장음표시 사용
121쪽
attamen 'qisa comedientia, qua Ais per se non ponsis prati amisconueniunt predictae virtutes tam to qualitatis. Daturales, quam supernaturales, est uniuscande videntur etia virtutes supernaturales debere poni in eodem praedicamento qualitatis, quo ponuntur virtutes natur,les inde ad argumentum in contrarium allatum, respondeturnegando illam maiore in Poenitet tiam scilicet non poni in praedica, mento qualitatis.
Nou Ia et Sed non placet solutio Didaci, sola iussi pro cuius rei intelligentia Notin istum est. alitates spirituales esse duplices, queda enim sunt naturales, tuae scilicet a nobis
naturaliter acquiruntur, cuiuis
di sunt scientiae virtutes moraleS,&c.quedam sunt supernaturales, ut gratia, dona infusa, c. differtit autem hae qualitates inter se, quia cum primae sint naturales, nihil impedit,quo minus poni possint in p-
dicamento;secundae vero,cum sint altioris ordinis, maiorem videntur habere difficultatem,e de quibus
glu ilitati, Primo igitur videtur dicendum, θι rituales qualitates spirituales non superna -- rn turales poni in praealcamento quaein turn litatis locitat inur autem hoc loco
Probatur primo, quia praedicamenta videntur simpliciter adit uenta pro rebus riaturalibus, ergo. Secundo probatur,quia qualitates huiusmodi spuales iupematurales nihil videnturi tabere uniuocucum qualitatibus naturalibus,ergo neque videntur debere poni in eodem praedicamelo cum his, et s.n. vi inquit D dacus, tam qualitate naturali, quam supernaturali dicamur quales, non tamen eodem omnino modo quod tamen tolle re uni uocationem, alibi ostenditur; non diti autem eode modo,patet, ctra naturali qualitate dicimur qua les in ordine ad fine naturalem, at vero supernaturali dicimur quales ad finem supernaturalem, ergo couenientia illa inter praedictas vi tutes non est univoca er o anal ga,ergo neq; ponuntur per se priamo m eodem praedicamento. Tertio videtur dicendum, quam
litates supernaturales posse reduci ad huiusmodi praedicamentu qualitatis commoditatis gratia atque ideo gratia reduci potest ad priore speciem qualitatis, nimirum ad habitum, quia disponit anima ad esse
uiatis. Probat ar quia qualitatibus spi- imalibus naturalibus conuenit definitio qualitatis assignata ab Aristotele,per illa n*roprie denomIn mur quales, in quo consistit definitio qualicitis ab Arist. at signata in Praedicamento eiusdem,ergo. Hi Di . Secundo,c dicendum cotra Ἀ- έρο dacum,probabilius videri qualitaes
spirituales supernaturales Proprie,stotelis. D uern aturale,& e natura sua est difficile mobilis; sic etiam habitus infusi, ut fides, spes,charitas; ηε
attinet ad rem nostram irrus γnitentia, reducuntur ad eamdo in Raa keoujspeciem,itatame,ut hi habitus PQ si ris, adnantur inter habitus operatiuoris memiam quia sunt in potetiis animae, visu Ai mris
loco ostenditur,quod si hoc vos rit Diduus,ia inter ipsum&nos,
122쪽
Disput L sedi. I. Quaest. v. 69
Vltἰm,dἰcἰmu quod si quis vora unum aliquem conceptum univoluerit hos habitus, has qualita cum propter caulam iam assignates scut sunt alterius ordinis, it etiam facere aliud praedicamentum distinctum a decem assignatis ab Aristotele,fortasse oomnino fatissum dixerit δε facile potest probari ere eo, quia cum in aliquo huiusmodi virtutes supernaturales debeant poni praedicamento, cnon Ponantur in assgnatis ab Aristotele, propter causas assignatas, ergo
in aIiquo distincto ab ilhcerunt po
Ad argumentum igitur aliter viritu pose responderi, ut concessa
maiori,loquendo de poenitentia infusa, dc supernaturali, concessa item minore, subdiuidenduti sit consequens, si tamen concedendast forma illa arguendi primo,ut tama sed conceptum esse analogum quod sufficit,ne illae ponantur in eodem praedicamelo, ut iam
ma secundis ecundae questio 79. artic pruato, bi e X se ii tentiam ui . Auru'Augustii libro de corri trac gratia,capitu primo, d Paeal signantur partes integrantes iustitiae, facere scilicet bonum, Sc declinare a malo poenitentia autem virtus cum videatur potius pertinere ad deci nationem a malo, videturpari integralis iustitiae tergo.
Respondetur quo ad istam D. istas, Aug.ipsum loqui de iustitia legali stilia legi,
non de particulari, de qua hic pro λ. prie sermo est quid autem sit iusti- poenitentias constituenda in e tia legalis,optime e plicant Sotus nere iustiti ae perinde quasi ipsa pae v nitentia virtus sit virtus iustitia, sepouantur in eodem praedicamelo qualitatis; sic conceditur illa consequentia; neque vero aliquid concitidit ira nos,ut patet e dichis iam enim concelsimus, Penitentia non esse ipsam virtutem iustitiae vel secundo, ut non sit reducenda aliqua ratione ad virtutem iustitiei,
'bllUP. r. 3.& lib. 3.de iust.&tur. q. 2 a s Pet.de Arag.in 2.2 q. I 8 a. s. Bannes ibidem. articul. 1eptimo. Salonius arti .quinto, sequuti Diuunt Thomam loco citato, e secuda lacunde, questione 18. M lina de iustitia, est iure,trae i. Primo, disputat duo declina, Cosm Philiarchus lib.quatio, de virtvt.cap.deci mo Yto, Lessius de iustitia e iure, tamquam quae non praeserat ratio D cap. primo, dubio tertio, ut omina risisi ιιι nem: modum illitis,4 conseque mus antiquiores Scholasticos, vi lex uti quia bonum alterius duplex est,aliud priuatum, aliud cominu Ne synistitia dupleκ sit, altera, quae consulit communi Reipublicae bono, d dicitur iustitia legalis altera quae consulit priuato, d dicitur iustitia pallicularis , ut propterea iustitia haec legalis non 'st collectio quaedam virtutum a
te non reduc atur, ut iam diXimus, ad praedicamentum qualitatis, sic negatur illud consequens nam,ut patet X dicts,penitentia reducitur
ad iustitiam aliquam pars potesta
-- mum spondemus, Degando virtutes na-
123쪽
ex lac parte non est Pars Iegr .lis iustitiae, licet eκ ea Parte, qua ii participat suo modo ratioriem . Si di in Miustitiae,&est pars potestatuta il- - -
la duo, ut tradidit Thomas de Ar -- gentina in quarta distinc. q. que: stio.prino,arti c. primo,id quod verius videtur dici polia in sententia dce parte sequi videtur Andreas Vegha lib. quinto, in Conc. Trid. 3P.quoarto, Leonardus Lestius ubi supra consul quatia, id quId ait Praecipue verum esse in sententia Aristotelis, de quo tamen adhuc videtur satis possie dubitari;sed potius taeda sit virtus quaedam simpleX, singulari distincta a caeteris omnibus, quia procuret commune bora illorum, qui volunt detestationemnum, ut docent S. Thom.&citati esse actam elicitum a Poenitentia D Ddocis iam allignatis, ita ut iustitia legalis iniustitia particularis sint species iustitiae 1ecundum se, sed de hoc alibi Adre in igitur 13ostram recte D. Thom .loco in obi ctione cit. e secundi secunde, tuquio 7 9. articu primo,accoua mod4uit illas duas partes, facere scilicet bonum, Sc declinare a malo, iustitiae virtuti, quia ad hanc Pertinet, ct reddere debitum proXimo, Sccauere, nec quis ficiat contra id,
quod illi debetur,& γptime traduζMolina ubi supra disput.ῖ. Suartus
primo, &cosinus Pli iliarc.loco iteritato, id quod in uniue sum conuenit suo uaodo omnibus virtutibus; illa enim virtus, quae vult aliquid bonum,fugit etiam malum scili contrari uni lac patet de chai ita
te,quae cum feratur in Deum,odio habet omne malum quitenus est contra illum, ut habent D. Thom. 3 p. quaestio. F.artic. secundo, S tus in qu .irta dist. 34.quae Liscui da, art.secundo, Canusin relect.de Poenit p. secunda,e alii, nos Pra ostendemus. At vero poenitentia virtus Proprie,& tarmalitera vii tute , Ut propterea Suarius ibi. dem conetur ostender quomodo illa duo,declinare scilicet a inalo,et sacere bonum pertineant ad poenitentiam , c ex his patet ad obie-oisenem. Et quoniam dictum est , poenitentiam spectare ad uistitiam, tan- luam Partem potestacituam illius,ck per eamdem, peccatorem imperando actum contritionis Iccharitas Deo satisfacere eo modo, quo Potest,&nqs supra X plicauimus, ideo occurrit lioc loco dirsie itas, vel cauissima e Mammauda.
An actus contritionis sit Vere,, proprie aequalis satisfactio pro cub
dubio secundo,pr suo hoc eodem dubio tribus conclusionibus rem totam Perstrinianquarum igitur.
124쪽
ptior concluso Conrritione A obiectum; sicut actus malus ex nni esse vere , proprie satisfinctionem litia, quam habet,aut contraria in pro peccato mortali , poena ater
Quam concita sonem idem Nugiam probat ibidem, auctoritat D.Tliomaestation ut patebit laetenti Altera conclusio est contritione
essesarissctoriam pro peccato; ct inq'atum est prior natu a quam gra-
Mais etiam in quatum est posteriori
Vtramque partem conclusionis ibi probat Nugnus vide ibi. Postrema concluso est: hanc tamen satisfactionem esse imperfectast totide rigore iustitiae. omodo hanc probet,legas Lbidem.& haec Didacus.
ad predictam difficultatem, primo
aut privativom actui bono si vero in ordine ad subicctulia, tunc eluia dena 2ctus bonitas desunntur ab eo subiecto, cuius ipse actus bonus est perfectio.&etiam renouatio; sicuti contra actus malus est deformitas quod si fecundo modo,idest, moraliter considerentur, tunc vel possunt considerari in ratione 1 tisfactionis, vel ita ratione iniuriae, si in ratione iniuriae, tunc altus malus excrescit, de decrescit ex qualiatate personae,quae oste raditur;vnde prout est maior , aut minor digniatas personae offensae,sic iniuria maior, aut latinor est, caeteris paribus, etiam inuatiata substantia actu in
ratione obiecti, dc ubiecti is si vero in ratione satisfactionis; similiter actus bonus eodem modo eXcr eXplicabirnus,quid e nostrasen C scit,ac decrestit ex qualitate per tetia videatur posse dici; tum vero nae satisfacientis adhuc inuariataeκaminabimus sententiam Dida, ct Nugni. Circa primum. Notandum est. Achum lupernaturalem contritionis. sicuti quemcumque actum bonum in ratione bonitatis;& actum malum in ratione malitiae, posseeκ communi Doctorui sententia
dupliciter considerari primo phycad. substantia actus physice; quae omnia possumus declarari eXem,plo morali in humanismam si quis offenderet persenam priuatam,reuera iniuria illata non esset tanta, quata timet, si inferretur ab eadem omnino persona eidem personae ostensae, dignificatae tamen aliqua dignitate; etiam si actio in rationesce secundo moraliter; dc quidem D subiecti e obiecti physice eaderas physice, id potest cotingere dii sit;si
Pliciter; vel enim potest considerari in ordine ad obiectu,vel in o cline ad subiectum s in ordine ad obiectum, tunc actus contritionis, sicuti quicuque alius actus bonus non potest habere maiorem aliquam bonitatem;nisi quam habet eae ratione sermali, qua tendit in sic etiam,si quae persena priuata exhiberet satisfactionem alteri offensa illata, non tanti aestimaretur, quanti s exhiberetur ab eade, sed iam dignificata, etiamsi physice eadem sit omnino actio, ergo potest una, cx eadem manens actio physce excrescere, & decrescere moraliter his praemissis.
125쪽
Respondetur primo ad dubita Malio, quam a Christo homἰncire.
tionem, actum conti itionis,si primo inodo consideretur;id est, si cib- Paretur cum malo actu Peccati, ratione bonitatis, quam liabet intrinsecam ac quae petitur eκ obiecto, subiecto formaliter certe tantam bonitatem habere in suo genere, quanta iri malitiam habet peccatum in suo; Sc tantam conferre subiectis bonit atem,quatam peccatum ab illo abstulit. Probatur, quia actiis malus, aut est priuatio actus boni, aut illi contrariatur uel primum , cum malitia priuationi tui natur ex ordine ad formam, qua Privat, non poterit
actus esse magis malus, quam sit bonus actu ille quo priuat si feci dum, cum sit aequalis latitudo triusque contrarii, tantam bonit Bdimi, sed si contritio esset aequalis satisfactio, illud non essae impoliabile,ergo minor Probaturmam si contritio esset aequalis satisfacino certe si Deus concederet homini tale auxilium, haberet contritionem, posset ille pro peccato ad in qualitatem satisfacere, Iose linsum rediinere, quod tamen negat sancti citati,ergo. Probatur secvudo, quia persedi. aequalitas inter satisfactionem, iniuriam petit, non solum ut sit aequalitas inter actiones, sed etiam inter personas iustitia enim id habet,ut no solum respiciat actiones, se Letiana personarum coditiones, unde cuni grauior sit ostensa, quo dignior est persona, cui illata est offensa, illa, quae intulit indignior,tem dabit actus bonus subiecta. I. Praetor,s.finali,ff. de iniuriis,ubi di quantum actus malus afferret cit utiquod troetor iniuria sit, cum
inagistratui, aut arant , aut P
trono fit,in legia ei unus'. umdam, si eodem titulo, ubi dicitur quod quadam iniuria a liberis hominibus fiet lenes , nullius
momenti esse identur cum tameueadem a serum facta graues sunt, terit malitiam;vnde secundu hanc considerationem actus cotritionis Poterit in ordine ad obiectum Sciubiectum aequaliter reparared na, ius potest peccatum inserre. Respondetur ecundo,neque actu, σιν ii ctum perfectissimum contritionis,
re neq; ullum alui actum bonu neq; n imo etiam cum pro pari delicto,s,ri ais acoet simul , si secundo illo modo sed imparib perIbnis, impares de-- μ' ρ ρ considerentur, esse polia aequat is cernantur penae l.aut facta,*.Porso valori de me iij, pro culpa mortali
Probatur primo auctoritate Patrum Irenae lib. I . contra hexeses c. s. re iocinitio,&Athanas serni de Passo. Cvoriam sermo item de Pas.
asserenuum inpossibile esse ab
na,is de poenis, ubi habetur m e dem delicto aliter puniri seruos, quam liberos, Sc docuit etiam Aristotei cluinto ethicorum,cap.quin 'to, ubi gerens Magistratum
percutiat, non esse repercutιε-ώm, at si quis eum percusserat, non δε- Ium esse repercutienduin, sed mala
126쪽
secanda secunti, quaest.6i articu A infinita,& squalis personei offenset
quarto,&quaest. 69. articu.quarto, potuisse compensari illum exce Gad primum , fere omnes The lagi: item cum satisfactio minor sit, quo indignior est psona, quae illam offert, dignior, cui offertur, ut iam diximus,consequenter etiam, etiamsi actus cotrittionis poneret aequalitatem pro culpa, quoad actionem ipsam in ratione o lecti,& subiecti, modo iam eXpliacato; quia tamen illam non ponitium &preterea bene etiam Theologi inde colle gerint Incarnatione
Christi Domini fuisse simpliciter
necessariam ad hunc effectum; scilicet,ut Deo rigorose fiere satis. Si petas,an saltem homo in infinita gratia e Xistens posset dare aequale satisfactioncD Peccato. Respondetur negati ue,nam, Vt diramus niuria mortalis cotra Deuinter personas,scilicet inter creatu M in ratione morali semper est alti ram, Deum; ideo neque poterit ris ordinis, quocunq; actu bono ac
esse perfecta iustitia,neque perfecta aequalitas i tandem nunqua Poterit contritio esse aequalis satisfactio pro culpa mortali. quibus satis constat,cum OL
sensa contia Deum a creatura cin
nati In eX parte ipsius Dei, habeat summum assensum ipsam et lain non Dium esse summam inter OLProinde, neq; ab homine ingratia existente poterit aequari; unde Petitur ratio huius rei,& nos sup attigi M.
mus quia scilicet homo etiam orna m m matus in Ianita gratia,ut ita loquar,lia xima ra-
Plicatam; quare licet satisfactio a i ta
lis hola esse maior satisfactione alterius hois habetis minore gratia; lentas,led etiam In ratione iniuries nunqua tamen copeusari poterit esse altioris ordinis,quacunque sa iniuria facta contra Deum. tisfactione, quae a creatura posset eXhiberi, nam, ut diiuinus,e quo capite iniuria crescit,edeodem pari proportione decrescit satisfactio Purae creaturae; cum semper vertint elicia creatura sum me,&iij finite distante ab ea, cui ostertur: vnde tantum abest,ut satissacatio, queeκhibetur Deo a creatura, sit equa Vltimo pol probari coclusoma et si concederemus, , visus est concelsisse Nugnus ubi supra,ar. a.dubio item a contritionem esse 'sam sanistificatione, no bene tamepotest quis in serre,ipsam contritionem, ne aequalem latisfactionem is Proculpa;licetin. haberet physica , biso
in V reuera sit omnino impropori a rei ad modii, quo nonnulli dicut Vf Mi 'tionata , cum per nullum incre de gratia habituali tame inde soluvideretur posse colligi,peccatu gratis remitti, non auteκ iustitia, Dilaut
pergi aliam ipsam habituale gratis reuulti dicitur, neque enim remissio peccati necessario coniuncta est diluali satisfactioni Litavi hac habeat necessario adiunctam
mentum in suo genere Pollite κaequare grauitatem offensae; cum semper maneat infinita illa distantia. improportio eXtremorum Iut propterea bene dixerint SS. Patres, quos supra retulimus, solo
127쪽
cum tam pamulis, quam adultis A visus est, ibi posuisse conbitionenicum attritione accedentibus ad Sa Posteriorem gratia habitualiti&,acramentum,gratis remittatur peccatum per gratiam habituale absque ulla satisfictione, ergo contritio ex natura sua posset esse gratuita remissio peccati,quin esset qualis satisfactio,ergo male huiusmodi DD. inferunt X eon coiritio sanct ficaret, esse aequalem satisfactionem proculPa. Sila cant,contritionem e se costituere hominem sanctum,atque eXpellere peccatum ergo costitue Btio est, 't multas alias omittamus, tum quia eXConcit. Trident sess.
tritionem,& dilectionem Dei elia Praeparationem, oc dispositionem hominis ad iustificationem, caP. septimo, ibidem, hanc dispositi nem,iulvificationem ipsam consequi, ergo ut sic contriticino potest esse posterior illa gratia, ad qualuipsa est dispositio;tum quia X e dem Concilio ibidem habetur,Spi
re hominem dignum remissione, ritum sanctum dare gratiam tota ergo aequaliter satisfacere. Reipondetur etiam concess,il, Io anteced.quod tamen falsum ense infra ostendemus quamquam supra id etiam innuerimus; falsa inesse illam priorem,o alteram lemensura dispositionis, & cooper
tionis, ergo, ut detur tanta, aut tata gratia somini est attendendus
gradus contritionis in homine, ut iuXta filius mensuram,detur delim
de gratia;ac proinde no potest esequelaminam qnt itio etsi ut dixi esse prior infusio gratiae in homine, mus ex aliorum sententia,asservi quam ipsus cotritionis productio; iam remissonem peccaticillam tamen affert eo modo,quo gratia habitualiacilicet gratis, unde contritio ipsa non constituit formaliter loquendo hominem dignu remisesione,sed solum ponit gratis remissum esse peccatum. Di licet Circa secundum autem, id est, uod attinet ad sententiam Dida
alias potius Producerem contritio iuxta menturam gratiae , quam
Secundo non probatur, quale Nes epianus dicit in illa eadem secunda cois telusione, contritionem esse satissa μυς Dy, ctoriam pro peccato,etiam quat nus est posterior gratia mam, nisi fallamur,contriti t sic,non vide.
ci supra, art. tertio, dubio secundo D tur aliquo modo satisfactio; ciba maxime displicet secunda ipsius tur,quia satisfactio est solutio debi concluso,quae est huiusmodi Utroque mori est contritio satisfacitoria pro peccato, ct in quantum est prior
natura, quam gratia, ct etiam inquanimn est serior natura Cirin ca quam tria sunt potissimum que satis probare numquam potui
Primo igitur no probatur, quia
ti, ergo ubi nullum est debitu,nuila potest esse debiti solutio, ergo si contritio supponit gratiam supponit etiam remissonem culpae,&cosequenter debiti , cum gratia mnatura rei, sit ipsa debiti remissio, ergo contritio, ut posterior gratia, sicuti non est debiti solutio, neque etiam erit aliquo modo satisfactio;
128쪽
ian firmatur, seseXplicatur simul A ponat Didacu Nugnus in Iopriis exemplo in humanis ma si Petrus ri peccatum esse remissum pergras uratus esset a Paulo decem scuta, quae tamen Paulus gratis remittat illiaet si deinde dono det Petrus decem scista Paulo, vere tauquam eX hoc erit ille dicendus fuisse restitutor, quia non dat alienum, sed Qiam suum est, nam illa dece,quae surripuerat a Paulo,iam eΚ condonatione Pauli sunt sacta propria ipsius Petri,ergo potius dicendus erittiam habitualem, ut est mala alie-c opeccatoris, videtur etiam deinbuisse ponere , esse quoque remissum per eandem gratiam sorua, liter quo ad rationem ostensae, de iniuriae, quia gratia proprie est ipsa remissi peccati, ut supra osten, dimus. Praeterea contritio potest quidem efficere formaliter bomisnem contritum, 'Cenitentem,
Petrus donalia decem scuta Paulo. quemadmodum dilactio snon restituita e sic in re nostia,lico tem, at vero non Potcst esse ipsa
tritio sit posterior gratia, cum iam per ipsam gratiam sit remissum detatum culpae non poterit ipsa contritio dici remissse debitu, sed potius supponere debitum rem istum Per gratiam gratis.Confirmatur se Cor L. cundo auctoritate Concit.Trident. scis 6. cap. IA. xl, arisatisfactione,
per eiu a,eleem Ilias, orationes
alia pia spiritualis vita exercitia, esse pro 'e la aeterna, tym ab e una cum culpa remissa est sed propana temporali ergo vult Concialium, opera hominis in gratia non habere rationem satisfactionis pro culpa, aut poena aeterna, quia iam scilicet piaecessit remissio pergra
,la.., ' Olin re ad 4.argument. in illo Prio formalis remissio peccati ut supra innuimus, sed gratia habitualis est intrinseca remiisio illius, unde eadem gratia, ut est terminii, dium aeremissonis, est intrinseca remissio culpae, ut vero eadem recipitur in homine, in quo erat peccat tinti strenouatio eiusdem,quae tame sunt una Sc eadem omnino res,t collioegitur e Conc Trident.scis seXta, cap.septimo, ubi est l. Iustificationem non esse solam peccatorum remissionem,sed etiam renouationem,c .Quare sicut in illo priori secundum Dalacum gratia renouati minem; sic etiam remittit ipsius debitum, sic contritio nullo modo erit remiisio debiti.
Tertio, non Drobatur, quatenus ibidem ait Didacus, contritionem ,
rimaturae, peccatum cile ablatum belle talisiacioria Pro peccato, qua ita suci. Per gratiam habitualem,secudum tenus etiam est prior natura ipsa gratia; nam certum videtur,contritionem in illo priori, etiam si sit a
gratia eΚcitante, Sc adiuuante, Ut ait Conc.Trident. se IsseXta, capit. Coue Ud.
quarto ei se solum dispositionem, ut iam supra innuimus,&praeterea otiam Patet ex eodem Conc, i quod est mala at Tectio hominis, notamen ut est iniuria, hi sensa ficta contra Deum, qui ait sic videtur idem asserere, tolli per contritionemin esse posterion uia quo ait Proprie consistere sitisfactionem.
Non placet,inqua, quia eX quo Digitia ' Coral
129쪽
lio sessi Abi contritionem,quam Alaec omnia, quae Brmaliter eon cap. definierat-partem Sacra stituuntur talia per gratiam habimenti,4 cap. quarto, primum' cum obtinere inter poenitentii a-ectus,ait esse necessariam ad venia i mpetratione, praeparare ad peccatorum remissonem, est clarius iam dia Nerat loco iam citato seir. 6. cap.A.
ubi expresse docet,hane d sepositio-mm fieri per liberum assensum , ct
cooperationem ex gratιa excιtante,
ct adiuuante,er o in illo priori nul sto modo proprie, Niere potest esse satisfactio,sed solum erit dispositio ad gratiam, per quam proPxie
satisfacimus. Confirmatur .primo ex eodem C*e.Trid. Coiae.Trident.seis. I 4.cap.quarto, ubi actus contritionis, dc dilectioni ai non esse ipsam remissione, sed potius se tenere ex parte hominis, id est..esse dispositiones ad insam remissionem, quae sermaliter fit per gratiam habitualem Con Cfirmatur secundo, quia adhuc posita contritione in homine, homo est debitor, indignus, ut illi re-
tualem, xsic patet ad sententiam Nugni.Et ec,quod attinet ad priorem Sectionem huius primae Dis sputationis. .
Quod nam sit proximum,&immediatum ubi ctum Virtutis Poen,
onstituta Poenitentia in suo esse,quoades gra sentiam , quod seciamus in superiori Sectione , veniendum nune est ad subiectum Gui quod cum duplex sit,sicut etiam duple.
mittatur iniuria, inriterea eget praeter gratiam auxiliom,alia spe reperitur in qualibet alia virtute ciali in alia Dei remittetis id, quod proximum scilicet, temotum Ideerat satisfaculoni perfectaneu ideo de his in sequentibus disputa. ipsa contritio, e visu valoris in bimus,4 primo quidem hoc prutrinsece no potest esse ipsa remis ino loco de priori, tum de remoto sedebiti,&iniuriae scum ipsa po clicemus, sita, ut iam diκimus, fit necessitico Et quoniam solutio huius diffi- noua gratia condonationis cultatis pendere videtur eκ sol Et eiuliis patet contritionem se tione alterius, scilicet, quod nam cundum se neque ut priorem, Je-que yt posteriore esse ipsam iustificationem, neque ipsam remiisionem peccati,di consequenter, ne que esse satisfactionem pro eode,
ted solum esse inspositionem adsit subiectum iustitiae virtutis; nam fecimus poenitentiam partem po test itiuam illius rideo hancPrimo conabimur eXPlicare.
130쪽
Quodnam sit subiectum iustitiae virtutiS
disputia sere II. Quaest. I. γ
cus Nugnus ubi supra ante. 6. duunt in hoc dubio duae
grauissimoruDD. sententiae Prima fuit dicentiu ,
eXquatuor virtutibus moralibus, ia uiatis Tu c
sse ' ratione, ta quam ubi dicitur, quod iustitia est con-bio primo.
Et de iustitia quidemina de ser irruia otitudine, Sc tepertitia nihil ad sentem quaestionem scilicet en Q ρι-
voluntate tanquam in subiecto. . Probatur Prurao,tumeXAristot.
Ilibro quinto cthicor. ca. prim Vbi asserit iustitia esse,qua iusta opera
ni definitione supra allata e Vl-
in lubiecto, iustitiam in appetituratiosa d est, in voluntate,quae dicitur appetitus rationis; fortitudi-Dem vero aemperantiam in aPPetitu sensus, temperantiam scilicet,in concupiscibili, sortitudinem. Nom vero in irascibili sit senserunt Sim. Thom .ium par secunda, quaestio. 6. articu A. 3.&6. quae ibi sequutus est Bartholom. Medina, tum. se stans, serpetua voluntas ius sua cuique tribuendi ergo iustitia est in voluntate, sequela de se patet. Probatur secando,quia in ea potentia videtur collocanda iustitia, quae indiget, ut inclinetur ad bonuillius, ad quod natura sua non est inclinata, 1ed huiusmodi poteutia
Probatur tertio , quia si ustitiacunda secundae, quaest. 38. art.quaret imis eo ponendPintos sequuti sunt ibidem Michael sensus, Sc non in solo appetitura-
Salon.B mnes, Sc Petrus de Arago, na, Durandus item hoc ideiri set sit in . dist. 3.quaest. quarta, num. septimo,Palud.ibidem,quaest 3 ar. quarto,Thom .de Arg. ibidem, qo, Prima,articul .secundo,hanc etiam sententiam probabilem existimat. S.Bonaventura in 3 dist. 3 articu I. Juaest. 3 videtur etiam eX parte ad.
qu an primat ecunda, disputat.ὶ modi sunt extrinsecae ipsi iusti
tionis, vel id esset, quia appetitus sensus est et iustitia comprimen dus, vel ut illius actum eliceret, ut arguit Michael Salon ubi supra; sed neutrum disi potest, ergo.non primum, quia passiones sensus satis comprimuntur fori tudine, Sctemperantia,virtutibus & praeterea, quia ut habet Petrus de Ara- quinta, quaestsecunda, puncto secundo loquendo de iustitia,asserit ipsam esse omnino in voluntate, tanquam in subiecto,licci loquendo de temperantia, & sertitudine
concedat, has eue etiam in voluntate simpliciter, tenet eand Didytiae, Unde non ab ipia virtute iustitiae, sed a proprijs sunt tollendae irtutibus , fortitudine sciliacet , d temperantia meque se- uduin , quia huiusmodi actus no potest prouechoab aliquo statia,ergo. .