Cato maior De senectute

31쪽

INTRODUCTION. xxii

There mas muta in Scipio that ould attraci Cato. Unlineth elae Asticanus, he wa severe an simple in his out aes his, and though a loveris Gree and Greeis yet attached toruli thalwas est in the old Roma character an potity. Though an opponent of revolution, he Was far stom Minya partisa es theoliorchy. Altogether, os ali Roma , he most early deserved

thout reproach. In his De Re Publica, Cicero minis to Scipio a the idea statesman, an osten elae here eulogietes him as an almos perfeci Roman. 3. Laelius Gaius Laelius, boma ut IM, was Scipio' most distinguishe ossice Miore Carthage, an his mos intimate frien throughou liis. The frientahi of the two was ne fine mos fiιmous in antiquit' an is celebrate in the Laelius. Laelius as an able speaher, rite and soldier, and devote to Gree learning particularinis the Stoic philosophy. Heri With Cicero the type of a manis culture. He too, is ne of the interlocutor in the De Re PuM a. ili. SummT-ΜATTER. I. Genera Viem. The Cato aior talis naturalislato three partar Heliminam dedication to Atticus, lora;

Introductorν Conversation, Cato a Delance of in Age, o s.

Aster Cato continues to expres his leWs on id age it, out interruption to the end, and the dialogue thus ecomes

Cicero, addressin Atticus states his pur se in Writin thehook and the effectis the wor on himself I, in the reasons

See Introduction to the Laelius,spori, VE

32쪽

xxiv INTRODUCTION.

forsutting the sentimenta on id age into the mouin o Calchand the circumstances of the suppose conversation M.

Introductor Conversati- 4 s.

Scipio declares his admirationis Cato' vigorous an happyol age. Cato repties that the secret lies in followin themidance osmature 4 s). Laelius then asks Catorio mini out the oad is such an old age a his own Φ. his the old manpromise in clo, but irst remarks that the fauit charge against old age re generali due to defecis of character 7). Laelius

33쪽

INTRODUCTION. XXV e . Argument fro iaci instances of old me in public an in private lite ho ill deat mere

Suchos, hos o conversatio an literature

and lastly the exercise of influence, hic oldam ill always posses in rightly spent muth has preceded Ma M. c). The specia objectio that es men' temperaspoil thei enJomenis is et by the starement that this is the finitis character, notis age s . Refutatio of the muri charge, that id age sunhappy bemus it involves the anticipatio es

34쪽

mortality 77 3Τendin to ard proo of this are the inmmenta state in Plato viz. the rapidit os themine' action, ita mwer os memor an invention iis selLactivity, indivisibi nature and pr existence 783 also the arguments attributedio Cyrus, basedipo the ouPs immateriali , the posthumous fame o great me and thelthenes of deathri fleem 7 8 I); the instinctive belles in immortalityos Strongos even toform an incentive so action 8a); and finalty, the speaker' own longin alter immortalit and hopem union it those homine onceaneu

35쪽

CATO MAIOR OD SENECTUTE

37쪽

Μ TULLI CICERONIS

CATO MAIOR

DE SENECTUTE.

I. O nu, si quid ero adiuero curamve levasso quae nunc se coquit et versamin seriore Arar,

ecquid eri praemi Licet enim mihi versibus isdem affari te, Attice, quibus affatur Flamininum lue vir Aaud magna eum re, sed rius μα

quamquam certo scio non, ut Flamininum, sin uari se, tu, sic nocusque diesque, novi enim moderationem animi tui et aequitatem, teque non cognomen solum Athenis deportasse, sed human, talem et prudentiam intellego. Et tamen te suspicor isdem rebus quibus me ipsum interdum gravius commoveri, quarum consolatio et maior est et in aliud tempus differenda. Nunc autem visum est mihi de senectute alliquid ad te conscribere. o enim onere, quod mihi commune tecum est, aut iam urgentis aut certe adventantis senectutis et te et me ipsum levari volo etsi te quidem id modice ac sapienter, sicut omnia, et ferre et laturum esse certo scio. Sed mihi, cum de senectute vellem aliquid scribere, tu occurrebas

38쪽

a CATO MAIOR LI. 2

dignus eo munere, quo uterque nostrum Communitet

uteretur. Mihi quidem ita iucunda huius libri coniectio

fuit, ut non modo omnis absterserit Senectutis molestias, sed effecerit mollem etiam et iucundam senectutem

Numquam igitur laudari satis digne philosophia poterit

cui qui pareat omne tempus aetatis sine molestia possita degere. Sed de ceteris et diximus multa et saepe dicemus hunc librum ad te de senectute misimus. Omnem autem sermonem tribuimus non Tithono, ut Aristo Cius, parum enim esset auctoritatis in fabula, sed M. Catoni Seni, quo maiorem auctoritatem haberet oratio apud quem Laelium et Scipionem facimus admirantis, quod is tam facile senectutem ierat, eiSque eum re Ondentem,

qui si eruditius videbitur disputare quam consuevit ipse in suis libris attribuit litteris Graecis, quarum conStat eum perstudiosum fuisse in senectute. Sed quid opus est plura Iam enim ipsius Catonis sermo explicabit

nostram omnem de senectute Sententiam. II. SCIPIO. Saepe numero admirari soleo cum hoc C. Laelio cum ceterarum rerum tuam excellentem, M. Cato, perfectamque sapientiam, tum vel maxime quod numquam tibi senectutem gravem SSe enSerim, quae plerisque Senibus Sic odiosa est, ut onus se Aetna gravius dicant sustinere.

CATO. Rem haud sane, Scipio et Laeli, dissicilem admirari videmini. Quibus enim nihil est in ipsis opis

ad bene beateque vivendum, eis omnis aetas gravis est: qui autem omnia bona a se ipsi petunt, eis nihil potest malum videri quod naturae necessitas afferat. Quo in genere est in primis senectus, quam ut adipiscantur omne optant, eandem accusant adeptam tanta estatultitiae 4nconstanti atque serversitas obrepere

39쪽

II. 71 DE SENECTUTE.

aiunt eam citius quam putassent. Primum quis coegit eos falsum putaret Qui enim citius adulescentiae Senectus quam pueritiae adulescentia obrepto Deinde

qui minus gravis esset ei senectus, Si octingentesimum annum agerent, quam Si octogesimum Praeterita enim aetas quamvis longa, cum emuxisset, nulla cons latione permulcere posset stultam Senectutem Quocirca ssi sapientiam meam admirari soletis, quae utinam digna esset opinione vestra nostroque cognomine, in hoc sumus sapientes, quod naturam optimam ducem tamquam deum sequimur eique paremus a qua non verisimile est, cum ceterae partes aetatis bene descriptae sint, extremum actum tamquam ab inerti poeta esse neglectum. Sed tamen necesse fuit esse aliquid extremum et tamquam in arborum bacis terraeque fructibus,

maturitate tempestiva quasi vietum et caducum, quod ferundum est molliter sapienti. Quid est enim aliud Gigantum modo bellare cum dis nisi naturae repugnaret LAELIUS. atqui Cato, gratissimum nobis, ut etiam 6 pro Scipione pollicear, feceris, Si quoniam Speramus,

volumus quidem certe, sene fieri, multo ante a te

didicerimus quibus facillime rationibus ingravescentem

aetatem ferre POSSimus.

CATO. Faciam vero, Laeli, praesertim si utrique e trum, ut dicis, gratum futurum est. LAELIUS. Volumus sane, nisi molestum est, Cato, tamquam longam aliquam viam confeceris, quam nobis quoque ingrediundum sit, istuc, quo pervenisti, videre quale sit.

III CATO. Faciam ut potero, Laeli. Saepe enim

interfui querellis aequalium meorum, pare autem Vetere

40쪽

proverbio cum paribus facillime congregantur, quae C. Salinator, quae Sp. Albinus, homines consulares, nostri fere aequaleS, deplorare solebant, tum quod voluptatibus carerent, Sine quibus vitam nullam putarent, turmquod spernerentur ab eis, a quibus essent coli soliti: qui mihi non id videbantur accusare, quod SSet accusandum. Nam si id culpa senectutis accideret, eadem mihi usu venirent reliquisque omnibus maioribus natu, quorum ego multorum cognovi senectutem sine querella, qui se et libidinum vinculis laxatos esse non moleste ferrent ne a suis despicerentur. Sed omnium istiusmodi querellarum in moribus est culpa, non in aetate. Moderati enim et nec dissiciles nec inhumani senes tolerabilem senectutem agunt, importunitas autem et inhumanitas omni aetati molesta est.

LAELIUS. Est, ut dicis, Cato; sed fortasse dixerit quispiam tibi propter opes et copias et dignitatem tuam

tolerabiliorem senectutem videri, id autem non posse multis contingere.

CATO. Est istuc quidem, Laeli, aliquid, sed nequaquam in isto sunt omnia ut Themistocles fertur Seriphio cuidam in iurgio respondisse, cum ille dixisset

non eum sua, sed patriae gloria Splendorem assecutum :

nec hercule' inquit, si ego Seriphius essem, nec tu, si Atheniensis, clarus umquam fuisses . Quod eodem modo de senectute dici potest; nec enim in summa inopia levis esse senectus potest, ne sapienti quidem, nec insipienti etiam in summa copia non gravis Aptissima omnino sunt, Scipio et Laeli, arma senectutis artes exercitationesque virtutum, quae in omni aetate Cultae, cum diu multumque vixeris, mirificos ecferunt fructus, non solum quia numquam deserunt, ne extremo quidem