장음표시 사용
211쪽
I sis Q ADatis Christi XXXII. Praemii III.
Dudum credidimus & certis argumentis comperimus te esse Messiam, seu Filium solius vori ac viventis Dei. Reposuit Jesus: duodecim quidem tantum elegi Apostolos, e magna discipulorum turba; attamen unus e vestro numero, inimici instar, me habebit. Intelligebat autem Judam, cui Iscariothae cognomen suit , & qui ex duodecim Apostolorum numero cum esset, eum tamen erat proditurus, ut ex eventu intelligere postea licuit. CApuΥ XXXIV. Tertium Pascha, post Christi bapti nium Ormis ejus de ablutione manuum, si que quibus homines rὰ pol, sur. Gavitica ita, a Cacoda ne vexata, item mutus, Hujue agra curantur. NON multo post, Iesus, pro more suo, videtur se contulisse Ierosolimam , ad celebrandum Pascha, quod eo anno incidebat in Nonas Apriles, pro Judaico Calendario. Cum autem Iesus in Galilaea versaretur, ad eum venerunt Jerosolima Pharisaei nonnulli ac Logis pC2ti, ut ejus dicta ac iacta observarcnt. Hi cum vidissent nonnullos Apostolorum, minime a
212쪽
Post CnαIsri Bapti sinum. C A p. VII.
r. π T conueniunt ad eum Cac Pharisaei, re quidam
de seribis, venientes ab Ierosolymis. a. Et cum vidissent quocdam ex distipulis ejus , communibus manibus. id est. non lotis . manducare panes. vituperaverunt. 3. Pharisaei enim. 8e omisnes Judaei, nis crebro lavsrint manus . non mand cant. tenentes traditionem seniorum: 4. 8c a soro . nisi baptizemur . non eomedunt: dialia multa sunt. quae tradi ta sunt illis seruise. baptic mala calleum, te urceorram.& aeramentorum. Ec lecto. 6s. di nos eredigimus, re e gnovimus. quia tu es Christus Filitia Dei. 7o. Respondit eis Iesus: Nonne ego vos duodecim elegi Et ex vobis unus Diabo us est.
enim erat traditurua eum. m esset unus in duod ei m.
diem es: a. Quare diseipti' i tui transgrediuntur traditionem seniorum; non enim lavant manus tuas cum panem mandueant Ipse autem respondens ait illia: . Hymeritati hene prophetavit de uobis Isaias. di
s. sine causa autem e lunt me, docentes doctii-nas Ec mandata hominum.
s. Et interrogabant eum Pharisaei. Ze Seritae: Quare diseipuli tui non ambulant juxta traditionem S niorum ι sed eommunibus manabus manducant panem 6. At ille respondens. iuxit eis: Bene prophe lavi ε Isaias de vobis hyp eritis . sicut scriptum est :Populus hie labiis me ho
longe est a me: 7. in vanum autem meeolunt. doeentes doctrinas Et praecepta hominum l
datum Dei. temetis traditi nem hominum. baptismaiata urceorum. Ec ealteum. Ee
alia similia his facitis mulia
lutis antra manibus, mensae accumbere & cibum ita sumere , rem minime probarunt. 1 lent erum cum omnes Iudaei, tum prasertim Pharisaei , antequam cibum sumant , integrum utriusque manus pugnum in aquam immittere, atque eum diligenter abluere; quam consuetudinem Lege quidem Mosis non praescriptam, sed a Majoribus traditam, diligenter observant. Si in foro versati fuerint, domum reduces, quamvis nullius immunditiae sibi conscii sint, atta men quia i scii potuissent immundi quidpiam tetigisse. ante nihil edunt, quam manus ablue rint. lidem multa alia faciunt, nulla lege jubente, ac studiose abluunt pocula, hydrias, aerea vuli, & lectos. Cum liaec ellet consuetudo Iudaeorum, homines, millis ejus discipulis, Jesum ipsum postea compellarunt, quaesivertantque ab eo cur ejus discipuli, neglectis Majorum inititutis, illatis manibus cibum lumerent. Jesus intelligens quo animo hoc exprobraretur discipulis suis, pulcherrime, inquit. descripsit Esaias simulatores virtutis, quales estis , hisce verbis: Cap. X Xs X Pa r. hic popiatis ad me ore sim accedit, tali que suis me cola, sed a rus Ius a me essmmotus. Me reveretur ex pra ripis semipum ἐγώ didicit. Neglectis enim , ac perfractis legibus divinis, ab hominibus accepta diligenter observatis; qualis in ablutio hydriarum N poculorum, aliaque similia. Haecci-
213쪽
Naeccine vero est relistio, qua irritae fiunt Dei leges, ut humana instituta inviolata sint Moses jussit parentes honorari, & capite poenas dare eos qui parentibus male precati suissent. At vos docetis eum qui iratus patri aut matri dixerit se Deo vovere omnia , quibus eos juvare potuisset, seu jurarit se iis nulla in re benefacturum, eiusmodi impio voto, aut jurejurando teneri; nec patimini cum amplius ulla in re parentibus benefacere. Quomodo mani o i nem divinam perstingitis, ut quae vobis ab hominibus tradita sunt observetis ; aliaque multa id senus sacere soletis. Hisce dictis, Jesus ad se vocavit universam multitudinem eorum qui, discendi midio, eum sequebantur, & audite, inquit, attentis auribus quae dicturus sum, eaque in animos vestros demittite. Nihil ex iis, quae extrinsecus homines subeunt eos polluere, hoc est, minias b nos, minusque Deo acceptos reddere potest. Iis solis polluuntur quae ex eorum animo pr sciscuntur , hoc est, pravis cogitationibus. Quicumque existimat sibi iacultatibus a Deo acceptis utendum , ad dijudicationem veri, attendat, di facile intelliget quam vera snt quae dico & quo spectent
Postea cum, diluissa multitudine, domi Jesus solus esset cum Apostolis , ab hisce monitus cst
214쪽
Quare rems transgredimini m. na tum Dei. propter traditi nem vestram Nam Deus tit: 4. Honora patrem , te matrem . de . Qui maledixerit patri. vel matri, morte
s. vos autem dieitia ruuicumque dixerit patri. vel matri. Munus quodcumque est ex me, tibi proderit: 6. Ec non honorificabit
E irti tum Deistis mandatum Dei. pi opter traditionem vehi amas. Et diectat illis: Bene irritum facitis praeceptum Dei, ut traditionem vestram servetis Io. Moyses enim dixit Non ora patrem tuum . Et matrem tuam : Ee uui malediaerii patri. vel matri,
r. vos autem dicitiat si dixerit homo patri aut matri . Corban quod est donumὶ quodcumque ex me tibi profuerit: ra. 8e ultra non dimit titis eum quidquam facere patri suo, mut matri; 3. rescindentes verbum Dei per traditionem v stram . quam tradidistis:
ti s milia hujus modi multa facitis.
o. Et, convocatis Id se turbis. di ait eis . Audite, intelligite. I. Non quod intrat in os eoinquinat homi
2. Tune acredentes dis cipuli ejus, disetunt ei e Seis quia Pharisaei. audito verbo hoe . scandaligati sunt i 3. At ille respondens ait:
Cmnis p antatio, quam non plantavit Pater meus cce leastis. eradieabitur. 4. sinite illos : excisunt. & dueex caecorum: caecus autem s exeo due tum praestet, ambo in imveam cadunt. as. Respondens autem Petrus diait ei: Edissere n his parabolam istam.
di vos sine intellectu esti, i4. Et, advorans iterum turbam, diectat illis: Audi te me omnes .ec intelligiteris. Nihil est extra hominem introiens in eum. quod possit eum coinquinare:
homine procedunt. illa sunt quae eommunieant homi
i6. si quis habet aurea audiendi. audiat. 7. Et, eum introisset in domum a turba. Ca his terrogabant eum discipuli ejus parabolam.
est ea oratione offensos fuisse Pharisaeorum , qui eam audiverant, animos ; quasi ad disso vend is leges de cibis immundis, de abjiciendas doctrinas a Majoribus acceptas spectarent. Res ponati Jesus, plantas omnes a Patre suo Coelesti minime plantatas evellendas esse , quamvis ostenderentur hominum minus religiosorum animi; quibus verbis, obscurius significabat legum caerimonialium , quas minime aeternas voluerat esse Deus, rationem amplius habendam non esse, neque flocci facienda hominum instituta, quae aut nihil ad virtutem iacerent, aut etiam cum in pugnarent. Tum adjecit parum curanda cile audicia eiusmodi hominum , esse enim caecos , qui in via felicitatis duces se profitentur esse aliorum caecorum, quos in errorem secum abducunt, pro veteri dicto . quo dicitur caeus si Gicum duxerit , una eum Ego, det suras tu 1 veam. Quibus auditis , petierunt tamen Apostoli, quorum nomine loquutus est Petrus , ut sententiatu illam de eo quod hominem ingreditur, atque ex eo egreditur , clarius explicaret.
Iesus vero, an tam imperiti citis, inquit, ut quod dixi minime adsequuti sitis Θ
215쪽
Auntii AE alis Christi XXXII praetonii III MATTH EUS.C A p. XV.
Annon intelli itis cibo , qui extrinsecus ingreditur in hominem, per os , neminem posse
mosolo, quasi ex BDῖς Πλ δ' in IV eupiditas opum, doli, libidinς i
. seri si illotis manibus, aut simile quidpiam iaci ci ci . . . in . . o. -
-Hine Jesus discessit in tractum Galilaeae Tyrionum ti Sidoniorum agris finitimum. Cum eo
216쪽
Aunus retaris Christi TXXII. 'aeremi III.
in ventrem vadit, te in seressum emittitur
is. Quae autem proe dunt de Ole. de eoiae ex eunt, de ea eoinquinant hominem. 9. De mrde enim exeunt eogitationea malae, ho- mieidia, adulteria. fornie tiones, fulta. falsa testim nia, blasphemiae. ao. Haee sunt. quae e inquinant hominem. Non
lotis autem maniluas manducare . non coinquinat limminem.
xi. Et egressis inde te sua . secessit in partes Tyrite sidonis ιaa. Ec ecte mulier Cha nandia a finibus illis egressa
elamauit. dicens ei: Niserere mei, Dominest; David: .stia mea male a
erbum. Et aeeedentes 3 iccipuli ejus rogabant eum di-eentes : Dimitte eam: quia elamat post nos.
Non intelligitis . quia omne extrinsecus introiens ia
eum communicare; is, quia non intrat ineor eius, sed in veniatrem vadit, id in seeesuin erit. purgans omnes encas 1 o. Dicebat autem, quo niam qui de homine ex eunt. illa communicant Miaminem 1 . Ab intus enim de eone hominum malae cogitationes procedunt. adulis terti . fornicationes, homu
quitiae. dolus. impudicitiae. eulus malus. blasphemia, superbia, stultitia. a 3. Omnia tae mala ab intus procedunt. de com munieant hominem. . Et inde surgens abiit in fine, Tyri re sidci- nisi te, ingressus d reum . neminem voluit seu re, de non potuit latere; as. mulier enim statim ut audivit de eo. erius s-lia habebat spiritum immundum. intravit, ec pro ridit ad pedes ejus.
16. Erat enim mulier Gentilis, syrophoenissa genere. Et rosabat eum ut Daemonium e iceret de sciarius.
pervenisset , domum, in qua diversaturus erat , ingressus suum adventum cuiquam indicati vetuit; ne Ethnici ad eum concurrentes, invidiam ei crearent apud Iudaeos; nec tamen pintuit latere, quia fama ubique notum eum fecerat. Itaque Phoenissa quaedam mulier, cui erat tiliola a codaemone vexata, eum postea praetereuntem videns, ad eius pedes provoluta, or bat eum, Dominum ac Hlium Davidis vocitans, ut sui misereretur, curaretque filiam suam a coda mone in lam, & pessimis modis habitam. Quae mulier, cum in Graeca sit perstitione educata fuisset, prosapiaque esset, ut dixi, Phoenissa, vehementer tamen obsecrabat Jesum, ut Cacodamonem filiae suae corpore expelleret. At Jesus nullo responso eam dignatus praetergressus est; verum non propterea tacebat mulier , sed sequens constanter opem ejus magna voce Implorabat. Quare cum clamoribus suis esset molesta Apostolis, orarunt Iesum ut eam di- matteret; ne eos sequens clamare pergeret, quemadmodum faciebat.
217쪽
, mus Maiis Christi XXXII. Prae si III. MARCUS. L U C A S.C A P. VII.
Itaque conversus Jesus duo ei reposuit; & prius quidem, aequum esse eam exspectare donec filii satiarentur , lim AE, Judaeorum aegri omnes curati client ; neque enim cum rccic facturum qui cibum, alendis liberis destinatum, projiceret canibus vorandum. Posterius vero, semitium cste cumtaxat ad oves errantes Judaeae gentis; seu sibi in mandatis datum, ut Iudaeos tantum miraculis di beneficiis ad famorem mentem revocaret, non vero Ethnicos. Vertim mulier iterum ad ejus pedes accidens , ferto, inquit, mihi opem. Iterum reposuit Iesus, aequum non esse ut cibus liberorum I mjiceretur catellis. At mulier, non nego , inquit, aequum esse quod ais, Domine; nam catellis satis esse judicantur micae panis, quae sub mensam cadunt, cdentibus dominis; verum hoc unum abs te peto , ut post tot beneficia in JudaOs a te prosula, hoc quasi micam quamdam sorte ex eorum lauta mensa cadcntem, in me conlaras. Quibus verbas auditis, o mulier, inquit Jesus, de divina potentia ac bonitate, cujus sum minitier, magnifice, ut par est, sentis. Itaque fici quod cupis. N propter haec tua vcrba, illico a me e liliae tuae corpore Hectus est Cacodaemon. Ac sane mulicr, domum re dux ν
218쪽
MATTHEUS.C A p. XV. mus aetatis Cluisti XXXII. Praeconii III.
24. Ipse autem respon- 17. Qui dixit illi: Sine detis ait: prius saturari filiosi non esto. enim bonum sumere panem filiorum . Ec mittere eant.
Non sum Camissus nili ad oves, quae ρο-rierunt domus Israel. .as. At illa venit. dc ad ravit eum dicens: Domine adjuva me. 16. Qui respondens ait: Non est nonum sumere panem filiorum. & mittere canibus.
13. At illa diuit: Etiam 1s. At illa respondit. Domine nam re eatelli re dixit illi 1 Utique. Do
edunt de micis, quae eadunt mine, nam re catelli co de mensa dominorum sum medunt sub mensa de mu
18. Tune respondens Ie- as. Et ait illi: sus. ait illi: O mulier, ma- gagna est fides tua r fiat tibitieut vis. eo, propter hune sermonem vade, exiit Daemonium se filia tua. 3o. Et . eum abiisset domum suam. invenit puelpi sinata lam jaeentem supra lectum, est filia Hii . ea illa hora. rc Daemonium exiisse. 19. Et cum transisset i i. Et iterum . exiens de Iesus. venit secus mare de finibus Tyri . venit per Galilaeae: Sidonem ad mare Gali- lxx in inter medios fines Decapoleos. Ee adstendens in montem . sedebat
dum re mutum . di deprecabantur eum, ut imponat illi manum 33. Et, apprehendens eum de turba seorsum, mi sit digitos suos in auriculas eius. ει exspuens tetigit linguam ejus,3 . Ec suspieiens in C r- m. ingemuit e & ait illi Fpbphaia. quod est e ad perire. r. Et statim apertae sunt aures ejus . de iotu:um est vinculum linquae erus, teloquebatur rccte.
dux, invenit filiam suam, in lecto taeentem. & Cacodamone liberatam , quod comperit factum ea ipsa hora, qui dixerat Jesus. Postea protatus e tractu illo, Ethnicis urbibus vicino, ad oram Genesarethici lacus, in qua plurimum versabatur, rediit; re in Decapolitana quidem
ione, ad ortum ejus sita, commoratus est. Frequenter illic, in colle sedens, multitudinem docebat. Quo in loco cum esset, allatus ad eum est homo qui ex graviore morbo non modo surdus factus erat, verum etiam aegre loquebatur. Quo coram eo deposito , orabant Iesiam qui aegram attulerant, ut manibus impolitis eum curaret. Igitur cum aegro secedens auribus ejus immisit digitos, & saliva lui tetistit ejus linguam; non quas eo facto pollet homo curari, sed ut inconspicuam potentiae suae es caciam veluti oculis subjiceret, quod non raro solebat facere. Tum oculis in coelum sublatis ingemuit, humanae vitae mala in animum revincans, & hominum sortem miseratus; deinde Syriaco sermone dixit, aperiaris; qua voce j bebat os & aures aegri aperiri. Ecce vero, e vestigio coepit ille auribus, ut antea, uti, exim gua, impedimento quo laboraverat soluta, expcdite loqui.
219쪽
Vetuit autem Iesus cum aereum, tum homines qui eum attulerant, famam rei spargere; sedro magis talia evulgari vetabat, eo magis homines ossicii sui esse putabant benefactoris laues praedicare. Itaque omnes summa admiratione perculsi latebantur omnia esse ab eo facta miracula, quae a Messia factum iri praedixerat Esaias, hisce verbis: Cap. XXX V, 3. tune aures surdorum patebunt, ct lingua muta vociferalitur ; nam per eum surdos a viaire, de mutos loqui. Quamobrem ad cum magni concursus undequaque facti sunt hominum ad eum adducentium claudos, caecos, surdos, mancos, S alios multos aegros, quos ad pedes ejus sistcbant ut eos curaret. Quod ille verbo faciebat, ita ut omnes obstupescerent, qui videbant homines qui muti fuerant loquentes, qui manci esse integris membris, qui pedibus ini. mi S itantes ac ambulantes, & qui caeci videntes ; laudaruntque Deum, a quo Judaei tanta bcneficia, per Jesum, acciplabant.
220쪽
cui dicerent. Quanto autem eis prae ipiebat. tanto
; o. Et aecesserunt ad eum tuti ae multae. habentes secum mutos . excos , claudos, debiles. & alios muliatos : Ec projeeerunt eos ad pedes ejus, et euravit e x: 3 i. ita ut turbae mirarentur. videntes mutos loquentes . claudos ambulanistes . exeos videntes t re magnifieahant Deum Israel.
31. Jesus autem , conisvoeatis discipulis suis dixit: Misereor turbae. quia triduo jam perseum rant mecum, re non hahent quod manducent : c dimittere eos jejunos nolo, ne deficiant in via. i. Et dicunt ei disti ali : Unde ergo nobis in de
serto panes tantos, ut satu, remus turbam tantam 3
34. Et ait illis Iesua rQuot habetis pane, At illi diaerunt: sep tem. 8c paucos pisciculos. 3 r. Et praecepit turba. ut discumberent super te ram ;36. & accipiens septem panes, di pisces. Et gratias agens, fregit, te dedit dice pulis sui, i Ee discipuli de derunt populo. magis plus praedicabant 37. Ec eo amplici admi-
i. FN diebus illi, iterum I elim turba multa esset. nee hάberent quod mandu
eonvoeatis discipulis, ait illi, ix. Misereor super tur-ham : quia Mee jam triduo sustinent me, nee habent quod manducentra. de . si dimisero eos imjunos in domum suam. de selent in via; quidam enim ex eis de longe ven
4. Et responderunt ei discipuli sui , Unde illos quis poterit hie saturare Dianibus, in solitudine r. Et interrogavit eos rQuot panes habetis Qui dixerunt: septem. . 6. Et praecepit turbae diseumbere super terram the aceipiens septem panes . gratias agens fregit. Et dedit distipulis suis
ut apponerent. Ee apposue runt luctae.
ct Sadduc rum. Rethi uilam nouat, tibi curat caecum. Ini in agrum Casarea phil pis tam Io stiaris in via ab Apostolis, quem se esse purarent alii, quem etero ipsi Tum aperit eis, Ibi moriendum eqs, ct quasi causa renua dueui. Ciste A idem tempus, eum ingens multitudo, in solis Decapoleos locis, versaretur cum J se & Apostolis, nec in iis cibos, quibus indigebat sibi pollet comparare, adeoque neces le esset eam dilabi. Jesus ad se vocatis Apostolis; miseret me, inquit, hujus multitudinis, quae per triduum me continenter adsumta est, caretque nunc victibus. Si enim unumquem que jejunum, sicut nunc sunt, domum redire jubeam, vereor ne in ipsa via fame nonnulli i tereant, sunt enim qui ex remotis locis venerunt. Responderunt vero discipuli, qui, ut diximus, non animadverterant miraculum, quo quinque panibus ae duobus piscibus coena prathita fiberat quinque atominum millibus; se non intelligere unde in locis solis posset comparari si magna copia panum , ut tantae multitudini satiandae sussceret. At Jesus ab iis quesivit quot ipli haberent panes , septemque sibi esse responderunt. Quo responso accepto, jussit unis visam multitilinem humi discumbere: acceptisque septem panibus, Deo gratias, pro minre, egit, & coepit cos frangere, ac setissa dare Apostolis, ut singulis suum apponerent. Erant