장음표시 사용
61쪽
sos resciret,minime exiEimarepostset isios a Iosue dulita Me vel moruente missos, imo potius a credente es Perante promissorum Dei secundum es certum successum, se istum iam animo meditante atq studiis se consilii, opportunis adornante. Nam si misit fuissent,post declaratum Iosue se confirmathm, atque publice e. tum ducem summum, varius es plerumque publiciosus. populus facile putaret mi isos causa cognoscendi hosti /m vires, se expectandi restonsi quod deliberato si conflanti atque fidenti animo factam esse, non ita plane vulgus hominum,uel crederet, vel affirmaret: Cum vero conJeti os adhuc a priuato viro, atque depopuli rebus cogitante missos, ea
res magnae ct conssantis in Deum p dei, se ardentisi i erga publicam rem flaij, se deliberati firmit consit, opinionem apud populum
Iosue conciliabat se coormabat, beneuolentiamsi omnium erga v rum excitabat,et stem etiam faciebat optimi succesem duce adeo strenuo,prudente,atque diligente. Expectandum praeterea lyud Deia . Mops interpretis iudicium commemorabat, quo in Iosue stiritu ese comprobatum fuerat. αuod vero isti a Iosue nodum publice constituto cir salutato duce mi i fuerint exploratores, aperte connat, ex eo quod is dies, quo declaratus Iosue dictare coepit,tertius fuit ante Io danis transitum;namq. Ego primo edicto aperte af rmatu est, Iord nem fluuium poB tertium diem esse trant mittendum: sc enim H braice istam legimus locum uoniam in iudhuc tribus diebus transibitis, circ. Atque exploratores Ierichuntinensium insidiis erepti,R hab consilia secuit,tribus diebus in monte latuerunt, se post tertium diem aut ipso tertio Iordanem traiecerunt, traiectoi Iordane ad Iosueperuenerunt citra Iordanem cum omni populo commorantem, qui tres dies fecundu Iordanem consedit.Hasiitim vero qui locus nolonge a Zooalitarum agro tacet, ad Iordanem, es a Iordane ad Ierichunta et Hembstati linea, quam quod una die ab exploratoribu
confici posset, qui es V in urbe ut minimum i qui die sunt com-
-orati,ut ex narratione coitabit. Vt vero defenderet se monte,at'. Iordane transmisso, ad Iosue redirent, et na die etiam opus fuit et Adimidia ita e existimamin Ugos a Iosue filio Nun ad minimusext. vel quinto die, antequam populus omnis traiiceret uisse missos, ct intcrea Iophe edictum de ommeatu parado publicatum, o Reuben im de faciendo of cio fuisse compeliatos certam lem fuisse, Iosue expleratores intra triduum ab hacpraeparatione Ese redituros : Vt
62쪽
autem Hi intra triduum redirent, Dei prouidentia eueni se,ut virii lin dei restonderet euentin: atque ita poct triduum sut inferius legem τὰ populin fluuium praetergressus ect. Hoc vero de exploratorum negotio narrationem, hoc loco inter seri oportuit utpote multa continentem; diuinae prouidentiae, primum; deinde etiam spientiae Iosue argumenta um exemplo ista, i Dei Rahhab. quae omnia no-bas narrationis verba obseruantibus obtendentur. Principio aut e d
cemur consilium hoc a Iosue singulariter profectum, neque consulto,
neque rogato populo,neque etiam homine alio: ideo enim dictum ei
Iosue filius Numqui quandiupublice ousceptus, ct imperator salutatus non erat,notuit sibi id publice arrogare proptersiam ista; seu anam modestiam iique etiam ad aliquorum inuidiam, se populi inconta ans iudicium vitandum namque populi pars aliqua existimareti m mctu quodam motu,ut iam superius exponebamus; pars etiam denumero es conditione eorum qui mittendi erant, deliberandum esse censeret,nonnulgi hos iij istos mitti vesient:denique non ea libe MN es integritas, quam res exigebat, struaretur; ν demum qui mittendi essent, aliis es aliis modis animarentur, vel turbarentur a populo variae inconplantis mentis; reuersi vero, or vulgi importunitate xcepti or interrogati, vel taciturnitate graui ima susticione, vel positione or narratione variam interpretatione moliripoterant. Igitur consulti imum visium Dit Iosue, huiusnodi rem clamo secreto curare,cuius neque ηecundum neque aduersum euentum a
populo cognosci expediebat. Vt vero ratio haec apertior at exemplum hoc cum Ego quod Mosis tempore editum est,cosiatum,commode est em .aminandum. AIque ex duodius locis quibus istad prius refertur, breuiorsic babet: Et acce issis ad me omnes, atque dixistis , Mittamus viros qui considerent terram, O renuntient per quod iter debeamus h ascendere, or ad quas pergere ciuitates. Cumi mihi sermo placuis ost misi e vobis duodecim viros, gulos de tribu ου Iuu. . ui cum ςς perrexissenior ascendissent in montana enerunt usique ad Vastem botri; se considerata terra umentes de fructibus eius,ut ostenderet ςς
hubertatem, attulerunt ad nos,atque dixerunt, Bona est terra, quam
Dominus Deus noster daturus est nobis. Et noluissu a cendere, sed xxiis creduli ad sermone Domini Dei nostri murmurastis in tabernae Δ, vestri atque dixistis,sit nos Dominus, se iccirco eduxit nos de o
63쪽
COMMr Ndi , N LIB. Insur,ri terra ti, et i traderct nos in manu Amorrhaei atque deleres ,, . Ego ascendemus' nuxiij terruerunt cor nostrum dicentes, Maxima
se multitudo est se nobis statura procerior, urbes magnae se ad caelumis et que munitare filios Enachim vidimus, circ. Ita ne tunc poβulante populo duodecim miri misit 'nisi, si a singulis tributus delecti; atque et i res hominum esse solent,nihil mi
randum si singuli l Harom iribuum studia, piniones , alfectus sὶ- querentur, si inur se postea dissentirent, ut plan d e se res
ipsa docuit nam praeter unum Caleb ex tribu Iuda, or alterum Iosue silium Nun ex Ephraitarum genere , caetcri omnes in varia iudicia or disicordes abier ni sententias : abj enim regionem ipsam valde laudarunt .al, illam incolarum devoratricem die dixerunt, hi homines vasti si os a se consteritos testati sunt, isii Enachim filios, monstrosum horridum' genus depinxcrunt; quibus nuntiis opulus per territus maiorem fama sibi ipsi metum finxit,maxime vero, quod exi o duodenario co Cio, maior Pars metiorem, vocibus, rumorsius,
es obnuntiationibus vicit. Praeterea isti nunty a populo postulati, a, , Mose ut populi duce misit sunt di Deo annuente. S.S. E. Locutus is est Dominus ad Mosem dicens, Mitte viros qui considerent terram iri Chanaan, quam daturus sum filiis Istaei, sec. Delecius hora ab ipsis
tribubus est facZm, quorum tamen frequentia, ct infidelitatem, ormetum populo molita est Distris istis rumoribub stargendis. ita qui
populum iuuare debuerant, in fraudem coniecerunt. Euo exemplo edocus prudenti si in Iosue, necpopulariter, nec publice, hoc sibi, cura dum est arbitrati ,sed aliam rationcm iniit, magis opportunam atque certam, nihili periculi aut incommodi populo algaturam, omnibus partibus,num ro,conditisne,argumeto, mandatas, loro se tempore ab isia altera diuersam. I camque duos tantum delegit, quae copia
sibi mutuo auxilio esci, proditioni atque detectioni minus ob- noxia quidem queouis loco ab condi, occultari, late ei duo posunt, commodius quam tres,aut plures,melius, ouas disiimulare personas 'alias s simulare sciunt. Deinde ad obseruandas varie res atque notanda satis esse possunt, opinione ac siententia melim concordant: quo si alter depraebendatur, uere alter ii uni consolere facilius, quam turbae valebit, se ei sus di cilius reperiethr,praecipue in alia
qua urbis aut po li requella. A testimonio etiam fidem facien-
64쪽
iam auctore eo a quo misi, sunt, radicare publica reg. po uiat, Ii id opus fuerit sim vero aliter a fessi re eant, or ce lari, se ad arcanum fer an dum cogi possunt i atque adeo in uniuersum, utilius e I bui . modi mini irorum os cia, sir testimonia siue iniuria celari qciam in publicum euulgari,non tantum ab ipsi sinet, sic ab iis etiam apua quos agunt. Hoc enim pacto, se plus his aucZoritatis sir Dei accedri, ormaior paratur securit is,cum a iij sciant ho p icificas partes agere, ut nihil de latas publice a Dirmari, nihil constater decerni pagis. Iam, ut, opinor, paret ratio quamobrem duo tantum a Iosue sunt misit ij autem non magni aliqui, se celebres viri, qui facilὸ in lago populo requirerentur,non ex certa aliqua, cir nomanatim notata tribu dele rip :, se ex isiorum ordine, ct numero, qui huiusmodi ministeriis
in exercita,atque populorum vagantium frequentia inferore con sueuere:quorum munus est caeter is anteire, viarum, vadorum, pontium, mansionum ea suorum, diuersoriorum , es huiusmodi rerum portunitates, praecipere, notare,atque jndicare. Cuius generis com
plures esse oportuit m lago tam frequenti populo, quadraginta ann . per selitudines vagante. Nam si maxime nubes ista diuinae tutelae a Pe prouidentiae ministra, peregrinanti ου iter demoNstrabat: quia ramen per medium aera procedebat, non sic er locorum anfraifus, o salebras non montium , et uigium inae quales , ct situs ostendebat praecj epopulo pone sequuto: atrue per trium itinerum inter uastam distanti. Oportuit igitur aliquos esse, qui non adeo longe a frequen- . tiaprogre se, locorum rationes atque usus demon grarent. Ex horum igitur ordine,hos ad Iosue a citos misso q. Di se,uocabulum Hebraia cum MERA GELIM aeclarat, quoi nomen familiaris ministerj, se consueti magis,quam eam rem semel experti hominis est, ut MELAMEDIM doctores, M EsSARERI M cantores ta es MERAGE Lirui exploratores interpretamur, quo nomine nes quam Eras
Vii pu lo se Mosemi si fuere, anestari Hebraice obseruaximus. uanquam enim alicubi exploratores terrae ab Iulerprete nostro diacuntur amen id Latini sermonis penuria siclum arbitramur, qui
65쪽
I COMMENT. IN LIB. Ios V E. .mno verti Explorare . uo Hebraica excipit RAGALὐT H V R quorum posterius priore latim multo est. namque Thur omnem tam locorum naturae tus, fertilitatis eris ac caeli, quam hominum, incolarum, es ingeniorum complecZitur notationem: vi exHis exemplo
atque aliis cognoscitur. Considerate terram qualis sit, O populum qis V habitator est eius, utrum fortis si, an infirmus,pauci numero,an pi
res ipsa terra bona,an mala tries quales, muratae, an a que mur .
'' humus pinguis,an sterilis, nemorosa,an absque arboribuου. Omnia haec verbo isti Thur agenda significantur. Altero autem verbo RAGAL, quod Latine Gradi vertere licet,unde pedi nomen rege actum est, ea tantum exploranda indicantur, quae ad viarii, portuum, an isti rum adum, exitus, inuasionisά opportunitatem faciunt:id quod Io-
. - ρ'bi accusatio isia aduersum fratres simulata ostendit: Explorat
,, res estis , ut videatis infirmiora terrae venistis. se paulo inferius M Immunita terrae considerare venistis. Huiusmodi itaq. homines a Iosue fuisse missos ex itis nomine apparet, atque etiam ex mandato i is credito 'nissos vero a viro de terrae occupatione minime dubitam
te , sed Gingressus opportunitate cogitante, i . siecretὸ ;quoniam is clam populo fieri , tum ad caetera omnia, tum etiam ad populi varia
iudicia, atque dina vitanda maxime expediebat. Neque vero in mi-gno numero eorum qui huiusmodi ossicio Iun rentur,duo homines requiri poterant,aliis obscuri , quales id munero genu exercere so- .lcnt , si maxime requirerentur: quonam diuertissent non facio
coniectu erat: namque aliter atque aliter cuius existimare licebat,
vel retro redidi se Egos, vel ad dexteram mel ad sinistram contendisse
variorum locorum cognoscendi, vel alias res agendi causa: demum commodis me mittebantur a Iosue ij quorum ossicio pol imu opus e set ad eam rem qua parabatur, hoc est ad inuasione regionis. namsdri muneris exercitatioAe sivi dexterim, melius,ac citius loca cognoscere, se reuersi indicare poterant. Atque explicationem hanc nostram ipsium Iosue mandatam coormat. Et dixit cis Ite& considerate terram,urbem* Iericho. Ni Hi L de loci, aquarum, caelii natura, nihil de hominum ingenio , o viribus ad unxit; terram tantum considerandam,sive, t Hebraice est, videndam, vel Ἀθ/ciendam commendauitinomine apstantia ERETs, quo treram pigni cat,ea ratione qua frequentari
66쪽
eam is animantibus contingit, vocabulo assini verbo RVTs, quod currere interpretamur: Itaque sere consideratio huis modi opeciat, vias, porim, flumina, montes,valges,aprica, aut aperia loca, 8 Naesi opus fuerit committendae, in Hys vitandis, aut etiam exIruendis, inuasioni faciendae, recipiendo exercitui, opportunos tus , ct quaecunque huius generis , vel ad iter, vel ad beatam faciendam pra ent imi imperatores curare cog oscere con rencre opera es indicio eura quos Hi lanice Reconosedores, vel De cabri ores vocamud. V bem etiam considerare iubentur, qua parte impeti in uadis opporIuni limum fit; qua oppidani est gere, q/la periculum inuadentibus crearepsint;quae loca primum potis imo b o Vari expediat. Verabo autem, Considerate, Ierichunta solum conssiderari iubet, utpote regionem ab ortu Iordane transmissi ingressuris omnium primam, quam primam omnium, eandems firmi fimum caeteris mediterr ne spraesidium ab inuadentibus expugnari capig. oporteat; cuius occupatio caeterarum expugnatione faciliorem,certiorem reddat. A tq. hoc Iosue mandatum duo cum primis indicat: magnam videlicet vi
ri istius idem atque oem obtinendi promisit diuini,se sapiens con=
lium erga ea quae ad expeditionem huiusmodi ob eruari, cognosci,antecapis oporteat. Plurimum enim in militari scientia locors m cognitio , atque usus valci; quorum qui recte compotes sunt, bonam, .ctitit imam adsuccesssus omnes commoditatem ortiuntur ;ide . in besiorum es praeliorum narrationibus, diligens locorum θecZ ser descriptio. umqua aute Deus urbe ista miraculo edito capiendum traditurus esset, interim tamen dum singulari istud consilia Dei rio restonso explicatum non teneret Iosue, optimi ac prudenti imi ducis es bes toris consilium instituit exploratoribus mittendis quorum opera, locorum se viaris quam ipse primum captum iri crediderat, opportunitates se dissicultates edoctus cognosceret. Aipi lium Deo probatum exitus ipse ostendit: quippe non solum
region , et Hus situm, quod muneris crat sui, exploratores cognouere, sed opportunitate totius prouinciae obtinendae certi imo quod a veluti Dei re 'onso intestigentes, ad Io μὰ retulere. Euenit enim, ta femina quadam quam sides imbuerat, se omnium totius regionis incolarum sensus, curaes notitia informarat, id quod minime se
lasse existimauerant audirent: se certi imum esse manifessitis argumentis
67쪽
mentis se signis cognosserent, atque ita ad Iosue plura se praestan
ti ra obseruare iussi fuerant reportarent. Qui pergentes ingressi simi domum mulieris meretriacis no viae Rahhab quieuerunt apud eam. T o T I v s narrationis breuem summam versu hic continet: am Ginde distinctior oratio explicat, occasione cum primis indi- cata cognossend e re toro temporum se locorum ratione opportunisi ma, nimirum flatus hominum totius regionis: tu si fierant exploratores a Ios/e ire, es considerare terram ct urbem: hoc ent, dum irent, obseruare viarum, se locorum Vportunitates, se importunitates. Cum vero historia repetat verbum pergentes baperte significatisios inter eundum ea quae οι eruari opus erat obseruasse, es tandem Ierichunta urbem peruen se, ac diligenter considerase , dies in istare conse/mpto, ad meritoriam tabernam diuertentes, operae se itineris labore lassis cubuisse. Atque tabernariae nomen multu de causis appetiari, ad aeternams memoriam scriptis mandari, sapientis institis fuit. Exemplum mim Spiritus saxosus imprimis consei tui voluit eorum qui cum ex gentibus ef nt, tamen fide or pietate Dei erga se misericordiam es benignitatem conciliauerunt, atque adeo sancIi opuli obtinuerunt communionem . deinde etiam vulgaria hominum indicia insipientiae nomine notare, se dium ae sapientiae admiranda argumexta probare . ta uippe in magna, requenti es t lustri admodum riuitate una tantum femina reperta est quae vera pictat curam studium . subicrit: cag non ex trim , non exm dys, sed expossi cmupletu ordinibus, atque adeo cx eo vitae genere, quod alias omnium corrupti fimum existimatur. I uis neget in ista urbe cadi atque soli natura saluberrima, strucruum es frugum copia praestante,ingeniorsim varietate es eleganlia nutri al, cedente, viariorum tum nai cor ,sam aliorum copiam fuisse, prudentum es pient m, ac tis iudicj, ac si asper i su ,ad eam normam ex minatorum, quam hominum sextentia exactam putat' quiis non in-rcogat magna is c es exqui ita fuisse coAsilia, es tamen nemo ex i is, nec et Ir, ncc femina pratcr unam Rabhab, in cam cogita - . - t o em incidit, quam omnia spiria: imiam fore, V tre ui por arm conditio deno rabat. Magnus pro se Zo ad moin a um a ponendum, oratroci perpetua ampli candum dia
68쪽
vini prouidentiae argumentum hoc unico exemplo sese nobis aperiebat campus; qucm tamen conopiarum tantum 1 conquimus ad commentalsonas compendium pedem referentes Igitur ad exempli expositionem certum, nomen appestari oportuIt, ut inlesngeremus in infimo, abiecti rivo i hominum ordine, atque adeo in vita genere infami, neque Dei mi ericordis curam deesse, neque eam
unquam in icacem inueniri imo sepe usu venire , ut fit,paenitentia , omnisis pietatis stud um ab alys siusicipiatur, qui aperium se manifessum improbae vitae rentu fuerint ante secuti, utpote qui Dei admonitionibus non deserantur, or 3 idem sentiendis , agno
scendis emumI. admitteadu se excipiendis animum applicent C intendunt: ij vero qui vel sapientiores habentur,vel moribus int grioribus, artem minus infamib. eputantur, paria aut etiam maiora Dei monita, vel non animaduersant, vel in suam salute nona mittant. Praeterea aliae causaesunt Rabhab nominis an gandi: exquibi una est historiae des ; quam hac etiam ratione, hoc est nominum o corum, atque temporum demonstratione firmari, iam alias obseruaui-- , ostendimus. Ad haec vero se ipsa rei agendae athconficie are timet absoluendae ratio postulabat, ut eius nomen ab initio notii ess et, cuius erga Deum pietas, erga nuntios beneficium, erga omnem Israeliticam populum officium, constaret, or fide atque
debita excutione, seruationes esset rependendum. Ingressi sunt
domum mnlieris meretricis. J Diuina prouidentia essectum est, vi ista
totum diem in terra or urbe exterim cosideranda posuerint, at . iam aduenirante nocte ad eam tabernam diuerterint quam maximὸ expedierat subire propter ea quae deinde euenere. Atqui ipsa loci commo-itate esse rum v desur,ut i i in eam tabernam se reciperent, quae urbem ab ortu ingressis prima or portae proxima notata fuerat, sex euntisius ad sescendum, ataue etiam ad cfugiendum,si res id .pstes laret, opportunis ima videtatur, deinde etiam ad latendum tuti ima;quiue quae neque magnam familiam haberet, imo unum tantum feminam, a qua tamet si prodi poterant, capi tamen, es t neri viri duo non facile poterant, neque etiam ab uncis , lueris esse se, qui nulgi erant, indicari, neque ab alys ho 'imbus notari. rct namque neque diuitem neqVe frequetem fiuge tabernam i amquam muli inica Ministraretiaec omnia diligenter notata,
69쪽
obseruata videntur fulser eadem vero diuinae prouidentiae consilibita constitisse intestigimin, tum ex eventu ipso, tum ex temporis occasione. voluit enim Deus istas in obseruandis regionis atque m bis locis diem totum occupatos in eam domum sese recipere, in qua re riores ferent earum rerum quas maxime cognoscere expedietat amvero de meretricis vocabulo Latino quo noster Interpres est usus,
quanquam non multa explicemus, alias enim explicaturos nos Deo
volente Peramus,duas sententias indicare, se nostram subiungere, consultum visum est Expositorum enim pars altera, hanc femina, publicum meretricem fuisse arbitratur, quae fuiprostitutione corporis quaestum faceret, id, meretricis nomine Latine indicante: altera vero pars,isiam non meretricem aliquam turpem, sed tabernariam interpretatur, ex Hebraico nomine et o NAH, quod a verbo derivatur Pascere es pasci, atque victam quaeritare signi cante, qui ιChaldaici interpretis versios ragatur exponentis P UNDA CHITH AHuo proprie signi cat eas qui tabernarium quassum exerceni P v No AK A enim lassa lingua domum signi cat ad reponendas merices hominest promiscue excipiendos constitutam; cuius neru me ritoriae tabernae sunt. hoc vocabulum se Italis ex Chaldaica, or Hispanis ex Arabica lingua receptum eis. namque huiusmodi domos p blicis in quas merces variae comportantur, Itali Fondacos, Histam Alfondigas vocant. Itaque ex nomino ratione es interpretatione,
se ex ipsisfacti exemplo constat, Rabbab meritoriam tabernam excipi edorum causa ho itum habuit se. Nobis autem et ero simia mum fit, utramque rationem uno eodems nomine fui se comprehensam, m retricij videlicet quaestus, atq; tabernariae hsitatas, qui O i e tum pitudine non caret. raro autem fit, ut quae publicis booitiis operum dant .minae, stopri superentpericulum, cum tam multas ct mariis virorum,iunioru grandiorum ingeniis conflictatae,atque costoquiis, rentametis se aliis impudicis dictis,cantibus,o ectaculis honest G.quod si maxime culpa caueantaliquae, susticione tame o nominis notam vitare non posunt e igitur ali ery tatummodo, siue et trumque de Rabbab af rmetur, iuinae misericordiae,veritatu, or prou
dentiae monumenta hoc probantur με plo. 5 quieuerunt apud eam. Paulo ante noctem la si eo venerant, excepti sunt, ct cubuerunt, ani
70쪽
Nuntiatumq; est regi Iericho,& dictum Ecce viri ingressi sunt; huc per noctem de filiis Israel, ut explorarent terram. NON ne i gente aut securum lago tepore Ierichuntis Regem,in otiose se ille historia indicat, sed ea curantem se prouidentem, quibus vi sibi rebis suis consuleretur ροψ esset, excubias, obseruatoresi
bubuisse per quos hostis consilia es facta, quoad id feri posset, cogno
scerentur: Ob eruamus etiam omnium quae publice priuati sunt rerum primum conscium esse regem, utpote cui caeteri omnes, vel Ero-pri, muneris, vel gratiae captandae studio in erviant; multa praeterea illis ignota esse, quae reges minime latent, idi maxime expedire. Namque sapientu ad rempublicum conserenandam confiij initium apud regem esse oportet: ab eodemi decretorum o agendara rerum rationes proficisci: ideo non dicitur hoc loco rumor fuisse in populo I rsos de virorum Egorum aduentu cum primum enim hoc rescisceret populina e metu,vel temeritate, o leuitate, quae vulgo propria est, actus ad hostilium unique concurreret, voces, clamores iactaret,alias multa ageret, quibu viri tyi sibi prospicere possient: se su- η pophim lassos comprehendere es trucidare conaretur. Verum id quo altas rei tam agendarum rerum rationem apud regem ista Je-ψZabat e commodum fuit illas etiam viris a Iosue missis; adeo omnia iis qui Dei equuntur partes optime cedunt. Diligentis imum vero fuisse excubiarum o cium es indicium ipsa oratio declarat: neque enim obscura O incerta ad regem adferri oportet, e certa es plorata, quorum causa sapiens constitum ineatur, atque ea suscipiam tur quae maxime expedire censentur. Ideo in hoc indicta aurmatio
praemittitur, Ecce: aeinde argumenta omnia exponuntur, qudin res
comperta demonstretur,Sexus,aetatis,gentis oci, temporis se causa. non enim pueri,non feminae,sed viri in si nuntiantur,qui ct m lius scirent es promptius auderent ea agere quorum causa essent missi. Quod vero ingre i in urbe nuntiantur, ad animi deliberationem referendum I: non contenti obsie a se ii su u es situm urbis o muros,o quae exterius con fant omnia,ingresii etiam sunt urbem vi penetralia quaque vr s cognoscerent. hanc etiam argumentationem temporis 'oratio con 'mat, Per no rem ingre i hunt: Et ut tutius agerent se liberius possent explorare , demum 'entu ipsum Vermi rem demonstrat: namquealymulti viri ingredi poteranturbem