장음표시 사용
221쪽
pars secunda.PROPOSITIO OCTAVA decimi Capitis
Omnis Anima omnes hubet formas , quas intellectus primo habet.
DEMONSTRATIO. SI enim ab intellectu progreditur, & intellectus prodistor est animae , & ipso esse immobilis existens,omnia intellectu Sproducit; dabit animae e tram a se costitutae OmniUmquae in ipso sunt, essentiales tationes. Omne enim quod ipso esse agit, quod ipsum est primo, id ploducto , secundo tribuit. Intellectualium ergo formatum, anima secundo habet imagines.
PROPOSITIO NON Adecimi Capitis.
Omnis Anima omnes e tres, exem
plariter quiden, pensibilia , in imagi
ne vero intelligi lia DEMONSTRATIO.
MEdia enim existens impartibilium. &partibilium circa corpora, haec qui-dom producit, illa vero causas praestabunt
222쪽
ro et Thilo ophia Pyrotechnixae
ante se , a quibus prouenit. Quorum ergo caupraeexistit, haec praeaccepit ellemplariter A quibus vero constituta est, haec per participationem habet, & vi ptimorum germina.Sensibilia ergo omnia per causam, praeaccepit, de rationes materi allurn immateriales, de corporeorum incorporeas,& distantium in- distantes habet. Intelligibili h vero, per imaginem, & formas illorum, impartibilium partibiliter, multipliciter vero, uniformium, pecce mobiliter autem immobilium suscepit. Omnia ergo entia , prima quidem illa perparticipationem, haec vero ea emplariter quae
decimi Capitis. Omnis particularis animae vehica lum , dependit quidem additione tu
nicarum materialiorum: colligitur etero ad ipsam animam per ablationem omnis materialis rei, di per recursum in propriam formam analogice ad itentem animam. DEMONSTRATIO.
ET*nim illa quidem descendit,irrationalca asciscens vitas, ascendit vero, abij cie
223쪽
omnes generationis potentias quas in descensu amici j. : cum accessit, imitatur vitas utentium animarum, & simul mouetur cum ipsis,motis ubique, & alioriam quidem intellectiones repraesentat suis circulationibus , alia tum autem castus , impetibu S an generationem : aliarum Vero purgationes circummductionibus in immateriale. Q an iam vero ipso esse animarum vivificatur de est cogna tum illis, omnifariam mutatur cum illarum mutationibus , eas sequitur qua qua ver
sum, & patientibus compatitur, & cum purgatis simul redit , & cum reductis simul at-xollitur, appetentes suam perfectionem. Omne enim perficitur propriam uniuersitatem
De Mentali sive intelligibili Animi
P Lotinus in uniuerso tria deducit tarma
rum genera. Prima quidem infimarum &naturalium, quales in mixtis sp parent. Alis vero mediarum ratiun alium, quales in hominum genere contemplamur. Postrema diuinarum & supra Naturam existentium, ut sunt diuinus Intellectus, mundi opifex, se umque Idem, id est actus primi, diuinae In-
lligentia W r tuni exemplaria. Harum foss
224쪽
murum illae, quas naturales diximus, materiae simul insunt & adsunt iugiter. Superiores vero & diuinae ipsi nec inesse videntur, nec adesse se iuxta naturae cognationem. Mediar vero
medio sese erga illam modo gerere statuun- eur. Nam materiae non insunt quidem, sed Propensione quadam assistentes eandem uent, formant atque hinc pariunt humanum animal, medium inter mentes Angelicas O b utorum animas ; totius uniuerit nodus tavinculum, in quo tres praecipue animo rura vires colliguntur, cogitatio, ratio, consilium, Rominum quodammodo propria a. Intelligentia, sapientia, Mens ac tua: homini cum Angelo communis. s. Coniectura , Phama-Ma, penes quas vix a brutis, praeterquam accidentali modo dirimitur, unde tres homines alicubi in singulis recensebat. Idealem, Rationalem, se sensualem. in unius humani animalis speciem adiunctos.
Verum ut animarum omnem animorum
que partitionem in tabellam unam contraham, Animam sede imprimis simplicem homini datam atque impar tibilem dico, iuxta similitudinis rationem,quam ab opifice, cuius germen existit, primum est assecuta. Propter
itaque partiti nostrum, nihil penitus huic dignitati derogatur. Et si enim insectilis est tum Anima , tum animus ipse secundum substaneiam: diui ditur tanaen a ratione nostra, iuxta
facultatum, spirituum, atque actionum na-
225쪽
Terum. Non secus ut ex Solis radio pulchre intelliges, qui ex ipso lucido corpore lumen
in orbem subiectum deserens, natera uniformis de simplex apparet, per vitreas vero senem stras varie coloratas, hinc inde transmissus,
speciem induit diuersi coloris peregrinam. Vnde & animalis spiritus , in cerebro simplicis naturae atque uniformis genetatur, qui po stea ad sensuurn singulorum orgari. dimissius , instar Solaris cadii momento in plures sese transformat species, fecundum patras subiectae indolem , quatum adminiculo commodum fit ac prorsus analogum , diuersarum
actionum animalium instrumentum.
Anima itaque est simplex fecundum esse,
ratione tamen est diuisibilis. Ac primum quidem vita illius, teste Plotino , duplex existit. Plior sane ek ignobilior, per qVam lato quodammodo subiecti sumus, est forma corporis corpo libus affixa,in alio subsistens s. ilicet, Meius veluti pars existens. Posterior de pi iore multo sublimior, sorma et humani animalis,a corpore libera prae inses ait et ius vitae, in se ipsa semper permanens, interim per amorem & affectionem ad sensus quandoque aut simulachra delabitur, subinude in se conuertitur, saepe de ad mentem su- pectorem alas explicans , tum ad id earum Ideam usque conscendens. Haec igitur postetior vita , pars nostri im-Ioyalii dignior, ac veluti vitae prioris gxem.
226쪽
plat,iuxta attificis normam exactae Trinitatis it naginem seruat, Intelle stu scilicet, Ratione, P. ut asia. erae quidem potestates ites duobus cursus extremis continentur, Deo ni uirum sis pra omnem Intellectum atque Naturam ; sensu atque sensibili, sub Animae humatice potestate . Naturae autem assinitate (iuxta
Actuarium ) sensibilium iuxta & intelligibilium unumquodque cognoscimns. quidem argumento vel solo Animorum immortalitas satis demonstrari potes . Sed ad vitam seu Anim sim redeamus . N A T V R AZ Actifex in fabricandis corporibus principio mat etiam accipit nudam, mox Elementorum vestit qualitatibus, tum elementa in speciem humorum producit deinde humores in formas membrorum dIrigit, membris addit speciem nutriendi, hinc sentiendi formam, hine tandena intelligendi Intelleo tua vero Natura duplex est. Una, quae adeo a corporibus est aliena ut nullam
illis vitam praestet, quae ideo materiae vel corporis forma non dicitur; Sc ordo corporum in hanc mentis natu tam sen propriam formam non desinit. Hunc gradum obtinent apud veteres sublimes Angeli. Sed est alte-xa natura Mentis, quae corpori Iuncha,quodam quasi foedere cum ipso conspirat , inquam quasi ultimam Materiae formam progressio corpo tum ascendit. Haec simplex ea
secundum esse i sed iacultate triplex concipitur
227쪽
Homini propria est , & dicitur anima rationalis, substa- , tia simplex, immortalis N iii- diuisii bilis , sitiae nullo nitit-r organo corporeo , nec corpori permista est, sed tantum. velut gubernatrix assistit,di. citurquentellectivam pgentem cum patien-
Intel- Vnniersalem particularem , i lectiva Specillativam & practicam rected m quae ' rimitur , tum in memoratiuam, sci rursus C blimiorum scilicet notionum for- in t mutas ab origine insculptas gereri l tem. Cuius generis est Appetiti s Rationalis & voluntas, Brutit
animantibus comm*nis di dicitur anima sentiens quarti
nibus In quinque sensus distribuitiar, - - : Visum nempe, Auditum,Gustum,
prime rursus '- estri In sensum comQunem , phantam
Et appetitiuamseu irrationale desiderium re cupidinem , Irascibilens & conm- quandam. Haec apprime diui- piscibilem, Uditur in tavidi Campa nellam de sensu rerum ;Motrix sitia im pulsiva vis, neni vim Volandi.pe a cerebro di i Natandi. manans ad subie Ambulandi. pendi.ctos mi is culos ei liper neruos & Saltandi. a membran/s, quaec distingui cursus in concipitur.
C In visceribus, , Nut i A. VCpa id est' in vasis , O Attiactio, Di , . - - ' conside a in solidis partibus V Retentio . Plantas Liam , MN ficu k el et s*rax, e in similem
o i cicur per V Auiuatiationem. sies.
228쪽
ios Philosophi. e P rotechnicie
Quod auteni ad Intellectita ann eius partem propius spectat, dicebant veteres hanc eil actu circa immobilis inam mobili atque immutabili refluere. Diuidebaturqtie in commmuneri, de cuique propriam. Propria rursum
in agentem de p. siluam. Voluntque sic adeste intellectum ac stiuum passivo siue possibili , uti oculis simul coloribus ad visionem lucis extetnae radius : est enim de oculis quidam splenctar innatus, qualis potissimiam Animantium quadrupedum geneti circa Amphiblistro idem tunicam es ingressum nerui Optici, in ipsa Vuea tunica illustris apparet
ut ane omnium colorum pene v et ad sensui nappareant temperatae inuicem atque com in istae seminales rationes . Ex hac congerie animalis spiritus immutatos proprium sit visionis instrumentum. Mouetur autem a Colotam externis simulachris. Verum aduersiens extrinsecus lumen Solis tum ipsos coalores obiecti corporis ad oculum defert atque illustrat, tum colorum seminales species exaduerso in oculi substantia sepultas excitat, in occursum rapit, in actum denique ex p tcntia prouocat, ut per unitum angulorum occlusium visio perficiatur. Compara nunc colores cum simulachris sensibilibus caeteris, cum ipsis etiam phantasiae imaginibus: oeulum vero nostrum cum Anima , humorem
Crystallinum eum parte rationali: ingenitani vero illarii oculotum seminalam speciem,cum
229쪽
i uelle aia agente & notionum foecundo genio. Itaque lumen illud externi Solis Intelle ui communi optime est comparabile , qui patre luminum descendit, qui quidem parens, vel Psalmista teste, soli se comparat in ponens ta ernaculum suum. Sicut vero sese pater ad diatellectum filium habet: ita & hic ad Inis tellectum agentem proprium . proprius demum agens ad passibilem Naturae totius medium, atque uniuersi opifieij finem. sed ut Mentis per analogiam inquirendae viam relinquam, delibatis tantum leuioribui
eius rationibus, ad intimiorem eius inquirendi modum, scitu sane difficillimum, & explicatu non minus dissicilem me accingam: tam diuina enim Sc sacra quidem res haec est, vuper eam Deo ipsi quasi similes fieri videamur, ipsi due associari et per quam denique homo uniuersi huius , quem mundum dicimus, speciem quandam ct similitudinem prae se ferat,
quum unus quodammodo mundus sit, in quo res omnes. quae ubique sunt, caelum, sydera. inane, maria, terrae, soluae, animalia & reliquAcmnia repo ta sunt. Nam certc mens ex mundo quodam constare videtur. Nunc autem mens superior Anima no stra, ex cursia ad
similia gaudens, species ae notionespritatim intelligibiles concipit, sensui e directo opposita, tadium tamen dimittit ita facultates ordiis ne inferiores. Intellectus vero, Menti digni-
e re proximus , a Mente superiori hanc Id et
230쪽
riun lucem accipiens, in facultates quae dein ceps sunt spectacula traducit, quantitatis atque coloris experita. Hanc deinde excipiens rationis facultas
ambigua inter extremas (qnippe queae spectris instabilibus notiones stabiles iungat
imaginationi yelut per manus tradit. Ea demum passioni obnoxia magnitudinem iungit, & qualitatem, figuras, situs, colo' res, habitus, tempus, & locum: estque eadem ipsa animalibus brutis velut oeconomiae totius apex de regula. Conuersim rursus a sensibus sumpto initio, vis animi phantastica sensibilium rerum simulachris agitata,alarum quasi suarum expli- ea tu, se se in sublime tollit, cui Mens suprema opposita per diametrum radium diuinae lucis
immittit. Quorum concursus excipiens Ratio , quae pro natura sua potest ad quaecum que velit ann re, diuersis tamen inter se a natibus immutata cuncta diuidit atque com-I'nit. Haec sormas intra & extra respicit, haeret essenti ut inde sub stat, alatur cognitione ut e sciatur; haeret corpori ut ipsum regat, vi- s m praebeat atque perficiat.
Huius gradus sunt Intellectus agens, apexi animae rationa j ii Rationis pater, cuius benen, id formulas obtinemus ab Intellectu com- muni. Cognoscitque per Ideas notiones seu