Fragmenta comicorum Graecorum

121쪽

nune ipsum Alciment eomico vindieavimus. Aetalla autem qua vixit Alcimeties certissimiam, ni salior, indictum Ρtolemael verba praebent, quippe qui Κολυμμόσαις fabula Tynnichnm Chalcidensem impense delectatum fuisse significet. Iam quum Tynnichum, paeania auctorem Iaudatissimum, Aeschrii aequalem fuisse constet e Porphrrio de Abstiti. IIp. 152, de quo loco disputavit Menagius ad Diogen. Laert. II 42, Aeschylus autem obierit Olymp. LXXXI, non incredibile quidem videri possit, Alcimenis aetatem vel Cratino fuisse superiorem: at quum tanta Alcimeneae fabulae prae-atantia fuisse videatur, quae non cadat in aos qui Cratinum Praegressi sunt poetas comteos, T3nnichum autem nihil impediat quo minus vitam ultra Aeschrium produxisse statuamus; mihi quidem, temporum rationibus probabiliter subductis, vix dubitari posse videtur quin Alcimenes Cratini Teleolidis ceterorumque quos recensuimus Poetarum aequalis fuerit. PHILONIDES, Atheniensis, Nicoeliaris poetae comicipater, Suidas vol. II p. 526, initio sive fulloniam sive pictoriam artem factitaverat, prouu vel Suidae vel Eudociaa fidem habeas, quorum ille vol. III p. 6I προτερον , inquit, λὶν γνανευς, Eudocia autem p. 28 προτεοον γρατενς Hulus aetatem, expensis iiη quae IIanovius Exercit. crit. I p. 2 sqq. disseruit, ita definiro licebit ut eum Aristophane, euius primam sabulam Baetalenses Olymp. LXXXVIII I suo nomine docuit paullo superiorem fuisse vitamque ultra Scholiastea ad Aristoph. Nub. 53l, ubi pocia primam quam pepererit fabulam alium quendam sustulisse dicit haec annotavit: λλωνίδης καὶ Καλλiστρατος' ου δι' εαυτου ἐδέδαξε τους Λαιταλεις, αυτου δρα- ια. Quo loco quod olim legendum proposui su/ιλωνiδης εὶ Καλλiσrρατος, ipse dudum repudiavi. quamquam nest Ianovit rationem probandam duco. Omnino distic illima

122쪽

o I, mp. XCIII 3, quo anno Aristophanis Ranas doeult, pro

cloxisse statuamus. Quod enim Hano lus eum vel Olymp.

XCVI superasse existimat propter Φιλεταιρον fabulam ab Staida eommemoratam, quam ille ud, mediae comoediae ingenium nitemperatam fuisse ex titulo colligit, id quam incerta Coniectura nitatur sacile inteIligitur. Dramata PIlitonidis praeter OHάταιρον a Suida et Endocia commemorantur 'Annνη et Κοθορνοι. quorum quod primo loco nominavi, Innoxius a poeta 'Aπηνης vocatum eaque in fabula hominem morosum et Φιλεταιρευ contrarium descriptum fuisse M Uspicatur. Ego vero non video quid 'Aπήνη titulus magis miri habeat quam v. o. Σφενδονη Amlpsiae vel 'Ιπνος Ρherecratis vel Bωμος et Alexidis, aliae denique aliorum. Cothurnorum argumentum ad Theramenem perti--nuisse, quem propter summam in rebus civilibus inconstantiam θοονου cognomen meruisse constat, Ruhnhen. de Antipti. Rhamn. in Opusc. p. 239, lusto timidius suspicatus egi Hem-sterhusius ad Polluc. vol. II p. 1293. Omnem dubitanti serupulum eximet Grammaticus Belikert Anecd. p. 100 I, κλητικνήν. Φιλιππιδης θορνοις, ubi Dιλωνiδης scribendum est. Pluralis autem, quo in litulo usus est poeta, ad chorum fabulae spectare videtur, quem ex Λυδορνυις h. e. mobilibus et veniosis Iri,ininibus constitisse

consentaneum est. Praeterea Cothurnos commemorant Athetiaeus II p. 47 e. VI p. 228 f. 2 7 e. XV p. z00 L Pollux Il 202. IX 29. X II 5, Grammaticus Bexheri p. 83 IT.

est de Philonidis opera Λristophani in sabulis docendis praestita quaestio, maxime propter didascaliam Vesparum, de qua neque Dindornus ad Aristophanis fragmenta p. 66 sqq. neque Hano ius I. l. p. 24 ita disputarunt ut satisfaciat. Sed de his utpote cum praesenti nostro consilio minus coniunctis alio loco dinetur copiosius.

123쪽

Ineertarum fabularum fragmenta . supersunt eompluria, quo' rum quae servavit Stobaeus, antiquae comoediae poeta pro

sus indigna et Philemoni potius vel Philippidae quam Phl-

Ionidae tribuenda esse haud immerito statuit Hanovius I. I. p. II. Siobaeum tamen in excerpendis poetarum sententita Philonidae sabulis usum esse Photii constat testimonio Bibl.

EUPOLIS, Atheniensis, testante Anonymo de Com. p. XXIX sabulas Athenis docere coepit magistratum tenente Apollodoro Olymp. LXXXVII 4, quocum consentiunt fere quae Crrillus ex antiquis elironologia tradidit e. Iulian. lib. I p. 13 B. ὀγδοηκοστῆ ογδοβ τον κωμωδον 'Αριστοφανην

πολίν τε καὶ Πλατωνα γενεσθαι, quae non de natali anno, sed de eo tempore quo illi primas sabulas docuerunt, intelligenda esse verbo monuisse sufficiat. Eidem Olympiadi Eupolin et Aristophanem assignat Mneellus Chron. p. 25T e. Natalem annum Eupolidis facile e Suidae verbis cum Anonymi loco comparatis elicias. Is enim s. v. Mπολις hune decimo septimo aetatis anno primam sabulam egisse diserte tradidit, quae si vera sunt, EupoIhi Olymp. LXXXIII 3 natum esse apertum est. Nonnihil tamen dubitationis iniicere possit, quod Iegem fuisse perhibent, qua eaveretur ne quis ante trigesimum Rixe, ut alii volunt, quadragesimum aetatis annum fabulas doceret. Cuiusmodi legem si vere fuisse Scholiastae ad Aristophanis Nub. 526 credimus ea certo non ad sequiora tempora valuit, siquidem Menander etiam, eum nondum ex ephebis excessisset, Antiphanes autem vigesimo aetatis anno fabulas docuit. Vide Proteg. ad Menandr. p. XXX et quae infra de Antiphane dicentur. Minus certa de anno quo mortuus est Eupolia pronunciari possunt. Aeε') Vid. Clintonus Praef. Fast. Hellen. p. LX.

124쪽

vulgaris quidem narratio si vera esset, qua eum ab Alcibiade in Siciliam navigante propter Baptas fabulam, de qua infra dicam, in mare deiectum esse ferunt obitus eius incideret in primum annum Olymp. XCI media aestate. Vid. Thucyd. VI 29 et Diodor. Sic. XIII 3. et Sed redarguit hoc Θ, ut Ciceronis verba ad Attio. VI I mea faciam, et Eratosthe-enes; affert enim quas ille post hoc tempus fabulas docue- erit. Idque verissimum esse vel e fragmentis effici potest,

siquidem Eupolis in versu a Scholiasta Victor. ad Iliad. ν353. . servato Aristarchum στρατηγον Atheniensium commemorat, quem imperatorio munere functum esse . Olymp.

XCΙΙ 1 infra. docebimus. Itaque multo magis ad temporum rationes apposita sunt quae Suidas, alios auctores sequutus, de obitu Eupolidis narrat: απέθανε κατα Ελλήσαοντον ἐν τω προς Λακεδαιμονίους πολέμω, καὶ ἐκ τουτου ἐκωλυθη στρατευεσθαι ποι ητVν. Quibus Verbis quin aut celebris illa Atheniensium victoria de Lacedaemoniis ad Cynossema

Olymp. XCII 2 reportata aut proelium ad Aegospotainos commissum Olymp. XCIIΙ significetur, dubitari non potest. Prius si accipimus, commode explicari potest, qui saetum sit ut Enpolis ab Alcibiade in mare deiectus esse diceretur. Nam si Eupolis in ipso illo ad Cynossema proelio, in quo magnas Alcibiadis partes fuisse constat, interiit, non improbabile est extitisse qui id Alcibiade machinante, quem Eodem fuerunt qui traherent Ovidii verba in Ibid. 593. Comicus ut liquidis periit dum nabat in undis,

Et tua sic stygius strangulet ora liquor. Quae rectius de Menandro capias. V. Proleg. ad Menandr. p. XXV. δ' De hac lege, inepta sane, si ita ut Suidas narrat eoncepta fuit, qui praeterea tradiderit scio neminem. Choreutas vacasse militia notum est. V. Petiti Legg. Att.

125쪽

Iuss

Eupolidi iratum seirent, laetum esse dicerent. Quem

rumorem, ubi semel increbuit, non mirum est postea ad Siculam expeditionem translatum esse. Haec enim, ut infra docebimus, proxime Baptarum commissIonem seqIIuta est. Sed vereor ne frustra coniecturis Indulgeamus in re neque per Ne magna et multis diversisquo narrationibuη obseurata.

Nam Aelianus II. A. lib. X et Τgolges Chil. IV 2 5 Eupolin in Aegina insula mortuum sepultumqlle tradunt, Pausantas autem lib. II monumentum elua in agro Sicyonio se vidisse narrat. Itaque nihil quod ab omni parte ce tum sit tenemus, nisi quod vitam ultra Olymp. XCII I produxit. Do domesticis viri rebus nihil quilaquam memoriae proditum est, nisi quod patre usus est Sosipolide et se vum habuit Ephialtem, qui, cum aliquot domini fabulas su ripuisset, ab Augea, Eupolidis cane fidelissimo morsibus Fabula de Eupolide Aleibiadis opera in mare deiecto fortasse ex iis orta est quae de Alcibiade iuniore leguntur apud Lysiain c. Alcib. I p. 5 I Iis h. ου πολλω δῖ

hos ιωμενος TOυς viλους κατεπονειςεν. Cuius loci indicium debeo Fr. Valero. Α- Fortasse igitur cleruchus fuit Aegineticus, ut AriSiο-phanes. V. M uelleri Aegin. p. 18 et Theogenes apud Scholiastam Plat. P. 331. , Suidas: Mπολις, Σωσἐπολις, κωμικος. Oιτος etc. ubi Κusterus aut ιυς Σωσἐπολις aut Σωσιπολεως legendum suadet. Debebat Σωσιπόλιδοc. Hac opportunitate invitatus moneo, ne quis Sopolin comicis graecis accenseat e Grammat. apud Bekk. Anecd. Gr. Ill p. 1192 Σωπολις του Σωπόλιδος, εστι δἐ ονομα κωφακοῖ. Corrigendum Ευποὼς του Evπολιδος.

Mortuo Eupolide λυπη καὶ λιυω ἐαυτον ἐκτήξας απέ-

παθους κυνος θρηνος. Ita Aeliantiu l. e. Similia de Xanthippi cane narravit Pilitarchus Τhem. 10, qui locum illum in Aegina insula Κυνος σῆμα vocatum suisse scribit.

126쪽

necatus egi. Vid. praeter Aelianum et Eetgen l. l. Ait ecdota Crameri III p. 35 28. Ae fortasse is idem Ephialtes est, ad cuius eaput Eupolidis fabulam ' Υ ισrodiκαι liiscriptam post mortem hominis repertam esse scribit Ptolemaeus apud Photium Bibl. CXC p. 53 d τους ' Υ ισωδiκας ρυπολιδος προς τῆ 'Eg ι αλτου κεφαλῆ ευθε ναi 'ασι Dbl ne eelebrem illum Periclis amicum significari putemus, temporum rationes prohibent r enm enim iam Olymp. LXXIX vel LXXX 1 litteremptum esse e probabili temporum computatione essicitur. Itaque aut orator Ephiali es intelligendus est, de quo eis. Ruhith. ad Rutil. Lup. p. 33, aut noster Eupolideus. Denique quae apud Apsinem in Walgit Rhet. graeo.

προσαγγελλει, - nonnisi exempli causa a rhetoricae artis magistro sieta esse vix est ut moneam.

De poeilea Eupolidis facultate fabularumque quas scripsit ingenio ita iudicat Platonius de divers. ehar. p. XXVIut in argumentorum inventione et tractatione eum ingeniosissimum fuisse dicati εηφανταστος ἐστιν εις υπερβολὴν κατὰ τας υποθόσεις. quibus deinceps haec addit: κοὐ ῆι φρ ἐν τῆ παραβασειν φαντασίαν κινουσιν οἱ λοinoi, ταυ- τλὶν εκεῖνος ἐν τοῖς δραμασιν, αναγαγειν ἱκανος ών ἐξαδου νο/ιοθετων προσωπα. Ubi φαντασὶν intellige quam Cicero de Orat. III 52 rerum quasi gerantur sub adspeetum quasi subiectionem appellat. CD. Longinus Stibi. XV p. 58. Similiter quintilianus Insiit. Orat. VI 2 29 equas φαντασὰις

et Graeci vocant, nos sane visiones appellamus: per quas ima gines rerum absentium ita repraesentantur animo ut eas cernere oculis ae praesentes habere videamur γ Iiaque Sensus Verborum Platonii hic esse videtur; quas reliqui poetae visiones vel absentium rerum imagines in parabasibus exci-

127쪽

tare soleant, eas Enpoliti in ipsa heilone spectatorum oculis subiicere, ut qui mortuos ex inseris excitatos in scenam producat et de rebus ad civitatis administrationem pertinentibna consilia conferre laciat. Quae ad 3,ήριους fabulam spe-elare infra docebimus. Ceterum illa mortuorum ab inseris excitatio non potuit quin sublimitatem quandam Eupolidia poesi impertiret, sed eam sublimitatem quae venustatis et elegantiae . illecebris mirifice esset temperata. Platonius enim, ωσπερ ἐστὶν inquit, o ἴτω καὶ ἐπυαρις καὶ περὶ τασκεμματα ευστοχος, qua quidem elegantiae laude ipsi adeo Aristophani palmam eum praeripuisse deinceps addit grammaticus. Ab eadem virtute commendat Eupolin Macrobius Sat. VII 5. Quod autem πιρι τα σκέμματα ευστοχος fuisso dieitur, id quamquam haud inepte ad aptam et concinnam argumentorum dispositionem trahi posse videtur, collato Scholiasta Aristoph. Nub. 5 2, ubi habemus κωmodiαν εο σκεμμένην non dubitamus tamen quin Platonius περὶ τα σκωμματα scriptum reliquerit, ut in dicteriis et conviciis iaciendis concinnus et ingeniosus fuisse dicatur. Eius rei vel in fragmentis luculenta reperiuntur exempla, quorum aD

serre sufficiat inprimis memorabile ab Athenaeo XIV p. 616 taervatum:

--3 Haec Platonii verborum interpretatio quibus difficultatibus laboret nunc ipse probe intelligo. Probabiliorem

qui eruere Volent, ante omnia quae corrupta sunt emendare debebunt.

128쪽

Idem tamen ab Anonrmo de Comoedia p. XXIX Cratini

exemplo immodicus in conviciis et ineptus suisse perhibetur, c τινον πολυ γε λοίδορον καὶ σκαιον ἐστι Isti, M. ), quorum prius indicat etiam Persius Sat. I 124 iratum Eupolin dicens, et Lucianus Iove Aec. vol. II p. 832 Wetst. qui

Eupolin et Aristophanem vocat δεινους ανδρας επικερτομῆσαι τα σεμνα καὶ χλευασαι τα καλῶς ἔχοντα, quae maxime ad Socratis irrisionem spectare puto, quem paucis quidem, sed tam virulenta acerbitate exagitavit, ut ne Aristophanes quidem in Nubibus 'eum aequasse videretur. V. Seholiasta

P. 595. Eandem maledicendi intemperiem, ut Calliam Aleibiadem Melisthium alios omittam, ostendisse videtur in eavillando Autolyco, adoleseente innocentissimo et nullius ut videtur eriminis convicto. Ac ne mortuis quidem pepercisse docent versus a Plutarcho Cim. Io et Sehol. Aristidis p. 515 servati, quibus Cimonem, quem summis laudibus Cratinus extulerat, crudelissime vexavit. In tanta conviciandi libidino non mirandum est, fuisse etiam ubi ne foeditatis quidem erimine ingeniosissimum poetam liberes, ex quo genere sunt . ea quae apud Scholiastam Ven. ad Aristophanis Pae. II a leguntur rἐν τῆ δε τοίνυν τῆ πολει φρουρῶν ἐγώ ποτ αυτος γυναικ' εκένουν κολλυβου καὶ παῖδα καὶ γεροντα, , καρῆν Oλην την ἡρώραν τιν κυσθον ἐκκορiζειν. quae non dubitari potest quin principem aliquem virum di-Μalim πολυ γε το λοίδορον - ἐμφαίνει. Sed somtasse praestat DObraei si recte memini) ratio αποφαίνει scribentis, ut hoc dicat Anonymus, Eupolidem, quamquam Cratinum imirentem, hunc tamen propter nimiam et ineptam conviciandi libidinem notasse.

129쪽

celitem fecerit Eupolis. Denique το σκαιον quod Ano-nγmus eum Cratini exemplo ostendisse dieit, speciat ni sallimur ad ea quae refert Scholiasta ad Aristophanis Nub. 296, ubi Eupolin et Cratinum σερα αἰσχρὰ Ουντας in comoediis suis induxisse dicit, et ad Ρac. I,- ubi ridet poeta alios comicos qui ἐακοφορουνrας in fabulis induxerint: αινιττεται δἐ καὶ εἰς Mπολιν. CD. Seholiast. . Nub. 5 1. Quod Aristophanem aliosque poetas eomicos fecisse scimus, ut fabulas suas non suo Omnes docerent nomine, sed

passim aliis docendas traderent, idem Eupolin fecisse intelligitur ex Athenaeo V p. 216 d Lυπολις τυν ἀυτολυκον δι- ἀδαξας δια Λημοστρατου νίκην sui, Aυτολυκου. Quo loco ita olim abusus sum ut Demostratum histrionem fuisse dicerem, quod ex Athenael verbis minime efficias, quae in eundem sensum accipienda sunt quo Aristophanes e. g. Ranas δια u/ιλωνiboυ. Acharnenses Aves aliasque δια λλισrρατου δεδιδαχεναι dicitur. Demostratus autem, cuius nomine Autolycum aliasque fortasse fabulas inscripserat Eupolis, num, quod olim existimabam, adem sit culus Ληαοποι-τον laudat Suidas vol. III p. 656 LL 7μόστρατος

μοποι-τω' οἱ sιἐν προσεφερον τον προς τ/ην σκραν, . de eo nunc tanto magis dubitaverim, quo facilius Demostrati nomen. in Timostrati locum, qui novae comoediae poeta fuit, succedere potuit. . Sed de Itoc infra dicendi Ioeus erit. Hi- atrioue Eupolin usum esse Aristophane, unus omnium narravit Kannegiesserus in libro de Comoedia Att. p. 27. Nam δ') Ρro σκαιον Geelius Bibl. crit. IV p. 13 malebat αισχρον. Rarius Iloe sensu dicitur εισαγειν δραμα, qua loquuμtione usus est auctor argumenti Lysistratae, εἰσῆκται

130쪽

in Scholiis Aristophanis Equ. 528. 539, ad quae ablegat le-

Qtorem, nihil eiusmodi reperia'. Omnino salsissima sunt quae vir ingeniosissimus de Aristophane et Eupolide narrat, quorum hunc Ariουtophanis doctorem et magistrum, Qui omnia sua debeat, fuisse fabulatur p. 33. 436. 38. Quae e lite

Tarum monumentis effici possunt, eo redeunt, ut, qui mos fuit comicorum graucorum, alterum alterius versibus taII- quam suis usum esse statuamus. Eupolin in Marica imitatum esse Equites, ipse testis est Aristophanes Nub. 5 9. Contra Aristophanem in Equitibus Eupolidis opera usum esse, tum hic ipso in Baptis rettulit apud Scholiasiam Nub. I. I. et Equit. 1288, tum Cratinus testatus est apud Hastam ad Equ. 528, ubi Aristophanem perstringit ως τα πόλιδος λεγοντα. Cuius rei quam causam comminiscitur Eannegiesserus l. e. p. l28, ea nuIIa est, cum ipse Eupolia Passim. Cleonem riserit; neque profecto is erat Eupolis, ut quemquam extimescendum sibi putaret. Quo accedit quod ipsi illi versus, quos Aristophanes Equ. 4288 sqq. ab Eupolide sumpsisse dicitur, nillil in Cleonem dictum continent. Porro Eupolin tangit Aristophanes Pae. z62, ubi Schol. αἰ- νiττεται δἐ εἰς Evnsi ιν καὶ τους gras αυτων ως παiδωνερῶντας καὶ παλαiστρας περιερχομένους, quod ipsum in Ariastophanem iecorat Eupolis in Autolyco apud Schol. Vesp..1020, qya in sabula etiam illud eavillatus erat. Oτι το τῆς .Eίρηνης κολοσσικον-Gγαλμα, . Schol. Platon. Bekk. p. 331, quae ad Pacem Aristophanis spectare vidit Dindo

sus. Denique . ad simultatem hane utrique intercedentem: pectare videntur elegantissimi versus i Eupolidis apudi St .haetim Serm. IV p. 53, in quibus conqueritur Poeta, quod peregrinis tantum poetis aures praebeant Athenienses rἡν ει τις των ἐν χαδ' ciυτου μηδενος - ρονῶν in ιθ μαι τῆ ποι-σει, πανυ doκει κα-ς φρονειν,

라틴어 텍스트