장음표시 사용
361쪽
Λ tum Graeci tum Latini scriptores qui ea de re consulto tract arunt: adeoq. ut nec virlim hactenus inuenerimus,qui cui alios quam ad Iudaeos ea esse conscriptam,asseruisse reperiatiir.Sedad haec ι. fontirmanda , accipe rationes , & quidem firmissutias, ut pote Petri auctoritate subnixas quitari refragari non liceat, quod ei contradicere sit religio.Certum quidem est Petri ipsius assertione, ad illos priorem a se datam esse epistolam ad quos posteriorent ipse conscripst: etenim sic in eade priori meminit ': Hanc vobis earissimi,secundam scribo epistolam.JPorro eamdem poste . ur.3. xiorem ab ipsio esse datam ad Hebreos psemet ad finem ipsius sisertis verbis insinuat,dum mentionem habet Pauli epistolae ad ipsos Hebreos datae, prout interpretes omnes ostendunt,di nos in serius demonitraturi sumus: ad quos se quoque eam dare epistolam profitetur. Rursum vero cum in ipsa prioris epistolae inscriptione manifeste declaret Petrus, se scribere uvi
Christianis adueris dispersionismonnisi Iudeos potuit verbis illis intellexisse etenim nullam ha δδε ctenus Chri timorum Gallium quis inueniet factam esse dispersionem,sed tituminodo Iud eorum .i superius diximus tempore martyris S.Stephani,cuius dispersionas iterum meminit S. Lucas b in Acti . Nec est quod obijci possit,dispersionem Iudaeorum factam fuisse V tantummodo hΣ per regiones Iudam atque Samariae:nam ex iisdem Actis 4 satis apparet torumdem aliquos per ae: rexisse etiam Antiochiam,atque in Cypriantiimmo & constat An mam unum ex illis peruenisse e Asty.ς Damascum:vt patens iidem egressos esse Iudaeae terminos. Verum non hoc sensit accipiendum
ruto quod scripta sit a Petro illa epistola ad fratres dispersionis quasi illi aliqua persecutione dispersi fuerint; sied quod Bliti sint vocari Iudaei dispersionis illi ciui in diuersis Orbis partibus longe a Iudaea habitarent, dispersi,dicti, quod non cum aliis in Iudsa deaerent, sed in diuersis regi nibus pro animi cuiusque libitu loca colerentnuo sensu ab Euangelista dictu de Christo ex Cai
Phae Prophetia,quod Iesus moriturus erat pro gente, de non tantum pro gente sed ut filios Dei I' M lqui erat dispersi,congregaret in unum.JQua et iam ratione Iacobus in st epistolae gi inscriptio- e lati. De habet: Duodecim tribubus, quae sunt in dispersioneJhoc est, Iudaeis omnibus qui in diuersis Or 'his regionibus habitarenimam nulla alia hoc tempore contigit hostilis duodecim tribuum disperso. Ceterum cum constet nullam legi dispersionem Christianorum Gentilium sed dumtaxat Iudiorum:cum seribat Petriis ad Cliristianos dispersionis;ad Iudaeos credentes scribere cerς tum est.Quod insuper illis vendicet prophetias h,quo .seminas eorum Filias Sarae nominet,certe quidem eosdem fuisse Iudaeos ostendit. h I. Petri.& 3. Sed Si in eo quod de iisdem ait ii qui aliquando non populus,nunc aut populus Dei: Qui no v vij consecuti misericordiam, nunc autem misericordiam consecuti Sec.lde eodem plane populo lo- i i pin 'qui significat,qui iuxta Oseaex oraculum ad quod alludit a Deo fuerat reprobatus cum sub ty holeruim filiorum fbmicationum,de eorum altero dictum: ca nonae eius,Αbsque misericordiar quia non addam ultra misereridomui I srael J & de altero: Voca nomen eius, Non populus meus quia vos non populus meus,&ego non ero vester. Hoc quidem statu Iudaei tunc erantradueniente autem Christo eum secuti ex non populo facti sunt populus eius,ac pariter misericordiam adepti.
ι Cum vero citatur idem loeus Oseaei ab Apostolo Paulo ''non solum qui de reprobatione Iu- . egoriim ab eodem Propheta dicta sunt ipse recitat,sed de quae de vocatione Gentiu nimiru quod i subditur.Et erit in Ioco ubi dictum est eis, Non plebs mea vos: ibi vocabuntur filii Dei vivi.l se 'cundum qua quidem additionem recte Patres omnes de reprobatione Iudaeo ,& vocatione Ge 'Eum,tum Oseam,tum Paulum intellexisse tradunt.iuxta quam item considerationem hac S.Hieronymus n, cum interpretatur Pauli verba ex Osea desumpta: Vocabo non plebem meam, plehem meam.Hoc loco Iudam significat. Et non dilectam,dilectam;& non misericordiam consecu u Hier in epist. eam,misericordiam consecutam. Israeliticium populum. Et erit in Ioco ubi dictu est eis, N5 plebs mea vos,lec. nte demonstrat in Christo credituras.J hactenus verba S. Hieronymi. Quod vexo Petrus non scriberet ad gentes,sed ad Iudaeos,ea tantum citauit Oses verba qu. dicta de Iudaeis erant. Nam Iudaeos & Israelitas a Deo myrobatos intelligi per illa verba, Non populus Nomisericordiam consecutaecum id expresse Propheta testetur, nulla opus est interpretatione. Pomm qui per reprobationem non iam populus, Neq; misericordiam consecuta filia dicebanturiiMad Christum conuersi,ait Petrus: qui aliquando non populus nuc populus: Qui non misericordia ' o iconsecuti,nune misericordiam consecuti.J Recte igitur omnium rata habetur Patrum sententia asserentium Petri tum priorem tum posteriorem epistolam esse ad Iudaeos conscΗpta. Oportuithaee addidisse in hae posteriori editione ad diluenda quae ab aliquo obiiciebantur. sed prosequamur ex instituto Apostolicas traditione cluae ex Apostolicis scriptis tamquam e fonte manariit. E Quod enim idem Apostolus in fine epistolae, illos ad quos scribit,admonet ut salutet se intrice XXIII. in Oseulo sancto: nostri instituti ratio postulativi de antiqua ab Apostolis inititi ita Christiana ta salutatio isi hi ratione osculo sancto impartienda quod pertinet ad antiquos Ecclesiae mores paulo susius a osculo sancto.
gamus. Non enim id Petrus tantum,sed Se Paulus faciendum praecepit, vicu ad Romanos N, vel o Rom. 16. ad Corinthios p iterum aut ad Thest alonicenses l.scripsi epistolas.Id ipsum etiam facere' suis P C r. 4
illa suisse,quam Gentiles inter se contueuerunt impartire, certum est. Antioo.dam enim usu receptum erat quoties sibi obviarent inter ambulandum amici se inuicem osculo Tarsenses. salutare quam quidem consuetudinem ut permolestam & frequentibus occursionibus iasidiu . .
afferentem Tiberius lege sancita tollendam eurauit:sed quod probat ut euentuso plus lege ,a '
Diti litus u stis. Vnde Martialis qui vixit temporibus Domitiani,hac ad Linum
362쪽
Et ad Bassum qi regere non est, Ba1 avasiatoren
Et laurio' illinc riquequaqu'.quacumque. J dc inserius de his plura. Erant quidem eiusmodi oscula pacis & amoris symbola:quae non tollenda, sed moderanda inter Christianos curarunt Apostoli,dum eos se inuicem salutare debere osculo sancto, saepe admonuerui. Illa plane sancta oscula dicta esse reperiuntur,quae in sacris conuentibus illorum verboruadi tincta salutatione, Pax tecum,adhiberi consueuerunt.Agens de his lustinus h martyr, haec ait: Precibus finitis, mutui nos inuicem osculo salutamus.J1'ost osculum sequi adnunistrationem Eiicharistiae, fusius tradit. Origenes μ de eiusmodi Apostolica institutione & Ecclesiae usu haec siribit. Ex sermone Pauli scilicet cu dicit: Salutate vos inuicem osculo sancto inos in Ecclesia traditus est, ut post orationes osculo se inuicem suseipiant fratres .hoc autem osculum sanctit m appellat Apostolus:quo nomine illud docet prii num,ut casia sint oscula quae in ecclesiis datur, deinde ut simulata non sint,sicut fuerunt Iudae. Osculuin vero fidele primo castum sit, deinde pacem ilia se simplicitatemq. habeat in charitate non ficta.Jhucusque Origenes. Haec admonuit Athenagoras Christianus philosophus,his scilicet vorbis:Tam accurate teperare osculum seu potius adorationem salutationis oportet me sit quo modo pauxillum mens polluta fuerit, ab aeterna vos vita proscribat Verbum.l Agens de eodem Tertullianus η, illud appellat fgnaculum orationis. Cyrillus f Herosolymitanus discriminas sacrum osculum a profano, sic ait: Nec hoc ita accipias quasi osculum illud sit huiuscet nodi,quale in foro inter ous amicos esse consueuit:. neq; enim tale est. Hoc igitur osculum animos mutuo conciliat,de oena malorum obliuionem illis spodet: signum igitur est hoc osculum reconciliationis animorum,uniuersaeq. iniuriarum memoris delet sita poli aliqua igitur osculu hoc, quo in sacris utimur, recociliatio est atq; idcirco sanctu, de quo& Paulus aicit Salutate vos inuicem in osculo sancto. Et Petrus inori in ostulo dilectionis.J Chrysostomus g post multa in hanc sententiam dictaaure additi in de hoc osculo sancto aliud quoque arserri potest. id tradem Te inplum Christi sumus:itaque templi vestibula de ad tum inulamur, cum alii alios osculamur. An non cernitis,quomam homines etiam huiuste templi vestibulis ostulum figunt,partim inclinato capite, partim manu tenenteS,atque ori manum admouen tes Ac per has portas N iamias ingressis est Christus,ta ad nos ingredimur, cum communicamus. Nostis enim vos qui mysteriorum participes estis,quid dicam. Neque enim vulgari quodahonore os nostrum afficitur,cum corpus Dominicum excipit; eaque praesertim de causa tum mutua oscula iungimus. Audiant qui ob cina loquuntur di qui conuicia proserunt , di horrescant, cogitantes quale os de turpent ac dedecorent. Audiant qui obsta ne osculantur,&c. J De adiui ctione vero illorum verborum,quibus osculando pax impartitur,haec Augustinus Post orationem Dominicam,quam accepissis & reddidistis,dicitur, Pax vobiscum.& osculantur se inuicem Christiani in osculo sancto,quod est signum pacis, si quod ostendunt ubi fiat in conscientia, is est,quomodo labia tua ad labia fratris tui accedunt, sic cor tuum a corde illius non recedat.J haec ipse Nec vero quis putet haec ita promiscue tunc agi solita esse, ut viri seminas,& seminae viros sic indistincte se mutuo, impartito osculo, salutarent. Nam ut suo loco dicemus in ecclesia seorsum viros a mulieribus agere consueuisse,certissimum est. At quoniam ea nihilominus adhibita e tela adhue inter se inuicem ostulantes siue viros diue feminas,traus aliqua,arte diaboli, aliquan- ado irrepsisse videretur; in nonnullis ecclesiis sacram osculari tabellam mutauit usus,& qui de lai dabilis. Nam di prudentiores Gentiles vitasse dicuntur osculum formosorum,ut de Agesilao Plutarchus tradit eo libro qui De audiendis poetis inscribitur. N apud eumdem reperies in Amat rio, Cleomachusn eiusmodi osculo percitum prodegisse vitam. Quamobrem magna cautelae me data sunt haec apud Christianos,penes quos omnia sancta, omnia pura prestanda erat: quod osti linquo anima ad labiorum progressa ostia, colungitur alae,interdit in altu transfundi contingeret, acaeperire, sin ea quae ex Platonis versibus recitat Gellius i. Quod vero ad Ecclesia Dei pertinetliaud reces in mutuis illis osculis,per se sanctis, ali in se tinnii Quit libidinis turpitudo, sed antiquitus etiam: quod non tui Allienagorae locus superius citatiis inuit, sed de Clemens Alexandrinus, dum acriter in prauum quemdam usum inuectus, haec ait: Dilectio autem non in osculo censetur. sed in beneuolentia. I lli autem nihil aliud osculo, quam ecclesias conturbant um ipsam intus no habeant amicitiam. Etenim hoc utique turpem mouit suspicionem , di maledicentiam, quod imprudenter Oseulo Herentur, quod esse oportebat mysticum: id sanctum vocavit Apostolus , Remo digne gustato ore modestodi claui beneuolentiam animi ostendamus,per quod inaxi- rme se exerit mansuetudo morum. Est autem aliud quoque Osculum incestum, veneno plenum . sanctitarem simulans. An nescitis,quod etiam phalangia si ore tantum tangat, aues dolores hominibus afferunt λ)haec ille. A it autem alibi idem Clemensi de modo osculandi Non ergo temere pueris emcipimus,auribus eos apprehendentes, ut osculentur eos qui ad ipses attinent ; hoc utique tacite sis nificantes,ingenerari per auditum sensum dilectionis.ὶ di Plautus mi
Athre remota procul suisse ab osculo sancto putamus mullum enim umqtiam de his legimns penes Christianos exemplum. Et hactenus de moribus Ecclesiae in osculo sancto. Rursus vero,quod idem Petrus Apostolus in fine eiusdein epistolae, siciit Nin exordio eius,gratiam imi artiendo, salutet; sicut in secunda etiam epistola seciue constat: di quod insuper eadem salutatione
363쪽
R Glutatione utatur Depe Apostolus Paulus atque ad Thessalonice ses scribes, haec dicat in fine R Salutati me Mnanu Pauli:quod est signurn in omni epistola: ita scribo. Gratia Domini nostri Iese
Chtallici imoinnibus vobis Amen. quoi .etiam Ioannes heiae salutatione utatur mIane mi, b a. Ioas.. r. Dcatur, Apostolorum exemplo in Ecclesiam introductum, ut in Apostolicis litteris stratia salutando i inpartiaturinam Ignatius etiam in salutatione eode usus est charactere, Se ceteri post eum Episcopi Antiocheni. Vnde Gregorius ς papa seribens ad Anastasium Episcopum Antiochenum e Gree. . haec ait in line. A me. Gnatia.quae videlicet verba de scriptis vestris accepta, idcirco in meis episto interdILI . Ilis pono, ut de S.Ignatio vestra beatitudo cognoscat, quiano solum vester est, sed de noster: sicut enim magiitrii in ei his Apostolorum Principem habemus communem ita quoque ei isdem Principis discipulum nullas habet priuatum.J in epistolaenim Ignatii ad Ephesios eadem duo verba scripta reperiuntur: a ceteris autem excidisse putantur. Ex Apostolica igitur traditione de excplo manavit, ut Romanus Pontifex Apostolicis litteris UvviII quempiam talitando, una cum Apostolica benedictione gratiam impartiatur . Institutio haec Gratia e par est quidem Aristolica mam usque ad Christi ascensionem,pacis tantum verbo aliquem salutare in alistatione B moris fuit, clinantiquod Testamnio plura exempla suppetunt,&inς nouo de Christo,qui e
dem pacis normne lalutare consueuit discipullas:qitos,ut eodem etiam modo,cum in alienas do- M 9. mos introirent, meas agentes salutarent, admonuit i. Perseuerauit vero idem usus apud ludios 3R g s ut pacis nomine salutarent. Vnde Tertullianus g: Narn hodie inquit, Iudaei in pacis nomine'
appellant,& retro in icripturis sic salutabant.JSed ut idem auctor ait Didem pacis nomine salutationi Apostoli Ze gratiam addiderunt,itimo Npraemiserunt: luod videlicet tam sublimis strata Ioan . t ryae relli tutae per Christum generationi humanae annunciatores essent. Hactenus de Petri eniti M---
que di duae epistolae,quae feruntur Petri,stylo inter se & charactere disicrepant structaraq. verbo qu. ι .ad Hedi
rum. Ex quo intelligimus, pro necessitate rerum diuersis eum usum interpretibus .Plane dum a pud Petrum Marcus fuit, functum sitisse munere interpretis,omnes affirmant. Sed de interpretis munere agemus paulo inserius. VNarcus igitur,quem quod unice eum diligeret,Petrus in dicta epistola filium suum appellat .
Mai et Euangehoc eodem anno antequam Alexandriam proficisceretur, Evangelium scripsi:Sed qua 'ratione ad id agendum impulsius,& an Latine vel Graece scripserit, a nobis est exquirendumat quae ad reti invrationem temporis ac loci spectant,ex instituto ante omnia examinanda proponimus. Cu enim ut nuper diximus Elisebit constet auctoritate, Marcum anno tertio Claudij, Olympiadis du- εμ Miacente limaequintae tertio anno, Christi vero quadragessimoquinto, Alexandriae Euangelium annu . clare coepisse et iisdemq. auctoris & aliorum te strinonio liqueat antequa Roma mitteretur Alexadriam, ipsum sacrum Euagelium conscripsisse. plane compellimur dacere, hoc ipso anno post scrimam a Petro eam epistola, Marcum id praestitisse. Cui quidem veritati Euthymius x & alii adesipiitantur,qui tradideriit, scriptum esse a Marco Euangelium post annum decimum a passione r Christi.Vnus tantum ab his discrepat Irenaeiis i, dum est, id notum a Marco post obitum Pe- iii .. . t '
tri de Pauli Apostolorium cui sane omnes merito ad itersantii repotissimum cum certum sit, Marcu
Marcum in AEgipto rogantibus discipulis scripsiste Euangelium: cui in primis obiicimus Athana m , sum Alexandriae & totius AEgypti Episcopii diuersa plane ab eo scribentemupse enim in Synop n Chris ad Constante in Augustu in haec scripta habet de Marci Euangelio Romae edito: Euangelium se i in Macundum Marcum Romae ab Ailostolo Petro praedicatum est,editum vem a beato Marco Apostolo de ab ipso Alexandriae postea in AEgipto,& in Pentapoli,dc in Libya praedicatum.J haec Athana sus,cili ceteri scriptores libenter assentiunturicum praesertim alii,qui longe ante Athanasi tempora in Ecclesia floruerunt, id egregie testati sint,vi Papias, Sc Clemens Alexandrinus,qui di causam simul eiusmodi ab eo susceptae prouincie prodiderunt,ut Elisebius v tradit his verbis,cum agit de predicatione Petri a Romanis suscepta: Tanta,inquit,pietatis lux eorum mentibus qui re u βμβ η'trum audiebant,affulsit, ut non eius sermoni omnino auscultando,non doctrinae diuinae praedica 'titionis minime scriptis proditae attendendo conteii acquiescerent; sed a Marco Petri comite,cuius Mareo si thgTuangelium esse sertur, multis varii'. precibus contenderent, ut monumentum illud doctritae, A, xiia, uia quam sermone de verbo illis tradidisset, etiam scriptis niadatum apud eos relinqueret. Nec ius 1 hominem ab se dimittunt tuam ipsorum postulatis Obsecutus,opus absolui siet. Hanc igitur Euas Ili secundum Marcum scribendi causam praecessisse memorant. Cum ergo Petrus Apostolus, uina Spiritus sancti reuelatione suggerente, inteIligeret illud opus editum essea inteum pro henso dc alacri illorum hominum studio magnopere fuisse delectatum,hancq; scripturam auctoritate sua ratam fecisse,quo in ecclesiis passim perte eretur. Clemens in sexto libro M. cui etiam testis accedit Papias Hierapolitanus Epikopus,eamdem tradit historiam. Jhte Eliseb. Sed quid insuper a Papia scripti ina,quod Ze a Ioanne presbytero de Marci Euangelio acceperat P, idem receseat, audiamus. sunt haec Papiae verba ab Eusebio repetita: illud presbyter mi - hi dicebat: Marcus tui fuit interpres Petri,quaecumque tenebat memoria, scripsit quidem accu- eris Ma rate sed tamen non eo ordine quo erant a Domino dicta,facta ve-Neque enim Dominum audie- eo inita scirat ille quidem neque erat eum comitatiis: sed postea ut dixi comes Petri fuit: undem non Do btai ratio.'mini sermones Sc prseepta,ea narrandi serie quam Dominus in illis tradendas tenuisset, dicebati sed eam inpudicando rationem sequebatur, quam ad auditorum animos insticitendos oppor-
364쪽
tunam accommoda tan q ue censuit. are in eo neutiquam errauit Marcu&,q uod quaedam, sicut Ante moriae ea ante mandauerat,litteris prodidit Muadoquidem hoc uniani mentati cogitatione sedulo prospexit,ut nec quicquam eorum quae auaiuiiset, preterinitteret; nec Latii aliquid nulam omnino interponeret. Ista quidem a Papia narrantur de Mar i. Jlui sque Eusebius. praedicta itaque ratione, Marci nomine editum Euangelium credidisse aliquos simile Petri Tertullianus
e alii aeque testantur. Intexamus di his Clementish Alexandrini verba de eodem Marci Euaim elio Rome conscript Marcus, inquit, Petri sectator, praedicante Petro Euangelium pala Rom x coram quibusdam Cssarianis equitibus,& imalia Christi testimonia proferente,pecitus ab eis, ut potiant,quae dicebantur,memoriae commendare; scripsit ex ius quae a Petro dicta sunt Euagellimi quod hecundum Marcum vocamri J haec ille: iisdem consciuientia Hieronymus ira Epiphanius i autem in his a Papia discrepat', quod existimauit Marcum unum suisse ex septuaginta duobus discipulis . Ceterum Beda Papiae magis consentiens , an Marcum natione Hebraeum genere sacerdotali sui ste progenitum , unumque ex illis fuisse sacerdotibus , qui post Christiastensionem crediderunt Domino.: de quibus Lucas ait : Multa turba sacerdotum obediebat fidei . t In reliquis Epiphanius consentiens his qui ad Marci Euan-oelium spectant , haec ait: post Matthaeum secutus est Marcus , iussus a Sancto Petro Romae Rhum melium edere:& ubi scripsisset, mittitur a sancto Petro in AEgyptiorum regionem. Hic autevnus erat de septuagintaduobus dispersis ob verbum quod dixerat Dominus: Nisi quis ederit carnem meain & biberit naeum sanguinem,non est me dignus: velut Euangelii verba legentibus clare indicatur. tainen per Petrum reuocatus dignus euadit impleri Spiritu sancto,& Euangeliutradere. haec Epiphanius.Sed quod ait, Marcum fuisse ex miniem septuaginta tuorum discipulinrum, haud receptum videtur ab aliis qui a Petro eum tradunt genitum in Evangelio, nec vidisse Dominum. Id Hieronimus fidipsum Theodoretus in praetatione historia: sancio m patrum, id denique omnes qui locum illum Petri priniae epistola sunt interpretati,quo dici salutat vos Ecclesiia,quae est in Babylone collecta,& Marcus filius meus.JQuod uero Augustinus g ce Marco dicat suisse breuiatore Matthsianon ita accipiendum est, vi Euangelium a Matthaeo editum Marcus redererit in compendium; sed quod multa,quae a Mattheto essent susius enarrata Marcus secundum quod a Petro accepisset, euiori narratione contracta descripserit; cum alioqui ea quae , a Petro prolixiori sermone, ut suam nauigationern,prolata audisset, berius quam Marilia us ,
scriptis mandarit. QQuod vero tam Papias hvi iam Irenaeus , Hacronymus , ac denique recentiores Mai cum
Euangelistain dicunt fuisse interpretem petri quaenam stinctio haec esset,diligentius sane perqui rendum ac in uestigandum est Adeo enim necessarium esse videbatur Apostolis interpretis mi ni erium,ut licet Petrus,amandato Marco Alexandri ab orariterit,tamen alium adhuc suerit nactus interpretem,nempe Glauciam,vt aucior est Clemens Alexandrinus.Sane quidem apud Apostolum Paulum eodem functum esse munere Titum,S. Hieronymus m tradit scribes ad Hedibiani; inimo eius officio adeo Paulum opus habuisse, ut absentia I iti non modicum de trimentum eiusdem praedicationi attulerit, idem ipse ad Corinthios scribens his verbis testaturni Cu venis lem Troadem propter Euangelium Christi,& ostium mihi apertum esset in Domitio non habui requiem spiritui ineoAo quod non inuenerim Titum statrem meum: sed vale saciens eis, prosectus sunt in Macedoniam. J Haec non alia causa accidisse putauit Hieronymus, nisi quod sicut Petrus Marcocitati paulus Tito uteretur interpretesia cuius aduentu se magnopere
Apollolum Paulum virum futile doctistinatim,& cruditum ad pedes Gamalielis:cum'. habere: sei etiam sanctarum Scripturarum, dic sermonis diuersarum'. linguarum gratiam possideret, unde ipse gloriarur in Domino,& dicit l, alatias ago Deo meo, quod omnium vestruim linguis I quor:diuinorum sensuum maiestatem digno non poterat Graeci clo liiij explicare sermone. Habebat ergo Titum interpretem, sicut re beatuS Petrus Marcuui,cuiuS Euangelium,ipis nazrante, de illo scribente coat positat mcd.J haec Hieronymus. Sed quid λ inqui,docente Spiritu sancto,linguas omnium didicerat gentium, ad explicationem Graeci sermonis indigebat interprete λ cum praestriun constet Paulum non tantum Hebraicis litteris, sed & Graecis fuisse excultiim nam ciuia opportunum sibi visum est,Graecos citasse auctores certum est. Sed non imus inficias, Hebraeo homini quam tumlibet Grscis litteris erudito, haud licuisse Grucam pronunciationem facile assequiaram Iosephus Iudaeus qui suos commetarios Graece conicripsit,qui de plerosque Graecorum in eo genere antecelluit, haec de se ipso testatur:Graecanicae quoque litteraturae non sine prosectu dedi operam:quamuis exquisitam pronun- ciandi rationem assequi per ρ triam consuetudinem non licitii. Nostri ςnim homines nou suscipiunt eos qui multas perdidicerunt linguas quod studium profanum apud eos habeatur, & se uis commune cum ingemus: solos autem sapientes suo suffragio pronunciant,qui legis & sacrarii litterarum tantam allecuti sunt peritiam, ut eas etiam interpretari valeant. Jhaec Iolephus de usu linguat Graecorum. Nunc autem quod pertinet ad Apostolos:cum una cum ceteris linguis di Graeca suerint diui nitus assecuti, Deioue dona persecta sint eos nihilominus Graecam linguam ea facilitate qua Hebraeam promi iactasse,initia iacile persuadeo ec ea de causa quemquam illorum indiguisse inte freta iudico. Aliam ergo exquirere causam opus est qua 'erius eos eguisse eiusmodi interpretius cognoscatur. Adnumeratur intur chariseratum dona interpretatio etiam serii numma Paulus
365쪽
A Ius nea recesset,aliis dari dicit prophetiam, aliis diseretionem spirituum, alijs genera lingua , .. C. Lic-Tum,aliis interpretationem teri nonnna quae quide tunc necessaria esse videbatur,cu quis linguis ' locutus esset uod idem Apostolus pluribus monstrat, scribes aS Corinthios b,ut cum ait: Maior b I DI est qui prophetat,quam qui loquitur linguisu si serte interpretetur,ut Ecclesia aedificatione accipiat. de paulo post: Et ideo qui loquitur lingua,oret ut interpretetur. J inutile enim filisse loqui linguis sine interprete,multis admonet: unde de tacere iubet tales in Ecclesia, cum deesset interpres. Sed quale ita suerit huiuscemodi interpretis munus,assequi minime licet,nisi prius quid fue- XXXV. rit loqui linguis, ex te intelligamus. Collatum a Deo linguarum donum tali te non latum ad uti Donum tingualitatem audientium,sed etiam in signum demonstrat Paulus qui de se ipse eadein ex causa ς. Gra rum ad quid tias ago, inquit, Deo meo,quod omnium vestrum lingua loquor.J scriptum quippe apud Isaiam i daretur. fuisse testatur: Quonia in in aliis linguis,& labiis aliis loquar populo huic.junde & subdit: Linguae e i Cor in signum sunt non Fidelibus, sed infidelibus.JCeterum sicut alia intracula non semper, sed cu po 4 Ii- η stularet necessitas, erant exhibenda; ita di linguarum dolam non temere ostentanduin aliter linguae donum in signum infidelibus datum ut crederent, in ipsorum scandalum versum esset: quod
B nis verbis adem Paulus ς significat, dicens: Si ergo conuemat uniuersa Ecclesia in unum,&omnes fi I.Conrclinguis Ioatiantur, intrent autem idiotae,aut infideles mon ne dicent: Quid infinitis J Rursum siqvis Apollo lorum, lingua illorum apud quos concionaretur,utputa, coram Romanis Latine, vel inter Grircos Gnaece loqueretur; eiusmodi potius dicebatur prophetare,quam loqui linguis; idq. perinde erat,ac de rebus diuinis pro concione disserere,omnibus audientibus. Nam secundu in ea quae tradit Paulus,tunc quis loqui linguis dicebatur,cum ab his qui aderant, non intelligereturi, prophetare vero,cum Omnes qui adessent,ea perciperent. unde idem Paulus: Qui enim im uitur lingua,no hominibus loquitur, sed Deo: moenim audit. Spiritus autem loquitur mysteria. Nam qui prophetat, hominibus I uitur ad aedificationem,& exhortationem, di consolationem. Qui loquitur lingua ,semetipsum aeaificat:qui autem prophetat, Ecclesiam Dei aedificat.J Sic igitur loqui linguis,non erat tantum externarum nationum uti sermone, sed de sublimia loqui mysteria,qitae non omnibus intelligerenturiunde de Lucas de his qui Spiritu sancto repleti su s Arex rant,& linguarum donum acceperant: Loquebantur,ait,variis linguis Apostoli.Jsed quid magnalia utique Dei, profunda scilicet Narcana mysteria. Sic Paulus: Sapientiam,inquit,loquimur in- C ter perfectos. JPorro hac ex parte, linguae non erant in signum infidelibus,qui non intelligentes q uae dicere- XXXVI. tur vi idem ait Paulus i 'tius scandalizarentur,quam aedificarenturi sed illud potius, quod Iudaei homines,vel alij,qui linguarum dono essent imbuti,omnium gentium idiomate loquerentur.
Sed sic loquentibus non erat opus interprete,cum pmprio illorum quibus loquerentur,uterentur sermone:nisi quod ait Theodoretus g) cum inter eos,ripula,c,raecos Graece concionarentur, alij g Theod in epi. rursus diuersarum nationum essent in auditoris,qui Graecum ignorarent sermonem; his tuc satis- ι .mi Cotic. 14. faciebat interpres. Verum tunc maior interpretum incumbebat necessitas, cum quae ab Apost
lis dicta essent captu disiicilia, interpretes elucidarent. Certe qui dein quam sublimis esset Apostolicus sermo, vel ex his aliqua ex parte metiri licetiquod scribentes ilIi epistolas, licet ad hoc scribe AD, rent,visuae litteris mandaren ab Omnibus intelli rentur; dc opere perii cerctur; tamen multa se, mο tauia in eis esse obscura quae non uno vel altem,sed pluribus interpretibus eguerint, nemo non videt . mu . Quid igitiae accidisse putandum,ctim linguis,hoc est,de Deo sublimia loquerentur: cum id accideret,quanclo humile genus dicendi ex industria assectarentpnam de se Paulus hi Non potui v Cor. I. D bis loqui quasi spiritualibus, sed quasi carnalibus. Tamquam paruulis in Christo, lae vobis potu dedi, non escam nondum enim poteratis.Jac rursus k; Sed in Eccletia volo quinque xerba lensu i mii meo loqui, ut de alios instruam: tuam decem millia verborum in lingua. J Verum quantumlibet ipse Paulus ac ceteri Apostoli sic loquendo, dientium utilitati consulerent; patiebantur tamen interdum diuina,cum diuinus spiritus eorum mentes attollens, sublimia per eos loqueretur. vnde & idem Paulus: Qiii, inquit, loquitur lingua,non hominibus loquitur, sed Deo: nemo enim audit. Spiritus autem loquitur mysteria.JAd haec neminem puto existimaturum,Apostolos,cum gentibus praedicarent Euangelium , XXXVII. aliis usos fuisse linguis ab his quibus gentes illae uterentur, quibus Dei verbum annunciarent: inutilis enim de ostentanti uin res potius quam Apostolorum visa suisse&q uod vitio dat Paulus C
rinthiis; a quo etiam eos reuocare conatus est. hinc Theodoretus: Reprehendit, inquit, Apostolus illorum Corinthiorum Icilicet gloriae cupiditatem, de deinde usum docet. Id enim catum erat praedicatoribus propter diuersas hominum voces: ut qui ad Iudaeos veniebant, illorum lingua vietes, diuinam afferrent praedicationem,de cum Persis rursus disserentes,de cum Scythisi Romanis, de E AEgyptiis, singulorum vocibus utentes, Euangelicam doctrinam praedicarent. S.: peruacaneum erat ergo iis qui Corinthidisserebant, uti voce Scytharum,vel Persarum, vel Egyptioriun, qui illos audire nequibant.Jhaec ille.Quod igitur in aliis reprobatum est ab Apostolis, ipsos factitasse,
turpe est opinari. Sic ergo hac ex parte non fuit illis opus habere secum interpretes, cum illo mad quos prosecti essent,uterentur siermone.Undc sicut di nus duplici tantu in ex causa illis in- Munera intreseruiebant interpretes: vel cum alicui genti ipsis loquentibus, puta Romanis , inauditorio essent pretAm. alii qui Letrinum sermonem,quem illis loquerentur Apostoli, penitus ignorarent; tunc enitia om-cium desiderari videbatur interpretis: Vel cum captu difficilia iidem ut diximus Apostoli locuti suis erat,tunc erat interpretis eadem explanare. His etiam addere possumus interpretationem Apostolicarum epistolarum mam licet ad unam vel aliam illae darentur Ecclesam,opera tame in . terpretum communes omnibus reddebantur: ut dictum est nuper de Petri epistolis, suae ex He- sae ita
braeo adiuersis interpretibus in alia lingua versae, sparsae sunt in Ecclesiam: ut etiam dicere possit Bibuis. mus de epistola Pauli ad Hebraeos scripta Hebraice, a Bamaba, vel Luca ut auctor est Clemes
366쪽
Alexandrinus Graece reddita . sed de interpretibus hactenus ad Marcum iterum redeamus. Cum omnium sentcntia constet Marcum Euangelium scripsisse Romae dum esseta Gnxce ne an vero Latine scripsierit dubitatum est a pluribus. Hieronymus scribens ad Damasium eius potius videtur fallie sententiae, ut Marcus Graece seripserit , dum ait: De notio nunc loquor Teli amento,quod Graecum est e,no dubium est,excepto Apostolo Matthae qui primus in Iudaea Euangelium Christi Hebraicis litteris edidit.Jld ipsum Augustinus V his verbis: Horum sana quatior solus Matthaeus Hebraeo scripsisse perhibetur eloquio,ceteri Graeco. JPorro vetus liber de Romanis Pontificibus,qui sertur nomine Damasi, Marcum Latino sermone Euangelius useriptis mandalle, non obscure s*nificat. Itemq.Graeci 4 di Syri in eam procliuiores videtur fuisse sententiam: neque aliud voluisse videtur Gregorius Narianaenus , dum ipsum Italis scripsit se Euangelium testatur his versibus:
Suadet hoe ipsum S ea potissimum ratio,quod Marcus cum esset vi pluribus diximus interpres Petri: si in gratiam Romanorum quod liabetur exploratissimum Euagelium scripsit; quae nain suberat causa,vi Grice potius quam Latine scriberet cum pri sertim Tiberii Imperatoris auctoritate s N exemplo eadem Graeca lingua Romae apud optimos ia exolesteret:& Latina ut satis superius narratum est Graeca post polita, principem locum sibi in omnibus vendicaret: nam& Claudius Imperator, sub quo a Marco scriptum est Euangeliu in non tantum non permisit Romanis Graeco aliquando loq i sermone; sed di Grecum hominem, Latini prorsus sermonis isti rum, Graece loquentem, magistratus abdicatione damnauit quod Suetonius tradit his verbis grSpledidum virum, Graeci . prouinciae principem,verum Latini sermoni irarum, non modo albo iudicum erasit, sed etiam in peregrinitatem redegit: nec quemquam nisi sua voce, utcumque quis posset, ac sine patrono rationem vitae pallias est reddere. J Hsc cum scribat Suetonius:quaenam,quaeso, causa Marcum mouere noluit,vi scribens non solum Romanis, sed Italis omnibus , Graece potius quam Latine Euangelium serietum tradiderit pNon igitur Marcus in Senatorum aliorumq. nobilium Romanorum ciuium,qui Graecas litteras calleret, quos Graece loquentes penam sequi cognosteret,neque etiam in imperiti vulgi gratiam illud Graece scripsisse potuit,penes quod Graecus serino vilestebat, usu meretricio infamatus .unde Iuuenalis
cum sit turpe magis nostris nesis re Latine: Hoc sermone paxem h e iramgavdia,curas, Hoc cuncta est uni au miscreta. Quid ultra oc. JApud lionestiores seeus ;qui etiam si Graece loqui vellent,ut plurimum nescirent: nam quid pat dum de ceteris, si,qui Graecorum prouinciis praeficerentur masistratus, Graece loqui nescirent Certe quidem nec omnes ipsos Romanos,qui Graecorum prouincijs administrandis praeficiebantur calluisse Graecorum linguam,ea quae scribit Philoli ratus i in Apollonio, satis declarantiqui ipsum hisce luerbis allocutum esIe Vespasianum Imperatorem testatur: Nunc de ducib. aliquid restat dicere, qui ad populos gubernandos proliciscuntur,non sane de his, quos ipse dedita opera mittis;his enim ex optimorum numero lectis magistratus dabis; sed de his lὀquor, qui sorte magistratus accepturi sunt: hos enim gentibus,ad quas gubernandas eos mittes, accommodatos esse dico oportere' uod sors patitur,ut qui Grace sciunt,Graecis praesint; qui autem Romane loquuntur, his praesint qui eamdem locutionem habent. Cur autem id mihi in mentem venerit xxplicabo. Dum in Peloponneso versarer , virGraeciae praesidebat ignarus Graecae linguae: ita ut nec ipse Graecos,nec ipsum Graeci loquentem ullatenus intelligeret. Errabat igitur ipse plerumque, Se in multis etia fallebaturi socii namque, de iudiciorum ni inistri, pecunia corruptile ruerse causas iudicabant,calumnias in praesidem vellit in seruum referentes. haec ille;quae rccitasse nopiguit, ut ex his intellisainus,Graecorum linguam pene exoleuisse in Urbe; cum qui prouincijs praeficerentur Romam,eamdem dicere non curarent. Ex his itaque perspiculina reddi potest, magis suisse consentaneum,ut Marcus Romanis stripturus Euangelium, Romana lingua, non Grae- ea usus fuerit. Praeterea si quod dictum est superius omnium sere antiquiorum Patrum tess ificatione Mareus ex Petri praealcatione,quod excepit Euangelium seripsit: cum certum sit, Petrum Roman homines nonnisi lingua Romana esse allocutum: quomodo esse potuit, ut quae Latine dicta audiebat, Latinis scri sens,Grice potius describereticiun alioqui ,etiam si Petrus alio idiomate , pu
ta Graeco vel Hebraico usus esset,quod ipse ut dictum est 1nunere fungeretur interi retis, Latina illa reddere debuisse 2 Interpretis enim munus est ea quae pereptina lingua dicta sunt, in ipsorum linguam,quorum gratia munus subiit,quam facillime potest, reddere. Ad haec insuper alia ratione prudens lector, qui Graecas litteras calleat, intelliget Marcum scripsisse Latine: na si Graecum eiusdem Euangelii textum exacte disquirat, reperiet in eo esse nonnullas Graecas voces improprias, quas co nostet ex Latino originali esse in Graecum semilatine transsatas:quas singulasema inerare,noneu praesentis vel instituti,vel otii, praesertim cum eas disertissimum virum Gui-glielmum sitietum Cardinalem Bibliothecarium adnota ite sciamus. His igitur prope necessarias rationibus non solum suademur, sed obstricti ferme deuincimur atque plane coaimur a r- mare, Euangelium Marci ab eo Latine potius quam Graece esse conscriptum. Fertur x traditione magis,quam antiquoru certo testimonio, ipsum Marcum Euangelium situm,quod Romae Latine
stripserat, cu Aquileiae moraretur, missus illuc a Petro ad eam erigendam Ecclesiam, in Graecum transtuli C
367쪽
A transtillisse, ipsuntque originale Aquileiae diutius assertiatum, Venetias demum esse transsatir. Sed de Marci Euangelio satis. De Marco marsum illud etiam quaeritur: num hic, qui Euangelium scripsit,idein se cum eo qui X LII.
a Luca ' dicitur filius Mariae, Ioannes nominatus,cognomento Marcus,apud quem Hierosoly- - mis Ecclesia colligebaturiacetiamnum ille Marcus quia Paulo b Apostolo consi rinus Barna g bae eli appellatus,vnus idemque sit cum altero eorum:de ii enim Paulus seribens ad Colossen Ri ses, haec ait: Salutat vos Aristarchus concaptiuiis metis, di Marciis consobrinus Barnabae. Jqioriinoininum expressione,atque distinetione, redarguitur Nouatoris inscitia, qui leaens 'eumde Paulum ad Philemonem haec scribentem, Salutat te Marcus Aristarchus, Demas,& Lucastili expu-cto commate inter Marcum & Aristarchum posito, Marcum alium quempiam introduxit cognomento Aristarchum. item quaeritur,an alium praeter nominatos sit reperire Marcum. Ad has perplexas de Marci nomine ambiguitates tollendas, illud primum dis lxurendum no- XLIII. bis est,num Ioannes cognoineto Marcus idemst cum illo qui dictus est Marcus cia sobrinus Barnabae. Vnu m quidem euindemque fuisse Ioanne vi Marcum, es Ioannem consobrinum Barn bae, A satis Lucas Persuadet,dum ait L Ioannem adhaesisse Paulo & Barnabae, cum illi Antiochiae acce 'hpissent Apostolatum; illumque est e co nominatum Marcum, idem Lucas 4 inferius docet 1 Cu- tib ius occasione,quod semel recessisset ab eis, S: Paulus illum amplius recipere noluiisset, orradiit en qsione inter eos, Barnabas sic dispensante piritu sancto cum relicto Paulo Marcum assumpserit, eumdemque in patrium solum Cyprum secum perduxeritieuidens est coniectura,eumdem Ma cum Barnabae consobrinum fuisse. Haec ex diuinis Scripturis in hunc modum testata, Alexandcr e Apud Moph. Graecus auctor,qui Acta Barnabae est prosecutus,confirmat qui & sanguinis coniunctionem in diei t. lunatiter ipsos intercedentem recenset.
Eix his plane erroris redarguitur Dorotheus, qui in sit a Synopsi quamplurima consarcinauit XL iiii
mendacia,dum distinguens Marcum consobrinum Barnabaea Ioanne cognomento Marco, illum
quidem Ecclesiae Apodionidis, hunc vero Byblidis praepositum dicit Episcopum. Ex iisdem igitur
quod obseruatione dignum est S: illud compertum habeatur,eumdem Ioanneria cognomento M areus Marcum a Paulo aliquando reiectilin, ab eodem iterum postea fuisse susceptum; eumacque una secut dis c cuin Paulo in praedicatione Eliangelii egregiam nauasse operam,id Paulo attestante, cum ad Co rum. los senses scribens haec ait si salutat vos Aristarchus concaptiuus meus, de Marcus consobrinus s Colossi Barnabae,de quo accepissis mandata, di Iesus,qui dicitur Iustus qui sunt ex circumcisione: Et soli sunt adiutores mei in regno Dei,qui mihi fuerunt istatio. Jhaec Paulus, Itoniae dum cssct Accers- α , rim . iterat illum Paulus, scriptis item Romae litteris ad Timotheum his verbis Marcum assume, de h Ad Philem. adduc tectu est enim mihi utilis in ministerio. Ad Philemonem item ili Roma sicribens,eum- in .dem Marcum, una cum ceteris,adiutorem suu ni appellat.
His igitur in hunc modum nersipicue elucidatis ea remanet dubitatio in uestigandat an ide s V
nes cognomento Marcus consobrinus Barnabae,unus idemque sit cum Marco,qui Romam prosciscentem Petrum secutus, Euangelium scripsit, auem Petrus filiumatium appellat. Equadem qui in his pervestigandis non habuerint exactam in primis temporum ac rerum gestarum rationem,
errore labidi cet inuiti, coguntur. Nam Hieronymus in commentario in Pauli epistolam M Phile uis eis sua, monem, ubi de dicio Marco fit mentio: Marcum, inquit ponit quein puto Euagelii condito ςm- J gelista diue, o affirmat hoc ipsum adem qui supra Alexander in Aciis Barnabae, Nicephorus S sis di δ' ii re aebhAb icentiores. Ceterum cum hoc ipso tempore, quo Marcus Euangelista Ron agcbat indC Alexa no par hab/.driam concessit, S: in praedicatione Euangelii in AEgypto diutiuSest in ' oratii Ad ait qui,d ait i Nictgh. lib. i. Athanasius &in Libya&Pentapoli Euangelium praedicauit leo leni quiniuimo hoc ipse vel eap. is. saltem superiori anno ut paulo inserius demonstrabimus loannes ille coenomento Marcus Hie k Athanac in rosolyinis i Paulo&Barnabae adhaeserit: eosdemque ad praedicationem Euagelii postea secutus
fuerit; indeque Barnaba a Paulo ditiise, Hierosolymam pri illo,ac inde pruni petierit, ac demum Poria locoriim,ac rerii diuersitate, eosde
Vt dictu inest ad Paulum. redierit: plane constat, ex tempinter se esse distinctos. Nouerunt hoc ipsum&maiores: Basilius menim eo tempore quo Paulus m Basil advers. Romae a Seba quocum ut diximus aderat Marcus consobrinus Barnabae Marcum Euangelista Alexadranam Ecclesiam excoluisse testatur. Apud Isidorum D quoque, diuersum csic Marcum ubi uiati, Euangelistam a Ioanne qui cognominatus est Marcus.legimus. Ex his igitur corrigendi sunt, qui dixerunt Marcum Lilange, stam illum esse qui filius Mariae Ioannes dictus Marcus cognomento est appellatus. υπε Rursus de eodem Marco idem qui supra Alexander ' reperitur errasse, cum cum annis . Α-. M.ta tantum nouem Alexandriae sedisse testaturmam siccundum Eusebii Ebronicon, ab hoc anno quo hi tali L ikiu
Alexandriana perexisse ait usque ad octauum annum Neronis quo martyrio Occubui non nouc, nii. sed decem te nouem interiace ut anni. Sed de illa ore vulgi potius decantata, quam maiorum au- De Mareo coctorit.ite asserta tabella reiicitur,qua dicitur, Marcum adeo repugnat se ne Episcopus seret, quan mentum refellumlibet est et rogatus a Petro, ut ea de causa pollice sibi ipse praelcideritilloc etenini quod a quin litur. dam anachoreta factum esse constat, Marco Euangelistae imprii determinis adscribitur. Nic horus p etiam haud recipitatridum eumdem Marcum Euangelistam,quem Petriis ut vidimus no p N ς pli minat filium, prognatum dicit ex Petri sorore: fraudenim allentita possumus istaec absque aliqua p 'antiquorum test uicatione asseremibus. Quod spectat ad Ecclesiam in AEgypto a Marco collecta, de ea agemus inserius pluribus. Illud in prε sentiari impraeteriste non liceat;Alexandrina Ecclesia ea etialia de causa priinum locum Post Romana obtinuisse, P Marcus eamdem Petri nomine id 'statuentis erexit:quod Gelasius aestatur his verbis': Secunda aut sedes apud Alexandria beati Pe L et Γ', tri nomine a Marco eius discipulo & Euagelista cosecrata est: ipse.n .a Petro Apostolo in AEgyptu ,hh.
directus,verbu veritatis Nicauit, de martyriu cOsumna auit.Jhaec tactastas.Ac de Marco hacten Amal. Eccle. Tom. I. Y a Quod
368쪽
XLVII. Quod ad res profanas attinet;eonsideratione quidem dignum existimanus, quod hoc ipso an- ΛFudat ιone Ilo no quo Romanam Ecclesiam a Petro erectam suisse monstrauimus, multa a Claudio Imperat mana ec Ie- re nonnili impellente numine facta esse noscuntur adue vis Centilium superstitionem: nimirum se idololatria abrogata suille complura saetificia atque sessa in eenerationem deorum solita celebrari.testaturrie iseit. id Dio 3 his verbis: Post haec Claudius tertium Consus multia sacrificia,multasque ferias abrogas Diolla, i uitinam maior anni pars in his absumebatur, non sire magno Reipubl.detrimento. Igitur eas, α reliqua omnia quae poterat,contraxit hucusque Dio. Hoec licet ille alia ex causa,quam animo cocepisset,suisse credaturmihilominus Deo impellente illud videtur opus aguressus,qd Petrus consummaturus in Urbem aduenerat. Videas itaque nonnis nutu diuino quodammodo accidisse p-sagium,ut cum primum Christiana fides a Petro Romae plantata coalelcere ccepit, idololatria decrescere atque minui inciperet: cidisseque ut scut olim apud Philistaeos cum in templo Dagon Area foederis est collocata idolunt sua imbecillitatem cadendo motistrauit; ita etiam Ecclesia Romae senestra mox suorum rituum superstitiosa impietas iacturam pati ibi coeperit. XLVIII. Rursus hoe eodem anno illud idem auctor accidisse testatumquod eum antea, mandato Imp eri, omnes a- ratoris,omnia Calismulacra sublata suissent: sancito nunc edicto,quaxumque numismata vide- .cora ima&- rentur eiusdem Caii emate consignata,consari sunt iussa,quorum materiam Messalina Augusta E M in statuam Mnestet histrionis transfundi praecepit.Diuinum plane atque aqua lance rensatu iudiciun inimirum, ut qui suam statuam titulo Iouis aere consatam in templum Dei inferre parasiset,ipse in cunctis suis imaginibus infame dispedium pateretur. Quantumlibet enim Iuda ob ne eem Christo illatam grauiora pati commeruissent tamen quoniam in Dei Hebraeorum contumeliam Caius ea parabat,digna sententia presumptum eius facinus punitum fuit.
bus diximus in divi ad Romanis Naruiolos.
ANno,qui sequitur,a Christo nato quadragesmosexto C. Crispino fetudsi,& T. statilio Tauro Consulibus,stabilita iam sede Romana,Petrus Apostolus, i universi greris cura a Domino commissa erat,ad ceteras Occidentalis orbis partes admouens oculos,ut apudomnes proicatio Euangelica illucesceret,discipulos,quos habenat in diuersas prouincias amandauit. velut enim a sole radii,& e fonte riui a sede Petri longe lateque fides Christiana diffusa, bique est seliciter propagata:quod Innocentius h papa ad Decentiu scribens his uerbis smiseat Quis enim nesciat,aut non aduertat,id quod a Principe Apostolorum Petro Romanae Ecclesim traditum es. ae nunc usque custoditur,aboibiis debere seruari:nee superinduci aut introduci aliquid,0, aut auctoritate non habeat,aut aliunde videatur accipere exemplumλpraesertim cum si mani sestum in ocin Italiam,Callias, Hispanias,Asricam,& Siciliamansulasque interiacentes,nullum hominum instituisse Ecclesias,nis eos quos venerabilis Apostolus Petrus,aut eius successores costituerunt sacerdotesλAut legunt si in his prouinciis alius Apostolorum inuenitur aut legitur docui se gs non legunt,quia nusquam inuenitur;oportet eos hoc sequi quod Ecclesia Romana custodit, arua eos principium accepisse,non est dubiumme dum peregrinis assertionibus student,caput vinitutionum videantur omittere.Jhete Innocentius.
Quinam vero fuerint,qui diuersis temporibus ad diuersas insituendas Ecclesias a Petro sunt misi distipuli,& ordinata Episcopi licet scriptorum inopia obscuruin pene remanseritialiquot tamen,quos recensi os inuenimusticenumerasse voluimus. Habuit a Petro institutos h pisompos sicilia Pancratium,Marcianum, Berillum,& Philippum: Capua Priscum a Neapolis Aspren, aliter Asprenatem; Tarracina Epaphroditum Equicolae populi Marcum, alium tamen ab huaim gelista: Ptolemaeum Nepe: Romulum risulc,Paulinum Luca, Rauenna Apollinarem,Verona Eupreptum, Patauium proci imum,Ticinum symna,Aquileia post Marcum, Hermagoram, in Calliis Lemovicenses,Tholosani,& Burdegalenses Martialem,Tungrenses,COlonienses,& Tre-Derenses Maternum,nec non Valeriuin Rhemense fixtiana,Arelatenses Trophimu, senonensessabinianum,Cenomanenses Iulianum, Vienna N Naguntia Crescetem, Catalaunum Memmiu: Bituricenses Vrsuum: Aruernenses Austremonium:sanctonenses fa tropium:Cermania Eucharium, Egistum,& Marcianum: Hispania Torquatum, Cresphontem,sectandum, Indaletium, cilium,Hesychiuin, Euphratiuin,& alios. In Britannia etiam Petri opera Euangelium penetrasse tradunt.haud mirum ea enim insula anno superiori a Claudio subiugata,ad praedicationem Euagelii patuit aditus. Multa his scimus addenda fuisse de compluribus aliis qui a Petro missi dicun
tur discipuli sed temperantius agimus,consultius existimantes ex multis pauca referre, qua multa incerta,ae nobis non satis explorata coaceruare. Quantum vero temporis Petrus Romae peris manserit receptior ea videtur esse sententia, ut usque ad nonum Claudii annum, quo eius mi
Iudaei Roma sunt pulsi, ibi praedicans Euangelium, egerit . Sed de his suo loco susius agemus
inserius. Hoe eodem annoquarto Claudii inchoato, Agrippa Rex Iudaeorum ut Iosephus d testatuo cum estis et sui regni annum septimum.quoriam ouatuor sub Caio,tribus vero sub Claudio regnauit miserando interitu vita sunctus est cuius obitum Lucas ς mox post necem Iacobi,&earcere Petri,recensuit, ut Dei vindictam aduersus eum in vitionem admissorum facinorum declararet. Sie ergo rem gestam breui compendio perstringens ait Statuto autem die, Herodes vestitus veste regia,sedit pro tribunali,& concionabatur ad eos. populus autem acclamabat, Dei voces,& non
hominis.Confestim autem percusit eum Angelus Domini,eo quod non dedisset honore Deo: &. consumptus
369쪽
A consumptus a vermibus, expirauit. haec Lucas. Iosephus vero rem gestam pluribus prosecutus , , t sic aizΑgriopa Matthiae adempto pontificatu, successorem dedit Elioneum Citnxi filium. lainq; lib. 19 e. r.
tertium Iudaeae totius regni a ruris in integra m acceperat annum exegerat, cum peruenit in
urbem Cisaream qui prius Stratonis turris dicta est:vbi solemnes ludos celebrauit pro salute ce ri; ad quam festiuitatem magna multitudo nobilium ac proceru conuenerat ex tota prouincia. Eius celebritatis die secunda processit inane in theatrum,amictus veste tota ex argento mirabili opere contexta, quae radiis orientis Solis perculsa,& diu imam quemdam fulgorem emittens, veneratione tu honore incutiebat spectatibus: noxq; adulatores perniciosi alii aliunde acclamantes, Deum consalutabant, rogantes ut faueret propitius iactenus enim vi homine reueritos, nunc ν π agnoscere de fateri in eo quiddam mortali natura excellentius. Hanc impiam adulationem nec it DG c litur. Ie calligauit,nec repulit pauloque post suspiciens,vidit supra caput suum bubonem Kni extento insidentem unoxque ut sensit hunc esse calamitatis nuncium qui olim felicitatis fuerat, ex intimis praecordiis indoluit. secuta sunt ventris tormina statim a principio vehementia. Conuersis igitur in amicos oculis:En,inquit,ego ille vcstra appellatione Deus,vitam relinquere iubeor, fatalli ne-B cessitate coarguente velirum medacium:& quem immortalem salutastis, ad mortem rapior. Sed serenda est voluntas caelestis numinis: neque enim male viximus,immo tanta felicitate, ut omnes me beatum predicent Haec locutus,crescente dolore,discruciabatur. Propere igitur relato in regiam, rumor sparsus est,breui esse moriturunlaquamobrem cofestim V. totus populus una cu uxoribus atque liberis saccum indutus,more patrio, supplicabat Deo pro fa Divin/ vitio lute Regis, omnia miscens lamentis de eiulatibus. Rex autem in celsiore decumbens cubiculo, 3e t fg tnam
in faciem stratos humi prospiciens,no temperabat sibi a lacrymis. Cruciatu deinde per cotinuos quinque dies nihil se remittente consectus, vitam finiuit,annum natus quartum sepra quinquagesimum, postquam regnasset per septennium .Quatuor enim annos sub Caio Caesare obtinuit regnum: primum in Philippi tetrarchia per triennium, cui quarto demum anno accessit S Herodis tetrarchia: tribus deinde annis sub Claudio Caesare praeter iam dictam ditionem,in Iudaea quoq; regnauit & Samaria,si inuique Caesarea. & paulo post: Superstites autem ei fueriit filius quidem
unus Agrippa, num agens decimum septimia; filiae vero tres:ex quibus Berenice nupta erat He rodi patruo,nata annos sexdecim reliquae duae tum etiam virgines erant, Mariam ne, de Drusilla:
c haec septennis a patre desponsata Iulio Archelao Chelciae filio, illa decennis Epiphani filio Comagenorum Regis Antiochi. Sed antequam cetera prosequamur,quae contigerunt post morte Agrippae; de ipsi ius moribus. VI. Sc obseruantia rerum Iudaicaru in haec quae idem Iosephus enarrat,audiamus: sic enim es C. Agrip egrippapa mitissimo fuit ingenio in exteros Omnes aeque beneficus, liberalis,& humanus, in silae getas ho gu mores. mines benignus,& promptus ad adiuuandos prae ceteris in necessitatibus:quapropter libenter de eontinue degebat Hierosolymis, institutorum ac rituum patriae seruator religiosi sumus: purus enim erat a contaminamentis omnibus, nec ulla dies ei praeteribat absque sacrificio. Acciuit aliquando, ut quidam Hierosolymita legis peritus, nomine Si trion, aduocata concione per Regis absentiam agentis tum Caesareae, criminaretur illum ut impuriim, Se arcendum templi aditu, quod nonnisi dignis pateat. id ubi Praefectus urbis illi signiti cauit per litteras,confestim accersivit l, minem:a quo fortuna repertus in theatro, assidere sibi eum iustiti moxque sedata voce,ac placide,
Die mihi, inquit,quid tibi non probetur ex his qui facimusZQui cum nihil haberet quod diceret,
precatus est veniam. Tunc Rex, citius quam quisquam Opinaretur,reconciliatus est, elementiam D magis quam iram decere Reges existimans,& lenitatem magis,quam celsitudinem : itaque dimisit eum non sine munere. Jhaec de Agrippae moribus Iosephus:qui ea quae post ipsius interitum acciderunt arrare pergit in hunc modum: Postquam autem coanitum est excessisse Agrippam, Caesarienses & Sebassent stat hi Sota=ira VII. ni beneficiorum eius ot liti,pessima ei retulerunt gratiam,conuicia non diceta iactates in desun Ignominia afctum. Militum quoque vulgus,qui tum forte aderant, protracta se palatio filiarum statuas unani- fetu rippae miter detulerunt in lupanaria, eisque ut poterant illudebant modis. quos turpe sit eloqui insim filia. viisque per loca publica epulis, nuiuia celebrabant coronis redimitti,& delibuti unguentis,libates interim Charonti,& sibi inuicem propinantes prae gaudio, quod ex obitu Regis conceperantilta paulo post: Filius porro defuncti Agrippae Romae erat eo tempore, educabaturque apud Claudium Caesarem:qui audito Agrippae obitu, de contumeliis quibus eum Caesarienses ac Sebasteri post mortem affecerant, illius quidem causa indoluit, ingratis autem populis vehementer iratus est. Ponfestim igitur voluit successorem paterni regni Agrippam iuniorem mittere, simul ut iureiurando satisfaceret. Sed liberti de amici,qui multum apud eum poterant,dissuaserunt, negantes A tutum admodum adolescenti & vixdum egresso pueritiam latum regnum committere,cui administrando sit impar,quod viriles etiam pollet grauare humeros. Cumque visi essent aequum dicere, Caesar Praesidem Iudaeae totilisque regni misit Cuspium Fa- VIII. dum,defuncto hoc honoris tribuens,ne Marsum Syriae Praesidem inimicum in regnum eius indu Prasides siceret. Ante omnia autem Fado iniunxit, ut Caesarienses de Sebastenos acriter castigaret, propter ri inflictam mortuo in uiri am,contumeliasque illatas adhuc iuuenibus: Alam vero Caesariensium de Sebastenorum cum quinque illis cohortibus ablegaret in Pontum illic militaturas uni litesque e Romanis legionibus Syriam tuentibus delectos in eorum locum substitueret. Nec tamen ei iusisioni satisfiat lim e missa enim legatione, flexerunt Claudium,ut manere eos in Iudaea permitrere diu sequentibus temporibus maximarum calamitatum Iudetis suerunt initium,& seminariubelli exorti, Floro Praesae:quamobrem Vespasianus victor ut paulo post dicetur eos ex illa regione alio transtulit. laac Iosephus h; additque in locum Vibii Marsi Syriae Praesidis subrogatu . -- . . tuisse Cassium Longinum. lib.,oae. i. IM.ties. Tom. I. v 3 Ceterum
370쪽
Ceterum Ασrip destincti Regis frater Herodes Rex Chalcidis, ius in templum, quod olim Asuo 'ermano concessum fuerat,a Claudio obtinuinquod idem auctor testatur his verbis: Eodeni tempore & Herodes Dynasta Chalcidis,defuncti Agrippae frater,petiata Caesare potestatem in tuplum & sacrum aerarium,iu'iae eligendorum si immorum Potificumumpetratuique haec omnia. ita ut etiam posteris eius idem ius manserit usque ad belli Iudaici exatum. I pse vero Herodes, Cathara in ordinem redacto, lolepho Caini summum pontificatum contulit.Jhac Iosephusilicet mirum in modum confundat ordinem temporum, quillaec de Herode reserat ante annu quinti Consulatus Claudii, qui fuit eius Imperii annus decimusntemque ante famem illam toto orbe grat tam quae ut vidimus anno secundo Claudii accidit, facta esse ponat.Quamobrem cum auctore in his quae temporis sunt,sibi ipsi minus constantem, sed valde contradicentem sequi non liceat; duod coniectura suadet,amplectimur. . Quod enim morte Agrippae Regis extinetiam simul esset cum illo prii illegium de iure templi. nee in Agrippam iuniorem illud esset collatum; Herodem haud diu post fratris obitu illud a Claudio impetrasse putamus. Rursus vero in successione Iudaeorum Pontificii idem sibi ipsi Iosephus contraria scribere plane convincitur,dum Agrippam Regem,antequam moreretur, Matthiam, qui Simoni Canthara suerat subrogatus in ordinem redegisse testatur inque locum eius substituisse Elioneum Cithaei filium:paulo post , vero ab Herode Agrippae fratre in locum Cantharae ab ipso priuati suffectum esse Iosephum tradit nulla de Elioneo habita mentione; cum tamen Cantharam constet ante Matthiam pontificatum gessisse.Sed haec satis de Iudaicarum rerum pret
Dum haec agerentur in Iudaea Paulus & Barnabas,qui ut diximus anno superiori solemni risetu ad praedicationem Euangelii Apostolatum acceperant,cum assi impio secum Ioane, qui cognominatus est Marcus,peragrassent Seleucia,atque inde Cyprum nauigassent,ac venassent Salami nam,uniuersamque demum insulam perambulassent; Paphum denique vementes, Sergium Paulum Proconsulem nacti, ad fidem Christi conuertunt. Cum autem hic dicatur Proconsset;& auciore Strabone L & aliis, exploratum habeam Cyprum non proconsularem, sed praetoriam facta esse prouinciam:cur a Luca Sergius Paulus non Praetor, sed Proconsul nominetur,earidetur esse ratio,quod eadem praetoria prouincia saepe honoris causa data est administranda Ciliciae Proconsuli,vt inter alios Publio Lentulo β: quod non illi tantiam,sed de successoribus aeque esse concessum, par est credere: nam nullibi me legisse memini aliquem insulae Cypri Praetorein . Sici tur Sergium Paulum Proconsulem nominatum esse putamus,quod etiam Ciliciam proconsu- Clarem prouinciam administraret. Cum vero siui natura esset per se distincta prouincia, eademq uepraetoria dicta nec alteri cuipiam subiectaeex eo etiam aeque factum est a Patribus,ut Crprii Ecclesia sub nulla alia metropoli censeretur, neque sub Tarsensi Ciliciae, neque lub Antiochena Uriae vel aliis licet Petrus Fullo haeresiarcha Episcopus Antiochenus eam Antiochenae Ecclesiae subiicere conatus sit nulla alia ratione,nisi quod Euangelium accepisset ab his qui Antioclitae fuerant ordinati, Paulo de Bamabaesed frustratus est suo conatu,ut suo loco dicemus. Quod ad conuersionem Proconsulis spectat, quam attigimus;plenius Lucas i his enarrat verbis: Cum perambulassent uniuersam insulam usque ad Paphum,inueneriint quemdam vim ma in pseudoprophetant, Iildaeum,cui nomen erat Barieu,qui erat cum Proconsule Sergio Paulo, viro prudente.Hie accersitis Bamaba & Saulo,desiderabat audire verbum Dei resistebat autem illis Elymas magus sic enim interpretatur nomen eius quaerens auertere Procosulem a fide. Saulus autem,qui Sc Paulus,repletus Spiritu sancto,intues in eum,dixit: Ο plene omni dolo,& omni o fallacia, fili diaboli inimice omnis iustitiae,non desini, subuertere vias Domini rectasλει nunc e ce manus Domini super te,& cris cscus,non videns Solem usque ad tempus. Et confestim cecidit in eum caligo di tenebrae;& circuiens quaerebatqui ei manum daret.Tuc Proconsul cum vidisset factum credidit,admirans super doctrina Domini.Jhactenus de his Lucas.Tantum autem ablui evi Elymas magus caecitate pexussus aliquando resipuerit, ut magis ac magis in Evangelica doctrinam insaniens qtiod testatur Dionysius g) librum ediderit aduersus Pauli praedicationem de Christi fidem. Cetera autem quae de praedicatione Pauli de Barnabae scribit Lucas usq; ad Concilium Hierosolymitanum,quini anno nono Claudii esse celebratum naonstrabimus cum quo potissimum anno singula sint facta,certa assertione affirmari non possiti ea quam ociniectura demonstrat,vientes ratione,quod singulis annis gestum putamus, quantum fas est ordine temporum Psequemur.
A Papho h igitur nauigantes Paulus & Barnabas, Pergen Pamphiliae venerunt: Ioannes vero, qui eos sequebatur Antiochia,Hierosolymam est reuersus. Inde vero Antiochiam Pisidiae pereenerunt:vbi ingressi synagogam die sabbati,quo conuentus Iudaeorum seri consueuit,rogantur ab ahis qui sy nagogae praeerant,si haberent exhortatorium sermonem, illum dicerent coram populo. Eiusmodi quoque consuetudo,ut peregrini Episcopi ad concionandum inuitarentur ab eius ciuitatis,ad quam venissent, Episcopo, diu permansit in Ecclesia ininio S canone legitur stabilita. Vnde de ea re conquestus est Gregorius Nyssenus,quod ab Helladio Episco o Caesariensi ad id agendum non fuerit inuitatus.Sic inuenies obseruatum i apud Ambrosium,sic Alexandriae a Cyrillo eius sedis Epitcopo. Ex quibus authentica probantur,qiis in apocryphis apud R CI mentem leguntur in haec verba,de Episcopo peregrino dum apitur: Si Episcopus una cum Episcopo sedeat,eumdem ab illo obtinens honorem;rogabisq; eu,o Episcope, ut sermones habeat apud populum ad docendum accomniodatos peregrinoruni enim exhortatio & admonitio valde accepta de vehementer utilis esse consueuit: N ullus enim propheta, inquit, acceptus est in patria sua permittes enim ei Eucharistiam offerre cogeseum,ut vel populo benedicati haec ibi. Inde est et quod habet ' Eusebius,s. Polycarpum Smyrnae Episcopum, Roniain sub ceto Pontifice ve-ι nilantem,