Io. Nic. Madvigii Adversaria critica ad scriptores Graecos et Latinos Io. Nic. Madvigii adversaria critica ad scriptores Graecos De arte coniecturali, Emendationes graecae

발행: 1871년

분량: 759페이지

출처: archive.org

분류: 문학

81쪽

Lib. I.

sin. III, 58 p. 444, emendatL Liv. p. 585; et tamen supersunt n0n ita pauci loci hoc mendo inquinati, velut

messa su et Senecae cum alii de brevit. vit. Id 1 datast, de benes. IV, 3, 3 causast, epist. 92, ii impediturast) et hic ad Marciam I4 l: qu0ta enim quaeque domus usque ad exitum omnibus partibus suis constitit, in qua non aliquid turbatum sit 8 Num ridicule interrogatur, quota quaeque constiterit, in qua n0nturbatum sit, id est, quae non constiterit. Recte bis intem

rogatur: ... constitit 3 in qua . . . turbatum sip Deerr0ribus ex quoi pro cui scripto ortis dixi emendati. Liv. p. 286; ob eam causam apud Senecam de vii. beat. 23, 2 Scriptum est: nihil . . quo manus iniiciat pro cui; nam manum aliquo iniicere pr0 eo, quod est alicui, n0n dicitur); apud eundem de otio 3, 4 editur: sic ad iter, quod inhabile sciet, noli accedet; debet esse: eui quo i) inhabilem se sciet; eiusdem libri 5, 1 pro quid porr08 hoc non erit probatum ... 3 seribendum est: cui quo i) porro hoc non erit probatum . . . p ὶ Etiam Ovidius metam. VIII, 640 seripserat: Membra senex posito iussit relevare sedili, Cui non Quo) superiniecit textum rude sedula Baucis. Sed residet h0c mendum multo notiore l0eo; neque enim Η0ratium a. p. 350 scripsisse, quod omnes toties legimus: nec semper seriet, qu0dcunque minabitur arcus in quo durissime ita auditur insinitivus, ut adiiciatur

etiam se: quodcunque Se percussurum e S Se minabitur; nam minari aliquid l0nge aliud est) hoc, inquam, eum non seripsisse ostendunt e0dices, in quibus est, fido quidpin dignis omnibus, qu0cunque, h0e est, qu0icunque.

in De brev. vit. 10, 3 recte Gruterus: Nemo nisi cui quoi

omnia acta sunt sub censura sua. Codd. quo, edd. st quo.

82쪽

Lib. I.

Εt quoniam apud Latinos frequenti0r quam apud Graecos compendiorum scribendi usus est, huius qu0quo generis er-r0rem ponamus pervagais originis. Nam apud Senecam sepist. 14. 14 editur: Sed postea videbimus, an sapienti opera perdenda sit; interim ad hos te vocoeoti Id quidem Senecae in mentem non veniebat quaerere, perdendane esset sapienti opera, sine ulla enim dubitatione

negabat); quid quaerere differret paulo ante ipse dixit l3 :Ρotest aliquis disputare, an illo tempore capes-s snda fuerit sapienti respublica Codiees omnium optimi Ρpὶ habent: an sapientiora perdenda sit;

scripserat Seneca: an sapienti opera P. p. danda sit; ex r. p. danda ortum perdenda; et P. p. hic subesse iam Pincianus senserat. Sed Vel in hoc exemplo apparet

quam vicina haec prima interp0lationis initia sint seribones errori; quis enim neget fieri p088e, ut non consilio P. p. in per mutatum sit, sed ipso oculi errore cum illo confusum p sed aecedit danda, cum semel erratum esset, in denda mutatum. Cum his mendis ex ignoratione aut oblivione veteris orthographiae ortis coniuncta est infinita illa neglegentia in lineola litteram m extremam significanti addρnda detrahendave squod nihil sero valere videbatur scribis . quam in emendd. Liv. p. 8 sqq. , p. 256 sqq. sic deelaravi et notavi, ut nonnullos saltem ad abiiciendam in hoc genere mendi superstitionem adduxerim. Sed tamen. praeterquam quod multa expellenda sunt, quae his triginta annis eritici scilicet cauti sit grammatici subtiles bonis eodicibus male utend0 in veterum orationem intulerunt vitia non ita pauca supersunt bona fide ab omnibus servata, ut apud

J In Iustino Ieepius hune librariorem errorem ipse commemoravit ad XII. 10, 1, et tamen his gemmulis seriptorem in huiusmodi saltem rebus recte loquentem exornavit: VI, 4, 8 potitivi e toriam, IX, 7, 12 nitionem potita est, XII, 10. 4reversus in nave de eo, qui navem iterum conscendit . XX v, 5, 1 Antigonum in urbem clausum.

83쪽

Lib. I.

Ciceronem pro Sulla 80 grave est hoc dictum pro dictu: neque enim agitur de dicto aliquo , apud Senecam epist. 6l squaedam admonitionem in philosophia desiderant, quaedam probationem et quidem multa, quia involuta sunt vixque summa diligentia . . . aperiuntur; apparet, causam afferri, cur desiderent probationem et quidem multam), apud Plinium Mai. h. n. XXXIII, 100 Et alias argentum

vivum non largum inventum est pro inventu; neque enim Plinius persecto tempore, quid aliquando laetum sit, narrat, sed rei naturam indicat '). μ' Altera est et longe uberrima interpolandi materia, cum commissum scribendi errorem idem ant alius postea scriba emendare conatur, pleriamque infeliciter, mendum tantum simul augens et oecultans. Atque hoc totum quale sit iam ex permultis eorum exemplorum, quibus ipsos scribendi errores declaravimus, intellegi potest, quoniam iam in iis aliquid accesserat commenti, interdum audacis futquin apud Ρlutarchum adv. Colat. 28, 5 ex καὶ δέους cocprimum errore δε ουτως, deinde autem, si dis placet emendando factum erat ουδί οετως); sed tamen unum et alteram exemplum huius interpolationis proprie declarandae gausa ponamus, rudis illius dico, cui sere satis est singulis vorbis Graecam Latinamve larmam inducere, interdum usque ad risum simplicis, cuius rei libenter specimen

seseo ponere illud, quod apud Livium XXII, 16, 4 in egregio

codice Puteaneo exstat, fortunae minas Saxa, ex Formi-

Edilarem eulpa, non animadversa recentiorum librariorum aeribendi ratione, apud Senecam epist. 78, 27 scribitur: Rursus aimors ace edit et vocat, licet immatura sit, licet modiam praecidat aetatem, perceptus longissi Ine fructus est; nam neque longe fruetus percipitur neque de ea re agitur; Seneca longissimae scripsit, hoc est, idem fructus, qui ex longissima aetate percipi potest.

84쪽

Lib. I.

ana saxa natum. aut quod in Ciceronis 0ratione pro Sestio 62, 130 pro ad Numidi ei illius cum in codice Parisino scriptum esset ad unum dicitius, manus secunda in eodem esseeit ad uti um die to citius. Palmam enim simplicitatis Latini scribae tenent, rudiores quam Graeci, ut dixi supra. Quanquam quid potest esse ad simplicitatem admirabilius eo, quod in Plutaretii libello de saeie in orbe lunae c. i5 7 p. 928ὶ essectum estp Nam cum fio Plutarchus de luna in aethere nanti et aethera infra se habenti scripsisset: 'Aλλ' o/ιως ορειν πυρεοτιν

λην. deinde geminatis extremis litteris participii εχo vnαν natum est α νενω, tum ex hoc est tus genetivus substantivi Graeci ἄνι/ιων, qui editur cum nota lacunae. Sed exempla Graeca cetera ne delectu Vagemurὶ ex uno sumamus Strabonis opero ). Is primum libro I p. bb dupli m maris

Sic enim Scrip8erat, aestum incipere una cum lunae in medio caelo commoratione; semel scripto a ψις oet εραι ναρχο- διενον , cum verbum depravatum esseti corrigendo non consona retracta est, sed v0ealis mutata έναο.); sed nusquam εναρχεο θαι dicitur cum dativo do initio in aliquod tempus incidente. . In libro II p. 121 postquam exposuit alias aliorum locorum et regi0num esse virtutes et vitia partim naturalia, partim adventicia et hominum opera nata ἐκ καιαοηευῆς), ex his primum naturalia geographo com-

in Poteram illustriora ponere exempla ex priricipum scriptorum codicibus perantiquis, velut Platonis r. p. VIII p. 541 C, polit. p. 294 Α, Aristophanis, quo nihil est memorabilius, pac. 8 sed utendum hic fuit ita, quae breviter declarari possent; illa suis Ioela ponentur. Diuiti Cooste

85쪽

Lib. I.

memoranda esse dicit; doinde etiam ex adventiciis setti e ἐπιθειοις in ea, quae diu manere possint, deelaranda καὲ et ουτων δὲ et ac πλείω χρονον si εριενειν δυνα/ιένας ἐ/t-φανι-i tum addit haec in codicibus sic scripta: ιι vΠολυ /ιὲν u/βως di in ινανειαν s/ ἐν recte delerunt Comes et MeinehiusJ ἐλουοας τινα καὶ δοξαν, πρός et ὀa et o τερον

c Sa Sunt, alii frustra corrigere c0nati sunt, Meinserius lacunae notam ante /ιη posuit. Et tamen certissimum est ex re et ex superi0ribus et ex adiectis, quid Strabo scrip-Serit: Mi tari ολλυρι ἐν α ς 1 3 , αλλως δὲ κ. v. i. Praeter ea quae diu manere possint, etiam ea commemoranda dicit

quae intercidant illa quidem, sed aliquam fama claritatem habeant. Propter eandem syllabam rari brevi intervallo positam haustae sunt litterae /ιενας, ut Superesset: ῆ απολ- λυμιεν αλκως. Hinc illa nata stὰ Πολυ /ι ἐν α λλως, Graeca scilicet omnia. Sed et occultum magis primum inspicienti et mirum, quod accidit libro VIII p. 3b7, ubi siescribitur: Παρά δέ τὴν 'ολυ in aν ἐστὶ καὶ η Asmνα

καὶ αυτ ν, τ οῦν ἀκet 0. δι' ης ρεὶ ποταριος Παρθενiae coe εἰς Φηραῖαν ἰόντων sea regione veniens. quasi Pheraeam eas). Heraeae urbis nomen exspectari unumque aptum esse

Trachiichius intellexit, Pheraeam nusquam nominari; et est ipsa larma n0minis suspecta; nam Φζρα suit oppida sunt. Iam qui attenderit, p. 360 in simili regionis significatione dici non hie, sed aptius me εννὲ et ν 'Aνδανίαν ἰόντων sad Andaniam versus), leviter admonitus intelleget, Strabonem hie quoque scripsisse ωρ ἐν ' Πραίαν ἰόντων, coaluisse, omisso ε, Φζθαίαν, perstantemque in err0re librarium iterum scripsisse: δὲ Φοραία ἐoeti τῆς 'Αρκα δας cumque desideraretur prae sitio, additum esse εἰς ). Lati-

) Quod apud Polybium t IV, 77 Philippus Macedonum rex- ολυμπίας ἀναζευξας την ἐπὶ Φαραίαν primum Telphussam quae lon- Di iligo: by Corale

86쪽

Lib. I.

num interpolationis scribendi errori supervenientis primum praebint exemplum Lucilii apud Nonium p. 382 versus, qui cum huiusm0di esset: quae quondam populi risu respectora rumpit, male diremptis litteris factum est risures, tum vocum Latinarum formam explend0: q u ae populi oris aures pectora rumpit. Alterum sit, quod apud Valerium Max. LX, l2. Ε. 8, sic editur: Anacreontem poetam,

dum passae u Vae Succo tenues et exiles virium

reliquias fovet, unius grani pertinacior in aridis faucibus umor absumpsit. Neque in granis humor est neque hum0r quomodo pertinacior et in aridis faucibus pertinacior dici possit, intellegitur, neque quemadmodum humor, id est succus, qui ipse expetebatur, hominem absumpserit; absumpsisse p0etam ipsum granum acinusi in aridis faucibus haerens et eas, dum emoveri nequit, irritans putabatur iPlin. h. n. VII, 44ὶ. Scripserat nimirum Valerius: unius grani pertinacior in aridis faucibus mora absumpsit. Semel scripto a s morabsumpsit , ad supplendas litteras mor praepositum est v. Apud Senecam Rhet. p. 188 it 693 Cestius pro patre contra filium qui luxuriari desisse videri vellet, declamans emendatum esse filium) non cone essit, et assidue dixit, nihil magis sequi intervallum hoc luxuria; et iam vere

intermissa vitia vehementius surgere. Posui verba qualia Bursianus edidit; in illis nihil magis . . . tu Xuria nulla omnino est sententiae species: postrema recta essent si omitteretur vere; nam in intermittendis vitiis veritasius ad septentrionem est), deinde Heraeam venisse dieitur, valde suspicor, non oppidum significari quod si esset, genetivum ponendum fuisse SchWeighaeuserus sensit. nec tamen intellegeretur, cur ad oppidum ab iis diversum, quae reapse peteret, iter direxisse dicereturi, sed adiectiom latere compositum, υπω- ρειον aut simile.

87쪽

Lib. I.

nulla est. Codices pro etiam vere habent etia me rei, Antverpiensis etiam e re. Videamus nunc erroris gradus; sunt enim manifestissimi. Scripserat Seneca: nihil magis se quam intervallum hoc luxuriae timero; intermissa vitia vehementius surgere. Cum conflata essent se et quam, fortasse compendio particulae quam obscuro, factum est sequi; deinde, cum extrema vocalis

vocabuli luxuriae adhaesisset sequenti infinitivo fluxuria et i mere , iactum est etiam, relictis tamen inanibus si teris e re et, geminato i ex intermissa), e rei, e quibus postea demum recentior aliquis scriba aut editor antiquus illud vere composuit. Amen hoc Iustini claudat laeus in VII, 6, 7 et 5 de Philippo Maced0ne, quem sic Scriptum Iespius edidit: Post hos bello in Illyrios translato multa milia caedit: urbem nobilissimam Larissam scapit. Hinc ThessaliamJ non praedae cupiditate, sed quod exercitui suo robur Thessalorum equitum adiungere gestiebat, nihil minus quam bellum metuentem improvisus expugnat. Et

sane cohaerent haec: urbem no b. Larissam . . . e X pug n at;

sed quam violenter improbabiliterque deleantur tria verba. quae addere nemini in mentem venire potuerit, apparet Pro hinc alii codices hic in aut hic habent. Scripserat Justinus: Larissam scaput hoc Thessaliae) . . . e X- pugnat. Cum librarius aut solo casu aut quod post ac-eusativos urb. nob. Larissam verbum exspectabat, caput in capit mutasset, successit, qui ex Thessaliae obiectum verbi expugnat emceret; restabat hoc, ex quo hinc et alia facta. Sed eadem voluntas, quae vere depravata corrigere infelis citer c0nabatur, necessari0 etiam ea attingebat, quae, cuml essent vera et recta, hominibus, non satis peritis, qu0d noni intellegebantur graviterque eos aut ins0lentia constructionis aut verbi novitate ostendebant, corrupta videbantur, prae: sertim si ex propinquo species aliqua probabilior occurre-

88쪽

Lib. I.

dicitur nuntiasse Socratem εν του των γει Inrων Π Post 'Plustars sic enim Plato scripsit , substitutum est ἐν et in πιυνγε GOνων Tryo θυρε'. Neque eertum aliquod vestibulum τὰ πρόθ.ὶ significatur neque plurium vicinorum unum mit το των γ. Sed in unius vicin0rum vestibulo Socrates stabat j. Librario post vix cogitanti dativus subaeumen stili venit. Paulo iam est audacius, quod apud Xenophontem Hellen. I, 2, tu accidit. Nam cum is sic scrip

βουλομενω ύεi ut, qui vellet, tributo immunis Ephesi

habitareti, quod . δοσαν substanti vi accusativum requirers videbatur, scriptum est ιίτελειαν, turbata pr0rsus et struetura, in qua nune locus verbo οἰκε ἐν n0n est neque enim Graecum est ατελειαν οἰκεiν αδω/ et ινι pro εοουniανὶ et

sententia; neque enim nudum habitandi ius pro beneficio dabatur. tDe εδωκαν delendo dicam paulo p0st. Licentius tamen secit, qui apud Platonem r. p. II p. 373 Arariori et ignoto sibi vocabulo notum satis, Sed a re prorsus alienum substituit. Nam in hac enumeratione rerum ad victum tantum pertinentium: καὶ ο να δη καὶ 3tυρα καὶ θν/ttu/tατα καὶ εet Mistit καὶ Ni3 si ατα nihil loci osse ἔταίραις consentiunt Nilachius, Stalibaumius, alii; sed neque pervagatum v0cabulum ετερα SubeSt, quod frustra Stalibaumius c0mmendat inam neque, quod in αλ toe fit transferri ad ii ερος potest neque Graecus homo dicturus erat

In Euripidis Ione v. 551 pro Προξλων δ' ἐν τευ κατέσ2ες seri bendum esse is eos, dixi Philolog. vol. II p. 136, et sic nune editur; sed emendatio L. Dindorso adscribitur, qui ubi eam secerit. nescio.

89쪽

Lib. I.

similitudin0 aliqua litterarum ira octe illas obiiceret, ἐοχαοὶται, hoc est, panes delieati. Atque his exemplis Graecis paria respondent Latina. Velut apud Sene am epist. 88, 2b legitur nunc: Multa adiuvant nos nec ideo

partes nostrae sunt; Seneca seripserat nostri: neque enim aliter dicitur Latine de partibus, - ex quibus e0nstamus: nostrae sunt parteS, quas aliarum rerum, velut praedae

agri, habemus quarumque domini sumus; sed librarius illius genetivi ignarus aut oblitus seminini generis adiectivum necessarium putavit, prorsus ut ille Graecus ia/ τω. Idem epist. 99, 26 seripserat: Hi sunt, qui nobis obiiciunt nimium rigorem et infamant praecepta nostra duritiae, h0e est accusant, in famam duritiae Vocant, quom- admodum epist. 22, 7 legitur: non est, quod quisquam tem0ritatis illos apud te infamet. Librarius tonstructione periara 0ssensus duritia p0suit; sed duritia praecepta infamant, qui ipsi duritia vitae praee epta in eiusdem vitii suspicionem adducunt. Mirum videtur et tamen manifestam habet eausam, quod accidit apud Ovidium epist. III, 3Osqq., ubi Briseis de legatis ad Achillem mitigandum missis Iliad. libr. IX) sic scribsens inducitur, si credimus editoribus: Auxerunt blandae grandia d0na prece8 Viginti sulvos operoso ex aere lebetas Et tripodas septem pondere et arte pareS. Atqui precibus legatorum accedunt et p0ndus addunt adiecta d0na: preces quae significatae sunt ipsa legationis menti0ne) auxisse dona quae significata non sunt perridicule dicuntur; atque hoc confirmant codices, qui habent boni quidem constantissime, blandas, non blandae. Sed quid fiet proximis accusativis fulvos . . lebetas . . tripodas 3 Simplicitor in nominativos transibunt fulvi . . lebetes . . tripodes. Nam cum librarius hiatum in fulvio peroso non serret qui in arsi tertii pedis iustam habet

90쪽

Lib. I.

77 excusationem, ut VIII, 71; IX, 13l , fulvos fecit, deinde

ad id lebetas et tripodas accommodavit, blandas, qu0d simul mutandum erat, quia praecesserat, oblitus est mutare ). Itaque suo ipse indicio deprehenditur. , Atque etiam prorsus alius vocabuli pro ignoto et 0bscuro non e rore, Sed coniectura substituti exemplum praebeat Seneca. LIA in epist. It 3 a plerisque Stoicis, qui sere virtutes ζωα esse d0cebant, dissentiens ad hanc sententiam absurditatis convincendam et aliis utitur exemplis et ad extremum illo modo etiam ambulationem animal dici debere ait. Deinde sic pergit 23i: Ne putes autem me primum ex nostris non ex praescripto loqui, sed meae sententiae esse, inter Cleanthem et discipulum eius Chrysippum non convenit, i quid sit ambul ti0., Itane Vero 3 De hoc quod Seneca irridens exempli causa arripuerat, illi iam serio disputaverant, nec, essetne animal, sed omnino, quid esset 8 Et vide iam, quid ex illa controversia asseratur: Cleanthes ait spiritum esse λ

principali usque in pedes permissum, Chrysip

pus ipsum principale. Hoc vero ultra modum ridiculum, Chrysippum dixisse ambulationem esSe et o ηγεμονικοντου ανθρωπον. Sed nugari desinamus. Inter ipsos principes scholae Seneca negat c0nvenire, quid esset. animatio gi η ζωοποiησις vel λωσις utroque enim vocabulo

Staici usi sunt), ut sibi quoque in hac de animali et ani

mati0ne quaesti0ne suam sequi sententiam liceat' . Additorum interpolando verborum in utriusque linguae

) Studio accusativos efficiendi librarius etiam operosos scripsisse videtur, quod est in antiquissimo omnium codice Parisino, sed in ceteris sublatum est. Singularem quandam sententiae mutatis casibus perversionem interpolando laetam ostendam suis locis in Plutarchi Pyrrh. c. 16, Strabone p. 228ὶ, Senec. de conSt. Sap. 4, 3.

SEARCH

MENU NAVIGATION