장음표시 사용
431쪽
pientia hominum , si e in uirtute Dei. sapientiam autem loquimur inter persinos. J haec di alia id Αgenus multa superuis.Ceterum ipse Paulus in secunda - , quam ad eos de scripsit,cpitiola,se suisse imperitum sermone ion autem scienti prostetur. Vs- Certe quidem quod ad sermonis ornatum pertinet quarmina ex eius epistolis Hieronymus h p si .visis posse colligere, haec habet in eamdem sententiam: Nos, inquit quotiescumque sol -
' hphri μῖ' citatos, aut tale quid annotamus non Apostolum pulsamus,ut malevoli criminantiar: sed magis V 'ξ Apostoli assertores stimus qui Hebratis ex Hebraeis absque rhetorici nitore sermonis di verbo-
'iς 'ς ρ' eum Ginpositione & Eloquii venustate numquam ad fidem Christi totum mundum traducere valuisse;,nis euangeli Eallet eum non in sapientia verbi,sed in virtute Dei r nam & ipse ad Corinthios ait. Ego cum venissem ad vos, fratres, veni,non in eminctia verbi, sed in virtute Dei.J subdidi Iste igitur,qui soloecisnos in verbis facit,qui non potest hyperbaton reddere, sente tiaq. conclude. Inisladii. i iti re, audacter sibi vendicat scienta ana,& dicit. Quoniam secundum reuelationem cognitum factum' est mihi mysterium, &e. Idem ad Algasam . illud quod crebro diximus. Eis imperitus serini ne,non tamen scientiae nequaquam Paulum de humilitate sed de conscietiae veritate dixi isse, etia snunc approbamus. Profundos enim & reconditus sensus lingua non explicat: & cum ipse sentiat quid loquatur,in alienas aures puro non potest Nyns serre sermone, quem cum in vernacula limgua habeat dissertis linium , quippe Hebraeus ex Hebraeis , ta eruditus ad pedes Gamalielis viri in lege do tissimi se ipsum interpretari cupiens inuoluitur. Si autem Graeca linetua hoc ei accidit,quam nutritus in Tarso Cilicie a parua aetate imbiberat; quid de Latinis dic una est,qui verbum de verbo exprimere conantes, obscuriores iaciunt eius iententias, di veluti herbis crestentibus, frugum strangulant ubertatem λ 'VII. Ceterum quanti ipse fecerit,ac ceteris aestimandum esse iii dicarit pauli genus dicendi ad Pama Hier. ad Pam machium d scriben insinuatidicens: Paulum Apostolum proferam quem quotiescumque lego, vim ch, iii deor mihi non verba,sed audire tonitrua. Legite epistolas eius, maxime ad Romanos ad Gai
τώμι in s tas,ad Ephesios, in quibus totus in certamine positus est di videbis eum in testimoniis q sumit de
vendo ης νη veteri Testamento,u artifex,qua prudens, dissimulator sit eius quod agit: videntur u sena verba istis Gisi innocutis hominis & rusticani, & si nec sacere nec declinare nouerit insidias :V sed quocumque respexerisaeuhnina sunt ac rursum ad eumdem alibi ς Vbi electionis vas,tuba cEuangelii, rugitus leonis nostra,tonitrus Gentium, flumen eloquentis Christians qui my sterii in retro generationibus ignoratum,& profundum diuitiarum sapientiae et scientiae Dei magis mittatur, quam loquitur. Hactenus de Pauli eloquentia Hieronymi iudicium. VIII. Sed quot ad hyperbata spectat,quae saepe in eius epistolis olfenduntur: Irenaeus hanc reddit rat Irminus lib- tionem, licensit Hyperbatis frequerer utitur Apostolus propter velocitatem sermolaum suoruis & propter impetum qui in eo Spiritus est 4 Ceterum Augustinus haud concedit Paulum in peri- ii Hyp tu in sermone,sed elo uenti silinum praedicatialiter a. quam Hieronymus , eius dein Pauli exmi ' plicat Verba dicentis Et si imperitus sermone,non scientia.JId inquit quasi conccdendo obtrectatoribus, sic locutus,non tamquam id verum agnosceret,confitendo. Si autem dixisset: Imperitus quidem sermone:& non addidisset, Et non scientiam ullo modo aliud posset intelligi. Scientiam plane non cunctatus est prosteri, sine qua esse doctor Gentium non valeret: Certe si quid eius , ferimus ad exemplum eloquentia ,ex illius utique epistolis proserimus, quas etiam ipsi obtrectatores eius,qui sermonem Draesentis contemptibilem putari volebant, graues di sortes e secosessi
sunt g. Jhaec Augustinus 3: qui & superius de eiusdem Pauli eloquentia pluribus disserens,lxec D tandem ait Sicut ergo Apostolum pricepta elo uentiae secutum suisse non dicimus: ita quod eius sapientiam secuta sit eloquentia,non ne amus. hic ille,qui eadem declarat exemplis. At vero ut reuertamur ad ea quae dicebantur de Paulo & Apollo: non lire Paulus agebat, se in bens ad Corinthios 3, xt qui se profiterentur Apollo vel Caephae esse discipulos eos ab illis auerteret,ac tibi petulan ter adscisceret sed potius id curabat ut dissensione ac diuisione cinni reiecta,
Sitidιum Pam omnes ut par erat in unum Christum Dominum ac Deum Patrem uniret, a quo & nomen ac ιι eua coram perant Christianum. Vnde N ait: Nemo itaque glorietur in hominibus. Omnia enim vestra sunt,ahim. sue Paulus, sue Apollo, sue Cephas, siue mundus, siue vita, siue mors, siue praesentia sue sutura:
omnia vestra sentivos autem Christi, christus autem Dei. J Nec insuper quod Apollo aliam in iisset in oraedicatione Euangelii rationem, in contemptibilem reddit aut sugillat, sed aeque commendat,ae laudat quem S sicut se ipsum eisdem imitandum proponit,cum ait: Hse autem fratres,tras figurari in me & Apollo propter vos: ut in nobis discatis, ne supra quam scriptu est unus aduersus alterum insetur pro alio. quibus quidem verbis magnam inter ipsos fuisse animorum . coniunctionem,nec aemulationem aliquam intercessisse, sed pari consensione licet diuerso modo, EChristi fidem praedicatse,declarat. In eo igitur totus suit Paulus , ne occasione hominum, euali Apud Ambra citaretur quod aio crux Christi, ab hominabit'. potius quam a Christo denominari illi delige sum in praesepi reiit,quod tuit semper proprium haereticorum. Vnde apud Ambrosum x haec leguntur: More hst , . . Ata4 reticorium tissentientes ab inuiceni,hominabiis deuota, Paliliani θ: Petriani, & Apolloniaci dici pη ς' 33' olebatinon Christiani quod valde exprobrat Apostolus. JNinfra Sicuti haeretic qui se aut si,'
tinianos, aut Arianos;aut Cataphrygas,aut Nouatianos aut Doliat mos,aut Manichaeos vocatino abhorrent, ita di Corinthii θ Augustinus de iisde haec habet η3;Teporibus Apostoloru qui dicebant: Ego quidem sum Pauli: Ego quidem Apollo: Ego autem sum Cephae quamuis non per impiorum, feci sanctorum nomina,ipsi tamen impia schismata faciebar, hoc ipsorum erat proprium& detestabile vitiivn. Jquod sunt sinulati omnes fere haeretici, ut a suo nomine seos sectarios nominarint; Catholici vero,exemplo Apostolorum,hoc maxime omnium sunt auersati,ac potissimu
At quoniam diuisa semel Ecclesa schismate,simul omnia confunduntur,ipsa r. morum disciplina negligit,& cuncta denique in deterius dilabutar:multa di quidem enormia in Ecclesia Corinthiorum
432쪽
, rinthiorum acciderimi;quae PauIus,eadem ad eos scripta epistola, maxime laborat ut tollat, eme' deti perperam facta corrigat collapsa restituat,atque reces, quae illis opus esset videret,instit trat, a Ilier. . perinde ac Dominus Hieremiae agendum praeceperat,ut euelleret. destrueret, disperderet , de De sitiere 4 disii paret,ac subinde aedificaret,atque plantaret. Portentosum quoddam facinus, auditu horren- Coram h ο bο-dum,a quodam illorum non quidem ex vulgo, sed,ut exi istimarunt Chrysostomus h di Theodo mine perpetraretus f. ab aliquo eorum qui ceteros sapientia antecellere videretur, quique factiose Ecclesiam l . diuisissent, seque duces ceteris praestitis lenterroris iuerat perpetratum: quod Paulus 4 cum in hsectatur, refert his verbis: Omnino auditur inter vos fornicatio,& sornicatio talis, qualis nec in- Vs. b. Licter Gentes:ita ut uxorem patris aliquis habeat. Et vos in stati estis,& no magis luctum habuistis, i. ad Ge. ut tollatur de medio vestrum,qui hoc opus fecit.JDiuis enim semel ab inuicem, ad suarum lau- 4 i. Coris. dum accessionem proficere,quod de aliorum aestimatione decresceret, existimantes, aliorum casu magis elati quam cauti,fastuque sublimes quam exemplo humiles reddebantur . Paulus igitur,cum non esset eiusmodi facinus quod dissimulari sacile posset, id genus medicamentum viceri hactenus putrescenti adhibendum praecepi cum ait: Ego quidem absens corpore , praesensa autem spiritu, iam iudicaui ut praesens eu qui sic operatus est in nomine Domini nostri Iesu Cliristi,congregatis vobis & meo spiritu cum virtute Domini nostri Iesu Christi tradere huuiusmodi . satanae in interitum carnis,ut spiritus saluus sit in die Domini nostri Iesii Christi.JAduersus auteillos, qui inflati essent, sic superius ς comminatus fuerat: Tamquam non venturus sim ad vos, lic a I cor inflata sunt quidain. Veniam autem ad vos cito, si Dominus volirerit:& cognoscam non sermone eorum qui inflati sunt sed virtutem non enim in sermone est regnum Dei, sed virtute. Quid vultisλ in virga veniam ad vos,an in charitate di spiritu mansuetudinis i JSed quod ad primatia pertinet in incestuosum hominem Pauli sententia in si da,ut satanae tra XI. dere turmon modo ut eiusmodi a dat inone obsessus miserabiliter cruciaretur esse intelligendum; De occinna sed etiam,quod sic traditus satanae,a communicatione Fidelium haberetur abscissi is, Sc quod co meatione amuni usu loquedi sertur excommunieatus, Patres omnes consentituat: nam tollendum eum de Paulo inflicta medio eorun dixerat. la Tertullianus in primis: Illis, inquit . traditis satanae, id est,extra Ecele s seu de pu-sam proiectisJde alibi gr Abiicitur extra ciuitatem in locum immundum, deditus scilicet satanae in interitum carnis, nee amplius reaedificatur in Ecclesia post ruinam J sicq- pparci illud ApD f uidi tui .c stoli, auferri de medio, nihil aliud suisse,quam tradere satanae de tradere satanae istud ipsum,quod PS i is . de Ecclesia eiicere. Porro ait multum distere,' de re satanae aliquem, de tradere alicui an i Hieronym. ita, gelum satanae, sicut Ecidem testatur Apostolus. Eodem modo Pauli sententiam explicant Hilgriush, Hiemnymus i , Ambinus . Augustinus , ac reliqui Latinorum,Graeci pariter, ut origines m, Chrysostomus, Theodoretus, de alii interpretes in dictum locu Pauli epistolae ad CD i Absaikd a. rintllios. Ceterum non semel tantum, sed saepe ad coercendam contumaciam delinquentium, ea- α ορ-rib ei. 16.dem excommunicandi cesura usus est Paulus. Nam Alexandrum S: Hymenaeum satanae se tradi m oras inlud. , disse, ipse testatii rad Timotheum seribens: nec aliud signiticare voluit, cum ad Galatas scribe- ret, dicens O: Si quis annunclauerit vobis praeter id quod accepistis, athema sit J . diis. i. Quod vero qui ea censura percellitur,ab Ecclesia ei jceretur, eaque excommunicatio dici a xii. maioribus consueueri non quidem a Paulo est primitus institutumi nam Iudaeis inobseruati ne erat,vi cum quis immane aliquod perpetrasset scelus,non a templo tantum, sed a synagogis et dimoueretur. unde apud Ioannem P legitu hanc poenam Iudaos comminatos sibi se iis qui Ie- ν Imn 3. . sum confiterentures e Christum: qua de muIctatus est cicus,qui a Christo fuit illuminatus ae add- incon mc D que ab iisdem fore assiciendos Apostolos, Dominus praedixerat, in astq; Absque synagogis fa Do--- cient vos. Vnde &'Cyrillus r Magnum re vera apud Iuda os opprobrium ducebatur, si quem μοι in
Esse nos quoque terribile excomunicationis genus M ' 3 . I . .e r
prehensos vero in peccatis a sua congregatione depellunt: di qui taliter fuerit condemnatus, mile lo I. Ilvata. . rabili plerumque morte consumitur. Illis quidem sacramentis & ritibus obligatus ,r eque capere ab aliis oblatum cibum potest:herbas uero pecudum more decerpens , di fame exesus per nae bracorrumpitur. Ob quod etiam plurimos plerumque miserati, tre naum spiritum agentes rece perunt: susscientem pro peccatis eorum,quae usque ad mortem adduxerit, poenam luisse censen-
'' I act&apud GEntiles, o in primis ipsos Romanos species quaedam huius stirpsicii videba
m regemuse,eum uidelicet aliquis ob perpetratum nefandum aliquod Acinus DKa deuoueba- . tur, siue diris, dictae enim dirae erantiariae inserit ales. talis vero, ut tradit Dionysius Halicarnasset Ii poterata quolibet impune occidi. Apud Gallos si qui eorum sacerdotibus, qui Druydae dicebantur, non paruissent penes illos enim erant iudicia tam rerum capitalium, quam etiam ii u- εὶ tium 3 controuersiarum priuatarum Sc publicarum de eorum decretis non stet a nent, sacriticiis , ii. Gili. iisdem interdicebatur. Erat haec poena apud illos grauissima, nam quibus sic interdictum erat, ij li&ε. numem sceleratorum habebantur, ab itidemque onmes decedeban datum sermonemque fugie. x Hieronym.iabant, miti nimirum quacumque leui cum eiu comi minicata ne vorum contagione a cὲ et insuper iis, neces ui petentibus reddebatur,nec etiam honos ullus cxbιbebatur. h c Omnia Caeliar ς. Dise. e. ,
Exemplo igitur Apostoli Ze Domini auctoritatequi non tantum soluendi sed & ligandi suis XIV. tradidit potestatem, in Ecelesia Catholica usus excommunicanda receptus, irequenter,cum V1 . ea communica sim est bpus; adlii binis,liactenus perseuerat:ri grauiorum peccato in ret,sicut olim de Paradi- quibis inoso Adim si e modo isti ait Hieronymus de Mesesia eiiciantur. Idcirco Tertullianus y eam- dis a maiorι-dem abiimaduerso icti modo nominat diuinam censuram, de qua ait. Ibiti in euam hortatio- bus icta.
433쪽
-nes,eastigationes,et censi ira diuina nam et iudicatur magno cum pondere, ut apud certos de Dei conspectu:summumq. suturi iudicii praeiudicium est, ii quis ita deliquerit, ut a communione orationis Ee conuentus de omnis sancti commercii re legetur.Jmodo anathema nominat; ut cum dicit ; Ibidem Scorpio pro solea anathema inlidito, de relinquito in suo sorore morienum. in do vero aliis verbis circuna scribit, ut cum ait, lanistam h arcendum ab Ecclesia, vel supri reos arcendos ab omni communione fraternitatis: item relegare 4 in perpetuum dissidium, communieatione ς interdicere, prohibere ne in Ecclesiam recapiantur, in nurnicatione i depellere, iteque submouere g a limine di omni tecto Ecclesiae, dare extra Ecclesiam, cramento benedictionis exauctorare. Sic de ab excommunicatione absolutionem appellati largiri positi ininitim Ecclesiasticae pacis ad Ecclesiam reuocata,& Ecclesiae concorporare: quae omnia loca Panaetius, de . sacris litteris optime meritus,diligenter obseruat. Cyprianus q uod idem saepe notat eamdecensuram modo abstentionem nominat, modo aliis periphrasibus circumscribiti ut arcere a communione,no communicare, vel a communicatione cohibere, excludere vel eiicere ab Ecclesia δε stinere a communicatione, depellere, condenare,dc aliis similibus: ut ad Pomponium scribens ex scommunicationem gladium spiritualem appellat, cum est et spirituali gladio superbi de contumaces necantur, dum de Ecclesia ethciuntur . lQuod vero prae ceteris aliis nominibus eadem Eclesiastica censura frequentiori usu excommunicatio dici soleat,ex eo accidisse videtur, quod qui ea percelle ter sentcntia a communicatione Christi corporis potissimum arcerentur. Vnde Cyprianus y: Eucharistiam quotidie ad cibum salutis accipimus; interdicente aliquo grauiore delicto,dum abitenti 5e non communicantes a caelesti pane prohibemur, a Christi corpore separamur. N Paulo posti Vt manifestum est eos vis requi corpus eius attingunt, de Eucharistiam iure communicationis accipiunt, ita contra timendum est,& orandum,nedum quis abstentus separatur a Christi corpore, procul remaneat a filare,comminante ipso,de dicente: Nisi ederitis carnem Filii hominis,&c. JSed di ea de causa quod iidem etiam a Fidelium arcerentur communicationis consertio, proprie eadcm censura excommunicatio est appellata;quo nomine frequenter utitur Augustinus, ut cuin ait : Nisi essent r. uia delicta,ut etiani excommunicatione plectenda sint, non diceret Apostolus congregatis vobis et meo spiritu tradere huiusmodi hominem satanae in inieriti ni carnis etc.J Cur autem satanae tradi dicatur qui ab Ecclesia eiicitur, haee Hilarius ': Omnis enim in quo peccati voluntas est, Deo vacuus est et ubi Deus non eis, illic diaboli locus est; qui insidias atque obsidens,ubi adeundi opportunitatem habuerit, ta .quam vacuam naum occupat,qua ei. Deo iam discedente, sit tradita.Jet in serius: Quiemni ab Ecelcsiae corpore respuutur, quae Christi est corpus,tamquam peregrini et alieni a Dei corpore,dominatu diaboli traduntur.J haee Hilarius. Et Hieronymus 'in eamdem sententiam: In vetari Id quicumque sacerdotibus non obtemperasset, aut extra castra positias lapidabatur a s paeQ,aiit gladio ceruice subiecta, contemptum expiabat cruore:nunc vero inobediens spirituali muctone truncatur,aut eiectus de Ecclesia rabido . daemonum ore discerpitur.l idem alibi q eandem censeram virgam ferream aphenans,ait: Miror sanctum Episcopum in cuius parochia esse presbyter dicitur,acquiescere surori eius, et non vi ga Apostol ica, virgaque ferrea confringere vas inutile, et tradere in interitum carnis, ut spiritus.
i . Gregorius Nyssenus in ea oratione suam habuit aduersus eos,qui aegre ferunt reprehensones:Si, inquit, segregatione a nobis lauia sunt porta Ecclesiae, blasphem ijs et maledictis insecta-: lamur.Jet post alia multa de contumacia et damno talia patientium,haec addit: Si haberes oculos .apud animae essentiam ostendissem tibi segregato figuram et habitum condemnati,cuius collum premitur grauissiuiis vinculis , et nullum nabet membrum liberum aut tollitum . Et utinam intra huius vitae terminos circumscriberetiar supplicuim . Nunc autem si quid humanitus conti-igerit, de mors repente tanqua fur nocte adi tenerit scias tibi quae illi e sum: se clausa . Sunt diligentes & non ludentes ianitores regni. Vident animam ferentem signa segregationis, non secus atque quempiam qui sordida& impexa coma arguit carcerem, mq. eiiciunt a via quae redit ad ea quae sunt bona 3e pulchra, nec concedunt ut ideat ordines iustorum N an licam laetitiam. Misera autem tunc saepe conquerens de suo malo consilio,stensque, lugens Seiulans, perpetuo erit,in'tetro Ac maesto loco abiecta,t aquam in angulis di numquam desinet, nullam admittet consiDlationem, luctum extendens in aeternum .l Sc paulo post: Ne Episcopalis arrogantiae existimes es se segregationem c lex est patria,vetus est regula Ecclesiae,quae coepit a lege,di fuit confirmata ingratia. Considera sanctum Paulum in reos emittentem sementias segregationis,& iuuenem Coirinthium eo curantem medicamento , qui latanice nouercae insano erat captus anacre . J hxc
Enimvero quam proficua de utilis hic positast censura in Ecclesia V. Origenes, qui claruit vi alias diximus temporibus Seueri usque ad Gallum ti Volusianum alaec alti peccauit quispia& post peccatum postulat inmunione nuli ei concedit.1r quod rogat, in incommodum Omnium venia procedit,& laxatis frenis, sceleribus panditur via:Sin vero cu rationabili deliberatione, novi milericors, nec rursum ut crudelis itide x, sed 5e quas L vni prouidens de de omnium salute pe tractans,eo siderauerit populi dammun in unius venia: haud dubium est quin faciat eijci unum de Ecclesia, ut multos salvet incolumes. Age nunc considera mihi de medicum, si cessauerit a sectione eius vulneris quod secandum est,si non viserit id quod indiget cauterio, videIicet propter dolores qui ex talibus remediis consequuturquomodo crescat intimittas & in deterius vetus humor exuberet. si vero ut ita dicam temerarius ad vulnus sector accesserit, & inusserit plagam curat eum qui secatur de uritur' ma p ululum seueritatis absumpsit, bcut visus fuerit Egrotanti ad horam non milureri. Ita di Deus, dcc.Jplura enim in eadem semenuam laut S alii complures,
434쪽
. 1 Ecclesiastici trectatores. Hi etia grauistimum omnium eiusmodi censurae pondus considerantes,nonnisi ex grauissima causa eaincise adhibendam tradiderunt,ut inter alios Gregorius Narianamus. atque Chryso H/μα ι meresonius qui non sic quidem abstinendum dixerunt ab eadem in meritos insigenda poena, sed in os oti a primum experienda esse remedia,quina membrum sectione a ceteris diuellatur. Na detin cρ η ς imis Gregorius V inuehitur in eos qui omnibus indistincte Ecclesiae aperiunt portas de pastini proti S W- 4
ciunt absque delectu margaritas ante porcos. Et Chrysbstonius 4 haec de te ipso: Nos quidem ad ta ' λώι
siauedum dumtaxat uti potestate vellemus,quin immo nec huius necessitatem vellemus habere: b Chros i m. nullum enim volumus apud nos esse caetiuum mon ita miseri sumus & aerumnosi, licet valde si- demus viles. Si vero coacti fuerimus, ignoscite. Non enim sponte,vel volentes, sed plus vobis dolen ς G g N
tes ligatis iniicimus vincula. Si quis autem haec coaeninat; iudicii tempus aderit, quod eu doceat: a GIMG ah,
reliquum autem nolo dicere,ne mentem vestram consternem. Nam nos quidem primum ne tra- put. Antisch L.
hamur in necessitate ii optamus:quod si venerimus,nostrum implemus officium, vincula iniici- v Leto. i mus, d. c.lhaec Clarysostomus: quae autem subduriuscula ab co dicta videntur ea homilia, cuius esta titulus, De non infligendo anathemate quoniam ex rei geste occasione verborum sensus accipiendus est,consule quae dieta sunt a nobis suo loco quarto Annalium mino. Id etiam Ambrosius ,du e Am,ot e. li. at Cit dolore amputatur etiam quae putruit pars corporis,& diu tractatur si potest sanari medi- se. ι .camentis: si non potest, tunc a medico bono abscinditur. Sic Episcopi affectus boni est, ut optet s nare infirmos, serpentia auferre,ulcera adurere aliqua, non abscindere, postremo quod sanari nopotest,cum dolore abscindere. Vnde pulcherrimum illud priceptum magis eminet, ut cogitem' non quae noli ra sunt, sed quae aliorum.Jhaec δε mbrosius,ex quo, sicut etiam ex ceteris Patribus, inevindem sententiam multa alia dicta afferri huc a nobis pollent,quae ut superflua omittimus.
Sed quid tunc fiet, si Episcopi non ut decet pastores se gerunt, sed quini reprehendit Apostolus XX
f percussores se extubent: De lus haec Origenes S: Interdum fit, ut aliqui non recto iudicio eoru gi ' hqui praesunt, Ecclesia pellantur,ec seras mittantur. Sed si aperte ante non exiit, hoc est, si non egit ET 'i'. ut mereretur exire,nilus laeditur ab eo, quod non recto iudicio ab hominibus videtur expulsus:&ita fit interdum,ut ille qui λras mittitur intus sit; dc ille foris,qui intus retineri videtur.Jhaec ipse. In Episcopos Quaeritur de his Hieronymus h sic dicens: Superbia maiorum,& praepositorum iniquitate freque percussores.c ter pellantur ab Ecclesia,ut dispergantur a Domino,quos ipse saluauit.J Verum quid alibii Non b Hier, in εχ debemus ergo, inquit,si Qrsitan ob aliquod peccatum de congregatione fratrum & de domo Dei ''ethcimur, reluctari; sed aequo animo latam in nos serre sententiam,di dicere cum Propheta: Iram Domini sustinebo, quoniam peccaui e donec iustificet causam ineam.J ac riirsum, ut suae salutis, qui excommunicatus est, solicitus esse debeat, quo ad Ecclesiam reuocetur, admones,ait : Desperare non debet,nec se otio de desidiae tradere; sed bonis operibus nitens,mille viis ad Ecclesiam re iam' uerti, latagere debet.JEt Gregorius i: Haec de lutionis ordine breuiter dixerim, ut sub magno imoderamine pastores Ecclesiae vel soluere studeant,vel ligare. Sed utrum iuste, an iniuste obliget io. ia Euino paston patioris tamen sententia gregi timenda est;ne is qui subest, de cum iniuste Qrsitan ligatur, ipsam obligationis sus sententiam ex alia culpa mereatur. Pastor erg' vel absoluere indiscrete timeat,vel ligare. Is autem,qui sub manu pastoris est, ligari timeat vel iniuste,nec pastoris sui iudicium temere reprehendati,ne etsi iniuste ligatus est,ex ipsa tumida reprehensionis superbia, culpa quae non erat, fiat. Jhucusque Gregorius. atque de his satis.
. :l At vero non ignorandum est, Ecclesiam nonnisi in Publice peccantem,vel quem admonitioni xxi., D bus praesedentibiis senserit contumacem, consueui sic eiusmodi munam infligere,secundum quod
Paulus admonuit, dicens :In promptu habentes vicisti omnem inobedientiam.J Vnde & S. Gre m xcor. 3.gorius ad Natalem Episcopum Salonitanum; De excommunicationis articulo, qiis tamen interia Exco unica posita coditione gradus secundo vel tertio ia ut ita dicam ex necessitate subiuntia est, beatitudo tio in quos in. vestra immeritos ueritur: cum Paulus Apostolus dicat: In promptu habentes ulcisci omne inobe Ibriserit. clientiam.ὶ Cum igitur quaedam pertinacia hominem tinplicauerit,quacumque ex causa illa prace si erit, siue ex fide, aus omnium maxima iudicatur, siue ex bonis temporalibus,qua censetur omnium minima .eiusdem seueritate censurae potest iure percelli. Vnde S. Au stinus de his qui possident aliena bonadiaec ait , scribens ad Macedonium: Nolentes autem rcadere,quos nouimus et a Auzepist is male abitulisse, de unde reddant habent,arguimus, increpamus,& detestamur,qiosdam cla, quos dani palam, sicut diuersitas persenarum diuersam videtur posse recipere medicinam,nec in ali rum perniciem ad maiorem insaniam concitari:aliquando etiam, si tas magis curanda non impedit, sancti altaris communione privamus.Jhaec Ausustinus. Quibus autem verbis excommunicationis sententia antiquitus proferri soleret,ex scripto paulo inserius recitabimus,cum agemus, E de iudiciaria potestate Episcopis concessa. Permi illa his addenda essent sed quae diximus, ad E clesiasti eas traditiones prout nostri muneris est insinuandas,ac confirmandas, satis roboris habere videntur. ιId tamen his addere non omittimus,suisse ut nunc est apud maiores Ecclesiasticam illam G- XXII. suram in obseruation quae dicitur degradatio, seu exauctoratio,vel depositio,cum Ecclesiae mini Degra tιο suster ob aliquod facinus perpetratum,ex ossicio oc ordine deiicitur, in que suerat sublimatus. Est lentio. eius rei exemplum apud Tertullianu ' de presbytero Asiano, qui ob eam causam. quod fictitias o 'millia de quasdain Periodos Pauli N. Theclae confinxerat, sacerdotio priuatus, loco decidit. S.Cyprianus Petiam scribens ad Rogatianum de diacono superbo ac contumaci hoc ipsum monens, sic aio Filii I . ry- η' geris circa eum potestate honoris tui,ut eum vel deponas, vel abstineas i Denique ipsa degrada- q Aug. epitantionis voce etiam utitur Augustinus q. Erat & in usu ea censura,quae suspensio dicebatur, incle ad ricus ne in ordine sibi collato ministraret,ab Episcopo vetaretur. Vsus est ea Cyprianust in suos r- p t φ presbyteros tui lapsos,notaupacta poenitentia, suscepissent.meni init et eiusdem Augustinus s. Ata P, 37
435쪽
a Cliosos in t. ad Coranth. e. s. Theodore tiae ec alij.
ex Concilio Africano,quam et ipse exercuit in presbyterum eastitatis et temperantiae transgres Asorem . Animaduersio etiam illa usu frequens erat,videlinquentis clerici nomen deleretur ab Ecclesiae tabulis; vel saltem,eum vehementi alicuius facinoris suspieione laboraret, nomen eius lupi primeretur,nee sicut ceteroria publice recitaretur. Vtriusq; censurae meminit ide Augustinus i et ante ipsum Cyprianus ς. Sunt N aliae poenae Ecclesiasticae qua tum in Cationibus dicitntur Apostolorum,tum etiam in Conciliorum decretis habentur ex pretiae. Sed de his satis. iam ad eaniae qua susceptus est sermo, Pauli epistolam redeamus. Cum itaque incelbrosum hominem excommunicationis poena pereulisset,ac admonitisset ceteros ab eodem seiungi, nec se illi commiscere; ut eadem magis inculcare iterum repetiisset, sic dicens:scripsi vobis in epistola,ne commisceamini sornicariis J N paulo post: Nunc autem seriapsi vobis non colla misceri si is qui frater nominatur,esssornicatori subiit in aliquorum mente suisse ab Apostolo aliam adhuc ante hanc ad eosdem Corinthios datam epistolam. Sed veriorbatur Ioannis Chrysostomid & aliorum sententia, ut ea Pauli verba ad ea potius quae proxime dixerat reseratur,quam ad aliam aliquam,cuius nulla est inemoria scripta epistola inducantur. Dum vero Paulus Apostolus eadem epistola non tantum quae dicta sunt, sed di cetera quae in BCorinthiorum Ecclesia essent collapsa, restitiain miro quodam Dei consilio ae prouidentia, quid in unaquaque E esa in posterii esset agendum,edocuit. Maximi quide poderiς erat in Ecclesia iudicii tribunal erigere quo tame potius carere poste optasset. Nam si omnes Christi fideles ex aequinqua semel imbuti essent, Euangelicam pietatem excolitissentinuisum prorsus ad lites dirimendas opus suisset Iudicium constituere. a quod essent nonnulli rerum temporalium cupidi, non tantum sua allide postidentes, verum etiam in aliena procaciter inhiantes:opus fuit Apost tum his considere,& qiue ad optimum Christianae reipublicae statum pertinent ordinare. Ad eos igitur seribens, ae in primis redarguens ait : Audet aliquis vestrum sabens negotium aduersus alterum iudicari apud iniquos di non apud sanctos nescitis quoniam sanct i de inundo iudicabunt 3 Et si in vobis iudicabitur ni undus; indigni estis qui de minimis iudicetis λ Nescitis quo niam Angelos iudicabimusΘquanto ma is si cidariaὶ saecularia igitur iudicia si habueritis; co: temptibiles qui sunt in Ecclesia illos constituite adiudicandum. Ad verecundiam vestram dico sie non est inter vos sapies quispiam,qui possit iudicare inter fratrem iiiiiiiii 3 sed frater O fratre Ciudicio contendit,& hoc apud infideles iam quidem omnino delictum est in vobis,quod iudicia iliabetis inter vos. Quare non magis iniuriam accipitis i quare non magis fraudem patimini λ Jhaec Paulus. Quod vero ad antiquum eius rei usum in Ecclesa seruari selitum pertinet haec leguntiar apud Clementem ii Praeclara Christiani laus est,cum nullo habere negotium. Quod si ex aliqua vexatione & tentatione lis alicui oriatur, curet ut ex ea traiis sigatur,etiam si detrimentum pati debeat: nee ad Ethnicum iudicium accedat,sed nec patiatur modanos magistratus de nobis ius diceremam per illos diabolus seruos Dei vexat,& nobis nota inurit, quas non habeamus nos unusapientem qui posit inter fratres ius administrare, di controuersias componere . Non cognoscant ergo Centes controuesias. J N post multa: Iudicia vestra fiant in secundo sabbato, ves qua contro tersia & sententia vestra oriatur , vs lire ad sabbatum libera sit vobis facultas , qua post iis controuersam illam componere , N pacem conciliare inter eos qui liti ant. Adstat autem iudicio diaconi & presbyteri, integre iudicaturi veluti Dei homines,cum iustitia. Cii xtraque nersi a venerit,prout lex iubet, ambo qui litigant, statuantur in medio tribunali, ii si oque auditis, lanete iudicium pronuntiate,studentes ante tententiam Episcopi eos cocilare,ne exeat supra terram iudicium in peccatorem. habet hie Clemens & alia g plura de iudicio seclesiastico exercendo ex Constitutionibus Apostolorum quas Epiphanius ii aliquando citat; ut noti sit dubium illum commentarium antiquissimum esse. Ex his dictis igitur lique metem suisse Pauli non quemlibete κ Christianis ins mi ordinis iudicio praescere, sed sapientem. Vnde etiam Theodore rus haec ait Qui est inquit Paulus)omniani abiecti simus de Ecclesiae minimus est praestantior iis qui apud illos intelligentes,& doctissimi exstimatur. Neque enim iubet eos iudicare,qui sunt in Ecclesia abiectissimi: A. hoc signiscat ea quae sequuntur Ad verecundialia vestram dico.Sic non est inter vos sapiens sui possit iudicare inter fratrem suu in 3 At non quemlibet ex sapientibus, sed & sacerdotem iudieio praescienduesse ex sententia Pauli, secundum ea etiam quae recitauimus ex Clemente, Ioan es Chrus stoinus h astirmat dum alti Cum hyperbole & exuperatione nos volens docere,quod quicqiiid sit, non oporteat externis dare,mota suae videbatur esse oblectione,ante eam soluit. Nam suod dicit, est huiusnodit Fortasse dicet quispi nullum esse inter vos sapientem neque qui ad discernodii de iudicandum sit idoneus. Et quid tum)nam etsi nullus inquit sit sapiens .vos minimis permittite. & poli pauca: Est enim admodum turpe, sine statribus quidem sacerdos possit esse auctor reconciliationis sed necesse sit recurrere ad externos Quamobrem dicens, Contemptibiles qui sunt : non hoc dicit praecipue,quod oporteat eos qui sunt abiecti costituere; sed eos tangens Iaam quod eos iis liti possunt discernere, ac diiudicare,permittere oporteat, signitieruiit dicens: Sic nec est interios sapiens quisquam. JAugustinus etiam in libro quem scripsit de Opere monachorum, Episcopis eiusnodi iniunctu esse iudicium testatur, cuin alti: Testem inuoco super animam meam quoniam mallem per singulos dies certis horis quantum in bene moderatis monasteriis constitutum est i liquid manibus operariori certas horas habere ad legendum et oraclum,qua tumultiiosissimas perplexitates causarum alienarum pati de ne otiis saecularibus vel iudicando dirimendis,uel interueniendo praecidendis. Quibus nos molesti s idem astixit Apostolus ne utique suo, sed eius qui in eo loquebatur, arbitrio quas tamen ipsum perpessuli suise,uo legimus: alitet enim se habetiat Apostolatus eius
436쪽
A diseursus. Nee dixit Saecularia igitur iudicia si habueritis, ad nos deserte .aut nos constitute ad iudicand .im: sed eos qui contemptibiles sunt in Ecclesa,hos, inquit,collocate. Ad reuerentiana vobis dico. sic non est inter vos quisquam sapiens,qui posit inter fratrem suum iudicare; sed frater cum fratre iudicatur, I hoe apud infideles. Sapientes ergo,qui in locis consuebant, fideles S sanctos,non qui hac atque illae propter Euangelium discurrebat, tali ii negotioru examinatores esse luit. Vnde num i de illo scriptum est,u, aliquando talibus vacaverit, a quibus nos excusare non possumus,etiam si contemptibiles nos simus:quia & hos collocari voluit, si sapientes de fui sient, Dotius quam negotia Cliristianorum deferrentur ad forum.Quem tamen laborem non sine consolatione Domini suscipimus δ spe vitae aeternae vi fructu seramuscutolerati a. haec Augustinus. Sed quod nulla a paulo de Episcopo mentio habeatur,cum ut vidiinus ex ipsi ii mente in Ec- XXVIII. clesia Episcopi eiusmodi officilina exercerent: ea apud Ambrosu atque omnino vera affertur ratio 3: ideo fratrem iudice in eligendum esse dicit, quia adhuc rector in Ecclesia illorum non erat a Apud Ambros Ordinatus. Ceterum eiusmodi iudiciariana potestatem in Ecclesia Dei collatam Epistoris, non in i si tantum ex dicta ut vidimus)institutione Apostolica prouenis e. sed ab ipsi, Domino Iesi christo B duxisse principiti in de accepisse auctoritatem,certum est. Christi enim sacerdotium h re secun b Psal. io,. dum ordinem Melchisedec,qui simul Rex fuit atq; sacerdos, Dauid olim praecinuerat, de Paulus e tim est dilucidius interpretatus ut sicut ille dictus est Rex iustitiae, itemque Rex pacis,& ab Abraha Sese doti o. decimas accepit cui de benedixinita Christus,cuius est nonae a regno, tam hic in Ecclesia, omnia e Hebt.6. sibi subi ciens quam in caelo esset perpetuo regnaturus.Sane quidem Dauidi 4 pollicitus est olim Pi Laa, Deus,ex eius semine Regem perpetuo regnaturum.sed de longe antea hoc ipsum praeuiderat Iacob ς: non defuturum scilicet sceptrum de Irida,l: ducem de semcre eius,donec veniret cui re- . c. , positum esset nempe Christus, ut Omnes interpretantur. Sed quale regnum λ num tantummodo lucaeorum/quin&omnium Gentium,ut scriptum est ii Dabo tibi Centes hereditatem tuam.J An s rul,
fortasse nomine tenus3 immo ut regat eas in virga serrea: vicum opus suerit, tamquam vas saguli
confringat eas. JAut vero illi tantummodoὸ sed di posteris quod ipse liberaliter prositetur, scdi- i ADL, .cens g: Qui vicerit,&custodierit usque ad finem opera mea dabo illi potestatem super Centes, de reget eas in virga ferrea,& tamquam vas figuli cristinetentur, sicut di ego accepi a Patre meo. Jhaec Angelo nempe Episcopo Ecclesiae Thyatirae,nec illi i si sed de omnibus,qui de impietate vis C choriam obtinentes, intelligentes seciae Episcopos promissionem faciam Episcopo consequeren- l, Nil . vitur,eamdemque acciperent viream,de qua alibi dictum est ii Viroadirectionis,virga regni tui.JDuplex quippe est eius virgae usus,alter nimirum ad ulciscendum ut ait Apostolus i) omnem iin edientiam:quam idem minatur in hac ipsa epistola dicens x: Quid vultis3 in virga veniam pr ε ad vosλ alter vero ad docendum,ut cum subuit: An in charitate 3e spiritu mansuetudinis)J xxiv. De hi; S. Augustinus i hee in eamdem sententiam: in Christo habet Ecclesia hanc potes a- i λυα holiuia, rem scut dixit Apostolus ad Romanos m, cum illo nobis omnia donata suisse.'ic virgam surream Apoeci lyps. dixit Ioannes propter iustitiam N propter rigorem cum virga corrigantur boni, mali vero cosi in m Rom.s. nanturi sicq re eadem lupos arceat,& oues dirietat: ut merito dici pollit Virga tua de baculus tuus apsa me consolata sunt cum videlicet omnia ad aedificationem Ecclesiae conferant. Cu igitur chri . ibi, nus Rex atque sacerdos Womne iudicium a patre acceperit,plenis limam nimiru iudiciariana po ch iiivi i,dstestatem eamdem smul eum sacerdotio iungens,instituit secundum quod Petrus ait ') reetale in ta sibi Leelesia sacerdotium quippe qui omnem quam a Patre potessarem accepit trans sudit in suos: ,.riam sole. ipse se testatus est dicens p Sicut mist me Pater,& ego mitto vostatque addens: Accipite Spiritu D sanctum quorum remiseritis peccata remittuntureis;&quorum retinueritis,retenta sunt. Dans o i .Petii. eis quae Dei selius esse videntur nam nemo potest peccata dimittere,nis solus Deus o quae nomi- p iean 1.. nutii sunt nimirum homines lucicare,quomodo putandus eisdem non concessisse λAt nec quod di timidi Regniana meum non est de hoc mu uo Regem se es e negauit. Na& alias interrogatus q: Rex es tuλJno negauit sed dixit, Tu dicis quia Rex seni. Nee redarguit Nathanaelem eruditissimum , iri, is , virum sbiescente in x Tu es filius Dei tu es Rex Israel.JNec obiurgauit, immo& defendit turba s Ioan ia. clamantem,& direntem Hosanna,benedicitas qui venit in nomine Domini, Rex Israel.J Hanc igitur regiam dignitatem una cum sacerdotio ad posteros in Ecclesiam Dominum . ' . transmisisse, Epiphanius erudite his verbis testatur: Rex alienigena Herodes aduen it , de ἔφDon amplius successores Dauid diadeina imponebant, transapsa regia sede in Christo ad Ec..elesiam. Et a domo quidem carnasi Iuda & Israel, regia dignitas transsata esse firmiter autem sedet thronus in sancta Dei Ecclesa in aeternum, ex duplici origine dignitatem habens, regia, ac sacerdotali . Et regiam quidem a Domino nostro Ietii Christo, iuxta duos modos: &quia se est ex semine David Regis iecudum carnem:& quia est Rex maior a saeculo secundum deitatem. Soer xio. A Sacerdotalem vero, quia ipse est pontifex , 5e Pontificum prefectus.J de paulo inserius: S cerdos itaque est velut dixi) Dominus noster in Hernum secundum ordinem Melchisedec.
simulque Rex iuxta ordinem ex supernis, vi transferat sacerdotium simul cum lege. Ex ne vero Dauid, propter Mariam, sedens in throno in aeternunt, Z regni eius non erit sinis. rortebat enim ipsum nunc transferre ordine in tum sacerdotii, tum regni. Nain regnum ipsius non est de terra, veluti dixit in Euan elio ad Pontium Pilatum: Regnum meum non est de hoc mundo. Nam cum Christus omnia impleat per aenigmata , argumenta de ipso proposita ad aliquam usque mensuram peruenerunt . Non enun venit ut regni progressum acciperet, qui semper regnat largitus est autem sub se constitutis regnuna, ut ne diceretur a paruis ad maiora procedere. Manet enim thronus ipsus,& regni eius tron erit finis 5 sedet ni per thronum David, ita ut regnum David una cum pontis catu trastu serit, ac largitus sit seruis suis hoc es, poscibus Catholicae Ecclesiae.Jhaec Epiphanius. Sic itaque saccidotiti atque re num a Christo translatu est in Ecclesia ii Apostolos priin una ac deinde in eoru sic isores,ut olim pdixerat Dalaad , . ria Grati EccLIm. i. Ee fcc
437쪽
se eetnens:Pro patribus tuis nati sunt tibi filii:constitues eos principes sit per omnem terram. Jper filios tum Apostolos tum Episcopos intelligendos esse,iam Latini quam Graeci Interpretes exposueriint.Quod si regnum Christi ad hos transatum est, utique & cum eo iudicadi potestas;quadoquidem ut scriptum est . Honor Resis iudicium diligit. caiod facilius probatur ex eo ouod de regno Christi dixit Psal nulla illic lederunt sedes in iudici Gedes super domum David.Jverum non sie quidem regale est sacerdotium institutum a Christo, ac iudiciaria potestas sacerdotibus collata, ut politicum regnum voluerit esse sublatum. Nam N idem ipse Christus, quae sunt Caesaris Caesari d,& Paulus ς Principibus vectigal di tributum esse reddendum admonuit; Titumque s docuit, ut suadeat Christianis subditos esse Principibus di potestatibus' uod di Petrus g praecepit,cum dicit: Subditi estote omni humanae creaturae propter Deum:sue Regi, quasi praecellentiis iue ducibus,tamquam ab eo missis & paulo post: Deum timete, Regem honoriticate.' item & Ignatius h, qui vixit temporibus Apostolorum, ad Smyrnenses scribens, post Deum de lipticopum tertio loco Resem esse habendunt declarat, sic dacens: Honora Deum, ut omnium auctorem & Dominum: Epistorum,ut Principem sacerdotum, imaginem Dei serentem, Dei quidem propter principatum, Christi vero propter sacerdotiu. Honorare oportet de Rege: nec enim Rege quisquam praestantior, aut quisquam similis ei in rebus omnibus creatis . Nec Episcopo sic I motis. In
sacerdotium ν 'n i pressat. a Greg. Narian.
sacerdotes Regibus atque principibus,argumento quo utatur,pl: enim iure censebitur prena dignus,qui aduersus Regem insurgit, ut qua violet bonas legum constitutiones quanto putatis grauiori subiacebit supplicio,qui sne Episcopo ouid volet agere, coim cordiam rumpens,& decentem ordinem consi incens sacerdotium enim est omniuin bonorum,
quae sunt in hominibus, apex.Jac demum quo gradu in Ecclesia habendi sui snguli personarum ordines,mox subdit dicens: Omnia igitur vestra decenti ordine persciantur in Christo. Laicidiaconis subiiciantur,iliaconi presbyteris resbyteri Episcopo, Episcopus Chriso, ut ipse Patri.Jhucusque lenatius. Cum igitur Rex,quantumlibet Christianus,nonnis inter laicos adnumerandus sti sacras ministris minorem gerere ordinem,certum est. Novit hoc ipsum Chry sostomus 3, qui diaconos altaris ministros alloeutus haec ait Si dux igitur quispiam,si Consul ipse, si qui diaden a te ornatur, indigne adeaticohibe ac coerce aiorem tu illo habes potestatem.J Docuit hoc idem & Martinus exeplo, sed in presbyter facturus hoc ipsum si adsuillet diaconus sine presbytero: Nam a Maximo Imperatore mensa exceptus,ad megium sere conuiuii inquit Seuerus x) vi moris est, pateram Regi minister obtulit ille sancto admodum Episcopo potius dari iubet ,expoctans atque ambiens vi ab illius dextera poculum sumeret. Sed Martinus ubi bibit,pateram presbytero suo tradidit,nullum scilicet existimans digniorem qui post se biberet : nec integrum sibi sore, si aut Regem ipsum, aut eos qui a Rege erant proximi,presbytero praetulisset.Jhac Seuerus. sic itaque, clam quae a Deo sunt, ordinata sint; politicum principatum sacerdotali esse subiectum, nulla potest esse dubitatio nam sciat anima pinstat corpori, resque diuina humanis, sic ictu illi praecellere est necesse. Vnde Gregorius Nari renus i lixe pro conciore An me libere loquetem aquo animo seretisynam vos quoque potestati meae meisque subselliis lex Chrisi subiicit. 1 mperium enim nos ipsi quoque gerimus,addo etiam praestantius & persectius nisi vero aequum est spiritum earnis salcibus submittere,& caelestia terrenis cedere.'ea non dubito quin hanc dicendi libertatem in optimam partem accepturus sis,utpote sacri mei gregis ovis sacra,magnique pastoris alumna. Et Ambros uis V; Honor,inquit,& sublimitas Episcopalis nullis poterit compara- Dtionibus adaequari si Regum fulgori compares, di Principum diademati, longe erit inserius, quas plumbi metallum ad auri fulgorem compares: quippe cum videas Regum colla ac Princiapum Dibmitti senibus sacerdotiain, exosculatis eorum dextris, orationibus eorum se credunt communiri. J Cho somus o lidie item in eamdem sententianit Alii sunt termini regni, alii sacerdotiii sed noe tuo maius est: neque enim ex gemmis N auro assimari debet. Ille, quae sunt in terris, sortitus est sacerdotii ius a supere is descendit. Regi, quae hic, commissa sunt, mihi caelestiat Regi corpora commissa sun acerdoti animae. maior hic principatus:propterea Rex caput submittit manui sacerdotis. J aeriirsum: Expende modum potestatis virique traditae, di videbis sacerdotem multo sublimius Rege sedentem. Admirandus videtur thronus regius, sed rerum terrenarum adminis rationem sortitus est: Sacerdotis thronus in crilis collocatus, de caelestibus negotiis habet pronunciandi auctoritatem; cum sacerdotium a supernis descendat, eiusque vinculum animam contingat, atque ad caelos usque pervadat. J haec ille. Plura alia essent m hanc sententiam ex aliis Patribus adducenda, sed parcimus, breuitatis causa. a Ad haec namque ipsa respicit quod dicebat Arosolus O: Arma nostra non sunt carnalia, sed Deo potentiai nimirum longe illis praestantiora ad faetendam vindictam quod habet Psalmus p)in nationibus,di increpationes in popillis:ad alligandos Reges eorum in compedibus, di nobiles eorum in manicis serreis,ut faciant in eis iudicium constriptum .i Tales enim compedes inquit Augustanus Oconsolidat vobis Episcopi manus.Jsed tum quidem cum illi quoquo modo in Deuinsurgunt,tia recta uiuendi ratione,& Chrisiana disciplina desciscunt. Sic videmus Fabianum Papatra in Philippum imperatorem, Ambrosium in Theodosum, Symmacum in Anastasiam, S alios innumeros sacerdotes in alios principes vigore sacerdotali sortiter aque ac laudabiliter insurgentes , factas ab iis Deo iniurias vindicasse, atque seuere admodum ostensam discruplinam Lee fasticam vitos esse sed id tamen nonnisi necem tale quadam astrictos, omne reme dium prius experientes,quam gladium Apostoli auctoritatis exercerent: me moles nimirum a Domino x dictum esse.Reges Gentium dominantur eorum, vos autem non sc J. N a Petro rNon
438쪽
A Non dominantes in clero quod Graece habet vaerisv itarii sicut & apud Matthmim iure ver tit interpretes καπο --, quod est violenter dominari nec fastum praseserentes, ac siimrbe insultantes Ged humilibus consentientes,accum Apostolo' dicentes: Non possumus aliquid , , adii ersus veritatem,sed pro veritate. l& illud h: Nos seruos vestros per Iesum. l quippe qui his , L. .e omnia facrant,ut illorum saliati serviant. Sic igitur etsi non abstillit Christus politicum imperiir. , ut retra adeo optime institutam: subiecit tamen illud 'irilitatis Ecclesit domino. Nam sicut iure natura eodemque diuino statutu esse videtur,ut inferiora superioribus subiecta pareant. vi m gis perficiantur, & finem suum feliciter consequantur; ita etiam regnum politicum parere debere Ecclesiasticae prasecturae. vel ad hoc, saltem vi a Deo promissum caeleste regnum homines consequantur,certum exploratumq.cuique . ni insaniat esse debet.
At vero haec non tantum apud Christianos firma fixa l. diuinae Scripturae testimoniis, Patrum xv v t, . que omnium stabili consensione esse noscuntur,sed & apud barbaras gentes, ferosque populo : ---
qui quantumlibet Deum verum ignorassent, ac proinde nec eius cultum litem deceret,addiscerea potuissent, tamen ex quosvincialiquod diuinum numen quod innatum est omnibus ς )men- ccio est. te conceperunt perspecta notaque adeo lam ipsis fuerunt, ut perinde ac si omnes uno regerentur μ' inire virique omnes parerent legi,omnes aeque suis sacerdotibus obedirent, eorumque arbiai sic trio regerentur, tiam in his quae ad politicum spectarent imperium, proiit exempla quae subiicia vin φ 'ς mus pauca ex multis, facile declarabunt. Ecce tibi quod in primis de AEthiopibus Strabo scribit 2 di Antiquitas Meroe quae est metropolis ciuitas AEthiopiae regni summa potestas fuit penes sa- ςcerdotes tantaque auctoritas, ut nonnumquam mi illa nuncio mortem Regi imperarent, diei a- --s ιζ μ ' liii in sui licerent .l De sacerdotibns vero AEgyptijs haec .Elianus iudices autem apud AEgyptios e AEtiam viri ijdein quondam fueriint . qui & sacerdotes. In his princeps erat sententia maximus natu, & in hist l, i .e. 3 omnes itatuendi i is habcbat. JMagos sacerdotes in Perside olim regnasse remini est s:ceterum i mς φ Cm
postea quo honore sint habiti, haec Agathias g: Nunc vero Magos huius temporis Perse hono- iras.
xant, di quam maxime venerantur,ut quorum constro publica omnia di pt edictioniblis aditi ini-C strentur, seorsumq.quid quisque praemii pro re bene gesta promereatur.q uidve supplieii qui sagitium fecerit, praesidendo & cognoscendo decernat: nec sane Periis vel legitimum aliquid λα vel
aequum videbitur, quod MaUrum non sit sententia confirmatum. Jsed & quod attigimus Iuperius )apud Athenien sies in celeberrimo illo omnium ore laudato xxxv.
iii licio,H acia dicebatur A reopagus sacerdotes itidem iudices erandi summusque omnium sacer dos rogans sententiam singulorum. suffragia colligebatiid expressum habes ex ipso ni deerem,s uod reeitat Iosephus h Iustoricus. De sacerdotibus item Gallorum ut paulo ante iam vidimus qu i Druidae, dicebantur hac C sar L Magno hi sint apud eos honore uiam fere de omnibus eon ut pha Hutrouersiis publicis priuatisque constituunn& si quod eil admissum facinus,si caedes facta , si de ' Octariis,
hereditate, si de finibus controuersia est, iidem viscernunt, praemium poenasque contii .nti l ac de ben is lib. paulo post Hi certo anni tempore in finibus Camulum,quae regio totius Galliae habetur media, ε
consident in loco consecrato: nuc omnes undiquet,qui controuersias habent, conueniunt, eorum- Sacerdotumque iudiciis decretisque parent. J At in Romana Repubi omnium celeberrima, ac optimis legio potestas or abus ornati silina,quantum suerit praeceteris magistratibus ius Augurum Tullius , ante alios ele - ιμ- D r inter his verbis declarat: Maximum autem & prastantissimum in Republ. ius est Augurum. O h Cic Eru . 4 et est auctoritati coniunctii m. Neque vero hoc,quia sum ipse Augur,ita sentio: sed quia se existima renos necesse est. Quid enim maius est, si de iure quae rurius, qua. poste a suininis imperiis di summis potestatibus comitia tollere Z concalia vel instituta dimittere, vel habita rescindere3Quid grauius,quam rem susceptam dirimi, si unus Auguraliter dixeritZQuid magnificentius quam posse decernere,ut magistratu se abdicent Cosules Quid religiosius,quam cuni populo cum plebe agedi ius aut dare,aut non dareῖquid legem,si non iure rogata est, tollere i haec re alia multa ibi au-etor. Suntq.de his complara exempla apud Iauium, Dionysium, Dionein,et alios, que recensere
Sed quod ius naturae curustos populos docuit, ae ius gentium ratum habuit, apud Hebraeos XXXVI. lex diuinitus lata amplius persectiusq.mostrauit nimirum ut penes sacerdotes summa rerum en uu:d apud set & licet aliquando Reges habere coeperint, tame iidem Reges subiecti erant summo Pontifici, H.ώ-οι. qui suo arbitrio moderabatur magnum illud Concilium septuagintadvortim seniorum quod Sa-nedrin dicebatur, ius ut superius dictum est erat officium ac munus de lege, Rege, atque Pro E pheta iudicare:quaobrem Hermes maior moleste serens se.illi subiici, etsi tyrranniis effet, tamenon eo temeritatis peruenit.ut illud abrogare ac penitus antiquare praesumpserit, sed eos qui lite illius essent collegii, amouerit,et alios subro merit. Veru hsc superius. Si igitur quod Socrates dieit in Xenophonte knuod ab omni b.gentiba bseruatu est,id nonnisi a Deo sanciriim elle,dacen i x a ,hea ita dum eli prosecto etiam si nulla de his in diuinis Scripturis scripta lex appareret, tamen sacerdo- de lata di . tum iudiciaria potestas diuino iure concessa ex dictis iam satis probara atque t stata haberetur. - Attandem ut unde digressa est,eodem reuertatur Oratio: Exercuisse Episcopos,quam Aposto uὐψυ illus ad Corinthios scribens, in Ecclesia ordinauit iudiciariam potestatem , ut causas litigantium Christianorum audirent ac easdem definirent,complura sunt apud antiquos exempla; quorum aliqua ad rerum Ecclesiasticarum consuetudinem declarandam , hic referre, operaepretium ν ε ξρ V με duxi inus cetera in Annalibus suis quibusque recensenda locis reseruantes . De Magno illo Cregorio cognomento Thaumaturgo, Neocaesareae in Ponto Episcopo, qui claritit temporibus Decii, his negotiis coῖnoscendarum ea. i sartim,definiendarum l. liti uni fuisse implicitimi, Gre. sorius Ny tanus aut eius res gestas monumentis egregiis co signauit, stitis dilucide his verbis R. . lignificare videtur init enitn: Ne secularium quidem ac temporalium controuersari in aliud . . .. oti
ullum iudicium sibi magis ratum ac firmum, maiorisve auctoritatis esse probabant: sed omnis q τι--α
439쪽
ssio disceptatioque de omnis intricares dissicilisque negotiorum nexus illius consiliis Zc admoniationibu resoluebatur&diri inebatur. Vnde cum coiter uniuersis,tum lingulis illius bene ireio, tam aequitas rectaque iuris constitutio,quam pax erat. mox lite subdit delite inter germanos ob diuisionem paternorum bonorum oborta,eiusde inque arbitrio ex communi partium colantu do finiena deque miraculo approbata ab eo tunc lata sententia. Extat insuper eiusdem insignis epistola,qua in Graeci Canonicam vocant, in qua habetur inter alia,quod causam caeni tutius eorum qui bonis ab aliis fuerant spoliati, Euphrosyntun misit, ut cognosceret ex legibus Ecclesiasticis, quo uanam ei lent accu lationes recipiolilae,quom nave repudiandae. De S. Ambrosio testatur Augustiniis φ, adeo fuisse obrutum cognitione alienarum causaru, ut vix daretur ei respirandi facultas:atque adeo,ut toto tempOm,quo ipse Augustinus Mediol ni resedit,numquam nactus sit Ambrosium ab his liberum & otiolum ut quoia diutius exoptauerat,mentis suae tricas,quae animum in diuersa distraherent, prolixiori sermone apud illum exponeret. Duplici vero ex causa cotingebat Episcopos caulas populi cognoscere,ac iudicarer vel cum a disti dentibus inter se partibus arbitri est entelini: vel ut male a saecularibus iudicibus iudicata retractarent,atq ue rescinderent. Extant de utroque exempla in Ambrosio,qui de causa ex contensu partium sibi delata haec ait h: Cognoui autem secundum sacrae formam praeceptionis, qua me induit beati Apolloli ς auctoritas, de tuae doctrinae&vitae forma ac dilciplina. Nam cum ipse aeguerein quod adhuc inter vos maneret veternosum iurgium cognoscendi inihi necestitatem partes tui potuerunt.JPorro nece si itatem dicit,quod ut paulo inferius repetit Pauli Apostoli lire pretcipietis madato teneretur adstri ius. Sic igitur libet rum fuiste Christiani cum vellent, ex composito,quas inter se haberent conci ouersias, Episcopo definiendas sponte minittere apparet. Rursum vero magistratuum praua iudicia,immo & quae Imperatorum iniusto ellent dirutata rei crin. pto, se irrit alle teliatur sed haec iri Vita ipsius a nobis edita fusins dicta sunt,dc suo loco narro turi sumus luserius. De S. Augustinorursus praeter illa quae ex eius commentario de opere monachorum recitauimus supra, haec idem ipse habet in expositione Psalmorum . Maligni homines et flagitant, aut certe infirmos premunt, ut caulas sitas ad nos defferre copellant.Quibus dicere no audemus: Die homo, quis me constituit iudicem,aut diuisorem inter vos Cotistituit en: in talibus causis Ecclesiallicos Apostolus cognitores. l& paulo post: let: turno sciant obedientes Fideles, qui pro suis se cularibus causis non raro nos quaerunt,& iudiciis nostris facillime acquiescunt, nec nos conteruelitigando, sed obtemperando potius consolanm r. Idemque scribens ad Proculianum i de initate N concordia Ecclesiae procuranda, haec subditi Et homines quidem causas suas saeculares apud nos linire cupientes luando eis necessarii fiaerimus, sic nos Sanctos di Dci seruos appellant, ut negotia terrae suae peragandi aliquando agamus & nos negotia salutis nostrae,de salutis ipsorum, non de auro,non de argetam non de pecoribus, o quibus rebus quotidie submisib capite salutatiui:
sed ut diliensiones hominum terminemus. J conqueritur de ijsdem saepius. Sunt de his aliorum sanctorum querelae, potissimum Synest: qui ex philos ho Gentili factust
Christianus, ac deinde, licet inuitus, creatus Episcopus Ptolemaidis Cyrenensis Pentapolitanae prouinciae in AEgypto,cum iudicandarum saecularium causarum pressus estet onere, se abdicare curauit,si licuisset; prout cum multis alijs,tum praesertim litteris contra Andronicum scriptis g , quibus missionem petit declarat his verbis: Priscum saeculum eosdem tulit sacerdotes & iudices nam de AEgyptij & Hebraeorum gens multo tempore sacerdote& Reges habuerunt. Deindc ut mihi videtur cum diuinum opus humano modo perageretur, seiunxit Deus vitae claditiones,de alias sacerdos,alius dux effectus est: alios enim ad materiam direxi lios sibi ipsi collocauit. ordinatatu quidem est,ut illi quidem in rerum nepotiis, nos autem in precibus versare inur: quod vero b num est ab ambobus exigit Deus. Quid igitur reducis Zquid separatum a Deo coniungere conaris,qui neque ut Subcrinem: is, sed salia ut gubernemus expetis quare quid initerius fieri potest ρ Opus est tibi Praesecto ito ad procuratorem legum Reipubl. Opus habes aliqua re Deoito ad sacerdotem ciuitatis. lde inserius: O opus est ei qui cum philosophia sacerdotio iungitur. Non condenino Episcopos qui in rerum negotiis versantur, sed ni is miror eos qui virumque possint: mea facultas non est duobus dona inis seruire. Si vero si ni aliqui , qdi nequeaeonaescensu laeduntur, poterunt sane di sacerdotio sungi, de ciuitatum Praefecti esse. R dius enim solis si cum stercore versabitur, purus manet,non inquinatur: ego vero cum idem hoc fecero, sontibus de mari opus habeo. t haec de alia multa id genus in conuentu Episcoporum est locutus Synesius, cummissionem peteret; quam, reclamantibus omnabus, assequi non potuit. At vero licet saecularia iudicia,quantram posset, declinare curam; cum tamen necessitas imperauit, non tantum illa suscepit,sed de ipsos provinciarum Praesdes in administratione se inique gerentes iudicanit,atque damnauit. Nam tum in Andronicum Pentapolitanae Perse cum prouinciae,quod nouis ac fruis tormentis reos cruciaret, quodque edictum pro foribus ecclesiae astixisset, de sacerdotibus grauia comminatus esset,atque alia enormia perpetrasset; tum etiam in Tonantem ibidem magistratum gerentem,excommunicationis sententiam tulit, his ipsis verbis conceptam hi Postquam non amplius admonendus est ho ino, sed velut insanabile membrum a nobis resecandus; ut ne societate, etiam quod sanum est imul corrumpatur: nam inquinamentum ficile distribuitur; de qui tangit scelesti ina, particeps fit reatus illius: oportet autem monte de corpore puros Deo esset Propter haec Ptolemaidis Ecclesia ad omnes ubique terrarum sorores cras haec demandat. Andronico de suis,de Tonanti & suis,nullum templum Dei aperiatur: omnis sacer coetus,omne sacrum templum conclusiim sit. Non est diabolo portio in Paradiso. Qui
etiam si elandestine ingressius fueri xpellatur.Admoneo igitur di priuatumquemque de Princi
440쪽
A pem,ut ne Lib eodem tecto eum ipso habitet, neque eamdem mensam participeta saeerdotes autepraeci p.re,qui neque viventes ipsos alloquantur, neque mortuos simul deducat. Si vero quis, velut paruae ciuitatis Ecclesiain reprobarit.& excommunicatos ab ipsa susceperit,uelut necesse non sit pauperi non obediretis sciat se scindere Ecclesiam,quam unam Christus esse vult. Talis auteni,siue leuita, siue presbyter est, siue Episcopus, a nobis in Andronici Brte locabitur, & neqre pomrigemus ipsi dexteram , neque vin quainde eadem mensa cum ipὶ cibum capiemus : multumi enim aberit, ut in arcano mysterio communionem habituri simus cum his qui cum Andmnicodi Tonante sortem habere voluerunt. J hucusque verba sententiae Synesii in dictos ni agistratus prolatae, tempore Theodosii senioris imperatoris , cum Alexandrinae Ecclesiae praeesset Theophilus. agemus de iisdem rebus gestis a Synesio uberius suo tempore: haec aute modo satis ad P. positam causam. Si igitur exiguae ciuitatis Episeopus haec in prouinciarum Praesides:quid putandum secisse ceteros,qui maioribus praeessent Ecclesiis, ut Metropolitanos,vel Patriarchas,ac denique ipstim Episcoporum Episcopum, Romanum Potificem3 Sed hactenus de Cluisti sacerdotum potestate iudiciaria de qua locupletius multis in locis quandoquidem frequens se occasio offert
M ageinus in posterii m. lam vero ad enarranda redeantus,quae a Paulo in institutione CorinthioruEcclesiae,ceteris etiam totius Christiani orbis Ecclesiiis profutura, salubriter ordinata, & auctoritate Apostolica sunt disposita. Inter alia multa,quae Corinthiorum Ecclesia ad Paulum Apostolum scripserat,consuluit etia XLII. inquiunt Athanasus atque Theodoretus num recta esset illorum sententia, qui praetextu Athanas is
continentiae uxorem vel dimittere vellent,vel cum ea pure casteque agereZAd haec res podens Pau 'Iu . si e seribit V: De quibus autem scripsistis mihi: Bonum est homini millierem non tagere.Jhac , ii, bd i iisent in illi praetexebant suae ipsorum sententiae rationem .sed sic respondit Paulus: Propter fornica- 1 .id Coiimh. e.
tionem autem unusquisqtie suam Uxore ni habeat,boces , et ineat.&unaquaeque sui ina virum ha- λbeat. Uxori vir debitum reddat: similiter aut ein&vxor viro. Mulier sui corporis potestatem non ' habet, sed vir.Similiter autem & vir sui corporis potestatem nou habet,sed mulier. Nolite fraudare inuicein,nisi sorte er cosensu ad tempus, ut vacetis orationi,& iterum reuerti inini in idipsum, i r se ne tentet vos satanas propter incontinentiam vestram .lFuisse eni in Corinthios natura salacissimos, cum omnes testentur; illud etiam monstrat quod XLIII. Strabo i scribit his verbis: Fanum Veneris Corinthi ita fuit locuples, ut plures quam ille habue- d Strabo lib. . xit sacrorum famulas meretrices,quas deae viri muliere sique dedicarunt. Ob haec igitur, de magna cui nihq ubi hominum in altitudo in ea urbe, de diuitiae fuerunt: naucleri enim sua iacile prodigebat unde aua- inosi. sio lacas: Non est Corinthum adire cuiuis integrum. Jhaec Strabo. Sed & Dio Chrysostomus, et ijs vitiebat temporibus, in sua Corinthiaca ait Corinthum prae ceteris Graeciae ciuitatibus suisse Veneream. Quam tinpudicissime vero Venus a Gentilibus coleretur,& quae eidem vota turpissima nuncupari ab iis,q si eius implorarent auxilii iiii consueuissent:quoniam adeo turpia & inli n.' a sunt indigna putamus quae stylo Claristiano scribantur.& Christianis auribus inserantur libentius itaque temperauimus, relinquentes haec Ethnici fac inter alios ut taceam metas Herodoto ς atque lustino i Graecis historicis,qui talia enarrarunt. Satis modo illud de Coruit litoria e Herodoti Iaturpitudine dicere quod ad significandam ipsorum soluti stimatia in obscoenitates intemperantia Clio iit f
Suidas g scribit his verbis: Cotys daemon apud Corinthios colitur, praeses este minatorum & in sis pudicorum siue illi ob turpe quaestum siue ob isdam libidine, aliave de causa pudicitiam prosti Κ.4
ruant: citiusmodi sunt Clisthenes & Timarchi l haec Suidas. Nos vero hac omnia eo consilio vin D luimus attigisse quo facilius Pauli Corinthiis incontinentiam exprobrantis, & eadem saepius admonentis, consilii ratio comperta atque explorata orianibus habeatur:ac insuper insumpti ab eo labores immensi in ei obsepnitatum cloaca exhatirienda,apertius cognoscantur. Cum vero Apostolus Corinthios monuit,ut abstinentes ex consensu, n id ipsum reuerterenti XLIIII. ne crederetur haec velut lex quaedam omnibus esse praescripta: mox subdit: Hoc autem dico secundum indulgentiam,non secundum imperium .i haec enim illis in lalgere dicit, quorum continetia coinentia adhuc esset infirma atque se ecta. Ceterum consueuisse saepe Christ ianos coniuges ex mutuo co eon galis. sensu perpetuam castitatem seruare, Tertullianus sic doceti': Quot sunt qui consensu pari inter se b Teri ut liba. matrimonii debitum tollunt Volutariis spadonibus procli piditate caelesti, sali: o matrimonio,ab- stinentia toleraturiquantonia is ademptest haec Tert,llianus ad uxorem. Idemque alibi vo- catenisnodi mutuam de castitate seruanda consensionρm, honestam in occulto matrimonii , B: A, t. dissimilationem. Aerursum de iisdem coniti sibus: Qui, inquit, ex consensu contuine- ciet. I iam comm me niam recusauerunt. J Apud Cyprianum haec amplius l: Adhuc habeo quid i in si tu iam irari; e un videam de Christianis plerosque maritos pariter de uxores continentiam destinan- 'E res,domicilia singularia magis eligere, ut consensu communium votorum sine irritatione praesentiae, deco cordante secessu valeant obtineret de paulo post: Grande miraculum, ut virguenum charitas virgines faciat veluti coniuges credi, di coniugum charitas coniuges faciat virgines aestimari. Ecce vera dilectio,quae in coniugalitate diuidit, ut in castitate coiiangat. Ecce sancta dilectio,q.iae contii 3.ilibus ad communem laudem inducit absentiam. Hi pro certo sese inseparabiliter diligunt qui ut triumphos sibi inserant a se ipsis discedunt;quibus nec crimen,nec natura, nec Dominus,nec Apostolus potestatem unius interdixit aut tulit, sed pro tuendis paribus votis, semota unanimitate, absentari charitas persuasit.Jhaee ibi auctor. n Augepici
Porro si in seruandae continentiae proposito, alterius coniugum desitassensus ab altero id mi- t
nus licite fieri, praeterea quae ab Apostolo sunt intimata Auguit in iis mad Ecdie iam scribens piu 2 a. i. . ' 'ribus docet,necnon Fulgentius ',qui eodem argumento aliam, scripsit epistolam. Si igitur in ser consensutianda in matrimonio continetia utriusq; coniugis accedat assensus, cu verum matrimomu non mutuo ιδι in εearnalis copula, sed aioru consensus DG t nihil Phibet,an cast itas ab utroq; laudabiliter excola ita.