장음표시 사용
131쪽
runt quam a legislatoribus constituta essent, similiter multa et gravissima philosophiae inventa multo prius hominum fama ObScure prodita esse, quam philosophorum essatis confirmarentur. Sic Thaletis placitum, ex aqua orta eSSe omnia, ad Homerum ali OSque Solebat re ferri ' ; sic etiam haec Sententia, unam ESSO Nim qua omnia natu 'a continetur', jam olim a Vatibus , qui vel in Graecia vel in Oriente de rerum natura Ce cinissent , videtur divinitus esse prodita ; deinde autem Eleam traducta a philosophis usurpari et explO- rari coepta est . Ad Orpheum eandem sententiam reserunt Neo Platonici : ο Θεολογος , εν έγ ίνετο , Ρησὶν , ut Proclus refert =; qui adeo hanc Eleatico rum et Pythagoreorum doctrinam cum Orpheo, Theologis et Chaldaeis facit communem. CujuS auCtori tas, quamquam parum fida, tamen ita probari potest, 3) Aristot. Metaph. I, 3. p. 645. D. E. Casauh.
- Hanc interpretationem confirmat ipsum Platonis judicium in Ρhilebo p. 3o, ed. Statb. quum alterum placitum Sua aetatemAXime frequentatum, εν καὶ π ολλοὶ εἶναι, similiter ad priscos refert : Θεων μεν inquit εἰς ιόνθρώπους δοσις, οῦς γε καταφαι-
οντων τῶν άεὶ λεγομενων εiναι. Hoc antiquitatis studio maxime ducis0let Plato , Deque a magistro Platone dissentit Aristoteles : cf.
Metaph. XII , 8. p. 7 4. E. Locum autem illum in Sophista jampridem interpretando explicuit Ampl. Groen vati Prinsterer ProS-οp0gr. Platon. p. 27 ; qui adhibet alterum Platonis locum ubi Heracliti placitum similiter priscis vatibus tribuitur, in Theaet. p. I 52, C. των
Ηρακλειτείων is, Io περ συ λεγεις , Oμηρείων και επι παλαιοτερων cf.
Brandis Comment. Eleat. p. 6 sq. Cousin p. 2O sq. arbitratur Pythagoreos a Platone signis1cari. 53 Proclus in Parm. Τ. IV, p. 197; cs. ibid. p. I l . Τ. V,P. 22Sq. ed. Cousin. Similia sunt quae Eumolpo tribuit Diog. L. Prooem. Seel. 3. cf. Suidas in Ορφεύς. Cud Vorth. Syst. Inteli. cap. IV , g Ι -
132쪽
Si existimemus poetas Jam dudum eadem illa obscure memoraSSe Et Carminibus esse Vaticinatos, quae
postea a philosophis disputata et rationibus explicita
Nam magnum prosecto eSt discrimen , utrum Sententia ipsa mentis Vi quasi numinis amatu, an vero judicio et ratione adhibita enuntietur plurimumque interest, non modo quid dictum sit, sed quo sensu dictum Sit, indagare , quum Saepe multos etiam philosophos videamus , quorum Similia feruntur pla cita , reVera tamen multum inter Se discrepantes. Quod discrimen veteres, qui literarum et philosophiae historiam nondum pertractaverant, Saepe fefellit , unde non raro antiquioribus attribuerunt ejusmodi placita , quae ab eorum mente et Studio abhorrebant. Deinde altera oritur quaestio de placito illo in Eleatica Schola pervagato, τα παντα εν εἶναι, quod inde a Xenophane ductum esse hoc loco praedicatur. Id autem quantum valeat diligenter examinandum est, De , quod multi fecerunt , Xenophanis Sententiam cum aliorum placitis Constandamus. Nam quum aliquod placitum per multos ejusdem disciplinae aemulos agitaretur . facile intelligitur, idem ab aliis aliter intellectum et de eo diversis modis disputatum esse : sal Sum adeo foret, quae Singuli, ut Parmenides, MeliSsus, Leno Sentirent , eadem inter Omnes Eleati os facere Communia , aut eX quadam rationiS formula , quam plerique usurparent, Singulorum Sententias judi Care, Itaque illud ευ εἶναι παντα licet generatim pertineat ad universam Eleaticorum scholam , ut quam Variis
modis potest explicari. Quale intelligitur το ευ Num
rum principium 3 an intelligitur natura aliqua ei
133쪽
subjecta P Quae autem dicuntur τα παντα Mundusne adspectabilis et rerum universitas 3 an elementa , equibus generata sunt omnia 3 an vis aliqua intelligibilis quae ad omnem rerum naturam pertineat Postea de his explicatius agemuS ; nun C tantum BP- pareat quam multiplex et incerta sit hujus loci interpretatio , et quam parum inde ipsa Xenophanis sententia essici queat. Audiamus Aristotelem. Hic plerosque alios frequenter laudans, Xenophanis non Disi raro facit mentionem; praecipuus locus est in Metaphysicis L. I, c. 5, Τ. ΙΙ, p. 648 E, ubi Ρarmenide et Melisso commemoratis, de Xenopha Dis sententia Sic prodit E ε ν ο ρα νγρ ς
ligitur, Xenophanem principem hujus placiti habitum
CSSC auCtorem, quale autem et: D intellexerit Deipsum quidem perspicue desiniisse; tantum dixisse tinum hoc o880 Doum. HOC Vero quum per Se non multo clarius sit, Aristoteles interpretatur addens , Mniveraeum coelum sive mumdum ab illo significari Haec interpretatio concinit quidem cum perVulgata Graecorum Sententia a poetis celebrata , qui Coelum mundumque universum Deum et Iovem praedicare solebant, ut Ennius in Euripideo illo versu ' :Advico hoc sublimo canden8, quom invocant omneS
6 Laudat Cicero Nat. Deor. II, 2. Cf. alterum Ennii versum in ejus Fr3gm. Column. IX, p. III. Lucan. Phars. IX, Vs. 598, Sqq. Galaxer. ad M. Antonin. IV, S 23. Valchenaer. Diatr. Eurip. cap , VI. P- έ -
134쪽
quod placitum a multis quoque philosophis adscitum et a Stoicis praesertim subtilius disputatum
est. Verum tamen tium idem Xenophanes Senserit qui in primis mentem a rerum Contemplatione a Vocare
instituit, merito dubitandum est; neque Aristotelis opinioni nimis oportet considere, quia hic in antiquorum placitis interpretandis saepius halucinatur Τ, quin etiam Parmenidi S rationem περὶ του οντος Si mili interpretatione depravasse videtur, ut alio loco a nobis OStendetur. Jam reliquorum Scriptorum testimonia si audiamus,
horum plerique quum ejus placita vel fama accepissent vel apud alios commemorata legiSSent, ea parum diligenter et explicite retulerunt; multi etiam , quibus sentiendi cogitandique aliqua tanquam DeceS-Situdo cum Xenophane esset, cum illius placitis sua confuderunt, ut Megarici, Pyrrhonici, Stoici, multoque etiam poSterioreS, quorum opera dubites utrum illustrata magis an obscurata sit antiquitas. Ex his igitur tenebris Xenophanis Sententia CODjectura eX-plicari vix posset, nisi lucem asserrent duoriam tes timonia auctorum qui diligentia et fide omnibus anteponendi sunt. Alterum in Simplicii commentariis, quae Sylva est veteris philosophiae, eXStat, duc tum, ut videtur, e perdito TheophraSti Opere ρυσικῆἰτορια inScripto , in quo antiquiorum philosophorum Sententias ita retulisse videtur, ut non minus inda
gandi studium quam judicii integritatem probaret , ejusque liber fons esset , unde posteriores plerique i
) Assentior Cl. Cousinio l. l. p. 77 dicenti: γ, Oti ne Saurait Rc- corder trop de cons1ance a Aristote, qui non seulement rapporte les opinions de Xenophane, mais en developpe et en commente les motiti. D
135쪽
hauserunt. Alterum Aristotelis Domine divulgatum est in libello qui de Xenophane Zenono et Gorgia inscribitur ; de cujus ratione et auctoritate pauca Sunt monenda β. Scripturae genus in eo hujusmodi eSt, ut nequa quam absoluta disputatio Videatur, Sed vel si agmentum a majori opere detractum, Vel commentarius eX eo genere quod hypomnematicum dictum memoriae tantum caussa literis solebat mandari '. Postrema haec opinio mihi placet tam propter libelli sormam quam propter orationis negligentiam , quae partim quidem librariorum culpae , partim vero ipsi auctori debe tur. Magna autem dissicultas ex eo Orta eSt, quod scriptorum , de quibuS CX ponitur, nomina in singulorum capitum fronte permutata sunt Sic capita tertium et quartum in omnibus sere libris Zenonis nomen habent inscriptum ; Lipsiensis tantum codex Xenophanem eXhibet auctorem, idque dudum Fabri cius '' et alii post eum probarunt quamquam in ipsa disputatione nullum hujus Dominis vestigium legitur, atque adeo Contrarium potius colligi posset ex quarti capitis initio, ubi sententiae summa eXplieita ait,
8) De hoc libello agunt in primis Tiedemannus, Geist d. specul. Philos. T. I, p. 143 sqq. Fiilleborn, Beyti aege Z. Gesch. d. Plillos. Ι, p. 63 n0t. et quos hic laudat; Brandis, Comment. Eleat. p. I 6 sqq. Cousin, NotaVeaux fragm. phil. pag. 93 9 In his commentariis praesertim antiquiorum opiniones con- Signare conSue erant. Insignis de hoc genere locus est Ammonii Hermiae περι ερμην. ed. Ald. I 503. in Lit. ΑΑ. sol. 2 : υ π ο μ ν η-
136쪽
auctorem ejus similiter atque Melissum statuere '
Quid enim J Si in hoc loco de Xenophane egerit ,
num par erat hujus sententiam ad Melissum , qui posterior fuit aetate, Comparari, an Contra oportue rat Melisso Xenophanem anteponi J Si vero de Lenone locutus esset, hanc cum Melisso conferri nemo miraretur , quum ambo et aetate et sententia paene pares essent. Sed probabile esset hoc argumentUm , Si elaborata unaque Serie connexa eSSet haec Scriptio; nunc autem apparet, eam non modo a l1brariis vexatam , sed , ut modo dixi, ab ipSo auctore negligentius et confusius, ut in commentariis, eSSO Scriptam: quamobrem nimiS urgenda haec DOD Sunt. Maxima autem de Scripti auctoritate quaeSti O eSt.
Nam etsi inter Aristotelis opera divulgatum et a Diogene Laertio '' in ejus librorum Catalogo memoratum eSt, antiqui tamen qui Aristotelem diligentissime lectitarunt, in Xenophane Commemorando , de eo silent unde merito de illius Domine dubita tur; sed hac de re ut certum statuere dissicillimum
est, id tamen facile potest probari, testimonii hujus
auctoritatem maXimi faciendam esse : nam quae a ceteris scriptoribus plerisque de Xenophanis sententia relata sunt si cum hoc loco conserantur, apud illos obscure et turbate memorata reperim US , 'triae hic multo clarius et diligentius sunt eX posita. Aia getur vero haec auctoritas Τheophrasti illo quod modo laudavi testimonio, quae ambo ita inter se Coraci nunt , ut alterum altero illuStretur et Confirmetur,
12) Diogen. I V, s. 22 ; quem catalogum nuper recenSuit F. N. TitZe, de Aristotelis operum serie. Lips. I 826.
137쪽
atque ambo adeo ex ipso fonte ducta videantur. Et diligenter considerantibus apparet in utroque vis quaedam integritatis , immunis illa ab iis maculis quibus posteriores interpretes multa Xenophanis placita depravarunt. Denique talia videtur esse argumentandi et judicandi ratio, quae Aristotelis ingenio admodum Congruens Sit; unde merito statui posse arbitror , hunc libellum nisi ex ipsius commentariis relictum tamen eX ejus Schola ad nos perVeni SSO. Dis praemonilis , deinceps ipsum hunc locum eX- ponemus eique Τheophrasti testimonium e Simplicio adjungemus, ut, ambobus inter se ComparatiSadhibitisque iis quae alii scriptores paSSim Comme morarunt , Xenophanis Sententiam quantum sieri possit diligentissime eXpli Cem US.
138쪽
arcessita putat Brandis , eaque a Xenophanis ratione aliena Videri: fateor , si in his verbis dubitationis vis inesset , utrum sit an Horasti; hanc vero significationem in hoc dicto noti magis agnosco quam in sequenti feci. cum dicit : εἰ ' μ ν ο Θεος ά άντων κρά- τις ον. MeliuS 1 Orta,Se Scriberetur, εἰ τερ ε ι, deleto τι, ut in Parmenidis dicto : εςιν η οοκ ε ειν ; quamquam utrumque εἶναι et ει ναίτι, Similiter ut μη εἰναι et μηδεν εiναι saepius nullo discriminea dialecticis usurpata sunt. Denique si dictionis concinnitas in his urgenda esset quod tamen non est , rectius ειναι deleretur : άδυνατον
φησίν, ει περ ε ι, γενεσΘαι. h. e. το ξιλικρινως ον γενεσιν εχειν, αδυνατον.
το γενομενον Non aliqua uasura intelligitur, sed id quod absolute nasci dicimus. ου τε γὰρ ομοιον κτλ. ) Diligens Scriptio p0Stularet το ομοιον
p 0Sset, ea ex ipso Xenophane expressa esse. Sed idem Verbum in hujus libelli cap. Ι, ubi de Melissi sententia agitur, usurpat :
cum tamen in ipsis Melissi verbis apud Simplicium relatis non occurrat. De Verbi ejus usu nonnulla reperiuntur apud Valchen.
139쪽
dip. T. VS. 865. Brutich. νομοι προκεινται υψιποδες , ουρανίαν δια Θερα τεκνωθεντες , ὼν ' O λυμπος πατηρ μονος. ταυτα- γὰρ απικντας κτλ. ) Secutus sum cum Brandisio lectionem codicis Lips. Vulgo hic editum est : γ ῖς ἴσοις ή ομοδεις. RectiuS ero etiam 1ta Scriberetur : ταυτὰ γὰρ απαντα ἴσως τοις ομοιοις υπαρχειν ; namque id, de quo agitur, est το ομοιον. Attamen utrumque το ομοιον et τι iσον ab antiquis dialecticis saepius consu- Sum est; Sic ParmenideS VS. Io 5 : ἡ κοει παντοθεν iσον ομως εν πειρασι κυρεῖ, dicit idem qu0d paullo ante ομοιον appellat. Pro απαντα ma lim άπάντη. Cf. Sect. γ. - Hi S autem Verbi S notatur ViS του ομοίου,
quod contrarium τω διαφορω , atque dialecticis dicitur id quod idem atque unum est, ti συνεχ , ut appellat Parmenides ; Melissus apud Simplic. Phys. f. 22, B : το γὰρ εν έον, ομοιον αει εωυτω. Categoriam hanc ita interpretatur Simplicius in Arist. Categ. ed. Velsit, Bas. 155 I. fol. 46, Γ. το iσον iσω iσον και το ομοιον
ουτ ὰν ἐξ άνομοίου το άνομοιον κ. r. λ. ) Dicuntur haec περὶ τουοντος; interpretandum quasi legeretur : ουτ ίν εξ άνομοίου άνομοιον
τὰ χείρω των κρειττονων.) Hoc in plurali numero positum respondet tribus illis quae praecedunt, εξ άσΘενες ερου το ἰσχυροτεθρον, εξ ἐλάττονος το μειζον , η εκ χείρονος το κρειττον.
140쪽
runt Brandis et Coiasin; sed quia ιτερὶ του οντος quaeritur an natum sit, non dubitavi lectionem corrigere transponenda particula Otho. Concinit Simplicius infra seci. γ. εἰ δε εξ α νομοίου γίγνοιτο ,ε Γαι το ον εκ του μὴ οντος. ParmenideS , α γενητον praedicans τοον , ait :τίνοι γάρ γίννην διζησεαι αυτου i
pro Vulgato : ενα φησὶ προς ηκειν αυτον, nisi quod φησιν correxi pro φησι. Idem autem dictum repetit Arist. cap. IV. κ. ρ άτ ι ς ο ν τον Θεον λαμβανει , τουτο δυνατωτατον και βελτιTον λέγοιθν. κοις ος γαρ Δὶν Θεος κ. τυ λ.) Haec ex antecedentibus apta Sunt hoc sensu : Si duo pluresve sint Dii, non possit unus omnium p0'tentissimus esse Deus ' nam singuli ut ceteris aequales, tales quoque forent, h. e. κράτιςοι in hoc enim Dei Dat dira cernitur. Idem his verbis declarat Simplicius : πλειον in γάρ φησιν οντων
oppon. ἐκοιο τω , ut in Sophoclis Oedip. Tyr. vs. 845 : ου γὰρ γερον οιτ αν εD γε τοῖς πολλοῖς ιιπος. Quam lecti0nem a Brutichio rejectam merito tuetur Hermarinus ad Viger. p. 228, ed. Sec. Θεου δυναμιν εiναι κρατειν. Plato Phaedon. cap. 28 : ου δοκει
Verba πάντων κράγισον ειναι e conjectura rescripSi pro Vulgato, και παντα κρατεισθαι εινα quod nemini, in libello tam depra-Vato , audacius factum videbitur. Fiilleborn haec verba delenda censebat; Brandis conjecit legendum : και πολλα κρατειν Θ m siναι, multa ita se habore ut regantur; Cousin, auctore B0iSSonnadio, legit : και παντα κρατεῖσ9m εν , ab uno omnia regi. Caeterum orationis concinnitas in his urgenda non est.