장음표시 사용
331쪽
, Siones ternarum gentium: suis autem sto arbitratu vivant legibus . Atque hoc meum edii, it liciS,ac prouincialibus tua magis iratus publicari vo
mum Hemae per totum Imperium dimissis, Claudius Caesar declarati it Vi' hi J H m a Iosepho scribantur concessa esse iudiis, ira A d-, y m etialia in reris Romani Iniperii prouinciis agerent i iis tamen h
pulsi . Dio enim sub Claudii anni primi Consulibus hec ait : Cum Iudaei adeo iterum d Dio λε. δέ A I fς ςnt , ut disic, itin sine tumultu propter multitudinem Vrbe possent exi ς, Caecit qui lem eo patriis tamen legibus vitam tolerantes non passus est conuenire. J Nec
Eiquia intelligebat inquit idem uxo h
ciuis ista JM Wyπxdi mur, nisi vita quoque eius quotidiana transformaretur: u. T . h tu 'ς un π potabant, demolitus es edi citque ne quis carnem, Vςndςret; in quosdamque contra delinquentes anima luertit J sic.
ditur coniurationes timens,omnino contremendi simul occasionem quacumque ex causa ampu
vus honoribus, commendatumque per litteras Praesidibus prouinciarum , simul & nrocura- ..u
toribus omnibus: Ille autem , ut res bene gesta, magna ce fitate reuersit in quz ν tib Isbii 'ula, My - 'RG in i persol it,nihil omittens eorum qui tete pis α'ξε
Vnde' multos Nazaraeos tonderi mandauit: & catenam auream a Caio donavi
mutuis his, q* Ny m nil in erat, monumentum adiuersae fortunae p m , suspendit in sacrario super Gazophylacium t quae doceret spectatores
P0gς ς0rruc λ, α Deum valere omnia erigere denuo. Omnes enim admoneban-8 nc2tenam consecratam,quod Asrippa leui de causa priuatus dignitate, sit vinctus 'te post compedibus solutus, tendisssorem quam ante principatum adeptus fit;emesi rerirna humanarum omnium, vel celsimina quaeq; prolabantur facile,rursumque ine i l . . yςstktyi ny in pristinum ustigiuna. Rite igitur votis Deo redditis,Agrippa Theophinani filium Cabmovit a summo sacerdotio, & Boethi filium Simonem cognomine Cantharam in eius locum substititit. J & post pauca : Constituto deinde pontificam, Rex Hie
rosolymitis beneuolentiae gratiam retulit,remisso eius tributo quod soliti erant in sin Ias aedes Penuere: decorum putans, si non pateretur se vinci amore mutuo.' Quomodo autem in gratiam Iudaeorum, Iacobuin Datrem Ioannis occiderit, de Petrum detrQerit in carcerem, ilicemus anno sequenta,quo ea contagine noscuntur. Nam cum ante Paschale tempus occisus ab eo a laus tuerit,atque Petrus carceri mancipatus: non patitur temporis ratio, ut istaec omnia hoc pruno anno Claudii facta suerinticum necdu eo anni tempore,ad nauigationem minus idoneo .Hgrippa Roma recessisse putandus siticum praesertim illic ob dicta negotia obcuta, diutius eum apud Claudium detineri oportuerit. 9uid in super hoc primo anno Claudii,eum Petronio Syriae praesidi nondum successum esset, VIII. egerit Agrippa Rex apud euit idem aduersus Dorenses pro temerata patria religione, idem Io rusiph. antis ephus ς his verbis deseribiti paulo post, Dorenses quidam iuuenes natura temerarii, religionis specie , posuerunt in Iudaeorum synagoga statuam Caesaris, quod Agrippam .hhe Γρ ς' 'o menter commouit ad iracundiam, quod ea res perditum iret instituta pare e. Quare sne mora ad Petronium Syriae praesidem prosectus, questus est de Dorensium audacia, qui di ip- ole non minus digre ferens hoc facinus ut impium, nouatoribus illis asperius scripsit in hanc ser-
Publius Petronius, Legatus Tiberii Claudii Caesaris Augusti Cermanici, Matis ratibus IT, orensiuim. Quoniam tam audax est quorumdam vestrum insolentia, vi etiam contra edi. τιtrosi, iuractum Claudii Caeseris Ausus.Cermanici, quo Iudaei permittuntur suis legibus viveres syna- rara hiseritan'eoriam profanauerint,illata Ct saris statua quod religioni ipsorum non est licitum; atque
noc facto non Iudaorum tantum pietas laesa est,sed numen etiam Caesaris, cui rectius' in proprio templo statua poneretur,quam in alieno maxime in synagoga, cum iustum sit,& Imperatoris audacio comprobatum,ut sua quisque loci si dominus: ne mea decreta commemorem post contemptam auctoritatem Caesaris,qui Iudaeis non tantum religionem permisi verum etiam aequu uitatis ius cum Crisisc habitantibus.His ergo de causis eos quic5tra edictum Augusti ausi S iunt talia,indignantibus etiam propriis magistratibus,haec furore populi non suo consensu facta este asseuerantibus:iubeo per Centurionem vitellium Proculum ad me duci rationem redditu. s.Magistratus autem hortor,ut si videri volunt his e sensum suum non accessisse, Centuri na sontes indicent,dent' inperam ne quid turbae aut rixae oriatur,quamquidem captare videntur reum contra ego & mihi carissimus Rex Agrippa nihil aeque curemus,quam ne ulla Iudaeis detur occasio excitandi tumultus,desensionis prstextu. o antem melius cognoscatis quoenam si super hoc negotio voluntas Augusti,adiunximus eius edictum apud Alexandrinos propositu:quod iam ante satis notum omnibus,carissimus Rex Agrippa mihi ledenti pro tribunali recitauit ius suum postulas,& ut suis beneficium Caesaris maneat incolume.Quamobrem iubeo vi in posterunulla quaeratis seditionum materiam,& celeste numen suis quisque colat ritibus. Hucusque Petronius qui ita rem eurauit,ut admissiim erratum eorrigeretur,ti in posterum cauerediar ne quid
332쪽
. ritus est Marsus:cuius praefecturq tempore quae gesta sint, dicemus suis locis inserius. A ' φ Quod ad res pertinet Ecclesiasticas: reserato seniel aditu Gentibus ad Chrisi i iidem, Antiochiqnrimum ex Gentibus magna facta est accessio Fidelium ad Ecclesiam,adeo ut ibi primum Christianum nomen exortum fuerit,& feliciter pronagatum:quibus vero progrestibus haec facta sint,a Ast Lucas a his verbis significati Erant autem quidam ex eis viri Cyprii,& Cyrei 1 qui cum introitτ si V ες sent Antiochiam loquebantur & ad Graecos, nunciantes Dominum Iestim. Et erat manus Docksη ηυμ mi cuni eis: multusque numerus credentium conuersus est ad Dominum . Pcruelut autem fer-ο4ς mo ad aures Ecclesiae,quae est Hierosolymis, si1 per illis: N misierunt Barnabam usque ad Anti chiam.Qui cum peruenisset in vidisset gratiam Dei, gauisus est: dc hortabatur omnes in proposito cordis permanere in Dotnino: quia erat vir bonus,& plenus Spiritu sancto,& fide. Et apposita est muIta turba Domino. Profectus est autem Barnabas Tarsum,ut quaereret Saulum:quem cum m- uenisset,perduxit Antiochiam. Et annum totum versati sunt ibi in Ecclesa: di docuerunt turbam multam; ita ut cognominarentur primum Antiochiae discipuli, Christiani. Jhaec Lucas, cetera autem Quae postea narrat, quando sint fata suo loco dicemus. XI. In sede istit Petri, in ipsa Antiochena Ecclesia a Petro erecta,a discipulis aucta, a Barnaba mulm Nomine tiplicata,& Pauli praedicatione cumulatissime secundata, selicissi naum nomen Christianotu est Rchristiano: ' inchoarem. De his Ignatius h ad Magnesianos, nempe de nomine Christiano iam ante oraculo h ignat epist ε. prophetico praedicato,haec ait,Simus itaque digni cognomento quod accepimus. Qui enim alio ς v. si ' homine appellatur praeter hoc, hic non est Dei, nec accepit prophetiam loquentem de nobis f. Et vocabitur tibi nomen nouit,quod os Domini nomitiauit,& erit populus sanctus. Antiochiae enim pri inum discipuli appellati sunt Christiani,cum Petrus di Paulus Ecclesiam fundarent. hic Ignad Chryl.h. 3. tius. Ioannes Chrysostomus 4 de eodem munere Antiochenae sicca sae concesso his ait.Sicut Pe d pupui A ' - inter Apostolos primus Christum praedicauit; sic inter ciuitates haec prima, tamquam cor h' nain quandam admirabilem, Christianorum tulit appellationem.JS alibi sic alloquitur Antio . Id in homiI chenos L Vos autem, si quidem aliquod de honore certamen oriatur,omni ambitione contendiro blatth. tis,ut vel uniuerso praesideatis Orbi, illo scilicet vobis priuilegio blandientes,quod haec prima ciuitas Fidelibus Christianoruin nomen impositit.Jvi, Qua vero occasione pristinum nome Discipulorum sit mutatum in Christianorum S. Athan , sus i hac affert causam, Omnes, inquit, qui credebant in Domino nostro Iesu Christo, non Christiani, sed Discipuli tantummodo vocabantur. Et quia multi nouorum dogmatum auctores exti- Ccu. ex D Icι- terant,doctrinae obuiantes Apostolicae omnes sectatores suos Discipulos, nominabant, nec ulla pulis dicti erat nominis discretio inter veros falsosque Discipulos, siue Christi, siue Dosithei, si- sint citima ue Iudae cuiusdam, siue Ioannis sectatores, qui se quasi Christi Ecclesiae fatebantur, quan p xi. titis viro Discipulorum nomine serebantur,Tunc Apostoli conuenientes Antiochiae sicut horum, Luca narrante, Acta tedatur omnes Discipulos uno nomine,id est, Christianos appellant,disce nentes a communi Discipulorum vocabulinde ut diuini per Isaiam oraculi sermo copleremti quo ait,Seruientibus mihi vocabitur nomen nouum. Hanc ergo ab Apostolis traditam de nouis utendis nominilius sormam Ecclesia tenens contra diuersos haereticos ut sanae fidei ratio postolat diuersas edidit nominum nouitates.Jhaec ille. Porro deductum esse nomen Christianuin a Christo,& Christi a chrismate,regali nempe unctione,nemo est qui ignoret. viri De huius nominis excellentiacu tam multa inagnaq; a sanctis Patribus sint dicata: una hanc Gisto, Nis' tantum Gregorii Nylleni S sententiam scriptam hic referre contenti erimus, Participatione, in QCiuisu quit, Christi. Christiani appellationem sortiti sumus,ita & per costquens conuenit, omnium quoque sublimium nominum nos adsciscere comunionem & s ictarem , quemadmodum in catana, qui eum qui in extremitate est annulum attraxerit eos qui continenter inter se cohaerent, per unuattraxerit.JCeterum qui aduersus Getiles, huius nominis originis ignaros, Ecclesiastici tractatores e rerunt, aliunde eius nominis interpretationem deducere consueuerimi. Occasione enim, qs Gentiles homines, Christianos corrupto vocabulo Chrestianos,& Christum, Chres 1 qi3od n men usitatum reperitur apud Romanos nominare consueuerunt; inde etiam eius nominis intem pretationem ex Grica voce π πιο ν, quod est,bonum S co modum, stant aucupati,de cuius vocishqnificatione haec Suidas χρεστου, bonus est charitate, sed no nece istate. xt TH,oleo unctus,de, Ius in ositi citristus Dominus Deus noster.J Nec aliam sane ob causam Iustinus h martyr in oratione ad ad Anio. Pium. Antonium Piu in sic ait, Chrestiani enim esse deserimur, atqui ληαπεν, hin est,commodum ti bonum odisse, iniustum est.Jsic enim esse legendum,ea quae in eamdein sententiam scribit Te Ilia. - . . . . nus 3, declarant,dum sic ait,Qtiae accii satis vocabulorum nisi si aut barbarii aliquod sonat vox se tabi 'r' nominis, aut infaustum, aut maledicum, aut impiidicumλ Christianus vero qua tu in interpretatio 'ζ est de unctione dediicitur. Sed & cum perperam Clarestianus pronunciatur a vobis nam nec ninminis certa est notitia penes vos de suam late vel benignitate compositum est. oditur ergo in lici V, - minibus innocuis etiam nomen innocuum.JEt Lactantius, Sed exponenda,inquit,huius nominis Rς ' ratio est,propter ignorantium errorem qui cum immutata littera Chrestum solent dicere, dcc JLucti in Philop. sic item legendum csse apud Suetonium x, prout apud Lucianum etiam legitumui eodem vixit XIIII. tempore certum est. l Epiphinius Quod vero ad haereticos spectat,etsi ut vidimus ad distinctionem aliarum seriarum Apostoli hae psi x . Chilitianum nomen credentibus indideriint,tamen haud multo post x istud ipsum iidem aemula r i ιμμο si ii sent haeretiei,qtii suos sectatores, Christianos etiam appellare consueuerunt. Fecisse id primum diu's nomi' inueniuntur Carpocratiani,ve auctor est Epiphanius i. Licet vero peculiare propriumq; nomen credentium fuerit, ut Christiani appellarentur, tamen aliis quoque nominibus, quibus antea ab h Aiu stolis,nominati repertuli tu r,& frequetius dicti Fratres,qua nomenclatura sepe usus est
ita: II i, Christus F,S: Apostoli frequelausodeq; pseuerauit in Ecclesia sic ia Fraternitas, ipse Christi
333쪽
norum c yl licts reperi riCuius nominis,cum infamarentur a Gentilibus, Tertullianus ra . V ii
tionena reddidit in haec verba:sed & quod Fratres nos vocamus; non alias,opinCr in a 'quam 'θ pud ipsos omne anguinas nomen de assectatione simulatum est. Fratres autem etiam .e
liri 1 inaus iure nature matris unius,etsi vos parum homines,quia mali fratres. At quato dipnius ratres hc dicuntur di habentur,qui unum patrem Deum agnouerunt,qui unum spiritum biscrut ancillatrS, it 1 de uno utero ignorantiae eiusdem ad unam lucem expauerint veritatis Sed eo so me minus te uim existimamur,quia nulla de ii stra fraternitate tragadia exclamat, vel Quia ex lubitantia familiari fratres lumus quae penes vos sere dirimit fraternitatem. Itaque quia animo animaque miscemur,nahilde rei communicatione dubitamus. Omnia indiscreta sunt apud nos, praerer uxoresrin isto loco consortium uoluimus,in quo solo cereri homines consortium exercent qui non amicorum solummodo matrimonia usurpant,sed 3c sua amicis patientissime si .hministrant ex illa,credo,maiorum de sapientissimorum aisciplina Graeci Socratis,& Romani Catonis lui uxores suas amicis communicauerunt,quas in matrimonium duxerant Iiberorum causi. de alibi creandorem nescio quidem an inuitas:quid enim de castitate curarent,quam mariti tam
IMM- , IMMUS , α minutius relax cum eandem Gentibus calumniam
illatam refellunt. Ex Platonis enim Republica erat illa ipsorum fraternitas qui sicut cociues om e Iussimoratadries Iratres appellat ς, scaeque& uxores inter eos voluit esse communes. Anton mum.
Rursum vero, uiolim Christiani,iidem nominabatur Sancti unde Paulus ad Romanos Chri A V manos lcribens omnibus,qui sunt Roinae,dilectis Dei, vocatis sanctis et g alibi Proficiscar
Hierusalem miniurare Sanctis.JS illud hi Sisitant vos omnes Sancti.'itentque Salutate om- l. idnem Sanctum.Jvel cum ait coram Agrippa Rege λ: Multos Sanctorum ego in carceribus inclu . Scio. &Laa. i. JLueas itidem : Factum est,ut Petrus dum pertransret uniuersos,deueniret ad Sanctos, qui lib. 3 c. i. habitabant Lyddae. J Eo etiam nomine usi sunt posteri. Ignatius, Philo ut dicemus suo loco, cum s Ru
de Euenis agemus) Polycarpus,Tetullianus,& alii At gemum obtinuit usus, ut illi tantummodo Sancti in Eccletia dicerentur,qui eminentiori probatiorique fulgerent mori: sanctitudine .Apud i p; a . .
Graecos autem ut auctor est Plutarchus Hosi.hoc est Sancta,honoris causidicebantur sacer h Astis. cotes. Nominabantur etiam olim Christiani.Credentes cuius nomectaturat plura sunt exempla. 1 λα
Itemo. Fideles η: quod nomen ad posteros dilapsum est & frequentius usurparti, praesertim RO iiii m diamet: ubi ut auctor est S. Ambrosus v ) qui baptizati sunt, Fideles nominari consueuerunti mi βιvideasque in usitatis eiusdeni Ecelesiae preeibus Christianos fere semper appellari Fideles. ri,μ b d
Vnde& Pontius diaconus in vita Cypriani: Quid, inquit, Christiana plebs faceret, cui de fide 'Vnomen estλJ . XVIIudaei vero ignominiae causa,quod Dominum nostrum in titulocaust cruci astixo Nazarenum a Fphes. t. appellatum nossent, Christianos Nararenos nominare consueuerunt a Narareth oppidulo Gali Colo si. laeae,de quo Nathanael aliquando p: A Nahareth potest aliud boni esseλJ Vnde Tertullus eau in agens Iudaeorum aduersus Paulum cora Felice Procuratore Iudaeae,haec ait: Invenimus hue ' hominem pestilarum,dc concitantem seditiones omnibus Iudaeis in uniuersio orbe,& auctore seditionis sectae Nazarenorum.Jquod nomen cum dimanasset ad posteros Iudeos,ea voce ter in die q Act.1 .
iidem maledicebant Christianis,&Christo,ut Hieronymus tradit his verbis Ipse bonus pastor Christiani di posuit antinam suam pro ovibus suis,&cotempsit eam qui abominationi est genti Iudaeoru , cui a D ter in sintulos dies sub nomine Nazarenorum maledicunt in synagogis suis.Jlicet Epiphanius r Hier. in Isi dicat Iudaeos id fecisse in haereticos,qui Nazareni vocati,legem una cum Euangelio seruabant,sic 'enim ait: Non solum Iudaei hos odio habent,sed exurgentes mane & meridie N eirca vespera, ter pi in die quando preces perficiunt in synagogis suis detestantur ipsos,ae execrantiitidicentes:Male dic Deus Nazarenis. J Verulante cii ex Apostolorum Actis perspicue appareat, omnes Christia mos a Iudaeis aeque dictos esse Nararenos,ad ipsos Christianos potius,quam ad hareticos eo nomine nuncupatos,eam pertinuisse blasphemiam existimamus. At sicut credentium Christo fuit nomen peculiare,ut Christiani dicerentur,ita & iisdem cogno XVII. men est inditum,ut de Catholici nominarentur. Cum enim vividimus & haeretici Christiano no chri utaxaud mine iactanter gloriarenturiad distinguendos veros a falsis, Catholicum est cognomen inuentu, in se a totiti id quidem temporibus Apostolorummam eorum auctoritate kvera Dei Ecclesia in eoru Symbolo Catholica est cognominata. ut ea distriininatione nominis ab haereticoram conuenticulis iacognosceretur esse distincta. Retens Pacimus aduersus Nouatianos,haec ait de Catholico nomine. Christianus mihi nomen est: Catholicus vero cognomen.illud me nuncupat:istud oliedit. hoc
probor: inde significor. Et si reddenda postremo Catholici vocabuli ratio est, & exprimenda de
Graeeo interpretatione Romana: Catholicus,vbique uniam,vel ut doctiores putant obedientia omnium nuncupatur.J & paulo post: Ergo qui Catholicus,idem obediens:qui obediens ,idem est Christianustatque ita Catholicus Christianus est Jhaec Pacianus. Sed de Catholico nomane alias sepe deque Christiano nomine modo setis. Iam reliqua prosequamur. xv IrrEodein anno quadragesimotertio a Christinatali ut Eusebius R auctor est Thadaeus, unus is Euan. . Lex septuagintaduobux discipulis, Edessam Syriae profectu S,Abgarum ' Regem atque populum is an LMessenum ad fidem conuertit.haee autem ut facta sint, Eusebius his verbis describit. Postquam ' Aburium. Iesus assumptus suit. IudasHui Sc Thomas dicebam Thaddaeum Apostolum,unum ex septuaginta ad Abgarum mist, qui eo pmsectus, ad Tobiam Tobiae filium diuertit. Vbi vero famace illo passim manasset de miracillis ab eo editis esset cospicitus, Abgam nunciatii est. Apostolum illuc a Iesu, licui per litteras antea scripserat,aduentast e. Coepit ergo Thaddaeus per virtutem εc ne ea M. Μο- potentiam De cuiuis morbo di languori medicari; sicut Omnes in magnam traduceret admira- ne emesu. A Mu.Eccc m. I. T 3 tionem
334쪽
ticinem. Simulatain: Abgarus magnas incredibilesque res gestas & miracula ab eo edita audiui sit,& quo pacto per nomen ta ortutem Iesu Christi quem uis ita , inuit Mi clinet; in cogitare coepit, illum cum te in esse de quo Iesus per c piliolam ita significauerat. qptus suem ad eum qui misit me , auem da ex discipulis meis muta ad te, qui te morbo recreet, de ad integram valetudine restituat. Accersito igitur Tobia,apud quemdauersabatur, daxit. Accepi virum quemdam praepotetem Hierosolymis huc accessisse, liti domi tuae iam comm ratur,multasque in nomine Iesu facit curatione ς. Hic res ondit: Sane qui dein, mine,lios e qui huc aduenit,apud me est,& multa edit miracula. rum ille: Addhuc eum, inquit, ad me. I Obias autem recta ad Thaddaeum se conserens,dixit illi: Abgarus huius loci Princeps, ubx me se acciuerat, iussit vite ad ipsum deducerem,quo inorbo,qui cum cruciat, curationem adhibeas. Et Tliaddaeus Eamus,inquit, quoniam ad eum e veram xl, si M' - υ Postridie ergo primo mane robias assumpto secum Thaddaeo,perrexit ad Abgarum A t autevenit,cum iam proceres Abgari ci praesto adsisterent,ex templo in ipso ingrcstu magni ini quoddam de illustre visum in vii Ru Thaddςi Apostoli elucere, Abgaro cernebatur.quod cum Ab arus conspicaretur, supplex Thaddaeum adorauit. Adnuratio, omine S qui ferant, amplexa est illi enim visum quod listi Abgaro apparuit,minime cernebant. Qui etiam a Thaddaeo scitatabatur Tualeere discipulus es Ictu Filii Dei, aut sic mihi per litteras pollicitus estil
vere discipulus es telarini Dei, tui lac mini per iit ero P a Lub Mittam ad te quemdam C
discipulis meis, qui omnem morbi tui miritudii in leuet, statuisque vitam lThaudaeus: Quoniam inquit, magnam fiduciam in Domino Iesse,qui misit me ad te collocasii, eam causam ad te missus sunt. Et rursus: Si fides,quam in illum contuleris magis magisque creverit. mentis tuae postulata tibi,ut eredideris,euenient. Ad quem Abgarus: Si inquiton illum credidi ut vellem maxime Iudaeos qui eum cruci affixerut xercitu ad eam rem collecto, prorsus e medio tollere, si Romanorum Imperium non esset meo instituto impedimento. Et ThHIus nunus no iter, inquit,de Deus Iesus Christus voluntatem sui Patris expleumquod ubi ab illo tactum
credi in Patrem eius. Timo Thataeus: Prome
uuiton nomine ipsius Domini Iesu manu super tepono.Quod ubi secerat,euestigio morbo&- amitate,qua diuexabatur,releliatus est. Abgarus igitur magnopere propterea miratus, quod sicut de Iesu auribus acceperat,sc per discipulum eius & Apostolum I haddaeum, qui illum absq, medicamentis N herbis integrae valetudini restituisset, re ipse comperiebat . Atque non modo chunc, sed Abdum etiam filium Abdi, podagrae doloribus Oppressum,ad pristinam vescinditae reduxit. Qui cum Thaddaeum adiret,abiecit se ad pedes illius: cuius manum cum corpori suo haberet impolitam,quod ei in optatis erat,assecutus, penitus conualuit. Complures ite alios illoruin conciues idem ApostolusA morborum niolestiis eripuit, magnas res gessit de cum primis adnurabiles verbum Dei passim diuulgauit. post ista Abgarus: Tu TIraddo, inquat,virtute Dei haec facis,nobisque magnam excitas admiratione verum deinceps de aduentu lusu,quo pacto contigerit,& de eius pCtentia,de qua tandem virtute factitauerit ea quae fama & creber hominum sermo ad nos pertulit,mihi,quaeso,Oratione ς pli ' . . - r. Et Thaadetis: In presentia, inquit, silebo: sed quoniam ad verbum Dei praedicadu missiis sum, cras mihi omnes ciues tuos congrega,& inter illos palam verbum Dei exponam, ipsumque vi sermonem inter eos dissemihiabo: atque adeo de adiictu Iesu, qua ratione acciderit, de ea iis ad te ras missione, & cur a Patre in mundum missus sit,uberius diueram. Quinetiam de virtute rerum ab illo gestariim,de mysterijs quae in mundo locutus sitiqua vi & potentia ipsa transegerit,de noua de maudita eius praedicatione,de abiectione & contemptu sui ipsius, de humilitate extera oris in mimi et otii elatu sciue oculis Datebat;Quo pacto etiam se ipsum deiecerat,mortem obierit, atque quomodo
ua de inaudita eius praedicatione de abiecta e S contemptu tui IPHuci, vitaM hominis ,qui cuiusque oculis patebat;quo pacto etiam se ipsum dei erit,mortem obuadeo diuinitatem aliqua ex parte imminuere visus sit:quae a nefariis Iudais pcrpestus, Η ἐUI In crucem actus,qua denique ratione ad inferos descenderit, maceriamque quae longo aevi spaQuintegra de immota constitistet i ruperit; vi si irrexeritque post triduum,dc mortuos, qui inuatis sigculis obdormissent,excitauerinquatenus etiam solus escenderit ille, sed cum ingenta multitudine ad Patrem suum alcenderit; quo pacto ad dexteram Dei Patris cu gloria in coelis assideat; que admodum cum splendore,& potentia ad sententiam de vivis N mortuis serendam venturus sit, aperte explanabo. Abgariis ergo praecepit,ut prima luce ciues sui in unum conuenirent,Thaddsuconcionantem ariete audituri. Paulo post,auro tum caelato,dum rudi & in mi illum donari ni dauit. At ille respuit dic finis: S; nostra prorsus dereliquimus,quo modo accipiemus aliens Ista quadragesimotertio anno post Christum natum gesta sunt. Quae sane non absque fructu & utilitate ex Suriaca lingua ad verbum cAuersa opportune sint in hunc locum coclusa.Jlaac Lutetia iis,' a quo tamen in m S. Hieronymus dissentit Ruod hunς Thaddaeum non ex sepmagurtaduorudiscipularum,sed ex duodenario Apostolorum numero suisse tradit.
E itur annus Domini quadragesimusquartus. adnotatus Consulibus b Claudio Augusto undum de C. Lieinio Largo: quo Iacobus Apostolus, illius Zebedaei, Ioanas frater ab Agrippa Rege Iudaeorum occiditur. Rem gestam Lucas summatam complexus, haec ait Eodem tem-
335쪽
A pore milit He des Rex siu enim appellat Merarippa regnomento Heri=demJmanus,ut assigeret quosciam de Ecclesia. Occidit autem Iacobuin fratrem Ioannis eladio. hse enim iacta esse hoc anno ante Paschala tempus,superius ostendimus Erat Agrippa Rex Iudaicae religionis obseruantisimus, ut liquet ex his,quae tum a Philone,tum a Iosepho de ipse sitiat scripta,quae a nobis suis locis sunt superius recitata quamobrem perfacile fuit Iudaeis,Christianae fidei hostibus, ipsum aduersus Christi Eeciesiam coneltare. Hic ergo diuerso plane a priore constio rem aggreditur. Prima enim post necem Stephano illatam concitata in Ecclesiam persecutio omnes Christi fideles ex gitauit,praeter Apostolos:qui ut ex Luca vidimus expulsis caeteris,soli permissi sunt Hierosolymis agere.' uae vero hoc anno ab Agrippa est eonsata vexatio,in ipsos tantum Ecclesae vertices, sanctos Apostolos,est furore bacchata: ratus nimirum ille,s fundamenta conuelleret, omnem desuper molem constructam partici dirutum iri nego . sic igitur cum induxisset in animum, Lucas alcinuisset manum,ut affigeret quosdam de Ecclesia,a lacobi nece rem crudeliter auspicatur.Quod vero ad ipsum lacobum pertinet clim Hispaniarum Ecclesae omnes ex aequo pro a neurae. T lateantur,eumdem Apostolunt antea in Hispanias esse profectum illicque primum praedicasse E- le iussit,s is i. ivangeliunt,ti ala litot collegisse discipulos:nihil amplius quod de ea re dicamus habemus, quam μ' u qua sunt a nobis in Martyrologio Romano, notata quae consulat qui haec cupit. Hic enim tantu , Miti,. i. agere de eius martyrio in animo est quod eo clarius atque celebrius reputatur,quod primus in- Notati die x s.
ter Apolloliri tantam gloriam premeruisse cognoscitur. Haud dubium est ante aciem ipsum di- iiiiij. micando stetisse,qiri primus omnium strenue tortiterque verbi gladio pugnans, gloriosus occubuit. I
at vero martyrium eius praecesserint ex Clemente Alexandrino libro septimo orarior et 3 II. haec Eusebius De isto Iacobo Clemens dicto libro historiam plane memorabilem inserit, eam e rus . his. lique narrat,quasi ex traditione maiorum acceptam:nimirum eum ipsum qu i Iacobum in iudiciu p,8. adduxistet,cum testimonium Christo illum tam libere perhibentem cerneret, ea re commotum, Iocobin r0 se esse Christianum inuniae confestum esse. Igitur ambobus una ad supplicium ductis, huc inter ri- .cumdum a Iacobo postulasse veniam sibi concedi. Iacobum autem paululum rem animo complexum,dixisse: pax tibi. illumque Osculatum esse:& se tandem utrumque securi percussum vita e- seruisse. haec ex Clemente Eusebius.sunt&alia plura, quae licet incerto auctore scripta d seratur, . in non tamen pmrsus contemnenda putamusmam quod habent de conuersione magorum Phileti, h. ah ihi, ob c & Hermogenis,alii plerique adstipulantur:horum namque meminit Paulus ad Timotheum' scri I x Turi. i. de Lbens:Scis,inquit,hoc quod auersi sunt a me omnes,qui in Asa sunt,ex quibus est Philetus,& Hermogenes. de Phileto etiam sequenti capite in haec verba,de haereticis loquens: Sermo eorum ut cancer serpinex quibus est Hymenaeus,& Philetus qui a veritate exciderunt,dicentes resurrectionem esse iam factam,di subuerterunt quorumdam fidem. JSicut enim Simon magus,licet initiatus esset sacro baptismo, tamen ad masiam reuersus,ctitra Apostolos bellum iniit; ita etiam & dicti magi Philetus S Hermogenes secisse visi sunt dum primo per Iacobum ad fidem conuersi inde vero a fide excidentes aduersus Ecclasiam pugnates, haeresim statuerunt.Qi od vero aliorum relatione sanctus Hiemnymus recitat immolatum Iacobum die secunda paschalis;haud con s N Ee: in tam stare posse videtur;nam ex his qua sanctus Lucas scribit erroris arguitur,dum ait g, Herodem chiel. 43.
necis Petri cupidissimum,abea tamen abstinuisse usque ad dies Aetymorum elapses. Religios grem quidem hac ex parte Agrippa ceteris Iudaeis se praebuit: nam illi ipso Paschatis die Christum ut dictum est in crucem agendum curaruntihie xem,quod dies essent AZymorum a nece petri Apostoli abstinendum putatiit.Sed quibus persuasionibus eum detruserit in carcerem,de eius nece spectaculum post dies Paschales populo exhibiturus idem Lucas i, rem etestam fusius prose . V eutus his verbis deseribiti r bVidens autem Herodes quia placeret Iudaeis,apposuit ut apprehenderet& Pemina.Erant au- III. tem dies Atymorum.Qitem cum apprehendisset,misit in carcerem,tradenSquatuor quaterni Petrauiη carnibus militum ad custodiendum,volens post Pascha pmducere eum populo. Et Petrus quide ser eerem inuti. tiabatur in carcere oratio autem fiebat sine intermissione ab Ecclesia ad Deum pro eo.JAccepe- turirat a Claudio Agrippa non regnum ratum plurium prouinciarum accessionibus auctuni, sed ius etiam in res sacras,nimirum in templum di sacerdotium,sicque non solum ex animi sui sententia
summos Pontifices dimouet & creat:sed arbitratus se Quod pridixerat Dominus obsequiu praestare Deo,Apostolorum verticem Petrum,quasi nouis Ogmatibus solicitantem populum, e medio tollere festinat. Magno sane terraemotu Ecclesia Christi tunc concuti visa est, dum ipsa petra in Ecclesiae fundamento locata; tanta agitatione quassari conspiceretv r. H inc tum iuges illae Iridelium omnium quod de mirandum est pro Pcim ad Deum preces effusae. Nam etsi alios complu-- res Apostolorum carceri mancipatos sepe legamus de nullo tamen ipBrum uniuersam Dei Eeclesiam adeo licitam fuisse reperimus, sicut de Petro,vitote communi omnium parente atque pastor Sed audivit Deus orationem eorum,oc vinctum ilium non despexit. Cum enim inquit Lucas productitarus eum esset Herodes,in ipsa nocte erat Petrus dormiens IIII. inter duos milites vinctus catenis duabusaei custodes ante ostium custodiebant carcerem.J V n-de,quieso,tanta haec diligentia, di tam exquisita custodia λ Iam alias ante decennium Iudaei experimento didicerant, Angelum Domini Petrum ac cetems Apostolos simul vinctos eduxisse de i Aa. s. carcere.timens igitur Herodes,ne quod semel factum erat,iterum eueniret,stulte admodum tot
artibus Dei consiliuin ac sapientiam eludςre conatus est.Sedo tu ille qui reprobat consilia kPri. captime Ecce inquit Lucas Angelus Domini adstitit;& lumen restristin habitaeulo, pereusim. 'Pet νη
latere Petts, excitauit eum, dicens:Surge velociter. Et ceciderunt catenae de manibus eius. Di it νω δε μοι - . autem Angelus ad eum: Praecingere, es calcea te caligas tuas: Et secit sic. Et dixit illi.Circumdat ibi vestimentum tuum,& sequere me. Et exiens sequebatur cum,& nestiebat quia veruin est qJω : sebat
336쪽
fiebat per Angelum:existimabat enim se vissum videre. Transtules autem primam di secundam Acustodiam venerunt ad portam ferream quae ducit ad ciuitatem:quar ultro aperta est eis. Et exeutes prγesserunt vicum vnu :et cotinuo dilcessit Angelus ab eo. Et Petrus ad se reuersus,dixit:Nue scio vere quia misit Dominus Angelum suum,& eripuit me de manu Herodis,& de omni expectatione plebis Iudaeorum.JErrant, mea sententia, qui putant Herodianum carcerem hunc, in quem detrusias est Petrus. extra Hierosolymitanam ciuitatem suisse positum in suburbiis,eo quod dicat Lucas de Angelo& Petro e carcere educto: Venerunt ad portam ferream, quae ducit ad ciuitatem: quq vltro aperta est eis .i nescientes Hierosolymam ciuitatem usque ad temptus huius , de quo est sermo , Agrippae regis , duplici fuisse circundatam muro ; ipsum vero Agrippam di tertium addere aggressum esse , sea non absoluisse . Cum igitur Petrus e carcere ab Angelo ductus per po tam ferream ingressus sit diuitatem: dicere possvinus carcerem Herodianum inter primum de secundum murum extitisse . Ceterum Iosephus tam in primo quam in secundo muro testatur fuisse erectas munitissimas turres;in suarum unam, ad delinquentes coercendos mancipatam, Petrus coniectus, ac vinctus fuit a militibus custoditus. Nisi potius affirmare velimus ii quod magis placet portam ferream fuisse ostium carceris, non portam ciuitatis: ex quo pateret aditus ad civitatem:non quod esset extra ciuitatem positus carcer; sed sicut de Iosephus freque ter ciuitatem sciet appellare eam H ierosolymorum parte ciuae media est sita inter montem Sionn,ita Lucas eodem sensu dicat portam serream au& templum,ita Lucas eodem sensiti dicat portam ferream ducere ad ciuitatem, hoe est, in eam ciuitatis ampliorem regionem auae communi loquendi usu proprie ciuitas dicereturi carceri . litus esset vel iuxta templum in ea sortasse munitissima turri quς dicebatur Antonia,vel alio aliquo loco extra ciuitatem ut dictum est non tamen extra moenia totius urbis posito. Angelus igitur Petrum e carcere non ad fugam, sed ad triumphum velut educens,non foras . sed intra ciuitatem, per portam quae serrea dicta est,quamuis clausam, sed diuina virtute reserata.
perduxit; ut sic liber pastor relictus, solicitum de se gregem inuiseret. De hac serrea porta Petro patefacta haec Arator diaconus hi
Ferrea quιd mirum si cedunt ostia Petro pauem Deus etherea cussodem deputat cura, Ecelesiat .sua faciem retinere cacumen,
Instinum se perare iubet, deci lVenit ergo inquit Lucas ad domum Mariae matris Ioannis,qui cognominatus est Marcus, ubi erant multi constrepati,di orantes Pulsante autem eo ostium ianuae, processit puella ad videndum nomine R node. J moris quidem fuisse antiquis appendi malleum ianuis ad signum dadum, testatur Plutarchus de Curiositate . Sed pergit Lucas: Et ut agnouit vocem Petri, prae gaudio non aperuit ianuam,sed intro currens nunclauit stare Petrum ante ianuam . . At illi dixerunt ad eam: Insanis. illa autem affirmabat sic se habere. Illi autem dicebat: Angelus eius est. Petrus autem perseuerabat pulsans. Cum autem aperuissent Ostium,uider ut eum, te obstupueret, Annuens aute eis manu ut tacerent, narrauit quo modo Domitius eduxisset eum de carcere dixitque: Nuneiate Iacobo& fratribus haec. Et egressus abiit in alium locum . t haec Lucas de liberatione Petri: cuius vincula velut nobilissimae victoriae gloriosa trophaea, omnium sere sanctorum Patrum egregijs celebrata praeconiis, in Ecclesia sunt perpetua memoria consecrata. De Petri enim vinculis Augustinus in illa verba:Tu es Petrus,& super hanc petram aedificabo Ecclesiam meamJ Dignus certe,inquit,quisdificandis in domo Dei populis lapis esset ad fundamentum, columna ad sustentaculum ,clauis ad regnum. De hoc ait sermo diuinus: Et ponebat infirmos suos,ut umbra saltem transeuntis Petri obumbraret eos. Si tunc opem ferre poterat umbra corporis,quanto magis nunc plenitudo virtutis Si tunc supplicantibus proderat aura quaedam pertranseuntis,quanto magis gratia nunc permanetis p Merito per omnes Christi Ecclesias auro pretiosius habetur serrum illud poenalium vinculorum. Si tam medicabilis fuit obumbratio visitantis, quanto magis catena vincientis Vt umbra, inquam,transeuntis Petri obumbraret eos. Si inanis quaedam species vacuae imaginis habere potuit in se vim salutis quam magis decorpore meruerunt attrahere salubritatis ferreo podere Lacris impressa membris vincula passionis Si ad praesidia supplicantium tam potens fuit ante martyrium, quanto magis efficax post triumphum Felices illi nexus,qui de manicis & compendibus in coronam mutandi, Apostolum coli gentes, martyrem reddiberunt. Felides catenae,quae nudatis pene ossibus inhaerentes, vivas reliquias ἡe sanguinis sudore, iam artrita carne, rapueriint,tactu sq. membrorum cruciatus sui sanctincat instrumentum, in quo dum amictio crescit ad minam,causa preme proficit ad gloriam. Iicia vincula,quae reum suum usque ad Christi crucem non tam condemnatum, quam consecratu, miserunt. Jhaec Augustinus de vinculis Petri, licet non de illis quibus hoc anno vinctus est Hiero limis nondum enim ea reperta suerat ruae temporibus Theodosi Iunioris Aug. in Iucem sunt
prodita)sed de illis quibus Romς est detentus in carcere,antequam crucis subiret supplicium. At de his quibus vinctus est Hierosolymis, tandem Romam transatis, haec cecinit Arator dia
conisa d. - manet omne per euum
Pignoras huius apex ,σ sideris obtinet instar, corpore quod Petrus sacra iis, O Angelus ore His solidata fides, itiis tibi Roma eatenis.
Terpetuatasalus: harum circumdata nexu.
Libera sempereris quid enim v ncula prastant.
Qua tetigit quι cuncta potest absolurre occil
337쪽
. viri mogo autem haec ipsa Petri vincii Ia fuerint asseria ara,fidelitercii stodita, ac de nimie inuenta, a
Metaphrastes ex antiquioribus monumentis in lucem prodidit:ea enim in manus deuenke cuiusilam ex Agrippae familiaribus, sed in Christum credentis, sicque per manus perquatuor dela- 'ta sis cula suisse,ac tandem patefacta,tradit. Sed de eomm inuentione agemus suo tempore. Postquam igitur Petrus sic elapsus, Ecclesiam quae collecta erat in domo Mariae ut vi damus) visira set, aliaque complura, quae paulo post recensebimus peregulet; Romam verius direxit iteri atque hoc ipse secundo anno Claudii imperatoris, sed in fine iritus, Romam veniens,ac praedicans Euagelium,eam erigere coepit Ecclesii. Sed enim quomodo Iisc singula facta simi enarratis prius quae
antea contigerunt,temporuin ordine referemus.
Quid interim sic elusus Herodes Ait Lucas hi Facta autem Ae,erat non parua turbatio inter milites,quidnam factum esset de Petro. Herodes autem cum requisisset eum,& non inuenisset,in
, inquit,nulla cul- , quod est factumκi fugere: sic t nec imputatur Christo mors infantium. haec ipse. Quid vero post haec Agrippa egerit, sic narrat Lucas: Destendens qtie a Iudaea in Caesaream, ibi commoratus est. Erat autem iratus Tyriis,& Sidoniis. At illi unanimes venerunt ad eum,& persuaso Blasto,qui erat super cubiculum Regis, postulabant pacem, eo quod alerentur regiones eorum ab illoel Mirabitur certe aliquis eiusnodi appeti licem ad historiain de Petro ab Angelo de carcere in libertatem vindicato, a Luca additam;qui causam irarum Agrippae in Tyrios ac Sidonios ignorarit: quam illam esse existimamus quod cum Petriis ab Angelo liberatus, Hierosolymis recessi se set,in eas Palaestinae maritimas regiones venit,ae ibi positas inuisit Ecclesias atque composuit: naru unum ex his qui ipsum sequebantur, presbyterum Sidoniis dedit Episcopum, aliaque in aliis eiusdem dc adiacentis regionis locis multa tanto Apostolo digna constituit. haec autem ex antiquioribus chartis Metaphrastes 4 in hse verba descripsiti Liberatus a vinculis, cum ab Hierosolymis venisset Caesaream Stratonis,& ex iis qui sequebantur eum presbyteris, Episcopum ei constitui stet,venit Sidonem: ubi cum multos curasset,& Episcopum constituisset venit Berythum: in qua etiam cum unum eorum qui sequebantur,ordinasset Episcopum, venit Biblyi deinde Trii iem cum Fidelibus,qui erante Antandrium deinde in insur Laodiceam; in quacum multos, qui morbis laborabant,& vexabantur a daemonibus,curasset, Ecclesiamque congregasset,& Epi- pum constituisset,venit Antiochiam Syriae ciuitatem. J Sicque in hunc modum relegit auctor loca ad qui Petrus accessit,cum liber e carcere Hierosolymis egressus, eam Syriae partem Anti chiam usque peragrauineamque suisse causam existimamus, quod Caesaream se Agrippa contulerit,dc in Tyrios ac Sidonios commotus fuerit. Quae vero post haec Lucas subinfert de eiusdem Agrippae obitu, suo quo conliserunt tempore enarrabimus. Idem qui supra auctor adgit, tunc Antiochia prosectum Petrum in Cappadociam venisse, amamque eiusdem prouinciae ciuitatem diuertisse indeqne abiisse Ancyram Galatiae; illic mortuususcitasse,baptizasse credentes, instituisse Ecclesiam; rdinatoque Episcopo,Synopem & Amasea Ponti ciuitates concessisse:ac subinde Gangram Paphlagonum, postea vero Claudiopolim,acinde Nicomediam de Nicaeam Bithyniae ciuitates petisisse post hic rediisse Antiochiatminde Hiero- selymam. At nos quod ad Hierosolymam spectat, sectis sentimus; quin potius eum Romam ver-V sus iter direxisse,asseueramus. Sed di errat,dum ante sestum Paschale, post solutum Petrum a vinculis ea contigisse scribit. Nam post Paschales dies Petrum esse liberatum,Acta testantur. Nec est quod dici possit, haec sequenti anno facta suisse nam ut omnes consentiunt hoc anno secundo Claudii Petrus Itomam aduenit. Auctor ille quidem mea sententia quae diuersis temporibus a Petro sunt facta,in unum colligens,imprudenter in hoc unum tempus reiecit. Ceterum nulla est dubitatio ras prouincias non tantum a Petro filisse visitatas,sed de Ecclesias in eis institutas, de Episcopos ordinatos: na de Prochorum Nicomediae ab eo datum Episcopum, de alios alibi,idem
Nec praetermittimus dicere,eumdem Petrum Apostolum Byratiis etiam te aliis eiusdem prouinci locis primos dedisse Episcopos. Id enim egregie wstetur Agapet ' Papa illis litteris, quas de Menna a se ordinato Episcopo Constantinopolitano scrinsit ad Petrum,quae postea suerunt in Quinta ς Synodo recitatae in quibus haec te unturi Et hoc dignitati suae o semia cilicet addere credimus,quod a temporibus Petri Apostoli,nullum alium umquam orientalis Ecclesia susce-- pit Episcopum manibus nostrae sedis ordinatum. Et sorsitan ad demonstrationem laudis ipsius, vel ad destructionem inimicorum, instans res rara prouenit,ut illis ipse sinitis esse videatur,quos in his quandoque partibus Apostolorum primi electio ordinauit. lite Agapetus: cuius auctoritatem, in Synodo praesertim recumenica recitaram, maioris esse ponderis existimamus,quam recentiorum Graecoriim,ut Nicephori,vel aliorum, qui dixerunt eas Ecclesias ab Andrea Apostolo in .stitutas,ab eodemque Episcopos illis datos:quod recentiores Graecorum in Menologio,dc utem: Nicephorus. ille Episcopus Constantinopolitanus in Chronico, de alter cognomento Calixtus tradiderunt. Porro constat non fuisse Byzantium primam sed ein eius prouinciae institutam, sed Heracleam. Vnde Gelasius papa ad Episcopos Dardaniae,agens aduersus Acaciu: Cuius, inquit,sidis EpiscopusZcuius metropolitan et ciuitatis Antistes Nonne parochiae Heraclec sis Ecclesia dee.JSed de his hactenus. XIII. Antequam vero de Petri Romam agamns aduen operae pretium existimamus & de ceter De dis mi irrum Apostolorum in diuersas Orbis prouincias prosectione paulo si sius atque accuratius agerer Apostolarem ac primum, tempore. XI. a s visco in
338쪽
ac primum,quo potissinium anno eadem acciderit,diligentiori studio perquirere. In his peruesti Asanda. plurimum laboris si . bij mus, multum lite remporis insumpsimus: sed quem secti re siue ex Graecis, siue ex Latinis auctoribus sequeremur,inuenimus neminem. Nam nulla in primis ratio, ista is λς' habenda est apocryphi illius scripti,quod Melitonis Sardensis Episcopi nomine circumfertur, Asos . , . quo proditur, anno secundo ab ascensione Domini,Apostolos per orbem diuisos, in externis pro b Ense, hi talia uinciis Euangelium praedicassemeque enim haec nostra confutatione indigent, quae ex Actis Apo
stolicis perspicue refelluntur. Apollonii vero quod Eusebius h recitat, testimonium, in lubuisse Christum Apostolis, ne ante annum duodecimum a sua ascensione recederent HierosOIymis; an solida firmitate subsistat superius dixisse meminimus: sed id est diligentius expendedum. Ex eius namque sententia dicendum esset, non ante annum quartum Claudij Imperatoris Apostolos in prouincias abiisse. ceterum Omnium testimonio certum exploratumque habetur, iam anno secundo eiusdem Augusti, Petrum Apostolorum Principem venisse Romam. Rursum eiusdem Apollonii sententia consulari posse videtur Marci Euangelistae auctoritate : quem cum constet scripsisse Euangelium anno sequenti,ut suo loco inferius demonstrabimus: se illud scriptis colignasse post diuisos in orbem terrarum Apostolos, illis verbis in fine ς positis,satis aperte significat, quibus ait: Illi autem prosecta praxlicauerunt ubique, Domitio cooperante, dc sermonem confirmante, se uentibus tignis. ita ratione saltem biennio ante tempus ab Apollonio definitum, Apostolos in Orbis prouincias ei te prosectos,liquido satis apparet. Cum igitur ante seqtientem annum,quo Marcus 'iun scripsit Euangelium , Apostolos iam smundum diuises fuisse constet:nec ante praesentem annum id contigille ex Actis Apostolorum satis perspectum habeatumnecessario fateri cogimur hoc ipse secudo Claudii anno id factum esse. Sicut enim post necem Stephani uniuersi qui erant HieroQlymis discipuli dispersi sunt ut ait Lucas d) praeter Apostolos: ita etiam secunda hac in Ecclesiam excitata persecutione, ci que Iacobo Apostolo, bc Petro eodem supplicio condemnato, sed diuina virtute clapsio,iaetam esse Ap stolorum dispersionem, seu potius aicere velimus diuisionem, par est credere .cum enim quo loco in Iudaea consisterent,persequente illos Agrippa,non haberent; a I udaeis sic pulsi, ad exteras gento,ut diuina fuerat reuelatione Petro demonstratum, sunt prosecti. Vnde Ioanes Chrysostomus e Chrysost. ho. in hac sententiam: Apostoli inquit,praedicati erunt Iudaeis,longoque temporis spatio caesi 5 sta- o in Maurum. gellati in Iudaea manentes ac demum ab ipsis propulsi in Gentes profecti irunt. J Quod ad diem oh . pertinet,decim aquinta Iulii in aliquibus Martvrologiis L cius rei perpetua memoria consecra-.1 ita a L ra reperitur. His itaque de tempore prosectioius Apostolorum in prouincias enarratis; quid,cum prosecturi essent,communi consilio coeuntes ante statuerint, aperiendum est. XV. Sane quidem etsi ab Agrippa excitata vexatio Apostolos compulit externas qu rere regiones, tamen de predicando Euangelio Gentibus, iam tunc Apostolos in iis te consilium diximus, cum diuina praeuia reuelatione ostensa Petro lintei caelitus demissi visione, apertum est Ecclesiae ostium Gentibus. Ea etiam occasione ut vidimus Matthaeus primus omnium Euangelium Iudaeis Palae τὸ sν Molo stinis , quos relicturi essent Hebraice conscripsit. Tune etiam Catholicae fidei consulturi quid sin Apostoloram guli essent praedicaturi Gentibus. Ne vlla ex parte aliqua vel appares inter eos in annunciatione Euangelii diuersitas ellet:quo Mani fidei canones,quibus uniuersam Christianam fidem pestrii sentes firmarent ac stabilirent,constitueruntiquos proprio nomine Dei Ecclesia nominare cor sueuit Symbolum Apostoloru: vel ut singuli ex eis aci eum perfici edum attulerint suum symboli: qua ratione ante necem Iacobi dicendum est illud esse consectium: vel quoniam qui Christiani est ent, eo Simbolo,velut tessera militari data dignosci possent. De his enim agens Rustinus haeci Russin in prae ait g- Discessiira Apostoli ab inuicem norma pridicationis in commune constitueriintriae sorte, ὲbi: '' alii ab aliis abducti, si uersum aliquid his qui ad fidem veniebant exponerent. Ergo omnes in uno' positi& Spiritu sancto repleti, breue istud futurae sicut diximus predicationis indicium conferendo in unum quod sentiebat vitiisquisque,componiint,atque credentibus hac dadam esse regulam statuunt. symbolum autem hoc multis & iustissimis ex causis appellare voluerunt. mbobi enim Grece indicium dici potest,& collatio, hoc est, quod in unum conserunt. id enim secerunt Apostoli in his serinonibus,in unum conserendo unusquisque quod sentit. Indicium autem vel signum idcirco dicitur, quia illo tempore ut Paulus Apostolus dicit,& in XVI. actis Apostolorum refertur multi ex circumcitis Iudaeis simulabant se esse Apostolos Christi, de lueri alicuius vel ventris gratia ad pridicandum proficiscebantur. nominantes quidem Christit, sed non intefris traditionum lineis nunciantes. iacirco ergo istud indicium posuere,per quod gnosceretur is qui Christum vere secundum Apostolicas regulas praedicaret. Denique di in bel- Symbolum t f lis ciuilibus haec seruari serian quonia & armoru habitus par,& vocis sonus,& sermo unus est,athra chridia . que eade instituta bellandi nequa doli Bbreptio fiat Symbola discreta unusquis lite dux suis mi litibus tradit,quae Latine signa vel indicia nominanturivi si sorte occurrerit quis, de quo dubite- atur,interrogatus symbolum, prodat si sit hostis, an socius. Idcirco denique haec non scribi chartulis atque membranis, sed retineri cordibus tradiderunt: ut certum esset,haec neminem ex lecti tes,cuius cacumen ad caelum usque pertingeretris munimenta fidei, quae starent aduersus faciem inimici, ex lapidibus vivis & margaritis Dominicis sdificantes :qtiae neqne venti in pellerent, neque fluminia subuerterent,neque tempestatum ac procellarum turbines permotierent. Merito igitur illi ab inuicem separandi, turrini superbiae aedificantes,linguarum confusione dant nati sunt,uti ne unus quidem potat aduertere proximi sui loquelain; illi vero qui turrem fidei construebaut, mnium linguarum scientia di agnatione donati sint; ut illud,Peccati hoc fidei proba
339쪽
a tetur indicium. Jhucusque Rustinus. Hieronymus de eodem haec ad Pammachium: Symbohim fidei de spei nostrae, quod ab Apo xvii
stolis traditum, non scribitur in charta aut atramento, sed in tabulis cordis carnalib.&c. Ite inq. a Hier. et..ct.
apud Augustinum lxxc leguntur: Quod Graece bymbolis dicitur, Latine Collatio nominatur: Col Sιπώωνum latio ideo, quia collata in unum totius Catholicae legis fides Simboli colligitur breuitate; cuius Apostolorum textum vobis mota, Deo annuente,dicemus. Petrus dixit. Credo in Deum Patrem omnipotente metuisse tenIoannes dixin Creatorem csti de terrae. Iacobus dixit: Credo & in Iesum Christum Filiu eius uni- tis. cuin Dominum nostrum. Andreas dixit:Qui conceptus est de Spiritu sancto, natus ex Maria Vir ine. Philippus ain Passus sub Pontio Pilato,crucifixus, mortuus,& sepulrus. Thomas ait: Des it ad inferos, tertia die resurrexit a mortuis. Bartholomaeus dixit: Aicedit ad caelos sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis. Matthaeus dixit:.Inde venturus est iudicare vivos de mortuos. Iacobus Alphaei: Credo di in Spiritu sanctum, sanctam Ecclesiam Catholicam.Simon Zelotes: San- b Aug.de temp. ctorum comunionem, remissionem peccatorum. Iudas Iacobi: Carnis resurrectionem. Matthias si compleuit: Vitam aeternam. Amen. Jhaec apud Augustinumidi quamuis an sit ille sermo S. Augu-
a stim quibus latia reuocetur in dubium: sed cuius sit nihil interest,cum de sinuulis duodecim Ap ii, stolorum distinctis elogijs suppetant etiam aliorum testimonia. Nam de ijsdem singulorum Apo Symboli. nolorum se trient ijs haec etiani S. Leo I'apa 'ad Pulcheriam Augustam: Ipsius Catholici Sym- e Aa in modeboli breuis de persecta confessio, quae duodecim Apostolorum totidem est signata sententiis, tam L ς'.ς instructa Sit in munitione caelesti,ut omnes haereticorum opiniones solo misint eladio detrunca- . '' ' xi. Jeadem Venantii .s 4 Fortunatus, de alii φ tradunt. , ι.ε. 'e' Hoc ipsam Simbolum Catholica Ecclesia semper adeo est venerata, ut in SS. Conciliis oecu - XVIII. menicis suasi balis quaedam 5e fundamentum totius structi irae Ecclesiasticae consueuerit in pri lact.Coc. Chal. mis recitari. De Romana autem Ecclesia, quam sincere de illibate illud a bsque alia aliqua addi- ςς ι Ephςs tione seruatierit, Rustinus hec dicit p: Illud non importune commendandum puto, quod indi- t 'p'laetas Ecclesijs aliqua in his verbis, primo scilicet Symbolo inueniuntur adiectaein Ecclesia aut e st'Rusξα δε in urbis Romae hoc non deerehenditur factui pro eo,arbitror,quod neque heresis vlla illic sump- posit. Symbala sit exordium,& mos ibi seruatur antiquus apud eos qui gratiam baptismi suscepturi sunt,publi- ptri,
c ce,id est, Fidelium populo audiente, Symbolum reddere:de utique aui eccionem unius saltem sermoni S eorum que praecesserunt,non admittit auditus: in ceteris autem locis inuatum intelligi damopropter nonnullos hareticos addita quaedam videntur, per quae nonnii liae doctrint sensus vi, deatur excludi.Jhic Ru Unus. Et Vigilius h contra Euthychen de veritate Symboli citans Ro- b Villiu b. . manam Ecclesiam, sic ait: Universitas prostetur credere se in Deum Patrem omnipotentem di in Iesum Christum Filium eius Dominum nostrum. Huic capitulo ob id iste calumniatur: Cur non dixit: In unum Deum Patrem,& iii unum lesum Christum Filium eius, iuxta Nicaeni decretum Concilii Sed Romae di antequam Ni na Synodus conueniret, a temporibus Apostolorum usq; ad nunc,& sub beatae memoriae Caelestino, cui iste rectae fidei testimonium reddidit, ita Fidelibus Symbolum traditur:nec preiudicant verba, ubi sensus incolumis permanet. JHoc igitur Symbolum Apostolicum non solum cunctis ad baptismum venire cupientibus , XI primum omnium traditur di ab eisdem proxime baptietandis exigitur , sed assidue a quolibet Christiano recita una esse, admonet Augustinus , dum ait Curn autem tenueritis symbolum i Aue. hom. i. ut non obliviscamini, quotidac dicite quando surgitis,quando vos collocatis ad somnum. Reddite titiania istu o Symbolum vestrum,reddite Domino,commemorate vos,vOS ipsos non pigeat repetere,bona est cis Umbolum repetitio,iae subrepat oblivio. Ne dicatis: Dixi heri,dixi hodie,quotidie dico, teneo illud bene . Aριβοι. . Commemora fidem tuam;inspice te: si tamquam speculum tibi Symbolum tuum ibi te vide, si credis omnia quae te credere confiteris,& gaude quotidie in fide tua. Sint diuitiae tuae, sint quotidiana quodammodo indumenta mentis tuae. Numquid quando sumis,te vestis sic de comi nemorando Symbolum tuum, veni animam tuam ne sorte eam mi det obliuio.Jhaec Augusinus. Am-Drosius ite in de eodem hac in eamdem sententiam: syinbolum quoque specia)iter debemus, h Ambr. s. 3 de tamquam nostri signaculum cordis,antelucanis horis quotidie recensere:quo etiam, cum horre- 'Piridi i m. mus aliquid, amnio recurrendum est .Quando enim sine militiae sacramento miles in tentorio, MI Ru viti
lator in proelio JHactenus de Simboli institutione&eius usu. 317 ς' His igitur sic ab Apoctolis institutis,& sicut Symbolo,ita etiam aliis absque scriptis traditio xx.
nibus Ecclesiae impartitis,diviserunt sibi ad quas singuli proficiscerentur,orbis terrae pmuincias. l Habetur i m. Omitti naus hic recensere quae de ea re in pseud Prochoro i commenta leguntur. ex quo .rtas z.Biblioth San. se acceperunt,qui serae prouincias tradunt esse diuisas,ut Socrates m scribit, Aealij. Nec illisas di cx sentimur dicentibus, pro ratione linguarum muneris impertiti, cu i illam esse tributam prouin- ι.ε. Ο ciam:quas velint Apostolo S linguarum omnium donum accepissent, peculiari tamen alicu- solii ius suu ius prouinciae eorurn quemque usum fuisse sermoneint sicut non admitriint PatreS ', post pru lli insti.cta Spiritum sanctum qui illos doceret omnia ac cuncta suggereret,Apostolos Us agendas tanti prae diuisi, sertim ponderis sorti commisisse:ita eosdem omnes omnibus linguis sque locutoS esse cosentauri IDicimus ergo, aliarum exemplo rerum quae ab ipsis sunt gestae hac eade Cruilia de diluta ne pro- n Chryso. iuuinciarum Spiritus sancti speciali instinctu esse peracta. Si enim de Paulo S Barnaba, antequam Acti Bed. Oecus mul mitterentur ad predicandu Gelitibus Euageliu dixit quod habet Lucas O Spiritus sanctus me Glo. de alii.
segregate mihi Saulum & Barnabam in opus,ad quod assumpsi eosiquomodo non magis, cu om '- 3 nes mittem essent Apostoli,quo singuli prosecturi essent, declarauit idem Spiritus sanctusλ Qti in etiam cum singulorum ordinationes nonnisi pret dentibus prophetiis & specialibus admoniti nibus Spiritus sancti Ot suo loco dicemus)ab Apostolis fieri consileuerint , numquid in tanto tantae q. molis negotio eum consulere neglexerunt: Si insuper ad hominem unum baptiχandum mi .sus est Angelus p ad Philippum, de quo iturus esset admonvinnumquid cum ad totius humani , μι
340쪽
generis salutem mittendi essent Apostoli quo singuli profecturi essent, Dominus per Angelu, vel 3 Mites diuinitus desit demonstrare λ . . . Omnia diuinus ille Spiritus moderabattir,neque sine illius instinctu ali ius illorum quaequaa ereptiesumebat quavis animo concepisset. Haec cum pluribus sint exemplis monstrata adhuc accipe duae de paulo ac sociis scribit Lucas 'Transciuites autem ph Ugiam.&Galatiae regionξ p vetati simi a Spiritu cincto loqui verbum Dei in Asia. Cum venissent autem in Mysiam tentabiso R ire in Bithmiam:& non permisit eos Spiritus Iesu. cum autem pertransissent Mysia, sescede ruth 'Fφημο- ' Troa leni & Visio per noctem Paulo ostensa es Vir Macedo quidam erat stans di deprecans eu ,&dicens: Transies in Macedoniam. id iuuanos. Ut aute visum vidit,satim iussi minus proficisci in Macedoniam,certi facti quod vocasset nos Deus E uangeliZare eis.JHis ergo & alijs exemplis admoniti,dicimus singulos Apostolorii in in eas Orbis regiones esse amandatos,ad quas Spiritus cinctus priliato instinctu uoluit eos proficisci - . . . . De hac item Apostolorum prosectione haec histinus h martyr:Hierosiolymiς duodecim viri p. secti sunt iii in udiun,atque hi quidem indocti,& minime eloquentes: Dei autem virtute humano .a Αὐ6nin generi deminclauerunt, a Christo missos se esse qua clinctos Dei verbuni docerent.JEt Ioannes
e Chrysiduer. Chrysostomus de iisdem agens, haec ait' : Peragrarunt Apostoli orbem terrariam, & insim BGentile mum inuenientes ad sanitatem reduxerunt,& in ruina positum ad stabilitatem reuocarunt, ut noarcus tendentes,non sagitas mittentes, non pecunias lamientes,non eloquentia confidentes. Erat
-- is nudi quidem taculo sed induti Christium pati peres stadii lites; pecunia indigentes, sed regnum in dra caelorum possidentes;non habentes humana solatia habentes autem Dorniniim Deum situ: Ego in is enim inquit, vobiscum sum Rise ad consumationem saeculi. Peragrarunt uniuersuin orbem ter- rarii mo ies simul cum lupis. uis vidit 3 quis umquam pastor oties mittit in medio luporum 3 sed mois si viderit lupos et gregat oues. At vero Christus e contrario secit:oues ad lupos:& vulnera is Ibestiis non sunt, sed magis lupi ad ovium mansuetudinem conuersi stini. & post multa: Mira virtus erat piscatorem, publicanum, ilionem nudis praeceptis mortuos suscitare, morbos expellere mortem abigere, philosophorum linguam mi ita in facere,rhetorum ora constringere, apud Principes de Reges versari barbaris,Graecis & uniuerso humano generi imperaremam & hoc illi verbo persecerunt.Jhaec Chrysostomus.
Sed quae essent in totius terrarum orbis vastissima illa silua monstra ferarum atque portenta, quae nee tingere satis potuit seriptorii in Getit illiun vanitas, ad quae perdomanda e Galilaea piscatores sunt missicut in prisentia dicere praetermittamus de singularum gentium superst itione . ac cipe quae de complurium illarum moribus Theodoretus 4 lii minutim collegit licet an
cum Gri r Ri- Hieronymus sit fusus prosecutias Iibro seci indocontra Iovinianum scripto )Persicae inquit, ita sisti di '' tione, quae iampridem Zaradae legibus regebantur matrum, filiarum, sororum conmibiis sus r. deq.commixte, rem l .i iustissimam arbitrantes id quod erat facinus iniustissimum, audita piseatorum iram de accepta, Zaradae leges ut iniquitatem maxima coculcarunt, Eti angelicani a protinus temperantiam complexae sunt: quiq. prius edocente illo, dididerunt mortuorum corpora canibus de pascenda volucribusq. porrigere: tunc iam cum coeperunt in Christu credere , ab eiusmodi immanitate abirorrent, & mortuos sitos rerri in sodiunt: neque curant Principum leges, quibus id seri prohibetur neque tortorum saeuitiam perhoi rcscunn magis en ini timent Cliristi iudicium ;cuq. praesentia cuncta irrideant, somniare magis gaudent' non videntur,em. dentii reuerentur. - ν δ timent Ras it . nouas leges acceperunt a promulgatoribus cialilaeis: luiq. non timuerunt Roin Α - - manorum potentiam, sese ultro crucifixi hoininis imperio subdideri inti Amue ut hi Romanis legi. DA., fh bus viverent,neque Augustius ipse impetra ut, neque Traianus, qui Periarum regna sit buertiti D & iudien Apostolorum morum lenta Persae homines tamquam caelitus allata fuerint veneratur. J
XXIIII. Massageis miseri mos esse homines arbitrati,qui alio mortis genere qua niviOlcta nece decumberent: quiq. idcirco legem de mactandis senibus comedendisq. tulerunt; postquam piscatorum lectes sutorumq. acceperunt, abominabiles illas dapes ac hostias pertae si siuit:.Tibareni quoque liti olim seniores de altis rupibusdam praecipites le Sem iniquissimam consciderunt, Euangelica lege accepta. Ncque mplius Hyrcani neque Caspii ipsi alunt canes hominum cadaueribit s. ne-. que scythae una cuni mortuis homini b. uiuos infodiunt,quos olim vitaentes illi dilexerant. Tanta morum mutatione ni piscatorum leges inuehere potuerunt.Jhaec pauca ex niuiti insinuasse satis credimus,ut ex his qualis esset tunc orbis terrariam facie 9 intelligatur, ni agis a Christi potentiam ad minaremur, qui perp*ucos abiectos l. li inines,tot Orbis monstra domueritae suo iugo nee tantum corpore, sed animo ea ipsa subegerit. Cum amem complures ex Gentibus frenum It uaXXV. alii Barbari, Romanorum dominatu accerto,ullis stomaius legibus in conitentionibus sitis utuntur. At nostri illi piscutores, & publicani stitor 1. ille noster cunctis nationibus legem Euangelica detulerunt meque solum Romanos,& qui sub Romano viii fit Imperio, sed Scithas quoque, ac sauromatas,Indos praeterea, sthiopas, Persas, eras, Hyrcanoς Cymmerios Germanos de Britanos vi q. semel dicatur omne hominum genus,nationes a omnes induxerunt Crucifixi leges accipe re,non armis usi,non infinita vi militum delectoriim,non immanitatis Persicae violentia, sed verborum sitasti ostensa legum quas praedicabant utilitate:quod sane ipsim non sine magno quidesti periculo taciebant, sed in lingulis ciuitatibus frequenter pasti iniurias,flagraq. passim aqn uis noua invita genere subcuntes. haec ille,& alia plura id geniis. Sed ut in qu as singuli sint profecti prouincias tandem cognoscamus:quae ea de re a sanctis Patribus