장음표시 사용
171쪽
gnitates sunt, quam ipsae etiamitates; qua propter illud Seneca quisque sibi μα-
Onus a nonnullis per summas artes exquiraturὸ An sapiens ille audiat , qui sudorum pretio cruciatus suos mercatur ' Sapientissianus potius commendandus eiit omnibus Plato , qui viros hiliusmodi vocavit non ambitiosos, at dementes,&stultitiae titulo ingentis viiij crimen excusauit: quis enim demens non censeatur , quisbitan um tranquillo vivens Deo simul & hominibus placere utiliter potest,tot se illaqueare retum aculeis cupit, & nec a Deo vocatus nec ulla lege obstrict is, tot tantisque nexibus se immiscet Vn quisique, audi Platonem, qui son ament sit, portas eluit alium sibi praeesse , quam dum muttis alys Us coutulit, mulιιι se negotys implicare. Si quis protecto daretur, cui pellucide tot dissicultatum ambages, curarumque volumina innotescerent, an fieri posset, ut hic dignitates assectet e quin eredo ab illis abhorreret, & veluti a Seiani Equo longissime omnino distaret. ri Quia tamen ad maiora semper se porrigit humanae mentis amplitudo , hine fit, vut totam se ambitioni eommittat, nulloque rationis seceno se teneri patiatur intra limites honestatis, adeo ut quo dissiciliores ,& asperiores dignitates sunt, eo etiam procaciori ab eis libidine exigantur, eoque etiam protervius eas tractare praesumatur Nam si Sulmonensi vati danda fides sit . Nuimuν in υetitum semper cvim que negata, Siι interdictis imminet aeger aqvir. Ad alia igitur progrediamur argumenta, quae effraenem valeant ambitionis i m.
E laboribus , quibus Episcopalis Dignitas obsi-d Ctur, quintum argumentum eruitur, & Vexpenditur. Cap. XXVIII.
NO N ardua tantum res populorum regimen est, sed etiam laboriosia: Si om.
nessae dignitatis patres explere velit Antistes , Alexandri Magni sedulus Imitator , imo aemulator qui eicere nunquam debet, sed ex uno ad alium laborem irrequietus acccdere: de eo enim sic Lucanus, Nil actam cνedens , cam quid supeν esseι agendam. Nullus quidem hominum est, cuius quieti certus aliquis locus non deturr Arti fices ipsi, Agrorumque Cultores festis diebus feriantur, cum tamen populorum rectoribus nulla dies detur, qua valeant otiari, saepivique accidit, ut tunc magis negotiosis operibus inuoluantur, cum quieti vacate se putant: Ipsa vulgari infimaque plebe miserior, rebus faciendis, veluti per graui mole fatiscet: quam et c-ganter de Respublieae Romanae Senatoribus, haec Seneca indicauit. Senatus ter μιν m diem spe consulisur cum illo tempore υitisimus quyque,aar ιa campo otium suum
obtem , aat in popina lateat, aαι tempus in arιρσο circulo teraι. Sed multo aequius hoc Episcopis accommodandam, quibus non utarnae tantum horae, sed nocturnae etiam inter implexas rerum explicandarum ambagcs traducendae sunt, & tunc maiora veluti rerum eluvione Obruuntur, cuai talutati quiete etiam animum reficere statuerunt .
Licet autem sine ulla animi religione lites, discc prationes, omnesque contro ueritas, quae tum ad ei uiles leges, tum ad eri u i na inquitenda , & damnanda spectantes , assidua mentis di corporis defatigatione Sancti:limos Praetules Angustinum, de Ailabrosium detinebant, Uicariis suis possint adscribere: tot enim tantaque alia illis superiunt , quibus absque tuae conic : cntiae angore, exui minime ponsunt, ii sumque Azhlantem prae suo ponacre dcfatigarent. Tum exemplo, tum sapicntia populo, crudiic, morum corruγιclas, sibi atque vitiorum ei adieare B: alia quae
172쪽
quae lacile subrepere possunt, sua solertia euertere, disciplinam Eeclesiasticam excolere, MonialiumGynsceis prospicere, cuilibet audiendo parati stimum effetu, sacram potestatem ab aliena potentia tueri, Uiduis , orphanis , Ac egenis opi tutari; facinorosos viros tum verbis, tum poenis corripere , Ecclesie Ritibus scruir is, Pontificalia ministeria exercere , ad rixas odiaque tranquillanda opem fu i m asser-re , hostiles animos sibi mutua beneuolentia deuincire , sexcentaque horum , quaeia dies accidunt, frequenterque sibi inuicem pugnantia obsistunt, an non huiu lino di sunt, ut in Antistite Sampson exprimatur ad circumagendam summo cum labore rerum sibi semper luccedentium molem, de molam, velut in poenam addictus lii his alijsque id genus enumerandis diu moratur Diuus Isidorus Pelusiota unumquemque adhortans, ut accurata Velit ea consideratio ae digerere, quotiescumque ambitionis prurigine titillatur, magisque oneris umbram , quam honoris lucem, cordis oculo contemplari, illud demum Epigraphis loco apponit, IIIad erga βιai
B υι citra ρericulum in Iaxu delις que versetur. Clariis mae famae vir Carolus, Recentium exemplar Antistitum, audiens, Episcopum quendam esse, qui licet amplae disceli praeellet, multum sibi temporis ad
otiose vivendum superesse asserebat, ingenti admiratione correptus, quendam ad eum misit , qui ei res omnes illas minutim recenseret, quibus adlaborare, de pronpicere , sui muneris ratione tenebatur, nec unquam excitare, de urgere illum destitit, quoadusque a tam palmari inscitia reuocaret. Hoc illud idem est, de quo Eaigenium Pontificem Diuus Bernardus admonebat Blanditar cathedν λ ί ecalas. Enim Uero prooectas ille procinctam paris non otium : quando libet glorιara, Ubι otiari non liceι ὸ nec locus est otio, tibi sedula υrget sellicitudo omniam Ecclesiarum.
Nulla quidem res est , ut ita dieam , eui explieandae tam exaggerata dicendi vi
Canonum , Theologiae, morumque praeceptores incumbant, quam ut laborum ,
- quibus Episcopi premuntur, ingentem seriem cumulumque significent, adeoqu in Epistola ad Valerium scripta, de Canonibus saeris immixta Diuus Augustinus
asseruit, nulla iucundiorem optabilioremque traduci vitam, quam ab Episcopo, qui molliter, & νeIuti per iocum suo muneri vacet: .si autem ea sedulitate, qua decet, tantum Sacerdotium exerceat, neminem ubiq; terrarum esse, qui tot aerumnis Ae laboribus implicetur: Nihil est ia bac vita iucundius , ct optabilius Ephcopali munere, si perfunctorie, ct a/ulatorie res agatur : sed nihil est apud Deum miserabilius cst exeινabilias,s ita agatur. Nihilque est in ώac et ita dιfficilias laboνiosus, θρηνiculsus Episivi efficio, si sedulo is sio liter exerceatur. Ad extremam vitae periodum traductus David,Salomonem filium sibi in Regem subrogaturus piaecepit, ut sacro Chrismate perungeretur in Gihon, quod protinus effectum est: υnxerant Salomonem Regem in Gihon : In agro Gihon palaestra aperiebatur . qua colluctationibus, & certaminibus se mutuo iuuentus exercebat, ipsaque Gihon vox eandem luctam significat: Vides, ut non alibi Rex Salomon re. D nuncietur, quam inter certamina, & labores ι ut erudiamur iuxta sententiam Stephani Cantuariensis, eos, qui alijs praeficiuntur, se laboribus dare, suamque aeta. tem moles ijs, curisque grauissimis immolare . Ungi Iuν Salomon in Regem in Gihon , qaod anterpretatur Iuctatio ad denotandum, quod, ignitatibus maxima lucta sit, ct magoas labor. Longe autem laboriosior Episcopi dignitas est, cui non ea tantum , quae ad animum, sed etiam quae ad corpus spectant, prospicienda sunt, adeoque utrinque maxima curarum illuvie obruuntur: quot illae suere, quas fere intolerandas, Iacob viginti annorum ιnteruallo in ducendis Labani sui soceri gregi Ius ex antlauit ρ Quot se laboribus tabefecit David , ut ab ursorum Leonuinque violentia paternos greges arceret Quin ne tam longe evagemur, ijdem nostri pecorum custodes, annon assidua defatigatione amictati, insomnes noctes, pluuios dies, misium gelu, Solis ardentis faces, ebullientium vaporum aestus sortiter patiuntur e In his omnibus aperte repraesentatur, quam sit ei desudandum, quanta et perserenda, qui animarum custodes luis educandis, & custodiendis gregibus addicuntur. Audiatur hic animarum Pastor Gregorius, Studeaι cox nostrum ter-
173쪽
ιιν ore mordaci momorderit, quomodo satagunt,quibus corris anhelant aes ιbus, in quas
voces υρ eraans captam pecus angustia stimulante prasiliunt, ne a Domino gretis
exigatur, quicquid per incuriam perierit. sic ergo nos vocibus diainornm eloqώιorum periclitanies ovies ad gregem reducamus, ctc.
Qui morum corruptelam, qua mundus in pessum ruit, & stagi liorum illuuiem qua tellus obruitur, sedulo mentis Oculo intueretur quam bene haec o mi a Diuus i.,. Cyprianus ad Donatum scribens suae diuinae eloquentiae coloribus exprimit, hu- ad Donat. manique arbitri 3 proterviam illis adderet, re iactariam animorum duritiem, eorumque ineptitudinem, qui non recta ratione sed praua affectione, reique priuat qamore ducuntur, aliaque exparte intelligeret purulentas adeo vomicas ab Episcopo curandas , obliquos adeo mores eiusdem opera dirigendos, prosecto liac vna , de ratione, licet alia quaecunque deessent, omnem proe ut a se huiusmodi honorum libidem amoueret , Tam immane pondus cogitatione librantes, eas D gnitates euitarent, quae specie tantum splendidum principatum praesereates; veram nee B tolerandam inferunt seruitutem: sic certe eam expertus vocabat Diuus Paulinus .
. ad RO' Blaudam nomen honor , sed mala seruitus .
- μμ ' Episeopos omnes in illustri opere, qnod Pastorale voeatur, instruens Magnusta Gregorius, eaque distincte aperiens, quae ad eorum ministerium reseruntur, edo I. Pu ris'. cet , nos sque ac Ieremiam caelesti oraculo erudiri, ecce constitat se hodie super genies . . teio Regoa, ut euella , ct destrua , σ dis es, is adisices, optaates: Vitia euellere, virtutes interere, Antistitum est et quam ergo ardua quam Iaboriosa prouincia ξ eademque verba Diuus Bernardus ad Eugenium Pontificem scribens examinans , exeolum significatione maximam indici laborum molem ostendit : Destruere, euellere, aedis ate , plantare cIassicum veluti sonant, ac labores suseipiendos ad onus immane perferendum: Non ergo sestui vacet Antistes, at labori, non delicias ex. quirat, at incommoda, non vibrare sceptum gaudeat, at inter ligones, & bipalia Cinanus obdurare, nihiι horum fastum sonat ,sted schemate quodam rastico ni laboris, labor ot itualis expressus est λ sarculo tibi opus est non βτινο. Bernardi verba dedi . Quod si Senecae fuit effatum, o cium est imperare, nois reoam , quanto magis hoc de Episcopis asserendum, quorum est, Iabore indeficienti exereeti, ut Christi sanguine irrigatae vineae lalutari cultu prospiciat ut eius labor quantum ab omni otio discedat intelligatur, satis dictu sit, ab eius diligentia plurium animarum pendere salutem. Ch in t nim unius tantum animae salus, ad immensos perferendos labores, cuiuscunque vires Obstringat, quid de eis dicendum , quorum prouidentiae non una,sed plurimae animae Dei imperio commendantur e Tot crgo i intaque sunt incommoda, quibus Antistites undique obvallantur, visi recensendis omnibus daretur hic locus, prope in immensum excrescerent. Quapropter, ut ad PMsules observandos adhortaretur Thessalonicenses Apostolus, hae solii in validissima ratione utebatur, nempe ad eorum utilitatem innumeris agi conterique laboribus, quibus sane merentur, ut obsequium, & reuerentia, pari veluti Dpr O rependatur, rogamus igitur , ut nouertiis, eos qui laborant luter vos Praemp. Ibin l. in D miaa, υι habeatis illos abundantius per opus illoram i sed argutius e Gra ea lectione hoc exprimitur , ut habeatis illos in fummo preιio per caritatem propter opus illoνum , hoc est propteν laborem, or patιentia M illorum. Quibus ergo praestigijs impotes sui homines, vi ambitionis evadunt, ut dum omnes ad eos labores effugiendos incumbunt, quibus inuiti obstringuntur, vires omnes exerant ad eos prehensandos honores, qui summam laborum omnium m Iem antecedunt quae maior unquam detur infama, ut libertate vivendi reiectata, decumanos inter fluctus procellasque saeuissimas, agendo remo, mancipii instar, lis
beram manum addicant pNon adeo amanter centrum suum elementa cuueta perquirunt, nec adeo sollicit a animantium cupiditas est ad sibi vitam eommodis alimentis conseruandam , quam ad quietis voluptatem mens humana seratur,adeo ut irrequieta semper incerto motu se agat, quo ad Vsque quiete sibi propria peri ruatur. Adeo autem illius
174쪽
desiderio rapitur homo , ut quietis tantum simulacra respiciens . in ipsa praecipiti
A cursu te ferat, eorumque specie deceptus illa amplexetur anhelans , & ut eorum postea vanitate detecta , uberrime ingemiscat: quis sane est, qui simul cum Seneca non asserat inaestimabile bonam es suumsteri: qua propter abstinere vix me pos- ., Ium , quin dicam, ambitiosas hasce cupiditates naturae ipsi reluctari, abortivosqnosdam fartus esse & ludicra quaedam mentium humanarum phantasmata: Cum autem ab ipso vivendi exordio s licitatem suam quisquis affectet, quam venefica saga ambitio est, cuius artibus naturalis hic amor in turpiissimam asscctionem abscedat, qua suam beatitatem exuat homo, ut miserrimae vitae se mancipet , & i ter ingentia rerum negotia sis inuoluat, quibus humanus animas in cruenta, & aia pera frusta ducet petur, adeo ut amicum magistratu quodam illustrem Seneca adhortatus dixerit, vel .laboriosum adeo munus, vel ipsam vitana sibi deserendamia,
censeo aut exista vita tibi, aut e uua exeandum .
B Curarum aculei expenduntur, quibus Episco
pi cruciant ur, & sextum ab ijs eruitur Argumentum ad sacrarum Dignitatum
PErferri quidem posse adhuc aliquibus viderentur Atuisti tum Iabores, quos sua
peritis expendimus , nisi una cum illis alperrimas misceri molestias non ignorarem , quae animum acriter vulnerantes eo laboribus sunt acerbiores , quo nobi-
C lior corpore mens est & quo pretiosius bonum illud est , quod a nobis excludit, animi nempe quietem. quae frequentiisi me eos felicissimos effecit,qui omnium aerumnosissimi aestimantur; Ut corporeis laboribus nosmetipsos sub ij ciamus, medioeris quaedam virtus voluntati nostrae conformis satis est: Si laborum mole eorpus desudat, pluuio diuinarum voluptatum munere recreari animus potest, Deum a spe isoans, qui labores illos singulatim enumerans, uberi eos gaudiorum largitate comis pensati verum si curis & molestiis turbata mens fluctuat, magna profecto virtus fuerit necesse est, ut quiescat animus , di vires herculeas poscit, ne trepidet aue intemiscat: non para a laus magni, ct mcencus Gnims est, inter causaram turbas n.afo se tarbatum s sic Gregorius: Medio. inter maris aestus tranquillitate frui, petitissimi nauarchi est. Quam insipiens hac de ratione ambitio sit, geminata voce, qua ad coronam capessendam sponsa in sacro Epithalamio vocatur, Gilibertus Abbas ostendit, veni D is Libano , υeni Coranaberis longiorem ipsius moram non contumacIς tribuas, at prudentiae, ait commendatissimus Doctora Celeritas nimia, qua nonnulli ad sacras Insulas, impetu ambitionis praecipites aduolant, tarditate ista castigatur: sed ipsum mel audi loquentem , Videte se non morosὸ egreditur de Libano, qua toties υ catur, mora tamen hac non est contumacia seed cautela, ct forsitan sponsa mora fest nationem nostram sugillat, ct arguit qui nimis prompti, o parum proaidi vires nostras minus pensanies, festinamus ingredi in tabores praelationis, in sollicitudinum molestias, is materiam lapsus; nec expectamus, vel semel vocari, ultro nasis ipsis ho
norem sumimus, vocationem , praeuenientes, vel arte procurantes. quis enim aduertit
aculeatis magis rigescere gemmis , quam fulgere thiaras Agricolis, qui vel aratro vel ligoni ducendo vacantes totam diem laboriose transigunt, solumque excultum iudore pluuio rigant , adeo dapes sapiunt licet rudes ,& cras , ut ambrosios c Iouis mensa succos, & bellaria nectarea delibare videantur, soloque ipsi incubantes citissimo sopore correpti, placidissime requiescant. Si curis angatur Episcopus, dc animi molestijs crucietur, licet opiparas,&
175쪽
Lucullaeas mensas splendid8 moliatur, omnia licet dulcissima ei amareseenit molisl ora strata, serisaque cubilia tam molestis implicantur mentis aculeis , tam mor daces fouent animi vepres, ut ab eorum oculis semper vocatus, semper sopor
Aurea parapant tecta fatetem rigiles trahit purpura noctes . νue eo thurnatus vates: quid autem mirum, si curarum vermes serica strata parient, eum e vermibus pariantur 1 nam tunica feraca β υeνωνώοι oνginem trabit: sic ait Stephanus Episcop:is Eduensis. Freqilentillima sunt animi deficientis deliquia , q tibiis Antistites inter magna curarum incommoda cruciantur : Principes i pili iunt Populorum , ut superius explicauimus . Papo quam splendidum hoc nomen , quam illustris excellentia i sed extima tota est, totaque bracteata, cum ex aduerso sit scucunda molestiarum parens ,& ditissma dolorum scaturigo: ipse leges somnum a principibus excutiunt, ut gentium quieti euigilent, totique ad eorum qui placide dormiunt utilitatem , eos titione ad laborent. Pνinciper populo .m ιι Iunt, qaι cyaretem eoram defendanι , B cir quod eii expedit proaident. Ipsi met magno Alexandro suit hoe apprime ex oertum : suos milites audi fieri, Ai. eum alloquentem x Pisi Uigitore, qui es, me ceri. His , υρ ipsi .ietas fimnose eis possitis . Quo eodem praeconio clarit simus Orator sui Caesaris nomen
hoe idem ab Eoiceopis repo endum , qui regimini praesunt animarum , quas tam feroci aestu stys ae pestes in udrantur, & innadunt eQuot curarum intempestiuis aggressari biiς nocturna inter otia Episcopi quies obsidetur & quatitur , ad rationes animarum saluti utiliores reperiendas Quos etiam quantolque angores experitur, tum eorum inopia , quos idoneos sui aestiis inet ad minastros , tum copia olfentionum , quibus eius voluntas oppugnatur in . vitiorum sontibus, vel eriuandis, vel exsiccandis e Cum autem aequε se odio ha- here videt a probis, quorum sententiis ubique adhaerere no a potest, & simul a reprobis, quorum efframem licentiam reprimere contendit, quot dolorum sentibus peracutis sere contabescit e Ut se amicorum assentationibus, & calumnijs inimicorum , ct calumnijs circumdari animaduertit , quantum excruciatur, ingratos, maledicos , fraudo lentos in se massicum sonantes agnoscens, densoque agmine obarmatost Proh quantis vexatur perturbationibus i merito igitur experientiae habitae documento Gregorius aic omne, quod sic emines, plus maνorabasa cita ν , quam bonoνibus ga aedet. procellarum ventorumque ferocia grassatur in excelsiora terrarum fastigia , & quo proceriores sunt montes, eo magis fulminum facibus feriuntur.
Bracteata solum mundi bona sunt, nihilque soliditatis possident, sed omnium inanissima, dignitas & Principatus est: ispecie tantum splendida hi videntur, &- Pompatica illa 'lieitatis imagine detracta , acerbis tantum replemur aerumnis, & D tristissimis lacrymis intus abundanti ut inter aduersa fortitudinem animi seruandam. Diuus Chrysostomus edoceret, curas, angores, animique perturbatos aestus expressit, quibus illi prae alijs laniantur, qui dignitatibus caeteros praestantes auroque redimiti, hilariter largientis fortunae blandimenta fruuntur. Quam profecto his is . . aberratis , sic Chrysostomus. Ne namque dιadema respιctas , sed caraνam tempsem L is, sta em, ρer quam νυ cst ona pariιur,neque purpuram ιntveνe et sed animam, o ina
m. purpura magis nigrescentem , non ita corona cuui circundat, sicut animam sollica a.da: nee in fatellitum cateruam , sed iis moles iarum multitudιnem spectes .
Quanto quis autem asperiorem diademate ibi aram, inficietur Populorum tantum corporibus prospiciendum a Ptincip bus est, sed animis ab Episcopis consulendum i nec illud admittendum, quod plui ima sunt animi laxamenta, quibus curarum noctem , vel extinguere, vel minueret P incipes pollunt, a quibus omnino abstinere Antistites debent: Adde quod Comiliarijs, & idoneis administris abundant Principcs, quorum potestas obse lato eZ in aeque venerationis populis est ,
176쪽
. eum econtri Pr seles, licet unius Dioeeesis aut urbis praefecturam administrent, 'hunctis serε praesidi js destituti despieatissimi habeantur, haec sibi inuleem eonferens Diuus Chrysostomus in haec erupit . Non ne ιeννarum Orbis Imperιum tener Imis I in perratoν ξ bie autem υnius Ciuitati a Discopus est, sed tantum Alus curaram habet δις, ima qaansam inter est ιnteν aquam seminis υento agitatam , o inιον mare intumescens, cto Hos. Simulachris a Myrone & Praxitele elaboratis, Principes omnes egregia similitudine comparabat Lucianus, non tam clarus ingenio , quam contemptu diuinita- is Gallo. tis obscurus . Ebeno haec extrinsecus componebantur auro redimita gemmisque distincta, fulgebant; elegantium inde lenocinio colorum ornata vel tridente Neptunum , vel Iouem fulmine praeferebant: sed quae , bone Deus, seruabant intrinsecus i picem, clauos, citra, frusta, sordes, aliaque id genus vili ma. Quam bene his Principum vita repraesentatur, quorum species ad pompam tota Maiesta intemque componitur, adeo ut si eorum opes, titulos, strepitum , totumque consi-B de res extimum apparatum, nihil illis filicius, nihil Deo similius repetiti posse iuraueris. At si cordis arcana rimeris, t8que in animi adyta perquirenda immiseris, tot curarum, & perturbationum acies decuriatas , immo centuriatas in
eis videtis, ut nihil ijsdem infelicius, nihil illis. miserius dati posse libete
DIgnitatibus illud aptari merito dixerim salsum, & viuidum acroama, quo
amici sui mensam tenuissimam quidam e vatibus carpsit; cum enim ab eo vocaretur ad eonuiuium, fores inuenit floribus concum uestitas ad opiparae de splen. didae mensae argυmentum sed asper adeo, adeo parcus paruusque cibus fitit, ut noudelicijs tantum, sed nee ipsi neeessitati fragilitate dapium faceret satis, adeo ut le- C pide ille iocatus in nomine , quod gerebat matres, dixerit iVbi maius i. foribus adest,
Miraνis esse intus minus e Non absque ingenti consideratione, in Sole, Luna, di Stellis dormienti Iosepho pompa veluti quadam, suturae dignitatis fastigia repraesentata suere: Illum enim tacitis sederum imaginibus erudijt Deus, nil aliud esse populis praeesse, quam se labori assiduo perennique curarum motui immolare, honoresque , si debita cum integritate, fideque exerceantur, illam omnino quietem praestare Principibus,quet Stellis errantibus est: Validissima ratione ,& ut vocant a minori ad maius , hic sanctus Ioannes Chrysostomus roborat: si patres familias, cui tantum filii decem sunt custodiendi, tot curis, de sollicitudinibus anguntur, licet eius voluntati adhaereant, eiusdemque arbitrio toti se permittant, Episicopis, qui tot custodiendos penes se habent, refractariae plerumque ceruicis, suaque domo absentes, quot molestiae D quot sollicitudines erunt deuorandae s Qua propter magna de his admiratione stenetur, qui dignitates tanto votorum ardore prehensant, quique De la ι ad quietem accedan/ ad negotiam ἔ Postquam autem concinno verborum ambitu haec expliea- uerit, ut insanos, ambitiosos coarguit: sacras enim dignitates affectant ea cogitatione, qua alii praelecturas saeculares, nempe ut fastum foueant, superbiam amplia ficent , centurient titulos, gloriam aucupentur , PtMndes quis ad 6mmum Sace doliam accesserit, vetat ad seliteitudinem , ct curam, nullus id faciis ceperit: nune autem non a ter, quam prophanos Magsratus , cst hanc affectamus ignιtatem , n mirum , υ glorificemur , est honorem apud bomines , perdimus apud Deam cte.
Chrysostomo eoncordat Apostolus Paulus, qui ad Timotheum , hoe est ad om nes Episcopos scribens , illum admonuit, in omnibus labora: hoc autem iuxta Mquinatis mentem intelligendum est in omnibus hominibus: Proh Deus: quibus nam . curarum voluminibus, Hyerarcharum animus implicabitur, si tot millia animarum
sua sub prae lactura recensens, unamquamque illarum singulari prope studio debet expolire P
177쪽
Qitot illos molestiis fatigabunt tot animae, quae undique ambag bus, de sinuosis
anfractibus inuolutae , nil eorum ostendunt, quae diligentius ambiunt, di ardentius Aconcupiscunt. Hoc protecto usque ad sudorem ei eliciendum Diuum Bernat dum cruciabat, qui viros singulari virtutum studio deditos regens , adhuc tamen postia quam multa de eorum rugi minis cura, valida oratione congess. rit, hare subdit, ep. v. l. t. ad Accedιι sanὸ ad sellicιtui nιι cum V tu , ct Pondus tim'ris , quod cum , ct meam , cthp st pr. imi conscientiam seruare necesse sit, neutra mibis tΠ est natu : Utraque abessos essimp/srarabilis, θι. 4 i hanc auiti Urum diuersitatem moderandara aptistii ne ve-ieres sapientes Lunae apologum δccomodauetrethuic de veste sibi contexendi genitricem postulanti, eo iam x iis ἶς'ixriri, eius facilem adeo inconstantia in designans ; cum enim par ua nunc sit, nunc vero magna, plena iam, iam diminuta nunc sibbosa, nunc aequa , quae iram illi ucili. cise Pia,sic idonea, ut crescenti simul, disediminuenti seruiret tui ne autem recens animi dolor eo magis acerbus emergit, quo ad virtutum peris sectionem assequendam magis Prae uti nimus exardeicit . Haec enim secularium a turba cogitationum quietem ii xcriia em tam valido turbine peruoluit,& pessundat, Uut recenter reuoc re te ipsum P est cinii litice viκ se poisit Antiites, I in Dei mu- . tuo amore dulciter conquiescerC: Cum cnim Rachelis amplexus fruendi copia . daretur, Deoque coniunctissime adi rere, intercedens importune Lia cor avocat,
sibique illud usurpat; Anchoram i ccse freqMenter possct, & blando maris sinu quietem capessere , sed impetu rursui Aquilonum id m/re immittitur,& nouo semia per fluctu verberatur; Eo igitur uiu cerbiusque pondus illi videtur, quo magis caelestes illi voluptates prohibentur, & Diuina solatia exarescunt: Patientiae, moderationi, alijlque vιrtutibua locum dare non potest, adeoque animum ferie tes augentur aculeis, nec serre cum g udio Crucis molem drtur, lad illam notiasne angore raptare permittitur quam bene haec Ditius Gregorius, euius verba liceat recitare, Pleramque in occupatist δεμι regiminis, i e quoque boni operis Uasii,3 P st ρ νῶιον , qai in tranquιιlitate ιeuebatur it quιeto marι recte nauem, o impeνι- CPρη ..t aa.ia dirigit, turbato autem te es4 si Gibu e iam ter tui β ηεata eo 'opportune ad haee, ea vatis purpurati verba Dixius Bernardus explicat. 2.i
incerta fluctuum trepidare animo decet, ut propterea Diuus Chrysostomus de Epincopo loquens , haec scripserit. Certi ncque m re υ ru4m p tes undιs carere, neque
illias animus curarum a V st AE . .
Atque utinam tranquillo mari velificaret Antistes tat enim lunt procellae tot fluctus, tot aduersa ventorum, quibus simul conspirantibus animus eius inua-ditur, ut cum Regio vate concinere illud possit - Veni tu altitudinem maris, o Pol 11, tempestas demesι me: quae verba aurea prope stylo de se loquens Magnus Grego- . . o rius ita explicauit, Enimuera quid est ρΦtestat culminis, msi potestas inentis in qua
adeo tempestas haec est, ut non tan in metutis cymbulam quatiat, sed non raro laxi 4 illium naufragio faci t propiorem: anaon haec eadem breuius docuit Philo, cum diceret, Cogιtet qui bavorem affectat, te pestatem se assectare. Expertus haec omnia Chrysostomus uberius etia in confirmat i licet enim sapientissimus esset nauarchus di quibuscunque apprime instruct βε dhuc tamen tot quatiebatur fiuctibus , hue illaeque illum agentibus, ut 6ς ι vix posse crederem, quemcumque hom 3.in c. alium tam lapida procellarum violentia Wppugnari:fortis aut ego oum υehemenis P A te ct infelιx, nihilque aut sic habet res, Mihil ἀ naui, qua sectibus iactatur,dis' νι b eo dotis animas: vadi se Premix b H micis, ct mimicit, β suis , ct alie
178쪽
nu. quam autem veritati consonat immodicis petitionibus, precibus importuni , A amicos ipsos amicitiae modesta repagula effringentes Episcopi animum adeo inuadere, & obsidere , ut ipsismet inimicis crudeliores videamur . Qua Epirioparum desiderat bonam opus desiderat. hoc est iuxta Graecum idio ma καλον ἔνη , ρ- ebruis negotιam qitae sic explietat Isido ius Pelusiota rem dis Allem , impedιtam, aν-dtiam , negotiosam: venustam molestiam dixeris , splendidum pondus, pretiola in curam , & insulatum dolorem : si autem ex eadem Graeca loquendi forma alijs adhγseris , illud sonat, bonam idest arduum , cr aramum. m negotιum t Merito. igitur ad Cyriacum Constantinopolitanum Hyerarcham scribens Diuus Gregorius admir tur, in animarum regimine, quietem se animi affect ire; qui enim sibi simili conformentur haec duo adeo discordia, adeoque aduersantia . Quomodo autem fasceis pro pastorali honore habere serenitatem cogitationum potestis, cam scriptam sit. Ecce ligames gemunt sub aquis e his demum consideratis statuit, hoc solum modo tantis posse malis occurri, si nempe obarmatae curarum acies, animi arcem non it. B rumpant, & superfluis curis expulsis, illas tantum admiserint, quas impositum munus exquirit . In Capillis, quibus cogitationes exprimi nullus ignorat,quam bene haec omnia apud Ezechielem Diuinus Magister Spiritus designauit. Moerdo. tes caput stium non radast, neque comam suam notνiaat: sed tondentes attondant capita se ar inutiles illae curae enutriendae non sunt, at quae ad populos excolendos commodae utilesque videntur, Omni studio educandae
Ab hae Diui Gregorij sententia non longe abscedit Philosophus Senecat hie enim pariter Lucilii sui ingenium veluti puerile redarguit, sibi suademis, inter honorum fastigia gaudete, laetarique se possie: Una eademque in animi aula vertari
non possunt honor ,&gaudium : Inter honores gaudiam, id est, anter sollicitudιnes quies e ista qua sic petιs tanquam datura lauIram σμυoluptaιems caasa dolorum fanis Ut autem sub honorum pondere ingemiscentes Gigantes ipsos meridiana lueeta, elarius videatis, audiendus est NaZianzenus, qui ad Poeticae sonitum lyraequestus
ia stirit artem dieran aiel. 3 ep. 26.
Turrian. in lib. a. Comsit. Apost.
suos attemperans ait Dissiciles etenim cura , densoque ruentes
Agmine , rodentes animam, restataque membra Me totam in terram , de qua mortale creatum
2 genas, assidue Dolitant, misereque fatigautis Audiendus est Chrysostomus maximum orientis prodigium, qui sei cordis angores amantes explicans ; filios suos sic alloquebatur: Rumpor quidem caris croIticitudinibus propter vos . Audiendus itidem Diuus Augustinus est inter Ecclesiae Uig stros Maximus i lite enim curis omnibus, quas in populis erudiendis ex antlauit, dinumeratis, illud subnectu: Omitto alias innumerabiles Ecclesiasticas carat, euas fortasse nem a credit. nisi qui expertus est . Ego etiam libens omitto plurimos, de potissimum magnum Gregorium iubar Italiae, lumenque Vaticani: Tam uberes huius Pontificis ad alios D scribentis sunt gemitus, ut lacrymis exundent Epistolae, & cothurnato sempecstylo loquatur . Quis in eis perlegendis non tenerescat Θ Eo autem se magis cruciari profitetur, quo maioribus se premi sollicitudinibus agnoscit, licet se Deci d uouerit, & sacra lusceperit, quam si inter huius tactili errores implicatus versare tur . Sub colore Discopatus ad faculum sum redὐctas, orris pam Ili cuνa tantia terra curis inseruio, quastis me in υita laica nequaquam deserarse reminiscor , Gemst quotidie occupationibus pressus , ct respirare noci valeo , Si ergo tot inter curarum fluctus tanto gemitu a Suebint viri sanctissimi , qui Caelestes veluti Athlantes, sapientia , pietate, fide, durinoque amore praestanti iasimi tam celso fastigio se supra ceteros erexere, ut admirari solum illos non imitari possvnus; quid de illis unquam cogitandum nobis est, qui per si immam libidinem ad huiusmodi dignitates sibi viam strauerunt, licet tum pietate, tum ingenio pu silli adeo sint, ut vix coeteris agnoscamur Quot se inuolutos diis cultatibus, de nexibus labyrinthaeis implexos agnosce tu Θ quam rabidis diris in ambitionem postea exardescent, cuius fraude factum est, ut prom: ilis floribus evanescentibus ,
hora a in ad ahas sal. si, de operMIDeliace v. s. lib. p.
179쪽
spinas tantum de aeuleos patiantur, adeo ut prae aliis omnibus diuinam impreea- tionem in se vibratam doleant . Materi a terra in opere tuo θι nas , ct tribolos geris miaabii tibi a quid enim aliud , Diuo Ambrosio explicante , spinis istis exprimitur, quam peracutum molestiarum senticetum. Trabulos, or opinas curarum morsus appellas . Persuasum quidem ideo habeo, quo a si quis vaticinari eorum opera deberet, nulla horoscopi consideratione tacta , ingentes illis praesagire molestias poisit, ut vel illarum icedio affecti regimen populorum negligere cogantur , ea aspernantes, quaecum sui aliorumque pernicie exercere deberent, vel suo muneri licet leuissi-nie incumbentes, sublaborum inole fatiscant, & deperditae libertatis vIuni precibus irritis exoptabunt: quam sero imprudentiam suam damnabunt, qua sutili splendori tranquillitatem animi posthabuerunt, quam tanti fecit apud Suetonium Augustus, ut illam uniuersi pretio emere non dubitaret : Tunc sapienter agnoscent, sacras dignitates amarum quid esse , licet nomen dulce praeseserant,curarum pelagus , molestiarum Oceanum , angorum Euripum, dolorum sedem, quietis exilium Bdi seruitutem quacunque alia tristiorem: quid enim Θ mercenarijs famulis seruie di tantum onus imponitur ex suppositione, hoc est, si debita illis merces expendatur: At Episcopus ad laborem , ad vigilantiam , ad residentiam tenetur Ampi cito, licet redditus Ecclesiae deperdantur: sacros igitur affectare magistratus, assentationibus, obsequijs, laboribus illos aucupari, morbus adeo in lanus est, ut qui eo laborat , tantum helleboro conualescat. In hane certὰ dementiam sertur Diuus Bernardus, de vibratis velut ab ore ful
Ad idem confirmandum septimum affertur. Argumentum, quod in eo Versatur, Ut osten-
dat Antistites oblocutorum sermonibus olbiectari. Cap. XXX
NIHIL prosecto est, quod magis in pretio homini sit, quam ut ea, quae ipse
peragit, blando aliorum suffragio comprobentur: Nulla dulcis adeo armonia aures humanas emulcet, qua in illa, qai luis quisque laudes audit resonare: quod prae omnibus gratiis multa videtur homini, est, ut alienum amorem beneuolentiam qi possideat, adeo ut spiritu sibi quidem vivat, sed amore vivat in alijs : ad Dhane voluptatem excipiendam per summam calamitatem Antistites peruenire non valent, cum non tantum laborum, quot pro populis exantiant, nullam merce dem recipiant , sed illorum potius gratia mordeantur dicteriis, habeantur odio, &oblocutionibus lacerenturi acerbum hoc adeo aioerum lue est, ut non tantum eis, qui Dig maiis sanctiis mae t itu lo venerationem omnem eis agitant, animum exacerbet , sed illis eζiam tolerandum mimine videatur, qui mercedis causa seruiunt,
Adeo autem humanis eordibus lieet abiectissimis libertatis appetitum natura intinuauit, tantaque molestia sibi alios dominantes agnoscunt, ut suomet genici eos odio prosequantur, quorum sanisti illi I legibus inores e Saenes temperentur,a.leo ut simul ista duo sibi inuicem mutua mensura consonent Plaesulum do-
180쪽
Sie olim eothurnatus Seneca i lenissimus superior sit, de ad omnem humanita tem beneuolentiamque compostus, excellent illimis fulgeat corporis animiqii is ornamentis,omni contentione laboret , ut dulcissimo amore sibi populorum corda conciliet , numquam tamen id assequetur , ut a se odia populorum auertat, adeo ut iuxta Senecae euatum , Id agat, υι nemo illam merv. ode ι , erunt tamen semper qui
Quis maledicentiae cursum refraeneti vulgares plerumque sermones de Antisti te versantur, in eum tanquam in scopum circumforanea colloquia collimant, &imprudentium linguarum dicteria ab eo tanquam a magnete attrahitutur: hinc fit , ut eorum opera nunquam gratis oculis aspectentur, vox quaelibet, quicunquggestus per maximam carpendi licentiam vocatur ad trutinam, tum sapienturmium insipientum e quaelibet res imo quaelibet cogitatio sinistram plerumque trahitur in partem , & cum egraenatissima ora obstruxille, linguasque mordacissimas retudisse arbitrantur, tune Aristarchos,& Momos agmine veluti facto vident irrumpero, B qui eorum opera peracerbe confodiant, & longa sermonum vituperatione detur. pent, adeo ut idem opus, quod si a priuato homine conficeretur, omnium com mendariones exigeret, si ab Antistite fiat, omnium calumniis obsideatur. α vulis neretur: Vides igitur . quam facile magnus honos dehonoretur lEadem obloquendi mensura damnaris, vel si humane blandiaris, vel si aspere indigneris , vel si vigil, vel si negligens, vel si grauis , vel si urbanus sueris , vel si eomes alijs te immisceas, vel si aliorum consortio te absttaxeris , vel si in aliorum mores fortiter exardeseas, vel si benignus eisdem indulgeas: Aeque illum auraciae inimici insidianturi Erraui: quid amicos hie ego vocaverim, dum nullos ipsi sortiantur amicos , quibus veluti cordis thesauris cumGvoluptate ditescant. Ipli h-dem , quibus ipsius regimen in praesentia commendatur, disseminatis postea pervia, & fora sermonibus, illud eum derisione percutiunt; non igitur immerito Ro
manus orator moderatorum vices miseratus in haec erupit i O conditiones misoas administrandaram ciuiratam, o nouinciaν- l an quibos vitigenita plena alta. C tum est; negligentia visumνationum: ubi seueritas pericalosa est, liberalιιas ira a. νε , sermo insidiosvis, assentario perscissa, fons omniam familiaris, multorum an/mus iratus ἔ iracundia oectilia, hi oditia apertas venientes praetores ex tectam, pra- sentibus inseratant, abeuntes deserant.
Licet autem in Principes omnes haee tam ingens calamitas effundatur, in Episcopos tamen peculiari,qnadam ratione exonerat se i quin imo inter Principes prophanos. 8e sacros discrimen illud intereedit, quod illi commendationibus eximijs viventes esseruntur, quae postea, eodem extincto, in libellos, de scommata immutantur: hi linguarum omnium aculeos experti undique lacerantur rauentes,cum postea praeconijs ingentibus afficiantur extincti, & mercedem virtutis excipiant, obsequijs, di plausibus eius memoriam celebrantium populorum: Sepulchrali de cinere Phoenicis in morem eorum fama reflorescit, ut inter gentium laudes numquam interitura dominetur . Saeculatium Principum praerogatiua est, ut vel eo. D rum erimina Iaudentur, vel metu potentiae, quae facilE in dicaces irascitur, vel suarum rerum utilitate, cum genio Principis a landiri, maximum plerumque sit in aula meritum, quo quis eius amorem, & gratiam ad omnia obtinenda tibi conciliet, ut propterea apud Senecam Tragicum Atreus dixerit maximam hoc regni bonam est, Quod facta Domini cogitur populas sui on ανὸm ferνe, tam laudaνe. At ex aduerso quis supplicia timeat ab Episcopo, si eius mores lingua oblocutoria impetat 'unius diuinae legis timor, mordacissimas linguas esset temperatur uricum egregie innotescat omnibus, despicientiam, qua Episcopi nomen habetur , sibimet ipsi a Deo tribui, cuius ipse vices repraesentati sed quia ad hoc calamitatis
peruenimus, ut Deum penitus obliti, leges eius negligamus. Nem elu t accu- hom. 3. lasere, ac traducere, nam in Principibus υrget metas, in his υero bac est in Episcopis pact. Apo
lacera dis uequaquam , quando Dei ιλων apud illos ualet nihil: sic olim diserte. η' Chrysostomus