Fragmenta comicorum Graecorum

61쪽

aetas. Inde ab Olymp. XCIII, 4 triginta viris saevientibus quin rursus aretioribus Iegibus adstricta fuerit eomoedia, du-hltari non potest. Tam graviter igitur cum comoedia amigeretur, non mirum est cives, eum sua comoediae materia deesset, coniunctas cum sabuIarum commissione impensas s

dere amplius noluisse. Cis. Platonius de Com. p. XXXIV Llps. Quo accedebat, quod, eum bellum Peloponnesiaeum et publicas et privatas Atheniensium opes insanabili vulnere sinisset, civibus no in summa quidem iaciendi voluntate sumptus ad choros, in quibus praecipua veteris comoediae laua fuit, rite dignequo instruendos suppeterent. Quamquam enim comici chori non eo quo tragici splendore gaudebant Heraldus Animadv. in Salm. Observ. ad Ius Att. et Rom. I, 8, 53, eos tamen sumptus requirebant, quos in tanta omnium rerum cladis vis ae ne vix quidem erogare Possent. Ita factum est ut lam Eupolis, quem ultra Olymp. XCIII vitam produxisse doecri non potest, de sordida choregi Pa aimonia quereretur, apud Polluc. III, 115 χορηγον πώποτε ρυπαρώτερον Tουδ' εἶδες; omnium autem maxime Cinestas, dist3rambleus poeta, quum a comicis poetis crudelissime, sed suo merito vexaretur, nihil intentatum reliquisse videbur quo veterem chori magnificentiam et dignitatem eo velleret. Schol. Aristoph. Ran. IM. 06. Quod laetum esse brevi ante Pluti editionem secundam h. e. Olymp. XCVII docemur in Vita Aristoph. p. XXXVIII. Similiter Agyrrhius, Iutilissimus homo, comoediao vim et dignitatem eo labes Qtaro conatus est, ut poetarum mercedem imminueret. V. Schol. Aristoph. Eecl. 102 et Ran. 36τ ex emendationQBrunckii. quod laetum videtur Olymp. XCVI, 3, quo tempore maxima fuit Agyrrhii in civitate potestas. Ita igitur evenit, ut tum civilis libertatis iactura privatarumque rerum salamitate, tum singulorum hominum, quibus molesta esset

62쪽

eomoedia, invidia vetus comoediae licentia gravissime affligeretur et chorica, carmina fere prorsus obmutescerent. Μ tata igitur rerum condicione non mirum est etiam parabastra

cuius in antiqua comoedia vim optime declaravit Platonius de Com. l. l. p. XXXIV, ab hoc inde tempore prorsus 'ex fabulis exulasse. Quamquam enis etiam inter vetustioria comoediae sabulas fuerunt, quae neque choriea carmina n que parabases haberent, ex quo genero Cratini 'Oδωσεῖς fuisse scimus, tamen hae et numero fuerunt paucissimae et Iia sortasse scriptae temporibus, quibus eomoedire dignitatemi Μοοehidia psephismato labesaetatam esse vidimus, h. l

ter Olymp. LXXXV, 1 - .

Sed ut redeat undo digressa est oratio, illam quam gu-pra dies aetatem illustrarunt elarissima comicae poestos sidera, Cratinus, Crates, Pherecrates, Eupolis, alii, de quibus deinceps exponendum est. Horum princeps et quasi ant signanus extitit CRATINUS, da cuius natalium vel obit tempore etsi .nullus veterum diserto tradidit, utrumque in amen ita ad liquidum perduel potest, ut res vix unius duorumve annorum diserimine agatur. Grandaevum obiisse Cra-

unum testatur praeter alios Lucianus Μacrob. 25 T. II p. 22 ed. Hettst. qui eum septem et nonaginta annos -- Plevisse memoriae prodidit r Κρατινος ει ὁ τῆς κωμωδίας ποιητης ἐπτα προς τοῖς ἐνενήκοντα ωσιν καὶ προς τω τέλει του μου διδάξας την Πυτίνην καὶ νικήσας ου ἐτελευτα. Ut decrepitum senem et delirio propi quum eum risisset eum Aristophanes Equit. 528, quae fabuIa Stratocle archonte acta est olymp. LXXXVIII, 4, irritatus

laetorum in se dicteriorum contumelia Cratinus sequenti anno h. e. DIImp. LXXXIX, 1 archonte Isarcho Πυτίνην tabulam miro omnium applausu docuit. Sed suit hic exiremus ingeniosissimi senis labor, testante Luciano, qui cum hanc

63쪽

hilo est obiisse poetam nostrum Olymp. LXXXIX, 2, uiid. Conficitur natales eius incidere in Olymp. LXV, i, fallique Scholiasten Aristophania Λv. 521 qui Cratinum in Nemesilabula longo post Λves editas tempore, h. e. post OlymP. XCI, I, Lamponia ut vivi vigenti que mentionem iniecisse aeribit; quod falsissimum esse vel ex eo intelligitur, quod Nemesis fabula post Periclis obitum doeeri vix potuit. V. Plutaresti Perio. 3. Nostram rationem Ipse etiam confirmat Aristophanes Pac. z00, quae fabula Olymp. LXXXIX, 3 com

missa est. In Paee igitur sabula . l. l. sciscitan:i Mercurio, ecquid rerum Cratinus agat, Trygaeus respondet: απεθανεν,οθ' οἱ Aάκωνες ἐνέβαλον, ωρακιώσας' ου γὰρ εξηνέσχετο ιδων πίθον καταγνυμενον οἴνου πλέιυν. Quo loco non iniuria quaeri potest, quamnam dicat Aristophanes Lacedaemoniorum incursionem. Λnon1mo de Com. p. XXIX primam illam, quae archonte Pythodoro Olymp. LXXXVII, I saetateat, Invasionem intelligenii: τελευτα δἐ Αακεδαιμονίων εις τὴν 'Amκην εἰσβαλοντων το προυτον, oli φησιν φάνης, huius igitur opinioni temporum rationes Plane ad- ersantur; neque reliquarum, quas Lacedaemonii in Atticam

fecere, impressionum Thucrd. II, 4z III, 26 IV, 2 VII, 19

ulla est, quae . eum Aristophane conciliari possit. Itaque nisa sorte Brasidam in Nisaea recuperanda occupatum OIFmp.

LXXXIX, 1 exercitus partem misisse statuas, qui Athenien- Vid. Thueyd. IV, 20 sqq. et Diodor. Sie. XII, 6 , ubi

quae de Brasida leguntur verba: καταπληξάμενος τους 'Ἀθηναίους, τουro G μἐν ἐκ τῆς Κισαίας, τηνει πολιν - αποκατέστησεν εἰς τὴν των -κεδαιμονίων συμμαχίαν, haec igitur neque cum Thucrdide nequheum ipso adeo Diodoro conciliari possunt. Scribendum igitur τουτους μἐν Ουκ ἐζέβαλεν.

64쪽

rasium fines infestarent, nihil relinqui video, nisi ut Aristoph nem, quemadmodum caussam mortis Cratini Iacetissimo lusu eommentus est, ita etiam illam Lacedacmoniorum in Atileam iuvasionem finxisse statuamus. Sed missis. quae in .eoni eiura sunt posita, illud tanquam veri simillimum. teneamus. natum esse Cratinum Ol3mp. LXV, 1, obiisse autem Olymp. LXXXIX, 2. Nam quo iure Sebileiderus, quaest. de X noph. Cony. p. 132, mortem eius ad Olymp. XCI, I rettulexit, nescire me lateor. Vidit igitur tum initia veteris comoe-

diae, tum progressus summamque eius persectionem. Ipse ad scribendas sabulas provectiore tam aetate , animum appulisse videtur, siquidem Anonymus de Com. p. XXIX post octogesimam quiniam demum Olympiadem h. e. octogesimo aetatis anno primam eum, victoriam adeptum esse testatur 2 νικῶ iaετα τλὶν ne ' quae repugnant quodammodo Eusebi' Chron. p. 339, qui Olymp. LXXXI, 3 adseripsit a Cratinus et Plato comici ha aetate occurrebant. Synecll.. p. 24T D. ματινος καὶ Πλατων οἱ κωπικοὶ qui ut de Platone manifesto errore lapsus est, ita fori.

. . . ' A

tasse ne de Cratino quidem vera praedicarat. Sed re diu.

gentius Pensitata non dubito quin apud Anon1mum pollua hi numeralibus erratum sit. Pro μετα legendum videtur κατα, autem sortasse mutandum in πα . Certe iam fabulas eum

circa hanc Olγmpiadem docuisse, colligas ex fragmento apud Plutarchum Bellone an pace Athen. praest. p. 35I a Stepia ubi Periciis tarditatem in longis moenibus. eondendis Inor Pat, quae Olymp. LXXXII, I absoIuia esse O. Μue Ierus docuit. In reliquis fragmentis paucissima reperio indicia, quae eum iam : ante Olymp. LXXXV fabulas docuisse . a Mant. Non negligendus tamen memorabilis Iocus apud Pi . taris. Peries. p. 295 Cor.

65쪽

- . 'O- σχινοκέφαλος πιυς οδὶ προσέρχε re ὁ Περικλέης, τώδεῖον ἐπὶ του κοανίου ἐπειδὴ -οστρακον παροιχεται. quae vix alio tempore scribi potuerant, quam quo Pericles tracismi periculum effugerat, h. e. Olymp. LXXXIII, i, ut αττας fabulam, ex qua versus illi petiti sunt, aut eodem

aut sequenti anno actam esse eoiuas.

De Homestieis Cratini rebus nihil eompertum habemus, nisi quod patrem habuit Callimedem, Suidas s. v. Kρατινος. quae a CIemente Alex. Strom. IV p. 523 B. commemoratur Craunt filia Irene, pingendi arte elara, eam non Cratini poetae eoisci, sed Cratini Pictoris filiam fuisse intellexit Silligius tal. artu. p. 162. Taxiaretium et tribulem fuisse τῆς OBUNδος φυλῆς docet Suidas s. v. 'Eπειου δειλοτερος. Dυτως ἐλεγετο ματινος ὁ κωμικος, ἴσως δια τὀ ταξιαρχῆσαι, της Οἰνηῖδος φυλῆς δειλοτερος τε φανῆναι. quae iisdem verbis Ieguntur apud Paroemiographos, quorum testimonia apposuit Alberti ad Hesyeh. T. I p. 1322. De Epei ignavia eis. -- phr. Cass. 931, ubi dicitur εχχος πεφρικυὸς καιθουρίαν. Convicit auctor fortasse Aristophanea fuit. Fl otiosis amoribus deditum Cratinum fuisse unus Suidas s. V. Eρατινος tradidit, ubi φιλοποτης καὶ παιδικῶν ἡττημένος

dieitur, quae verba Eudoc. p. 2 I omisit. Rem ipsam etsi nemo praefracte negaverit, fieri tamen potest ut Suidam ratio fefellerit; eerte Aristophanem, quocum perpetuam exeo euit inimicitiam, vix illud silentio praetermissurum fuisse ara Niror. Multum adeo vereor, ne Suidas Aristophanis loco in harn. 850 ell. 11 2 deceptus sit, ubi alius quidam Cratinns, mollieulus homo et delicatus, quem lyricum poetam luisse Scholiastes testatur, a eomico sugillatur. Veneris impotentiam in nostro Cratino notavit etiam Aeron qui dicitur

ad Horatii Epist. I, 19, I et tantae libidinis fuit, ut cubiculum

66쪽

ε sunm speculis adornaret etc. i Sellieet legerat ad pild almus de speculato cubicnio Horatii apud Suetonium Vlta Horat. P. z56, idque obscurus iste magistellus pro stupore suo ad Cratinum transtulit. CD. Lessingit Vindie. Ηοrat. p. 20 . Verius alterum illud, quod Suidas addidit, vinosum sulsas Cratinum, qua e res multiplicem Aristophant ridendi locandique materiem praebuit. CD. Pac. 03. Equ. 400, 53I. Ean δdem in rem perelogans est incerti auctoris epigramma apud Athen. II p. 39 e inter Nicaeneti carmina receptum a' Brun-ehio Anal. I p. 4IT.

4: Cratinus tantae vinolentiae suit, ut solitus fuerit supra pellis recumbere, in quas comedere consueverunt, fortasse ex Ariastophanis Εquit. 00 emendari poterunt, ubi tanquam ἐνου ροὶτης ridetur Cratinus: εἴ σε ριχὶ μασῶ, γενοίμην ἐν Κρατί νου κωδων. Neque vero ipse quo laborabat vitio dissimul hat, sed ipsam tuam bibaeitatem suam in 'tine Iepitasime perstrinxit. Plutarehus Μmp. II, 1 των κωμι ν ἔνιοι πικρίαν αφαερεῖν δοκουσι τω σκωπτειν εαυτους, ως στοφανζς εις την φαλακροτητα Pae. τ67. Equit.. 550. Nuru

δαξεν. Hanc isse fabulam tanto omnium plausu docuit, ut iudicum sententiis et Aristophanis Nubibus et Conno Α--Psiae, quae fabulae simul cum Ργtine in certamen commissae suerant, Praemium praeriperet. Hoc tum in Nubium ars

67쪽

e mmys. mento sexto tradidit vetus grammaticus, tum ipse la p fabulae signifieat Aristophanes. Argumentum dram ει, .eerte Partem argumenti servavit Scholiastes Arist. Equ. 399. . Scilicet Comoediam ingeniosus poeta uxorem suam esse siserat, sed divortium eum marito laeturam et κακώ- πριυς litem et intenturam. Quo cognito, qui sorte aderant

et quae sit laniae inimicitiae causa quaerunt. Tum illa gravissime queritur de Cratino quod se contemtui habeat i tumque sese Temesentiae tradiderit: οτι κωμωδοίη σχολαγι δἐ τῆ Μέθη. Sic enim scribendum pro Ora

κοροι δοι, η μηκέτι σχολαροι τῆ CD. Suidam s. v. γαύδων. Ex oratione Comoediae, qua criminum in maritum conlectorum argumenta dicebat, et quam plane ad iudicialium. orationum formam emotam fuisse ex loco apud Clementem Alexandr. Strom. VI p. 265 Sytb. μῖν παρασκευκὶν ισως γιγνωσκετε, colligas, versus aliquot sed admodum mendose scriptos servavit Scholiastes I. I. Indi-stem petitus est versus apud Schol. Homeri Odyss. θ' 186πνη δ' ἐκείνου προτερον νυν δ' ουκέτι. Audita Comoediae oratione, amicos consilia de optima medendi Cratini r uone iniisse colligas e fragmento apud Athem XI p. Φ91 c. Quibus omnibus ita respondisse videtur Cratinus ,. ut nihil egregii proferre poetam posse diceret, nisi qui vino incaluisset: δἐ πινων--ουδἐν αν τεκοι, ut est in dias enesi epigrammate, quem Cratini versum esse ex hac ipsa sive potius quinto. Nam quod vulgo quintum habetur, duobus illud eonstans senariis persectissimis, - το δῖ. δραμα τουτο τῆς ολης ποιήσεως κάλλιστον ειναι φησ', καὶ τεχν-τατον, t eum quarto, quod et ipsum metricum est, coniungendum

videtur. . . .

68쪽

rabula desuinptam verissime monuit Helerna in libro de Gu- . Earum actionibus apud Athen. lib. III p. 289. Reliqua I hulae fragmenta persequi non huius Ioel est. Fabulas docuisse perhibetur unam et vlonis, testibus Suida s. v. Kρατινος, Eudoeia p. 2 1 et Anonymo de Com. P. XXIX. Wielandit error ad Aristoph. Equit. 540 non

ginta eum fabularum auctorem fuisse affirmantis unde suxerit nescio. Victoriam in poetarum eertaminibus, Suida et Eudoeia testantibus, novies reportavit, idque παμφησει, ut 'ait Schol. Arist. Equ. 25. Histrione eul primas fabularum partes deserret usus est Cratete, Schol. Equit. 534. Consementatores, ut hoc addam, naetus est plures, in his Cassisse tum, euius in θρίπτας fabulam commentarium laudat Aulenaeus XI p. 495 a, et Asclepiadem MyrIeanum, quem de Cratino commentatum esse ex eodem Athenaso XI p. 501 e discimus. Galenume duobus libris παρα Κρατένω πολιτικαονοματα explicuisse ipse testis est in operum suorum re-eensu vol. IV p. 4 Ald. LFeophronem quo auctore Fabricius Bibl. gr. II p. 43l hue rettulerit ignoramns; qUamquam ce tum est de multis Cratinearum fabularum locis doctissimum grammaticum commentatum esse in libris de Comoedia. Seho-J Iiorum in Cratinum indicia habemus apud SehoI. Aristoph. Vesp. 151 ἔν δε τοις πιρὶ Κρατίνου διωρισται sc. καπνίαν λεγεσθο) τον αποθετον ἡ καὶ τον παλπιον. CD. Pollux X, 6 D γε τοῖς Κρατίνου Σειρωσι τὴν cis ιινθονμπον νοουσιν, ενωι δἐ ἔκπωucs. Grammaticus Behheri

Λneed. p. 350, . 1τ οι δε ἐν τω δραματι Drapelidas Cratini dicit) ἐγερσικυδε λιν γραφουσιν. quibus adde quae apud

Hesychium Ieguntur s. v. διονυσι κουροπυρωνων et Λιος

Cratinum in arte sua nonnihiI Innovasse, vel sIne vet rum seriptorum Indiciis probabile esset; nunc disertum acee-Ηisti erit. Com. graee. δ

69쪽

quam rudem et Incultam antiquiorum comicorum rationem attigit, ita pergite επι γενομενος δἐ ὁ Kρατινος κατέστησε ἐν π εον iα ἐν τῆ κωmradici πρωίυπα-τριών, συστέρσας τὴν αταξίαν, καὶ τω χαοιεντι τῆς κωμι διας - ωφελ υον π σεθηκε τους κακῶς πραττοντας διωβαλλων καὶ ἄσπερ δημοσiα μαστιγι τῆ κωμωδία κολάζων. In quibus duo sunt quae praedicantur de Cratino. Actorum enim numerum apud priores promiscuum τα προσωπα ἀτώκro ςῆγον ) ii a constituit, ut tres tantum simul in scena personae .eolloquerentur. Quamquam hoc quidem an non vere de Cratino praedicaverit grammatieus, certe dubitari potest, siquidem Aristoteles de Art. Poet. V, ignorari dicit τἐς τὰ ποοσωπα ἀπεδωκεν ἡ προλογους ἡ πληθη υποκριτῶν καιοσα τοιαυτα. Argumenti autem rationem ita immutavit, ut quum antiquiores comici fabulis suis risum maxime locum que captassent, ipse improborum hominum mores acerrime insectaretur; in quo ita versatus est, ut convicia, quibus re sertae erant eius sabulae, nullo humanitatis condimento mitia garet, sed aperto, quod aiunt, capite cum vitiis manum con-Bereret, sabulisque suis quadam quasi scutica armatus prossugatorum hominum, quorum largissimus fuit apud Athenienses proventus, impuritatem et nagilia eastigaret. Platonius de

70쪽

rem est fervidi ,lrnm ingenii nonnunquam paullo litiquius

etiam summos homines patriaeque amantissimos Vexasse, veluti Periclem, quem internecilio fere odio exagitavit; quamquam idem Cimonem praeclaro ornavit praeconio, Plutarch. Um. 10. Poeticas viri virtutes etsi difficile fuerit, eum nul- Iam eius fabulam superstitem habeamus, certo ludicio den-

nire, habemus tamen luculenta veterum Scriptorum testimo-

nia, ex quibus non tantum summam Cratini auctoritatem et aestimationem fuisse littelligimus, sed etiam ratio eius laudis perspicitur. Ac vere poeticam viri fuisse indoIem Aeschy-Ioque in , dispari genere simillimam, diserte tradit Anonymus de Com. p. XXIX γεγονε δἐ ποιλητικωτατος, κατασκευαγνεις τον Αἰσχυλου χαρακτλῆρα. Beatam ingenii venam, quaerat sui eonsidentia, ipse praedicat in nobilissimo fragmento apud Schol. Arist. Equ. 523' AgroU.Oν, των εmυν των ἐευμάτων καναχρουσι πηγαί ' δωδεκακρουνον το στομα 'Iλισσος ἐν τῆ φαρυγι ' τί ἄν ε ποιφιίει μη γαρ τις αυτου TO στ ια,

Rapido torrenti omnia secum anserenti praeclara imaginaeum comparat Aristoph. Εqu. 523 sqq. dignumque diuit pro-

t . .