Philosophorum Graecorum veterum praesertim qui ante Platonem floruerunt operum reliquiae

451쪽

PHILOSOPHIA.

433sius versus δῆ*; hinc quoque lucem eius quam Solis esse saccidiorem. Eodem valet quod Achilles Tatius diCit: αποσπασμα α την φησιν ηλίου δὴ - ; etsi haud probabile Empedoclem ipsum tali appellatione usum

eSse. Eandem sole minorem illi habitam esse , notat Laertius δ34. Denique ut solem juxta extremam Coeli Oram volvi, ita lunam terrae exiremitatem veluti stringere

dicit A. S. E scriptorum testimoniis probabiliter col ligi licet, eum intervallum quo sol a terra distat dia plum fecisse ejus quo luna a terra distat δῖβ. Hinc Si non Verum, tamen veri haud dissimile, quod ori genes qui appellatur in s ιλοσοφουμDοις scribit: Em-

'Eρατοσ 9ενης τον ἡ λιον α7πεχειν τῆς γῆς κτλ. Eadem in Stobaeo Ecli. Pliys. I, 27, 9 566, sed de Empedocle contrario modo: διπλάσιον απεχειν την G. ἀπο γῆς γ Ire ρ απο Ἀηλίου. quod absurdum. Attamen utrumque per-Versum puto, et nisi illi sic scripserint, sic certe scribi oportuisse censeo: διπλάσιον ἐπεχειν τον et λιον ἀπο Τῆς γῆς ' περ τὴν σελίγνην. Non enim comparari solent lunae a terra ejusdemque a sole intervalla, sed utriusque solis et lunae) distantia a terra ut medio mundi. Et quo facilius sic legendum eredas, qUae Sequuntur οἱ d7ro Tost ν ιιαθρημάτων Οκτωκαιδεκα7πλάσιον κTλ. ad distantiam, qua sol et luna a terra absunt, spectant. Aristarchlamen im Samium signi sicari probabile est, qui in libro περὶ ιεγεθῶν καὶ drico στημά cων docet, intervallum quo sol distat a terra decuplo majus esse eo quo luna ab eadem distat. Eodem spectat Eratosthenis ratio quae deinceps aspertur.

452쪽

DE EMPEDOCLIS

pedoclem Statuisse, terrenam regionem lunari circulo terminari; ultra hanc omnia e SSe puriora δ)7. De astris dixit, eSSe πυρινα, εκ του πυρωδους οπερο αιθηρ D εαυτφ περιεχων εξανεθλιψε κατα τὴν πρώτην διακρισιν διακάσμιη νῖ). i. e. ignea esse, conflata ex ignis particulis aethere Susceptis, quae hujUS COmpreSSu emi Cuere. Stellas autem inerrantes extimo aetheris globo insiXaS CSSe, κρυσταλλω συνδεθθσθα, Sicut et alii Veterum opinati sunt; errantes vero libere vagari δῖ'. Haec de corporibus Coelestibus, quibus nonnulla, quae vel ad horum motus vel ad alia in coelo apparentia pertinent, SubjiciemuS. De anni temporibus quid censuerit, supra vidimus ἔδμ; de diei et noctis conversione hoc addendum : Doctem effici credidit tum terrae umbra solis lucem OCCultante, tum noctis sive Crassioris aeris Orbe in lucidi orbis locum succedente ἔμφ. Solis defectum fieri ostendit eo quod lunae interventu Solis radii arcentur terraque Obumbratur ἔμδ. Ventorum diversos satus eum ab eadem duxisse

i3 Origen. Philos. c. 4, infra memoranduS. 138 Plutarch. Plac. phil II, 13; Euseb. Praep. Eu. XV, 3o; Stobaeus Ecl. Phys. I, 2b princ. p. 506. cf. Achilles Tat. in Arat. XI; Galen. Hist. Pl1il. XlIΙ. cs. Parmen. vs. I 37 sq. et ibi comment, P. I 24. 139) Vid. supra p. 423 sq. 14oὶ Illud ipse dicit Vs. 197, ad q. l. cf. comment. p. 222; hoc Plutarchus in Strom. supra Cit. P. 423. 141) Vid. Emped. Vss. I94- I96. cf. Stob. I, 26. P. 53O. In Stobaei Eclogis caput de Metooris I, 32) intercidit; hoc vero partim suppletur IO. Damasceni excerptis e cod. Flor. quae Stobaei Anthologiae subjecit Gaissordius, P. 8, ubi praetor alia Empedoclis placita de

Vento, Pluvia, rore, ni Ve, grandine copiose enarrata leguntur. Istius tamen

453쪽

PHILOSOPHIA.

435 Caussa atque temporum Varietatem, Cum per Se Pro habiles est, tum olympiodorUS docet: τι τὸ κανουν τοὐς ανξμιους λοξην κύνη ν; οτι ου τὸ γεῶδες καὶ το πυρα)

κMiς ωρτο, αλλ' ὁ κυκλω κρινουμενος αηρ δ' . Quae hic appellantur το γεώδες et το πυρώδες, eadem Sunt quae SVpra το ἀερωδες et το πυρί δες, i. e. Oppositae

coeli plagae, altera frigidior et crassior, altera calidior

et Serenior; quibus adversus se invicem tendentibus estici transversum ventorum statum, aeria vi ingrUente boream, igneu vi, ait Strum: quOS ambOS prae Cipuos ventos faciebant veteres, Zephyrum et Eurum alterum boreae, alterum austro adjungenteS δμδ. Pluviam ex Empedoclis sententia nasci Congruum est, non eo quod aer densior factus in aquam Cou-

Ioci nullam rationem habui, quia liquet mutilatum esse, eaque, quae Empedoclis nomine ibi memorantur, perperam huic attributa. Indicat hoc ipsum initium quod tale est: 'Eμπ. εμπτωσιν φωTOς εἰς τεφος, καὶ μεν ἀποτελεοῦν ἴταρωσαν τὰ τέφη, δμβρους δὲ διαχέαν, χαλαζαν δε πιλῆσαν, χιονας δε συμπεριλα ιβανόμενόν πώ που ἀερώδους, λο δε τε ς υγρας καὶ ατμωδους ἀναθ Duιάσεως) υετους καὶ δροσους καὶ πάχνας κτλ. In

his nec sententia nec structura verborum constat; structura talis esse debebat: ' EA. gr. ἔμπτωσιν φ.ε. . πνευμα ἀποτελεοῦν παρωσασαν Tis τε φη--

et similiter porro διαχέασαν, πιλ 1 σασαν, συμπεριλαl ιβαν0bιενην. At quae ista sententia est 3 omnia haec essicere zmγν εμπτω Iών φωτος εἰς νεφος, absurdum. Liquet in his lacunam e8se: 'Eμπ. ἐμπτ. φωτος εἰς τεφος . . . 'καὶ πνευμα ι ν αποτελειν κτλ. Priora verba pertinent ad Empedoclis sententiam de sulmine, quae explentur Verbis Stobaei cit. pag. 43,. not. 35O. Quae sequuntur, ex Aristotele petita sunt, et sic sere supplenda: Ἀριστοτε λ ς To καὶ καπνωδες φησιJ πνευμα μεν ἀποτελεοῦν κτλ. Vid. Aristo t. Meteor. I, C. 9-Ι2, unde multa Verbum de verbo expressa, et II. 4.

i4 u) Olympiod. in Aristot. Meteor. Ι, i 3. s. 22 B. i 43) Vid. Aristo t. Meteor. II, 6. p. 437 A. Theophrast. de Vent. C. 2. p. 758 ed. Schneid. cs. Ideler Meteorol. Vett. P. 63.

454쪽

DE EMPEDOCLIS

vertatur negabat enim elementa aliud in aliud mutarii , sed quod, condensato aere et CompreSSO, a IURO semina quae illi insint colligantur et eliciantur. Sic acceperunt quoque veteres, ut Simplicius et Philopo-Dus, hic quidem ita disserens δ' - : οταν δs γωηταεξυδατος ἀ-ρ ἡ εξ αερος πυρ καὶ εμπαλιν , ου μυεταβαλ'

μιαν ἡ θη ὁ ἀηρ, το Dυπαρχον πυρ καὶ συνεχομιενον χώρανευρηκὸς εκκρίνεσθα hoc ad fulmen Spectat). παλιν δε οταν πυκνωθη ο ἀηρ, τα υδατια τοι Βυπάρχοντα καὶ διEσπαρ- φνα is αυτω τη θλῆξι τη εκ πυκνώσεως εξοιαοντιζε αεκπυρηνι ομιενα in baCCas Sive guttaS CONNETSM. Haec sive ab ipso Empedocle explicita sint, Sive e doctrina ejus essecta, Certe Congrua Sunt ejus placitis. Grandinem quomodo formari putaverit, etsi a Demine animadversum, colligi tamen licet e Plutarchi verbis supra ex Eusebio relatis ἔμβ, unde esticias, eum grandinem putasse frigidioris aeris vel humoris guttas calidae coeli plagae immersas et caloris vi CongelataS. Quae ratio haud multum a vero distat λ si .

Denique de fulmine quid censuerit, docet Aristo

sic explicat Alexander Aphrodisius ἔμ': πυρ τι is τοῖς

455쪽

cum contendenda haec Stobaei, dicentis, fulmen ex Empedoclis sententia esse εμπτωσιν ζωτος εἰς νεφορἐ ιργοντος τον οι εστῶτα αερα, ου την μEν σβEσιν και τὴν θραυσιν κτυπον απεργαζεσθα , την δε λαμψιν αστραπεν, κεραυνον δὲ τον τῆς αστραπης τινον δμ9. Putavit igitur, fulmen esse ignem nubibus injectum, a Solis radiis derivatum; quamquam dubitari potest, num ηλιον hic proprie usurpaVerit an univerSe, ut interdum, appellaVerit ignem aetherium; hunc ignem de Super ingruentem Oppositas nubes Scindere, eju8que ardorem fulgur facere, Si vero vehementior sit, fulmen; oppreSSO eo Vel eXStincto, fragorem vel stridorem edi, quod tonitru esse. Similiter Lucretius λ SQ

. . . Ubi O Πube in nubem xis incidit ardens Fulminis, haec multo si forte humore recepit Ignem, continuo magno Clamore trucidat: Γt calidis candens serrum e fornacibus olim

Stridit, ubi in gelidum propter demersimus imbrem.

5 26.

De terra et mari; G Saxo , SalE , magHElct. Haec de rebus Coelestibus; venimuS ad terram,

456쪽

DE EMPEDOCLIS

quae, ut Supra vidimus, imum sive medium obtinuit mundi locum. Principio haec erat humore per mixta, ut esset inflatilis lollus, innabilis unda; deinde vero tum cingentis aeris Circumactu COm-PreSSHque Condensata Jβδ, tum, postquam sol illuxit, hujus ardore usta, humorem Sudoris instare misit; sic humida ab aridis, mare a terra SeCretum Hinc Empedocles mare vocavit ἱδρώτα τῆς γης δ β '; ad poeticam dictionem commode, ad phySicam rationem parum apte, dicit Aristoteles ἔβ δ. Empedo Clem tamen hae ratione Usum eSSe Don modo ad Originem maris, sed etiam Salsum eiuS Saporem CXplicandum, ex eodem discimus, dicente: ενιοι αυτών τύναρχαιων) θερμιανομιενης φασὶν υπο του ηλίου τ;iς γης οἱον

457쪽

PHILOSOPHIA.

κίδι γαρ o ιδρως αλ ρος ' β'. Etsi hic Empedocles Don Dominetur, SignifiCari tamen apertum est, uti iam Alexander animadvertit ββ. Talem Vero argu mentationem fatendum eSt magis poetae CSse quam physici. Caeterum quamquam Sal SUS Sit mariS Sapor, tamen eidem dulces quoque particula S ineSSe ani madvertit, licet adeo tenues ut sensum fugiant; his pisces ali 7s6. Ut autem diversa elementa per porOS inter Se Commeare et in mundo miSceri, Sic in terrae quoque visceribus et sub maris fundo aetherem et i aDem

latere censuit IS Z: Cujus rei indicio esse tum pleraque e terra nascentia, tum Calidos fontes, quos calefieri di

xit ignibus subjectis solo per quod aquae fluatit ἔβη. Praesertim vero igni tribuit durandi et congelandi

154 Aristo t. ibidem. ΙΙ, I. P. 426 D.

i55 Alex. Aphrod. in Meteor. h. l. f. si A. Graece ed. una cum Joannis Gramm. Comment. in Post. Analyt. Ven. I 534 . In eodem Alexandri Commentario p. 4I ed. Lat. Ven. 156 i)haec leguntur: nostendit modo Aristos teles) quod non recte utique dictum est, terrae Sudorem O88e mare; . nec sic quidem accedit illud fieri, quemadmodum aqua colata per cineres, nsicut dixit Empedocles. V Perperam: nam posterior opinio ab Aristotelel. I. manifesto ab altera distinguitur. Itaque melius istud s sicut dixit Emp 'interponatur post verba: s sudorem esse mare ' Locum hunc Alexandri in Graeca editione, quae nunc non est ad manum, inspicere Sum Oblitu S. i56) Aelian. Hist. Anim. IX. 64, qui addit: καὶ τὴν αἰτίαν του δετου εν γλυκαοτομνενου φυ κένως qualem tamen caussam hanc diXerit, non memorat. Idem placuit Aristoteli aliisque, quos citat CronoV. Animadv. in h. l. p. Iosi 5 scs cf. Basil. M. IIcXaemer. VII, p. 67 B: χαψεώ

458쪽

DE EMPEDOCLIS

vim. ut Aristoteles auctor est; hin C Sa Xa, SCOPul OS, lapides, credo etiam metalla, Caloris vi formata esse δ59 et subterranei ignis aestu Sustentari pula Vit: κρημινους και Otac πεδους καὶ πEτρας υπο του πυρος του εν βαθει της γης εστανα και o EZEσθα διερειδομενα φλεγμανοντος λβ Q. Pariter et sal Solis ardore Concretum, ut in VerSuejus legitur I I. Magnetis autem ferrum ad se trahentis vim ex plicuit e ratione pororum, dicens, eo quod utriusque απορροπι et ποροι inter Se Congruant esset, ut se invi-Cem appetant. QuUm enim magnetis απορροαὶ in ferrum influentes aerem poros ferri obsidentem remove rint, tum ferrum VicisSim magnam emittere effluxionem, eaque ipSum Simul ad magnetem rapi λ si . Huc Spectare videtur, quod J Sellus scribit: Empedoclem uti et Anaxagoram et Democritum de lapidum virtutibus eurumque Caussi S CXI OSutSSO Jqβ. Nam praeter ista, quae attuli, nihil hujus generis apud veteres memoratur. Haec de terra rebUSque terrenis; porro de variis animantum generibuS agendum.

459쪽

PHILOSOPHIA.

Do plantarum et animalium ortu ac formaliono. Veniendum igitur ad mollia ferrae arva , e quibus ut e fecundae matris gremio OmneS naturae re S, Planta S, beStia S, homines, Orta esSe, Communis fere fuit vetustatis opinio, quam Empedocles quoque tenuit. Quo autem ordine et qua ratione Varia rerum genera procreata sin X erit, declarabunt Lucretii xersus, qui

in hoc Empedoclis vestigia legit. Ita ille:

Principio genus herbarum viridemque nitorem Torra dedit circum colles: Ut pluma atque pilei primum setaeque Creantur uadrupedum membris et corpore Pennipotentum, Sic nova tum tellus herbas irgultaque primum

Sustulit. - 16 4

Similiter Empedocles primas omnium rerum planta Set arbores e terra nata S Cecinit, priUS eliam quam Sol illuxisset, ut tradit Plutarchus δqβ: 'Eμπεδοκλῆς πρώτατά ν ζούων τα δενδρα εκ γῆς αναJυνά φησι, πριν τον ηλιον περιαπλωθῆ α δ qq, κίει et D ημεραν καὶ νυκτα διακριθή-

164 Lucret. V, 78i-789. Etiam Empedocles ipse frondes cum plumis et pilis comparat VS. 223. i 65) Plutarch. Plac. phil. V, 26; Galen. IIis t. phil. XXXVIII. Meminit quoque hujus placiti ΤZetetes in IIesi Od. Eer. p. sio a. IIuin s. Similiter in Genesi Ι, Vs. D, traditur. Porpii rius de Abstin. II, 5, tanquam notam opinionem hoc assert: δενδρα μεν γαρ δὴ προ ζώων ἀνεδωκεν et, γῆ. 166) περιαπλωθῆναι ΤZetz. ἁ πλωθ iis m) i. e. priusquam circum terram 30ἰ lumen suum panderet; sicut praepandero lumen dicunt Latini poetae. Ita

460쪽

DE EMPEDOCLIS

Pata . . . ωτε μερη, καθαπερ καὶ τα εριβρυα

tum Vocat arbores, quia arboreS quoque eX Empedoclis sententia animatae Α ΤΙ, quamquam minus perfecta illae gaudeant natura quam reliqua animan

tum genera, a quibus e Ρlutarchi testimonio illas tantum distare Voluit, quantum εριβρυα a fetibus per sectis et in lucem editis. Ideo finxisse videtur, arbo res terra recenti adhuc et inconditu procreatas eSSe; quo fortasse etiam Spectat illud quod personatus Aristoteles in libro de Plantis tradit: Empedoclem dixisse,

planta S Eν κοσμιω ηλαττωμθν' και ου τελει', i. e. mundi conditione deteriore neque perseCtu, Ortas CSSe ἔβη. Deinde postquam, exorto Sole, Confusa mundi moles

bene explicat Sturgius p. 364, cui tamen non adsentior pulanti, verbum hoc ab Empedocle desumtum esse; credo potius esse recenti Oris notae. Modo milii inter legendum bis occurrit in Basilii M. Hexae m. VII, p. 66 E: διαγραμματα κατ' ἀγοραν ηπλωμενα, lectos in foro orpositae. P. 69 A: η7πλω μενοις ἱστίοις φερομενα, Navigia) paSSis veliS Tecta. ἀναπλoi, OXplicare, saepius usurpat Proclus: CX. gr. Theol. Platon. I, I; Comment. in Parin . T. IV, p. 3, 4, 82. i 67i Aristo t. de Plant. I, 1 princ. p. 768; Plutarcia. de Plac. pliii. V, 26. cf. infra 9 29 ct 3 o. i68 Aristo t. de Plant. I, p. p. 77i D: εἱπε παλιν ὁ ' Esιπεδοκλῆς,

τι ηλαττωμενον Ct TO Si λειον Similiter opposita sunt ibid. c. I, P. I 69 F. Postrema vero Verba, ταυτης δε ίτου κοσμου συμπληρωσεως) 0υμπλορ. ου γεων. ζωον, Piid sibi Velint non assecpior. Nam ζωον Pro φυτον lioc loco accipi non potest, quoniam in tota hac disputatione scriptor ζωα et νυτα inter se opponit. Conjicio fortasse corrigendum esse: ταυτης δε ουμπληρ. αυ γε M. coeoa , vel o υ γεν ἄταλ φυτὸν αM.αJ ζῶον, completu et absoluist mundi naturit, non plantas, Sed animalia sonorata