Fragmenta comicorum Graecorum

81쪽

Ilastes narrat, Cratetem largitione speetatorum voluntatem et applausum sibi redemisse, ἐξωνειτο τους θεατας κω την τουτευν ευνοιαν, sertasse non merum grammatici commentum est sed ex aliorum comicorum, quos Crates adversarios habuerit, sabulis petitum. De sabularum quas docuerit numero non eonsentiunt veteres scriptores. Ac Suidas alteri.

quem singit, Cratetl tres tribuit fabulas: Θησαυρον, ορνιθὰς, Φιλαογυρον. alteri septemr Diτονας, ' μωας, θηρία:-μιαν, IDδητας, Σαριιους. Ubi aut corruptus est numestus aut unius sabulae titulus excidit In cod. Ascriptum esse εἰσιν,h. e.', adnotavit Bernhardius, idqud haud eunctanter probarem nisi septem fabulas et adsigna. ret, etiam Anonymus de Com. p. XXIX, octo alius ibidem p. XXXIV. At praeter novem istas quas nominatim Suidas recensuit fabulas, commemorantur eius Μετοικος Ποαδιαί, 'Pητορες et Nam quae praeterea sub eius nomine passim laudantur fabulae, eae dubitationes movent gravissi mas. quam Stobaeus Serm. CXVI p. 4 5 Cratetis servavit eclogam, ei in Gesneri margine adscriptum legiturr Cratetis ex Antiphane. Simplex Cratetis nomen posuit Groitus. Fortasse antiquitus seriptum fuit Κρατητος ἡ 'Ἀντιφανους. eniusmodi errores in Stobael margine sunt frequentissimi χορταὶ laudantur a Polluce lib. VII, 92, sed incertam facie lectionem idem Pollux lib. X, 51, ubi quod olim edebatui ' ρταις, nune cessit codicis lectioni 2 ολμαις, ut idem etiam altero loco reponendum videatur. Παρακαταθηκη Iaudaba fur olim Poll. IV, 1 3, ubi codex Voss. Sosicratis nomen dedit, euius nomen requiro etiam apud Maxim. Cons. p. 19HGesn. ubi Socrati haec verba tribuuntur: οταν ποθειν σε

Nomen comoediae Tολμαι excidisse, adnotante Bern- haesio, coniicit Iunge . ad Polluc. IX, 53. ' c

82쪽

κακα. Quae ex comico Poeta ducta esse non dubitor i. ' Orαν γυνὴ ποθειν σε καὶ στέογειν λεγη, φοβου παρ' civrης πλεiον' ων λεγει κακα. Similis in nominibus error est apud Schol. Arist. Equ. sis, ubi Socrati Cratetis grammatici nomen substituendum esse

monuit Geelius Bibl. erit. I p. 62. Idem Crates innuitur apud Seholiastam Ran. 323 οἱ δῖ δι' αγορῆς περισπωσιν ως Ἀπολλοδωρος ὁ Ι αρσευς καὶ Oiρεκοατης leg. apud Hesrchium v. ἐνωπια, ubi fuere qui in eorrupta voco ἐνένυχος Crateteae fabulae titulum II νέποι latere putarent, denique apud Sehol. Atistoph. Equ. 90, ubi editur κρατι -

νος ει δει πασαν στενῆν καταδυσιν Ουτως γυ- ρων) ωνομα M. Corrigendum Κρατης e Suida s. v. ρίοις. quamquam etiam Cratini cuiusdam grammatici meri

tionem iniectam videas apud Elym. Μ. p. I 2, 1 ἐν τη-τομῆ Βασιλείδου περὶ Oμηρικῆς λέξεως,, et apud gramma, Meum Paris. cuius Ioeum Bekkerus protulit in Sturgit annoti ad . Eumol. p. z60. Porro ' Oδυσσεις apud Edm. Μ. p. 36τι 22, Πανοπτας apud Schol. Aristophanis Nub. 96, Πυτίνην apud Eumol. Μ. s. v. διακαυνιωσαι, Tροφωνιον ibid. p. 2 Rs, Σερμpiους apud Schol. Aristophanis Nub. 691, denique Σειρωνας apud Athenaeum IX p. 293L Crauni, non crat.

tis fabulas esse, tum ipse supra monui, tum ex parte etiam ab aliis monitum est. Συναριστῶσαι, quae Μenandri fabula est, quo errore in Cratetis fabularum recensum irrepserit, dissere Iieet e Pomoni Adv. p. Ups. OOiνισσαι laudam.

tur Sehol. Aristophanis Vesp. 8 9 καὶ 'λαλγην ην λέγεσθαἰ νησι Κρατης Φοινίσσαις. Sed ibi Cratetis gramma in uel commentarium in Aristophanis Phoenissas significari iristinerit iam Valehenarius Praefatione adi Euripidis Phoeni sus. Remotis igitur quas non seripsit Crates fabulis, restane

83쪽

hae quattuordecim t Γειτονες, Λιονυσος, θηρία, σαυρος, μετοικοι, ' Oρνιθες, Παιδιαί, LLεδῆται, 'Pητοοες, Σάμιοι, TOλμαι, si ιλαργυρος. Ex his si dempseris quarum nihil fragmentorum superest, Thesaurum Plillargyrum Aves et Pedetas, novem restant fabularum tituli. AeThesaurus et Philargyrus non videntur scriptae esse ab antiquae Poeta comoediae. Frequens id fabularum genus in media, frequentius in nova comoedia. Thesaurum docuerunt

Anaxandrides Archedicus Menander Dioxippus Diphilus, Philargyrum Dioxippus Philippides Theophilus. Nihil eiusmodi in antiqua comoedia reperias. Nec magis de Πεδήταις Suidae fidem habeo, quae fuit Calliae fabula. Aves Magnetia fuisse videtur comoedia a Cratete sub incudem revocata et novis curis emendata, id quod etiam de Dionyso dicendum est, de qua vide quae supra diximus. Μέτοικοι denique ab uno laudata Elymol. Μ. . p. 698, 10 rectius Pherecrati assia gnari videtur ab Apollonio Pron. p. Φοδ B. Ita igitur qui

satis magnus esse videbatur Magnetis fabularum numerus, ad octo titulos revocatus est, quot eum comoedias scripsisse testatur Anonymus. Indubitatas igitur et quarum fragmenta servam sunt fabulas habemus hasce: Γείτονες apud Athenaeum IX p. 396 d XV, 690 d, Pollue. VII, 179 201 X, IIS, Photium Lex. p. 633, 28 et grammaticum in Bekkeri Anecd. p. 14 , 27 ubi pro ματῖνος corrige Κράτης. ''Πρωες apud auctorem Proverb. Bodlei. 15 et Hesychium II p. 808 ubi scribendum videtur Ouκ ἀσκίω μντἄρ' ἐφωρμολυττετε lσυτους, ἐπεὶ τάδ' εστ' ἀληθῆ. Porro apud Suidam s. v. ἀνεκας, ubi pro Cratete Cratini nomen reponendum esse alio laco indicavi, Grammat. Behheri Aneed. p. 352, 2 eli. Suidas. v. ἀθάρην. Denique apud Polluc. III, 155 X, 90 ess. Photio Lex. p. 32 , 173 et X, 1 5. θηρία, in qua fabula ipsas seras eum hominibus colloquentes induxit Poeta, apud

84쪽

Harpoerat. p. 148 24 eli. Photio et Suida a. v. παρουσλ. Aαμια apud Athenaeum X p. 418 c, Pollue. IX 62, Schol. Platonis Behh. p. 382. Eiusdem sabulae memoriam servavit Seholiasia Aristopli. Eccles. τὼ σκυταλον εξηνεγκάμην τ3του Ace aioυJ αρσενικῶς τον λιμίαν. fiάγουσι δἐ καὶ θνηλυκως τὴν A GανJ, υπῖρ ης ὁ μρεκρατης λέγει ἐν το ὁμωνυ/ιω δράμ cera cyra σκυταλλὶν usus ἐπέρδετο. Phere-eratis Lamia' nusquam praeterea commemoratUr; corrige igitur Kρά ὶς, de quorum nominum permutatione dixi supra. Verba uncis inclusa ex coniectura adieci. Παιδιῶν quod argumentum fuerit docet Pollux IX II σχεδον ει καὶ περὶ πλεiστων se. πωδιῶν) ὁ ποMIτὴς ειρηκεν ουτος Cratetem dicit) ἐν τυ δε του δράματι. Hinc probabilis est coniectura Hemstertiusti ad Polluc. vol. II p. 1102, apud Eumol. II. p. 402 I, ubi ἐνετiνδα lusus a Cratino fictus esse dieitur, , Cratetis nomen substituendum esse. Praeterea Παιδιαὶ Ia

dantur Athenaeo XI p. S L Grammatio. Bekk. Aneed. p. 3 9 31, Suidae s. v. αλλο ετερον. 'Pήτορες semeleommemorantur ab Athenaeo IV p. 269 c. ab eo

de quo loco supra diximus. Incertarum fabularum fragmenta supersunt septemdeeim. Dictione usus est, quantum quidem ex fragmentis intelligitur, ad atticam elegantiam composita et simplicitatis laude conspicua, nisi ubi forte eonsulto obseurum et insolitum dicendi genus sequutus est, ut in loco apud Athenaeum III p. 11τ b. Singularia perpauca reperias. Feras post PIutos CratIni commissas esse ex Athenaeo

VI p. 26S e intelfigitur,

85쪽

Athenaeum VI p. 268 a θω γαρ αυτα παμπαλιν l τα θεροιο λουτρα πρωτον αξω τοῖς ἐμοις. Porro ἐθελοσυχνος apud Eumol. II. p. 299 30, τακωνες de γαστριδίω ἡδυσμένω,

quod semel et unum dixisse Cratetem auctor est Pollux VI 53. InsoIitas erases habemus in locis apud Athenaeum VI p. 268 a τοι ἐγω et θυδιορ, fortasse etiam p. 26 f παραυ- βου ω τραπεῖα. Doricis sormis usus est apud Athen. IIIp. IIT b ποδανεριος, et apud Polluc. IV 183 ποτιβαῖ , sed hic quidem in versu quem homo natione Doriensia recitabat. Deniquo, quod rarum est in comoedia, in anapaestis tetrametris spondaica clausula usus est apud Polluc. VI 53, so lasse etiam apud Athen. III p. IIs c. ΡΗΕRECRAI ES, Atheniensis, quem Alexandri Μ. lnexpeditionibus eomitem fuisse mirabili errore narrant Suidas et Eudocia p. 426, praestantissimis antiquae comoediae poetis accensetur ab Anonymo de Comoed. p. XXVIII. Idem p. XXIX haec scribit Φερεκρατης, 'Aθηναιος, νικα επὶ θεατρου γενομνος, ὁ υποκριτής Κρατητα. καὶ

ωεοδωρου, γενOMενος υποκριτης. Ex quo eum iam tertio anno Olymp. LXXXV fabulas docuisse efficitur. . Praeterea discimus ex Anonymi loco Pherecratem non acerbum quoddam et invidiosum, sed sestivum et hilaritatis plenum iocandi

genus sequutum esse, eaque in re Cratetis, cuius histrio fuisse videtur, vestigiis institisse. Neque tamen a singulorum hominum cavillationibus prorsus abstinuit, siquidem Melanthium poetam tragicum traduxit teste Athenaeo lib. VIIIp. 343 c et Alcibiadem acerbissimis versibus . vexavit apud

86쪽

eritidem XII p. 538 b. Neque pepercit Pulytioni in sabula ' νος at Παννυχὶς inscripta apud Photium Lex. p. 626 10 ora ορας οτι l τίὶν Πουλυτίωνος υπώβολον. Mitto

alia. Poetam inprimis elegantem et ingeniosum si/isse, fragmenta fabularum docent. Hinc 'Aττικωτατος dicitur Athenaeo lib. VI p. 268 e et Phrynicho Sophistae apud Steptianum BFEant. p. 43 et Suidam s. v. 'A ναία. Habet tamen oratio Pherecratis satis multa quae a reliquorum huius aetatis comicorum in dicendo severitate paullo Iongius rece-

dant. Ex hoc genere, ut pauca de multis asseram, est genitivus αλιως pro αλιέως apud Grammat. Seguer. p. 383 30,ανθων pro ανθέων ibidem p. 01 26, pro χολαδες apud Grammaticum Bachmanni Aneed. I p. 4I8 eli. ad Μenandrum P. II, γυνῆν. pro γυναῖκα apud Ebmol. Μ. p. 2 3 16 ώς ατρπον ἐστι μητερ' εἶναι καὶ γυνήν, quem versum ab Etymologo Μ. sine auctoris nomine allatum e Pherecratis Crapatalis ductum esse alio loco docui. Rarioribus item formis adnumerare licebit ἀ χασκειν apud Grammat. Seguer. p. 310 21, ἐπ μένος pro σεσ/ησμενος apud Photium Lex. p. 26 26, πασσυδὶ apud eundem p. l01 16 quae forma nunc etiam Τhucydidi restituta est. Porro πέριπαλιν pro ἐναντiως dixit apud Photium p. 598 II, τρις Pra πατρὶς ibid. p. 268 20, πλὴειάζειν pro πλατείατη παίειν ibid. p. 432 19, pro vel χρεία ἔστω apud Suidam s. v. ταχεωστὶ pro ταχεως apud Schol. Iliad. a 26 ex emendatione Behheri, θυμελ Pro i 'λήματα apud Phrynichum App. Soph. p. 42 25, quamquam etiam θυλήματα dixit ex certa emendatione Rubn- venit in Ioeo apud Clement. Alex. Str. VII p. 846, κ τε τερ

syro κυντερα apud Photium s. v. κυντερώτατα, quod compares eum ἀφιεινοτερον, quo utitur Mimnerssius apud Stobaeum

87쪽

et poeta ineertus apud Philonem vol. II p. 5mν Mang. Ουτεγυνη τοσσονδε νοου ἐπιδευεται εσθλου 'SJarε χερεioν' σθ'm ααεινοτερων παρεοντων. Virum eximium, qui eadem forma Homerum usum esse putabat ad Phrynichum p. 136 fefellit memoria; Homerus enim non ἀμεινοτερον dixit, sed

χειροτεοον Odyss. O 513. Sed redeo unde digressus sum. Μαγεioαινα et ιχθυο1 λαινα habemus in Dagmqnto apud Athenaeum XIII p. 6I2 a, σκυνυζα pro κονυζα apud Photium p. 52δ, κῶαος apud Elymol. II. p. 682 51 et Cramerum Αnecd. I p. ali 27, ἄκεαννος pro ἀκεανος apud Eustath.

ἀκεάννους. Sed eorruptum videtur ἐπεσθειν pro ἐπεσθδειν apud Athen. p. 64 ubi legerim ἐπησθι . Nee sanum est ἀλγὶθω pro ἀλέos apud Suidam s. v. ἀνοδοντος, vel εἰ υσεν ab ερυω apud Pollucem VII I63, ubi legendum χχυσεν ab αρυτω. Nec καρυα dixit penultima longa apud Athenaeum II p. 56 L sed leg. καρυκη. Aeque vitiosum est quod legitur apud Grammat. Seguer. p. 372 32, ubi corrige a με λεγει. De metro Pherecrateo, quod se primum invenissa ipse gloriatur apud Hephaest. X 5 et XV I5i

quae docuit numero ita veterea dissentiunt, ut Monymus i. I. - Octodecim, Suidas autem et Eudoeia sedecim fabulis eum docuisse memoriae prodiderint. Utroque multo liberaliores se praebuerunt Μeursius Bibl. Att. p. 15 8 et ad Nneomach. Μus. p. 1 1 et Fabricii Bibliotheea Hartesiana, quippe qui viginti quattuor fabularum titulos apposuerunt, quorum numerum ita imminuemus, via ut octodecim fabulae relinquantur, quamquam inter has etiam complures, de qui-

88쪽

hiis iam veteres gravissimas dubitationes moverunt. Ex Iloe genere gunt 'Aγαθοὶ et μεταλλεις, quarum quam primo loco Commemoravimus eam Pollux VII 148 et X nihil do auctore dubitans ut Pherecratis sabulam laudat, Athenaeus autem tribus Ioris ita commemorat ut eam ab aliis Straitidi tributam suisso significet. Vid. lib. VI p. 248 e X p. 415 e et XV p. 685 b. Athenaeus sortasse Eratosthenia ludicium sequutus est, quem in crisi dramatum Phoreerateorum diligenter versatum esse statim videbimus. μεταλλεις. quam Athenaeus VI p. 268 e. sine suspicionis significatione commemorat, idem lib. XV p. 685 a. incerto auctori tribuit: ὁ πεποι--ς τοὐς εἰς αὐτον εινατερχιένους πιεταώ.εις. Νι- eomacto eam tribuit Eratosthenes apud IIarpocrationem sov. ροταλλεῖς p. 243. quod quibus rationibus ductua secerit, suspieari licet e Photii Lex. p. 29 ευθυ Αυκε ioυ ita Pom nus pro Avκειον r τι εἰς κειον, ωθεν 'E γατοσθένης καὶ δια τουτο υποπτευει τους μεταHεις, ubi ex adiecto Euripidis versu ex Hippolrtor τὴν ευθυς υργους καπιδα- ρέας οδον, manifestum est scripsisse Photium ευθους -- κείου. Ita locum intellexit etiam Lobeck ad Phon. p. 14 quem frustra erroris insimulat Bernhardius ad Eratosth. p. 230. Itaque suspicari licet Eratosthenem maxime ex orationis usu fabulae isti notam adspersisse, id quod conatus est etiam

Bernhardius, quamquam non eodem in omnibus suecessu, velin,

ut cum hi fragmento apud Athen. VI p. 269 Iocutionemrτα δἐ μηλ' ἐκρεματο τὰ καλὰ τῶν καλῶν ἰδειν, tanquam

trigleam et a eomleorum sermone abhorrentem vituperat.

Atqui Diocles apud Photium et Suidam s. v. κακὰ κακῶν dixit: Πλουτεῖ τε τὰ κακὰ των κακῶν τμῆς, quae male at-

tentavit Tonpius Emend. III p. 10I. Eodem dicendi generessus est Aristophanea Bγgantius in argumento metrico Plutius. Io των ἀγαθων τἀγαθά. 1llud autem rectissime mο-

89쪽

nuli, alienum esse ab Atticorum usu quod ab Erotian. p. 56ex hac fabula assertur adverbium σει ω. Poterat his alia adiicere ex eodem illo apud Athenaeum fragmento petita, veluti quod us. 28 leotur τα ἐοδα, eorrepta vocali ante Iiteram ρ, euius rei nulliim certum apud vetustissimos comicos exemplum reperiri puto. Ρorro in spuriis Pherecratis fabulis commemorantur quas Persarum et Chironis nomine inscripsit. De Clitrone postea dicetur; de Persis autem vide

quibus locis auctor fabulae ita sere indicatur: Βερεκρατειε ὁ πεποMira ὸς τους Περσας, vel τους εἰς αυτον αναφερο- ριενους Πέρσας. Ita etiam apud Schol. Aristoph. Ran. 365 commemorantur οἱ ποιησαντες τους Φερεκρατους me eri ubi quod plurali numero usus est auctor, Indicio esse vid tur alios alium eius fabulae auctorem perhibuisse. Similiter

incerti auctoris 'Ἀτθίδα his verbis significavit Strabo Up. 339 οἱ o ν 'Ἀτθίδα συγγραφαντες. Non addita de auctore fabulae dubitationb eommemoratur apud Pollue. VIIII. Denique dubiis Pherecratis sabulis nescio an Μέτοικοι ac-eenseri debeant. Apollonius de Pron. p. 01 B. ενκοις si ερεκρατους απαξ ἐστὶν ειρηγμένη ἡ ευθεια pronominis ἐμαυτου) καὶ ισως ενεκα του γελοίου. Sed idem p. 348 C. ευθείας απορει - ου γαρ εἰ απαξ ειρηται, καὶ ταυτα isto κωμι si ς αδείας, ως ἐν Μετοίκοις Πλατωνος , τουτο κανων ἐστιν. Nisi is ipsius Apollonii eri or est: ΡIatoni eam tib Iam tribui etiam a Polluce Eudocia Suida et Andronico infra videbimus. Demptis igitur quae sive dubiae sive spuriae ab ipsis antiquis criticis habitae sunt fabulis, tredecim restant titulli ' Ἀγριοι, Aυτομολοι, ἔραες, δουλοδιδάσκαλος,

Θάλαττα, 'Iπνος ἡ Παννυχίς, Κοριωννω, μα- πέταλοι, Aῆροι, Μυρμηκάνθρωποι, Πετάλη, Τυραννὶς,

δηρακλῆς. Nam qui praeterea commemorantur a Meursio et

90쪽

Fabriclo sabularum tituli 'Aγγεῖα, Γρανεῖς, 'EπιστολV, 'Iστός, A ιια et 'Pητορική, vitiosis debentur lectionibus, ut suo loco

videbimus. Certarum et a nemine in dubium vocatarum fabularum

quam primo loco sommemoravimus inscriptam, ea singularem diligentiam experta est C. F. Heinrichii, qui in

Demonstratione loci Platonici e Protagora Κiloniae anno IIDCCCXIII 3 novam de ea coniecturam protulit tantoque doctrinae et ingenii apparatu exornavit, ut non mirum sit, almultis ille sententiam suam comprobaverit. Sic autem ille Etatuit, Agriorum argumentum spectasse potissimum artem musicam et eam eius corruptelam quae mutatis legibus musicis animos dissolvere et enervare multis visa fuerit; idquo apparere e fragmento quodam apud Suidam s. v. Xαῖρις se vato, in quo duos aetores de Μelete et Chaeride, musicae artis eorruptoribus primariis, colloquentes a poeta induci. Ex eadem fabula desumptos esse versus illos nobilissimos apud Plutarchum de Mus. p. 11 I D. non addito fabuIaatitulo servatos, quos cum Nicomachus Μusicus Harm. IIp. 35. e Pherecratis Chirone duetos esse significaverit, confici Agrios et Chironem unam eandemque fuisse fabulam, in qua Chironi, Centauro illi su ουσικωτατω. partes antistitis et quasl, propugnatoris Vetustae et maseulae musicae poeta demandaverit, reliquo Centaurorum grege chori partes sustinente, ex quo sequi, inepte apud Platonem Prol. p. 528 Ηeind. ipsum illum Agriorum chorum e soσανθρωποις constare dici, quο-

rum in locum si ημανθρωποι substituantur, nihil deesse loco illi Platonico ex molesta et diuturna caligine in luceni

revocando.

In his ut verum esse concedam quod primo loco vir doctissimus de argumento sabulae ' δγρίων nomine inscriptae posuit, non recte tamen hoc ex illis apud Suidam versibus