescentem. rc asserebat unum triginta . unum sexaginta.
het aures audiendi, audiat. io. Et rim esset singularis interrogaverunt
eum hi qui cum eo erant duodeeim parabolam; . ai. ec dieebat eis r v bia datum est nosse mysterium Remi Dei: illis autem . qui foris sunt. in parabolis omnia sunt:
. i. ut videntes videant. Ec non videant, re audien tes audiam. te non intelligant: ne quando conver tantur . Ec dimittantur eis
7. Et aliud eeeidit inter spinas: Ee simul exortae spl-nae sui eaverunt illud.
g. Et aliud ereidit in te ram bonam: de ortum secit fructum centuplum. Nie dieens es marit : mi habet aures au diendi. audiat. cap. Interrogabant autem eum distipuli e M. quae es.set hae parabola.
Vobis datum est nosse mi sterium Regni Dei, ceteris autem in parabolis ut videntea non videant. 8e audientes non intelligant. Qu
t r. Et ait illis : Nesciit, parabolam hanc Et quo
modo timnes parabolas cognosceti,
doceo cognoscendam, audivissentque sermones meos, & miracula a me edita vidissent; non magis ad animum ea revocarunt, quam si oculorum atque aurium usu millent destituti. amobrem, ins obseuritis alloquor, ita ut non multo magis utantur facultatibus suis, quam si iis carerent. Igitur illis videmus contingere, quod de Judaeis suae aetatis dixit Propheta Esaias: Cap. VI V. Auribus audite, sed ne intelligite ; e hs videre, sed ne cog site. Pingue
enim, ait Deus, facito cor pis hissus, aures e su graves reddito; ne videat tenues, ne acidat auriabus, ne corde intringat, redeatis e ad osscstim Iitum er curatio ei contingat. At vos beati estis quod,
facultatibus a Deo acceptis recte usi , beneficia ab eo majora in dies sperare possitis. Profecto multi Prophetae de sancti viri olim optarunt talia videre atque audire, qualia nunc videtis atque auditis; quod tamen iis minime a Deo concessum est. Verum an non intelligitis quid voluerim postrema sinu ilicia line, qui usus sium , & quae minime obstura est Z Quomodo vero oblatariores intelligere poteritis
163쪽
nmur Datis Clisti XXXI. Praevonii II. MATTH EUS. . C A P. XIII.
Audite ergo quis sit eius sensus. Sementis quidem est revelatio divina, sitor vero is qui eam revelationem nuntiat. Clim autem omnes eodem animo eam non excipiant, solum, quod est secundum viam , est imago eorum qui audiunt quidem revelationem , cum nuntia tur; sed qui, cum eam illico negligant, animos suos aperiunt Cacoda monum fraudibus, qui bus eius memoria in iis plane deletur, ne cam expensam veram judicarent, ct salutcna tan dem consequerentur. Solum vero lapidosum significat eos qui laeto quidem animo revelationem excipiunt, clim primum eam audiunt. verum quia ea non satis assciuntur , ingruente quapiam vexatione, ei nuntium remittunt, potiusquam quidquam detrimenti esus causa patiantur. Solum spinis consitum designat eos, qui revelationem quidem libenter audiunt. canaque aliquatenus in animum demittunt; verum anxiis hujusce vitae curis, sudio comparandarum, vel conservandarum divitiarum, voluptatibusque es cupiditatibus aliis, transversi aguntur ; ita ut mores suos minime exigant ad divinam normam quae iis oblata est, adcoque iis tandem fiat inutilis revelatio. Bonum denique solum eos ei lingit qui sorti atque honesto aptiuo cam excipiunt, meditanturque stuciose, ac tenaci memoriae mardant, ut ex ejus
164쪽
Annus 2Eratis Clanisti XXXI. Aactis II. MATTHAEUS. MARCUS.C A p. XIII. C Λ P. IV.
s. Vos ergo audite pa- rabolam seminantis.
Qui seminat, verbum seminatiis. Omnis qui audit ver- a r. Hi autem sunt. quihum Regni, & non intelli- circa viam . ubi seminaturgit. venit Malus . te rapit verbum . di eum audierint. uod seminatum est in eor- confestim venit Satanas. Ece ejus a hie est qui secus aufert verbum, quod semi- viam seminatus est. natum est in eordibus eo.
ao. Qui autem super ρο- is. Et hi sunt smiliter. trosa seminatus es, hie est, qui super petrosa seminan- qui verbum audit, & eonia tur: qui . eum audierint veria tinuo eum gaudio accipit ita bum, statim cum gaudio ae-lud. eipiunt illud iar. Non habet autem in i . 8e non habent radi se radieem, sed est tempm cem in se, sed temporales ratis: ficta autem tributi sunt: deinde. orta tribui tione di persequutione pro tione & persequutione proster verbum . continuo pter verbum . eonfestim candes iratur. irandalizantur. 2 a. Qui autem semina is. Et alii sunt, qui intus est in spinis . hie est. spinis seminantur: hi sunt qui verbum auditi qui verbum audiunt ι& is. & aerumnae saecu-
sollicitudo sieuli istiui . li . Et deceptio divitiati fallaesa diuitiarum . ruma in rc eirea reliquae euplicentiae introeun. tessimeat verbum, te sne sus eant verbum. fructu esseitur. & sne fructu esseitur. 23. Qui verδ in terram ali. Et hi sunt, qui su bonam seminatus est . hie per terram bonam seminati est, qui audit uerbum, Et sunt, sui audiunt verbum. intelligit . & fructum di suseipiunt&fracti seant. fert, re iacit aliud quidem unum triginta, unum sex contes mum . aliud autem ginta. di unum centum. sexag-timum , aliud vero trigesimum. a i. Et dieebat illis: Nun quid venit lucerna ut sub
modio ponatur. aut sub tri Nonne ut super ea delabrum ponatur
ax. Non est enim aliquid abstonditum . quod non maianifestetur ι nee factum est cultum, sed ut in palam
a 3. Si quis habet aurea audiendi. audiat.
ir. Est autem haec parabola :semen est verisbum Dei. a. Qui autem secus viam . hi sunt qui audiunt ι deinde venit Do lus. Ntollit vel bum de eorde e
dentes salus sant. 33. Nam qui supra ρο- tram , qui . cum audierint, eum gaudio suscipiunt verbum;
ad tempus er edunt. Ec in tempore tentationis receiadunt.
4. Quod autem in spi nas cteidit hi sunt, qui audierunt a
Et voluptatibus vitae . euntes suilaeantur, & non referunt fructum. is. Quod autem in ho nam terram hi sunt, qui, in eorde bono de optimo
audientes, verbum retinent . de fructum asserunt in patientia 16. Nemo autem lucer nam accendens. operit eam vase, aut subtus lectit m p nil sed supra eandelabrum ponit. ut intrantes videant lumenaa . non est enim oeeuliatum . quod non manifeste tur; nec absconditum, quod non eo oscitur. 8c in palam veniat.
praescripto illico atque in posterum vivant, quaecumque propterea calamitates fiat serenda. In hisce sementis illa divina copiosissimum studium , quamvis non prorsus similem in omniabus, parit. Tametsi hanc similitudinem ita extuli ut paullo obseurior videatur, tamen eam illo animo non diui ut a nemine intelligeretur.'Quemadmodum enim nemo accendit lucernam, cum in finem ut eam vas aut lecto subjectam occultet, sed ut eam imponat candelabro, quo cernatur ab omnibus qui aedes ingrediuntur di ita nec ego doctrinam meam propono, ut ne intelligatur
ab ullo auditorum. Quod si nemo eam nunc adsequeretur , attamen diu occulta non mani
ret, enim vere dicere possitis quod vulgo Glet: Nihil es occisum, Dod non pisai: nihiIs arcanum , Dod his innos scar. At si quis ingenio suo, in hisce rebus, ut par est, uti velit, mea dieci attendat, eaque intelligeti
165쪽
Subjecit etiam Iesus i ne ea quae dico periunctorie audiatis, nam prout ea attento ac rolicioso animo exceperitis, alia clariora & copiosiora addam. Etiam atque etiam videte quales vos auditores mihi praebeatis, nam si recte usi fueritis iis quae prima a me audiveritas, aha vos docebo; sin minus, etiam illa quae intellexisse videbamini, vobis fierent inutilia. Alias etiam similitudines addidit Jesus, audiente multitudine. In Regno, inquit, Coelelia Messiae, simile quidpiam continget ei quod contigit viro, qui agros suos bona quidem lemente conseverat; sed quo dormiente, inimicus Zizania sevit, ubi satum erat triticum; quo clam peracto, a nemine conspectus abiit. Cum vero exortae essent, ac crevissent segetes; una . um tritico , conspecta sunt etiam Zizania. Quae cum servi animadvertissent, quaesiverunt ab hero, annon tritico agros suos consevisset, & qui fieret, ut tanta Naaniorum copia an iis cerneretur Negavit ille se UZania in iis sevisse, atque illico suspicatus eli quempiam inimico-
166쪽
. Aliam parabolam pro-hosuit illi, . diemst simile actum est Regnum coel rum hamini, qui semina vit honum semen in agrosio ar. Cum autem dormi rent homines. venit inimicus ejus. Et super seminavit irania in medio tritiei, Ee,biit. I6. Cum autem erevicset he M. Et fructum fecis.
set, tune apparuerunt dextrania. a . Aecedentes autem
servi patris-samilias, dis runt ei: Domine . nonne bonum semen seminasti in agro tuo Unde ergo habet Erania 18. Et ait illis: Inimi shomo hoe feeit. Servi autem dixerunt ei. Vis, imus,ti eolligimus ea
as. Et ait: Non: ne sor te. colligentes zizania. er diectis simul eum eis Ee ticum 3o. Sinite utraque o stere usque ad messem. rein tempore messis diem messoribus t Colli te pri mum Eietania. ti alligate ea in faseieulos ad combureniadum : triticum autem congregate in horreum meum.
A divis malis ci risi XXXI. Praemi II. MARCUS.C A P. IV. LUCAS.C A p. VIII.
14. Et dicebat illis: ULdere quid audiatis. In qua
mensura mens fueritis. re metietur vobis, Ee adjici tur vobis.
in . s. videte ergo quom aes. Qui enim habet . do audiatis; qui ei:im ha- dabitur illi. Ec. qui non ha- bet, dabitur illi. Ecquicum-
het. etiam quod habet au- que non habet, etiam quod feretur ab eo. putat se habere auferetur ab illo
as. Et diestat : sie est Regnum Dei. quemadmodum s homo laetat sementem in terram: ar. 8c dormiat. 8e exsuriagat nocte & die. 8e semen germinet, Et inerescat dum nescit ille ι18. ultrλ enim terra smiaetifieat primum herbam deinde spicim. deinde plenum frumentum in spica.
rum suorum clam ea tritico suo admiscuisse. Tum servi operam si iam ei obtulerunt si velletetirania evelli, ut triticum solum superesset, faciliusque & laetius adolesceret At herus hoc fieri noluit, ne dum evelluntur Zizania, evelleretur etiam ipsum iraticum Iussit ergo servos sinere Zizania cum tritico crescere, ad tempus usque messis; quo tempore, mandaturus erat
di desilia . AS inera φ' Ἐδ Vς in sesticulos colligarent postea comburen-
, ςn 'ut in horrea creterendum triticum meterem.
riemue spicam, ac tandem grana tritici in spica emittit, sormat, atque alit
167쪽
A . et 1 D- . rae maturae ab hominibus metuntur , ac reconduntur in suos usus. Possimus quoque conferre Evangelicam doctrinam cum grano Sinapis , quod cum sit ex minimis seminibus, reo tamen mandatum, plantam emittit quae in tantam altitudinem crestit, totque ramos habet; ut avibus suppeditare possit umbram, Ze loca apta ad nidificandum. Nec male idem Evangelium comparetur cum fermento, quod exigua copia miscet mulier cum tribus aut pluribus farinae satis , aliisve mensuris ἔ di quod tamen facit ut ingens farinae aqua subactae moles intumescat. Hisce similitudinibus usus est Iesus, apud multitudinem , cui rem clarius explicare consultum tunc temporis non fuistet i quippe quae vix tulillet dicentem regnum Messiae in terris i tum eo spectare, ut homines ad sanctiorem vitam adduceret; aut Judaicam Religionem mox esse ab andam, ut nova, cujus tunc temporis exigua erant initia, ei succederet ς aliaque
similia, quae faciebant ad laudem Evangelii, sed erant parum consentanea iis quae de Messa Ni de
168쪽
1 i. Aliam parabolam proposuit eis, dicens: simile est Regnum coelorum gra tio sinapis. quod accipiens homo seminavit in agro
31. Quod minimum quidem est omnibus semini bus :
verit . majus est Omnibus oleribus . he fit arbor . ita ut volucres eceli veniant, di habitent in ramis eius. 3 3. Aliam parabolam to quutus est eis. Simile est Regnum e lorum ferme to. quod aeceptum mulier stondit in farinae satis trihus . donec sementatum est
4. Hac omnia loquutus est Iesus in parabolis ad tu has :& sne para bolia non loquebatur eis :
dictum erat per Prophetam diem tem : Aperiam in parabolis os meum . eluctabo abscondita a consitutione mundi. 36. Tune, dimissis tur his . venit in domum : Ee acceserunt ad eum di p ii ejus, dicentes : Edissere nobis parabolam Eietanim
37. Qii respondens ait illi, Qui seminat bonum
semen. est Filius hominis. 38. Ager autem est muniadus. Bonum ver5 semen.
autem . filii sunt nequam. 3s. Inimicus autem. qui seminavit ea. est Diabolus. Nesis vero . consummatio actuti est. Messores autem Angeli sunt.
fructus. statim mittit taliacem, quoniam adest messsis. 3o. Et dicebat: Cui adii milabimus Regnum Dei Aut cui parabolae eompara
bimus illud 33 i. sicut granum snapis, quod, chm seminatum uerit in terra . minus est omnibus seminibus, quae hi in terra. 32. re, cum seminatum fuerit. adstendit. 8e fit ma ius omnibus oleribus. Ecfaiacit ramos magnos. ita ut
possint sub um ra ejus avesectili habitare. 33. Et talisus multis parabolis loquebatur eis ver bum a
prout poterant audire. 3 . sine parabola auiatem non loquebatur eis rseorsum autem discipulis suis ediserebat omnia.
de aeternitate Legum Mosis vulgo credebantur. Si e serme tunc solebat similitudinibus tetere, quae vidcbat rudium Judaeorum aures offensura; non ut occultaret id quod sentiebat, sed ne eorum indociles animos sine fructu statim a se alienaret; nam discipulis suis privatim interpretabatur quae in iis similitudinibus non intellexerant. Cui Iesu instituto recte aptaveris verba Pinis: U. LXXVIII, a. rinii in parasola ot meum, proloquar rcima ab mitto. Dimisiis vero audientibus, Iesus domum se contulit; ubi eum orarunt Apostoli ut sibi clarius interpretaretur similitudinem Ziraniorum, quam non fatis adsequuti fuerant. Quibus I us, qui serit, inquit, bonam sementem , ego ham , qui specie externa a vulgo non secernotanger est totus orbis terrarum. Bona sementis dicuntur ii, qui audito Evangelio credunt, exelus norma vivunt, & praemiorum Regni Coelestis propterea participes sint; zizania verolunt mali homines , ubique misti inter bonos , & ad quos Regnum illud non pertinet. Inimicus autem, a quo dixi clam sata frania, est Cacodaemon , qui, occultis artibus. homines corrumpit. Messis erit mundi finis, atque ultimum judicium, ac meliores Angeli. V a Tum
169쪽
MATTHEUS.C A p. XIII. JO AN NES. Auntii Amasis Christi XXXI. Praeenti II. MARCUS. LUCAS.
Tum demum, quemadmodum LIania colliguntur & comburuntur , dum triticum adsere turi sic mittam Angelos, a Patre acceptos, qui secernent bonos a malis; & malos quidem omnes conjicient in ignem, sive in locum in quo panas meritas dabunt, stultraque frement, eiulabunt & sortem tuam querentur; bonos vero intromittent in beatas aeternae felicitatis se des, in quibus ad instar solis sulgebunt. Attendant quae dixi, qui facultatibus a Deo acceptis recte uti volent, eaque intelligent. Ρossm etiam conserre Evangelicam doctrinam cum thesauro olim infosso in agro quopiam. qui thesaurus nemini notus sorte a viro praetereunte animadvertitur, nec clam auferri potest. Is ergo quamquam summopere gaudet a se inventum esse thesaurum, gaudium suum dis mulat, neque cuiquam aperit thesaurum in eo agro latere; sed quaecumque habet vendit, si necesse sit, ut agrum emat, eo animo ut clam thesaurum effodiat, ne sibi eripiatur a summa potestate, in cujus ditione ager est. Sic etiam decet salutis suae studiosos, ceteri; omnibus relictis, S, si ita res ferat, amissis, sibi comparare cognitionem doctrina Evangelicae, quamvis
nondum multis notae ac celebratae, ut ad eam mores suos componat. Idem si ab iis, qui angelium audiunt, ac amplectuntur, quod a mercatore quarente venales
170쪽
M. Sicut ergo colliguntur minia. 8c igni comburuntur . se erit in consummatione saeculi.
t. Mittet Filius homi nis Angelos suos: re colli gent de Regno ejus omnia scandala. re eos qui faciunt iniquitatem: . 8: mittent eos in e minum ignis. ibi erit ne-tus, di si idor dentium.
scut sol, in Regno Patris rum. Qui habet aut ex audiendi. audiat. 4. simile est Regnum Ccelorum thesauro abscondito in agro : quem qui invenit homo abscondit, deprae gaudio illius vadit, Ze vendit universa quae habet. Et emit agrum illum. s. iterum simile est Regnum Ccelorum homini negotiatori, quaerenti bo
6. Invenia autem una pretiosa margarita . abiit. de vendidit omnia quae habuit. Ec emit eam. 47. Iterum simile est Regnum Coelorum sagenarreissae in mare.& ea omni genere piscium congreganti. 48. Quam, cum impleta esset. educentes . eleg runt bonos in vati . malos autem foras miserunt.
s. sie erit in eonsummatione saeculi : exibunt Angeli . ec separabunt maialos de medio austorum; so. Ec mittent eos in ea
minum ignis : ibi erit fle- tus. & stridor dentium. si . intellexistis haec omnia 3 Dicunt ei: Diam. si. Ait illis: Ideo omnis Seriba doctus in Regno . Cciflorum. smilis est homini patrifamilias. qui profert de
ab Aipostolis an satis in aecumque audi quae docuerunt Moth i 's' ' ly qWisiumque Peritus est non eorum tantum