장음표시 사용
191쪽
enim in se conuertitur , aliud a corpore existens, actione nn habet se palatam a corporei neque per corpus, Reque cum corpore fit. Si
quidem actio, & id ad quod actio est , nihil indiget corpore. Separabile ergo penitus 1 corporibus est, id quod in se conuertitur.
octaui Capitis. O mne se mouens primo , in se comer
DEMONSTRATIO.CI enim mouet se, etiam motrix actio eius in se est, & unum simul est mouens,& motum. Vel enim parte quidem mouet, parti vero mouetur, vel eotum mouet& mouetur. vel totum quidem mouet, parte vero mouetur, vel e conuerso. Sed si pars alia est mouens , pars alia quae mouetur, non erit sumo
bile per se, ex non mobilibus subsistens. Sed apparet quidem se mobile, non est autem se .
cundum esses uiam tale. Si vero totum morinet, pars vero mouetur, vel e conuerso , erit
aliqua pars in utrisque, secundum unum, si is mul mouens & mota,& hoc primo se mobile. Si autem unum & idem mouet, & mouetur, mouendi actionem ad se habebit, moimum
sui ipsius existexis, ad quod vero agit, in i
192쪽
1 et Philosophia P rotechnicae
conuersum est. Omne ergo se mouens primo in se conuersi uum est. '
Octaui Capitis. Omve quod secundum aflionem a se est conuersuum, etiam secundum ei sentiam conuerssuum ad te est.
I enim actione possit conuerti ad se,essentia vero non conuersuum existat praestantius erit secundum actionem, quam fecundum essentiam, illa conuersi ua existens; haec vero nequaquam. Sed contrarium hactenus probatum ruit, pcrpropositionem quartam CDarei. Quum tunc productitium non est senaperpi aestantius natura producti, omne ergo Quod secundum actionem.
cima octaui Capit omnem ipsius cognoscitiuum, ad se
omnino conuersivum est. DEM ONSTRATIO.
Quod enim acto ad se conuertitur, cocgn scena se ipsum manifestum
193쪽
Vnum enim est, cognoscens& cognitum: cognitio sui, ad se est,ut cognoscibile. vi cognoscentis actio quaedam existens, sui vero ad se, quia sui ipsius cognoscitiuum est. Sed enim quod etiam essentia , sic actione, demonstratum est , ter prepostulamna n elimans octam. Omne enim in agendo ad se conuersicuum, & essentiam habet ad si ipsam conueret tentem & in se existentem. Nunc autem ut finem hisce rerum ad librationibus impona, & mysticum hunc Amoris aut couersionis sensum iis qui in Philosophia veterum exercitati sunt , reliu quam: addam solum, coronidis loco , doctissimi Fracas otii de Plaches de Cupidinis amore Carmina ,
voluptate certe dc ingeniosa eluditione resertissima, tuna nostro proposco apprime quadrantia. Per Psyches enim varios casus, dis crimina multa, & tandem connubia ; nihil
aliud repraesentate videtur Platonicus ille Philosophus Apuleius , quam animae seu Psyches a mente seu Cupidine progressiunata peregrinationem ad i es corporeas eum de nuo reditum per conuersionem ad eandem mendem , celebratasque nuptias statum animae menti coniunctae, & a corpore separatae. Quorum historiam petaut qui velint ex s. s. & 6. libro Apuleij de Afino aurentaeque mihi hoc imponat ingeniosus te istor,
aut credat me ex Poetatum aut aliorum Au
storum fabuli; vclic vetit repa
194쪽
. strucre. Sed aequiori lance omnia perpendae, secumque cogitet, me viatori similam: qui dum lub aestuante Sole iter longum percuc-rens . nunc sub viridantis arbusti umbra , iam in susurrantis fluminis ripa, de sessus ab itinere aliquod solatium eaptat. Sic me non ex his veritatem, sed veritatis inquirendae desiderio talibus perculsum abblandimentis imaginaberis. Amorem autem Psyches & Cupidinis ita cecinit doctissimus Fracastorius libro cuius titulus Turras, siue qui de Intellectu inscribitur.
Hue Amor b dilecte, ades 3 Aticte Cui os Formosum tua te se sch: formosa requirat, Et potist te Dia Deum , puerumque pue a. O tibi iam similis, hi te perainaique cupitque, Nonne et amabis ictam, cupiesque Cupido
eadem tiphii patria : es calesis origo
h Due: nos ter is pariter, nos aethedi e in alto Versamur pariter, coniunctaque munera obimus.
fa l. Uum pulch mnque modis in pectora miris Insiitiuortu corda fer i, tu si geris ignes,
Accendisqueardore nouo genus unde animautum Concipitur , crescitque sua oe connubia iungit. Me mi eram quod e r ipsa meis in me artibus msa Ab nimium tenrra, O pulchro nimis apta moucri, ut te cons=exi, ut Eoui pulcherrime re um , Continuosacibusque tuis,di Amoris amore
195쪽
Ipsa tibi temem, cina cingas tempora, vittam Intertexam auro, et movi bombyce laburo et Pictus ubi Narcissus hiat, Maeander oberrat Hic ego te titas terras, atque alta volatu Nubila tranantem fingo maria udasecantem:
Ea pictas molucres, di nant aquare monistra. Diij queque nec parcis , curru rex Iupiter uaereo Inuctatur , cinctus humero et brachia feetro. suos inter tua Ische etiam religata cathenis It moerens, sequiturque tuos captiua triumphos
Idearum ob Amorem distributione per quatuor ordines pulchritudinis, nempe Mentis , Natura
196쪽
mediatorum ex immediatis: hactenus talem ordinem progressum obseruare conati su mufi, Vinattriae origo,& rerum naturalium processus intuenti vel leui negotio,imo scirpo laevigatiora inueniantur. Proinde ut ap- pateat quasi causarum omnium mutua corn-binatio , qualem pauci atrie me in hac arte obseruarunt, ab ipsis incunabulis studui totum huius mundi progressum, is , Tra , initie litibus obiicere. Primo itaque demonstratum est, Deum per suam scientiam, cognitionem S voluntatem, causare omnia entia rvelle enim in Deo de esse idem sunt. At quum Dei scientia contraria sic nostrae, eius enim es factiva, nostra vero solima speculativa i quis iacearit, species rerum faciendarun-n mente diuina non esse quasdam species, quas Plato ideas nominat, ita usque coiit inuatas, dum in corpus de materiam terminantur 3 Tali tamen ordine, ut quamuis idea turn Classes plurimae pro humani ingeni j facultate constitui positiat, videntur tamen Platonici quatuor potissimum te censae voluisse omnium quidem circa Deum , a Deo in eundem se se, ordine longe pulcherrimo, reflectentes. Cum
enim Deus sit quasi quidam circulus ( ut pulchie Philosophus ille dicebat cuius centrum ubique eXtet, circumferentia nusquam apparcati circa eundem orbes quatuor assidue sese reuoluentes concipiuntur; Mentis, Ani-
197쪽
Classes totidem emergunt. Quarum interiores & Deo proximae sunt ; quae ab ipso in Mentem profluunt, Sc a Mente in eundem
reflectuntur. Secundae notionum rationalium circa ens secundum , siue Intellectum.1 quo in Animam vibratae suum similiter principium repetunt. Occurrunt tertio rationes seminariae circa eris tertium , nimirum Animam, a qua in Naturam prorogantur et atque hinc reflexae iterum in Animam conuertuntur. hi artus illarum ordo recensetur, quas Naturales appellant, circa Naturam assidue volitantes qua demum in materiam lapsae, hinc pro virili rursus in Naturam attolluntur. Itaque Diuinus ille radius, a Sole aeterno
in orbem continuum manans, a Mente per Animam in Naturam atque Materiam traii
sit, in qua tandem fingit extremas quasdam atque umbratiles tantum similitudines , velumen colorum imagines in obiecto speculo repraesentat. Nam ex puris paulatim impurae fiunt, dum a contrariis inquinantur. Vnde ec ex unitis dissipatae, ex uniuersalibus singulares, ex stabilibus plane instabiles atque caducae, pristinam requirunt puritatem, atque ex humili in altum, raptu illius magni Daemonis, siue amoris; quantum in ipsisutum est , rursus emergunt. Propterea & mundi huius
inferioris colonus animus, propter commercium Deorum partim sublimium, partim fuiscorporis,ceu piofugus fato, terris laeta-
198쪽
tus & alto , assumit ipse quidem per sensum has a materia pollutas rerum similitudines ideinde collectas per phantasiam purgat co 'latque per rationalis potentiae cribrum et ligat postremo cum viai uersali mentis Idea, fruiturque iam Psyche pulchra , pulchri sui complexibus vici, caelestis scilicet Cupidinis , ubi pota Nectare, N epenthe saturata atque Ambrosia i mensisque paulatim assuescens superi S, Multa modis limulachaea mi et volitantia miris,
Et marias audit voces, frui tuique Deoium
consilio atque imis Acheronta assatur Avernis. Harum autem Clastium duae sunt inuisibiles & in corporeae, nempe Mens & Anima.
Natura autem quum magi S accedat ad cor poream molem,& tamen essentia incorporea non des cluatur , recte utriusque naturae campax est e dicitur: proinde nectit Mentem &Animam corporeis rebus, recipiendo superiorum species, ut iii pellucido speculo,& rebus inferieribus communicans. Quarta autem Materia, corporea & sensibus obvia , sed duatum priorum Clustium quarta est imago, ut in speculo per naturam transmissa et corpora enim sunt umbrae de vestigia Animae &Mentis. Vmbrae autem & vestigia repraesentant figui am rei cuius sunt umbrae & vestigia,
non secus ut sigillatum, ipsum sigillum.
199쪽
Proinde haec quatuor rect dicuntur circuli. Sed Mens est eliculus stabilis tui mobilis. quia & operatione, ec substantia semper eadem est , quia semper ad idem tendit & vule semper eadem. Neque dici potest Mens in o. bilis, nisi una ratione: quia procedens a Deo,
sicut caetera omnia, reflectitur, ut in ipsum re-detat denuo. Anima mundi aut quae uis alia anima est circulus per se mobilis, quia sua natura non sine discursu cognoscit, neque absq; spatio agit de operatur. Discursus enim diuersiarum rerum dc operatio temporalis ab C.
que dubio dici potest motus. Et si aliqua sit
stabilitas in animi cogitatione, est potius beneficio mentis , quam per naturam Anim mQuum vero dicimus animam , intelligimus potentiam, quae in ratione de sensu animae posita est. Cum dicimus naturam, per ipsam intelligimus vires animae generationi aptas. In nobis virtutem illam propite hominem appellamus ; alteram vero idolum aut v misbram animae. Virtus haec generandi vere ducitur mobilis, quia in tempore finit suum opus, & in hoc differt ab animae proprietate. Anima enim per se de in se mouetur: per se, inquam, quoniam est principium motus: in se, quia in eadem substantia animae manet operatio sensus & rationis: de ex hoc nullum
opus necessirio corpori redundare videturgsed generandi potestas, quam naturam appellam i, per se quidem mouetur, quum
200쪽
is o Philosophia I rotechnicae
ouaedam animae per se motae vis. Dicitur similiter in altero moueria quoniam omnis eius operatio termina cur In mole corporis, nutriendo, augmentando de generando corpus. Sed Materia corporis moles est circulus
mobilis ab alio & in alio. Ab alio, quia ab
anima agitatur. Dico In alio, quia in spatio aut loco moDetur. Hinc patet ratio, quare antiqui bonitatem in centro collocauerant , pulctilitudinem vero in circulo, aut circumferentia. Bonitas rerum omnium ei unus solus Deus, per quem omnia sunt bona. Pulchritudo est radius Diuinus, insusus his quatuor circulis, qui circa Deum continue vertuntur. Hic radius impingit his quatuor cir, colis species omnes omnium resum: & vocamus istas species in Mente Angelica Ideas, in Anima ratione , in Natura semina, & formas in Materia. Et in his quatuor circulis quatuor splendores apparent. In primo nempe splendor Id earum, in secundo splendor
Rationum in tertio splendot Seminum, in quarto splendor Formarum Per hos quatuor circulos omnes species sicut a bono producuntur, eodem modo in ipsum redeunt; formae enim corporum redeunt ad ipsorum principium per Semina, Semina per Rationes, Rationes per Ideas, non secus ac vinus
radius Solis illuminat quatuor corpora Igne, Aerem, Aquam & Terram. Eodem pacto