Fragmenta comicorum Graecorum

71쪽

ΗInc Idem eum τανοοφάγον dixit Ran. 35 , ubi proeni abesse iubet mystarum chorus, quicunque Musarum orgiis non initiaius sit μηδ8 Koarίνου του τανοοφάγου γλωττης ad quae verba respexit Elym. Μ. p. I, 50 Tαυροφάγον τον διονυσον - Ο τι τοις τον διθυραμβοντικνησασι βους ἐδίδοτο ' ἐν τον ωφικὶστνην, ἀφ ου καὶ ἐπὶ Κρατῖνον s/ετν νεκrora τῶ ονοMoe. quae leguntur etiam apud Photium Lex. p. 5 I, 13. CD. Apollonius Lex. Hom. p. 166, 20 ταυοον ἔλεγον καὶ τον Λιονυσον 'τι κερατα ἐχει ἡ οτι

καὶ ὁ Κρατινος ταυροφίγος. Vix recto igitur Sehol. Equ. 524 dietionem Cratino tribuit simplicem et inornatam, deceptus haud dubie salsa interpretatione verborum διὰ τωνα I ελων πιδέων. Cui repugnat etiam is quem Suidas s. v. ατινος compilavit, ubi λαμπρος τον χαρακτῆρα dicitur,

quod non minus ad eloeutionis rationem quam ad inventionis virtutem spectat. In metrorum ratione non minus graudem et magni fleum fuisse Cratinum vero est simillimum, quamquam paucissima, quae eius rei indicia praebeant, choricorum carminum fragmenta servata sunt. Cratineum, quod grammaticis dicere placuit, metrum paullo antiquioriου esse originis, iam supra monuimus. In inveniendis disponendiaque fabularum argumentis qualis fuerit, docet Platonius l. l. p. XXVII ευστοχος ων ἐν ταις ἐπιβολαις των ὁραμάτων καὶ διασκευαις εἰτα πρOῖων καὶ διασπιον τὰς υποθεσεις Ουκ' ἀκολυθως πῆ 37oοι τὰ δραματα. quibus verbis signiscat auctor, Cratinum in inveniendis quidem argumentis selieissime esse versatum, sed eundem in progressu fabulae im- 3 3ιασκευὰς de apparatu scenico i. E. ehori constitutione, scenarum et ornamentorum inventione interpretatur Do-braeus Misceli. Aristoph. p. 104 Dind.

72쪽

IL TIXUR. 5apetu ablatum aetionis rationem turbasse, Et quam orsus erat ab initio ar menti telam, non ita pertexuisse, ut Summa es

set singularum partium ad certum sabulas finem conspiratio. In tanta ingenii ariisque praestantia non mirum Ost, plurimos Cratino obtigisge non modo admiratores sed etiam imitatores. Ut Lucilium omittam, quem ad Cratini ceterorumque antiquae eo moediae poetarum imitationem se composuisse Horatius tostatur Mur. I, In., inter graecos eo cos se-etatores habuit Eupolin vid. Λnonym. de Com. p. XXIX,, Aristophanem v. Sehol. Aristoph. Them. 2lli, Clemeiit. Alex. Str. VI p. Arist. Eq. 923 cu. Cratino apud Polluc. III,

τM alios. Ipse qHem sequutus sit praeter Arestilochum scio

neminem; sus pleraque egisse videtur ingenio. De Archilocto autem gravissimus testis est Platonius de div era. eo--e p XXVII Kρατινος ο παλαιας κωμωδίας ποικ7τνης, ara di, κατα τας Γλὶτυσεις αυστηρος mν ταῖς μύκραις ἐστὶ, , quorum Verborum sensum, a quo longis- inme aberravit Casaubonus ad Persium p. 156, rectissime perspexit Hemsterhusius upud Geeluam Biblia crit. IV. p. S. comidens ille ατε δὴ καὶ τα ' Araia που cuius vestia is insistens. Lebrsius do Aristarcho p. 25 malebat ἄτει αβοως 'Αρχιλοχον ζηλ σος δ'). Neque repugnant Λno-aiymo fragmenta, in quibus salis frequentes Archiloesui sermonis imitatioues deprehendas, quode alias dicendi locus

q) In his Uri σας verum puto: participium certe nesessarium est propter ατε dri. Sed κατα τρος neque ab Hem stertiusto neque ab Lelu sis probabiliter emendatum puto. Fortasse scribendum ατε dii καταχυνας 'Αρχιλπου Lυσας. quam Oliin de hoc loco conieeturam periclita- tus sum, eam dudum ipse repudiavi

73쪽

. CRATIA us.

eriti quam eum Aristophane Cratino intereessisse diximust simultatem, ea in tanta atticorum comicorum de principatu populique gratia aemulatione et mutua obtrectatione nihil habet quod magnopere miremur. Et Aristophanes quidem tum aliis in sabulis tum maxime in Equitibus gravissime ei adversatus est, laudans illum quidem propter eximiam ingenii

vim et poesios praestantiam, sed eundem acerbissimorum dicteriorum aculeia vellicans et lacessens. Quam sibi' iniuriam illatam Cratinus ipse rursus in Pytine fabula ulturus, insigni vegetae senectutis et invicti roboris documento, ingenii aciem in Aristophanem strinxit, eumque tum aliorUm criminum insimulavit, tum quod Eupolidis scrinia in fabulis scribendis expilaverit, Schol. Equ. 528 ταυτα ακουσας ὁ Κρατινος ἔγραφε τὴν Πυτίνην δεικνυς οτι Ουκ ἐλ, ργησεν ἐν οἷς κακως λάγει τον 'Αριστοφανην ιώς τα ΓυπόLδος 2άγοντα. Ad eandem simultatem spectant haec Scholiastae Platonis p. 330 ἐκ Mυδειτο di Aristophanes) ἐπὶ rio σκωπτειν μἐν ριπίδην αυτον. Κρατινος Tiς δἐ συ; κομ-

ρος τις εροιτο θεάτης ' ' Ἀολεπτολογος γνωμιδαυκτης ευριπιδαριστοφανίζων, Ac fuisse qui etiam his Aristophanis verbis Pac. τ 0 πρωτον μῖν γαρ τους αντιπαλους μυνος Gνθρωπιον κατέπαυσεν l εις τα ρακια σκωπτοντας αεὶ καὶ τοις φθειρσὶν πολεμουντας ' l τους Πρακλέας τους

μάττοντας καὶ τους πεινωντας ἐκεῖνο , t τους cIευγοντας

καραπατωντας καὶ τυπτομένους ἐπίτηδες l ἐξἡ λασ' ἀτιμω - σας πωτος, καὶ τους δουλους παρέλυσεν, l ους ἐξῆγον κλάοντας ἀει, καὶ τουτους εἴνεκα τουδί, i D' ὁ συνδουλος Cratinum significari putarent, docet Scholiastes: τινἐς δέ φασιν εἰς Κρατινον αἰνίττεσθαι ως τοιαυτα ποιουνταδράματα. Denique in adversariis et inimicis Cratini apud Scholiast. Aristoph. Equ. 52 commemorantur etiam οἱ

περὶ Καλλίαν, quae utrum de Callia poeta an de Hippo

74쪽

niel filio explicanda sint, dubitari potest; priua tamen pro-

.habilius. Fabulas Cratinum scripsisso vidimus unam et viginti. tituli dramatum apud Μeursium et Fabricium enumerantur multo plures. Sed ii quidem aut corrupta fabularum - elogia in indices mos mero digitorum labore consectos receperunt, aut fabulas nostro Cratino tribuerunt quas Cratino iuniori aliisque comicis tribuere debebant. Videamus dei singulis. ἔλαυκος apud Athen. I p. 68a Kρατινος ἐλαvκω . Ου προς γε παντος εστιν ἀυτυσια καώς. Particula γε o Valelienarii eoniectura addita. Pro membranae: γλ ουκον, quo recepto Dagmentum ad trochaicos numeros . revocandum est. Θράσων apud Hesγchium s. v.

ubi eodex habet Θραπυ, ita ut ultimae luerao an scriptum sit ες. Legendum igitur θρασσαις vel Θρατταις. Similiter . errarum in Antiatila. p. 104 κακόδουλος, Κρατῖνος. Θρακέ, ubi itidem Θρροτταις reponendum esso non dubiis. IIρωες binis locis tanquam Cratini fabuIa laudatur, a Pol- Iuce Ilia X, M is γε τοις Κρατίνου 'Nρωσι τὴν ἀσώ ιινθον κιβωτον νοουσιν, ενιοι δἐ εκπωμα, et apud Suidam s. v. ἀνεκάς - κρατινος Tον αυχέν ἐκ γῆς ἀνεκὰς εἰς ἄντους βλεπων. Sed in Pollueis loco non dubito quin recte pro 'Nρωσι seribendum coniecerim Xε σιν, cuius emeti i dationis quis graviorem onsorem requirat ipso Polluce tib VI, 98 Κρατινος ἐν Σειρωσιπι εξ ἀσαμινθου κυλικος λείβων. Unus lotur Midae loeus restat, in quo aut eadem medendi ratio adhibenda est, aut Cratino Cratetis nomen substituendum, euius χρωες saepissime laudantur. Contra apud Edmol. Μ. p. 2 0, 6 Ερα ὶς Tροφωνico' καὶ σποδιζε καὶ διωρρικνου , et Scholiastam Aristoph. Nub. 96 άτηὶς ἐν Πανοπταις δράφιατι, repone Κρατινος. quod in altero loco monuit etiam Harlestiis. 'ILέδες apud IΙesy-

75쪽

Glum s. v. ubi eodex habet 'Hλωσιν, quod reeiela Ληλιασιν mutavit lam Sopingius. Κρῆσσαι ibidem s. v. κωνῆσαι - Αἰσχυλος καὶ κρατινος Κρήσσαις. Recte Alberti Αἰσχυλος Κρήσσως καὶ Κρατινος, de quo admonuerat etiam Florens Christianus ad Aristophania Vesp. 619. φίσματα apud Harpocr. p. za αρκτευσω - τὼ καθιερω- θέναι προ γαμέον τας πιηρθενους τῆ ' τέμιδι τῆ Βραυρωνία. τα δἐ συντείνοντα ἐς το προκειμενον εἴργηται παρατε αλλοις καὶ Κρατίνω ἐν τοις ubi legendum . quod cum etiam Maussaco in mentem venisset, postea inconsulto reiecit 'Aλλοτριογνωμονες Cratin habemus apud Choeroboscum Behheri Anecd. p. II 6 παρὰ Κρατίνου. 'Aλλοτριογνωφιοσιν ' ἐπιλ, σμοσι μνημνικοῖσιν. quae ex Hephaest. I, 3 emendanda sunt. His igitur remo- tis triginta restant sabularum tituli, quibus porro eximendi anni et iuniori Cratino tribuendi Πυθαγοριζοντες et Taραν-. τῖνοι, quibus in fabulis Pythagoreos risisse poetam ex Diogene Laert. VIII, 36 intelligitur, quod proprium ruit mediae et novae comoediae argumentum, velut Mnesimacisi in Λlc. maeone, Aristophontis in Pythagorista, Alexidis in Pythagorigusa, aliorum denique in aliis. Contra nihil eiusmodi in antiquae comoediae reliquiis deprehendas. Porro φευδυπο- . βοῆιριαιος, quam tunioris Cratini fabulam esse vel PIatonis .commemoratio docet in fragmento apud Diogen. Laert. III, 28, et Λιονυσαλεξανδρος, culus sabulae argumentum ad Ale- Idem Crateri Macedonis opus, in quo ille allica psephismata et alia rerum gestarum monumenta ita eollegerat ut servato temporum ordine Omnem graecarum rerum memoriam diligentissime illustraret, Ρlutarch. Arist. 26, ab eodem Harpocratione laudatur v. 'Aνδρων

p. 40, Nαυτοδίκαι p. 251, NUιφαιον p. 255, οτι δια- ιαρτάνει p. 268. Sed de hoc Crateri libro alio loco

dicam copioSius.

76쪽

xandri Magni expeditionem, Dionysiaeae pompae adsimulatam v. Arriaii. Anab. VI, 28 eli. Diodor. Sio. XVII, 100 et Pi

tarch. AIex. 6 3, spectasse ex nominis ratione perspicere mihi .videbar quam coniecturam confirmare videtur Dagme tum eius fabulae apud Μacrob. Sat. V p. 562. iστολὴν δἐ δη τῶν τουτο μοι φράσον. θυρσον, κροκωτον, ποικίλον καρχησιον. Sic enim recte primum versum emendavit Porgonus ad Eurip. Hecub. 82. Secundo versu sua sensui constabit ratio,ia ποικίλον a sequenti vocabulo commate separaveris. Photius Lex. p. 43T, 16 ποικίλον, τι Λιονυσιακον ἱμάτιον οἱ- τως ἔλεγον. CL Pollux VII, 4 . De auctore sabulae eandem Porgoni fuisse sententiam, colligas ex his elus verbis in Praefat. Hee. p. XLV. et cratinus tunior apud Eum. Μ. et

Q Suid. v. Bii. ὁ δ 'ν λίθιος ιυς προβάτιον βῆ βῆ λέγων

quem versum ex hac ipsa fabula petitum esse, ex Eumologo constat. Denique eidem Cratino tribuendam Puto Βουσιριν, ab uno commemoratam Polluce X, 8I. Eordem titulo fabulas docuere Antiphanes Ephippus Mnesim ebus. Denique eliminandae sunt Atalante et Eumenides. Seholiasta Ven. Aristophanis Ρae. 3 ὁ δἐ δευτερος έ μορμίων ην κωφός. καὶ Στραττις. τρίτος. μοιχος. Kρ τινος 'Araλάντ 3, quae ita transponenda sunt ut Atalantes nomen eum Stratude coniungatur. Huius enim notissima est fabula Atalante. Eumenides ex Ennidis corruptas esse upud

Seholiastam Aristoph. Equit. 526 vivit Fabricius, idemque vitium tollendum ex Ioanne Alexandrino de acc. p. 29. R Mane igitur quattuor et viginti tituli r 'Αρχίλοχοι, Βουκολοι, χηλιάδες, Λιδασκαλίω, 3ραπετίδες, 'Eμπιπραμνοι sive 'Iδαῖοι, μωδαι, Θρατται, Κλεοβουλιναι, Λάκωνες, Μαλ-

Vide tamen quae infra de Cratino iuniore dicentur.

77쪽

. CRATE . .

Σειρωνες, s ραι. Itaque si verum est quod supra de Cratini fabularum numero diximus, ne nunc quidem urenperpurgata est. Σατυροι et Xeιμαζομει Οι non commemorantur nisi tu didascaliis Equitum et Actiarnensium, videriturque iam antiquissimis temporibus intercidisse. Itaque pro- habile est Iiarum fabularum in definiendo Cratineorum natum numero veteres grammaticos nullam habuisse rati nem. . Denique Didascaliis vel tituli insolentia corruptelae auspicionem movet gravissimam. Cum Cratino CRATETIS historiam eontunsimus, quo nomine Suidas duos eommemorat poetas comicos. Verba

ατης, 'Aθηναῖος, κωροκὀς ετερος hoe ετερος recte omittit eod. M καὶ αυτος τῆς αρχαέας κωμωδίας. φερεται αυτOB δράματα τριοι, Θησαυρος, ορνιθες. Φιλάργυρος. Sed hoc inane est grammatici commentum Unum tantum et reete quidem inter reliquos Cratetas commemorat Diogenes Laert. IV, 23. Eadem quae Suidas dedit habet etiam Eudoe. p. 2 1, nisi quod verba εγροφε δἐ καὶ καταλογάδην τινά, quae Suidas de alio quodam Cratete legerat omittit. De Epibeo poeta epleo qui praeter Suidam tradiderit nori neminem. At bene novimus Epityeum antiquae, . In his assentientem habui Bemhardium ad Suid. I p. 39 , non item Fritasellium quaest. Aristoph. I p. 23sargumento usum, ut mihi quidem videtur, non satis

idoneo.

78쪽

ut infra docebimus. eomoediae poetam. De se aetate cratem si quaeritur, Groddeckium Hist. liter. 160, qnt Persi eum. bellis superiorem fuisse fingit, meliora docere poterat Aristophanes Equit. 534 sq. post Cratinum eum Commemo rans, cuius eum histrionem fuisse tradit ad Aristophanis IMeum Scholiastes: κωμοδίας ποιητης, . ος πρῶτος Ieg. πρωτοτ) υπεκρίνατο ταὶ Κρατίνου, καὶ αὐτος ποιητης υστερον ἐγένετο. quibus iunge Anonym. de Com. p. XXIXTOυτον υποκριτ οἶν φασι γεγονεναι το πρῶτον, ος ἐπιβεβληκε Κρατίνω. Denique ut omnia dubitatio tollatine, Eusebius ad Olymp. LXXXII, adscripsit: Crates eo mi eus et Praxilla sie enim legendum pro Tele sit I a) cognose ebantur. Doculi

igitur primam fabulam Crates olymp. LXXXII, , neque eum ultra Olymp. LXXXVIII, vixisse docet 4ristophanis l. I. Sed Groddeevium seduxit, ni fallor, Aristotelia loeus de Art.

Poet. V, 5, in quo ita commemoratur Crates, ut, nisi alia doCratetia aetate thdieia haberemus, non mirarer equidem, aquis hune Cratino superiorem fuisse sibi persuaderet: του

γους ἡ ριυθους ποιεῖν. Ubi qui λόγοι μυθοι commemorantur, Hermannus de eiusmodi. argumentis intellexit quae neglectis conviciis implicationem aliquam et soluilonem haberent, hoe est de fabulis vere hoc nomine dignis. Atqui eiusmodi fabulas quum lam Cratinum in scenam protulisse Monstet, nisi quis etiam apud Aristotelem pro Cratete Cratini . nomen reponi velit, alia interpretationis via ineunda est. Ac mihi quidem hoc Aristoteles significare voluisse videtur, sum Cratinus ceterique antiquiores comici certos quosdam homines in sabulis suis exagitassent populoque ridendos Propin serit, Cratetem primum apud Athenienses .extitisse qui EPl-

79쪽

Hiami exemplo eomleae poesios maioriam a singulorum hominum irrisione ad generales morum notationes rerumque deseriptiones traduceret, quarum quum alias e communi hominum vita alias autem e mythicarum sabularum volo petiisset. non male, ut equidem opinor, Aristoteles Cratetem καθολου λογους η μυθους ποιῆσαι perhibuit. Ae consi mandi hanc interpretationem quodammodo ea quae Anonymus κωμοδiας p. XXIX de Pherecrate, Cratetis imita- tore, tradidit: ἐςqλωκε Κοάτητα, και αυ του μῖν λοιδορειν

ρονος ευρετικος Cuius rei exemplum in Phere eratis Crapatalis vero ' agnovit Hemster iustus ad Ρolluc. IX, 83. Quod autem Iacessendi consuetudinem omississe Crates ab Aristotele dicitur, id plane fragmenta fabularum confirmant, in quibus nihil prorsus reperias ex quo certos qUosdam homines eum carpsisse littelligatur. Omnino plenum festivitatis poetam fuisse Cratetem, docent expressa veterum aeriptorum testimonia. Aristophanes quidem in Equit. 538 sq. haud vulgaribus eum ornavit laudibus, licet ironiae quodam

SchoItastae τραγικος ποιητὴς ολιγοστιχα ποι,ήματα γραχένας, ubi κωροκος reponendum, nisi is Scholiastae error est, no- ' Haec olim scripsi, neque est quod poeniteat. Sed ve borum λογος et μυθος notionem paullo angustioribuasnibus circumscripsi: nimirum Aristoteles dieit res quae aut vere factae sunt aut 1ieri possunt; μνθους autem πομιν poetae dicuntur qui rerum ab ipsis inventarum imaginem exhibent. Vide, Bernhardium Lineam. liter. gr. I p. 52 et Mitenbachium ad Platonis Ρhaed. p. 12T sq. De καδολου in loco Aristotelico ch. Les-

singii Dramat. Hamb. 89 P. 292.

80쪽

atrem Cratetem eum philosopho eodemque tragoediarum poeta confundentis. Alius ibidem: σμικρα ἐποίει κω Dερπετονς ακρομτας γραφων ἡδεα, et paucis interiectis: κραμβο-

-v ἐπινοίας sort. υπονοίας). αυτοσχεδιος. γαρ ην πiρὶ τὰ δράματα. Ad quae eomparare licet Aristophanis in Thesmophoriagusis II iudicium de novo quodam Cratetis invenio, quod ille ἀπονως παραβεβλημένον voeat. V. Athenaeum IIIp. IIT c. Neque omittendum Anonymi l. l. iudicium, λοῖον καὶ ἱλαρον poetam Cratetem suisse dicentia. Sed quid festimoniis opus est ubL Dagmenta ipsa loquuntur 3 Vide, ne plura asseram, Athenaeum VI p. 26T L 268 a et laeeti Lmos de salsamento elephantino versus quamquam multis modis corruptos apud Athenaeum III p. 1 IT c. Ad idem tilia..ritatis studium referendum videtur quod, eodem teste Mo-nrmo, primus atlicoriIm comicorum ebrios in scenam induxit,' πρωτος ροθυσους ἐν κωμωδία προυγαγε sive pollua

quod quo auetore quaque in fabula fecerit ex Athenaeo lib. X p. 429 a discimus: ἀρο υσι τε οἱ λέγοντες πρῶτον 'Eπίχαρμον ἐπὶ τὴν σκηνὴν παραγαγειν - θυοντα, ον Κράτητα Γείτοσιν, quod iam ante Epicharmum L eisse Aegeh3Ium in Cabiris, de quo eis. Lobeckius Mysteri aeu. I p. S. Itaque hac etiam in re Cratetem Epicharmi

vestigia sequutum videmus. Crateiis exemplum rursus sequutus est Aristophanes Philocleonem ebrium inducens Vesp. 1325. Novae denique comoediae auctores quantopere ebrio rum partibus delectati sint intelligitur ex Dione Chrysost. Orat. 32 p. 391 B. Sed ut ceteros sere poetas comicos, ita etiam Cratetem popularis aurae inconstantiam expertum κsse

tradidit Aristophanes Equit. 53T οῖας δἐ κράτης οργὰς τμωνηνέσχετο καὶ στυφευσμους, et 540 χοντος ιιέντοι μονος ήρκει, τοτε μῖν πίπτων τότε oraL Ubi quod . SAE