장음표시 사용
161쪽
tum, sed aeris etiam sordes nobis effugiendae sunt, euiusmodi sunt nubes vapo- C, rum maculae, quibus aliquando regionis vitio populi se jeiuntun Diuisis a uas aώ o ua . in M' asuis , quia υita Praelator sm longe debeι esse a vi subditaram ἔ sie argutissime ve in ih iii, , Stephano Cantuarienti explicantur: ipsum etiam Episcopi nomen & munus satis edocet, tanto eum caeteris alijs futurum esse in virtutum studio perfectio. rem, quanto reIi quo Grege excellentior est Pastor: qui in enim deforme , quam. turpe visu esset, gregis Custodem simul clim Grege prono corpore agris laeumbeis te.& equorum instar abiecta & sordida e terris quaerere, unde pascantur, nee ta- ,de M. tionis lege, sed phantasiae impetu ad illa trahi Gaura dissereatia b.miae, Mn -
ba Chlisostomi recitaui ἱ quae tamen breuiori complexus stylo est Prasulum Maiastidit & norma Gregorius Magnus his verbis: tantum debeι actionem populi amo . PM PH aissi adeνe Prasulis , quo σιω- distare stet a grege υita Pastoris ἱ his etiam . 'i' ' Diui Bet nardi suffragium consonat, Pastoris α Gregis opera inuicem conse-B' 'iu se etiam, quis eredat, bos aureus, Caius scilicet Caesar, apud Philonem haec docuit t ut enim, ait ipse, pecuarij, opiliones, bubulei, caprarij, aliique id
mihi ε36. genus, non pecora sunt, non oves, aut vituli aut capreae, sed homines sunt lones his animantibus excellentiores , sic Caesar, qui tanquam Pastor gregi hominum custodiendo, ducendoque praeficitur, maior hominibus de proph, si fieri potest, Deo par esse debet, tam autem firmiter cogitatio haec illi adhaesit, ut in Heroas urimum aliquos, ut Semideos a veteribus cultos, suam speciem immutaro decreuerit, inde iccenicum numen age S va ijsse sormis induerit, nunc auream elabam torquens, & leonis spolio diues Alcidis instar ineesserit, nune pro elaui Caduceum praeferens Mercurium expresserit, nunc redimitus hedera, thyrsumque vibrans Bacchum, nunc bacchato diademate rutilans Apollinem repraetentaret, μ ue clemum fulmina dispergens Iouem retulerite inanissime haec omniat nee ete-ni in hae adstititia pompa,sed virtutum praestantia excellere populis Princeps debet& supra hominis fastigium assurgerer qua propter sie eius superbiam deridens Philo.sermone ad eum conuerto, ait Ar quid opM Oaι . tui Cas his simalaιν ream iasignibuι e vinares ιllorum ι ιtari debueras et quae postea proxiliori stylo prose-''ouidὸ In ipsom et Moyse hoe Deus indicauit, dum ad eius magnitudinem nominis amplificandam, eius vultum tanto circumfusi luminis imbre illustrauit, ut Solis iubar aemulatus, speistantium oculorum acies, exundanti luce praestringeret: heroendit haec oculatii simus Rugustinus , quem sic loquentem affero, M. G Meeoia potestate an peccatores cum δενευ cestia desiendu ὸ monue facio gloriosa , ac βω ajaam saactitate iodis erit, qsam cum potestatem ιπ hom ara μορσυ lux
illa testante Diuo Chrystomo, approbatio quaedam erat, qua Diuinitatis signo firmata, auctoritatem ipsi numinis imperio inditam ostendebat. Μοm saastis u- Dflim/niam Deitatii terrabat δή tu is :
A Adeb igitur virtutum fulgoribu illustrandi Antistites sunt, ut si supremis
sedibus abscessura sanctitas effet, ut nobiscum eommoraretur, non alibi artiorem, suaeque Maiestati nobiliorem locum nancisceretur, quam in Episcopali vel Palatio, vel Templo: mentiar, nisi haec Purpuratus Vates expresserit illis vo- citius Sauctimania θ Mago colla in sanctificari ne eius: ε Codice Chaldaeo sie habes in b.ώuacato domus maiestatis sancta. legit Aquila in bolica gloνιoia. Viianimes igitur tum sancti Praeceptores , tum Theolabiae Magistri, Aquinate:ὰ , ' ' Duce, asserunt, Epileopos, tum ratione dignitatix qua fulgent, tiam ratione mu- netis quo funguntur, in absoluta iam virtutum persectione consistere, eoque telisiosis de Alaeticis ipsis viris esse persectiores, quoi ri docet Suareet, hi votis nuω
162쪽
eupatis & regulis, quibus se adstrinxere, ad persectionem incedunt, eum Antistites rem. i. de Aiam virtutum omnium perfectione possessa , nil aliud ad earum aequisitionem re- g quirant; eo igitur sunt illis hi praestantiores, quo Magistri discipulis antecellunt; in virtutum palaestra veIuti discipuli se viri religiosi exere ent,cum Antistites ad illas edocendas, alijsque impertiendas, in Episcopali tanquam in litteraria sede consistant , hoc estio stata perfectionis exeνcenda, ct communicanda, ut formula mutuata 1 Theologis utar. Ad hoc roborandum, tum veteres traditiones, tum Ecclesiae totius suffragia eonveniunt, adeoque Sanctissimi titulo deeorabantur Episcopi, ut superius capite tertio deseripsimus i quod Deum inter & populos suam ipsi operam ponant, gentiumque greges a supremo Pastore sui lacte sanguinis enutritos, veluti pastores custodiant, quod in supremo EeeIesue ordine locum suum habeant, & veluti Apostolorum successores, ut secundo capite probatum, in Catholica Religione statuantur, an non ipsos in excellentia virtutum absolutissimos esse decet, & meritori locare se debent in culmine sanctitatis Θ qui de re, sic E Gratiano loquentem ha-0 bes Diuum Hieronymum : L i, Apostilartim locosumus , non olum sermonem eorum: 're
imitemar,sed conaefationem aisoque abstinentiam amplectamar: de ipsis certe elefi2 4.31.
illud Isaiae vaticinantis ore,a Deo populo Hebraeo pronunciatum fuit,ut ad Abra- dx x hae mores imitandos eum excitaret; aιtendite ad petram, υnde excisi estis: Aposto- ia; lorum mores, opera, exempla, sibi obijciant, qui eorum Sacerdotium gerunt, direserunt dignitatem.
Satis hoc idem eollieitur ex ijs, ad quae ipsi ex Episcopali munere obstringuntur: quid enim excellentius, quid sublimius excogitare unquam quis vale aliquam in utilitatem ovium sibi a Deo eommendatarum salutem suam deuouere, easqui ad Christianarum virtutum culmen adducere profecto de ijs sic Areopagi Magnus Magister Dyonisius effatus olim est, visivi se babent ar ρefectisνes: Sydonius vero Apollinaris eosdem appellat peν sectas cbrisiit quis demum hoc idem abunde lib. .epia. non comprehendat, in manuum impositione, quam,cum Diuino nomini conse-C crantur, excipiunt ' ut enim huiusmodi manuum impositio, cum in veteri lege praestabatur, signifieabat victimas illas manuum impositioni subiectas, alieno dominio lublatas, soli Deo possidendas adseribi, anticasis cir υ,ιalam coram taber
nacaelo testimonsumponensque Aaron ct Fia Has manus saper caput illias, sic profecto eodem ritu Antistites ut victimae perfectae Deo designantur, ut quocunque alio Dominio excusso , toti Deo vacent, unique numini obsequentes famulatum . ei praestare teneantur: non ergo haec manuum impositio ad inanem tantum coe- remoniam & speciem umbratilem inseruit, ut olim teste Liuio accidit, cum in Pon
liseem Numam eligentes Pompilium,eius capiti manus imposuere. Nullus ergo alius ordo datur, si Phineipum Purpuratorum gradum exceperis qui tot nexibus obstringatur, quam Episcopalis , ut sanctus Antoninus, & Cardinalis Turtecremata docent, cuius haec verba sunt, nihιι dabirandum es, qWin cardinalium staιοι μι o quιdem mala. perfectior , quam Di operam : qua pse. II bac etiam rationes uisit , Ω.ιa bonam υniaerialis Ecelsa, a. cuius tabernatιonem D dς ες
θοώδεαι animas ponere,maias ct diuinius est, quam bonam articata e Ecclesiarum, ad gaaram caνam cateri Praelati obligantare quapropter Sancta Synodus Tridentina eam in eis morum sanctitatem, formamque virtutum absolutam requirit, Ut 8' ζα merito in se omnium sculos cenaeνιaal. E gradus igitur Episcopalis celsitudine , V - 'qualis esse teneatur Episcopus, Magister Angelicus arguit; quomodo enim adiuncti ratis viam possit alios addueere, qui sanctus ipse non fuerit e Reqairitar au-3em , qu/dsi perfectur aliquis,adhoc vi tosis alios adperfectionem adducere:quod irsum naturali etiam ratione sortius nostris mentibus insinuatur: nam essectus ipso, cum in causa latet, excellentissimus semper est& validissimus: ex quo sequitur persectissimum in se fore, qui perfectionem communicet alijs: sic coelestia corpora eo magὶs, infima haec potentia fle pulchritudine superant, quo magis superant dignitate, fie lucem in Sole potentiorem & vberiorem esse quis neget, quam ilia
stellis, quibus illa ab ipso donatur; sie etiam reliqua condire sal non posset, nisi reliquis esset in sua rirtute & quadam asperitate validior: sic ignis, a quo alia a V a suum
163쪽
c. 17. cap. ego a . de iureiur.
suum mutuantur ardorem , ardentissimus in se ipso sit oportet: sie demum dule insimum omnium mel est, quo cuncta dulcescunt; anne igitur erudire alios ad perfectionem valeat, qui virtutis viam vix salutauit aspectu ρ ab immundo quis munia dabit. νῆ ait olim Regum sapientissimus: si sanctitatis fons exarescat, qua in in alios eriuare poterit vada uberi sanctitatem Nullus igitur adeo ratione destitutus erit, vel prae sui ambitione impos adeosuerit, qui si vitio aliquo irretiatur, vel prauo animi aestu exardescat, ex iis quae diximus in praesenti, non tantum sacros Magistratus sibi ponat ob oculos, sed neque animo temerE concupiscat.
Ad Theologicam Trutinam tertia haec ratio expendi eur, N enascentes inde scrupuli extinguuntur. Cap. XXVI. BV Etlim quia quam paucissimi sunt ij, qui in hac terrarum uniuersitate degenia
tes , lumine sanctitatis effulgeant, adeo, ut serε dixerim,ricenicis instat vix quingentorum spatio annorum , ex illis Vmὶs enascatur, Episcopales sedes , quae maximo iam numero excedunt, qui fieri potest, ut viris sanistissimis impleantur ex hoe autem,quod Episcopi de neruptate statis ad perfectam virtutum normam possidendam teneantvt,perniciosissimum aliquid ex his duobus enascatur oportet, vel se ilicet, vi ab hac dignitate omnes abstineant, ne artet no damnentur supplicio, qua ratione nullus daretur in Eccle ijs gubernandis Antistes , vel ut plerique eo gruin . qui populis edocendis praeficiuntur , damnandis proximi videantur, opportune, ni fallor, obseruandum pri ne centur 9 quod licet Theologicae doctrinae
Magi flet in quodam opusculo affrmauerit', ab Episcopis vota suscipi pro populis Cad viam salutis adducendis, ad Episcopos enim ex obIVatisne voti seriines alios ad Deam adduceνε, hic voti nomen, ioctissimum Praeceptorem, ampliori quadam signifieatione usurpasse, hoc est aifirmationem illam intellexules qua inaugulantis vocibus electus Antistes respondet, Vt inter Pontificales ritus videri facile potest; re enim vera nullis votis, nulloquὸ iusiurando se Antistes obstringit, si fidei vo . tum excipias, qua se alligat coram Cardinali, ut vocant Ponente, si in Romana Curia degerit, vel coram consecrante si ab eadem abfuerit; nullo autem se obstringi stolo Antistites, sed humanis tantum affirmationibus fidem stiam deuincito Pipsemet testatur SuareZ, nobisque , qui hac in ipsa pariter via incessimus, solide innotescit. 'Illud etiam addo, quod licet sanctissimi viri, ficti, virtutumque ardore successi, & oratoria pompa loquentes, & ab Apostolo usurpata verba Opoνres Episcopomiννυν h/osibilem esse, sigmficatione validissima meiperent, hyse tamen Paulus a- ribunde tuam aperit mentem, eaque omnia claro i iis enumerar, e quibus Praesul irreprehensibilis agnoscatur: haec autem maximε sunt, ut fit sobrius, hoc est soleis, de vigil, castus gratiis, misericoso , doctus, modestus 3 non uuartis, non verbosus quin idem Chrylostomus aduerti ab Apostolo mediocres tantum ibi requiri vir. tutes , illisque etiam usinores, ad quas a tibi sici lates inros excitati holum autem omnium ratio maxim h in dimelilia' '' Uersatur, quae plerumque intere edit, ut tantinuit ipliei nurnerosmeti viri egerminent, tot Ecclebjs prae fierendi . Cur igitur, do Verba Chrysonimi, postquam excellentes illas virtutum dotbs eelebrauerit, qna in Pt sulibus alias commendauerat, bire in si se seq.ire ista Bois dixit ξ laisF- si met ipsi inserroganti sic 'se respona/ι; M. est..cos Miussisadi inuenirisas eνar Di vii autem pluribus tunc quUM pers Visur Grairater ἁMistri constitae
164쪽
. Alios pariter quouam sua aetatis Antistites sanctus idem magister , ab aliq
V rnm postulationibus excusans, qui eos ut potε delicatiores,quam par esset, argu entes , eo quod b3lneis abluendos se darent , aptissime ad hanc rem sic loquitur tubi nam bac rahiltrum esse neque enim sordes honesta est: π squam rat/a cern/mui si in i i iue cνimini data ,siae a snsrationi habita et alia emm μοι, qua Τριβρου habendo 'Tu t. e. i. pracvit vestoius , rubet μος esse sue crimane , sobrium , ornatam, pudicum hoisi ι tem docιbilem: baec ηρ solus exigit , ista ta quoque in Ecclesiassico Principe require,
ct nisis ultemvis. Ex his argui facile potest, quod licet sanctissimo Praeceptori inuolix exim e esset, ut ad celsissimum uirtutum omnium fastigium se efferant Episcopi, adhuc tamen nulla millis uim audet inferre, quae eorum eonscientiam nexu grauiori coerceat: uocem illam ἐννυν bensibιIem , ad uirtutes in Episcopo enumeratas refert Magnus Gregorius, eui uerbis stre ijsdem sufflagitur diuus Anselmus ; eius autem uerba haec sunt. Cumque virtutum ne essaria sabsequenler eoumeret Apostolus , ur m irreprehensibilitas 3pse mans an audiendus etiam est Ma-B gister Angelιcus, qui uocem eam irreprehensibilem non ad id fignificandu n expli- 'I icat, ut nulla protius in eo labes adnotetur , nulla que i pie macula obsolescat, sed D. Anthi luat non sitsubiectas ait a pereato ι .nde ab a01 reprehendι possim, quae etiam eum L
rani explicatione conueniant, id est ut Episcopus sis siue nos abiit defectu, et inte- D'Th.2νa fama. ibid. Huic etiam opinioni libens adhaeret Hugo Cardinalis, scilicet, ut Episcopus V .i' sit sine criminei profectΛ non posse intelligi de leuioribus labe eulis, quae te ste Diuo Iacobo Apostolo, facillim. irrepunt, difficillime excutiuntur: sed tantum do Ad Tit. e. noxis lethalibus, quae famam Episcopi singulari nota deturpant. Sed maxime hae in re solati j suturum omnibus esse arbitror, quod spectatissimae Christian et Religionis Magistet Hyeronimus assetit: hic enim tum ostendisset, dii.
ficillimum propheme, ut talis reperiretur Antistes,qualem Diuus Paulus suae pennicillo scriptionis expressit, .sebait. Aut nullas iuruam, acl rarus est, quι omniata habeat, qua bab/re debea is σι ι stis ensi unum, aes suo de eata tego uir tatum Drfluo cuiquam defuraint, uia Misen iam caras orabula, nec ex eo amnabitur, quod no. habet , sed ea es coroaabuin Diapus o. 'Et quidam ab humana imbeeillitat quis postulet, ni nulla omnino libe Aa ristites Obscurentur Pan non Pettus ipse Apostolarum Coryphaelis, tota iam Diuini Spiritus illapsi virtute suffultus, reprehendendus'Apostolo Paulo uisus init , ut ipsemet ad Galathas scribens ait, Cum uenisset Cephas AEntiochiam , in faraem et requi, quia ν rahensibitis erat 3 an non Deus in ipsi sinet supremis mentibus, quae ab omni in ateria discretet nullis animi motibus, nullisque perturbationibas Oho .noxie , tua mana iunt conditione maiores δε quaec que senstrum certamina nesciunt, reperat ρ ἀuitatem quiς ergo ex Adami si bole ibi irretita ilagritii otprauis affectionibus circumuallata, tot rerum laqueis ι tam excellam , ' '' 'pietatis persectionem exquirat, qua tam ἱllustre tantumae Sacerdotium lare me rito est decorandum eas ne igitur Iabes , quibus abstinete se non posse idem Au-D gustinus profitebatur, elinx sue inaugurationis diem anniue satist solemnitate re colens, ad populsi pro c6cioite diceret, se facile inritaturum' quis temere Iud se iisti Aditus hiae inihi reserarer ad ea , madite ibsicci'explicanda mihi proposue rani, scilicet, quamuis veritati maxime consentaneum fit Episcopale munus essit omnium excellentissimum, persectamque virtutum omnium posseisionem exigere non tameti hinc argui necessario unquam pbtest ad singularem morum petinctiora theseti Episcopos, eum discordes nequaquam sita sint gr id tu aeetdotalis petiscito Et errata personarum, ut tota deinde suorum coliuite suffraglvie ς docuit Diu Thomas. Hominum quis eredat, rerumque nudi auarii morati m praerogativa h is . est ut aliqua ex parte deficiant, ipsamque is effi , imi Solem ipsum oraculit arti x. suis sordescere, humanum lauem tingenrum'. at noluit quidem virtutum posses sione quis d stiluaturi adhue tamen ad eiust ambreis poterit alios excitare,vel sim tu& se & alios aequali ardore succendet .Q stiri intrio leuiola ipsa crimina plerumque probis & cordatis Epistopis coopetamur in honum a ex illis enim proeliuiores ad aliorum pietatem & commiseratiotium ei duat,erga subditos populos mitiorema animum
165쪽
animum induunt , & pia se abiectione caeteris demittendi eausam arripiunt; mea lia forsan e ratione, vi tam immacti flagitiose pollueret Apostolorum Prineeps Petrus, Sapientiae Diuinae consilio permissam est, nisi ut ardorem, quo fides sua . immoderate aliquando aestuabat, humanior temperaret, eumque Deus , sua metexperientia erudiret,imbecillam nimis esse humanam naturam, nee sibi suprem tum mentium , ab omni materiae sensusque discretarum, sed corporeorum homi-
Vetum quidem est, qubd antequam tantae moli Angelicis etiam humeris formidandae se quisque supponeret, diuturno labori in virtutum stadio studioque opeia iam dedisse debuisset,& si sacrae scientiae legibus inniti velimus, ad hoe haud quaianuam tenemur ex necessu te μιutra , dummodo ea recenter inauguratis mens sit, ut pro munere suo adimplendo, vel cum suae Vitae discrimine quaecumque ea fungi velit ossicia, quae ad populorum utilitatem salutemque eis condueere visa fuerint i audiatur hic in Theologica palestra vir clarissimus Franciseus SuareΣ ., Addimas , licet conueniennsimum H, ct ιννge meliuν πνη -eνe muηus perfici di nc. alios, nisi post mαItam propria persectiois exercitatronem , o acquisitionem, nihil - s' minas non es smpliciter o ex tracepto necessarium, ut in re ipsa. ct in executione 1a In ρ fectio praecedat : sed μνιι est,ut 8ννυ o ct volantate dest scaci b.beaιαν, μιιem qua ad implenda omπιa, qua ex υι ratis muneνιs necesνia sunt, ct sub obligationem cadana, quamais perfusima ι, alio sunt ira ouιbus animam ponere, o ro earam salute vieilare, o conuenienter ιuas pasceνe. Gabriel quoque VasqueΣ magni nominis vir , erectique ingenij magister , ilia usmo. ea sententia est, ut sub mortali nulla lege teneatur Episcopus ad virtutum perferal dς ctioncm possidendam , dummodo tamen eam non aspernetur , talique crimi-h ' L .., ne implieetur,quo ad Pontificalia munera exercenda se prεstet indignum verba hiete.. '' diu, plaeeat audire. Episcopus non tenetur esse sub πον ali ρ fectos, alias vix estiasta salutis Disicopos aιιρηιι, neqος dignitans sede positus teneta sub marinsati pejectionem quareνe, μον θ neta. t se Gux Tbem. 2. a . quas I 8 s. art. a. o Cibid.m caietanus de Retigiosis, qui μοι ι. t. qua ori perfectionem, quod suum t
Imo nee ipsum Aquinatem Praeceptorem longe ab hae etiam opinione fuisse ex eius verbis arguere mihi fas ei docet enim mendacem minime eum esse,qui viamin et ad a absolutae virtutis aggreditur,nulla virtute ornatus, dummodo ab eius acquisition
animum non habeat alienum Vnda non commιιιιι mendacium, υel aiaιι ouem exboc, quod alιquo non est perfectus, qui sta um perfectionss umit, sed ex eo quod ab
iaientione perfectionis, animam reuoc s. Sic tantus magister.
Alibi etiam vir doctissimus explicat triplici de causa Episcopum dici statum persectionis assu inere, ad quam in sua consecratione te obstringit ; Prima siqui-1 dem in fraterna dilectione versatur, q*a se misericordem errantibus praebeat,omnesque ad se confugientes ample tur: secunda autem in eo est, ut Libiectas sibi gemes a stygijs hostibus protegat, alienam violentiam & haereticorum aggressio innes ab iis repellat, propriam salutem,si necessitas postulauerat,pro illorum incolumitate obieeta r Tertia demum est, ut tanquam Diuinae voluntatis interpres, ad caelestia attingenda, sermone, 6c monitis gentes erudiat: ab his omnibus iurdieandis, non longe fuit idem Apostolus docens, Episcopos omnes humanae iniemet ipsis imbecillitatis consi ios , tum ad propria , tum ad aliena expianda eri mina per hostiam sacrosanctam Deo supplicaturos , Omnis namque Ponιι ext a dis , υι n. ιι- ρromui excludat, ) ex hominιbus assumptas , Irin hominibus constitui ν - .s qua sunt ad Deum, υι osserat dona, o sacraficia propeccatu , qua condoloe possiti us qui g strant, o errant, quonιam σ 1 e circundaιαι es ιη'mirare, - ον pterea debet quemadmodum pro popuIo, ita etiam , ct pro semeti o osse repraseιι ιιι.Priscis illis taculis, quibus,cum adhuc Christianae fideι dogmata lactella
166쪽
. rent, sacri requirebantur Alcides, qui superbientes Anthaeos, hoc est Heresum.' magistros per Africam potissimum, &Asiam virulentissima menda ei orum semina
effundentes erant consternaturi, plurimos Orthodoxae Religioni dedit Diuini Prouidentia Praesules', ut pullulantia haeresum capita inuicta strem ut He recide intem, S Principum patrocinio insolescentes magistros luee sa initatisobruerelit ἔnune autem esseta veluti sanctitas sterilescit, de tuorum putredine corrupta saecula Wiros illustres saninitate non pariunt : adebui aetati nostrae accomodari possset illud Diui Bernardi. Optimus kodie essiqui non est malus. Non ergo terreantur animoque demisso torpescant, qui debita virtutum luce
destituti saetas infulas induunt, nec se stygijs cruciatibus proximos esse suadeant, licet quam viri sanctissimi postulant, sanctitate spoliemur et ex alio tamen capiti tum ut saluti securitatique suae prospiciant,tum ut meritis ditiores ad regiam beatitatis accedant, vires Omnes exerant, Omnesque au lus ad virtutum apicem attingendum attollant: quis enim nesciat, potissimum hoc sagittariorum esse, ut ina-B niter, & flustra sagittar iactu laborent, si vel arcus lente leat, vel si oculum ad in feriora demiserint, ex quo vetus illa parsmia fuit, summum avrehende , υt medio aliaris: Commendat iis mi omnibus erimus, si laudem a Pindaro Hierom d ita marini ati, decerperesummιtates, e singulis υirtutibur, quod ille praestabat, nos etiam eqqui illo labore, praestiterimus: illud etiam intelligendum nobis est, quod ut Deus pro Qx pietate nostram miseratus imbecillitatem pronissimus est ad pleraque eondonanda , sic etiam summo studio nobis contendendum d st , ut perfectae
virtutis viae adhaerentes, toti eius exercitationibus incumbamus . quia tamen alibi de progressione, qui in virtutis semita quisque tenetur excelle se , agendum nobis serio est, plerisque praetermissis, illuc Iectorem aduocamus. Qui autem nondum dignitatibus sacris admotus, ambitionis prurigine ad illas aueupanda et titillatur, sibi ipsi consulat, seque ipsum, sedula consider.itione perquirens, suas introspiciat vires, & vigili trutina ad sanctuarii siclum accomodata,
imores suos, affectiones, genium expendat, finemque libret, quoad opus adeo ' sublime raptatur: innumeros sua mente reuoluat viros sanctis ii mos , qui sacra ς praefecturas constantissime a se amouerimi, eo quod illustri morum integritateis exornandas illas agnoscerente illud etiam animaduertant, Antistitum vitam non opero Iam tantum esse, seu tantum contemplationi pioque otio vacantem: utrum isque munus ab Episcopis tractatur, & mixto labore semper agunt , semper quiescunt, di in utriusque gradus certamine coronantur. Quam bene Cretensem, Epi. scopum , Paulus , hac de re commonuit his vocibus , m stmnibus te MDm ρνςbe exemplum fauoram operum. Dil ιgenter vocem ια omnibus perpende : Episcopi enim est, in omnium etaercitatione virtutum suas vires, suosque conatus impen
Illud etiam animo sibi insinuent, quod si Theodoricus ad lacularia ministe tia ,
sibi electuros administros, illud e Cassiodoro repetebat, ad Imperiale Secrerum talas constat eligi, in quibus reprehensionis υitium nequeat inuentri, multo magis ab
Domni sceleris suspicione alienus futurus ille est, qui sublimiora, & sanctiora Christianae Religionis Sacerdotia anhelat . Demum alte illorum mentibus inhaereat, multa subiectis Populis licere, quibus tamen Antistites maculantur , quare sie Leo Magnus Sacerdotum tam excellens est electio, ut lige qua in alijs Ecclesiae membris, non uocantur ad culpam, in illis tamen habeantur illieita: Ex his omnibus,validissimam tertiam
hane esse rationem facile comprehendes.
167쪽
Quartum expeditur Argumentum ad sacrarum Dignitatum ambitionem eradicandam: hoc autem ad difficultates refertur, quibus
dignitates obsidentur. Cap. XXVll.
TT diserimina, qnibus Populorum moderator obiicitur, stenderet Xenophon, t tum in narrandis operibus,tum in rebus ciuilibus componendis author exiis
mitis , ex omnibus, quae terrarum orbem occupant, animantibus , nullum com
macius, de magis restinarium dari homine a firmati bubulcos vituli sequuntur, di se iugo submittunt, Pastoribus adhaerent Pecora, H ducantur ἔ ut domentur Equi, Magistris patent, nec insani adeo unquam sunt, ut in illos ferociam,& re- Bhellem; quin in alios quoscunoue saevientes, rectores tantum suos venerantur,&eolunt: Hominis tantum est, ut in moderatores suos irrumpat, eorumque imperium violenter detrectet: Audi Xenophontem. Homines ver. i. nemiuem matu, .am in allos iasvetunt, φου imperium adaemus se moliri senserint.' Nisi alieno regimine Homo ducatur, humana frui politia non valet. Nullus tamen est, qui alienum regimen moleta adeo non serat, nec ab alijs imperari sibi patiatur, qui alijs imperare contendit. Quod si in politico regimine hoc aeci. dit, multo magis in sacro locum habet, quod directe sensuum lenocinio repugnat, cuiusque asperitas, e voluptatum amaenitatibus , & vitiorum deliciis ad arduia montium, di virtutum labores adducit. Qua de re fit, ut si adeo in obtemperanistia subiecti Populi erueientur, & simul reluctentur, maxima dissieultas in eorummo cleratione proueniat. Αι υσο Homini cam dissicile M scire parere , 1um mah. δι graιιas esse vi-ar scira interara, ac ρ fertim is hoc nostra impera. c hoe est ina L.
me Gregorius Naχiamenus. Proteruior, & pertinacior ex eo etiam humanus animus redditur, quod unus. uuisque suo Praesulem idulgentem genio vellet, suoque arbitrio eius voluntatem aeeommodate, adeo ut, quo magis ab alijs probatur, eo magis alijs reprobetur e Et nisi Camaeleonti naturam inducat tot c lores assumentis, quot Populos m de ratur, idoneus non videatur Antistes. Aduersantia simul ingenia ipse sequatur oportet, quae sibi ipsis contraria, non ad eum venerandum aecurrunt, sed incusatvtannidem quandam exercere nitunturi Adeo verum est, ut qui splendida oble-nuentium Populorum pompa deceptus, sacros Principatus assectat, arctissimae set. uitetile deuoueat. totque patiatur dominos quot subditos enumerat. Eleganister hee expressit Magnus Gregorius his verbis: Homo quive μώblimibus eisatur, Daιοι siver se fugia ιι, quaatos sano os regιε Quam etiam esse sententiam eorum D.erborum, quae a Centurione pronunciata referuntur apud Diuum Matthaeum.
Er. Homo μα μενοι state μυitu a , ingeniorum P boenix Augustinus docet; vis inquit, ut Dyna me huius tibi mentem aperiam e Principatus, quo Militibus suis dator iste praestabat, personata quaedam seruitus erat Ego Homo sum sub ριιestrate
ιιιιadι. Nil enim acerbius , nil durius, quam in liberos homines imperium exetere, qui imperantes ipsos vellent seruitute comprimere. Qua propter verba illa explicans D vius Hyeronamus ab Apostolo ad Ephelios, sebieu ι..icem is ιi--ore L εμινι, conuerso ad Antistes sermone. au , auriaοι hoc Disivi, si Mectis fuisis 4n subuctos, Eo autem grauior,& viribus humanis maior haec seruitus est,quod ab Antistite res simul exquiruntur sibimet repugnantes , seque in uicem dest tuenos. Hi noνιι ac Pνιπσι paras daιcedo te dacιt i Sic Chrysostomus t o quam profecto
168쪽
Iaadabis ille, cώ'abit alius, rursum quod isse υituperabit, alius admirabitur. A Sanctus vero Nazianrenus Antistes, ut adamussim, te graphich dissicultatem hanc, qua sacrae Dignitates laborant, ostendat, monstrum exhibet , di stylo suo colorat,non quidem vel Hieronis vel Chymerae speciem praeserens, at quam plurimis animantibus coalescens, quorum alia pusilla sint, alia maxima, mitissima alia, alia efferata, suos tamen unu inquodque mores seruet, suoq; seruiat ingenio. Regendum alicui committatur hoc monstrum: Quam prosecto ei arduum erit, licet sapientissimo, de maximae dexteritatis viro , ut eodem simul tempore tam varias, sibique aduersas Belluas moderetur, unius cuiusque genio indulgens, dc sequens instinctus: Quam diuersi postularet a imenta quibus pasceretur, quot Artes excogitandet, quibus tradiandum esset, cum tot formas illud exprimeret,quot belluas, d feras simul uno nexu colligereti Quae blandimento uni essent, alteri furori essent, quae utilitatem uni afferrent, alteri detrimento essent ad sibilum , ad vocem quieiceret ex illis altera ,altera ferociret: Quam profecto molistum, Si arduum B omnia simul capita una lege consti ingere, eademque arte compescere, & educaret Haec,si nescis, dissicut latis illius imago est, qua praemuntur Antistites in Populis moderandis , quorum adeo tibi mutuo discordant arbitria , sententiae, propensiones.
Eodem modo, accipe Gregorii voces, Eoiem modo cum commune hoc Ecclesia cor- Om.p.n irpus instar composita cuιusdam , cst ι qualιι bellua ex pluribus, va νν ue moribus, ct rationabas constitutum m , Aommvera qWoque necesse est , claristitem μοι , ct I pli cem esse, quan am ad eam, quam ad res omnes albibere debet rectitudinem , cst ruν- et stim quam maxime uariam cst multiplicem , quantum ad id attinet, υι υniuscuius
que anιmum sibi adι ungat, aptὸ, cst appositὸ omnes alloquatar . Quis si hi eas inesse vires crediderit, quibus tam diuersum, & multiplex animal ad certas leges addu- eat Quis ad huius tam virulentae Hydrae aspectum non exhorrescat Quis adeo ambitionis luce caliget, ut inter tam intextas huius labyrinti errores , de inextricabiles anfractus ingredi contendat, clim nec ipsi Dedalo suarum pennarum remigio inde sperari possit egressus Sacros enim Principatus Petrus Ble sensis appel- C lauit, anima laurintum : Ipse quin Homo, subdit idem Gregorius an non Prothsus . 134.
quidam verax est, Homo est anιmal omnium maximὸ varium, o multiplex . Quis eo magis varius, ut tot affectiones exprimat, tot vices subeat, tot vitia induat, totque
simul virtutes ostendati Inter cupiditates nunc aestuat, nune quiescit, sibi semper incertus in cogitationibus suis, huc illuc agitur, semper animo fluctuat, qua in re cum homines omnes turpiter frequenterq, delinquant, non sine iniuria soli foeminae hoc vitium mutationis adscribitur, iuxta Poeticum acroama. Varium, o mutabile semper semina . Quot autem ex ijs sunt, qui sub humano vultu , pectus inhumanum, & eor erustratum obuelant ὸ Qui rationis voce compressa, oblatrantibus solum prauarum affectionum vocibus aures pandunt quam ergo asperum eos moderari , qui ess natis, adeo esse ratisque motibus in transuersum aguntur ξ Quantum enim vero prosi eiemus , si hoc assequamur, ut praeceptoris vocibus pareant, de quod belliis Dipsae praestant , fraeno imperantis obedianti Omnium tamen ars ista, non est, ait eleganter Plutarchus. Quanta solertia, quanta dexteritas, labor quantus exigitur, ut tam arduum culmen assiequaris Non enim cuiusvis est, neque tractata , ν--Polit. adrionibus, o in ossicis contineνi. Sat erit, si υetat Iera natura , suspiciosa , ct υana, vocem, atque afflectam rectoris minime reformidans, regimen, ct franam admittat.
OV I ergo artes omnes adhibet, viresque omnes ambitionis explicat, ut hominum hoc est Protheorum imperio praeficiatur , profecto no intelligit, quid ipse postuler, de quam dementi temeritate in huiusmodi vota seipraecipitem agati Dc mentes profecto & indecore stolidos eos Sanctus Isidorus Pe Iusiota compel- l. epius ut, qui vel exquisitis artibus sacras Dignicates venantur , vel festiui oblatas exci-x piunt.
169쪽
piunt. Quantus est aegrorum numeru , quibus ipsi mederi adlaboranti Cuma tem diuersissimi morbi snt, quibus afflictantui,diuersissimis etiam uti remediis de- Abesit , nec raro sibi inuicem pugnantibus. Quis credat e ad liuiusmodi viros inueniendos tan: o labori pares , tanto muneri aptos, ipsemet Christus Seruator trepι dare visus est ,&versari in ancipiti , cum diceret quis paras, est Melis serum , o
νe 8 Quam pauci stimi sunt , qui laborantis orbis idonei possunt esse subsidio: Quods medicinae facultas , quae medendo Corpori inserint, i at ax adeo est, tamque di turnam experientiam poscit, ut Medicorum Princeps pronuncia uerit, an longa tam
breuis, everιmentum fallax, cum tamen ad eandem valetudinem restituendam
aegri , Medicique voluntas tibi concordent: Vci in quam dissicilior cura est , ubio emoribus animi agitur i In ipsa enun tu inani:ni propensi an es, tum morum comsuetudines,tu in vitiorum vires , ad sacros Hedicos repellendos, ct salutares succos abiiciendos armantur. fieri igitnr ne potest, ut quis, se tantis molestijs, di i boribus enixe appetat irretiri ρ Proh Deus, quibus nam praestigijs tenemur , ut tranquilla , quam traducere Ii- Dceret priuatim, vita per sui imam dementiam contempta , tam acet bis implicaro se molestijs velit, ut scaenica tantum , di bracteata fulgeat Maiestate e Libertatea, quam Dei beneficio fluebatur, amissa , vine uia caten atque anhelare, quibus mi serrimae seruituti se dedat, adeo ut ambitio charitatem simulans, eas Apostoli vO.ces ab homine extorqueat, cum essem libeν ex omnibto , omnium me feruum feci,
eumque cogat, ut humeros imbecilli ponderi Gigantas fatigaturo supponat' Quis Moysem virum a Deo et istum ad Principatus molem perferendam, Diui no praesidio roboratum sub pondere anhelantem non videat, te fatistentem, di eum se imparem tanto oneri stati ret , abstinere non potuit quin amabiliter Deum alloquens de eo quaereretur, & ab eo quaereret, cur impasu si pondus Uniue
ut dicas mιhi, porta eos του sinorna sicaι ρανιare soles Nuιrix Infautolum quid autem Cex his , o Moyses arguis nou possam solus si ιnere omnem banc papalum, quia gra -- ais est λώιώγ: Ex pagmno sic habes, quia supra υires meas est: sed omnium validi iasimh Diuus Chrysostomus, non possis eνre pondus huius ρvali , ordina alium te mer ipsam, ac si ab tanto pondere quaecuinque vis humana deficiat, & virtus δε- Ium Diuina lassiciat rquam ergo audax, qui cons ius infirmitatis humanae , tam ponderosi Principatus molem affectat Quis ad animas dirigendas aptior, quis dignior, & validior Nazianzen O Gre
gorio, quem scientiatum omnium iubar, prudentiae pondus, virtutum omnium
chorus, fact6 veluti agmine, coronabant i quis autem in tanti m misterij ambagibus explicandis robustist videtur, fe uberior; quin imo de Diuo Basilio , cuius eloquensia perorante, tantum illud pondus excepit, acerbe adeo conqueritur, velibete de eo pronunciet, namquam in posterum amicitia fidem habes. Quem Un- quam aetas ulla grandiorem, & sortiorem virum Chrysostomo habuit, lanctitatis luce speetatissimo, & Paulo tantum in lacra oratoria facultate minori ' Hic autem ut infulis lactis ornandum se audijt, animo veluti consternatus adhaesit, tot calamitates , quibus implicabatur , aspectans λ Ipsomet Diuo Augustino quis unquam potentior dapietior quisῆAn non Ecclesiae prop ignaculum is est, here sum agellum,
Africae fulgentissimum lydus,& sanctissimus Religiosae conditor disciplinae quid tamen e Adeo maiorem suis viribus hanc molem expertus est , ut saepius ingemisceret, S quaestus non potuerit temperare , sed ad eas euitandat aut perferensas so Iertiam , cst Uires omnιno non noueram . De Magno Gregorio quid dicendum, quem Deus orbi designauit, ut Pontificum norma. Pastorum idaea, Ecclesiae Magister, moderator incitum . t Mina sanctitatis , Antistitum ductor, virtutumque Omnium absolutum esset exemplar ὸ quis tamen eius questus, gemitusque non audiat, ab
oris simul viqite ad oceasum Solis lifusos , eo quod ad tantae dignitatis molem fulci cnuam, infirmior quam parestet, sibi videretur. Quod igitur magnis adeo Gigantibus arduum, di grauissimum videtur onus, miselli nos homunculi leue mMa.cuinq; censebimos Cum t re vix tolerandum illis aestimetur,qui vel suis abe humeris
170쪽
, humeris excusserunt , vel vitularum instar, quae valide ingemiscentes Dei Aream a Philist sis raptam ad Iudaeos reducebant, non sine lacrymis pret terebant, nos ponderosam adeo Dignitatem , vel proximam excipiemus alacres , vel longinquam venabimur, defugientem prosequemur, ac si tota delibuta dulcedine, succos ambrofios redundaret.
Hoc forsan verbis illis Iob expressit, iuxta Diui Gregorij mentem, Gigantei gemunt subaquis: illis enim pariter, qui Gigantum instar sanctitatis proceritate grandescunt, graue adeo est, durumque Regimen populorum , qui iuxta illud, aquae populi multi, in aquis designantur , ut fere sub eorum mole ingemiscant, illisio subij ci animaduertentes , quibns ipsi dignitate praecellunt. Aptissime ad hanc rem examen illud, quo Christus Petri amorem trutinauit, an aliorum discipulorum amorem magnitudine superaret, iuxta illa verba , Ssmon Ioannes amas me plus his, a Diuo Chrysostomo perpenditur, de inde docemur, quod Petri respontione recepta, poterat illum Deus denuo instruere, ut scilicet ad B ampliorem significationem amoris propensior elset ad ieiunia, ad preces, ad lacrumas, ut voluntarijs supplicijs artus affligeret, ut maiori potentia subsidio esset egenis, Orphanos tueretur, viduasque cunctis invisas suo patrocinio adiuuaret. His tamen omnibus omissis, sui gregis regimen tantum illi commendauit, pabce Oaes meas, illa enim alia non tanti laboris, tantaeque molestiae sunt, ut vela delicatissimis sine magna defatigatione possint exerceri . At quum de Ecclesia praeo
Gura, de credenda huic vel illi, taem multarum animarum cura VItur, Um versa qui dem mulieribus naturasu actιoms istius molι, ac maguitudι ne cedat oportet, itemque,
ct bona υirorum pars: vulgares transgreditur vires hominum Regimen , & maiores conatus postulat, quam qui ad illa alia exeruntur: quam magnus, quam sapiens, quam integer animarum praesul futurus est ξ Quam paucissimi sunt, qui lauto pares oneri, caelesti beneuolentia designantur ι Nullus ergo nisi suae conscius sortitudinis inuictaeque virtutis se ultro audeat tantis laboribus immiscere, tantii luici curis inuolui: Ea debet alijs sanistitate praestare , qua caeteris praestabat He bigis
proceritate corporis Saul: Prodeant autem in medium, qui longὸ omnibus praestant
quique animi virtute tantum rs liquos exceIlant, quantum corPoris magaitarine Saul Heb aeorum gentem uniuersiam excelluit.
An non igitur temeritatis arguendus ille est, qui nulla virium fortitudine praepotens , vltro tantum onus non excipit sol iam , sed affectat ρ Arduum opus cst, animos virtutibus informare: Quam pretiosae populorum animae sunt, itura a Christi Seruatoris sanguine, quo sordibus suis ablutae , mirum quantum enitescunt, tum etiam ex ingentium periculorum acie , quibus obiectantur: Adeo magna plurimaque haec iunt, ut teste Diuo Bernardo, si in Massiliensi pelago vix una e centum
Nauibus periclitatur , in rerum saecularium mare vix , e decem una portam appellat incolumis: Haec animo comprehendens Diuus Laurentius Iustimanus terrore
succussus ait, grande promas onus, negotiam maliarum vigilιarum pauendumque ministerium est Regimen animarum
D Adde his etiam obstacula, quibus a prauis corrigendis viris non raro repellimur, impedimenta, quibus leges, ct statuta Praesul um irritare frequenter non pauci conantur , insidio las excusationes, fallaces obtentus, Dynastarum potentiam flagitiosos tueri assuetam , mendacissima vulgi commenta, Magnarum , procerumque inexhaustam ambitionem , vivendi corruptelas legibus aduersantes , aliaque sex centa, quibus in dies moderatorum vincula magis implicantur, & sacrum Regimen magis amarescit: An non haec omnia, quae tamen omnia non sunt, nos cogunt, ut Chrysostomi sententiae adhaerentes asseramus, non arduum tantum esse, sed fieri nequaquam posse, ut omnes a nobis recenseantur dissicultates, quibus Praesules in suo exercendo regimine obsidentur Quippe di cultates eas omnes recensere elle, quas Episcopum tolerare oportet, promas nihil alias fuerit, quam maris alti-
'liciores igitur aestimandi sunt illi,qui ab assectatis honoribus repelluntur,quam quos ambitio voti compotes facit, & Regimini aliorum imponit: Blanditur illis fortuna , cum videtur irasci, di irascitur cum blanditur: Perniciosiores illis Di