Philosophorum Graecorum veterum praesertim qui ante Platonem floruerunt operum reliquiae

471쪽

453 et confuse dixisse: ut hac in parte ejus philosophium erito balbutienti similis ab Aristotele dicta sit , 99.

Quemadmodum autem partium corporis diversitas e diversa elementorum mistura oritur, SiC eadem caussa, illo iudice, Varia quoque rerum genera VR-ria Sque Species esticit: nam mutata temperie mutatur etiam pororum conditio; hinc autem tota animantium indoles, vita victusque pendent. De his autem gene ratim nihil fere ab eo animadversum reperi, CXCepto quod ad animantes aquaticas speCtat. CauSSam CX plican S Cur piSCes in aqua vivant, non, quod in

plerisque, dixit, simile ad simile ferri; contrariam

rationem attulit. Credidit illos temperie esse calidiores υπερ πυρους , ideo naturae instinctu in aquam delatos, ut hujus frigore naturalis ipsorum Calor temperaretur *ψ: eadem in hoc ratione usus qua uni VerSe

appetitus expleri censuit; de quo inferius.

i99 Aristo t. Metapli. I, Iob extr. quem locum attigi P. qο9, 200) Vid. Emped. fragm. vs. 244 et Dr. 449, quae ibi annotavi in

Commentario. Hinc autem apparet. dictum illud Plutarchi: τα ζάλων οἰκειοτεραν εἰς το is δωρ πην ορμην εχειν supra P. 448 , si eo sensu accipiatur ut legi volebat Reiskius: εα μεν τγροτερα εἰς εο υδωρ - Empedoclis sententiae minime congruum fore. Caeterum ne quis putet, quae apud Theophrastum de Caus. Plant. I, cap. extr. de animalibus et plantis aquaticis aliisque leguntur, ad Empedoclem pertinere ; pertinent ea ad Menestorem, qui etsi in nonnullis Empedoclem secutus, haec tamen multis partibus auxit; veluti hoc ipsum, quod ille de piscibus dixerat, ad plantas quoque transtulit: συνηκολουθησε ταυτη πῆ καὶ μετέστωρ, ου ιιιονον ἐπὶ των ζωων, ἀλλὰ καὶ ἐπότων φυτων. I heophr. l. l. c. 2i 26), p. 382 Schneid.

472쪽

DE EMPEDOCLIS

Do Plantarum et animalium incrEmento. Jam vidimus, quomodo animantes et Singulae ea rum parteS Sint CompOSitae; porro, quomodo alantur et increscant, attendendum. Qua de re Empedocles

congruenter illi regulae, similia ad se rapere similia, censirit, quali Sit quidque temperie, tale

requirere alimentum: terram terreno cor Orct ali, ignem igni: φ . Itaque ut modo de arboribus di Xit, radices terrena, ramoS aetheria esse Origine, Sic alteraS terra, alteros aethere ali existimavit. Docet hoc Aristoteles *ς 'Eμπθδοκλῆς δ' ου καλως εἴρηκε τουτο, προσθε σει ' τυν αυλσιν συμιβανειν τοις φυτοις, κατωμεν ριζουμενων διοι το την γῆν οἱ τω φερEσθαι κατα φυσιν,ανω ὁθ δία τὸ πυρ υωσα ωρ. Talem αυξησιν Aristoteles προσθε ν Vocat, vel uti coagmentationem, in eoque dupliciter illum reprehendit, primum quod ανω et κατωPerperam uSurpaverit: haec enim non omnibus eadem esse, sed ut in animantibus ανω est caput, sic idem

in plantis esse Stirpem; deinde, quod non animadverterit vim vitalem την υχηνὶ esse tam alendi

473쪽

455 quam crescendi principium: nam si diversae partes diversa appetant, quod nam erit illarum vinculum

quid prohibebit quominus divellantur *ψ3 Quod ad

primum attinet, Empedocles supra et infra dixit convenienter ad mundi, elementorum, Coeli terraeque situm; deinde si vinculum quaeratur diversa Corporum membra Continens, recordemur Amicitiae vim ex Empedoclis Sententia non solum in universo mundo, sed etiam in mortalium artubus insidere:

haec essicit quominus diversae partes dilabantur. Quidam autem ab Empedocle duo haec, ali et Cre Scere, distingui volunt, ut Plutarchus in Placitis scribens*ψ- 'Eμπεδοκλης τ ρες ε σθ αι μεν ταδια την υποστασιν του οἰκειου, αυξεσθαι δε δια τυνπαρουσίαν του θερμου , μειουσθα ὁ Ξ κία φθίνειν διὰ τηνελλειψιν Εκατερων. i. e. ali animanteS Similium Suppeditatione, crescere calore sive ignis vi quae ipsis in- est. Placitum Don in Congruum Empedoclis sententiae, quippe qui ignem natura Sua SurSum tendere existimavit; an tamen ambo ista distinxerit, dubito. Aristoteles Certe non modo ea DOD Secernit, Sed pDS-terius etiam placitum ut Empedoclis sententiae ΟΡ- P0Situm memorat: nam post illa quae modo attuli, 'Eμπεδοκλῆς δ' ου καλώς εἴρηκε τουτο , προσθεσει τηναυλσιν συμβωνειν κτλ. haec deinceps subjungit: δοκειδE τατιν η του πυρὸς φυσις απλώς α ια της τροφης και

204) Plutarch. Plac. phil. V, 27; Galen. Hist. phil. XXXVIII.

474쪽

DE EMPEDOCLIS

τῆς αυξωεως Δα *φβ. Hanc ob rem Plutarchi illud, αυξεσθα δε διοι την παρουσιαν του θερμιου, non uniVerSe ad animantes, sed ad plantas, praesertim ad ramorum incrementum, referendum puto *β. Explicuimus, unde reS nutriantur et creScant; porro quali modo id stat quaerendum: quod declaratur iis quae supra de poris disseruimus. Vidimus enim, Omnia naturae corpora poris instructa, variis pro Varia cujusque sigura et temperie; vicissim item eX omnibus Corporibus tenuissimas effluere particula Sporis illis respondentes: ita fieri, ut unumquodque tales in se recipiat απορροας , quales ipsiuS naturae congruant *07. Jam tali ratione sit, ut in cibo sumendo Singulae corporis partes eas ad se trahant particulas, quae cuiusque poris et Daturae RCCommodatae Sint: amara rapiantur ad amara, dulcia ad dulcia, ceteraque similiter. Ita Plutarchus: - εξ ομοίωναναλαμιβανει τὸ οἰκειον η ψύας, καὶ εἰς τον ογκον i. e. το σύμ α αυτοθεν ἡ ποικιλη τροφη πολλὰς μεθιεργα ποιο- τητας εξ εα/της, εκάστου μερει τὸ προσφορον αναδιδωσιν, ἄστε γιγνεσθαι τὸ του 'Elχπεδοκλεους, χλ γλυκυ ψεν γλυκο

Porro alimentorum varietate essici dixit varios Suc-

265) Aristot. de An. l. l. p. 490 C. uo63 Cf. paullo ante Dot. 2o3. De plantis idem dicit Plut. Plac. phil. V, 26:αυ εσθαι δε απο που ἐν τῆ γῆ-διωρουμμου. Ubi pro vitioso Παιρουμενου legas d ρωουμενου, extenuantis so et diffundentis, Vel διαρα os ιετου, Scaturientis, effluentis. Vo id. supra. P. 397. 208 Vid. Emped. vas. 268 sq. qui ad alimentum speciant; ubi plutarchi locum citatum invenies.

475쪽

457 COS, praesertim qui in arboribus et fructibus habetitur, ut docet Ρlutarchus in Ρlacitis, qui locus admo

dum depravatus sic emendetur: τοις δὲ διαφοι-ις τυ νχυμῶν παροι τας της γῆς συμιμιετριας καὶ τω:/ φυτών γλνεσθαι, δια πορων ἐλκοντων τίους mTo του τρEψοντος οριριομερειας, ωσπερ επὶ ται αφτελων' ου γαρ α διαφοραι τουτων διαλλαττοντα τον οἰνον ποιουσιν ἀλλ' ἡ εκ του τρεφοντος εδαψους *φ9. i. e. D succorum disserentias estici mutua congruentia terrae et plantarum, per PorOS sui similes partes ex alente humo attrahentium, Velut in vitibus: quarum Varia S Species non aliam Ob Caussam Varium Vinum praebere DiSi ex humo qua aluntur. V Praeter vites etiam malorum punicorum in ejus carmine mentio sit X O. E pororum conditione explicuit etiam, Cur quae dam arbores, lauruS, Olea, Palma, Semper Vireant, ut

docet Plutarchus in Symposiacis, ejus rei causam

209 Plutarch. Plac. phil. V, 26, coli. Galen. Hist. phil. XXXVIII.

Praecipua quae correxi DOtabo : παρα τὰς τῆς γῆς συμμετρ. καὶ T. φ. Pro παραλλαγὰς τῆς πολυμερειας καὶ π. m. Possit quoque legi: παραλλαγας τῆς συι ιιιετρίας Τῆς γῆς καὶ T. φ. Intelligenda v συμμετρια των πορ00, de qua supra diximus p. 397 sq. cf. Plutarch. de Plac. phil. I V, 9:

utrumque item, excepto ἀλλ' η, auctore Galeno. 'io in Vid. Emped. S. 246.

476쪽

DE EMPEDOCLIS

τα δε υδρευομενα αεὶ τhν τροφην διαρκη και συμμετρον , αντεχ ει καὶ παραμενει αγηρω και χλοερά *yy. Empedocles igitur caussam posuit partim in temperiei aequalitate όμιαλοτητι τρς κρασεως), quod aequaliter eX humido et calido conflatae tam frigus quam aestum durare possint; partim in pororum συμμετρια, qua tantum semper alimenti suppeditetur quantum effluat; quum contra in reliquis arboribus stirpium pori anguStiores, Contra ramorum latiores sint, unde fieri ut multo plus Saporum amittant quam acceperint, et ideo exarescant. Haec quae de alimento et incremento dicta sunt, etsi praecipue ad plantas Spectant, tamen pleraque valent etiam de animalibus. U trisque euim pari ratione Natura Con Ser Vatur, Verum τρις

1πεῖν διδασκει και διώκειν το εκλειπον τῆς κρασεως *δ . DPlantae Sine Sensu ex ambiente c0elo et terra hau-

2ii Plutarch. Symp. III, u. p. 649; Vol. VIII, p. 575. cf. Plutarch. de Plac. phil. V, 26, et Galen. Hist. phii XXXVI: τα μὲν ἐλλιπῆς εχοντα

uiu) Plutarch. Sympos. VI, 2, P. 688. Vol. VIII, p. 744. Perperam Stiaret. de toto lioc loco nihil Empedoclis esse putat nisi istud ἐκ του περιέχοντος, quod omnium minime est Empedocleum.

477쪽

459riunt quae ipsis accommodata Sunt, homines Vero appetitus quaerere docet, quae CorporiS temperies de siderat. V Haec sententia Empedoclis menti plane ConVenien S est, eXCepto isto ἀναισι τως , ut statim videbimus; verbum υδρευομενοις, quod modo eodem sensu habuimus, ab ipso Empedocle petitum videtur.

3 30.

De corporeo appetitus de voluptato ci dolore. Hic autem locus admonere videtur, ut de Sen Suet appetitia, qui ad corporis necessitates explendaSet Daturam tuendam V3lent, dg3mus. Empedocles ut omnes naturae res, etiam plani3S,aDi malas Censuit, sic iisdem quoque Sen Sum et appetitum tribuit δὲ 3. Sic in Aristotelis qui seruntur libris de Plantis legimus: 'A ξαγορας μὴ θν ουν και 'Eμπεδ '

ξαγόρας καὶ IMα εἰνα καὶ κ εσθα καὶ λ Πείσθω ειπε, τη τε απορροη τών φυλλων καὶ τη αυξ οπι τουτο εκλαμ βανων *δμ. Ex his dictis colligi licet, utrumque, Ana Xagoram et Empedoclem, in hoc consensisse, Sed alterum magis Singulatim VariOS plantarum motuSattigisse, alterum univer Se tantum tam plantis quam animalibus illa communia dixisse, sicut in ipSius Versu

478쪽

DE EMPEDOCLIS

legimus, quo dicit: ex olomontis omnia; hinc cogi sani cuncta gavdonique dolonique *λβ. De Sen Su autem et appetitu quid generatim existimaverit, Darrat Plutarchus in Placitis scribens Id 'Elχπεδοκλῆς τας mεν ορε ξεις γινεσθα τοις γοις κατα τοις ελλε νεις τῶν αποτελουντων ε στον στοιχίγιων, τὰς δεηδονας - Sed quae Sequuntur, ut PTOI SUS COI TU Pta, Omitto, prae Sertim quum multo luculentius ex ipsius Versibus cognoscantur. Placuit igitur illi, cupiditatem Dasci vacuitate sive desiderio ea adipiscendi quae ad naturam cui usque et temperiem eXplendam Vale

ant. Cum quo plane concinit quod modo e Plutarcho attulimus: η ορε ζ IA1τεῖν διδασκει κριι λώκειν τὸ εὐεῖπον τῆς κρασεως. Concinit item illud, quod de Veneris desiderio eleganter sinxit, oriri ex eo quod mariS et feminae quasi distracta membra conjungi cupiant et

velut in integram formam restitui *I7. Quum autem Daturali S Decessitas expletur, oritur

Voluptas, in eo poSita, quod similia cum similibus

2 i53 Emped. Vs. 325: παντα . . . φρονέουσι καὶ et δοντ' ανιωνται. Quibus ad amussim respondent illa Aristotelis: αἰσθανεσθαί τε καὶ λυπεῖσθαι καὶ et δεσθαι. Itaque quae in Plutarchi Placitis phil. V, 26, scripta sunt: Πλατων, 'E3wπεδοκλῆς καὶ τα φυτα ει ψυχα καὶ ζωπι φανερον δὲ ἀπο που σαλευεσθαι καὶ ἐντεταμένους ἀνατεταμέ- ωους ) εχ Tovς κλάδους κτλ. haec indicia ab Empedocle non addita videntur. In Galeno Hist. phil. XXXVIII, et Stobaeo Ecl. Ρhys. I, 48, p. 758, pro 'Eμπεδοκλσῆς scriptum est Θαλῆς. Nihil obstat, quominus conjungantur. 2163 Plutarch. Plac. phil. V, 28. Jo. Damasc. in Append. Stobaei Gaissord. P. 72: LI αρμενίδ' ς, 'Eιιπεδοκλῆς , ἐλλεί νει τροφῆς τοτ 0ρεῖ

479쪽

PHILOSOPHIA.

Convenienter naturae Consociantur; dolor contra eo, quod Contraria misCentur ContrariiS eoque naturae concentus turbatur. Quod ipsius declarant versus οσα κρασιν Eπαρτεα μιριλλον εασιν, αλλήλοις ε στερκται ομιοιωθέντ Ἀφροδιτη εχ ρα σε πλεῖστον απ πι-;1λα'ν διέπουσιν, αμ ικτα

idoc placito Empedocles jam praecepit ea, quae de voluptatis et doloris sensu disserit Plato in Philebo,

De Plantarum et animalium propagatione. Hactenus de rebus Sen SibuSque quae ad naturae

et i 83 Emped. vss. 326 sqq. Cf. Τheophrasti verba cit. in Comment. ad h. Vs. p. 26 i. Jo. Dama Sc. l. l. Eμπεδοκλῆς τὰς ηδονὰς γίνεσθαι τοοῦς μεν ομοίοις f cων ομοιωνJ, κα ζὰ δε τ ι ελλεῖπον προς τὴν ἀναπληρωμοιν, ωστε πω ελλειποντο Ἱ ορεεις του ομοίου Tὰς δε αλγηδονας τοῖς ἐναντίοις, fr7J ἀλλοτριου Uγαν γαρ προς ἄλλα l. ἄλληλα) οσα διαφερε, καTα τε τὴν συγκρισιν καὶ τὴν τῶν στοιχείων κρασιν. Quae uncis inclusi, delenda censeo. Plutarchi autem verba, quae modo attigi, hae rsunt: τὰς δε ηδονὰς εξ τ γρου καὶ Tὰς τῶν κινδυνων καὶ ὁμοίων κινήσεις, τὰς δ' 6χλησεις καὶ τας quae fortasse sic emendenda et supplenda: τας δε ηδονὰς εο εργαζεσθαι κατα τὰς τῶν οἰκείων καὶ Oli 0ώων κινησεις, τὰς δ ὀχλήσεις καὶ τὰς ἀλγηδονας ποῖς ἐναντίοις.

480쪽

DE EMPEDOCLIS

CODServationem Valent; sequitur ut eXponamus de iis quae propagationem spectant: de Sexu, Con Cubitu,

semine, fetu, aliisque huc pertinentibus. Incipiendum denuo a plantis . Ut in animalibus disjunctus est sexus virilis et muliebris, sic in plantis

utrumque Daturam mixtam esse animadvertit; hinc fieri, ut ipsae eX Se generent, nec genitule Semen emittant, sed Ova Si Cut Conceptos foetus procreent. Tangit hoc placitum et probat AristoteleS: εν μεν ουν τοις γοις . . κεχώριστα το θρ λ του αρρενος, is δε τοις φυτοις μεμιγμεναι αυται αἱ MἈναμεις ει τι καὶ ου κεχώρισται το θῆλυ του αρρενος' διο καὶ γεννα αυτα εξ αυτών καὶ ου προίεται γονην , αλλα κλμα, τα καλουμEνα σπEρ' ματα. καὶ τουτο καλώς λεγει 'Elχπεδοκλῆς ποίησας Βουτωδ' α)οτοκει μιακρα δενδρεα πρώτον ελαίαςV R Q. De eodem

placito plura se alibi disseruisse dicit, nimirum itilibris do Platilis. Atque in his etiam, qui hodieque hoc titulo Aristotelis nomine vulgantur, idem placi

tum memoratur et refellitur, argutius tamen; Ceterum ad Empedoclis sententiam illustrandam parum Confert δ*y, etsi ea non multum explicatione indigere

Isto) Aristoteles de Gener. Anim. I, 23. p. 813 Α. Empedocl. VS. 24O, et Commetit. in h. vs. Cf. Plutarch. Plac. phil. V, 26: διὰ δε στιιμετρίας τῆς κρασεως πον του αρρενος καὶ του θηλεος περιεχειν λόγον. 221 id. Aristo t. de Plant. L I. Praecipua linc pertinentia notabo: c. i, P. 768 B ἰ ο δ 'Es gr. γένος ἐν τουτοις μενον λίναν εβο- ζασεν. quod placitum Postquam c. v examinavit, haec deinceps addit