장음표시 사용
491쪽
o CHRISTI PETRI NERONI s IM p. 3do , 8. I . et
ximus, interpretationem recipere,certum est.
At liaec omnia maioribus tirmiter sancita atque firmata. Episcopi illi qui seorsum post absolii 'tam Sextam Synodum Lusurpato tamen eiusdem Synodi noniane, priuato conuenticulo conuenere,labefactarunt,ac penitus in uertcriint: statuentes, non tam contra Ecclesiae Romandi consuetudinem atque decreta, tua in totius simul Catholicae E ess ab Apostolorum temporibus praescriptum usum de legibus Ecclesiassicis stabilitum, ut coniugati ad sacros alleci i Ordines, retinerent. quas habebant uxores; ltubus,certis tantum diebus exceptis,ad libitum admiscerentur. Aduci scentes insuper ijdem ad iuunt i sorum conticinandum conatum aperta mendacia;quasi in Cincilio,quod citam, Carthagineia sistatutum fuerit ut clerici ab uxoribus abstinerent tempore vicis suae: q uam insigniter metiantur,ipsa de hac re saepius ab Africanis Episcopis sancita decreta testatur. Nam non tantum,quem saperius citauimus, non secundus Concilii secundi Carthaginens s , ut sacris ordinibus mancipati, se abstineant ab uxoribus, cauit: sed & tertius canon quintae Sν nodi Carthaginensis hoc ipsit in vehementer iniri laxit absque aliqua teporis distinctionemre ali ter habet antiqua Dionvsij nuper citata Collectio longe ante Sextet Synodi tempora edita: ut ex in his apertii linia illorum appareat impostura,quam ut sonesto titulo eadem illa seditios uti sa- cito validaret,ad conuellanda statuta Patrum, aucupari conata est ex Sextae Synodi nomine auctoritatem mani Graecoruin trecentorum quinquaginta Orthodoxorum Episcoporum, qui ad Septimam Synodum V circumenicam conuenere,testimonio constat,in Sexta Synodo nullum editum e illa canonem. Sed de his uberius suo loco:non enim diutius immorandii,cum in his quae sae. pe 4 pinu inserius dicturi sumus de clericoria cistinctia, de qlia agimus, multa suppetat argum a. Quod vero spectat ad Occidentalis Ecclesiae usian , x antiquam sacris legibus firmatam consuetii di nena, ut coniugati in sacros ordines cooptati,ab uxorum contubernio & coniugali coniunctione cestarent: etsi abunde,quae superius ex sancto Hieronymo & aliis sunt dicta ad id probandum sufficere possint; adiiciam tamen aliqua,quae tum a sacris Conciliis, tum etiam a Romanae Ecclesiae l)ontilicibus reperiuntur esse statuta. At in primis naena inisse oportet quod superius dictum est testimonio sanctorum Patrum,qui ad secundam Synodum Carthaginensem conuenere, id non recens in Ecclesia institutum, sed ex traditione Apostolica antiquitus semper elle se iratum. Quod igitur in sanctis patrum conuentibus de hac re habentur promulgata decreta: illis quidem non noui quippia in fuit inductum, sed quod semper antiquitas obseruasset, sed tante vel Unegligentia praeternustisset,aut temeritas violasse ut abii sus aliqua ex parte corruptis et ut in re maximi ponderis,ad iterum atque iterunt nouos de re veteri edendos canones permoti sunt. In Concilio Eliberino'. quod urgente adhuc vitiina persecutione apparet celebratum fuit te,de coiugatis in sacrum officium cooptatis haec reperiuntur esse statuta: Placuit in totu prohibere Episcopis, presbyteris,diaconis,& subdiaconis positis in ministerio, abstinere se a coniugibus suis, de non generare filios:quod qui cuinque fecerit, honore clericatus exterminetur.J Arelatensi d etiaSynodo paulo post, Silueliri Romani Pontilicis tempore celebrata, haec renouataliis verbis habetur Assurni aliquem ad sacerdotium in vinculo coniugii constatutum, nisi fuerit promitia conue so, non oportet.Jhaec ipsa Siricius ' haec itidem innocentius Papa i suis epitiolis decretalibus statuerunt,qtias citat Synodus Agathensis r. Id ipsum Synodus Turonensis ii, cuius Ecclesiae Gregorius Episcopus non ut de re statuta recens seu ql a seruaretiir antiquitus,tisc est de Vebico Episcopo Aruernesi:Hie fuit ex senatoribus comiersus,vxorci abens. quae iuxta consuetudinem Ecclesiasticam, remota a consortio sacerdotis, religiose vivebat . J idemque alibi refert, Maclianum Regis Britannorum fratrem factum Episcopum, potiturum post mortem se tris regno,cum uxorem quam dimiserat recepisset, iste ab Episcopis excommunicatu . In secunda enim Synodo Turonensi i statu tuin istud etiani reperitur: Si inuentus fuerit presbyter cum sua praesbytera , aut Laconus cum diacon illa , aut subdiaconus cum sua subd aconissa; annum integrum excommunicatus habeatur , & depositus ab omni onicio clericali:, inter 'laicos se obiecrare cognoscat . Presbytera vero mulier , diacon illa , vel subdaaconissa, sic dictae a munere mariti, erant ipsortim coniuges, quas reliquerant: verum earum non dico carnali accit, sed vel leui concupiscentia astici culpi non mediocri dabatur, ut habetur declaratu exepto Ursini presbyteri, quod sanctus Gregorius sicribit his verbis, Hic ex tempore Ordinationis suae, presbyteram suam ut rorem diligens, sed quasi hostem cauens, ad se propius accedere numquam sinebaneam l. sibi appmpinquare nulla occasione permittens ab ea sibi communionem funditus familiaritatis absciderat.J& paulo post: Hic venerabiliς vir , cu loga vitae implesset aetatem, anno quadragesimo ordinationis suae, ii ardescente grauiter febre correptus,ad extrema deductus est. Sed cum eum presbytera sua conspiceret Blutis iam membris in morte disientum, quod adhuc ei vitale spiramen inelset naribus eius apposita curauit aure dignoscere. Quod ille issentiens,cui tenuissimus inerat flatus, quantulo nisii valuit ut loqui potuisset,l servescente spiritu collegit vocem atque erupit dicens: Discede a me in .ilier adhue igniculus vividipaleam tolle.1 hoc igitur exei loquisque perpendat,qualito studio coniugati ad ordines semel assumpti, comiugima cauerent consuetudinem. Ad haec insuper alia complura essent addenda meam sententia sacrorum Conciliomina decreta, Patrum testimonia,ae Sanctorum denique exemplar at quonii de his imilies agendi in Annalibus opportunior occasio aderit, putauimus haec in praesentarium lusiicere satis ad insimiandam ex institum antiquam Ecelesiasticam consuetudinem de illis, qui unius uxoris coniugio obligati,ad sacros ordines essent assunt pti. Haec quantumlibet omni ex parte firmissima sin tamen quoia iam Apostoli verba non de his qui coniugati ii incessent, sed de illis potius qui unicam tantum habui flent uxorem, nec bigamiellent ad sacerdotale munus cooptandis,communi consensione Patres omnes serme sunt interpretatuquae ae ea re fuerit antiqua Catholicae Eccletia conluctudo, ex institum nobis agendum
492쪽
incumbit. Equidem si expendamus rectum Pauli verborum sensum' non aliud,si de non assirmen do ad iacerdotium bigaino, visi is est statuisse. Nam cur,quaesio ordinandum praecipit unius udi ris v: ruini Non certe ut excludi voluerit quod superius satis perspicue est deni stratum qui caelibes ei sent. Si vero ut reiiceret eos qui non unius,sed plurium haberentur uxorurn viri: equidem mistus eiu scemodi ut etiam dictum est reperiri poterat in Ecclesia: nam ut quis plures simul haberet uxores,prohibcbatur Christianis Iegibus:quandoquidem siue Iudams, siue Gentilis, quantumlibet antequam Clita iliana religione initiaretur,plures coniuges habui siet; prirna retenta, ceteris nuncium remittere cogebatur,ti in Ecclesiam voluisset admitti. Si igitur nullus penitum ui inter Christanos profiteretur,duarum uxorum maritus poterat inueniri:cum dicit Paulus ordinados esse unius uxoris viros,de illis intellexiste necesse est affirmare,qui unam tantum, Se non plures olim habuissent uxores. Quanam autem ratione birami ab Apostolo prohiberentur ne ad Episcopatum promoueren XXVIII. tum res est studiosius exploranda de eius causa altius repetenda. Diximus saepe superius, Apost los ea quae ad institutionem ac bonorum moru disciplinam spectare vidissent, eadem maiori au-- cia Deliore ex Synagoga in Ecclesiam transferre conatos esse; scque eadem non tantum ut ait - Tertullianus rei eruata manerent, verum ac ampliata ; ut scilicet redundare possent mores a u.dem
Christiane religionis super Scribarum de Pharisaeorum institia iiDAt si iustitia, inquit, utique de nu ς 7 pudicitia. Cum igitur quod idem ait h) prohiberet lex diuina sacerdotes denuo tu bere, vetaret ' ΠΠque suumaum P tifice ς ducere in uxorem viduam,vel ab aliis repudiatam vel meretricem, sed tantummodo virginem permitteret:instituturus Apostolus in Ecclesia sacerdotes cum constaret 1 uti. ea ratione quam diximus,non facile reperiri virgines Clarillianos aetate ad sacerdotii munus su- ' L . 2:i'. stipiendum idoneos,ex viduis eos assiimi debere praecepit,qui unius tantum fuissent uxoris viri. Nec passis est,eos qui assumendi essent in Melesiam sacerdotes, esse bigamos, in sciret in te a-Ii saeerdotio fuisse monogamos. Itaque merito Paulus,eum qui fuisset unius uxoris vir, in Er i copum esse cooptandum,Timotheum pruno ac denique Titum admonuit. xxix.
Atqiidni haee praestaret Ecclesia Christi. cum de Gentiles in falsia religione pene eadem cc sue- a viij ia
uerint obseruare)de quibus Hieronymus : Flamen, inquit,unius uxoris ad sacerdotium admitti lueti. .ist. D. eurinaminica Ooque unius mariti eligitur uxor: ad tauri AEgyptii sacra semel mariciis assumi- htiem feraces, tu thre ipse,eadeque prorsus Tertullianus ante ipsum. Sane quidem non tantum Episcopum exeludia antC I bd de vi uam in ecclasi adiministerium sic eligendam este, idem Paulus ad Timotheum scripsi, sdicens: Vidua eligaturiton minus sexaginta annorum,quae fuerit mitis viri uxor. J At quomodo, e rei tui demopa sirius esseta ilia mi in sacerdotium qui ditas vel plures successive habitisset uxores. sviduae li- in .sendam quod nullius est sacramenti nonnisi eam quae fuisset unius uiri uxor, admitti uolti it 3 Id apluini atum esse antiquitus in Melelia, pli tribus docet milliairus quaec probro adstri , res idkio bit, lilia aliqui bi a mi reperirentur praesidere. Haec autem tam in Occidentalet quam etiam in o Ibr. i. de de --ment ili Ecclesia obseruata, innocentius Papa h ex traditione Apostolicas bi ii ii dica quae quide nora. io . it. 4 a. mordicus tenui ite Apostolicae sedis Antistites in exemplum est S. Leo Hii i,quantumlibet EccIe- hsia Matritaniae ob Vuandalicani cladem sacris ministris uehemeter egeret,eaque de causa cim' rctore t victor Vticensis ad Romanum Potificem legatos misisset hilominus nullatenus Pas i L isthiae insus est ut ibi bigami ordinati in sacro ossicio ministrarenta cicin fine. Prmier Rdostolicas uero seruatas in Ecclesia traditiones, Ambrosiusi de eadem instinitione XXX. D quam debere est e,q ui secunda coniugia sortitus st. Quomodo enim potest consolari uiduam,hO- , . notare cohortari ad custodiendam viduitatem, seruandam marito iidem,quam ipse primi colu- .eu Rota pio non seruauerit JAc certe multo minus idoneus est,ut uirginitatem eminentissimilis in Ecclesia statum quempiam colere persuadeat,qui non unius tantum,sed duarum coniugum sit fruitus Ariam etiam voluptate.Sed adhue eiusde in Apostolicae institutionis aliis ab aliis quoque afferuntur rationes , Eetamos ore Atliret exciderit, sicut de alii nonnulli canon ille Nicini Concilii Maidnitam nid in Ecclesia Ca ηa,e ναώ thoi tea seruandum esse Patres statuissent quandoquidem 5e Ariani id ipsum praestarent, ut nullo sent. pacto bigamum quempiam ordinarentiquod satis apertu Epiphanius' demonstrat, dum agens mEpiph h .ια aduersis Ebrinios de Iosepho Comite narratUrod cum Ariani eum rapere uellent ut ordinarent. se bigamum esse testatus,periculum imminens euitauit.At de his, quod ad institutum perti
Quod uero ad istorum temporum, Se rerum de quibus agitur, statum spectati constat quadem Ao tam ex dicta, quam hoe anno Paulus ad Titum dedit, epistola , quam ex posteriori ad Corinthios scripta, multos in his Greciae regionibus hoc impore solitos circumuas ipse udoapostolos de his enim haec scribit ad Titum ':Sunt multi inobedientes uaniloqua, et educto- a Ttit E res naxime qui de circumcisione sunt:quos oportet redargui,qui uniuersas domos subvertunt, mundocentes quae non oportet, epis lueri gratia,&cq hos enim fabulas quasdam disseminasse genea scribriti Luca
Ioraias te qitritiones nannullas remulgasse traditiquas ut uitet,aliosque ea cauenda admci eat , ouasio data. ingeri t. Horum uero causa,quod multa mentiti es lent de Christo, Lucas seribendi Euangelium urrimu illa occasionaem existimatur. Sane quidem,quod non probaret qt g ab aliis impia essent, '
493쪽
. Hiet in praesa. in commem . so
xx XIV. ad hos redarguedos uti potuissent Matthei uel Marci Euagellis ia ante haec tepora editis: quippe Aqui diuersa lingua scripsissent: nam Matthaeus Hebraice & Hebraeis, Marcus vero Latine atque Latinis ut pluitibus superius dictum est suum Euangelium tradiderunt. Conueniunt temporibusti Iisa. nam cum testetur sanctus H ieronymus , Lucam in Achviae & Boeotiae partibus Euangelium conscripsisse: has regiones his temporibus peraetrauit Paulus,cui Lucas fideliter inhaerebae ut ea quae diximus & proxime dicturi sumus, manifeste declarant. Ex his vero Euthymius b, de si qui alii cum ipso senseriant,naendacii arguutur, qui dixerunt, scriptum a Luca Euangelium anno decimoquinto postquam Dominus ascendit in caelum i nam nec eo tempore , nec post multos annos Lucam in Achaiam cum Paulo venisse, ex his quae superius dicta sunt , exploratissimum est. paulo autem hortante, ipsum scripsisse deq. Euangelio Lucae illum intellexisse,cum in secudum Euangelium meum J tradit sanctus Hieronymus si aede eodein intellexisse,cum ait Misimus cum illo fratrem,cuius laus est in Evangelio per omnes Ecclesias. J Verum haec de aliis diuersis, puta Barnaba, vel Sila,dicta esse,alios existima se superius,cum alias de Luca egimus,liabuimus mentionem. sane quidem Tertullianus. .ante Hieronymum , Euangelium Lucae illud usuisse,quod suum Paulus dicitiasfirmat. Dorotheus ς sed nescio unde acceperit)iussu Petri a Luca scriptum esse Euangelium tradit. isnam vero ille Theophilus fuerit, ad quem Lucas suum scribit Euangeliunt eminem hactenus inuenimus definisse putante bus nonnullis non esse nonae proprium alicuius viri,sed cognomen Christiani cuiuspiam,qui Theophilus sit cognomento diacius, scut & Ignatius est cognominatus Theophorus. Verum enim vero s ex apocryphis veritatem aliquando expiscari conceditur; reperimus in libris Recognitionum Clementis suisse Theophilum nobilem ciuem Antiochenum: qui a Petro ad fidem Christianam capessendam adductus domum quoque suam visi Christianorum mancipatam, in ecclesiam mutauit in qua petrus conuentus agen Rcathedram posuit. Ad hunc igitur a Luca scriptum fuisse Euangelium, ea saltem ratio perhiadet,quod de ip1 Lueat, ut ille patria Antiochenus, ad Antiochenum conciue. gentilem suum,de Dei Ecclesia optime meritu m illud iureco scripserit. Repertimis insuper apud eumdem Clementem g in libris Constitutionum quemdam Theophilum,quem auctor dicit stis sectum esse Zaeli in Episcopatu Eccsesae Caesariesis in Palaestina ian autem idem sit cum Theophilo Antiocheno non possimus certum quid a mare. CSed 3e illud de eodern Theophilo non praeterminimus dicere illustrent sane virum fuisse, ad Iquem non tantum Euangelium. sed N Acta Apostolorum idem Lucas inscripserituram illum honestissimo ex omat titulo dicens in praesitione Euangelii Optime Theophile. J eo quippe titulo paulum Apostes um nominasse constat tum Felicem, tum Festum Iudaeae Praesides,ut cum ait roptime Felix Optime Festeidum coram ipsis constitutus causam eredi sic & tribunus inititu Claudius suas litteras ad eumdem Felicem Praesidem datas. quae apnit Acta habentur, eiusmodi titulo consignauit, dicens ii Claudius Lysias optimo Prssdi felici. 'ut plane liquido appareat, situm euismodi titulum Sm partiri nobilistinis viris,sitisses .amplissimi dignitatis indicem, deue magistratibus illis sin
lutatione atque mendacio 1 optimos appellando. Quamobreaccidisse existimamus,ut scut illis temporibus ille vigebat loquenda Mus, ut quique candidati hoc titulo salutarentur. Boni virilita magistratum talia adeptiuidem Optimi dicerentur, unde de. Optimates. De candidatis es illud Senecae x ad Lucilium,dum ait Sic illum amicu vocasi ; quo omodo omnes candidatos, Bonos viros dici inus quomodo obuios . si nomen non succurrit, Domin . t nos salutamus. 'quantae enim excellentiae titulus esset, ut quis optimus salutaretur, Traianus Imperator plane aeclarauit exemplo nam ut de eo scribit Uicii )cum amplissimis gloriae titulis appellaretur: nihil tamen eum,inquitanagis quam cognomen optimi iuuat. Sed iam ad Lucam iterum reuertamur. Inter typica ae symbolica illa quatuor Euangelistarum insignia quae primum Erechieli, inde vero Ioanni Euandelissae suerunt diuinitus de non ira icies bovis ob ministeriti sacerdotis,a quo Lucas
ta,& a Patribus diuino plane spiritu declarata faciEuangelist auspicatur,ab Oib. ipsi tribuitur: cu alio alioqui si licet sacris profana colungere antiqua
id dixerit Orisenes, no inuenimus: nisi quod in Euangelii Iam replicat,qtoniam quae scripturus est, non rumore cognouerit, sed ab initio ipse suerit consecutus. lsed de horum verborum sensu dicemus postea. rotheus quoque in Synopsi recenset Lucam inter septuagintaduos discipulos Domini. sed haud costans est fides eius quem costat adnumerasse inter eos complures discipulos Pauli Demum quicumque loquentem Lucam de duobus discipulis obeuntibus Emmauntem. interprctati sunt alterum ex eis cuius nomen no exprimitur quod id modestiae causa ipse tacuisse putetur suis e Lucana, ijde in omnes aeque confirmant ipsum suisse ex numero septuagintaduoriun discipulorum. Certe quidem si illum Cleophae comitem in via Lucam fuisse perilauo monstrari posset omnis prorsus de ea re controuersa soluta esset r sea quia tantum leuissima,qui haec agunt, mecti ira agunt, res est dilisentius exquirenda. Quid antiquitas senserit,qiii sinam suerit discipulus ille Cleri hae coines, Origenes ' contra Celsum ages ut in re consessa monstrat sic dicens:Et in Euagelio Lucae,ad inuicem Simone & Cleopha de otiinibus quae sibi acciderant colloquentibus, superueniens Ieses ambulabat cum eis. hic origenes
494쪽
. qui ceteris antiquior id ex traditione pro constanti posuisse videtur. Quamobrem qii id de Luca sentiendum, a nullo securius, sicut neque certius neque veri ri, XXXV. quam ab ipso Luca petendum est. Cum enim ipse in sua ad Euangelium praefatione aperte pro- tueatur, se ea quae scripturus esset accepisse ab iis qui viderant,&ministri sermonis fuerant; plane declarat, se ea non vidisse vel coram audisse, sed ab aliis,qui cum Domino versati essent accepisse. Sed reddamus ipsius verba:Quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem quae in nobis completae sunt rerum: scut tradiderunt nobis qui ab initio ipsi viderunt,& ministri fiteriit sermonis. JEx traditione igitur quam acceeerat,ea se scribere cu manifeste testetumcerte se aliuquam ex septuagintaduobus discipulis,qui cum Domino versati sunt, aliquem fuisse, manifeste significare videtur, Ioannes enim Euangelista quod cuncta vidisset, alijs usus est verbis sic dices: Quod fuit ab initio,quod audiuimus,quod vidimus oculis nostris,quod perspeximus, di manus nostrae contrectauerunt de verbo vitae de vita manifestata est & vidimus, oc testamur, de annunciamus vobis. J At quod prosequitiir Lucas : Visu inest timi hi,assecuto omnia a principio, diligenter ex ordine tibi scribere optime Teopbile Jperinde est, ac si dixisseti ae accepimus aliorum traditione, quod dixerat visum est omnia a principio diligeter ex ordine scribere. Haec per L Vco rondo spicue intelligentes,antiqui Ecclesiastici traditatores, absque aliqua dubitatione tradiderunt, Lu-- pacam non Domini, sed Apostolorum suisse discipulum. Hac namque nomenclatura iteru usus est, uotorum disti Irenaeus R, dicens: Lucas sectator&discipulus Apostolorum . N Tertullianus h alti Porro I ii puruncas non Apostolus , sed Apostolicus ; non magister . sed discipi ius uti lite magistro minori a lim lib. te
certe tanto posterior , quanto posterioris Apostoli sectator Pau Ii sine dubio. JSan. Hierony- 'mus quoque in praefatione super Matthaeuan, Pauli discipulum Lucam appellat. Ide senties Theo zz
retus ς haec habet Etenim cum non vidisset B. Lucas in principio operis dicit se ea narrare , Op x. de quibus certior tactus est. Nos autem etsi audiamus eum non vidisse quae narrat, sed hanc do- e Theodoret inctrinain accepisse ab alii fruonininus ei de Marco credimus quian Matthaeo de loani.JLucimn igi r P M ,
turnon solum Pauli fuisse discipulum,sed ab ipso genitum in Evangelio, S. Hieronymus ' te ita fui. auis. i.
tur,dicens: Appellantur iiiij Prophetarum,quales & in nouo Testamento Apostoli genueriat Pau: lus Timotheum, Lucam,&Titum,multo'. alios.JHac eadem ratione&.Origenes ς existima e Or. hepist. uit Paulum nominasse inter alios Lucium Lucam, ut aio cognatum suum Scd de his hactenus; R. m in h*iain reliqua prosequamur.
Nicopolim cum Paulus hiemis tempore peruenisset, ibi ut existimamus scripsit secundani xxxvi.
epistolam ad Corinthios:ea nimirum occasione quodcu superiori epistola anno praetcrito Ephe- seripias ad eos data pollicitus esset se ad eos ventu risi cu Macedonia pertransisset: nec in id pstitisset: cu stetitidi vise excusans hae secunda ad eos scripsit epistola qua in ter alia ait g: Hac confidentia volui prius spistolam advenire ad vos, ut secundam gratia haberetis:& per vos transire in Macedonia,& iterum a Mace- cosmi O . donia venire ad vos, de a vobis deduci in Iudaea. Cit ergo hoc voluissem,nu quid leuitate usus sum s i. .is. aut itis cogito, secundum carnem cogito,ut sit apud me,est, di non 3Jde paulo post: I m autem te- g x. r. l. stem Deum inuoco in animam meam,qui parcens vobis,non veni Corinthum. J Eadem quoque
epistola,cum in primis quae in Asia passus sit, doceat; qirae postea sit passus in Macedonia iis verbis significat h: No enim volumus ignorare vos fratres,de tribulatione nra,quae facta est in Asia h 1. r. i. δqm supra modum grauati sumus supra virtutem, ita ut taederet nos etiam viuere. Sed ipsi in nobis ipsis responsum mortis habuimus vino simus fidentes in nobis, sed in Deo qui su scitat mortuos, ut a tantis periculis nos eripuit.Jde post multa ir Cum venissemus in Macedoniam, nulla i , resiliena habuit caro nostra, sed omnem tribulatione passi sumus, ris pugnae,intus timores. Scdqu1 consolatur humiles consolatus est nos De iis in aduentu Titi: non solum autem in aduentu eius, sed etiam in m solatione tua consolatus est in vobis, reserens nobis vestru desideriit; vestrufletu in vestram aemulationem pro me, ita magis ut gauderem J vvvvi rMiserat enim Paulus Titum una cum sociis Corinthum,collectae causa quam iam per priore . , 'epistolam intimauerat: Id autem Paulus ivstea declarat, sic dicens ν: Ita ut rogaremus Titum, Dei ut quemadmodu ccepit, ita & perficiat in vobis gratiam istam. J& inserius:Gratias autem Deo,et μdedit eam deni solicitudinem in corde Titi. Misimus&cum illo fratrem cuius laus est in Euangelio per omnes Ecclesias: non solum autem sed & ordinatus est ab Ecclesiis comes peregrinationis nostrae in hanc gratiam,quae ministratur a nobis ad Domini gloriani. lac riirsum: Misimus autem cum illis & fratrem noli rum quem probauinius in multis saepe solicitum esse,nunc aut e multo selicitiorem. Cur autem tot tantosq. virm tanta solicitudine misisset, hanc inferius affert rationem it Misimus autem fratres,ut ne quia gloriamur de vobis,evacuetur in hac parte,ut quem l 1. t admodum dixi parati sitis me cum venerit Macedones mecum,& inuenerint vos imparatos, crubescamus nos, decit Hilari enim animo omne officium ac studium ad eam nauandam opera Corinthii polliciti erant Tito ac ceteris discipulis a Paulo missis. Quamobrem haec eadem epistola ista commemorans idem Paulus est t Scio enim promptum animum vestrum, pro quo de de m Ibidem vobis glorior apud Macedones:quoniam & Achaia parata est ab anno praeterito, dc velira aemulatio prouocauit plurimos. Qui stram vero fuerit ille, quem ta egregiis charaeteribus Paulus describit, nominatque comitem suae peregrinationis , Lucas ne , an Barnabas , satis est dictum superius anno Domini quinquagesimoprimo, ut non sit opus eadem hic repetere. Errant autem mea sententia, qui putarunt Tito datam esse hanc epistolam ad Corinthios perserendam, eo quod in ea dicat Paliliis semisisse cum Tito de alios socios mainde priori Titi ad eos adventu
Pauluin ut dictu est intellexisse,quiuis facile pervidere poterit. Nec est quod quas dicat, iteruilluc Titum esse prosectum,quem Paulus ut suo loco est dictum e Macedonia recedens, ac secti ducens,Cretae reliquit. Sed iam cetera, quae ab Apostolo ea epistola ad Corinth:os scripta sunt exacte consi remuS. Cum
495쪽
xxxviii. Cum eadem epistola Paulus iteritin sui: in ad eos pollicetur aduentum: vi veniens cuncta tria atque tranquilla reperiret; adhuc absens,ini ratione commCnis incestitosiam illum quem prioribus litteris tradiderat satans, iam indulgens absoluit: quod ab illis ratum haberi rogat, sic diee Cor. η. Sufficit illi qui huitismodi est, obiurgatio haec quae fit a pluribus: ita ut e contrario magis donetis & consolemini, ne sorte abundantiori tristitia absior beatur qui huiusmodi est. Propter quod obsecro vos,vi confirmetis in illum charitatem. Ideo enim S scripsi, ut cognosca in experimetiim vestrum an in omnibus obedientes sitis. Cui autem aliquid donastis,& ego. Nam & ego quod done in 'Etia naui si quid donaui, propter vos, in persona Christi; ut non circumueniamur a satana: non enim et Ecelem eo ignoramus cogitationes eius.Jhucusque de indulgentia Paulus. Ad haec enim scribeda permotus redimit a. suisse videtur Titi sermone,iam ut dictum est ad Paulum Corintho redeuntis: qui cum omnia. quae in ea Ecclesia agerentur, ipsam admonui siet, maerorem hominis illius satanae traditi eidem pariter significasse videtur, pro quo etiam veniam deprecatum esse par est credere. Exemplo igitur Pauli,& auctoritate sibi in Apostolis a Christo concessa, merito sibi Ecclesia vendicat, ut peccantibus interdum indulgentiam larsiatur; quam qui loco Apostolorum successerunt Episicopi,
eadem ex causa soleat impartiri. Inflictis semel pro admissis delictis vires postulat pro arbitrio sacerdotum statutis poenis, vel adhuc sorte maioribus lege debitis iniungendis: m vel ne his asse eius vel maioribus afficiendus quod Paulum commouit nimia tristitia poenitens absorber tur: hac, vel alia quacumque ex causa id expedire visu in fuerit ut fecit Apostolus eas indulget do remittere iidem Episcopi consueueriintas xxxiv. Frequens eiu rei usus in Ecclesia reperitur,cum persecutionum temporibus lapsi Fideles ad
Ecclesiam redeuntes, exoinologesimque facientes,indulgentiam vel de iniuncto vel de iniunget do poenitentiae tempore, quo extra communionem in Stictione agere deberent, instanter depre sntiquiu im ea tantum S: quo minus te eam assequi ob facinorum magnitudinem diffiderent commendat illis Nntiorum sanctorum litteris qui fidei causa in carcere detenti essent, ea promereri studebant. Id quidem est M. quod Tertullianus . ad martyres in carcere positos scribit his verbis, ipsam indulgentiam pa-b Tmul ad cem appellans:Quam pacem quidam in Ecclesia non habentes,a martyribus in carcere exorarem consueuerunt. lnon quidem quod illi hanc ipsis praestarent indulgentiam, sed quod pro illis libellos supplices ad Epii copos darent,prout Cyprianus multis exemplis declarat: ut inprimis cum stad martyres,qui plusquam fas esset, usurparent,ac praepropere peterent pro lapsis induletentiam e Cy epist. ii. sic scribitς: illi qui lani soli cilicet contra Euangelii legem, contra vestram quoque honorifica petitionem, te actam piamitentiam,ante ex mologesi in grauisti mi atque extremi delicti facta, ante manum ab Episcopo&cleno in poenitentiam impositam offerre lapsis pacem, &Eucharistiam dare, id est, lanctum Domini corpus profanare audeant,&c. J Sandam prorsus esse, si vid Cypri epi. r. quadam atque procacia peteretur, tam ipsius Cypriani 4 quam Cleri Romani ς declarant epi πῖ. o ' . uolae, ac praesicrii liber a Cypriano scriptus de lapsis. Sed sicut aliquibus importune vel inoffici . iii ... ti jia' 'petentibus vigor sacerdotalis sistere videbatur, ita humiliter submisseq. indulgentiam ema 8 gitantibus pastoralis eo miseratio,cium praesertim temporis ratio postularet,praesto eratiquod saepius idem auctor demonstrat, dum Nouatianos suis scriptas ex astitat, ut ea potissimum epistolas Cypri,ist. 1 docet,quam eiiis argumenti,nimirum de indiligentia lapsis danc a,ad Cornelium scripsit i .seae Centi, Nic in Magno Nicaeno Concilio g statutum reperitur,ut pro animi ardore, quo quis susceperit inia.' si ctani peragere poenitentiam, possit Episcopus indulgentiam, ne praestitutum integrum tempus per luere teneatur, illi praestare. Sunt S alij de eadem re ditiersorum Conciliorum canones; iea
de his alias. DXL. At redeamus ad Paulli inqui quantumlibet benignum ac indulgentem eum Corinthio sic ne inmietatio qui ter lapso se praeberet,quod nimirum ille aliqua saltem ex parte de admissio scelere egisset me
Pauli. nitentiani: aduersus eos tamen,qui iuxtariis item essent turpilii me inquinati, nec poenitetiam egisssent, se vindicem fore minatur,sic dicensi'; Timeo enim,ne sorte cum venero,non quales volo .h I inueniam vos; de ego inveniar a vobis,qualem non vultis.Jα paulo post: Ne iterum cum venero . humiliet me Deus apud vos,& lugeam multos ex iis qui ante peccauerunt 3c non egerunt paenitetiam super immunditia Se sornicatione & impudicitia quam gesserunt. Ecce tertio hoc venio ad vos . In ore duorum vel trium testium stabit omne verbum. Praedixi,& praedico,ut presens,& nucabsens iis qui antea peccauerunt,& ceteris omnibus,quoniam si venero iterum,no parcam.'Mad eos ille: Soliitissimos enim in venerem fuisse Corinthios, superius dictum est. XLI. Iam cetera, quae ad Pauli res gestas spectare vide Mur, ordine prosequamur. Eadem quippe epistola, casione quorumdam qui iactanter nimis in magnum veritatis praeiudicium aduersus ipsum se cxtollebant, sui Apostolatus insigna quae nimirum causa Eu ngelii passiis esset necessitate compulsus de inuitus quod sepius protestatur aspicienda ob illorum oculos ponit. At quonia Gquod adgraues aerumnas , quas perpessus est, spectat, earii maior pars a Luca praetermissa cogno scitur ius verbis ipsa recitare, operaepretium ducimus. ait igitur : Ministri Christi sunt,&em vi minus sapiens dico plus ego: in laboribus plurimiς, in carceribus abundantius, in plagis si i-μt pra modum, in mortibus frequenter. A Iudaeis quinquies quadragenas una minus accepi. 4 er virgis caesus sum, semel lapidatus sum,ter naufragium Aci,nocte se cie in profundu maris fui. Initineribus saepe,periculis fluminum, periculis latronum,periculis ex genere periculis ex Centibus. periculis in cillitate peraculis in solitudine, periciniis in mari periculis in falsis fratribus in labore de aeriunna,in vigiliis multis,in fame de siti, in ieiuniis multis, in frigore &nuditate:praeter illa quas extrinsecus sunt; instantia mea quotidiana, licitudo omnium Ecelesiarum. Quis infirmatur, de ego non infirmor quis scandali Eatur, & ego non uror ZSc.JHorum quidem complura a Luca esse praetermissa,nemo non videt:idque no in idiae vel oscitantiae causa sed quod ut in multis obseruauimus nonrusi ea,quibus praescns ivit,singillatim recenseat
496쪽
' erat licetera vero adeo summatim, ut tribus sere verbis res gestas plurium mensitim S annoruperstringat. Nam ut nuper vidimus Pauli Epheso discessionein,in Macedonia commorati nem prosectionem in Graeciam,& nauigationem Troadem, quae duorum prope annorum spatio m .itim suesse peracta epistolae eius manifeste declarant,perpaucis abibluit. Sed quod ad ea qliae a Paulo re- is, ensita sunt pertin de Iudaica illa animaduersione, lita undequadraginta verbera infligebatur, '' cum quinquies se ea Paulus affectum esse testetur, Lucas ne verbum quidem. Cumq; Paulus ter se caesum virgis dicat: de unica tantum virgarum animaduersione facta Philippis idem b me mi i Act nil &de lapidatione ς facta Lystris. De naufragio item in hanc diem tertium pallo, nihil pror hq sus. Sed hic & illud breuiter necessario monendum putamus lectorem; nonnullis accidiste, ut temporii in ignoratione in maximos errores incidant,putantes nimirum, nauseagium apud Melitam passum quod Lucas narrat unum e tribus fuisse a Paulo enumeratis: non animaduertetes, secun d Act. 7. t cani epistolam ad Corinthios longe ante illud naufragium esse scriptam.Quamobrem scrupulm aquae videtur in historia temporum indagatio,quantum conserat ad veram atque germanam diuinae Scripturae interprctationem,quisque facile iudicabit. Haec sentiens Ioannes Chrysostomus M ς,& ipse quibus in locis,quandove Pauli epistolae fuerint scriptae, pervestigans, haec alti Proinde e Chrysin es sit. hunc laborem nemo extra rem,neve hanc indagationem superii acaneae curiositatis esse puteticon R ' DR P fert enim nobis non paruita ad quaestiones explicandas ipse in epistolarum tempus.JQuod vero pertinet ad profundum maris, in quo se nocte ac die isti Apostolus tradit: cum XLIII. multae de ea re afferantur interpretationes: accipe, si non displicet,quod apud Bedam flegitur Beda lib.quic Theodoro,suisse eo nomine teterrimum omnium carcere Cyχiccnum, qui ex eo quod altissimus vi tu μοι esset,adcinaue deorsum depressus, merito Prosundi immaris sit dictus:porro illi similis erat Athe- 3' 'nis famosi iii muscarcer, Barathrum appellatus,vel qui Syracusis, Latomiae nominatus & qui Ro ιμ p σμημψmae nuncupatus est Tullianus, aliqua ex parte eidem comparandus: hien mi nominati stimioni nium habentur. At licet neque in Actis a Luca conscriptis, nec in epistolis Pauli habeatur aliqua mentio de Pauli aduentu Cyaicum:tamen cum constet eum venisse Troadem, Cyzicum itidem in Propontide situm conscendisse, par est credere. nam cum, strabonis S sententia. ea ciuitas ob g stra lib. ra. magnitudinem, pulchritudinem di legum bonitatem,bello pacique accommodata, coparari posset cum principibus Asiae urbibus; qumiae ut idem ait iisdem esset praedita ornamentis, quibus C Rhodiorum, Masilliensium,& Carthaginensium nobilissimae ciuitates; a Paulo non fuisse ea in negli iam equum est existimare. Que ergo ibi erauistima palliis est, intereas adnumerat tribulationes quas omnium vehementissimas in Asia te esse perpessum , in eadem dicit epistola b. Nee quemquam moueat quod de carceribus superius habuerit mentionem dicens: In carceribus abucantius . nam & de plagis acceptis itidem cum meminitat quae generatim complexus erat , postea speciatim enumerat. Sed quod diuersa sit de profundo maris diuersoruin sententiadector quid elit sentiat. Post recensitas denique quas passus est menas; eadem quam diximus , occasione, quod an- XLIIII.
te annos quatuordecim ad tertium caelum raptus, visiones&reuelationes acceperit,narrat de i i. r. .
quibus nos suo loco superius egimus,anno nimirum Domini quadragesimoquarto quo contigerunt. Cum vero ad Corinthios epistola scripta, Paulus,quod saepe pollicitus erat, iterum spondet, Paullis tertio Corinthum se esse venturum: tertium hunc esse sui Corinthum aduentum ipse iterum eadem epi nuusit corin- stola testatus est,dicens λ: Ecce tertio hoc paratus sum venire ad vos. Jde iii ii ne iterum: Ecce tertio hoc venio ad vos.l Vertim cum neque ex Luca in Actis arre alibi in eiusdem Pauli epistolis de , r. ii a MD secundo eius Corinthum aduentu mentio habeatum reasse sic accidit, ut quo Godmii de se testatur idein Pauliis triennio in mansisse Ephesi, in tamen non semper ibi consederit, sed ad a- i Ati. i. lias Asiae ciuitates prosectus Euangelium praedicans quod Lucas 'testatur Ephesuin reuersus, m M. it. t sic a primo suo ad illos aduentu triennio manserit:ita etiam, dum seribit Lucas Π Paulum an- n M. I . num de sex menses mansisse Corinthi,non intelligendum sit, ut numquam per illud tempus inde recesserit, sed ad alias propinqu iores Achaiae ciuitates ipsuin migrasse, atque iterum redeuntem,
dictum tempus explesse:atio enim haec quam dicto sensti accipi non posse,qui cuncta exacte perlegerit, aeque consentiet.
De reliquis Pauli rebus gestis per tres menses, quibus ut Lucas ' ait mansit in Graecia in XLmtelligens per Gr clam remones omnes quae ab Achaia usque in illyricum interiacent ea tantum 4 A L .. habemus expressa quae idem ipse Paulus scribens ad Romanos P his verbis significat: Non enim p Rom. t s. audeo aliquid loq ii eorum que per me nM effecit Christus in obedientiam Gentium, verbo,& sactis, in virtute signorum N prodigiorum, in virtute Spiritus cancti:itavi ab Hierusalem per circuitum usique ad Illuricum repleuerim Euangelium Christi. sed quam rationem habuerit in praedi- E cando mox subdit: sie autem praedicaui Euangelium hoc,non ubi nominatus est Christus, ne super alienum sundamentum aedificarem: sed sicut scriptum est: uibus non est annunciatum de eo. videbuntu e qui non audierunt, intelligent. haec Paulus,qui proximo iam vere in Syriam recta solvere, ut quam collegerat pecuniam, H Ieroboluma ad pauperes illic agentes deserui, in animum duxit: sed insidiantibus illi Iudaeis, id sacere minus licuit: quamobrem,ut qua venerat via, rediret in Macedoniam, iter aggreditur una cum suis. haec enim Lucas paucis describit, sic dicens: Cum A M., 'fecisset menses tres, factae sunt illi insidiae a Iudaeis nauigaturo in Syriam:habuitque consilium, ut reuerteretur per Macedoniam. J XLVI. Sed antequam Paulus rediret in Macedoniam, Corinthum versus iter direxisse, ac Cenchreara r Orig
quod est nauale Corinthiorii in permenisse, ibique scripsisse ad Romanos, Origenes existima i. c. uit qui ait: illud haud absurde admonebimus,quod videtur hac epistolam de Corintho scribere: i pius . . sit '&atiis quidem pluribus indiciis euidentius autem ex eo quod dicit: omendo autem vobis Plice I auisti adi oben soror nostram, ministram Ecclesis q est Cenchreis Cenchreae enim dr locus Corintho vici in osse,i t.
497쪽
nus immo prorsus ipsius Corinthi N ex hoc ergo apparet de Corintho scripta, & aliis quide ptu Aribus indiciis euidentius tamen ex eo quod dixit: Salutat vos Caius hospes meus . de quo Cato scribens Corinthiis meminit dicens: At gratias ago Deo meo, quod neminem vestrum baptiz ui,nis Crispum N Caium simile& deinde datur indictu, ubi diciti salutat vos Erastus arcarius ciuitatis .de quo Erasso ad Timotheum secundam scribens dixit i Erastus remansit Corinthi. Jhaec Origenes, ex quibus ea n epistolam ad Romanos apud Corinthum scriptam esse con- eludit; cui nos etiam assentimur . Antequam igitur cetera Pauli itinera relegamus': in his quae ad Romanos scribit , S ad historicam veritatem spectare cognoscuntur, paululum im
Ad Gentiles potissimu oui Romae erant credentes hanc Paulus scripsit epistolam:qii quis dem ex verbis ipsius liquido constat: scenim ait in eius exordio i Saepe propositu venire ad vos N prohibitus sum usque adhuc)vt aliquem fructum habeam in vobis, sicut S in ceteris Gentibus. Graecis ac barbaris, sapientibus & insipientibus debitor sum.J At prope finem di i Audacius autem scripsi vobis fratres ex parte, tamquam in memoriam vos reclucens: propter gratia qua data est mihi a Deo, Ut siti minister Christi Iesu in Centibus testificans Euangelium Dei, vi fiat soblatio Gentium accepta di sanctificata in Spiritu sancto. At qualis eo tempore esset status Romanae Ecclesiae,eode in praedicante audiainus; haec enim ait se Primum quidem gratias ago Deo meo per Iesum Christum pro omnibus vobis,quia fides vestra anuunciatur in uniuerso mundo.Jaec rursum d. Certuq sum autem, fratres mei S ego ipse de vobis,quoniam & ips pleni estis dilectione, repleti omni scientia,ita vi possitis alterutrum monere.Jac demum ς: Vestra obedientia in omnem locum diuulgata est. Gaudeo ietitur in vobis.JHis igitur patet,iam forentissimam suisse Romanorum Ecclesam, ac mirisce propagatam, fi Ihhodo ἡ . in atque adeo auctam, ut eius fides an nunciaretur in uniuerso orbe, &, quod addit, eiusdem obe epist. ad Roma. dientia in omnem locum diuulgata esset. Haec non eis blandiens inquit Theodoretus tu sed vera cap. i. dicens,posuit Apostolus:neque enim fieri poterat, ut quae Romae eueniebant, ea illos, qui in toto erant orbe terrarum, laterent. In illa enim Imperatores regiam suam habebat,& illinc emittebantur,&qui gentibus praeessent,& qui vectigalia a ciuitatibus exigerent. Iam vero in illam quoque decurrebant omnes qui regalia profitebantur beneficia,N per hos omnes ubique significabatur, C st i se ν M. quod ciuitas Romanorum Christi doctrinam perceperat. haec ille. Sanctus Hieronymus g haeth. , in epistot magna consideratione a Paulo esse dicta cognouit; unde ait Vultis scire, o Paula NEustochium , ad Gai. quomodo Apostolus unamquamque prouinciam suis proprietatibus denotaritλVRite hodie ea-a mmcns fides dem vel virtutum vestigia permanent.vel errorum. Romanae plebis laudatur fides. Vbi aliqua. mauo m. tanto studio & frequentia ad ecclesias & ad martyrum sepulchra coneurriturλ Vbi se ad similitudinem caelestis tonitrui,Amen reboat,& vacua idolorum templa quatiuntur λ Non quod aliam habeant Romani fide ininis hanc quain omnes Christi Ecclesiae ; sed quod deuotio in eis maior h Nabetur to. sit, & simplicitas ad credendum . J haec Hieronymus. Idem qui supra Theodoretus h scri-x.in fine noua bens ad sanctum Leonem Romanum Pontificem haec habet de Romana urbe, di fide illius Acc x ix dit his quod hoc quoque,quod rerum potitur,peperit Imperium,& propria sua appellatione eos quibus imperat impertiit: praecipue autem di insigniter eam exornat fides, di fide dignus testis uinus Apostolus,qui clamati Fides vestra annunciatur in uniuerso nuindo . Si autem diu in epraedicationis, statim susceptis seminibus,mirabiles hos fructus di tam uberes tulit; quaenam ad cam,quae nunc in ea versatur, pietatem laudibus celebrandam susiecerit oratio haec ipse. Duitu Accidit hanc ob causam,quod sicut omnes qui Romano subessent Imperio, Romanorum api L .va stis pellatione nobilitati essent , secundum quod lege i sancitum est , ut omnes qui sub orbe si de stit. ho . Romano sunt , Romani ciues appellarentur : ita pariter omnes quoquot Catholica fideseeundis uelim pollerent , Romani itidem dicerentur : eo quod fides Catholica . Romana pariter dic nem Alciati. retur . Quod licet superius occasione Catholici nominis si perspicue demonstratum a ta-Fiati Romana men eadem hic repetere quod rei exigat argumentum o haud otiosum putamus; &ine idem qua ca primis testimonium Theodosii iunioris Imperatoris se scribentis ad Acacium x Episc thm pum Beroeense in t Vos probatos Romanae religionis sacerdotes esse , manifesto argumen-e.ἡ 4 es.s c to declarate . J Sed & ipsos haereticos consueuisse Catholicos communi loquendi usu iti-''fatis , dem nominare Romanos , plura sunt exempla; vi apud Victorem Vticensem i, ciam Im
s. e io. cundus Arianus Episcopus ad Regis filium, Si gladio, inquit , peremeris, incipient Romat Victor Vticen. ni martyrem praedicam. J& apud Gregorium Turonesi sena in itidem de Ariano Principe: C depresin v nd nitauit intra se dicens : Quia ingenium est Romanorum Romanos enim vocant homines no- in G, o Tu .h. religionis Vt ita accidat,& non sit virtus Dei.JItemque in serius 'de Ariano sie dicente: Sico i. ci L senseris dictis meis,exercemus hodie cachinum de hoc Romanorum presbyterothoe est, de Ca- eap. i . tholico sacerdote: ac rursum de iisdem Arianis qui erant in Galliis v: Quid putatis dicebat unusn Eoabba.3o. ex assis quod nunc isti Romani dicant.Jta Data est huius loquendi usus ea occasio,quod cum Romana Ecclesia Petri peculiaris esset: 'o MLJ b 7ν. quod monstratum est saepius sicut caput totius Ecclesiae a Christo Domino institutus, non tantueorum qui Romae vel in Italia essent, sed omnium in orbe terrarum Christianoriim pastor diceretur & esset; ita ipsa merito mater omnium diceretur Ecclesiarum. Sed quod insit per supra Petra, p Irenaeus libr. eumde & Petria,a Christo sundatae Ecclesiae datum ab eodem esset priuilegiti, ut porte uiseri,nem 3 p 3 pe haereses ut Epiphanius&alii sunt interemtati non praeualerent aduernis eam; eade in ex cau-ες- ς'quiessent fide sincera,ae probati in omnibus orthodoxi ijde Romani ab omnibus dicerentur. Nam ait Irenaeus p:Ad hac enim Ecclesia propter potentiore principalitatem necesse est inc uenire Ecclesia,hoc est,eos si sunt undiq. Fidelestin qua semp ab his qui sunt vita . coseruata est ea quae
498쪽
eali est ab Apostolis traditio. sicque quod dicit Paulus de Romanis: Fides vestra annuntiatur in uniuerso in udo'prophetice dicium esse, Cyprianus in primis existimauit:qui ad Cornelium Pa tipam scribens , haec ait: Dum apud vos unus animus,& una voti est Ecclesia omnis Romana co a cypr epia. 7.
fessa est. Claruit,fratres eatissimi fides,quam de vobis beatus Apostolus predicauit:hanc laiidem virtutis,& roboris firmitatem iam tunc in spiritu praeuidebat, di ora conio futuroru merita vestra contestans,dum parentes laudat, filios prouocabat. hac ipse. Sed obseritatione illud quoque secudum Ioannem Chryso sonatim dignum est,quod ait Apos olus: Fides vestra an nunciatur in f Dan Ch se. uniuerso mundo.Jquod scilicet, sicut Eccles a Romana, Petro praedicante rediderat, ita credere φ' deberent ceterae nationes.ait enim ipse: Non dixit, Manifestarer, sed, Annunciatur J N paulo post: Noe selum ait Annunciatur ac recte quidem, Annunciatur plani ni faciens quod dictis nihil Oe- quam addendum vel demendum esset. Angeli seu nuncii hoe est opus,quae dicuntur, ea sola de se te ob quod, sacerdos Angesus vocatur,quod non sua ipsi iis, dea tantumni iaciat quae ab eo aen reperit,a quo delegatur: auamquam Petrus inibi etiam prisdicauit:sed illius facta suae si e duellivsque adeo quod antea diximus inuidentia omni supra modum vacabat.Jhaec ipse, ex acie considerans,quod quantumlibet idem Apostolus magnis praconiis celebret Ecclesiam Thessalonicensum ς, ad ipsam scribens,nihilominus nequicquam tale de illa locutus fuerit. . i.Thesari. Sed cum tam ex nuper dictis quam etiam ex superius enarratis de aduentu Petri B omam anno secundo Claudii Imp. consis Romanam Ecclesiam iam primitus erectam atque instituta sui si se qua nam subesse potuit causa,vi ad Romanos Paulus scribens, nullam prorsus de Petro habue , it mentionem p At multae quidem: sed ea polimina creditur; petrum scilicet edicto Claudii Vidictum est)eum ludaeis semel Roma pulsent, ad externas Orbis oras praedicationem Euangelii conuertisse N in his hactenus laborasse quippe cum uniuersi gregis e tam a Domino sita demanda eam suscepisset,le quod ipse coram Apostolis de se testatur dicens: Elegit Deus per os meum audire Gentes verbum Euangelii,& crederei non erat eius officii,in uno loco consuere, sed quanti m homini licuisse uniuersum peragrare Orbem,& nondum credentes ad sdem perducere creden '' res vero in fide penitus stabilire. Si enim Paulus ad praedicandum itidem Centibus Euangelium ' - - a Deo electus era licet neutiquam ei uniuersi gregis cura credita esset: tamen ex hi; qui Luea, V μ scribi vidimus eum tot prouincias circii intrastrasse,acita vide se ipse testatur Hierosolymis
in Illuricum usque longe lateque Euangelium praedicasse ut cum locum ulterius non haberet. Hispanias cogitaret quid de petro dicendum est,cuius praecipue muneris erat in his praeceteris insudarei Cum praesertim non sicut in Orientalis orbis partestaciamus ceteros Apostolos misi os esse in Occidentem uno excepto flamaba,qui ad breue tempus Ligures docuit: vel Iaco si tamen consenserimus ii qui tradunt eum citore loturum Hispaniam penetrasse)ceterorum autem neminem esse ni illa in liquido appareat. Petri igitur muneris erat, vi qui iam complures Orientis proii incias praedicando Euangelium peragra stet, iam quod re loquum elle videbat uolustra retor-Dem Occidentalem. & vsque ad Britannos quod tradunt Metaphrases η Christi fidem .
annuncians penetraret. . .. x Iunii .
Certe quidem Gregoriusis scribens ad Episcopos Numidiae, eo; ab Apostolo Petro acce- Li I. pisse ordinationum initia testatur.hoc est,quiniti ante Tertullianus r dicebat: Habes Romam, i Cino lib. Munde nobis quoque auctoritas praesto est.JI CV primus h Romanam Ecclesiam matricem adi in ri,
pellat.quod non tantum Carthaginensis Ecclesia ab easdem accepisset, sed qiii sub ipsa contineam :. tur Mauritania atque Numidia. Et quis mirabitur hac,cum idem Paulus hac ipsa epistola te se- ζ , .hi, ctur impletum esse quod praedici iani in Psalmo fuerat In Omnem terram exivit sonus eorum, At in fines orbis terrae verba eorum λJMerito igitur inani sum fuisse ait innocetius ad Decentium P πιι ave-seribens, Ecclesas in omni Italia,Gallia, Hispania, Africa, sicilia, ac insulis interiacentibus pos- no vhi eius ditas a nullo alitiquum a Petro vel eius discipulis di successoribus institutas esse. Non est ergo quod sopum docti. hi requis possit de absentia Petri calumniasti sacere vel de silentio pauli mouere quastionem: cu i Psal io. seribens ad Corinthios, Galatas, Ephesos, Thessalonicenses,& alios, nequicquam de ipsorii Epi , timoc piι riscopis expresse meminerit. Poruit & illud perfacile accidisses etiam si dixerimus his temporibus Petrum Romae egisse)vt familiares alias ad ipsusti Paulus eidem tabellario dederit litteras: adeo ut non opus esset per alios salutari,cui ipse, suis priuatis litteris monens, salutem plurimam impartitus esset. Haec enim humanitatis officia inter Apostolos intereessse,quis tam ab humanitate alienus negare praesumpserit sed de his satis. Quanam autem Measone Paulus permotus scripserit ad Romanos,ex eius epistolae argumen- Liis. to facile assequi licetide quo haec S. Angustinus i: Epistola,inquit auam Paulus Apostolus scrip l Ati itio, ca st ad Romanos, quantum ex eius textu intelligi potest, quastionem habet, utrum ludatis solis in ovi must. angelium Domini nostri Iesu Christi venerit propter merita operum:an vero nulli ζ opera me- epist ritis praecedentibu omnibus Gentibus venerit iustificatio fidei, quae est in Christh lesui rition Le ori nil quia iusti erant, homines crederent; sed credendo iustis eati deinceps iuste vivere inciperent. Hoe tοεριιιώουσα ergo docere contendit Apostolus Omnibus venisse gratiam Domini nostri Iesu Christia uam propterea etiam gratiam vocari ostendit quia non quasi debitum iustitiae redditum est, sed gratu, to datum. J hie de epistolae argumento Augustinus. Sed qua rursum occasione ita seripsisset. hane deinde affert ratione in quae ex eadem ipsa epistola pariter intelligitur: Cceperant . in iiit. nonnulli qui ex Iuda is erediderant,tumultuari aduersus Centes & maxime aduersus Apostolupaulum quod incircumcisos de a legis veteris vinculis liberos admittebat ad Euagelii gratiam, staticans eis ut in Christum crederent,nullo imposito circumcisonis earnalis iugo: sed plane tanta moderatione, uti nec Iudaeos superbire permittat aamquam de meritis operum legis:nee Centes merito fidei aduersu et Iuda os inpari, quod ipsi receperint Christim,quem illi crucis xetudit hacte nus Augustinus. Ex his plane adduci nitar,ut credamus Petrum Roma absentem fuisse:nam sicut
499쪽
olim in Concilio Hierosolymitano Iudaeos Christianos eadem ex cauta tumulis antes, Apostoli. ca auctoritate μ, reddita de omnibus ratione,co DIR scuit. haud dubium haec eadem Romae id e Petrus si praesens fuisset, minori negotio praestitisset. Nisi dicere velimus eade omnia pro suade-iensone Paulum scripsiste quod de abrogatis legalibus sibi negotium facium esset. At quicquid sitiquantiun libet ad ipsos Paulus scribens eosdem tantopere laudet, di ad pietatem instituat,& multis argumentis amorem suum erga ipsos testatum reddat: tamen non praetermittit quo minus illos redarguat,sacilitatis nimirum atque superbiae, quod vi notat Hieronymus b) haec fuerint peculiaria vitia Romanorum; quae etiam Bernardus ς exprobrat, se dices Populus Romanus est. Nec breuius potui,nec expressius tamen aperire de tuis Pariscianis quod . sentio.Quid tam notum suculis,quam proterviati fastus Romanorum 3Ges inhieta paci, tumultui assueta gens immitis, di intractabilis,& vsque adhuc subdi nescia,nis cum no valet res stere. . haec ille quae nos idcirco retuliste voluimus, ut quisque intelligat non esse Romanorum virtutis, si Romana Ecclesia semper fiorentissima .caput extitit omnium Ecclesarum,& deficientibus cete- .ris sedibus Apostolorum,ipsa permanserit inconcussa,& sicut olim,ita di semper illibata fides ipsus in uniuerso orbe Catholico praediceturi sed potius esse sedis petri tam excellentem praerog, Bliuam,& priuilegium eidem diu uirtus mapartatum. Dei enim doniun est non ex operibus d. nequis glorietur.
Verum ut tandem de illis, quorum idem Paulus η in fine suae epistolae meminit,agamus id seni in ad rerum gestarum historiam spectare quis dubitet Cuintommendat in primis Phoeben ministram ecclesiae quae est in Cenchreis opinamur eam fuisse diaconissam,eiusdemque muneris
Dc cunatis Pauli. i Oris in hiist.
irissimana, lux multum laboratui in Dominos quantum scilicet sexui semineo iure concessitan esset.suisse eni in quasilain ecclesiasticas functiones,quae mulierum diaconi Giarum ellent, satis superius dictum es ne quis putet has verbi praedicationem iam in ili raste, qui iani Paulum illis inhibuisse, cum ad Corinthios scriberet, certum est,cum dixit : Mulieres in ecclesiis taceant.Jquibus non tantum ibi docere, linino nec interrogare quidem,ut discerent, illis pnusit,dicens: Si quid autem volunt discere,domi viros suos interrogent. Turpe est enim in ulteriloqui in ecclesia, i Sed hoc ipsum Chrysostomus eo temperamento existimat intelligendis,ut non prorsus feminis Apostoliis interdixerit quolibet diuino seruione, sed illo tantum qui publacus habere tum sic enina ait: Praesidentiam, quae hi in medio ecclesiariim, illis prohibet, sedemq. in pulpito, non doctrinae verbum m n eam doctrinae rationem,quae ad priuatum usum pertinet, amputando, sed eam quae in medio fit & in communi theatro quae ipsis congruit docioribus .l haec ipse: acimerito quide annam quomodo vir infidelis per mulierem Fidelem sanctus efficeretur quod ait Paulus S nisi illa ipsum docente Habent & Acta non tantum Aquilam Ponticum, sed de uxorem eius Priscillam, Apollo genere Alexandrinum in fide Christiana instituisse. Sed quod ad hos pertinet:reuersos et se Rotnam Corintho, quo a Claudio pulsi ab Urbe abierat,satis apparet morte enim Claudii ut diximus)Roniam potui minio sunt reuersi qui fuerant inde illius edacio expulsi Iudaei. at non tantum illi sed et alii Christi fideles illinc, Nemne Imperatore creato, Roma venerunt,et inter alios quos nominat et salutari mandat, Tryphaena et Tryphosa nobiles Iconienses seminae a Paulo Iconii ad Christit in conueris,quarum est mentio in Theclae Actis, quae et fidelis lima esse monstrauimus. lMandat insuper salutari et Epinetum,quem Dorotheus tradit factum esse Episcopu Camthaginensein; sed nulla eius rei mentio reperitur apud Africanos scriptores Ecclesiasticos. Post hos omnes sali item suo nomine dici mandat Andrunico et Iuniae, quos cognatos et concaptiuos appellat,ac nobiles in Apostolis, quod ad illud munus ante ipsum adsciti fuissent: quamobrem iure creditum est, hos sitisse Christi antiquos discipulos:quoru in Andronicum iacium fuisse in P noni a Episcopum,idem auctor tradit. Adhuc etiam v rbano et Stachi salutem dicit; quorum huc ad Byzantinam Ecclesiam administrandalia a Petro fuisse mi ilum iam superius diximus. His adiecit Apellem et Herodionem, aliosque qui ex Aristobuli essent vel ex Narcissi domo.Quod vero ad Aristobuluna spectati mistum illum fuisse ad regendam Ecclesiam in Britania collectam, Graeci testaritur. Narcissum vero Athenarum Ecclesiam curasse, Ampliatiam Odissae,et Vrbanum in Macedonia ei se creatum Episcopum, Hippolytus i testari videt umquomin omnium anniuersaria agitur commemoratio talia a Graecis quam a Latinis trigesimaprima mensis Octobris iod ad Narcissum spectat,constat errassequi putarunt Apostolum intellexisse de his qui erant ex familia Narcissi potetissimi liberti Claudii Imperatoris, penes quem ut Suetonius D, Tacitusae Dio testantur summa rerum erat. Haec facile suaderi postentu si constaret ipsum Narcissum lodio Agrippinae matris Neronis Imperatoris, ante biennium,elim primum scilicet Nero creatus est Imperator, suisse necatum: Tacitus ' enim mortem eius recenset sub Consulatu Asinij et Acilii. Praeter hos autem addit Rufum, Asyncritum, Phlegorem, Hermam, Patrobam, Hermc, Philologum, Nereum quibus semie singulis certas Episcopatus sedes tribuit Domineus: sed quoniae ius fides improbatur in multis, referre omittinius. Nouissime autem salutari mandat Iuliani molis piadem Mursum vero,qui illis aeque salutem impertiant, recensetis,esti Salutat vos Timotheus adiutor meus et Lucius, et Iason,et Sosipater,cognati mei.J Porm Lucium, quem dicit, Gnidem esse cum Luca, ea ratio persuadet,quod ut eiusdeur P Aeta declarant oracum his Paulo colundius erat. Sed quod eos idem Paulus cognatos appellat, sicut et paulo superius Iuniam et And ni rnon pmpinquitate sanguinis, eoqii diuersarum essent ae Ionee distantium regionum:sed quod
eosdem in Evangelio genuisset, ita dixisse, Origenes q extimavit: sed verius putamus, sic
500쪽
emnatos eos esse nominatos,quod essent eiusdem gentis,nempe Iridaei. Na idem superitis Iudaeos omnes mynatos si .m appellat,cum ait ': Optabam enim ego ipse anathema esse a Christo pro fratribus iueis,qui sunt cognati mei secundum carnein, qui sunt Israelitae.J Certe si q&os genuit in Euagelio, cognatos dicere voluiitet,ante Omnes Caius, quem baptizauerat, de alii plures eo dignieram nomine. Sed quod non aeque Aquilam de Priscillam quos constat suisse Iudaeos, cogitatorii nomine exornet,illam puto sui si e caulam quod hi notiores esse videbantur, quippe qui alias tempore Claudii Roinae agebitaeeteros vero fortasse aduenas ludaeos sic speciatim opus fuerit demos irasse. Scripsit Tertius Patali discipulus qui erat a manu, hanc epistolam, ut ipse seribens indicat dicens: Saluto vos ego Tertius,qui scripti hanc epistolana in Domino.J Hunc factum esse Episco-ptim Iconii. Diodorus , Tarsensis in primis,& post cum Dorothetis testatur1. Quae autem ab soluta epistola, post Amen, ex more positum, sunt subscripta, manu Pauli quod in aliis interdum facere coiisi leuit esse exarata,& tamquam appendicem addata existimainus. Sed hactenus de epistola ad Romanos. Antequam autem Pauli ac sociorum iter Hierosolymam versus singillatim, teta Lirca descriptum habetur,ordiue prosequa inur, necessarium ducimus,ea primum referre, quae antequam illuc peruenerit Paulus, ibi factae isse noscuntur. Sane quod hoc anno ut dicturi sumus uberius suo loco Paulus vilictus cum ad castra apud Tribunum ductus esset, rogatus est ab eo s. num ipse AEayptius ille e istinui ante hos dies tumultum in populo concitasset, de seductos quam plurimos Iudeos secum videsertum duxit lenea de mago illo hoc anno contigisse, euidens est testimonium: quaenam vero haec suerint, Iosepho ea narrante,hic referre opere pretium existimanius. Sed ut sciamus pariter,qui suam esset primis his Neronis temporibus Iudaeorum status rem paulo altius repetere opus ella videtur; idque ex Iosepho,qui his verbis ut se habuit, exacte describit Ceterii Iudaeae res prodabebantur u sque in deterius: tota enim reserta erat latronum receptaculis,& magicis praestimatoribus, imperitique vulgi seductoribus:quorum multos,sicut& latrones, Felix Praeses quotidie comprehensos ala ciebat cippliciis;& in his Eleazarum Dinaei filium, qui non mediocrem latronum globum circa se habebat dolo vivum in suam potestatem redegitidata enim ei fide quod nihil maliellet paliurus, persuasit ut ad se veniret, moxque vincium Romam transiini sit. Cumque odio prosequeretur Ionatham suminum Pontificem,ut admonitus ab eo sepe de administrandis melius rebus Iudaicis,ne omnium erratorii inuidia publica in ipsium recideret ad O ius preces hunc Procuratorem Caesar miserat rationem excogitauit,qua liberaretur ab eius molestis interpellationibus. Craue est enim nocendi cupidis, si admonentur crebrius. Qua de causa Felix amicum Ionattis fidis Isimum Dorem Hierosolymitamina genere,induxit promissa pecunia. t sicarios ipsi Pontifici inlinitteret. Q rod ille in gratiam P sit dis fecit his artibus. Qitidam ou ac religionis ergo in urbem ascederunt sicis clam succincti sub vestibus:qui permixti Ionathae famalitio, peremerui hominem. Cuius iacinoris quia nemo ultor extitit imittati hac licentia sicarii per singula festa ventitantes, di tela celantes, pari ni o immixti turbis, alios confodiebant Pp priuatas inimicitias, alios con lucti pectinia: idque non modo in reliquis urbis partibus, sed & iii ipso templomam & ibi interdum alis sunt caedes patrare, ac si nihil hoc modo pietatem laederelit. unde fas est credere, Deum tanta impietate offfensium,auersatu in esse Hierosoluma, temploque ut non
amplius puro domicilio Romanos induxisse,piirificaturos id flammis lustralibus; gentique cum liberis simul de uxoribus seruitutis iugum imposuisse quo castigatiores redderentur hoc infortunio. Et urbs quidem talibus inses tabatur latrociniis.Jprosequitur ident dicere de magis populum seducentibus, verbis istis. Imposiores autem & magi turbaes illectas post se trahebant in solitudines, pollicentes se diuinitus ostensuros eis clarissima si a & prodigia:persuasaque multitudo mox poenas luit dementiae: retractos enim eos Felix neci dedit. Eodem tempore quidam ex AEgypto venit Hierosolyma. vatem se esse profitens,& plebi suadens,ut secuta se in montem Oliveti ascenderet, qui e resione urbis ad quintum stadium est: illic enim visuros suo iussu cadere Hierosoly morum moenia, ita ut per eorum ruinas aditus in ciuitatem pateat. Quo cognito, Felix ilibet milites arma sumere; stiphtusque multis equitibus ac peditibus, erumpens invadit turbam seductam ab AEgyptio: quorum quadringentis occisis, lucentos vivos coepit: A: Syptius autem ipse pugna elapsus disparuit. J haec Hierosolymis. Quid autem soris,idem narrat his verbis: Post haec latrones rursu ni ad rebellandii Romanis incitabant populum , lictitantes excutiendum illorum imperium de non assientientium vicos direptos absumebant incendiis. Apud Caesaream quoque inter Iudaeos habitatores & Syms de parii iure ciuitatis rixa exorta est. Nam Iudaei potiori conditione volebant esse,quod urbis eius conditor Hemdes Rex suerit ludaeus genere. Id Syri non inficiabantur quidem, sed aiebant urbem turrim Stratonis dicta a principio;quo tempore nullum ibi Iudaeum inhabitasse. et res post pereenit ad cognitionem Prs sidia, correptisque ex utraque parte tumultus auctoribus,affecerunt eos verberibus, de hoc modo seditione compresserunt aliquanditi. Rursus autem oppidani Iudaei freti diuitiis,per contumeliam Syros lacessebant conuicio: qui tametsi in seriores quod ad sacultates attinet, semctores tanten eo quod plurimi Romanis per ea loca militantium Caesarienses essent de Sebasteni patria,aliquanti'sper & ipsit regerebant in Iudaeos conuicia. Deinde ad lapides vetum est, ita ut multi utrinque vessauciaretur, vel caderent: penes Iudaeos tamen suit victoria.Felix autem ut vidit contentione progressam usque ad belli specie prosiliens rogabat Iudaeos ut desinerent:quibus non parentibus,immisit armatos milites; multisque caesis, plures captiuos secit, de multas eorti domos diuitiis resertas in praedam concessit militibus . Iudaeorum vero honoratiores, aut modestiores, sibi ipsis timentes,mgauerunt Ioelicem, ut militibus receptui calleret, parceretque iam, de resipiscendi iacultatem concederetudqtie Praeses indulsit eorurn precibus.J ias. ωι. Tom. G. 3 subdit