장음표시 사용
31쪽
jurisque publici tutela in medio videtur constituta, ne quisquam sibi ipsi permittere valeat ul
tionem,au Impressustin.in nullus I .Qde Iudae Or Coelico Contrarium hac L.ab Imperatoribus relCribitur : nempe ju stum possessorem pro defensione rci suae vim illatam propria auctoritate,& per se repellere polle. Ratio est quia ut ratione pcm nae per se vim virepcllere licet, ut praecedenti capite explica-IM vimus: ita merito quoque ratione rei, idem licere debet. Res enim,ut vulgo dici solet, sunt secundus hominis sanguis not. glossint.Advocati I δε- .vitam C.de Advocat. Hversor. udicior. quia ut deficiente sanguine, homo vivere nequit: ita quoque sinere-I3. bus,vitam suam iustentare non potest. Unde dicunt,merum a-
Ex hac ergo Lege primo notandum, verbum Possessio
nIs in carem possessam significare:scut etiam multis in locis injure civili,quam Pontificio accipitur in l. r. f.Scaevola ait , D. si quis resam.liber esseI L. er.L Lucius II .D.de eviction.lsi Medicus j. D. de
in hac L. defensio possessionis conceditur, eo ipso, rei possessae defensio concessa intelligitur. i. Deinde vero ex hac Lege notandum, te sensionem rei stet iusto possctari concessam osse. Hic enim vim rei suae illatam vi propulsare potest: quia de hoc Imperatores in praesenti rescripto agunt,ut apparet ex illis verbis ,recte possidenti, item ex illis. verbis, quam sine vici O tenebat. Unde Accurshic in verbo Recte,quaerit,an idem in eo statuendum sit, quiis. non recto,sed injuste possidet' Nos lurimum resurre dicimus,
32쪽
his: quia cum rem juste possideat: juste quoque contra quem c que eam conservare studet: oc conscirenter vim inferentem recte propulset. At posteriori casu qui rem iniuste possidet, iterum refert,an rei ver Dominus,an alius vim faciat. Si Dominus rem suam, quam alter per vim occupavit,iterum II. in continenti per vim invadit, id jure facit: quia Dominus rei suae injustum ocCupatorem in continenti expellere potest l. r. S. Eum igitur D.de vi viam. Non idem est,si Dominus ex intervallo rem suam invaditaeis. S. m igitur. Ratio diversitatis est: quia sit Dominus in continenti rem suam invadit, id animo defendendi facere videtur at si in vadit ex inter vallo, se ipsum ulaisci velle intelligitur. Recuperatio enim rci suae quae in continenti fit,est species defensionis: non quae fit ex intervallo not. Balae hicis. ver nota,quo isti lex: quia non videmur rei posscssionem amisisse, quam in continenti recuperamus: at bene quam recuperamus ex intervallo Isi quis a e fundum y. C. L. ut e vi pubco not. Salae ncy.versnota quo ista lex. Quod si vero non Dominus,sed alius vim facit, etiam injustus I'.
possessor recte contra invasiorem rem possessam defendit: quia in re posse in plus juris, quam invasor habere videtur. Qualiscu-que enim pol festar, hoci pio quod posscsser est, plus juris habet, quam ille qui non possidet, sed alterum re sua polsessione vult
dejicere a. D. utiposidet. Unde cx his apparet aliam vim in invadendo, aliam in resistendo consilere: SI utramque, diverso respectu, jam licitam, jam v cro illicitam cile. Si enim prima vis, quae in invadendo consistit,est licita: ejus contraria vis, quae fit resistendo,erit illicita S econtra, si prima vis est illicita, e jus co-traria vis erit licita: quia cujus contrarium est malum, id ipsum est bonum,& contra, not.Bal hicn' . Tertio ex haC Lege notandum,defensionem rei suae no simpliciter, sed cum moderatione inculpatae tutelae ficri posse iret. his. Hanc moderationem glossalm in verb. moderatione, in m Ο - .s- do, in tempore Sc in causa consistere dicit:quamgog.Barthol. Balae CT communiter Doctores hissequuntur. Qua de causa cum in sola hue --LI. C II, et i,s: Oderationis inculpatae tutelae fiat mentio: de haec
33쪽
aa, GEORGII OB RECTI IC. lex interpretetur O.D.GI .mur. IccircoJason ι LI.dicit esia Tyriacham D. α . Hanc moderationem nos simpliciter in ipsa vis propulsatione consistere Censemus. Si quis enim per vim rem tuam eripere tibi conatur: potes hanc vim inculpate propulsa rer ita scilicet, ut violentum invasorem per vim repellas, & tamdiu rcpellas: quam diu rem tuam auferre nititur: sit ubi vim remittit &cedit,tu quoque propullationem sistas: de qua dicenta plura infra cap. Io. 29 Quarto in hac Lege communiter Doctores statuunt licere se cumseqq.Anget. Hippo de Marsiain I. urem p .D.Ad L. me de sicar.Abb., FH .is e.a. Ir.de homiciae Vasiquius controvers. in . tib. r.eap.rx so DL Claris , homiciaenris. At quid de hoc vere statuendum sit,dicemus infra cap.8. ubi etiam alia,qtlς adhujus Legis pleniorem explicationem pertinent, asteremus.
FINITIONE, DIVISIONE, ET CALGIA EF FI CIENTE REMOTA HOC
Defensio quidsit. Divisio defensionisre ectu obecti. Defensio personatu quae sit.
34쪽
v x in x xadcsensionis necessariae materia eo meislius intelligi possit, eam in posterum aliquotcapitibus,& brevi methodo, dante Domino , declarabimus : praesertim cum ab Interpretibus nostris in jam expositis duabus Legibus satis quidem prolixe, confuse tamen& sine ordine, tradi & cxpli Cari 1bleat. Et quidem defensio necessaria nihil aliud esse videt unquam Linstantis, vel jam illatae vis atque injuriae propulsatio. Haec definitio infra cap. Io. plene explicata habetur. Dividi pingui Minerva desensio, respectu objecti, potest,m 2, personalam, dcrealein. Per-
-- o DE DETENI IO. NECESSAR. CA P. 4. 23 Res ex suis causis o me intelligitur: se vererem scire dicimur in ejus causo per Jectas habemus. Caina e ciens taesensionis alia remota,alia propinqua. Causa e ciens remota es u gentium, quo vim vi repugere licet. Connanus er ani desensionem non ex furegentium ,sed ex jure naturali deseudere opinantur : iis o rationibus o legibus probant. Vis vi omni Iure repelli potes: naturali, Iurgentium,civili, o
Defensio simplex vita se corporis,omnibus animantibus ιribtita, naturalis es. Defensio quae ratione nititur,ct quascietas humana conservarun ras genIium es. Florentinus in Ly.D.do .erjunnon de Implici defensione, qua etiam brutis convenit, edde desensione justi loquitur. Vis vi Iure civise ct Canonico repelli potest. I P. Dccio, si, manti defensionem iccircooris gentium, quod hoc jured eat et tin mn injuria conjunciam repellere,non astipulandum. G. M Aerario in 'arae tutelae nonIuri civili 0Mius Iungentium est ad cribenda. Ig. I soli I. I. CI Ie is, expresssa moderationis inculparae tutelae sit
ID Vis at injurioure naturalis liciter, at juregentium, civili o
Canonico non nisi moderate 'Diore repelli potes.
35쪽
Personalem appellamus, quando quis a se, vel ab aliis
Τ vim instante in , vel jam illatam propulsat,de quo infra cap. 7. At Α, realem vocamus,quando quis a rc bus luis vim repellit, quan do quis,inquam,re S & bona sua contra vim destiadix, de quo lupra cap. s.& infra cap. 8. Et cum omnis res cx suis causis optime intelligatur: quia tum re rem scire dicimur in ejus causas perspectas habcmus: ideo
defensionis causas brevit cr cxplicabimus: in quo naturalem causarum ordinem sicque murm primo de causa ciliciente, deinde de causa materiali, tum de causa sormali,5 tandem de causa finali desensionis, hujusque effectibus agemus. Si enim rei e Dfectae eviat finis: nccesse cst causam efficientem, matcriam &formam prςcellille. Et quidem de sensionis causa efficiens alia remota, alia propinqua est. Remota est jusgentium. Nam in c. r. in n. D. de justis. θ ut.definitur jusgentium: &postea in quatuo r sequentibus Legibus huius juris cxempla Enumerantur. Unde etiam Livius,
Ita)ure gentium comparatum esse,ait, Ut arma armis propulsentur. Et Cicero pro Milone Vlm VI re
pellere licere, dicit,ipsitu maturae Vocem,& omni- gentium legem esse.
At Contianus & alii opinantur, hoc non ex iuregentium, sed jure naturali descendere: quia omnium bestiarum sentibus infixum est,ut vim vi ropcllant,& probe in suo gonere degant.
Nam Leonum feritas,inquit Plinius,inter se non dimicat: Serpentum morsus non petunt serpentes
Sed si vis inferatur, nulla est cui non sit ira: non sit animus injuriae impatiens, & prompta, si ii ceas ad se defendendum alacritas. Et Cicero Ha C
36쪽
non scriptam, sed natam legem esse dicit: quam non didicimus, accepimus, legimus rVerum ex natura ipsa arripuimus, hausimus, expressimus; ad quam non do isti, sed faeti: non instituti, sed imbuti sumus: ut si vita nostra in aliquas insidias, si in vim,in tela aut latronum , aut inimicorum incidisse Gomnis honesta ratio esset expediendae
salutis not. Connan.lib. r. Commentarjur. civiI. cap. . N δ. Hanc sententiam confirmare videtur Cajus in L .inpris c. D. Ad L. AE
qui est Ibi naturalem rationem permittere dicit, ut quis adversus periculum se defendat. Sic etiam
hanc confirmare:ii uelligitur Ulpianus in d. l. I. 3. cum arietis D.Si qua r.eaupcifec. u. Od. ἔ.f. vim vi Dati victis arm.ga illic defensionum etiam brutis animantibus tribuit: at hic jus de sensionis natura comparatum esse assirmat. Et Concordat Clem. r. orati j. Caeterum,de re judici circ. fus narurale 7. HVMEI. r. in quibus locis defensio a jure naturali esse dicitur. Quid in hac diversitate statuendum Nos arbitramur vim vi '. omni Jure,nempe naturali, gentium, civili & Canonico repelli
posse,ut mox constabit. Naturali Jure repelli potest: im
quia vitae corporisq; simplex defensio, omnibus animantibus tributa,naturalis est. HaeC enim ex naturali inclinatione oritur, quae homini cum reliquis animantibus communis cae
Sic etiam juregentium repelli potestquia illa desen' ii.
sio,quae ratione nititur,& qua societas humana Conservatur, jurisgentium est. Nam Ju gentium nihil aliud est,quam ratio naturalis inter omnes Lomines dimit a. Sicut autem homines qui- ad societatem & communionem nati sunt, ex naturali ration
nefas judican ut alter alteri insidietur: ita justum esse statuunt. ut quis vim atque in artana propulset. Et proptcrea Florentinita Ia.
37쪽
1ς GEORGII OB RECHTI, IC. hac L. non de simplici de sensione loquitur , quae etiam bru
tis convenit,&quae ex naturali, communis naturae, Inclination
profici initur Hed de defensione justa, quam homines naturali ratione probant,& quae solis hominibus, non quoque brutis ani-
I3. mantibus nota est. Jure civili denique&Canonico vis vi rep et ii po test: quia hoc utroque j urc j iis naturale & gen
tium est confirmatum: & quia moderatio inculpatae tutelae melius est explicata l. r. C.II e Hi scientiam 4s.f. urcumplures D. Ad L Aquiti. a.c.3.ocsigni caut II. tr.deho-ci Et ccrtcdum Lex Cornelia vetat citi cu m telo hominis occidendi causata. D. Ad L. me de r. co ipso ta Cite permittit,est e cum icto sui defendendi causa: qua conjectura Eicero quoque pro Milone utitur.& not. CVac. in l. 3. D. de just. & jur. 14. Non autem astipulamur Dccio, assirmanti descia sonem iccirco jurisgentium esse, quod hoc)ure liceat vim cu inauria co-junctam repellere. Nain vis omni jure ropclli potest: S vis in- . iuriose, ab aliavi juregentium non distinguitur: quia alia, jure- .gentiu nulla vis nisi cu injuria conj uncta propulsata posset,quod est absiurde iniquum. Si enim ibi avis insuriosa lurcgentau repcl- ili potest: non licebit hoc jure furios bresistere:quia hic vim facit sine injuria. Mente enim N intellectu destituitur. At iniuriam non facit, qui animum injuriandi non habet t. qu rvumast. D.dei uri f. . Insiit .de injur. Non etiam illis allentimur, qui de sensionem iccirco juris ci vilis csta dicunt, quia moderatio inculpatae tutelae hoc jure est II. introducta LLI.C.unde vi. Nos enim censemus, hanc moderationem non juri civili,sed potius jurigentium esse ascribendam. Nam sicut hoc jure non simplex defensio, sed i ulla probatur: quia simplex desensio brutis animantibus, tam rationis, quam juris Expertibus convenit at justa defenso gentibus de humanae societati inseruit: Ita etiam eodem jure moderata defensio laudatur: quia hoc omnibus gentibus naturalis ratio dictat: ut is qui inde sensione modum servat juste se defendisse, at qui modum egreditur, injuste egisso, dc se vindicatse dicatur. Tolle cnim modum
38쪽
DE DEFENsto. NEC Ess A R. C A P. 4. 27 modum: tollos quoque ju stam de sensionem: quia sine illo, haec non iubsistit. Ut ecce qui aggressorem fugientem sine causa insequitur, modum dessensionis excedin quia vi & ostensione cccsante adhuc insistit,& novam vim facit. Vel qui aggressorern interficit cum postit sine caede se defendere, is modum egreditur: quia gravius ostcndit quam sui toficia sus. Et propterea Cujusta defenso jurisgentium sita Consequens est moderationem quoque ejusdem juris esse . quia haec non est nova defensionis species sed tantum justae defensionis declaratio. Etsi enim jure civili in sesad ci. Cundevi,expressi moderatio- IRnis inculpatae tutelae fiat mentio: tamen ubi in aliis locis simpliciter de vi propulsanda&repellenda agitur: eo ipso quoq, moderatio inculpate tutelae denotatur, ut ostcndemus insta cap. io. Ex quibus omnibus hoc potius dicendum nobis videtur Iure iris naturali vim atque injuriam simpliciter, at juregentium, civili &Canonico,non nisi moderate & juste repclli posse : Et haeadu remota efficiente causa defensionis.
DE CAUSA EFFICIENTE PROPINQUA DEFENSIONIS . NEMPE QUIBUS INSTRUMEN-
tis, Na quibus personis defensio fieri possit.
I, Cognitionem causa remota,rectesquisur cognitio cause propi
39쪽
Guandosii instrumentum agendi. Non refert quibus armis se quis defenda : nee contraria opinio es probanda: quamvis communis. p.Sum casti II.issis. Exinde homicissi male pro communi opinione alligatur. Reyccia Panormitani resonsone, ra adducitur. Agens defensionis causa, eis homo. Non refert cujus aetatis,ausexus,aut conditionistis,qui vim τι depellit. Etiam bannitis concra vim defenderepossunt. . .
Imo etsi Statuto cautum sit, bannuum mendi possemilaisminue adhuc ei competit defensio. Pro agente defensionis causa etiam Mediator accipi potes. Mediatorsiquem lassi an conveniri positi '
r . Istierus Mediatorrecre convenitur.'ron etiam verus.
Io. Messiatora defensorepercussus, vel occisus, an eo nomine des sor
ry. II. Resera an defensor in vita periculo fuerit constitutus, vel nomo QNITO jure quo defensio introducta est: recte jaulterius progredimur: & causam defensionis propinquam inquirimus. Haec enim non immerito caui Mn. remotam sequitur: quia haec illam magis explicat u rem in actum deducit. Et quidem propinqua defensionis causa vel est agens, vel est . instrumentum agendi. Instrumentum agendi ut de causa in strumentali priore loco agamus) est,siquis ad siti defensionem gladium, pugionen bombardana, hastam, vel pugnos adhibet: quia defensio non immediate, scd mediate, instrumento scilicet aliquo fieri solet. 4. . Ne C refert quibus armis se quis defendat: quia quaecunque arma necessitas suppeditat meritb adhiberi possunt: sive quis fustem,vel gladium, vel lanceam, vel saxa, vela reum, vel alia arma adhibeat. Ad hunc enim usum arma inventa lunt, ut vim N- injuriam arceant teste VarrOnc.
40쪽
DE DEFENs Io. NEc EssAR. CAP. I. 2'Nec contraria opinio,etsi communis, probanda est, quasi de- s. sensio tantum paribus armis fieri possit,de quo infra C.Io.n s. cuseqq. quia nullo jure probatur,sed potius legibus & rationibus
impugnatur,ut pluribus ostenae mus d. cap. io .n s. cum seq. Huic tamen sententiae obstare videtur,quod Innocent. III. c. insin ii coti II. insi tr. de homiciae affirmat,Sacerdotem, quia Sacrilegio prius perculsus fuit,a poena homicidii non penitus exCula tum ratione instrumenti Ligonis, quo percussit: tum quoque ratione partis, in qua alter fuit percussus, nempe in ca pite : quia cum ligo grave instrumentum sit, non potest levem plagam inferre & quia in capite de modico ictu quis laeti, aliteriolet laedi, ut Ponti sex Innocent. in L c. Signi si insin. loqui
Ad hoc respondet Panormitanus ind. c. sigruficasti, Pontifi- 7.cem hic loqui de Sacerdote vindicante animo occidendi: eo quod non percuitus repercussit. At haec responsio locum habere nequit: siliam d. c. Significa si verssivero, apparet, Sacerdote illua Sacrilego porcussum reperculsisse. Unde melius respondcri potest, Saccrdotem in propulsandavi moderamen in culpatς tutelae excessisse: quia manu forte percussus,ligone repercussit:&quia ligone in capite letlialiter percussit,cum percussa alia parte corporis,& ita leviori plaga vim repellere potuisset. Itaque mortifero ligonis ictu non tam vim propulsare, quam vindictam sumere voluisse intelligitur. Nec vero Pontifex ligonem per se, quatenus est ligo, in defensione improbat: quia Lex permittit,& natura docet vim vi propulsare, nec certum armorum genus
praescribit: sed iccirco ligonem detestatur, quod cum illo Defensor modum defensionis excessit, ut jam explicatum: Et haec de causa defensionis instrumentali. At agens defensionis causa est homo: quia hic vim re ipsa, in-2. strumento aliquo propulsar. Ab hoc enim oritur principium motus:hic,inquam, est causa princeps, quae causam instrumen
Nec refert cujus aetatis,aut sexus, aut conditionis sitis, qui vim 3,
vi depcllit : quia indistinctu quilibet contra vim se recte de se