장음표시 사용
51쪽
41 LOQUELA BRUTORUI, 1. rationali instructa Sint, nequaquam POSSint Sermonem aliquem rationalem Prodiicere, nam qualis anima, talia mens, qualis mens talis Sermo; Proinde Sermo manifeste indicat uod anima quadam intelligentiore, Superiore et perfectiore anima brutorum gaudeam US.
Quod locri ela brutorum Sit solummodo corporea et materialis, in genere Signisicans eoiruin animi affectioneS, quae multam alisnitatem ciam sensu illorum interior i retinent; et quod talis loquela, quae naturalis et commianis dicenda, etiam noSti ae loquelae intersper Sa sit; Scilicet quod Plurimas et oces
POSSideamuS, quae Per Solam et ar alionem et natiarum Soni ipsam aliquam a ectionem animi Salis natur aliter Significent et exprimant. LX. Quod auris, quae eSt Organtini 1 istienS SOni, Se ad receptionem ejus Singularissime uplicet, Sine qua applicationem titua discrimina sonorum Senti ά et percilii nequeant, Proinde quod auris totidem mutationes Stalus Subeat, et Sibi ipsi inducat, quot sunt disci mina Soni; uti uparet ex ejus mallei, incudis et Stapedis cuplicatione, quare uniciatque OIgano adcSSU debet et is altera et sui disponens, qualis est PaSSiaa et insatus,
ita etiam in caelei S OmnibuS Organis.
QMod unicuique organo sensor aeesse debeant sibi aetam motoriae qtiam SenSOriae, et quod SenSatio Pei agi nequeat,
si allerti tra deficiat, et nisi sit aliqua actio quae passioni Uel Sensationi coriwspondeat. Et quod actio organi fiat ex usu et natura, et quidem inscio intellectu; proinde quod sibi a Gigant motoria ex cerebello et ideatur mota eSSe, sibra mei'O Sen' Soria ex cereb ο; ita cerebellum et cerebriam in unoqtioseis OI gauo Sensorio regnare Midetiar.
52쪽
Quod omnis sonus mutationem Status Signem inducat cerebro, et quod Omnem ejus Substantiae tam medullaria quam corticalis, tam etiam utriuSque meningis Particia tam mOseeat et Nibret; imo ciuod sonus ipsum cranium ejusque ParteS et yibras, imo totius corporis in aluiuiam coutremiscentiam a te Proinde quod totum systema corporeum Nirium Soni ParticePS reddatur.
Quod Sonus particulariter ωibret et contremiscere faciat Partes cerebri, cerebellum et utramque mediillam; ac ipsum eorum corticem non nisi communiter, ut sonuS 0MSque harmonia nequaquam mutationem statias ipsi cortici in particulari queat inferre; Sed quod cortex ex mutatione Staltis communi Sui cerebri adpertiatur, et quidem ex usu, quid talis mutatio
Quod auditus et loquela quatenus totum cerebrum 6MSque ParteS PerrePtat et moseet, Secundum ejus SubStantiarum forminam suat, quae est ratio quod Cerebrum harmoniam Sonorum Sentiat, quae talis agnoscitur eSSe qualis est forma communis Seu Sitias et nexus, ordo et forma partium LXV. Quod auditus mirisce Serenet et purget, et in Ordinem suum redigat cerebriam, cerebellum, et φόum corPMS ejuSque et iacera; imo quod plura quae alioquin concrescerent et collaberentur, restituat; et quod Spiritum animalem Suo modo Pro- Πιο fiat, ut Cum Sanguine conjugium ineat, et quidem ab φεο cerebro per Sinus in Uenas jugulares, et a Menis jugularibus
usque ad regionem cordis; proinde quod aliquid ad et itam
animalem contribuat. Loquela enim et ejus SOnus est Feciss
53쪽
cujusdam contre niscentiae, quae tam liquida quam Solida perm adit; quae est ratio quod auris insculpta Sit OsSi Petroso, et ejus nermuS transeat per illam partem Cranii, ubi Sintis concurserunt , et ipse spiritus Per cranii Poros tranSeat.
Quod discrimina soni non existere nec distingui queant, nisi sit sonus quidam communia non discriminalias aiat articulatus, in quo et Stib cytio discerni queunt Singularia, nou SECUS ac quod nullus Nisus possit absque liamine communi existere, cujus revectu Omnia ista discernuntur, quae minus magisque itiminosa sunt. Talis SOnias datur Per uti mei Siam Criaratiam, quae est ratio quod auris OSSi Petroso et Porosissimo insculpta sit: tiam etiam quod instrumenta musica eo distinctiora, Pe fectiora, et magis Sotiora Sint, quo chordae affixae Sint mentiri et tabulae magis trementi, quae communem ex Se Sonum Pro ducit; sed quod communis ille SOnus, tili i 'Siam itiineu, ΠΟΠamercistiatur in sono singularitim.
Quod auditus immediate communicei cum cerebro per Her Mum Septimi Paris molliorem, qui quod ex cerebri medulla exoriatur, probabile est, Sed quod ejus portio durior cum medulla cerebelli, a qua oriunda esse et idetur; exinde suis, quod auris ad recipiendum sonum a neroo duriori, Sed ad Senaiam Cutandum a nerseo molliori, per sensibiles ejus et estibuli membranas, culindros et cochleas distributo regatur.
Organuni visus est oculus, Orbilae suae insculptus, sigura globosus, colore niger, fuscus, griseus, glaucus, caeruleus; ut praeteream palpebras et cilia, ipse oculus sex musculis promotu est instructus, quorum nomina sunt, musculuS attollens, deprimens, abductor, adductor, obliquus superior et inferior. Tunicae, humores et vasa ipsum bulbum constituunt; tunicae
54쪽
44 sunt plures, ut albuginea, quae etiam adnata et conjunctiva vocatur, in anteriore parte haeret et Oculum orbitae jungit; altera est cornea quae est pellucida et in lamellas dividua: tertia est Sciet Otica, dura, opaca; quarta est choroidea nigra in homine, duplici constat lamella; quinta est ut ea quae est pars anterior
choro ideae, perforata, Colorata, per Corneam conspicienda, convexa , in qua notanda sunt iris varii coloris; pi uilica quae est soramen rotundum in medio fere iridis: sacies posterior rixeae est nigra. Praeter haec observata sunt Sphincter pupillae pro contractione, fibrae ciliares pro dilatatione, ligamentum ciliare vel annulare pro molli vitrei et crystallini; insuper circultis arteriOSus et Uenosus et ductus riagri. Postea retina lunica tenerrima, albicans, quasi mucosa, expansio nervi optici circa fundum, Visus pars primaria. Humores vero Sunt aqueiaSSeu albugineus utramque oculi cameram replens, in quo uVea
libere quasi fluctuat, qui ccintinuo reparatur. VitreuS probabiliter ex vesiculis seu cellulis subtilisfiniis constans, partem po steriorem oculi replens, tunicae relinae contiguus. Crystallinus sere lentis Ormis reliquis solidior, lens crJstallina dictus, foveae vitrei ope tunicae lenuissimae inclusus, mox post pupillam libere quasi suspensus ejusque ope mobilis, ex mullis lamellis pellucidis ad ceparum similitudinem construx lus. Tunica
arachnoides vasculosa, crJslallinum et vitreum corpus cingenS. Ne Mus opticus retinam conficiens a latere nasi oculum ingrediens. Praeterea sunt nervi 3, 4, 5 et 6 parium Qtiod Oculus Sit organum ad receptionem modificationum aetheris, prout auris ad recePtionem modificationum aeris Sit con abricatum, ita ut ex oculi fabrica et forma inStrui queantuS quialis Sit natura modi calionum aetheria, tit et Nicis Sim, unum enim CorreSPondet alteri, prout caiisa inestrumentalis princi 'ali; talis corres Pondentia Nidetur eSSe, tit oculuS noualiter formari Potuerit, quam formatus est, ut omnem disierentiam et Narietatem modorum instientium recipiat, Sibi v-plicet, ad que SenSOrium Commune transmittat. Quod anima corylus suum et isti instruere Noluerit, ut Pereum Omnem Uarietatem mundi aspectabilis Liui infra se et Suae
intuitionis Sphaeram positus test, caperet; sine quo non incognitionem ejus Pe/Meuiret; tum etiam ut Sic non aliter Suo
55쪽
corpori Prospiceret aque omni Periculo imminente caseeret, qui
finis est omnium Sensationiam unise malis; tum elliam iit Suum intellectum Seu mentem rationalem Per viam POSteriorem Seu
senstium et cumprimis visus Perficeret; Praeter hos snes sunt etiam plures SpecialeS et particulares. Sed quod senSus et laus, quan is Sit Omnium SenSationum externarum Supremus et Perfectis SimuS , usque tam hebes sit, ut non nisi quam ultimos naturae e sectus, nec nisi quainformaS eo virn externas Seu figuras contempletur; et quod inf-ncta lateant et ejus acumen fugiant, et Solum PaucisSima pateant, et quidem haec admodum obscure et indistincte, et ta/ὶquarn contintia, quae PSi ratio quod inter' rri et causae corporum et Object mim Per Pluritim Saeculorum ea Perientiamini es tiganda Sint, et quidem Ope Scientiairum, quibus intellectus ad penitis intuendiam acuitur.
Quod ope at lis Opticae seu mic 'OSCOPiorum detexerimus quam in inita Nisum nostrum Ocularem lateant, i 'Sa enim minima inSecta quo 'um Nix iandyram Seu tit minimum punctum conspicati Sumus, MSque a Pa/NeI e quod SutS ne Vis, Masia, Sanguille, corde, cerebro, medulla, muScialis, OIganis sensuram, nutritioni et gerierationi dicatis, in Sti ucta fuerint: et quod globulus sanguinis rubri prius et is convictius in sinitas partes co/rtinuei'it, et plura: ex quibus induci potest, quod
etiam hae Pa tes, quae Litimae Sunt UiSMS inici OSCVici, etiam infinitas inino; es et integriam quoddatu SP Stema in Se complectantur; adeo ut naluia in Stiis minimis adhuc longe intra nostram e e te itiam OPticam Penitus abScondita lateat: sed quod donati simus Nisu qtio iam inferno Seu imaginatione quae adhuc penilius in formas i et iam objecta/Um Penel/wt; et quod Nisus intimus adhuc penitius; ita etiam reveclisee ad distantias, adeo ut quum audituS noster ad mediocrem distantiam se extendat, Ni , iis ocularis remeclisee ad im ite/lsam, ut ad ipsum Solem et Sidera. quod menS nostra rationalis SMO quSia adhuc ultra sidera, et anima, quae est ipsa intelligentia et Nisus purus, cognitione Sua non terminetur nisi Ciam ianMEI'So creato;quum enim talis disserentia Sit inter perfectionein auditus et perfectionem Uisus, qualis non foret inter Visum et intuitionem ψSius animae sibi relictae.
56쪽
Concludi etiam potest, quod visus minimorum animalculorum admodum acutior et penetrantior sit Nisu animalium majorum, adeo ut discernere queant ParteS, quas microscyliope aegre adhuc distinguere possumus: proinde quod illa mynima puncta nostri et istis tanquam inlegraS moles et Orbes conmiseratur, Super quos ambulant, quorum in Poris tanquam in antris Se abdunt, et ex quorum minimis indiseiduis suam alimoniam quaesitant, inibi Sua Osea Ponunt, et pullos excludunt; hoc ex necessitate eorum mitae et niatritionis naturali, et simul ex oculorum illorum exiguo diametro judicari poό se
Et quia mens nostra de objectis, nisi ministro Octilo, judicare nequit, de eorum Aura judicat ex et arietate lucis et umbrae, de magnitudine et mole ex distantia, de forma ex motu; et de harmonia ex jucunditate qua Nisus et animus a fficitur; inque his ipsa natura multis paraSangis artem excedit. Ex his Sequitur, quod mens ex Uisu judicans admodum
falli queat, si aliquid obscure patet, ex quo de objectis judicia stia format. Visus enim est minister et internuntius mentis rationalis, quam de mundo aspectabili ejusque et arietate informat.
Quot radii luminosi totidem sunt vires et exiguissimi pulsus et lactus, tametsi respeclive ad sensum lactus rudissimum lan-quarii nulli appareant, siculi nec modificationes aeris, at sine tactu nihil asscitur; Quo radius luminosior et intensior, eo sortior, quo autem minus luminosus, eo minore vi agendi pollet, et ipsa umbra prorsus nulla: quantae insint vires radiis solaribus, apparet ab essectu tam scilicet a calore quam ab irritalione membranae narium in sternulationem, tum etiam a repercussione visibilium ab objectis et speciebus in oculum , aque phaenomenis refractionis, et infinitis aliis. Quod imagines quae visum oculi producunt sint modo variationes luminis et umbrae, seu virium fortiorum et debiliorum inter se varie commixtarum, constat: inde exsurgit imago, seu species visualis, et objectum; ipsi etiam colores non sunt nisi variegationes luminis et umbrae, seu potius albi et nigri a radiis luminosis illustrali. Ipsa analogia lucis et umbrae, aut albi et nigri radiis illustrali, proinde forma externa et harmonia
57쪽
DE VISU. 47 producit species colorificatas, quoque major ratio albi quam nigri, eo flaventior usque ad rubedinem, quae ex aequo de utr0que participat, quo autem major ratio nigri, eo viridior et magis caerulescens, et sic porro. Ipsa ratio producit colorem, sed forma et harmonia nitorem et pulchritudinem, at colorum inter se harmonia visui jucunditatem.
Quod nulla imago repraesentari queat oculo absque lumine communi, sub quo sit, et in quo appareat id quod minus magisque luminosum ei qu0d umbrosum est: ita in umbra perit Visus, inque luce crepusculari debilis est, medio vero die illustri S.
Quod omne visum, objectum, seu imago mutationem status suo sensorio inducat; ei quod oculus se ad omnem objecti sui qualitatem ex se ipso disponat; sic ut sit in oculo a clivum Seu a Clio, quod passivo seu sensalioni correspondet, id apparet ex ipsa oculi fabrica, exque propria observatione quando imagines in oculum influunt; ex fabrica, pupilla enim est mobilis ope humoris ci 1stallini, utque ad omnem objecti varietatem actualiter moveatur, instructa est sphin clere, si bris et ligamentis ciliaribus, et ipse humor crJstallinus ex multis lamellis componitur, quodque livea libere natet in humore 3 lii eo, et humor aqueus seu albugineus perpetuo reparatur; Sic oculus se cinni objecto recipiendo per flatus mulationes mirifice adaptat. Quod mulationes status oculi sint tam generales, quam speciales et particulares, in genere mutatur Silus oculi respective ad situm objecti, quod fit ope sex musculorum, tum etiam quod palpebris superinduciis se ad partem obscuret, et elevatis omnem objecti influxuin tu legre ad millai: in specie mutatur situs pupillae, in particulari omnes minimae compositiones humorum tam aquei, quam crystallini ut et vitrei, nam hic ex vesiculis et cellulis subtilissimis constare putatur, praeter ipsam retinam , quae omnes vires influentes distincte recipit. Quod objecta visualia eliam mulationem flatus inducant
singulis fibris nervi optici, tum etiam singulis fibris medullae cerebri, et denique singulis glandulis corticalibus ; eadem enim vis quae humori vitreo et retinae insertur, etiam fibris exinde prolensis usque ad fibrarum fines communicatur; sed mutatio
58쪽
slatus per has vires inducta levior et subtilior est mulatione per
Quod radii visuales non ad certas aliquas glandulas corticales cerebri, sed ad tolum ambilum corticalem seu ad omnes liniversim glandulas enitantur, adeo nulla detur cerebri glandula, quae non uniuscujusvis radii visualis consors et conscia reddatur: similiter etiam unaquaevis si bra; nervus enim Opti-Cus post coalitionem cum socio in ventriculis cerebri majoribus in binos tumores. qui thalami nervorum Opticorum seu crura posteriora medullae oblonga lae nuncupantur, expandit, hi lha lami communicant cum omni substantia tam medullari quam cinerilia lolius cerebri, lobis enim ejus postremis seu limbis accumbit et adhaeret, si brae autem tu horum cerebri superioris lum eliam verticis collectae in quendam statutum cylindrum medullarem qui basis fornicis vocatur concentrantur, et exinde quoad plurimam partem super thalamos nervorum Opticorum se conjiciunt; ita totum cerebrum lana medulla re quam corticale Tadiorum visus particeps redditur. Quod nulla glandula c0rticalis sit, quae non ocellum quendam internum seu oculi instar repraesentet, nam glandula in ullimo termino si brarum est, proinde in ultimo modorum et radiorum tam visus quam auditu S. Radii visuales seu imagines visus cuivis glandulae corticali
mutationem flatus iam externam quam internam inducunt, siculi modi sonori auditus loli cerebro; nam glandula corticalis
est cerebrum in minima esstgie, et sensationem visus recipit, prout integrum cerebrum sensationem auditus. ii id radii visuales eorumque sigurae et formae, Seu imagines glandulam corticalem ejusque supersciem percurrant, Seque secundum ejus formam persectissimam seu vorticalem sinuent, et quod haec sinu alio ei mulatio communicetur omnibus
ejus si bris et vasculis; quae glandulae fabricam concinnant, proinde cum tuta glandula. Sed quia glandula corticalis perfectius adhuc quam oculia Sse ad oninem varietatem objectorum visualium recipiendam disponit, sibi ex propria p0tentia inducit mutationem, seque in aliam et imagini alluenti convenientem formam; haec mulatio quae est aclio ipsius mentis seu animae, sensationi visus ut pas-
59쪽
sioni correspondens producit id quod idea imaginalionis vocatur, et quae pars est memoriae, quia re producitur quoties glandula eundem statum iterum induit. Hac ratione imagines visus excolunt et producunt imaginationem, quae est sensus Visus internus; nec quidem quod imago visualis ipsam hanc mulationem inducat, nam glandula ad appulsum . radiorum modo patitur, sed quod ipsa ex interiore potentia active concurrat: ita acquiritur correspondentia, qu0dialis status mulatio tali imagini correspondeat. Exinde fluit, si imaginalio fortis sit, et in uno objecto haeret, ui et cogitatio, ex qua interior polentia activa profluit, quod tunc imagines visus non nisi quam levissime sensorium commune stringant, et vix nisi obscure appercipiantur, sic ut imago visualis non nisi quam superficialem quandam mulationem absque mulali 0 ne status essentiali inducat. . Quod Ornnes voces quae audiuntur etiam videantur, quod omnes imagines quae videntur eliam percipiantur et stant ideae, et quod omnes ideae quae percipiuntur etiam intelligantur, unde ideae rationales seu intellectualus; qua ratione objecta
sensuum externorum in objecta sensuum internorum transeunt.
Quod translatio radiorum seu modificationum aetheris, stat per sormam spiralem, illi translatio modorum soni per formam circulare ut, et quod sibi arum medullarium el nervearum fluxio etiam sit spiralis, ideo radii visuales dum a circumfluo aethere per oculum ejusque relinam, in si bras nervi optici influunt, per similis formae fluxionem usque ad glandulas corticales facili polentia et naturali sponte fluunt. Sed quod in glandula corticali in superiorem quandam flarmam seu in corticalem eleventur, dum scilicet circum ejus superficiem et per ejus compagem, quae formae est vorticalis, se coii sinuant. Quod glandula corticalis ex sua anima, quae inest, et est ordo, lex, Veritas, ipsaque forma, sentiat num imago simplex vel composita sit harmonica; quod harmonicum est, convenit cum ipsa ejus forma, quam imago percurrit, disti armonicum vero disconvenit, nam situm, nexum, ordinem, formam, Verbo Sta tum totius glandulae tam externum quam internum stringit, laedit, diruere conatur. unde aversatio, horror, injucundum, illa elabile, et tandem triste.
60쪽
Quod generi luimano deficiat sensus interior, quo a iiiiii alia bruta instructa sunt, scilicet sensus id agae, Seu ut resciant quae plaga mundi sit, per quam viam domum reditura, Sua prata et fluvios rena clura, quod noruni licet per aliam prorsus viam nec prius tritam et odoratam gradiantur: adeo ut sint tanquam magnetes vivi; lalis sensus ex forma ipsarum glandularum cor-licalium Oritur, quae vorti talis est, quae forma per fluxionem subflauliarum excitari nequii absque delerminalione polorum, circulorumque majorum et minorum, qualis conspicitur in sJste male magno; sed quod homines tali sensu careant, in causa est intellectus seu quod superiore quadam perceptione gaudeamus, quae ipsam a clivitatem glandulis istis indit, ut sensationes visus rite appercilitantur, intellectus hic non est purus, sed mixtus, proinde non allendit ad minima momenta objectorum vi
Sus, et ex Voluntate, non an lem ex natura seu intelligentia naturali gladilutae suae statum regii; hinc talis sensus non potest non deesse homini, et adesse brutis, quae nullo tali intellectu pollent. De
Perceptione, imaginatione et memoria, earumque
Voces quae audiuntur illico tanquam videntur, voces enim totidem repraesentant formas, quanti tales, qualitates, molus, accidentia, quae visui solent obvia esse; quae vero videntur,
illa etiam quodam visu interno seu imaginatione capiuntur, id est, percipiuntur; quae vero imaginatione percipiuntur, illa etiam ab homine intelliguntur: ita modi sonorum seu auditus transeunt in imagines visus. hae autem in ideas imaginationis, quae etiam materiales vocantur, hae iterum in ideas rationales seu in totidem rationes, ex ilitibus analytice connexis exsurgit intellectus: talis est sensationum progressio ab externis ad internas, ex quibus disserentias licet colligere. Ergo imaginalio est visus internus, qui correspondet visui
externo, Oculus enim est modo organum et instrumentum visus,
ipse genuinus visus residet in cerebro seu in sensorio communi,