장음표시 사용
131쪽
rero, non aliam adiungit naturam, sed pro-plietas est, ac usque flammae. Sicut ergo lumen hoc , quasi forma dc actus est ad flammam quasi poten tiam ita ferme quod formale, ad id quod materiale, in mundo intelligibili ponitur,se habere videtur similiter.
In toto hoc mundo corporeo, materia Scforma duae sunt. In incorporeo materia quidem est essentia S: natura formae: forma vero est esse,actusque materiae. Rursus materia nec ad formam in potentia ibi est, neque potentia est ad formim, sed est: potius ipla formae potentia. Forma vero non est actus aliquis in materia siue tu potentia, sed ipse potius potentiae actus.
Ex quibus denique colligimus, duplicem suisse ab initio creationis potentiam,&actur, elaphy sicum, qui dat quodcumque esse, Sccommunicat gradus praedicamentales, qua les communiter dicuntur Exit entia, & Essentia : Physicum autem, qui dat esse Physicum, seu constituit corpus naturale in suo
proprio esse, sue simplici siue composito. Ita erit & duplex potentia Metaphysica, actuum Metaphysicorum receptiua; & Physica, adactum nempe Physicum ordinata. Ex quibus concipimus primo ab initio
creatam fuisse naturam quandam absolutam, ante rerum creationem in mente Diuina
descriptam , in ipso rerum creatione per forasam. b omni modificatione forma-
132쪽
li liberam a Auum Metaphysicorum noris tum , sed de Physicorum etiam receptiuam,& uniuersale subiectum. Hanc ut inessabile, materiale, & remotissimum rerum quasi principium . umbram immensam, rei
injaginem, ut noctem tenebricosam,tenebritum latibulum , entis laruam , uno nomine
Hylam informem, & inuisibilem, nulla modificatione gaudentem, sed omnium capacem de receptiuam, non inconcinno nomine determinabant. Ad quam accedens a summo
Archetypo actus Metaphysicus , essentiam
primo ipsi rudem, incorpoream & indigestam impertiuit, cuius vivaciori actu eius vacuitatem , supremis paciendarum rerum speciebus ornare coepit, quasi potentiam quibusdam modificationum incompletarum speciebus , puta egentiae aut existentiae, sed confuso more destinatam. Hanc materiam
secundo hoc gradu progressam, Chaos incorporeum & in completum nominare recte possumus , ex quibus omnia naturalia esie, Scin idem omnia resolui certum est. Ex huius autem una parte puriore,nullo sensu, sed solis rationis oculis comprehensibili , factus est mundus incorporeus & spiritalis, solo intellectualis de vitalis luminis splendore orna . tus, ns & thesaurus, unde pro manat omnia
vita,lux,& intellectus, inferiorum Cherubicarum dc beatarum mentium sedes , & domicilium vocatu5:& nulla alia, quam quae ex
133쪽
Elientia & esse constat, forma illustritus, ae in Mentium Angelicarum, & Animarum cohortes distinctus. Qilaruni utraque quasi ex quatuor constare Elementis dici potest, nemaee ex essentia & esse, ex virtute & actione. Horum esse, est actus essentiae. Nam si praeter hunc actum non esset illic essentia, cui talis actus haereret, esset actus purus & infinitus, a nullo circumscriptus, qui solus Deus esse potest. Essentia ergo mentis Angelicae, in prima creatione actu suo catebat, proin dotenebrosa & vacua verumque Chaos, sed in . completum , dici potuit. At Ideis seu speciebus omnium rerum faciendarum,quasi intel lectuasi lumine Stra dijs Diuinae pulchritudinis illustrata statim lucida&actuosa apparuit. Similiter dc animae emeritiae in prima crearitione vacuitas , fuit rationibus rerum saEciendarum repleta , a summo actu telucente in mentibus Angelicis: qui tot voluit inunim, fieri rationes, quot ideas in mentibus
Angelicis ; & tot formas in materia, quotltationes in anima. Sed diuini illi radis in Deo vniti sunt, in Angelis dispersi s in Antima diis spersiores, in Natura inultiplices, in Materiapeo e infiniti. Hanc materiae partem Cortalum appellabant factae literae: non illud stellis ornatum , sed illud huius acturii, suu potius
huius actus originem comprehendens.
Ex telicta autem , & tenebricosiori huius parte quam terrarii inatim & vacuam suci
134쪽
iis Phili ophiae Poro technicae
literae appellabam ad materiae & sol mae cor-soreae naturas declinante , in mundum sensi- seu Elementarem , qui in naturae Manutgriae ordines diiij ne os fuit,accrevit. Hamrram purior & tenuior pars caelum fuit, noniaim flictu; n, sed futurum pii oris tantum poms cia: in quo toti splendida ae coruscantia sy dy a ce enimus , radios quasi diuersi semis primus in inferiora continuo immissentia, d qinis ix sciet iis superiorum actuuo na ois, immens foecunditate, specier um rei ouationem contineo procurantes. In haco continuus dies absque nocte, in hac viget xs psis vita, seu anima ubique spirans, fla- sensualem. Non qui necessario sentiatur ab aliis, sed quo ipsa, turri vjqificet, tum s ntiat alia. Flata 3 eiusmodi
quoniam proditaexanima, imitatur virtutem animae penetrantem , quatenues ips* penei anhyniuersum. Ianibus inest infasius. Si
si is ter. continet , quatenus ipse suo quo-
Ams citii loquar,visco,aut sulphure inextinguibili velut oleuma per omnia natan S, om ambit. Hinc P rsuper aquas, v fiucubabat aquis,fouensvidelicet materia' frigidas per se, quae ipso vitali--ter , quavis occvue,c ent. Atque hi tam calefa- jed i vim sortiuntur,quampis occulta. Huius essentia nec fuit corporea, nec penatus incor Borea Sed quo magis inferior,eo corpo-
135쪽
omni corporea forma remotior fuit. Naturi a ergo partim corporea, partim incorporea. Materia autem crassior,obscurioi , dc ad actum inertior, ad corpoream naturam omnino tendens, Elementorum corporatorum grauem dc perobscutasti duit formam. At candela quo cenditro proximior, eo inertior; quo circu ferentiae,
tenuior . & sp ita iactui proximior . Proindde semina a fontibus suis peregrinantia, hostpitium in huius spiritalis naturae materia acceperunt. Vocamusque principia, elementa seminum, leu astrorum domicili .
Et quum prirnum sentibus nost iis se se offerre Videntur, per colorem, odorem, saporem iper se, vel per omnia simul, sed composito reconfuso modo; tunc Salis, S ulphuris& Mec- Curii nomina sortiuntura: Et sicut semina haec suae naturae loca magis conitenteritia occupant : simili modo horum loca , matrices , α domicilia, crassior Ac inertior materiae pars, a naturae Archaeo constituta sunt, quae iri Elementa vulgaria, ignem , aqu/m , aeremi terram, apprime diuiduntur. - Harum autem modificationum ita duuti, diuersissimorum , in uuam mastam seu faciem aggregatorum; lua chaos vocamus, mentione faciunt,non solum sacrae literae sed & vetetas, O prophant Poetae. Illae terra inanem vacuam nominant; dc modo caeli, quae, terr
de abyssi nomine designant. Sic appellatur, non quod edent verae essentiae in esse adhu
136쪽
distinctae, aut formis completis ornatae, set
omnium unum chaos,& confusio una. N atri priste 1 dictum est, Frat firmamentum, in medios ilicet aquarum , di i guem aquas ab aquis, nempe chaos mundi liuelligibilis, a sensibili. Et F mamentum coetu in . Ex quibus constat esse tritas illas, non fuisse varijs & ambi cuis nomInibus Ita appellatas, sub formis completis tantuem, vel in massa atomorum,adtules formas induendas postea aptas. Aptitudo autem ist constabat, non solum in aptitu- dii te solius materiae informis, sed in aptitudi-De m russae confusae,iam formis, quam materiis
rerum omnium facies darum repletae. Ex his apparet, istam massam unicam, extrinsecam faciem obtinuisse, eamque fuisse a queam, sed minus adhuc continuam, de terrae asperitati si malem. Cave autem credas, fuisse vulgarem nostram aquam, sed solum infinitatum diuersiissimaeque speciei atomorum, seu panctorum congestem, quae nullam, piaeter aqueam, confiilentiam obtinere potuit. Imo quem in illa natura, diuersiimo de congesta,& pro rerum faciendatum specifica ratione Congregata, exsurgere deberent omnia mixta, nullam aliam sortiri potuit ista Dateria extrInsecam formam, quam aquae. Omnia namq; antequam ad perfectam mixtionem apta simi. nullam quam a queam consistentium obtinere possunt. Haud enim nisi
la multatum atomorum subtilissim8 fluore ,
137쪽
quasi infinitorum punctorum concursu milantur diuersissimae simplicisque naturae
partes, ut unum appareant, unde pii ma rerum materia, Aqua . Melista dicta fuit, quasi
ab aqua omnia. Deinde, colligere est huius materiae primae modificationem externam, fuisse aquam, ex rpso coeli etymo. Caeli enim
Hebraice dicuntur SCHA MAIM, quasi aquei; MAIM enim, aquas significat.
Ex dictis igitur patet, eandem dc unicam fuisse ab initio creatam coeli & terrae materiam , sed iam aptam ad modificationem : dedisserre tantum gradu eminentioris Ac purioris substantiae, quae distinguebatur per quatuor separationes ab initio saccas. Primo
enim ordine separabatur coelum a terra, ne misipe substantia mundi intelligibilis, a sensibili,
illam in essentiam Ment i Angelicae,ad idearum seu specierum receptionem,tum animae, ad rationum receptionem aptam, quasi materiam formis propriis destinatam, quam coelum vocant sacrae literae. Secundo. hanc quam inanem & vacuam terram, ut impuriorem ii ius materiae partem, separauit in lucem de tenebras. In lucem, hoc est purissimam & lucidissimam ultimae huius massae partem , quam coelum stellis ornatum , ut naturam seminibus omnium rerum, quasi sormis destinatum vocamus , medium inter corpoream dc incorpoream naturam obtinens. In tenebras, id est materiam corpoream Elem editorum
138쪽
mppe caes i)axura qualitatum incorporea rum,1 suis fontibus peregrinantium,& m cor Floreae naturae sinum, per medias qualitates,nclinantium , ut umbrae, imagines, tenebraeta vestigia potius rerum (respectu incorporei de superioris actus) dicantur, quam res
verae: assium, erum omnem corpore itas im-
Iedit. Sic Deus verum bonum est, Angelutonitatis tantum imago, verus tamen intelle- stus; Anima, intellectus imago , vera tamen Anima; Natura, imago Animae, sed vera N a- eura. Qualitas quae diuiditur in materia, Nariturae imago est, & verum naturalium agenetium instrumentum. Materia est qualitatis huius corporeae imago, & vltimum omnium subiectum, ad centrum mundi expulsum, ve eotius creaturae despicatissima natura, per tereium separationis gradum , separauit aquas aquis,interponendo firmamentum, hoc est humidum,salsum,&corporeum; humido pingui,& incorporeo, per firmamentum seu humidum spirituosum, quod est uti iusque na-
particeps.. Quarto, separauit Elementa ab Elemen-gis. sed non ita, quin in singulis remanserit
aliorum elementorum intermixta Hat Ura.
Nam singula cum singulis magnam habere ognationem deprehendimus. Ex Hyla ergo Chaos , ex Chao Elementorum materia. Concludendum ergo Hylam informem a
Sotentia Metaphysica degenerasse o Phy-
139쪽
scam: nihilque aliud esse pyssa, quam potentiam meram Physicam, quae di lex est ; Vniuersasis seu remota, quae respicit omnes sor suas in communi; sed terminatiue,& in progressu ; de in modificatione particulari seu proxima i respiciens scilicet formas particu rates , & Ecinnotat accidentii signata tali in- specie & nume o,1 quibu s determinatur m tetia & redditur proxime apta ad hanc specie 'ae humero formam recipiendam. Ec haec , tentia materiae,est progressus Hylae in Chao
ex quo fit materia proxima Element um. Totam igitur huius materiae notionem eae Platonis Timaeo sic definiemus,e Te incorpo ream quandam essentiam Sc informem, sino in omnium capacem, quae ambiguo ac pene inexplicabili modo Diuinae ac intellec ualis naturae fit particeps. Dicitur cetur eius umbratilis entitatis natura. Dicitui
sinus omnicapax. quia est pura potetia physica .receptiua omnium formaru & terminus om-
nium corruptionum; diciturque modo quodam ambi uo, quia est tam diminutae entitatis, ve ignotum sit an possit creati materia imper se inctior . Dicitur, quia difficile perincipitur eius essentia, an sellicet habeat potentiam realiter contra- distinctam, an vero ipansit essentialiter potentia. Dicitu tellectualis, videclaretui illius causia elacienS. nempe Deus: omne enim a Deo creatum eneris per 'participationem. Diuinae
140쪽
DEFINITIONES. DIUISIONEtra pro mata,
Bbuum en qMd omnia appetunt. a. Bonum aliud apparens , aliud merum. A bono vero , et uno promanant, e do, numere rus,perfectio et pulihritudo entium. Ordo est formalis ratio habitudinis essetitialiamnius ad ali erum , connexa dissimuleus , dispersaeopulavi,superistra ab inferioribus separans, puri sibili. cir eorporea ab infensibilibus cir in corporeis mens sensibilia in coelum , atherem, re ele' mentis: infensibilia, is a Laenus Angelicas, Ani-nigm, et Naturam.
In rerum ordine didemus aliai res ali i esse nobiliores. quo uni vero di bono propni ei. e. or perfectiores existunt mice messa. suare/nimam corpore missiorem iudicamus, quia fontifuo propinquior : asceat dimus enim a corpore ad qualitatem , ab hac ad Animam , ob Anima ad
Angelum,ab eo au Deum, muum, verum, bonum, qua, rerum omnium centrum ciet apicem. Vnumisutem hoc,ex superfluente bonitate extra se in aliae quoque naturarum genera paulatim Alabens, metui per gradui a perfecti limis Naturis per imperfecti res ad imperffictissimas desiuit, re tandem n Materiam primam desinit , quae propὲ nihil est. Vae in 'eocrum emi i esse e quam . Volutam,