장음표시 사용
71쪽
dibus repit, eademque aetas est quasi tempus matutinum, nam incipit primum exoriri cinacedere supra terram. Etas media bipes est, in qua homojamri pedibus4 cruribus uti potest.
Haec est meridies vitae humanae seu medium inter ortum occasum i .nativitatem, mortem. Senectus est occasus, ad illam cum homo pervem tuam jam descensurus est infra terram, quia seipsoni baculo solet inniti, hinc fit tripes. Pythagoras quatuor facit aetates, quae sunt rαῖ νεανίσκ γ, νέον η γερων. Varro quoque enumerat quemadmodum, Hippocrates, Pueritiam sic dictam, quasi pueri sint adhuc impuberes. Adolescentiam ab adolescendo, Iuventutem, quia juvenes robore uvare possim Rempubi virilem aetatem quasi licti sint a virtutes, seu quodvis regat in illis seneetutem Septem aetate constituit Iulius Pollux quae sunt m -
κιον , μνη- νηρ, γερων γ' προσβυ- . Sic quoque Astrologi ad numerum . Planetartim septem constituunt aetates. Primam asscribunt
Lunae ob humiditatem, mollitiem murubilitatem. Secundam ei curioqio scilicet apta est artibus litteris, quibus preest Mercurius Tertiam Veneri, in qua sese jam exserere voluptates mitillationes corporis incipiunt. Quartam Soli, quae quasi media sic Rex totius vitae hu-nname. Quintam Marti, in qua pro gloria, a ctoritate, opibus, honore pugnatur, veluti pro aris focis. Sextam Iovi in qua viget prudentia,aequatas optimaque Consilia Septimam, Sa D turno
72쪽
turno frigidam scilicet Melancholiam Morosam senectutem, si quid ulterius ascendit,id terum ad Lunam devolvitur, pueroru dona Ger-1hani nostri decem numerant aetates circumscriptas denariis annorum numeris, de iis extant
teriet VIah uolgethas. Fonfligh Iah stillestahis, Sechtυgh Iah gehet Alter an. Eiebenias h Iah greis, Actia gh Iab nimmer eis. Neunisgh Iah de hin ter qu, deri Dis gnari in Gi. Ut etiam propriam pronunciemus sententiam de termini. circumlcriptionibus, aetatem e istimamus quam convenientillimam esse, si secuti numeri septenarii distinctiones, item Magni Hippocratis sententiam, distribuamus t tam hominum vitam in quinq; geminos septenarios, ita nitiversim erunt Io aetates quarum
unaquaeque septem annorum circumscripta ponitur si Infantia ad annum septimum set)Pueritia ad annum decimum quartu. 3 Ado' 'escentia ad annum vigesimum primum Pubertas ad annii vigesimum octavum. s Juven' in ad annum quadragesimum nonum. 6 Pris
73쪽
mum senium ad annum quinquagesimum sextum Media senectus ad annum sexagesi
anum tertium. 8 Senecta decrepita ad annum septuagesimum. Harum aetatum haec sunt temperamenta I. Infantes c pueri humida sunt calida corporis constitutione. Humida quidem, quia quam maxime absunt a principiis genera tionum seminis dessanguinis, nempe quia membra habent mollia, lubrica, flexilia: Calida vero, quia dissiculter serunt inediam Fame vero a calore, quia plurimum desceleriter crescunt. Ita Hippocrates qui multum crescunt, hi calido abundant. Non movet nos, quod cruditatibus nonnunquam haec aetas obnoxia sit, somnoque longo morbis frigidis, quae frigiditatis videntur este indicia. Enimvero pueri per accidens Cruditates congerunt ob summam voracitatem, ingeriit enim plus quam queunt coctione evincere, hinc humorum superfluitast cruditas, somnus vero multus cst ab humores frigore. et Adolescentia ac pubertas videntur possidere aequalem hoderatam temperiem , quia nec
tantopere calent aut hument quam aetates praecedentes. Ipsique annorum decursu humor Zecalori non parum detractum est, neq; enim tantopere frigent, e exaruerunt ut senes. Quia noestillis tam magnus annorum numerus quo solo acquiritur frigiditas e siccitas. Breviter,non ita calidi aut frigidi sunt ut pueri, nec ita sicci aut frigidi ut senes. Non tam molles, lubrici ut puori, nec ita duri aut exsucci ut senes. Non in tam
74쪽
tam glabri ut pueri, nec tam hirsuti ut senes,sed in medio constituti utriusque aetatis. 3 Iuventus virilis aetas, quod temperamento sint frigidiusculo .sicciores, veritati consentit, nam quanto longius itur ab initio vitae ad terminum
extimum, tanto magis archi corpus, exsuccius
frigidiusque redditur, pereunte scilicet paulatim amicabili humore, calores quamquam magna sit latitudo hujus ipsius temperamenti, nam vel magis vel minus frigescit exsiccatur corpus pro diversitate causarum. Virilis aetas senectus adhuc magis frigidioris siccioris sunt temperiei scilicet quod aliud nostrum est vivere quam festinare ad interitum, veluti oleuin lampade consumitur paulatim, tandemq; immoritur flamma cita in corpore nostro oleostis humor a violentia rerum externarum depastus exhaurituri perit, tandemque penitus desit.
Hinc Aristoteles aliique Philosophi mortem definiunt extinctionem calidiri humidi.
Supersunt causae aetatum, quae vel internae vel CXternae. Interna est varia immutatio caloris humoris, qua corpus nostrum traducitur. Nunc
illorum sit bona pars, satis lauta copia, nunc mediocritas, nunc inopia Megestas, itaque eo nomine nunc corpus floret, i. e tas est puerilis, infantilis , ni in corpus in ambiguo constituitur, ea est adolescentia, nunc corpus inclinat ad debilitatem, quae caeterae sunt aetates. Ita sane est, gerimus in proprio gremio Zenonem , causam nostri interitus, fatali quadam necessitate
75쪽
properamus ad corruptionem Causae externae sunt sex res nonnaturales medicis dictae, de quibus prolixius convenienti loco, a quibus corpora nostra multimode immutantur Massiciuntur.
A P. XI. 1 fuemi sint calidiores maribus, aut iisdem imperfectior . Itemque: monstra naturae.
DIssertationem de temperamentis claudimus quaestione jucundissima, quam Macrobius lib. . Sed annorum etiam conviviis, Sympossis & suavibus amicorum Confabulationibus dignam judicavit, ea haec est Foeminae an
viri sint calidiores, tumquid foeminae quod Aristoteles libris prodidisse dicitur sint defcctus quidam, monstra irrores naturae,Virisq; multo imperfectiores. De Temperie foeminarum primo videbimus, deinde de earum dignitate Foeminas viris calidiores proniiciavit Scaliger Exercit 31. Mammae, inquit, uterus non possunt esse opera frigoris, a frigore sunt defectus a calore additamenta. Nunc foeminae mammis & utero instructa sunt, Viri non item. Et si haec sint opera caloris, foeminae erunt calidiores viris. Caeterum nostra est sententia, etia si
76쪽
nihil detractum eamus honori foeminarum feeminas non esse tam temperamento calido quam viri. Nam ut caligero hoc reponam Mammae uterus sunt opera quidem calo is, non tamen superabundantis, aut majoris, quam est in masculis Mares non minus uberibus sunt instructi
quam foeminae, foeminae tamen tumidioribus. Sed haec magnitudo non tam caloris quam materia abundantis soboles est. Ubi materies est copiosari sequax, ibi mediocris quoque calor enormari aliquis potest. Habent quidem cominae uterum, quo viri carent, sed habent viri, quo
carent foeminae, genitalia, inquam foris pendula. Apud Macrob. libro . at videre est, alias quoque rationes , quibus astruitur foeminarum calor, quae quia non tantum ornate ibi recensentur, sed, suas quoque oppositas habent sol
tiones , iccirco eo vos remittam , d verborum faciam compendium,
Caeterum quod viri calidiores sint oeminis, id hoc pacto ostendi potest, Quod movetur citius vehementius, id calidius est eo,quod movetur tardius Hebilius motus enim hujusmodi, de quo nos loquimur, n0n est, nisi calore, motus magnitudo a caloris magnitudine: iam masculi citius moventur de validius quam foemellae, masculi ergo Demellis calidiores Assi sumtum probo. In prim generatione masculus calcitrares moveri incipit mense tertii Foe- mellae no nisi quarto Masculus validissime quatit ad domum .creperrime sus commoVet,
77쪽
sceminae satis debiliter, satis raro. Masculus in
lucem prodit extra uterum circa trigesima ex-ram septimanam , foeminae nunquam ante qua
dragesimam a prima conceptione. Haec opera sunt caloris, alia quaedam causa vix fingi potest. Accedit hoc argumentum. Quod caloris est absumere, masculi plus absumunt sanguinis quam foeminae, quia hae menstruatim abjiciunt bonam ejus partem, quam nequeunt digerere ob imbecillitatem caloris, at viri nihil ejiciunt, sed omnia absumunt. Viri ergo foeminis calidiores. Verum enim vero non possumus , quin foeminei sexus dignitatem, perfectionem demonstremus, ac illam vindicemus ab atroci injuria, qua illi non ulli inflixerunt homines scelesta plane si-det,imo mostra hominum: quid enim aliud sunt,
siquidem ipsi fatentur se genitos a monstris simile enim producit sibi simile siquidem profiteri audent scilicet eminas monstra esse abortu praevaricationes naturae, quasi natura semper generando masculo intenta sit, foeminam Vero producat per accidens , quoties fine suo frustratur. Nos hanc gratiam lubenter Vatificabimur politii limo huic sexui Mevincemus rationibus, contra quas nulta in vidorum calumnia praevalebunt si Foeminas non habendas pro monstrissa Haud minus socminas perfectas esse quam viros, 3 Neque minus necessarias Naturam crebi ius producere se minas quam mares. Ad primum quod attinet mulierculas nec absolute, nec respective ad vi
78쪽
ros monstra esse demonstramus. Omne o strum rarimine ex accidenti producitur.Foerninarum nec rara nec accidentalis est prodi chio Foeminae ergo non sunt monstra Assumtum probo. Quicquid indies gignitur, imo sin-stulis horis , imo quod saepius gignitur , quam aliud ejusdem speciei ejus sane generatio non est rara. At ceminas quotidie in mundo nasci, quis tam est hospes qui nescit saepius nasci,
quam viros, postea demonstrabimus. Deinde Illius generatio non est accidentalis cujus determinatae, definitae necessariae sunt caussae, Sed generatio foeminarum caussas habet certas, definitas, determinatas. Non ergo fit per accidens.
Insuper. Nullum monstrum est perfectius eo, quod secundum. Sed foeminae multae sunt viris persectiores. Non ergo sunt monstta. Quis negaret, Artemisiam Reginam vel Aretham Philosopham vel Sybillam aliquam esse perfectiorem Corydone aliquo aut stupido,bardo, Polyphemo. Genitalium foras prominulorum praesentia non facit ut viri antecellant m lieribus. Ita enim caniculus aliquis praestaret animae homini, sed perfectio spectatur in corporis animique integritate. Secundo Foeminae quod sint aeque periectae ac viri,hinc videre est. Quod constat ijsdem partibus cssentialibus,tissedem caullas iisdem quoque dotibus accident
libus, quam aliud illud aeque est persectum
79쪽
Sed foeminis omnia adsunt qua maribus, seu euentiam spectes seu accidentia, Foeminae non minus quam Viri corpus habent a virtute plastica gemium ex sanguine Sc semine, ex carne, cute, ossibus, ligamentis membrisq; aliis coalitum. Qiud dum foeminis deest , quod viri acceperint in corpore pisam diversitatem enita sum, ut ante dixi, nihil hic concludere, viris quidem pudenda prominent, at foeminae intrale gerunt uterum , quo viri carent. Pulchritu- iine' specie corporis, foeminae plurimum pra itant saepe viris, eaque sunt forma, qua dicente Comico, vel lapidem ilicem adigere possunt, ut sese ament, qua camina ipsium nihil emendati
iis aspexit. Haec ferme propria laus est&commendatios ccminarum. Sed neque robore corporis cedunt foemina viris Romani scriptores litteris prodiderunt, Germanas scieminas olim
non minus quam viros in militiam abiisse . strenue fortiterq; pugnasse, siqua virgo minus italiter rem gestisset illam poenae loco, viro caruisse. Artemis regem Xerxem in bellum iecuta est, in quo ita se gessit ut rex exclamave rit Iupiter ex foeminis fecisti viros, ex viris foeminas ut nihil dicam , Romam aliquando ancillarum opera ab hostium incursu fuisse defen-lam. Nunc porro si videas formam, an- non foeminis consimilis est a lima rationalis intellioensatque Varis. Haec est summa perfecti homi nis, quam cum foeminae possideant , quis illas dicet viris imperse si Sed nec desunt se
80쪽
minae dotes munera animi, quibus se magnifice efferre solent. Non citabo ad testimonium Sybillas, non Sappho Poetriam, non illam quae in vulgus dedit centones Virgilianos . Videte Corneliam Grachorum matrem, cujus epistolas Gradicas latinas Cicero vidisse Madmiratum fuisse se profitetur. Vide filiam illam Scylle consulis Romani, quec Latine docta, parentem suum in Pleno senatu non tantum flexanima truditissima oratione defendit, sed a periculo capitis liberavit. Omnes hasce superavit Areth Philosophi Aristippi filia , in quam Graeci dicebant
commigrasse animam Socratis, quae non tantum
in Greco Latinoque sermone versata fuit ad miraculum , sed cin Academia Atheniensi mor lem ac naturalem Philosophiam publice docuit per solidos vigintiquinque annos. Inter auditores suos Philosophos habuit Litteris transmisit ad memoriam posteritatis quadraginta conscripta volumina omnis eruditionis copia reserta. Vixit vero annos septuaginta. Ite nunc per invidiam subtrahit sceminis gloriam eruditionis. Postremo idem fini serviunt vir ωkemina, seu spectes aeternam coram Deo felicitatem, seu familiae integritatem in Republica 3c domo, seu denique aeternitatem tropagationem speciei. Tertio Domino seque necessariae sunt atque viri, non tantum ut jam diximus ad complendam in civitate vel domo familiam,sed Mad opus naturalissimum id est ad generationem humanae sobolis, quemadmodum foemina