장음표시 사용
501쪽
Sit tubae instar, quae aeris flatu tactu hunc densis i. e. cartilagineis) parietibus repei Cutiat sonitumque reddat ' Κωδωνος istius meminit etiam Plutarchus, ejusdem placitum ita reserens *ysi: 'Ela πεδοκλῆς τρο
δει, οπερ φησὶν εξηρτησθαι hτος του ωτὸς, κώδωνος dia ΚωρουμEνον καὶ τυπτομενον. i. e. Daudi tum esset aer illapso in cochleam Cartilagineam, quam intra aurem aptatam dicit, tintinnabu i i in modum suspetisam Ct' pulsatam. Istud κοχλιώδες interpreti tribuendum; Ceterum utrum quis tubae an tintinnabuli DOtionem praeferat, ad sensum parum interest: apparet Empedoclem existimasse, auditum estici partim OX terno sonitu Sive aeris lactu, partim ipsiuS auris
ΓeSOnantia, quae ambo natura inter Se Congrua eSSE
PTO VUig. απο των ἔξωθεν; quod indicat ipse Theophrastus paullo inferius hoc placitum 1edarguens, * 2I, P. 655: αλλα περὶ τὴν dκοην
γαρ εξω δι' ἐκεῖνον Toν κώδωνα) ἀκουομεν, ἐκείνου δε 'p0νουντος διὰ τίς lla enim haec Verba legenda; sensus est: Empedocles, quum interiore quasi iubae sonitu auditum cssici dicit , non Oxplicuit, quomodo hic iubae sonus audiatur: ολ ternos enim sonos per tubam audimus; at qua ratione ipsam iubam p 286) Plutarch. de Plac. phil. IV, 36. Pro κο λιεωδει Galenus Hist. phil. XXIVI legit κοχλιωδει χονδροῖ.
502쪽
et alterum alteri respondere. IPSam autem aurem, ut Theophrastus notat, vocavit σαρκινον o ον, ramum Sive nodum carnoum; audacter, ut solet; simili metaphora brachia κλαδους appellat δ' p. Venimus ad visum, quem ut acerrimum omni limSenSUum ac praeStantissimum accuratius descripsit.
Illius de hoc sententiam partim declarant ipsiuS Versus, plenius Vero Theophrasti interpretatio, qui post quam de sensu generatim dixit ea quae modo attuli, deinceps sic pergit *β ': πειράται δε κώι την οψιν λεγειν
l-ὶ Inserui vocabula καὶ υδωρ et λάμ- s. Illud auctoris Sententia, lice verborum structura requirit. Empedocles us. 307: λάμπεσκε -- Auctore Philippsono, haec verba inserui, quae certe intelligenda,
503쪽
εξ αμφοῖν Icτων συγκειμενην. Καὶ περὶ μεν ο νεως σχεδὸν ταυτα λεγει. Haec Theophrastus. De singulis quae attigit, de visu, oculorum Compositione et diversu temperio, de coloribus aliisque huc pertinentibus
pauca dicenda *39. oculos, ut reliquas reS omneS, ex omni hias Ole
504쪽
mentis Conflatos putavit; aciem tamen sive videndi vim igni praesertim contineri, ut teStantur OjUS VOT-Sus, quibus dicit, intus in oculi pupilla ignem latere
tunicis involutum, humore Cil Cum datum, per quae flammam sicut lanternae fa Cem penetrare lucemque diffundere *98. Quid igitur J Num oculi ex Empedoclis sententia luce externa non ita digent ad videndum P Hoc significat Aristoteles, dicens: Empe doelem videri existimare, εξιοντος του φωτὸς βλ
id explicuisse; attamen, Si non dixit, voluit Certe, interiorem illum ignem exteriore luce elici et adjuvari similiter ut Plato, emrιπτειν το ομιοιον πρὸς ομοιον δ'*: quod cum tota Empedoclis ratio de Sen Sibus, tum praesertim quae de oculorum fabricatione dixit, declarant. In ipsius qui Supersunt versibus haec fabricatio non nisi leviter tangitur, clarius vero e Theophrasto cognoscitur. Voluit, IiSum non Solo ex igni Constare sed igni et aqua temperatum esse ita, ut utri USque particulae et pori alternis ἐναλλαξ) disposita et arcto inculo colligata sint; quo spectare videtur ille ver-SUS: γο μφοις ασκησασα καταττοργοις 'Aφροδιτη *9 3. Istorum autem elementorum alterum luCi, alterum tenebris Cognatum. Porro Certam requisivit tempe riem, quam non eandem omnibus esse dixit, sed
505쪽
variatam, unde Varium estici visum: in aliis ignem obtinere medium, in aliis exteriorem locum; illos interdiu, hos noctu acutius cernere; Plata VeSpertiliones, bubones, aliaque id genus. Huc spectat ille versus: δ Dω μεν πυκνα, τα δ' εκτοθι μανα ἡπηγε -- δ' Porro in aliis plus ignis inesse, in aliis plus aquae; hos nigro, illos caesio esse colore *9β. Caesios, quod in his plus ignis insit quam aquae, noctu aCutioreSesse, luce hebetiores; contra nigros, in quibus plus
humoris, interdiu acrius cernere; cuius rei rationem hanc dixit: επανισου M έκατεροις τo ενδεες υπο τρυεκτος, h. e. quod utrisque natura desit, id extrinsecus accedente luce vel caligine suppleri. Itaque caesios, in quibus ignis abundet, Doctu acrius Cernere quam nigros, quod in illis humoris desectus
offusis noctis tenebris compensetur; eosdem vero interdiu obtusius, quod assi uente externa luce exiguuS humor prorsus Obruatur aciesque praestringaturi Contrario modo nigros. Optimum autem visum dixit eum,
οι προς ρ σηριβρίαν οἰκουντες μἄλλον ει σν μελανοφθαλμοις η γλαυκὰ μέν εοτι τα ομματα δώ υπρρβολην του ἐντος θερμου , μελανα δἐ διὰ την τουτου απουσίαν; ῶσπερ καὶ ' Eμπεδοκλῆς Φησί. Idem de Gener. Anim. V, I. p. 863 G: aeb μἐω ουν υπολαιιβανειν, τὰ uix γλαυκο πυρωδη, καθαπερ 'Eμπ. φησὶ, τὰ δε ιχελανομματα πλετον υ δαT0ς εχεεν ηπυρος, καὶ δια τουτο τα μἐν ημέρας Ουκ seu βλέπε , τὰ γλαυκis, δι' ενδειαν υδαεος, θατερα δε τεκτωρ δι ενδειαν πυρος, ου λέγεταρκαλῶς. Nigros oculos interdiu, caesios noctri acrius cernere et alii veterum animadverterunt, ut Diogenes Apoll. apud Theophrastum de Sensu c. 42
cf. Plinius Η. N. XI, 53 sqq. Empedoclis sententiam defendit Ast. Commentiti Platon. Phaedr. p. 332 SI,
506쪽
in quo opposita elementa aequaliter Sint temperata. Exliis omnibus apparet, Empedoclem oculum ita formasse, ut tam luci quam nocti responderet et Cum utraque ei intercederet mutua necessitudo: luce caliginem oculo insitam quasi dispelli, tenebris lumen oculi opprimi. Hanc visus temperiem congruum quoque judicavit percipiendis coloribu S, dicens, humore nigrum CO-lorem, igni candidum cerni δ' si, quemadmodum uni verse simile simili percipi voluit; colores autem esse corporum emuXiones in oculos intrantes per poros; unde ducta illa Platonis definitio: εστι χροα απορροὴ σχημιάτων ο νει συμιμετρος καὶ αἰσθητος δ' R. Sed non solum Colores hoc modo, Verum etiam formas ac si guras cerni; quod tangit Ρlutarchus dicens: Demo Critiam Censere, res Cerni simulacris in oculos incurrentibus κατ' ειδώλ- εἰσκρίσεις), alios, radiis eX oculi Semicatilibus; Empedocles vero, inquit, τοις εἰδώλοις
2963 Duos hos colores posuit tanquam praecipuos, quibus reliqui sint subjecti. In Stob. Eoll. Phys. I, 17, p. 364, Em P. dicitur quatuor statuisse colores, quatuor elementi S congruenteS: τετταρα τοῖς στοι γειοις ἶGάλευκον, μελαν , ερυθρον, ωχρόν. Nisi haec inserta sint nam locus Stobaei interpolatus est), polius credo, eum duos posteriores illis adjunxisse ut cognatos, ita: λευκον καὶ ἐρυθρον , ριελαν καὶ ωχρον. Similia haec iis quae in I imaeo Locr. c. I 2 leguntiar. 297 Plato Menon. P. 26 D. cf. supra p. 397. Tangit Aristot. de Sensue. 3, P 5I II: Tο μεν ουν, ἄσπερ οἱ αρχαῖον, λεγειν απορροίας ειναι
507쪽
Cum rerum Simulacr1S ConjunXit, ViSiones appellans ακτινας ειδύλου, Composito Vocabulo. V Unde forsitati conjiciat quis legendum ειδωλακτινας, unδ VOCO, Si Vesubstantivi loco habeatur tanquam ακτινας εἰδούλοφα νεις, sive adjectivi, ut ειδωλαυγεις. Sed haec mera est ConjeCtUI R. Speculorum autem imagines existere tali modo docuit, ut scribit Ρlutarchia S κατ απορροιας Κεν
Eυμιατα, συμ μιεταφεροντος. Quae obscurius dicta hunc habent sensum: imagines Speculis relucere eo, quod Corporum απορροίδι in Speculi Superficiei consistant et
effluente e speculo igni sive resplendente luce itiem gies formentur τελειουντα , eademque ignis emu-Xione Objectus aer una cum imaginibus ad oculos referatur. Itaque Empedocles putavit, ut ex oculis, sic e Speculo quoque radi OS emitti, quibus Corporum effluxiones illustrentur et repei Cutiantur δ*0. Denique quod quaedam corpora pellucida Sunt, poris tri buisse videtur, ut supra apud Aristotelem legimus: οράσθω λα τε αξρος κίκι υδατος καὶ τ ν δ αφ-sν λατο πορους EZEιν , α ορατους μEν λα ' Ἀκροτητα, πυκνούς ὁ Ε καὶ κατα στοιχον, και μάλλον ἔχειν τοι διαφανη
299 Plutarch. Plac. phil. IV. i 4; Calen. ΙΙist. phil. XXV. Cum lioccf. Platonis sententia in Timaeo p. 46 A, ubi plura Stalibatam, et Lucretus IV, Vs. 96 sqq. et 2 O Sqq, Zoo) Quod non cepit Sturgius, qui in Plutarcho Pro ἐκκορών. ἐκ του κατοπτρ ου πυρ. corrigi voluit ἐκ του διθαλμου. Similiter Goetho Doctr. Color. Τ. II, Princ.
508쪽
μαλλον δ' . Et haec quidem sunt quae de vIsu rebusque visum spectantibus exponenda habui. De sensibus igitur hactenus.
Do intollactu. Venimus ad praestantiorem illam hominis partem, a qua tanquam fonte omnis sentiendi vis et facultas proficiscitur. Hanc Empedocles parum eXploratam habuit: nam neque sensus ad mentem tanquam principium retulit, neque ipsum intellectum a sensu iuste distinxit. Quae autem sit illius sententia, ordine
Primum audimus ipsum in carmine dicentem: omnibus inlolloclum et cogitationem φρονη ννοημια) esse communia βψ , hominibus, bestiis, arboribus; unde interpretes Empedocli tribuerunt illud
placitum: nullum animal esse rationis eXpers, sed omnia, plantas etiam, sapere et cogitare . Q. . Potius vero inde efficiatur, quod modo diximus, illum cogitare et sentire origine ac Datura eadem putasse etsi ei licuit pro diversa cujusque natura RC temP
509쪽
491rie his altiorem, illis humiliorem tribuere indolem et ingenii facultatem. Atque illud ipsum tam in Empedocle quam in aliis veteribus reprehendunt Aristoteles et Theophrastus . ille quidem his verbis δ*
esse aiunt, ut Empedocles in versibus dicens: montem ab caeternis rebus pendere et, Prout CujusgusCολporis habitus muletur, sic inteliactum quoqus mulari. Hic et alii ut sensum sic intellectum qu O-que Corpori tribuunt, et sentiri pariter atque intelligi dicunt similia similibus. Τ' Clarior erit haec Empedoclis sententia. Si quae de intellectus ratione exposuit attenderimUS , quae par ti ua ex ipsius versibus, plenius vero e Theophra StoCOgnOSCuntur. Hic postquam de sensu retulit ea JURU SuperiuS memoravi, deinceps haec addit de intellectu 30β: ωςαυτούς δθ λεγει καὶ περὶ φρονησεως καὶ αγνοίας ' το μεν γαρ φρονεῖν Elam τοῖς ομοιοις, το δαγνοεῖν τοῖς ανομοιοις, ως η ταυτον ἡ παραπλήσιον ον τη
304 Aristoteles de Anim. III, 3. p. 5 1 sq. Versus Empedoclis, qu08 citat, sunt 3 18 sqq. de quorum sensu egimus in Commentario P. 258 Sq. cf. Aristo t. Metaph. II, 4. p. 662 E infra not. 3i7.ὶ Placitum hoc: πω ομοίοντο Oμοιον πανταχου καταληπτὸν, etiam a serioribus Valde celebratum
est: vid. Proclus de Unit. et pulcr. in edit. Plotini de Pulchr. Cretag. p. 86 et ibi annot. Galen. de Hippocr. et Plat. dogm. II, c. b. 305 Theophrast. de Sensu * Io sq. p. 650 sq.
510쪽
αἰσθησει την φρονησιν. Διαριθμιησάμ ενος γὰρ, ώς εκαστονεκάστω γνωριζομιεν, επὶ τελει προσε κεν , ως BEκ τουτωνη των στοιχ γίων) παντα πεπVγασιν ἁρμοσθεντα, καὶ του τοις φρονεουσι καὶ ηδοντ ηδ' ἀνιώνται. V δ φρ Διο καὶ τωῶματι μαλιστα φρονεῖν' εν τουτω γὰρ μάλιστα τών με- ρών κεκρασθαι τὰ στοιχεια. Oσοις μὴ θν ουν ἰσα καὶ παραπλησια μεμικται , καὶ μηδ' ολιγα μηδε πολλοι, Φ μηδ' αυ μικρὰ μην υπερβάλλοντα τω μεγεθει, τουτους φρονιμωτάτους εἰναι καὶ κατα τὰς αἰσθήσεις ἀκριβεστάτους, κατα λογον δε καὶ τους εγγυτάτω τουτων' οσοις δε Eναντιως, ἀφρονεστάτους. Κάι ων αεν μανα καὶ αραί2 κεῖταιτίου στοιχεῖα, νωθρους καὶ επιπονους , ων δε πυκνὰ καὶ κατα μικρὰ τεθραυσμενα, τους δε τοιουτους οξεῖς φερομένους θ' καὶ πολδα επιβαλλομενους ολίγα επιτελεῖν, διατην όξυτητα της του ἀματος φορας. οἷς δε καθ' εν τι
δῖο τους μuεν ρητορας ἀγαθους, τους δε τεχνίτας, ώς τοῖς εν εν ταῖς χερσὶ, τοῖς δ' εν τη γλωττη την κράσιν Ουσαν. Oμοίως δ' εχειν καὶ κατα τας αλλας δυνάμεις. Haec Theophrasti explicatio omnem Empedoclis rationem de mente et intellectu luculenter adumbrat, cujus
3o6 Vid. vss. 324 sq. de quorum lectione dixi in Commentario; unum addendum , ἡ δονται pro vulg. αδονται eXhiberi Cod. Par. ὶ Sic corrigendum duxi vulg. Iectionem: μάλιστα κεκρασθαἰ εο ι