장음표시 사용
211쪽
namque mentiri,id est, contra veritatem de initionemi rerum agere,aliquid sublatum fuisse significat quod cum cremandum esset,non tamen fuerit crematum: huiusemodi in genus materiae quadrat verbum mentiti sunt. In aliud vero genus eorum quae in sacri; aerarium seruari es deferri debuerant,quadrat istadalterum& abs oderunt: id quod deferre debebunt se reponendum erat in usus sacros, inter vasa sua in et inpropbanos absconderunt. Atque huiusimodiscelerumentum se esse risum Israelis iPius cum Deo or hominibus potentisse mitudinem fuisse ostendit Deus. Nec poterit Israel stare ante laostes suos, cosque fugiere
IMBECILLITAT is timidisatis . huius causam non natur,tem , sed ex ipsa rerum eo entanea ratione factum indicat Deus. Nam ut non naturale erat Israelia nemine vincised a Deo hoc habebas, sic siubducto hoc Dei praesidio eueniet,ut non positi stare contra hostes suos in besto: ita ut neque ipse pugnam aggrediposiit, neque ab ipsis oblatum proelium sussinere,imo eos fugiet. sed vero praesidio diuino destituantur,in causa sanctitatis defectus,quia Dein Iseraelema sanctitate alienum non agnoscit,neque ut Israelem tuetur, nodum prophaetatum sepostatum quae conditio communis etiam se pro ana ceterorum hominum qui huiusmodi scelere contaminati non sunt,ea longe deterior. Igitur hoc infirmitatis extremae malum non
est istas secundum naturae humanae cursum. sed quia pollutus est anathemate. non solum postatus est, sed sicrilegio pol tui esti: μ-crilegia autem duplici,rei cremandae,atque etiam reponendae, hinc illud Dei singulare praesidium est subdugrum. Neq.cro ultra vobiCcuria. pluraliter dictum e re vobiscu, adsigni candum omnis Uraelis corpus,or i ta etiam beneficium indicandum singularis prouidentiae Dei. tque hic non negat Deus, aut subducturum se ait gratiam .eam qμa p imum quemque ex is vulo fouebat priuatis, vet siue se Phinees sacerdotem se alios, seed istam Urueli omni aihibitam communiter,quam saepe commemorauim V, singularem prouidentiam, ideoque ait, Non ero vobiscum. Verum nor ita prorsus .negat se futurum cum istas, ut quamuis iratus tamen misericordiae non recordetur ad reconciliandum sibi Uraelem ianuam ape tuo relinquat. i c. - Donec
212쪽
Donec conteratis eum qui huius scele ris reus est. DONEC Mael anathemate poliatus ea sese parte purget atque emptet, qua postatus erat; atque ita restituta corpori Ianitate. O pur late eo nomine quo totu3 Ihrael unum corpus est, Deum sibi plac tum propitiumi reddat. tque Deus ipse cui maxima populi seisi cura est, ostenso iam Israelis morbo, o medicinam adhibere parat,
ct maturari curationem vult. oniam vero in curandis morbis
non solum medicum praestare se opportuna facientem , sed aegrotum ipsum se astantes se ea quae extra sunt, omnia haec prosticis es dii
Surge, sancti sica populum,& dic eis: Sanctiscamini in crastinum i iam enim dicit Dominus Deus Israel, Anathema est in medio tui Israel, non poteris stare coram hostibus tuis, donec deleatur ex te qui hoc contaminatus est
SuRCE: Rem diligenter procurare iubetur illi qui Dei populis
minister publicus erat,idems prophetae fungebatur munere. Sancti- Hare autem populum,idem est quod Conuocare se ab omni alio opere semotum ad ea auae iubebitur agenda publice conuenire; i tamen vinustus, nequeIemud, neque hooes, neque infans, neque femina et Aa misceatur o tempore quo sanctificari iubentur,sidiantum ιν cogantur , qui uniuersalis concili, nomine se numero censeri possunt. A que conciliorum cogendorum lex se consuetudo a Deo instituta antia
qui sima est apud eos, ct in omni temporibus frequens fuit,
quibus ut in commune consuleretur,publicae causae oblatae grauitas magnitudos postulabat. Duplex autem Concitidi forma re istina altera , altera vero frequens:.plena, in quam omnis Israeliticus populus conueniebat: frequens vero,in quam tribuum capita es familiarum proceres summe sacerdote praeeunte conuocabantur . Inter rant etiam prophetae, si quos eadem i mpestate esse contingcret. Sed de hoc argumento alias nobis plenius es apertius Deo asstrante
est agendum. Nunc satis erit significare hoc uniuersalis concili per
Iosiam Deo auctore indicri exemplum. Cur vero in crastinum Ianctificari volueris,cum praesentes omnes eadem die essent,or ut quam maturrime idferet, instanspostularet calamiti, complures re ipossunt rationes.ium quod ad tantam rem maius temporis exiger
213쪽
rur Jacium, quam quod hora ista dare pos t,utpote iam intempestiua ipso noctis crepusculo:tum qi odad distin ctionem cse constitutionem tribuum es ordinum lux opportuna eset, contra vero impo . tunae tenebrae, maxime vero quod neminem oportebat concilio non interesse ex tys qui ad eam conuocationem censerentur idonei , id quodcognosci noctu non facile poterat. atque is cuius conmentiam
audita causa pupugerat, libenter elabi, occulta que Atereque studeret, noctu si res ageretur, id quod interdiu facere non posset, vel si faceret,iamen hoc ipso sese prodidisset. Demum quosl res ista omnis magni ponderis gravi sique esset θ' pluribus actionibus pertractanda, quibus nos iis tempus minime aptum esset, utpote non hominibus ad agenda, taberis ad quaerenaeo sibi praeda e set coc Vm- , Ortus est Sol, cesse congregabuntur,se in cubitilus suis cosiocabuntur. αExibit homo ad opus suum, O ad operationem suam usique adves peram. Diodvera admiseriae qua laborabatur depulsionem attin bat , satis erat istas remedij a Deo promisii 2 parati curaris iugi certa Pes quae Meles nunquam Gnfundit. Igitur in crastinumsancti cari iubentur, atque denuntiati consili, causam cognoscere indi- ce Deo, demi seueranie. haec enim dicit Dominus Deus Israel Cum a sacris vatibus orationis formul im audimus, Haec dicit Dominus, rem causami grauem Iubese intestigendu est. Et non solum argumentu ipsum cognoscere, sed verba quoq. omnia diligenter o seruare oportere,e i credendum. Est aute oratio prima indicandi mo- dopronuntiata, 1 'mationis vim habet. Maxime autem ais ueratur illapraefatione, haec enim dicit: a sene Deus nihil vanum aeuit, cum impo ibile sit istam mentiri. hedanimaduertendum etiam' est, qua auctoritate quoue nomine id pronuntietur,quod dicitur Dominus Deus Israel. His nominibus appeLatis significatur veritin, constantia; misericordia es' singularas prouidentia eius qui dicit, hoc est Domini: cuius nomen ista sacrosanctum sua lingua hic V piantur. Deinde Dei iudicis cse gubernatoris summi hominum om
nium, sed qui peculiari pacto ese modo siese Israelitarum populo
principem , gubernatorem cse iudicem praebuerit, atque causami hanc ad omnem Uraelem quem citat pertinere declarat . Itaque isse communis es' singularis I ruelas princeps ac tutor Israelem ad partes τocat se compedat, qua in re se suam curam, iustitiam atquec a beni-
214쪽
benignitatem erga Uraelem commendat, se aperte docust non se iniquum qui iram publice nequepriuate inferat e prouocatum,l
ce si tum se offensum id agere quod suam aduersum Israelem se I
ueritatem o misericordiam deceat,atque ita causam indicet, qua obrem ipsi Israeli aversum sepraebuerit. Anathema in medio tui est Israel. CR1ME N grauisiimu Istacti objcitur quo cognito ipsi si meriato a Deo destitutum fateatur nec se est, utpote officirpactis prodrisorem. Namq anathema in medio sui habere es j eruare nanifestumneso erat atque Uraetis cZipotentiss apud Deum nomine in Agni F imum nortune vero hoc istas denuntiatum fuit nocte ista pridie quam concilium coleretur, i s diuinaeprouidentiaefuit; tum τι intestigeretur magnafui se istius calamitatὴ causa, se nihil publicis mali aut incommodi inferri nisi a Deo iusso iudice se publica osse pone prouocato;tum ut eos qui tyim publicae culpae propria facti comstientia non accusaret,minorpriuatae, maior vero publicae rei teneret
cura es solicitudo periculi communiter depellandi, atque cupiditas cognoscendi eum,cuim ausu es noxa tantum malam Israeli fuisset istatum. Demum ut is idem qui sacrilegi, ikim sibiconmus erat, um,ntelligeret se a Deo deprehensum,paenitentiae commodum satis haberet Oatum quo sie Deo supplicem praeberet, o admisit mori
pam oonte confiteretur coram ijs,qui eius rei legitimi ministri erat, et idelicet sacerdotibus es Propheta Iosue,o populi plagam atque chlamitatem,quam ipse attulerat,manise Iratione sui aduertenaamae raret, maxime cum stiret indicata a Deo causa latere se non posse. Itaque viri que tam noxi quam innocentibus et sit, erat ilia clausae declaratio putrique illius et um capere staret. Idem igitur qui mo bum Israeli declarat, grauitatem vim. morbi exponit, o quonam pacto curari expediat, subiungit. Non poteris stare coram hostibus,donec deleatur ex te qui
NON poteras flare. J sntitheto Is illim prae Pantiae Israelitica. Namque Israel, qui nec hominibus unquam cesiit, nec ab angelo intactatione superatus ent no poterit stare: hoc en recto habitu consi si
re coram ho tibinia quibus clementiae nihil expectandum; non tamen
215쪽
peccatoris, quis I seruetas salutem se curat se effles sicut scriptu est:
Perditio tua ex te Ilirael; salus autem ex me. fea remedium adhiberi
o modum .i i labori pose af rmat se indicat. donec deleatur
ex te qui hoc contaminatus cst scelere. Hoc est anatbema ipsum , cujus communicatione Israel omnis erat contaminatus. Tomque Anathematis raptor pro anathcmate habebatur,vlpaulo
Accedetisq. mane singuli per tribus umras, &quamcumque tribum sors inuenerit, accedet per cognationes suas, dc cognatio per domos, domusque per VirOS. D E sortium ducendarum generibus, iure se euentu, plura nobis incenda erant,quae commentationis breuit. praetermittere siuadet. Tantum hoc his adnotandum est, in criminalibus causis noesse sorte
et tendum, nisi ex diuino iussu, sicut bis a Iosue est obseruatum, qui in crimine incerti auctoris,non Hallonte, sed a Deo lassus sortu iud cium injt,certus se persuasus in ys quae decreta a Deo fuerint, nihil fraudis, erroris nihilposse subesse. α uod vero mane iubentur accedere,ad diligentiam se studium pertinet: ea enim quae nobis curae sunt,tempestiue inchoamus: ex qua ratione ista sunt uoniam ad te orabo Domine,mane exaudies vocem meam nane ad labo tibi, or videbo, sec. Iam vero ista sortis ducendae repetitio se series hoc loco decreta es postea obseruata, diuinae prouidentiae argumentum erat aperti imum ab ipso initio ad exitum inque adeo constanter pro- auctum. Sors autem ducenda erat sacerdote summo praesente, atque ista sacrumginamen inoi ente;quod vRIM Ur Tilv MIM diacitur: de quo nos in Apparatu sacro agebamus. Ea enim quae exisio relata sunt, certissima omnia fuere. 5 quamcunq. tribum sors inuenerit. Sortis huius aucZoritas non caput, non fraudi,non hominum voluntati aut caluditati, sed Deo tribuenda est, ut hic tribu t ex Hebraica, Chaldaica se Graeca lectione constat. po Picetur namque Dominus hium in ea re iudi tum octens m iri. per cognationes, Cognatio per domos, domus per viros. Tribuu diuisio duodecim partes continebat: deinde si Hara tribuum partitio ad certus
216쪽
roc COMMENT IN L IB. Iosv E frequentissimo lago populo haberi poterat, redacyis in indicem non nibus per eos qui vel tribuum proceres vel familiarum duces has bantur. Atque hanc generis o familiarum rationem, praeterquam quod in isto populo haberi constituerat Deus,adpromissorum suorum certunt euentum n omni republica commodisiimam esse antiqui censererunt, cum ad multa alia um vero ad morum o disciplinae com seruationem,atque ad mutuae charitatis exercitationem. Nam quae ex huiuscemodi distinctioωbus nascuntur simultates se cotentiones, ea praeter naturam sunt a Satan in mundum inductae , or coniunctionem societatemi hominum inter se corrumpunt, or disigant, tantum .ibest ut tueantur. Et quicunque ille in hoc facinore fuerit deprehensus, comburetur igni cum omni substantia sua: quoniam praeuaricatus est pactum Domini, S: fecit iactas in Israel. V N i v s scelerati iussisiima legibus iam diu μὰcita poena omnem contaminan populi contagionem expiari clementisiimus et oluit Dem; sic tamen, ut omnium detinatione facinus damnaretur; atque ita caeteri Uraelitae omnes, ct immunes sese ab hoc crimine ostende- 'rent, ct isio exemplo bi in posterum publice priuatei caueret. Erat
autem contaminata domus omnis eius qui neto admiserat, eodem iiudicio damnata cum anathemate. Atque lex de hoc genere rerum cauendo lata sic habet: Neque inferes quippiam ex idolo in domu tuam, ne si in anathema cut se istud est quod nos legimus,ex idolo: Hebraita
cum verbum utpote amplius o latius execradum es abominandum significat,atque idem cu anathemate est aoniam praeuaricatus est pactu m Domini. Duplex culpa utraque grauisiima;altera pacti Domini violatis,quam tametsi nusia pustica populi calamiti consecuta fuisset, morte tamen oportuerat lui ex anathematis lege. Altera vero nefas in Iseraeis a Ium, hoc est clades ilia algata aduersus nomen, firmitudinem,ufortituine Israelis, ex quo triginta sex viri etiam citra pugnam ceciderant tu ut i a Israelis sanctitas huius sacrilegi scelere contaminata fuerit, atq.rerum publi rami perturbatores, o labefactatores impietatis es proditionis iudici obnox, sint. Nomen diuo Latine laetimus Nesu, Hebraicὶ est NE BALAH, atque ai NABAL de citur,quod Labefactari, ruere cadere, et Uu dare, aliysg huiusmodi signi cationu Latinis verbis re Jodet. Atqui
217쪽
mero simillimum est, Ista litas istim noctis bonam partem in precibus, ieiunio alijss pise actionibus posuisse, pectas avide posteram lucem, qua Dein detecto sceleris auctore, es viso foederis iure, sese
.lementem istis redditurum item fecerat. Surgens itaq. Iosue mane, applicuit Israel per tribus suas,&in uota est tribus Iuda, quae cum iuxta familias suas csset oblata inuenta est familia Zareae illa quoq. per domos offerens ,re-
perit Zabdi,cuius doliis in singulos diuidens viros, inuenit
Achan filium Charmi,filii abdi,filij Zare de tribu Iuda.
Opeti Mi ducis cura a fossicitudo de populi salute in Iosue conicitur exemplo,qui primus omnium indicatur mane consurrexisse, conuocatu . concilium ais siuis Osinibus distributum sortibus δε-ctas examinasse: quarum sortia continuata sieries tanta proce it con- famia ut facile auctoritatem diuina probaret. Primum enim ducta per duodecim tribus sorte hoc est nominibus tribuum singularuin urnam coniectas,educta laevi Hebraice, deprelicia fuit Iudς tribus. Iudae autem duae familiae primae relictae fuerant ex Thamar susceptis seris Phares o Zareh,que alias Zaram a Latinis se Graecis nominari scimus. Deinde per familiae domos es capita ad Achan qnetum rui exprimaria atq. celeberrima tribu quavisprognatus esset,
tame facinus in familia opprobriis se populi totius pernicie suscipere
non est veritus ex quo manifestum sit virtutis vera rationem no na
tura es genere, sed doctrina studio 4tq.moribus costare. Deinde istud docemur, a qui patriae malum intulerit, quacuns ex gente familia ue uerit eroditorem eqse censendu, or nusia parentum ratione habita esse expopulo abscindendum: Cui modi poenam saepe leges imponsit. Et ab indetur vir isti depopulo suo. N . vero ab antiquis ignomi nia reli uae familiae inurebatur,nisi fortastis facinorosi hominis scelus defendenti, quod rarisiimi exempli fuit, et ii loco videbimus suo. - .Et ait Iosue ad Achaia, Fili mi, da gloriam Domino Deo . Israel. No N et na tantum reddi poten ratio , quamobrem deprehensum Achan ad cons ione induxerit Iosiue. Primum enim Dei si gularem prouidentiam , iust imum iudicium acti expositione se praesen- ribus hominibus es posseritatis memoriae probari oportuit, ideo i Io- gloriam Deo duripodulat: Deinde ne huius viri, cuius vita haec
218쪽
tionem attinet,exclusum putaret, ideos pise Ilandis se charitate i dicantibus verbis copesiatur, fili mi qua oratione optimi, Hementi rimi, se de salute publica valde fossici M ,no tame a claritate, ese metia, . misericordia etia in singularem sacri u alieni ducis imaginem intueri est,qui id maxime vestet, Quis corruptu in populo exemplum ederet. Mod si aliquod forsan iniuignil extiterit iactu oderit,homi-
nem tamen non oderit;imo quograuius damnatu sciat,eo clementius, blandius es humanius algoquatur caveais ciι poenae metu es sensu δε- Drε misero opprobrijs durioribus verbis exacerbare, et agnita legis aqu7tate contumeliae iniquitate acerbam odiosams reddere. Namq. hoc pacto u qui danatur, se culpa sua atteilus cogitat, o iure se da- natu agnoscit,et o , nihil aduersum iudices aut ministros cocipit,ac totu se ad diuina misericordia animi lutis causa imploranda coue tit. Demsi quamqua sors diuinitus ducta tot re in anteat euntibus
sati fuerat ad hoc singulare iudiciu edendu, nes alias Israelitaru le- sibus propria hominu confesso capitale suppliciu adferreposet, ubi tesses Lebs nt legitimi: tamen huiusmodi confessone opus fuit nacum sacrilegi' deprehensione ad eorum infringendas defen pones qui
mel propter gratiam,vec itudinemve hominis ei propter levem i dicandi temeritatem causari es excipere possent sortium non usique adeo certum ebse iudicium: quandoquidem euenire posset, visit Iosue inter duos plane innocentes sortem iactedum curaret, alter tamen ex illas comprehenderetur, idque potuisse C chano accidere. Igitur ad sortis indicium ipsius deprehensi manife tune adiun ripas omnem dubitandi, causandi se obloquendi ansim populo praescindendum . censuit Iosue, o miseri hominis salosi aeternae procurandae, hoc etiam paecto sua ex parte considendia duxit. Duo autem postulat friterum, ut pietatem ea parte quae Deum reoicit inseauret: alterum, et Uraelitam,hoc eis ecclesiae suae a se conturbatae rationibus is faciat. Atque ita utrique offensae parti debitum exhibeat of cium. Da gloriam Domino Deo Israel. Unica oratione eriplex of cium friciendum significatur, or suadetur, erga Deum primam deinde erga
219쪽
totam rempublicam , atque etiam erga seipsum. Gloriae vocabulum quod Latine legimus, hoc loco Hebraico rc pon et K A B O De quod non sola,n merbis Colere or venerari,sed rebus osticjsq. prosequisi sicat, visusim explicabimus cimi de Dei veneratione or gloria atque parentum honore eo modo diseremus, iis in Tridentino Concilio diis rebamus, cum de clandePino ageretur coniugio. Igitur non taρ ὰψ verbis testari iubet, atque a seuerare ea quae ablata ab ipso fuerant, Dei esse : edetiam resipsas reddi re qHamprimum, neJue sinere ut anathema quod Deo sacrum deuotum. erat,iu cui quam potestatem et ami deueniret. ideo usus est Interpres noster verbo Da,quod ad res ta adorationem Latin quoque usurpatur: ut
Da propriam Thymbraee domum, da moenia fessis. & Aeneid 3. Sed tamen iste Deus quis sit da Tityre nobis. Eclog. r.
Voluitque Interpres hoc verbo Hebraico S I M pondus reddere, quodor verbis cir rebus accommo etur. Esis sententia est oratione, o re ipsa. Id good Dei apud te est restitue quamprimum, se expone ante illum: atque hoc tribus nominisub consideratis et conseruatis, Domitio Deo Israel. Quorum primum misericoriam cum prouidentia singulari coniunctam indicat, quas Deus erga I raelemprobauit;
quo nomine appesiato ipse etiam salutem suam Voc est veniam a Deo, se cupere, es poscere se sterare monetur,ut cogitet se ex Urael esse, atque apud istum agere , qui sie misericordem se fautorem Israeli praebuerit , iustum' esse exictima isti βum anathema reddere, qui tot bene esse or I raelem communiter o priuate ipsum Achan obli- uerit. Cogitet igitur se isti suum ese reddendam anathema, ut clementi O mi sericordi,qui non in perpetuum ira cetur, neque in
aeternum coamuina tur. Cogitet etiam eundem Dominum misericordem erga Uraelem Deum etiam e se Is raesis, hoc est Principem, Iudicem se Gubernatorem pienti imum se iusti si um,pariter spotent imum,cui ijsdem etiam nominibus anathema siepositum reidere debeat: indignum enim, se nefarium est, ut priuatus es profanus homo ijs abutatur rebus quae Princcps, Rex demque Guber nator, atque adeo Deus sibi sacrarit se sigregarit. Atque hoc modo agno cat i ius sapientiam qua facinus cognitum deprehensum est: agnoscat seueritatem, quae in omuem Iseraclem ipsius unius ob no-xu, O audaciam anima uertcre caeperit: agnoscat voluntatem qui
220쪽
reddi sibi suum anathema et oluerit, o poseularit, eo consilio vi Israesi demum parcat se medeatur,eo membro sublato cuius vitio tota contaminabator societas, atque adeo Israeli omni, cuius pars ipse eriossicio a se faciendo consultum ese velit. 2 sque secum perdere cereros pergat, neque a ceteris diuulsium existimet ,sed Deo tradas et Israelis iudici atque gubernatori, ab eodrinque poscat ut in se id statuat, quod ex gubernationis, o iudici' ratione tuitum fuerit: ita tamen,ut iudicem se es Dominum pariter, hoc est misericordem, ip- . si exbibeat. sic breuiter exponimus orationem istam Da gloriam D mino Deo lsrael. Vt re ipsa exhibita es cogitatione atque oratione fatis detur atisique praegetur , idi restituatur Deo quod Dei e Z. Deinde etiam monetur , dc confitere. Con tendi verbam hoc loco, or manifestationem proprij debiti ac delicti, se lauim atque cel brationem diuinae virtutis,sapietiae et misericordiae significat: ut 0- se cogitatione or oratione in Deum conuersus, agnoscat suam ipsius culpam, o sceleratam mentem qua ausus fuerit tantum Dominum Deum Israelis ossendere, eάque rapuerit in Jos usus, quae quia Deo sacrata erant, es publice etiam sancta appetiata, ipse ne tangere qui dem iure seuo aliquo potuerit. itaque confitere resertur ad ea nominaqπae praecesserunt; sicut Hebraica, Graeca es Chaldaica lemo indicat. Da ei confessionem. ei, ut Domino, se ut Deo Israel. Atque hac. dicendi figura , da ei confessionem, cui Latinum,confitere soc loco
respondet,non solam confessonem cum laude si 'nificauit Io ue, sed
ex rebus propriys etiam Achan expiationis caus reddere obligatum chan pronuntiauit. Nam quae de damno ligato,vel commodo μι- dacto expiando leges latae sunt, hae voces A DAH, THOD AH Mequc ter usurpant, pro quibus Interpres noster Agere paenitentiam pro peccato vel gratiarum actionem interpretatur pro locorum ratione atque et M. atque quicunque buiusmodi damni se obligatum sentit, ferre de rebus suis vel ouem, vel capram, vel turtures, vel columbά. ' rtim pusios Oel aliud iobetum, mi suis obseruatur locis . atque ita Gha can, utpote rei sacrae raptor, se raptom reddere, se suis etiam rebus deuotis peccatum c teri, se Dei iustitia agnoscere iubetur. Iam ro praeter cos ione ilia quae Deo debebatur,altera exigit Iose e
iron facti biscorsem faciendam, quam expedient imam censet ad