장음표시 사용
211쪽
19 I o A N N I SOB O n I N hproposuit. Suderinus vero populare imperiunt tuebatur, dc eos qui venetiis Rempublicam se- lmiat; docebat errore patricios vocari: cum nihil laliud essent quam cives , reliquos esse peregri- lnos: cui consentaneum est quod Glanotus Do- natus, civis Venetus, in eo libro quem accurate de Republica Venetorum scripsit, verbum Gentilhuomo nusquam in monumentis venetorum, usurpari, ante tempora Sebastiani Ciani hoc est
ante annum Μ c I. xxv. quod quidem si Ve
neti fateantur, Respublica plane oopularis erit, cum illa civium omnium multitudo, pere inis exclusis, lammum jus provocationis hibeat, magistratus omnes ac imperia tribuatae s d nique jubeat ut scribit Ciatarenus :addo etiam . belli ac pacis , vitae & necis Utestatem ; ut ubdere est apud Bembum in bellis susceptis adve sus Iulium Pontificem Max.. Ludovicum R .gem Gallorum, miae non ante gesta sunt , quam
populus suis suuragiis jussissset. nec obest quod
interdum bella suscipiantur decreto Senatus, imne populi jussu; cum id siepissime quoque fieret
apud Romanos dc Athenienses . 'ac tametsi rarae lsint provocationes a decemviris re τι viris , ne libera provocatione sepius admissa scelerum impunitas consequatur; nihilominus tame late
dum quaestiones capitales propter civium digni tatem , auesceleris atrocitatem ad populum do. eruntur, ut videre est .apud Bembum , se judiacio Ant. Grimani, qui propter seneris splendo rem dc potentiam a populo judicatus est, exilio que damnatus . nec si iudices supplicia de sces ratis fine provocatione sumunt, propterea necis ac vitae jus habent, cum legibus obstricti teneantur, nec merentes morte liberare possint: hoc
regis est, aut populi, aut optimatum, apud quos clementia contra leges locum habet. itaque C, cero veniam pro Ligario precatus a Caesare ; Apud Iudices , inquid, nunquam egi hoc modo: agnoscite judices, erravit, temere secit, si um lseam posthac: 8d parentem sic agi solet: apud μους inon fecit, non cogitivit, falsi testes .fi-
212쪽
M E T R n. v Δ i H et si r o R. mis rimen. Quods lxviri aut xL vilai pra varicantur, exacto magistratu accusari possunt. videmus igitur illa quae ad imperii majestatem .pertinent, populi venetorum, id est cimum om--ruum esset meria 'erasere 1 Gemviris ge-iruntur r vi si ris momenti res est, ac i solent septem si dissident inter se, adhubentur quoque xvi viri meconsultores: si ne ii, ter ses quidem conveniat, aut gravioris m metati res videatur,ad Senatum si nec in Senatu transigi aut ad imperii majestatem pertineat, fertur ad populum: ut apud Carthagine ses quorum imperium populare fuissh tradit A--ristoteles δ' Mit -labaei Iam verb cum sexde--cim creandorum Hagistratuum genera sint, idd; serte, vel electione vel utroque squibus adii- cienda sunt dup sene et se potestaris, cum omnes, vel pa.cris, unis cream: ur nullum tDmen inristoteli magis populare visuit, est quarti omnes magistratus ab omnibns, civibus creari . ut apud Venetos - 4nilla quam dixi civium omnium multitudine quonianu reliqui contareno, ac Sigonio permini, nono es habentun omnes. ab omnibus imperiai coiiseiniuntur P dc quidem - sine ulla ratione 'censum no litatis , erudiri is, idignitari, cum tamen i apud Allienienses , qui . omniium Anxinio populares fuisse di cunnir, magna ratii census. naberetur, nec quartae classi, quaecaeteras multitudine longe superabat , ullus t emet aditus ad honores ex lege Solonis , quous- que Aristides legem abrogavit; quinetiam sorte. quae ipsa nullum virtuti elinquit, nec honestatr, locum, maximi quique holubres vixti lasfragiis mapud Venetos triduuntiu e at nihil magis popu--Iare Aristotelii visum est . qua in serti magistra
tuum permittere creationem. contra vero apud Lacedaemonios, quorum RempubL suae si mile facit Contarentis, nullus omnino serti lesus erat Quae cum ita sint, non video cur Contarenus Mon publicam Venetorum ex triplici genere temperatam esse puteti est, inquit, in magia γ concilio: popularis, in Smatu optiniatum, in di L a
213쪽
296 1 o A v N I a 'B o et, I v x MCe regia potestas. sed unde manuum imperium Senatui, duci, magistratibus, nisi a populo Z dux
autem ne vocationis quidem aut prehensionis ius neque vero satis est armis illum imperio spesiauci adhibuerunt etiam decem us vos exploratores , lac libe tatis custodes , qua
supelicium de Faltero duce sumserunt. at imago ducis est in numismate, dat nomina festis, ut ubique regis si iem intueri possis, inquit Contarenus, Ioletatem nusquam.idem quoque dici poterit de Consulibus Romanis, dc Archonte Metheni um : & eadem ratione Athenis regnum perio populari confusum dicemus. idem e iam judicandum relinquitur de statua, veste purpurea re aurea ron,insigni; addo sceptrum ac diadema , quae rex Venetorum gestare prohibetur, regis speciem dc imaginem intueri licet,po- testatem nusquam; si hoc absurdum , illud 'uoque. profecto consimister faciunt ut indocti pi-δores, qui cum virginem Mariam in stabulo
male tecto parientem constituunt, Undem a . rea veste dc corona nobili seloecis exornant.
dc quoniam Contarenus eos tantum quos vocat Patricios, cives esse arbitratur, caeteros omnes
et loco peregrinorum, secutus civis defini- tionem ab Aristotele invectam : necesse est ista ratione Rempubl. venetorum popularem dici, ut Soderinus dissserebat,ac ipse Gitarenus sat tur,in magno civium concilio popularis imperii rationem inesset neque enim civium magnus numerus statum efficit .sed illud minandum, an omnes cives imperii participes fuit: alioqui
ne Atheniensium quidem Respublica veri
tempore quo maxime florebat, popularis dicetur : quia tametsi inon plures I v millibus de cccc millibus civium utroque parente Periclis temporibus censi seruntur,quinque millibus qui pro civibus irrepserant publice venditis . sic enim Plutarchus scribit in Perule. post aucta
multitudine censa suerunt xx millia civium, decem peregrinorum, dc c c c c millia servosum,
ut Athenaeua tradit. Demosthenes in oratione
214쪽
ii lxHRYΗonvs Ha s et o it. 1, ἰ itra Aristogitonem scribit, Me millia civium fuis temporibus Athenis censa: siisse: non me-i ininit peregrinorum. Dinarchus verti adversius yemosthenem', ait , mille 'α quintentis civi- tbus reorum suffragia. minussa fitiliae Gquo
inteIligitur, pauco 'dmodum 'in tanta multitu-'Min' imperium tenuisse . idque Demosthenes hi oratione de Republica ordinanda scribit, orat res Respublicae principes esse: his subiectos Imperatores : trecentos sere cives suffragium tulisset reliquos trecentis attributos suisse cum .imur in tanto: peregrinorum ae sciri orum nu- mero, tanta civium paucitas imperium haberet' quoa omnium nsensu populat e appestatur - ratidiae Venetorum Rempublica esse popularem, quae circiter quinque millia es Irum Paulo minus habet, qui honoribus adipi- ndis idonei sunt i jam vero negat Aristotel es civitatem esse quae plures decem millibus ciavium complectatur. Plato quinque millibus α adraginta definiit, ain piopter numeri tacun- citatem, qui divisores habet ni o minus quinquaginta , abortus sera ac partus non modo nitinuosos ; sed etiam integras caedi maluit.
Ses comparemus S, s placet, status Athenien m M. . Romanorum , ut populares tia Rei- esse planius intelligatur nihil ei lim cum Lacedaeli lonus commune habent in cum de statu Ro- sum.
manorum disputo . intelligo semper popularem illum, quum populus hon timulatione imperium τ' st
olim sub restibus, qui ad po um:
belli . racisia magistratuum: ac provocationis luminum ius detulerunt, ut est aqud Diony Dum libro I v, chm revera statiterent arbitratu suo reges ipsi; ut etiam Augustus: qui adepta potestate comitionita imaginem habebat , testes ad populum serebat, quarum ipse arbiter erat. Illud igitur commune qliod populi concio imperii summam habuit: hoc tamen interest, quod populus Venetorum, de iis duntaxat que ad im- aperium summum pertinere dixistius, cognoscidit' it: L 3. caetera .l
215쪽
i . I O A NaO M B O I, I N I scaetera Senatui ac magistratibus permittit rati provosaxur ad populiun, rarius. dui bello, rariss n ς legi s mghi dis iaVt abrogallisio a tur sed ier in istratuum creandorum . caiiux coeeynt. M Porn ita plo, etiam iudicia publica de ifiluebat , quae: tamen , ad imperii majestatem: non pertinent , quoniam ubique stre inlapistratibitus tribuuntur,. populus vero,Atheniensis pra iter lNes, foedera, ita judicia publica, de uiabus saepissime serebatur, etiam religioneri te ition ό ς' siti, decretaq: Sematus ac nes leo rmas, sarpius 'udm par eum tractabat antea cui dem maucta cogebantur in v --acessi: se, ud est apud Polla mi , pinea Periclo Areo iPagitari ii ut m po η auaist 'D opositi, populo pNemiis si cρn iri si adessea vellet. pestis' etiarnquod sum agia serebant manuum mensione, id est xiψα od ii uti nunciHes-vetii montani) qua tenues potentiorum Hac puniis c*gebantur immra, , pr ervam in ostra-cismo oc civium cooriar ne,ut strib Demost contra Neaeram pessime. .populas praemia proponebat . . civitatenae, immanstatem lygi u es, formas, piraedxias , statuo ,, victum in Pritaneo concetabat: sicunm 'fri Dem
'ohems o tra Leptin quae ab in ludentis simis quibusque extorquebantur, justu i verbxejici aptM. absurdius etiam qu- hi .creandis magistratibus, orruita serti permittebantur pute Resphblica sextilem veripsi es quam popularis, , ς'm impexi, r- non populi benesi io tribu erentur. mesius Romani, qui magistr l vh o eli b im , suffragio tabellarum exilege P piria, Mas m Gerone
pudiari, cum aperta. svMula tantis odiis ac seditionibus sint opportuna. praemia verbi pompulus dabat, quanquam: nullum sere apud Romanos , nisi gloriae praemium propositum videmus, . ut e mini βpud Di exos , qui 'regrinis bene de Re b, meritia si itatem, civibus hono resi , magi ira ac statuas. decernunt Senatuς autem Roman Mn hoc disserta. Senat Veneri
216쪽
torum, Atheniensium, Carthaginensium, Genuensium,Rhagustarum , dc omnium fere Germaniae civitatum , quae odimatum imperio reguntur, quod hi annuam , illi pereetuam habuerunt
potestatem .Platonis quoque Senatus annuus est. rursus apud Venetos maximam habet Senatus auctoritatem: apud Romanos,mediocrem: apud Athenienses, minimam : nam quo plura populo tribuuntur, eo magis imminuitur Senatus pol stas , quae olim unius Tribuni vetantis oratione
suspendi poterat. fallunt enim plerique Romani
juris interpretes , qui Senatui legis condenda potestatem tribuunt. neque enim prius hoc S
natui permissum est suam Tiberius a populo ad
Senatum transtulit jus illud comitiorum , quae Augustus necis causa reliquerat populo,ad quem Ieges serebat, quarum ipse arbiter erat: magistratuum qu ue ac provinciarum dimidiam partem a populo peti patiebatur, cum ipse camdidatos manu duceret. suod igitur Tacitus libr. D. Dio lib. Liv. comitia tradunt ad Senatum translata, eo pertinet, ut ea, quae simulate popu- lo relicta suerant, Senatui tribuerentur, ex quo tempore senatusconsulta vim legis habuere,quae tamen a principe revera fiebant ac sanciebam tur, ut videre est in orationibus D. Marci, Adriani, Severi , quas habemus in Pandectis. sed de populari tempore lilingitur, re Tribunorum potestate . nullus apud Venetos Τribunus .fiullus item orator impudens , qui populi voluntates flectere, dc unde velit deducere audeat: sed libere S atus omnia, praeter illa, quibus imp
rii majestas continetur. hoc tamen commune
est, quod nihil ad Dpulum Atheniensem aut
Romanum ferri potuit inconsulto Senatu,quemadmodum scribit Plutarchus , dc Demosthenes adversus Androtionem: quem Propterea Demosthenes accusavit, quod inconsulto Senatu legem ad populum tuliuet: contra quem Androtio consuetudinem rhceptam opponit, quod scilicet aliter fieri consuevisset. pejus tamen quod
lege permittente ad plebem Romanam ferre Ii-
217쪽
2ω IOANNIs Bon IN Icuit inconsulto Senatu. Veneti prudentissimEcaverunt, non modo ad populum, sedate ad SNnatum quidem ullius rei rogationem tare sine consilio acui virorum , qui sapientes , ab Aris
tele προβάλοι appellantur . hoc idem commune
est, quod nulla judicia Senatus Atheniensis aut Romanus attingebat, 'uamdiu libera it Resipublica; nisi fortasse rei novitas , aut sceleris Mirocitas , animadversionem extra ordinem p stulareti: sed cum Senatus Athenientis extra o dinem cognosceret , non majorem mulctim
quingentis drachmis irrogare poterat, ut D mostnenes contra Euergum scribit: si quid gravius esset, ad populum serebatur. apud Venetos x viri & XL xui publicorum judiciorum , c
pnitiones etiam extraordinarias habent, quas Graeci vocant : hoc tamen amplius habuit Senatus Atheniensium, quod Senatorent ordi ne movere , re ἐκφυλα ομ- potuerit, α reos ad populum deserre: apud Romanos, Censerum, apud venetos, decem virorum potestati. tributum est.. Sequuntur magistratus qui
pud Venetos & Athenienses magnam inter se ml. . militudinem, nullam sere cum Romanis habent.: scitum est quam pauci fuerint Romae magi, tus. Athenienses prope infinitos habuerunt. susti enim praeter Senatum quingentorum virorum,
Areopagitarum curia ν quae parem habuit pol statem atque collegium decem virorum apud Venetos r hoc tamen interest quod hi ad breve tempus illi perpetuum imperium habuerunta ac primum sub regibus ad capitales causas: deinde rerum omnium speculatqres sunt dc legum ci . stodes a Solone constituti, ut Plutarchus scribi . sed quemadmodum Pericles Areopagitarum
Potentiam labefactavit: ita non mediocriter docem virorum potestas est imminuta XL. virorum Capitalium einde v II virorum ac xv virorum creatione. Sefuitur collegium novem suod vir viris venetorum non male congruit.
item collisium M virorum, qui de vi & injui cognoscebant, dc Epheinum qu uaginta
218쪽
qui cum XL viris capitalibus Venetorum cominii possunt. sed Ephetae de taede sortuita duntaxat comoverunt, ut est apud Suidam. Pollu- ira M .Pausai iam in Attuas , ubi copiose genera judiciorum explicantur: neque enim civibus tantum ac peregrinis, sed etiam brutis animali-tius . re rebus inanimatis jus dicebatur. quod apud Graecos consuetum erat. nam scribit Plutarchus in Timoleonte, post ara m urbe Dionysium juniorem α Icetem una cum Carthagi- inensibus supplicium de statuis tyrannorum, suasi de tyrannis sumptum suisse. fuerunt e iam Arbitri ccxxi, qui ex unaquaque tribu sorte quotannis ducebantur supra texagesimum antrum ut)Pollux; vel quinquagesimum , ut Suidas tradit, his stim oboginta viri civilium causarum apud Venetos comparari possunt :xLquidem inter cives re cives; totidem cives interoc peregrinos. Arcton praeerat arbitris civium, Polemarchus arbitris Uregrinorum et quo munere fungebantur duo Praetores apud Romanos; Vrbanus re Peregrinus, una cum centum viris et
quibus decem viri litibus judicandis pro Prael re praeerant publicis Praetores quaestionum. una cum decuriis Senatorum re equitum; quibus lege Aurelia Tribuni aerarii adjecti sunt. ramea animadversione dignum est,quod Budarum ac plerosque alios sesellit; quod tametsi Senatus judicia nulla disceptaret, sive legitimus sive indictus esset: nihilominus ab ejectis regiabus usque ad legem Semproniam. Praetores suaestionum , ac parricidii Quaestores , non alios , quam ex ordine Senatorio sertiebantur.
aliud in autem Senatum judicare; aliud Senatorios viros a Praetoribus ad judicia sorte duci. pud Athenienses Phylarchi decem, sive tribuum praepositi a Clisthene instituti, plane similes mrant sex viris Venetorum tribuum Praesectis: re Phratriarchi Atheniensium. Praesectis sedalitiorum apud Venetos: aut Curionibus apud Romanos, quales sere sunt ubiq. rursus Demarchi Atheniensium nomine dumtaxat, cum Tribunis
219쪽
.e Practores, inquisix φ γ ' - αι me uitias mulciae nomine exigebant; quae Σ
220쪽
M E T Η Ο D v s H I s et o R. ctus, aut ad summum aediles duo : illis praeter Agoranomum, Metronomi quindecim , totidem Satophylaces , ac praeterea curator emporii .reliqui sunt apud Venetos Praefecti salutis publicae, Praefecti monetae , AEdiles viarum , Praefessiciassis , Procuratotes D. Marci, qui pupillorumae viduarum curam habent. apud Athenienses prope infiniti urbis dimitatem ac cicium salutem
curabant, quos Aristoteles α λως vocat,ut Praefecti aquarum, murorum, operum publicorum. aeterea Nomoplulaces ceremoniis praeerant tophronistae morious: Gynaecocosmi mulier, bus : Oenopiae conviviis: Gymnasiarchae palaestrae : Choragi choro: Lycurgi curationibus emtraordinariis: Conquisitores peregrinos a civibus clirimebant di Episcopi magistratuum actiones explorabant: oratores caulas publicas suscipiebant: legati ad sectos aut exteras gentes mittebantur. Omitto militares magistratus , Taxia ectos, Hipparchos, Trierarchos, Strategos: omi to pontilices ac sacerdotes , qui eo plures apud Romanos fuere, quo religionem 'ac .inilitarem disciplinm masis coluerunt. Provinciales magi, stratus apud Athenienses video nullos, cuni 1 ciae civitates suos magistratus haberent:ses provocandi jus erat ad Magistratus Athenienses, ut est apud Xenophontem. ita quoque apud venetos Romanos: sed hoc amissius, quod hi ma- stratus provinciales habent. Romani tres;Praesidem , Legatum & Quaestorem . nam Proconsules, Praetores,Proquaestores, Praesidis appellatione complectitur Vibiinus. si provincia lato pateret, legati plurEs . . 'ungebantur. Venetiquatuor creare sol ni i' praetorem urbanae discuplinae, Praesectum militaris. , Custodem arcis re Quaestorem haec forma est Rerumpublicarum, quae in statu populari magis claruerunt, excipio Carthaginensem , cujus vestiata sunt
Iud Aristotelem, Polybium ac Livium, sed vale obscura. Ex his planum fix Rempublicam Venetorum antea popularena fuisse sed paulatim in Aristocratiamitatari coepisse, ni ma-I6 gna