장음표시 사용
81쪽
EI MEDIC LIB. I. 6 omnino opus habet viro, ut lana intra sis viro necessaria est mina, vi si ignes ita extra se .Aristoteles hac de re enim ait mulieremelle animal quod generet intra se, virum vel cxtiale Viro mulier mutuas tradunt operas nec alter alterius auxilio carere nullo pacto potestum vidit virum progenerasse sobolem absque
fcinnama Quae de homuncionibus per artem d
coquendisnripsit Paracelsus, me sunt se ce se e germanae. Jubet ille semen mari in
phialam vitream, atque illam lento i ni tam diurovere, donec nascatur homulus aliquis, veluti quoque ex pane ad cundem modum in vitro digesto uicini osse elici putat verum sanguinem 5ed ut dixi, haec sunt figmenta mero absur clitates Revera igitur nullus vir generat absquer mina, Dennina iccirco viro est necessaria. Sic quoq; ex adversis scenaim viro opus habet. Br viter uterque sexus necessarius est ad speciei propagationem. Quarto superest ut demonstremus plures in mundo reperiri foeminas quam vii Os, quae thesis nostra ad vel sis frontibus concurrit cum pronuntiato Peripateticorum, qui volunt masculos primori per se produci a natura: f 'minas ex accidente, adeoque essem no irae. mare multo parciorem Dei narum numerum ponilia quam virorum. Reterea nos quoque honore mactamus lexum vitalem nec veremur pronunciare arsiorem locupletiorem esse naturam in propa a-tione foeminarum quam marium. Audite sustis nostras
82쪽
nostr rationes Principio si citari debeant ad testimonium muliercula obstetricantes, quibus Mec ars est in manu, quetque assolent in tabulas
referres curiose adnotare numerum nominaque insantum recens natorum, hae interrogat
fatebuntur triploimo quadruplo plures puellas nasci in mundum qua pueros. Hoc primum est.
Deinde natura consuevit recompensare in uno, euod negavit aut detraxit in altero. ceterum a ante monuimus, foeminas esse brevioris aevi,nec tam diu vivere, nec tam diu gignere quam ma , res Illae enim ante quinquagesimum annum, vero raro ante sexagesimum desinunt generare. Hanc imbecillitatem .vite: brevitatem ac generationis recompensat multitudo Individuorum Iccirco scemine quanto citius desinunt itequam viri, tanto plures sunt numero Hus rei cxempla obvia sunt in universo animalium genere, quaecunque longissimi sunt aevi, ea pauca sunt numero, quae aevi brevioris, illa plurima. Phoenix unicus est in mundo, cujus vita in tot centenos annos prorogatur, sic Elephantes , ic Cameli, qui diu manent in vivis Hero etiam
xenerant, non tanta numerantur copia, at vero
passeres, lepores, canes, sues, animalia brevistimae vitae numerosa admodum sunt, immenta illorum multitudo Tertio natura semper a tid, quod est optimum,at optimum est plures e se s cminas quam mares, natura igitur plures pro lucit foeminas Assumtum probo; optimum est socciem magis magisque propagari, alto' i quin
83쪽
quin natura semper conatur alterare speciem c. amelius propagatur species, si plures Lerint timum est. Hirius argumenti minor videns est-Nam ab uno masculo gravidς possunt fieri qua- plures flammae, quam primum una fert ut runa actutum inepta redditur. Hic quoque animalia bruta pro exemplis claris possunt. Conso cimus unum taurum satis esse inteoris vaccarum armentis, unum arietem toti tres ovium,
brutoriam contra unum masculum tot produxit stemmas,cur idem non eredatur 2 se' prosapia hominum Ut jam nihil dicam quamvis par esset numerus masculorum manarum in numero, insigniter diminui nume- Mars bellum absorbent, quibus foeminae hoc quidem evo sunt alienillimae Atque hic otii Hςm sinis estode Temperam hi , 'μ' η'ς qui
84쪽
Que aliis ingenitam , quae admirabiles rau-Dendas producunt actiones .Perrustrabimus pri- no exempla admirabilium operationum, deinde ante adscribendae sint temperiei,an Veros cultior alicui cauta. In hominum genere multi sunt, qui nequeunt ferrestridorem excitatum lima, vel dum cultelli acuuntur Scaliger in Exercit. deVascone refert,quod audito sono ne-Quivcrit se continere,quin urinam faceret pro
his Quis uescit multos est qui abominantur
caseum , butyrum , poma, carnem bubulam Galia duliorum genera Plurimi non possunt cr-re aspectum aut prie sentiam selis, glirium, lumbricorum, plurimi hominem nunquam ante V1-
sum protinus illictim vel amant vel odio habent, Gysi caussa ignorant, quod ipsum Martialis de se hoc versiculo testatur: Non amite Volusi, nec possum dicere; are, Hoc saltem possum dicere, non amo te. Populi syni: Marsi non tantu serpentibus
impune vescuntur,sed lorum morsus vulnera solo sputo prorsus sanat. In sanguine humano tam admirabiles sunt effectus,ut ad illos animus noster plane obstupescat. In solo sanguine humano latitat vis amorem conciliandi,qui nullo, inqua evo deleri potest. In eodem tam atrox Venenum delitescit, ut vel suo aspectu hominem interraciat. Annon nostra a late illud secretum in sanquine deprehensum est, quo absenti ali' quid
85쪽
quid signincari potest ad intervallum aliut tot
centenorum miliariu pacto vel unius momenti. elebris quoque harmato lexis, hoc est, cruentatio cadaverum, cum cadaver ad praesentiam
'ris sanguinem stillat ex vulnere. Deniq; haud agnoramus teste experieti multos proprio Quodam gener indolis instinctu potius ferri innanc quam allam artem, plus praestare in ea, uuae nature suae familiaris est,unico anno, quam aliquot lustris in alia Possum insuper non in
dio aut trimodio, sed ipso horreo ad metiri copiosissumam segetem conssimilium exemplorum brutis e plantis, cx metallis, ex mine alibus, nisi constituissem compendii acere tempus cla- Dorem. Nunc quaeritur, quae nam sit caussa ialectuum tam admirabilium Multi Medici rum lus, mancipia sensuum, cum nihil aliudiciant praeter illa , quae oculis videri manibus contrectari queunt, non aliam agnoscunt emciCtem causam, quam temperiem, quia scilicet haemost illis forma partis similam Caeterum hanc absurditatem alibi refutavimus, nunc hic sum-ciat demonstratio ineptam si temperiem adactiones has producendas. Unde sic argumetor.
Nulla causa agit ultra suas vires, sed dmiran- hae actiones sunt ultra vires temperiei tr temperies non est earum causa Assumptum p bo. Temperies nihil aliud est, quam dispontio primarum qualitatum, at cat' nihil potest, qua primo calefacere, secundari dissiipare, attenua re, coquere, eparare res diversas Ita frigus so-
86쪽
Ium trigefacit, congregat res diversas,constrinstit&c At praedicti effectus ab his viribus sunt liversissimi, multo excelletiores magis suspiciendi Iccirco sunt ultra vires temperamenti.
Qui subtiliores videri volunt inter Medicos, hi non quidem quatuor qualitatibus primis hos effectus asscribunt, sed peculiari lingulari cusedam proportioni seu rationi, per quam qualitates ipsae disponuntur miscentur. Verum tumulto minus dicunt. Nam haec proportio ni nil aliud est , quam respectus aliquis aut modus X
Predicamelo Relationis,qui omni agendi virtute caret. Nos igitur existimamus causa proxima
de genuinam est ἰδιοσυνκυσων, de qua ita censemus. Omnia inferioris hujus mundi composita sunt ex elementis si solam mentem exceperis, quae foris advenit Elementa inquam sunt principia omnium rerum, quas continet mundus hic clementaris. Caeterum in Elementis multa perspicimus, limo materiam, secundo formam, omne enim corpus naturale constat ex substantiali formi materia Tertio, qualitates quae sequuntur materiam , ut sunt densitas, raritas. Quarto qualitates quae sequuntur formas. Sunxque manifestae, primo quatuor, caliditas, o piditas alamiditas, siccitas. Caeterum actiones
admirabiles c defectus illius stupendi haud lucunt adscribi hisce qualitatibus. Promanant quidem a forma, sed forma non agit, nisi per medias qualitates. At per medias has qualitates naanifestas non possunt produci hi effectus, quia
87쪽
E MEDIC LIB. I. rnulla causa est vel nulla qualitas agit ultra proprias vires, ut jam diximus. Iccirco conceden
dae sunt Elementis aliae qualitates nonymae indicibiles, occultae, abs quibus haec opera proficiscuntur, neque credibile est Elementa,quae futura erant materia omnium rerum sublunarium, tam paupera esset nuda, ut non possiderent nisi nudas qualitates manifestas, quia non possunt vires suas exserere, ultra calefactionem frigefactionis. At corpora mixta debebant aliis multo excellentioribus actionibus pollere. Ideoque necessario fuerunt Elementis nobiliores qualitates, qua tamen nos nominare nec Possumus,nec
quales sunt penitus novisse; Ut formae ipsae Et
mentorum nos latent, sic hae qualitates nonymae a formis promanantes, utrasque non intelligimus, nisi ab effectibus V a posteriori. Iccirco quemadmodum nuper diximus temperiem esse dispositionem primarum, manifestarum
esse dispositionem qualitatum occultarum e --nonymarum. In temperanumto duo spectantur, materia&forma Materia sunt qualitates primae, forma est dispositio. Ita in ine smateriae loco sunt qualitates occultas Elemento rum, formae loco est dispositio Ideoque definimus συν uraria Dispositionem Qualitatum anonymarum, ab qua aettones peculiares illaesae pronciscuntur. Et quemadmodum temperici contraria est intemperies laedens actiones, ita 1dsosyncrasiae ψntrariatur mala propria tempe-
88쪽
ries, morbus occuliarum qualitatum, cujus rationes manifeste dari non possunt. me hic professi sumus de occultis Elementorum qualitatibus, illorum non nos primi sumus auctore . Sed olim Plinius lib. a. cap. 96. lib. a. cap. I. in eandem sententiam scripsit inquiens multa sunt in naturae majestate intus abdita. Et calig. Exerc. 218 sect . . sic habet is manifestas qualitates omnia velle reducere summa stimpudentia. Et se l. p. Qui ad manifestas clemen . torum qualitates omnia reducut ipsi nihil aliud sunt quam clementa. Nimirum non denegamus suos nectus qualitatibus primis. Sed velut sutor. non sapit ultra crepidam, ita nec illa ultra genium quicquam ultra quam vires ferunt, emciunt.
CAP. XIII. De .in re, imitari. P Artibus similaribus corporis nostri convestnit Sanitas Similaris, quivel temperie est,
C ἰδιοσυνκυσὶ Sanitas Dissimilaris est pro prium acci scias partium diminitariunt, quale cst pectus, caput, venter artus. In hujusmodi partibus immitaribus vel compositis, multa reperimus accidentia,magnitudin m numerum, figuram, cavitates, connexionem,situm, quibu S
omnibu si legitime idebit instructum est
89쪽
membrum, tum sua fruniscitur sanitate. Sicubi in aliquo labem sentiat aut defectum, Prorsus a sanitatis integritate recedit; omnia inquam haec accidentia simul conjuncta necesse est, ut probe sint disposita, si sarta, tecta esse coguntur. Atinius accidentis vitium potest suppeditare originem aegritudini, multo enim plura requiruntur ad integritatem rei quam ad Musdem laesionem. Veluti nuper temperiem Sc λο ν κυσίαν diaeimus coalitam x materiali formali, ita jam quoq; sanitatem disti milarem. 114-teria ejus sunt accidentia varia, magnitudo, numerus figura c. Forma est dispositio horum
Omnium. Neque anacia propterea sanitas dissisimilaris erit clas unum per se , quanquam constat ex rebus diversarum cate Oriarum. Haec enim omnia accidentia veluti materia continentur sub imperio unius formae, atque huic se submittit, a forma vero una re, qua libet fit una. Hoc fundamento detinimus sanitatem Dillimi
larem dispositionem variorum accidentium, quae naturaliter conveniunt partibus dissimilaribus ab qua actiones earundem partiti inculpatae porriciuntur. t de his accidentibus breviter dicam, Magnitudo unicuiq; membrosia est, quae si adfuerit sanum ipsum manet, qui nimis magnum nimisque exile habent caput, non sunt aestimandi sani. Ita numerus legitinius ie-brorum requiritur ad sanitatem , oculi bini, totidem aures, manus, pedes Arimaspi de quibus
90쪽
gitimus oculorum numerus , cum non habeant nisi unum oculum in fronte, Velut Myclopes. Sic Monosceli, vel Unicrures, vel sciopedes etidem Plinio nominati uno solum crure unoque pede sustentantur. Cavitates quoque: meatus convenientes Postulat Sanitas, hac lege minime sani sunt Populi stomi, accolae fluvii Gangis, quos Plinius refert ore carere .Figuram quoque convenientem propriam membra sana requirunt. Iccirco non sunt sanitatis illibata , quibus caput est acuminatum vel oblongum, itemque Valgi, Vari gibbosi Tunc porro superficiei levitas vel asperitas usta desinit esse, non eoo sanos aestimo, qui raucum perpetuo sonant ob nimiam asperitatem gutturis. Denique connexio partium facit quoq; ad sanitatem,ut unaquaeque pars Vicinae parti convenienter sit addita Postrem , ut debitum, quoq; situm in corpore obtineat, sic per naturam sanitatem oculos gerimus in fronte, non in occipitio.
CAPUT XIV. DE ACTIONIBV .HActenus visa nobis fuit Sanitas Sequuntur actiones,que: sunt quasi soboles, fructus ipsius sanitatis. Ad has enim Sanitas velut ad scopum collimat Anatomiciri Medici nostri actionem motum effectivum p rtis definiui, quae