장음표시 사용
191쪽
datis suasi vasa pretissa. quὶm vobis fultat utilius , si tanquam fictilia vasa, hoe est .vulgati hominum e statu collapsi collisiq; iuitatis, sed grauiori supplieio merito fit
vi aurea in dignitatibus vasa pereant,& perdamur. asia quantis antefuere pretiosa,
ramo maius eorum confractione fit damnum.sic Hyeronimus.
Quid autem in huius amplificatione terroris longius immoror, eum non oper isntum sed ipsam et omissa pietatis ossicia censoria virgula notabuntur e quam per- rari sunt ii Praesules, qui in suo munere exercendo sint numeris omnibus absoluti e Magni Antistitis effatum erat, multos ex omissionibus Antistites aeternum peri r duod Salmeron confirmat, verba illa Apostoli ad Timotheum Ephesinum Antisti- ep. dRom. tem seribentis obseruans. Timotbeo ιιιecto mio in fide, gratia, miseriesνria, ct pax. In alii, Epistolis Magnus hic scriptor aduertit, nullam Diuing Misericordiae notio iar ' n Em,diungi, sed in ijs tantum, quas ad Episcopos transmittebat, eam apponi. misi,icordia Discopis sit maximὸ necessaraa ob matta 'ericola, qua im imminent,inpropter plurima, in quibus si item ob omissisnem delinquunt. maior ab Epit conis eliaritatis ardor, fidei lux, & fias Pietatis exigitur, quam ab aliis: flagitiosa Ain illis so eordia ipsa damnat ut, clam perniciem ingentem subiectis populis inferat. Cui plus dionitatιs adfribitor, ριοι ab eo exigitorseruitutis. M Cyprianus li ei r k' oua discipiet metitissime quendam Antistitem Samstus Pontifex Gregorius admonuit, nunquam ab oculis remoueret decretoriam Diuini Iudi eis diem, qua n
stri muneris rationem erimus reddituri; quis enim, ut verum fatear, non obitupe Deat Diuum Tharasitum Constantinopolitanum Hierarcham contemplans, tot virtutibus illustrem, tantaque meritorum affluentia opulentum , cum tartareis iudiis dieibus inter extremos proximς mortis angores acriter disceptantem de tenuissimis noxis , quas immanes illi spiritu. exaggerata colorum specie illi obie-
'gu totis artubus non eontremistae, Adalbertum Ecelesiae Pragensis Insulis
otii postea donatum respiciens hic enim cum suo praecessiori morienti adent, ab eo n-r .ma, in mortis articulo audiuit, se iam Doemonum potestati subiectum ad aeternos a C' ' tibi erueiatus: tanto sanε horrore perculsus ad voces huiusmodi fuit, ut pietati, virtutique tota contentione se m2ncipans ad Pannoniae Apostolatum peruenerit, vide Nuel. Mattvrii etiam laurea decoratus λ quis demum ad Christi verba non horreat, quidi v. gu M , E 'Einue quod nisi morum sanistitas consonuerit excellentiae dignitatis , haee iosamet exeellentia nostram desidiam redarguens nos aeternis supplicis imis
- ν/Ile..haee ε Chrysostomo. . 'ps /'te' ia iis id hi, rationes tuo ex animo ambitum non euellata ardoremque sti extinguat, qua rapitur ad sacras sedes, & Episcopales insulas anhelandas ξan tectus, an prudens ille dicatur vir, qui se in periculosas adeo syrtes immittat , qui naufragio suo blanditus illud amplexetur, qui per exitiosas, & fatales vias diraeceps, ruere sponte eligat Drte sedis Episcopalis sulgor allicit te, fastigis te- imen exeitat, praestitique obsequij magnifica serma te corripit e ne radiantem DE Oileopalem sedem anhelantibus oculis spectes, at tribunal horreadum respiee , Quod ultor Deus inter flammas, fulmina , & faces premit: ad hune aspectum dementiam ambitionis exues, & tumescentis animi iadam lepram exeuties i da hootictenem . Omuis adeandi bonoris Eccssastici absiιηderetur ambitio 3 si se laricanis d. Mias, quam iudicatures hi, qui prasse VoluM8opuIιι,co Monti
' Ouam sapientet igitur pijssimus vir Frater Iordanus primus a Diuo Dominico εotius ordinis Praedicatorum Moderator Episcopo cuidam dixit, libentius se illi socium in sepulchro quam in solio affuturum, inter vermes potius, quam Inter Insulas.
192쪽
Α Ex ratione, quam dePopulorum animabus sunt Antistites reddituri,nona ratio eruitur ad fa-crarum dignitatum ambitionem delendam.
TErribilis est ἰνιοι im. aggestas opes ut maioribus lucris ampIifieent , infidae
pelagi fidei se , mercetque suas nautae committunt , scopulorum insidias , Syrtium fraudes, verbera fluctuum, procollarum rabiem, ventorum praelia per pessuri: verum si nautica pyxide careant , certis utique naufragijs immittunt ita: quam profecto audax est, qui sacris regiminis pelago se credit, & aliena pericula, Epriuatae vitae littore respicere potens, sacrae nauis clauo gubernando praefici optat, Ueaque animarum lucra,quibus Sanctissimi viri ditescunt, per undas adeo procellosas inquirere quis neget ingentia discrimina his imminere, adeo ut cum vate regio possit illud recitaret Veni in altiladiaem maris, ct rempestas demersis me: si itam diffelle opus videtur uni suae salutis nauiculae praeesse . quanto magis arduum, & fere insuperabile aestimandum , si gubernanda tibi sit nauis, quam plurimi viatores impleant, discordes,varii, genio simul, & voluntate difformes r peritissimus hac in re magister Nanaianet enus Gregorius , sibi magis conducere arbitratus est, ut suae securitati prospiceret, hanc alijs prouinciam imponere , seque periculoso certamine subsucens, terris potius immorari, ibique rustice potius, & solitane vivere, quam ut alij saluti esset, se ipsum perimere. Atius mercatara causa nauiget, mihi υero melius, atque optabilius est in terra quietem habenti, atque ex guum Orat. 1. aruam, est da uesalcanιi, ct Iucra , o mare procul salatauri, exiguo ac rigido pa
ne υiram , υt potero, sustentare, eamque tato , ac trasquillam ducere,quam ob ιπ-
Cgentes quaestus graue diataraum se periculam sibire . sic tantus magister . quam frequentes scopuli sunt, quam multς charybdes, qus nobis insidiantur , qua . vario aestu fluctus aguntur, quam infida facie mare blanditur: Aquilones, & Austri toto hine impetu insolescunt , pyratae saeuissimi per illud grassantur,furit mors, horrendoque aspectu diuinum tribunal illis etiam se dat aspectandum , qui ventorum aura blandiente remisque innocentibus vitae huius pelagus transegerunt: quis enim non horreat, cum Deo iudici tot operum rationem reddere cogatur: quanis to autem magis horrendum ,& formidandum mihi illud accidet, cui nulla sino crimine hora transigitur, quique nauigandi prorsus ignarus, eo velificari Oceano sum aggressus, quem Palinuris ipsis, Sanctissimis scilicet nauarchis , insuperabi- Iem esse quotidie spectamus; mihi ne vires aderunt, ut de tam multiplici nauta. rum genere, qui meo ministerio se ducendos addixerunt, rationem Deo iudici r feram an de tam ingenti noxarum pondere iudicandus hilarem me praestare pos- D sim, eum qui uno tantum otioso verbo leuiter sordet, acerbum Dei tribunal incurrat e profecto diuini praeceptoris illa verba iure merito formidem . Omni auo
rem , cui multum datum est, multam qsaretur ab eo: ct cas commendauerunt mul
ta m, plus petent ab eo: quis enim uero clarior cariorque thesaurus , quae nobili ra cymmelia committi nostrae fidei poterant, quam hamanae animae tam ingenti pretio sanguinis per summos cruciatus effusi ab homine Deo redemptae Matiam . commendatur eι,cui cam sua salute Deminici quoque gygis pascendi caνa committituri dedi Bedain: qua propter ad Anastasium scribcns Dιuus Gregorius, quadam te inuidentia in eum ferri pronunciauit, dum securior ipsi quam sibi salus videretur . Ep. isiauia tu tua tantum peccaιa,ego or eorum, quι πιιhi comissi sunt, porto. Non omnium est, alienorum criminum pondus efferre , & magnum quid ab eo
exigitur, qui se ad multarum gentium debita persoluenda spondet vadem : quid autem aliud est animarum regimen ab Antistite suscipi, quam debita , quibuscum Deo Populi obstringuntur, suscipere, seque ad ea persoluenda obligare, si suae negligcntiae crimine adhuc superessent intolata ad hoe euitandum illis admonemur A a verbis
193쪽
Plou s. i. verbis Sancti Spiritus ore prolatis : Fili mi, si ovenderis ρνι amico tuo, δε isti .
apud extraneam manum tuam , illaqueatus es verbis oris tui , ct captus proprys Ier-
monibas: hoc namque tropologico sensu verba haec a Sanctis Gregorio, Aquinapi dri l. te, Beda explicantur, Episcopum scilicet veluti sponsorem se eum Deo obstrin D. ih in gere ad subditorum antinas servandas , & dandas Beatitati: cuius rei causa vires omnes suorum morum exemplo debet impendere iuxta illas voces. ω isti mis-dilh.3. num tuam: tum verbis , de monitis, iuxta illas alias , illaqueares es verbis oris tui. pro subditorum animabus vadimonium hoc ab Episcopo, Deo praestatur: haec autem coram Deo aequiis mo rerum omnium aestimatore tanti sunt preti j, ut sangui
nis sui pretio licet infinito redimere illas voluerit: suam igitur salutem pro salute aliena Antistes oblitingit se . Quid autem esse dixerim , ut dum haec adeo illustria verba pronuncians Deus,
tanquam filios nos alloquitur, filι mi, dum ex relatiuorum inatura parentem se fateri deberet, extraneum se potius appellet . Defixisti apud extνaneam manam ubitis, Respondentem audi Bernardum apud Aquinatem Magistrum, quia Deus Bamicus est in Iponsione , sed extraneus in exigenda ratione, infulis nos coronae Deus ut Pater , & paterna beneuolentia ductus ad sacras nos euehit sedes , sed parentis nomen , & amorem exuit, cum de reddenda ratione statuitur, Iudicis seueritatem induit & tanquam extraneum creditorem se gerens, in omnes absque ullo diserim i- , he furorem suum effundit: hanc sane mercedem socordia nostra recipiet, I deposi-
ti magnitudo, quod nostrae fidei commendatur. Quae nam ergo maior insania, quam se tam graui debito sponte subiicere , &precum laborumque pretio tantam sibi oneris molem coemere, quod de ijs potissime dicendum est, qui sapientia, integritate, consilio destituti rem in numerato non habent, qui satis debitoribus faciant: quin si caeleste idio ma non ignoremus, ipsos mei oblatos honores cum gaudio, & voluptate suscipere, infamam quandam reprae sentat. Stultus bomo plauseι manibu/ cum θορ ndeνit pro amico suo . sic hominum sapientissimus euulgauit. An prudens ducendus ille, qui se pro tot viris obstringit sibi semper ignotis, &quorum plurimi bonis cunctis operibus spolianturi dedecet igitur, iuxta Bedae adhortationem nos eorum fieri sponsores: cum enim quiquam de suo non habeant quo pollini absoluere, nosque relinquant indemnes, fieri non potest, ut ingenti detrimento non obruamur: ponderosam adeo hanc rationem Sanctus Doctor, aestimauit, ut formidaret, ne huius metu ab Ecclesiarum regimine multi subducerent se, adeoque sacrae sedes destituerentur Episcopis: hac igitur occasione arrepta suas temperans voces ait. Ηes autem dictum est, non quod caram regendaram animarum, cum tibi regulariter imposita fuerit, suscipere non debeas, sed ne ρ.issim nullo iubente, doctoris sibi, ac Praes.lιs o cιum temerariam insues.
PEraerebum profecto videri possit,subditorum noxas socordiar desidiaeque Prae.
sulis verti, deque alienis erroribus reum iudicio Diuino sistendum, ae si non alieni essent, at proprij: hoc forte significaturus gentium Magister ad Corinthios pChor. 3. scribens ait Epistola nostra estis υos. hoc est sicut Epistolarum errata scriptori iri buuntur , sic vestra flagitia, o Corinthii, non tam vobis , quam mihi vestro Prae
Hae eadem de causa, clim se tam foedo idololatriae sicelere gens Hebraea in lo-E 04. I . litudine se lordidaret, subiratus Moyses Atronem alloquens ait: Quid tibi fecit populus hic, Ut induceres seter eum peccatum magnum P an non Aaron insanienti populo restitit impavidus, & ut eius mentem a tam turpi flagitio auerteret, vires omnes intendit an non nisi deliranti eius genio indulgeret, lapidibus immii sis obrue hatur a populo quid ergo Aaron unus improbus audit, de sceleris author damnatur hoc enim superiora verba clarius explicant. Videns Morsis populum , quod F ς 3 mli.ia erat exim eum claron. siccine Aaron l cii in potius Aegypti s
194쪽
Caput Trigesimumsecundum. I 87
Deis se ultro e uaporato thuae Iudaei deuouerint , acceptaque obtulerint henefi- δε cia Θ implieitam dissicultatem explicantem audi iam Augustrnum . Notandam
ut enim saeri docent interpretes, lapidibus potius se obruendum eligere debuit, quam se tanto si agitio impiare. Sed formidolosius adhuc illud est, quod de eodem populo narratur, cum Moabiticarum mulierum forma, & lenociniis irretitus se sordibus obscenis inquinauit,
idolisque colendis se dedit: de tanto enim scelere Deus indignatus, intorto Iam, fulmine Moysem alloquens ait. Tolis cunctos Principes populi, o si pende eos coa- tra selem in patibalis, ut auretatu tiror meus ab Israeι. Magnu m enim vero hoc ibid.
est: peecat populus, & si cum oleastro probabiliter disserere voluerimus, haudquaquam eredibile est Magnates, & Dynastas se cum populo sordido putidoque R ingitio commaculatos fuissetquid igitur est, ut Principes tam foeda morte damneis V tur, ineolumi populo p Alius est qui peccat, σἰiω ille vi vapulabat ; Unde hoc sed lib. a. his
aptissimam audi rationem . nis quia culpa subditorum is praepositorum redundat omprobriam ' ct qaod ab ovibus erratur, negligentia pastoris adscribitur. sic Damianus.
habent hoc Praesules, vi se pro subditis sponsores exhibeant, eorumque debitis se obstringant: se populorum integritati vigiles futuros promiserunt, ne quid detriis menti ab hoste Tartareo versutissimo patiantur: si in hoc praestando defecerint , peceante populo ipsi puniuntur: Egregie ad haec origenes; Populus peccat, o Prin h,α , ,. iis
cipes suspendantaν : pro populo enim coguntur Priocipes reddere rationem; ne fortὸ Numer. non docuerunι, non monueνant, non seuicite arguerunt eos . qui initium custa dede- νοπι, uri, ne contagio dissergereιur inplares; hac enim omnia facere Principibus
imminet. quid hine ad nostram viilitatem edocemur e vi nempe insitam ambitionem euellamus e pectore, animumque non solum a dignitatibus concupiscendis, sed ab ipsis etiam oblatis sugientes auertamus. Hac si cogitarent homιues. nan uam cuperent, nec ambirent populi principatum of u esim mιbi pro meis aetat si is , si via mihi pro memetus, o peccatis mers reddere rationemr quid misi necesse est etιam pro populi peccatis ostentari, o se rari contra selem,ante quem nihil potest absondi, vel obscurari. quidnam cuicunque magis sormidandum quam. suspendi contra solem hoe est coram Deo omnia spectante, audiente, sciente iudieandum, & puniendum sisti, ut de gentium criminibus reddat rationem. quis ad haec non expalleat, quis ambitionem non expellat, & pruritantem animum no
suffocet e hoe profecto sanctissime nos admonuit Diuus Iacobus Apostolus . Nolite;
ριανσι Aeri magistri,farres mei, quia maius iudιclum sumιtis. Quis ergo se tam iniquo habuerit odio, ut his mature consideratis molem adeo immanem , & fere intolerandam ad tam aperta, saciliaque sup salutis distri minata. vltro eligat, electamque tanta contentione perquirat y quam exacta reddenda sit ab illis ratio, ex Origenis verbis perpendatur I quam oculatum erit examen, quo Din ipsos inquiretur, an rite populos erudierint , diligenterque admonuerint, an adiuinae legis contemptores eorrexerint , & errantibus ostea derint eomiter viamis, deque suo lumine lumen accenderint, an demum vitia praesertim ea, quae foeda
contagione grassari in alios possimi, herculea virtute prosciderint. Aptissime hoe idem in miserando Heli Sacerdotis exitu nobis aperituri hie dosuismet erroribus nullibi Iegitur expostulatus a Deo, sed e filiorum tantum peccatis non est,qua fas erat correptionis acerbitate castigatis, ingentibus a Deo tuit . . . poenis afflictus: hine Sanctus Gregorius eruit, non satis Episcopos sua pietate ad- uersus Dei minas obarmari, nisi etiam de subditorum rebus dederint rationem irpriuatis viris hoe satis est, si ut suae saluti consulant, innocentiae morum studu rint, sed maius aliquid a Hyerarehis exigitur, hoc est subditorum pietas, benignitas in probos, in improbos seueritas: dignum etiam animaduersione videtur,quod eastigatus a Deo Heli praeeeps e sede iuerit in terram , ac si erudiret nos illo Deus, huiusmodi petnam in eum irrogatam, eo quod sedis illius authoritate abusus, es. haeni lieentia filiorum vitia vagari permiserit: de hoc tamen tu tertia parte uberius
195쪽
VI D autem est, ut e legis antiqv e ruderibus ad hoc plieandum exempla congeramus, si Christi lex recentibus scatet, idemque nostrae salutis affertor, primusque secundum ordinem Melctii sedecia Pontifex ad suum genitorem videtore morte, quam pro suis ouibus dignus Pastor sustulerat, rediturus de suis sibi commissis ovibus accuratam Deo rationem reddere voluerit, deque illa praesertim Iudae,qui transuersum actus laterijt: hoc idem ad Caeli, terraeque conspectum testari etiam voluit, suum Fcotho notarium Ioannem , homines, Angelos, ipsumque parentem Deum Verbis illis obtestatur, Pater ser M eos, quos dedimmihi: υnas est qai per t. Iudae iacturam ut excusaret, conceptumque de ea dolo. rem exprimeret, addidit . Qui manducabat mecum panem , te uis contra me eaia caneam seum . Et cum hec dixisset, turbatus est opiritu , est protestatas est Ieses , ct dixit: rimen amen dιco vobis et Unus vestrum me tracturat est. Ut ab incepto illum ril agitio reuocaret, eiusque corrupto ingenio sanitatem afferret, operam omnem, nimpendi me professus est, & ad excelsum Apostolici gradus eum culmen evexit , suis familiaribus adscripsit, triennali labore caelestibus eum imbuit disciplinis, &vt auaritia in qua laborabat expellerer, opes omnes tractandas ei dedit, rerumque administrum elegit, ne auri inopia venalem Deum facere meditaretur: tam amantet cum eo degit, ut lapideum cor liquasset: haec tam suauia Dei amantissimi blandimenta vicit effraenatissima eius iniquitas, & Araneam imitatus, eo de Cieli rore quo sydera Margaritas effingunt, te terrimum virus ipse composuit, ut immedicabili vulnere se conficeret; qua propter Christus Dominus protestatus est, nulli suo defectui vertendum, si miser ille perderetur. Vι iustificaretur in eo Dominus, hac ei can/abi. sic Ambrosius: in eo caelestibus beneficijs ditando munificentissimus Deus fuit, ut cuicumque apertum esset , ad interitum eum sponte rui me, non Dei acerbitate, sed sua mentis peruersi late raptatum . Vt non quasi inUria exaspera- ιαν ,sid quasi praeaaricans gratiam, moiori esset osse Ua obnoxius. si ergo de unius Ctantum iactura tam valide Deus ingemit, tantoque opere conscientiam suam expurgat, qu nam seueritate agentur Antistites illi, quibus plerique subditorum, tetemum intercunt, si ipsorum vel vitio vel desidia interirent ρQuod si ad se excusandos, ignaros, di imperitos se fateantur, imbeeilla & e uiua Deo iudici erit haec excusatio, nec alienam vim vel necessitatem licebit eChri-
stonii sententia afferre . Neque enιm licer imperatiam excusere , neque ad igno ransmo ιν ιgere, neque aut ne sistatι1 ἀμι υινίentia oecιem obtendere .
Negligentia, qua jalus animarum ab Antistite damnatur, grauis adeb noxa est, ut si innonum Magistris fides habeatur, capitalis criminis reum animum faciat Minaees illas voces Cretensis Elias ad hane rem perpendit, quibus Egeehiellis ore negligentes Hierarchas Deus obiurgauit . conιarbatio saper conturbationem veniet. vel iuxta Diui Hiemnymi Iectionem is super va erit, ac si dixerit, tum Dia hac vita, tum in futura cruciatibus magnis afflictandos r quo eodem vel satis proximo sensu, illud etiam a Diuo Laurentio Iustiniano explicatur. Duplιcι comtritione contere eas. habes hoc in negligentibus Hierarchis, ait Sanctus hic praeceptor , Duplici contritione auerisur Pastor et sui scilicet, ct ouiam perditione, pra- sertim earum, Dae Usias conuincuntur pertis incuria. re enim vera, eum sibi grauem hanc prouinciam Antistes imponit , persuasum illud animo habeat, Christum Dominum supremum hominum Pastorem,quemlibet subditorum illis designantem, illud idem pronunciate, quod regi Achab suboscure quidam e sacris vatibus si gnificauit. custodi virum sum, qui se lapsas Derit, erat anima tua pro amma
Qua propter , cum semel pro panegyri populum suum Diuus Augustinus alloqueretur , imperim ciues omnes postulabat, ut saltem sua commiseratione commoti a viiijs abstinerent: alias etiam in suae dignitatis anniuersaria die se hisce stimulis torqueri prosessus est, cum sacra dignitas ea sic: De qui di vitis re ditarratio.
196쪽
νati .noi hcine iram Epistosei pericali nomen esse a firmauits cum immensa prope- ω, - modum sit dissicultatum seges , quibus ad Regimen animarum rite perficiendum , vitia , ' 'illaqueenturAntistites: alia etiam ratione Diuus Chrysostomus utitur scilicetEpiscopum exercitus Ducem esse quis enim nesciat i mutio est U. ta hominis super ter- tib ι ὸ hram & bellumq;habere aduersus validissimos hostes, hoc est in D ς mones in vitia,in Ged. e.' 'ist:aenatissimos viros, in lasciuientes animi aestus, aliaque sexcenta, quae toto te iob I. rarum orbe vitiosissima sobole adolescunt. Diuus autem Bernardus paucis tantiis S Sanetiis mis viris gubernandis praesectus, toto animo contremebat, ne eorum, aliquo pereunte , de eius iactura reus ipse a Deo ad dicendam causam vocaretur. IJuιd ego i elix quo me verram tantum depositum contigerit negligentias castodire 'Vςui'
non est mihι dicere cum Caim, nusquid cassos fratris mei sam et, M. R ' Quid autem horum exempla praesero, si Paulus idem Apostolus, qui Antistitum omnium excellentissimus non tantum omnes pijssimi Praesulis partes expleuit , sed fere dixerim, longe transecndit, mole hac honorifica prestus, ingenti elim metu horrescebat ad Corinthios scribens ingenue hoc ille professus est . Et ego in ii-B more, ac tremore multo Di apud υos. quae verba Diuus Chrysostomus offendens in hie sermone validiis mo erupit . Si Paulus Dei mandata sic obseruans, Ut maiora
etiam quam 1 a Deo iniunctatuissent, praestaret numquam sui usias, sed sobriιο- ta
rum tantam commodo studens; sic υbiqueformidavit magistratus sui molem expendens, quid faciemas ipsi, qui matri ubique semus in quarentis, qua nostra sunt e qui Chrsepi mandata Pa ti exempla non modo non superamus, sed ea maiori ex pane trans
Et sane, si tota hac rerum uniuersitate longe pretiosior est unius animae salus, qua formidine concuti debet, qui pluribus moderandis praeficitur, ne earum aliqua suae desidiae vitio pereat, quis nam adeo plumbeus Pastor sit, qui tam ingens
Coram Deo simul cum nostris subiectis populis sistendi sumus i speistandum nobis simul se dabit Diuus Gregorius Thauma turgus, qui cum septendecim Chria
ostianae fidei asseclas in sua urbe tantum inuenisset, tanto labore studioque eos exis coluit,vi multiplici postea foetu se fide porrigente septendecim tantum Idolorum cultores eadem in urbe moriturus reliquerit, reliquis omnibus sui sanctitate laboris Christianae fidei datis : alii etiam Episcopi aderunt, qui greges suos incolumes a lupis seruaturi immanes labores,exilia, cruciatus, ipsamque mortem pertulerunt: dabit se nobis spectandum Diuus Carolus, quem recenti hac aetate nobis Numenis exhibuit, ut veterum Episcoporum exempla reserret, nobisque virtutis Episcopalis Idaeam exprimeret: proximus huic Franciscus Salesius erit, hoe est alter Carolias Galliarum: nos autem quos animarum quaestus recensebimus liceat hic milii eum sensu veritatis illis uti verbis, quibus pia humilitate eruditus Diuus Gregorius utebatur: Cum igitur tot Passores cum gregibat suis ante aterni Pastreis oculos venerint ; nos miseri quid dia risumus, qui ad Dominum nostram post negosiam Oa- hq Aiacui redimus, qui Passorum nomen babuimus , or oues, qaas narrimento nostro Abea 'Pmus ostendere, non habemus t
D Qui igitur tam graui pondere liber, sui iuris adhuc est, tam diram infularum
ambitionem excutiat, suaeque animε salisti tantum prospiciens, alienas omittat aliis gubernandas: ingentis loco beneficii ei sit, a tam periculosa dignitatis alea experidi tum incedere: de hac enim Hyeronimus recenter inaugurato Episcopo ait. Cum electus esst ad Disi tale ristigium , quo grauiui, ct periculosius neqviis cun I: UR 'Nos autem, quibus tantum onus impositum est, a Diuo Gregorici admonemur, ne commodis delicijsque vacantes , inter gentium obsequia dulciter dormitem usi oculatissimi potius vigilemus, illudque nostris animis non sine terrore adhaerescat, diuino Iudici simul eum subditis omnibus esse sistendos; quod si vix nobis de nostra salute rationem Deo reddere fas est, qui fieri potest, ut de tam pluribus reddamu S rationem hac sane cogitatione conceptum ambitionis fastum extinguemus, debitasque charitatis flammas in nobis excitabimus. Pensit ergo υπsse utrique adfiis facteoram aes icto Iudici, de se ortasse anima Disses icit, Pia tempore 'reridenda
197쪽
denda rationis, quot regeniis sabditιν ρraest, ιοι, vi ita dicam animas stas habes, qua uimirum cogitario , si assidae μοιem nostram occssareti omnem superbia tam/-Ar m De dubio premeret. Sunium vulnerum cruentas adhuc cicatrices decretoria die nobis Christus Set uator ostendet , nos ita a alloquens e laceras manus , cruentos pedes, confossum latus respicite , ut pretium,quo animas regimini vestro commi ssas redemi, possitis aduertere; iam mihi diligentiam vestram, conatus vostros exponite, quibus pretiosum adeo depositum mihi seruastis an vitio vestro una perijt anima, cuius amo, re vltro totum cruorem effudi vobis ut mercatoribus meis opes tradidi meas, ut eas maioribus lucris ampliaretis: anne igitur hoc vestris laboribus praestitistis νmeo gregi pasccndo vos praeseci Pastores, an pascua doctrinae parastis quibus en triretur, an lupos expulistis quorum aggressionibus premebaturὸ maiori ne stu. dio laborastis, ut vobis essent oves suo lacte, suaque lana perutiles, an potius sanis Sanctisque Pascuis pascerentur e profecto, plerosque eorram Antistitum, quorum oculos haec nostra legenda occurrerint, Deo se oblaturos speramus Parrantes Boanipolos Faos, manipulos scilicet laborum,& palmarum : sed quantus mihi de me paueisque forsan alijs timor incumbit, quis dolor, quis horror, quae tormenta animum eo temporis articulo laborantem cruciabunt P quem metum feralia ea tonitrua nobis incutient ὶ Nos νυρνι quid dictarι fremus, qui ad Domιnam nostram ρs aegotiam υacsi redimas e qσι risoram nomen habuim aes, oves , quas ex ua ιriwento nostro debeamus ostendere, uon b bemus . sic omnium ore Gregorius . Abunde his omnibus fidcm faciunt, quae de miserando quodam Antistite naris ratui: eum enim hic laxiori vivendi disciplinae se daret, luxuique torus incubaret, omittens, quae ad animarum salutem, sia aeque dignitatis ministerium spectabant, iudici Deo exponi sibi ipse visus est, innumeris prope dormonum centurijs eum de vatijs & palmaribus flagitiis accusantibus, & praesertim de eo, quod eius vitio duo millia animarum aeternum perierint: hinc acerbissima obiurgatione a Deo iudice primum exceptus, stata quadam die damnandus erat; sed quia nulla vitiorum ηmendatione habita, dies illa decretoria aduenerat, cloemonum agminibus unde- quaqne obsessus, spiritum miserandum edidit, per summam eorum vim ad supplicia aeterna raptatum.
Vix erius eadem res agitur, & quam difficile sua saluti consula ut Episcopi, tum exempliSi tum suffragijs allatis explicatur.
LEuissima pars ex his, quae superius memorauimus,lanti ponderis sutura om- Dnibus esset, ut prae sacris dignitatibus ipsa potius eligenda mors esset , quia tamen immanissima violentia humanas in mentes ambitio dominatur, adeo ut vix rationi locus ad ipsam eliminandam supersit, alia iiiperaddere decrevimus, ut a sede tam inique sibi vindicata deiecta, facilE rationi sit suum sibi imperium restituere a Illud aeutε perpendit Diuus Ioannes Chrysostomus, quod elim pretiosissima sint animae, ea iumque supra quam dici possit amantissimus Deus sit, extrema iudieii die, non tantum excusationes omnes eorum , qui sacras dignitates affecta. runni, ut imbecilles , & inanes reprobabit, sed pariter iIlas teijciet, quas asserent, qui ad easdem insulas induendas superiorum authoritate, di imperio coacti suerunt i h sacro Euangelieae veritatis codice fides his adstrui potest ex illis Regis verbis , qui cum ad nuptiales epulas regi suo filio instructas sponte a Iiquos aduocanset, qui eum illis adesse noluerint, famulis suis praecepit, ut eos omnes, quos per viarum exitus offendisset, illuc promptus adduceret, Ite ergo ad exitus υia-
198쪽
Caput Trigesimum tertium. I 'I
ram, is quὐαngae inueneritis vocare ad nupetas. his addit Sanctus Lucas, praece- A pisse illis , ut etiam inuictos & reluctantes cogeret. Exi ad viat, o seves, o c=mpelle intrare: horum tamen quidam nuptiali veste destitutas ad stygii carceris umbras damnatus suae paupertatis poenas luit ; licet enim coactus ad mensae delicias accessisset , obsoletam, & laeecam illam vestem diligenter excutere sibi denebat ; nec enim dissimulari vitium negligentiae potest, ubi de rebus igitur , quae ad caeleste ministerium reseruntur. Qua propter admirationem non debet alleui facessere, quod olim Sanctus Augustinus asseruit, scilicet Praesules in magno suae salutis versari discrimine , eo quod cum vix suae conscientiae rationem reddere aliquis possit , omnium ipsi animatum, quas suae praefecturae Deus imposuit, rationem sint reddituri, Quin idem Chrysostomus , an ad nostrum documentum, an ex animi sui senten tia, an Sancti quodam impetu raptus ardore, dicere non dubitauit, paucos ex Epii 'copis esse, qui salutem assequantur, & eorum plerosque damnatorum numero asso D ciari; an non ad haec aeneum, & ferreum pectus tolliquescat Non temere dico, seἀυt Uectas sum , ac sentio, loqaor . Non aνbitνὸν later Discopos malus es, qui sat ui flanx, sed multo plures; qui pereana; nam ut ipse postea ratiocinatur, dignitas hῆς magnas animi sanctissimi dolos exigit, quibus digne expleatur. Si autem,qui eoactus nuptias eum Ecelesia sponsa repellere non potuit, illud iase vibrari fulmen , si negligens fuerit, audieti Ligaris manibas, ct pedibus mit ite eum in tenebras exteriores; quid de his credendum qui affectatis lenocinijs versuto que consilio ad easdem nuptias an haelantes aecesserunt ρ Quid dicemus infelicibu/illis o miseris, quι semeti os ad alios regendos praecipitant, ct se in tantorum ρξ' liciorum abusum ιactant Idolorum cultoribus fuit in more victimas Dijs mendacissimis immolandas accurate prius enutrire, saginare, simulque intextis floribus cotonare, di coronata
ad templum adducere: hoc idem prorsus ambitiosis accidere Minutius Fqlixasseruit, dignitatibus ipsi etiam quodammodo saginantur, floribus infularum redi C miti magna cum pompa gestum faeiunt, sed miseri non agnoscunt, ad dedecus de
corari , laginari ad caedem, coronari ad funus; Angores animi, conscientiae ver hera floribus obuelata non vident, & quod deterius omnibus est, ignes ipsos ternos pompa illa colorari non agnoscunt. Miseri hoc attius tolluntur, vi decidanι altιus :hιeπι- υι υictimae adsvpliciam saginantur , υι hostia ad ρaruam coronantur . sic icriptor elegantissimus: hine Diuus Petrus Damianiis aeras infulas,quibus Pontificia authoritate fuerat exornatus, a se deiecturus, ut suam mentem limul aperiret , & excusaret, ad Nicolaum Secundum Pontificem scribens liberaliter ait, perpaucos fuisse, qui aeternum perierint, eo quod Thiaras impolitas non deposuerint, cum econtra qui illas easdem exuerint,aeternae beatitatis eo ronam attigerint. IIιco quod sentιo, quia pleraque Pontificatur curam non deserunt, or de sinistras Fusi; quet quot autem tegimus recta intentione dimisisse, certa spes est, eos aeterna eum Christo se
D . Cum semel, ut e Sancto Meronimo habetur,ad Episcopales insulas sapiens quidam Iuvenis aduocaretur, probatissimum virum patruum suum hae de re ipse coniiuens , astendit eo imperante in scamnum sublimi loco positum, ut eo super positus , toto corpore porrigeretur, & hac illaque parte assidua circumuolutione ageret se: magno cum metu, maiorique cum discrimine expleuit haec Omnia Promptissimus Nepos: e scamni enim angustia lapsui se proximum semper videbat, &praeeipitem ; tum e sublimi illa sede desiliens, ut per solum se denuo versabundus rotaret, imperauit: facillimὰ hoc ille & ullo sine periculo praestitit: tum sanistissimus senex,experimento mei tuo, quod a me flagitasti, ni fallor, agnouisti: ex his quamproximae sint cxitio sacrae dignitates, ille comprehendens, & quam omnisccura dei crimine priuata vita, reiectis illis, hute tranquillae vacavit: nec longo ab hinc tempore mortuus, hilari gestiens ore, & splendoribus circumfusus, patruo denuo videndum se dedit, sic eum alloquens. Gratias pateν tibi refero ex dissua sisne Discopatu I nam Γιto , qaιa nunc es m de numero damnatorum, siassem de numero Episcop orum . simile quid de Abbate quodam Clare uallensi narrat Caesarius;
199쪽
hie enim licet a pluribus, & ab ipso met suo Abbate ad Episcopatus dignitatem
precibus ardentissimis excitatus, nunquam ramen cogi potuit , ut illam susciperei: Αsed non Ionoe post extinctus Monachum alterum inuisit, cui interroganti, an ex illa inobedientia, qua consilium Abbatis Episcopatum suadentis detrectauit, supplicium aliquod a Dco iudice retulistet, respondit; minime, im. si Disc vatum accepibsim, in m atermaliter damnatus . Sed admirandum prae omni bos illud est, quod de alio Clareuallensi Abbate no mine Gausti do a Perardo resertur: hic enim cum Eugenio Tertio Pontifice Maximo imperante, ipsoque adhortante Diuo Bernardo,Tornacensis Ecclesiae Thiaraminii itus exceperit, coram Diuo Bernardo, & Tornacensis Collegii Canonieis illii e ad eum ι,κcipiendum profectis , toto corpore humi procumbens , brachiisque in formam Crucis expaasis ait: Monachusfπιφιποι, si me e citis, esse potera, Oft,pus υ ero numquam ero: non sine ratione tanta haec mentis pertinacia, ut ex dicendos patebit, Deo non placuit, cum praecipuε Christi Vicario suoque moderatori Betnado viro sanetissimo, 'c adeo caeli ins illustrato repugnaret: nihilominus aeg rotans postea ille idem Monachus alteri eiusdem a steteri; Monacho suo familia. Bri spopondit, se, permittente hoc illi Deo, a morte se illum iuuisurum : sie se teshabuit, eidemque interroganti an bene beateque res sua procederet, respondit. Bene, sed reaelatum est mihi . Sancti ma TrinuMe, qu si promotui essem ia Di
Conforme pariter huic est,quod de alio Parisiensi Canonico SanctiVuctorici Beatus Thomas Cantipratensis enardat: hic enim Sanctissimae vir famae multisque virtutibus clarus, Epilcopalem sedem, ad quam postulabatur, constanter imi icteque reiecit: eum autem post obitum, ut promissionem amico suo peractam expleret, foechandum illi se praestitisset, ab eo rogatus, an salutaris ei fuerit illius repuI dignitatis, respondit . in υita semper rimat, nunc μιν, cilicet, qua si Episcopatus cathedram ascendissem , in damnationιι perpetua peruatam incιdissem . Nieephorus, & SoZomenus enarrant, quod cum ad Hieropolitanas infulas vir quidam pijsiimus nomine Nilam non eligeretur, oblatam dignitatem, non tantum Vipse repudiauit, sed ne vim pati cogeretur, domo quadam continuit se non leuiter communitus ι fortuito illuc accessit Alexandrinus Patrιarcha Theophilus, qui ea qua praestabat authoritate, & eloquentia totus suit, ut ab eo pertinaciam illam amoueret: iam vinci proximus Monachus Patriarcham orauit, ut ad proximam diem inaugurationem suam differret, Deo interim se salutemque suam commendans : reuersus ad eum altera die Patriarcha Theophilus, domunculae ianuam reseravit: ad haee Monachus, simul Deum oremus ait, quod cum facerent, animam feliciter exhalavit rex quo Cardinalis Baronius, qui narrationem hane hausit ESOZomerio, colligit, hoc Deum exemplo omnibus significasse, periculosae plenum opus aleae est e,sacr: s dignitatibus se immiscere Mec raro mori praestare, quam cum honoris lumine flammarum aeternarum discrimen inire: ad quae confirmanda illud etiam e Sancti Gouri gestis refert, qui ad Treuirensem sedem illustrissimam a Sigeberio Galliarum Rege postulatus, breuem temporis moram ad hoe statuen- Ddum postulauit: qui impertita dum enixe Deum orat, ut si saluti suae perniciosa dignitas solet, illam a se remouetet, lethali statim morbo correptus, tanti periculi aleam declinauit.
NO N ego neRauerim, non rem ex his uniuersialem quandam tolligi legem,
neque hinc logica ratiocinatione illud consequi, aternum hi perijssent, si fuissent Episcopi, ergo omues Episcopi aeternum pereunt: plerique enim imo innumeti sunt, quos ut Samstos veneramur, & aetate hae recentissima plurimi non desunt,qui infulis sacris in terris ornati diademate beatitatis coronantur in Glo :illud timen ex his colligendum est, tamquam rite, & religiose consequens , scilicet quod si numeri. Omnibus absoluti viri, dignitatibus sacris si,scipiendis repugnantes ,
200쪽
nantes, periissent illas postea suscipientes, quid de iis non timendum , qui nulla
A meritorum, & do ruinarum suffragio muniti, ultro se illis immiscent, eatque pre- eitius votis,&indecoris artibus aucupantur 'Quantus quantus sum perhorresto, cum Sanctum Tara sium Constantinopolita. num Episcopum meae cogitationi obijcio: hic enim inuite renunciatus An istes
Ooste regie nauata in operam , oppugnatam haeresim, propugnatam fortiter in s
psum Cae sarem Religionem, labores pro fide eximios exantlatos , lanctissim Eque
vitam traductam, in mortis agone disceptare cum Diabolis acriter nit auditus, eum de plurimis mendaciter accusantibus , eiusq; conscientiae allatrant us. quod idem de illo Episcopo legitur,quem proxime moriturum, cum Sanctus Theodorus Sui., lyib. Studita inuiseret, tam are vexare visus ab eo fuit, tantoque totius corpori a pore huc illiae prae do ore versari, ut animi sui angustias, quibus ad Diuini Iudi tis aspectum premebatur, Omnibus patefaceret, adeo ut mea vir Sanctim erum. peret Heri Episcopum inuisimus , agrum i ct defloratum 1nuenimus , totam febribus haustam , totum Morum impotem , hias illilo respectantem , nec υnde ope reperta ,
stianae Relietionis prosessores in caelestium numero fama hominum collocauit, vel inuit i saeras sedes exceperim, vel fortiter illas repudiarim: vel cum maximo m tu impentisque laboribus illis insiderint,cum Diuo Chrysostomomus pronum an lib. s. d. tes. Oportet timere, o tremeνο, ct pνopter conscientiam , o propteν malum, ct ma- Sacer d. σniιadinem cura. de se ipso hie refert, quod a prima die, qua de se in Episcopum eligendo agi e pit, ingenti adeo timore terroreque fuit aflictatus, ut morci te septo, imus iii b metus mole fatisceret . . . Sanctus vero Augustinus de se ipso pariter narrat, quod tam ingens, arduumque pondus mente sua peruoluens, uberes ex oculis fletus, ardentia ab ore sufficia emiserit, & qua die inauguratus fuit Antistes, acerbissimis questubus dolores tuosita nquillare conarus fuerit . .
- Nee longξ ab his Nicephorus fuit Constantinopolitanus Patriarcha , cum enim ni .h D. ς' de sua electione Leonem Pontificem faceret certiorem, qua potuit loquendi ta sis.cundia, sui animi angorem ei repraesentauit, quo tantum onus pari robore de ii tutus excipiens, infernorum hostium insidiosas aggressiones formida hae fQuid de Hugone Cardinali dixerim tantae integritatis , & sapientiae fama celeberrimo, cuiusque ingenio tot nobis de Sacris litteris elaborata fuere doctis inaad mores instruendos volumina proximὰ huic morituro imprudenter aliqui amen lationibus blandiebantur; sed vir pijssimus ad mortis accensam face in quaecumque humana respectans qualia sunt,hoc est inanissima, amouete procul hinc, inquit, hec leuissima nominis , & corporis ornamenta , mallem ego quide in meo asceterio lepra obsitus mori, quam purpura Vaticana decoratus. Aetate autem hac nostra Cardinalis Alexandrinus , e Praedicatorum familia Pit que Summi Pontificis Nepos, ad vitae adactus extrema, multa lacrymarum effusione sui animi dolorem significauit, quo e sacris dignitatibus habitis premebatur, Daddididitque selieissimum sibi fore obitum, si eum religiosi sui cubilis paupertati
moreretur: quo pariter eodem sensu pridem Iocutus sertur Cardinalis Monopolint anus e Diui Francisci arctiore familia, quae Capuccinorum dicitur, vocatus ad Pu puram : sed longh etiam his sapientior Cardinalis Taurusius non paucis ante mor,tem mensibus religiosas suas ardes , quas in Congregatione Sancti Philippi colebat, repetit , ibique vitae finem imponere statuit, ubi tot annorum lustra religiossitne traduxerat,& purpuram non corpore sed mente exuens,virtutis per se 'ionem eximio animi studio decorauit: imitatus recentiis mis hisce annis Taurulium est Cardinalis Bellarminus ι hie enim licet suae pietatis, sapientiaeque splendoribus Romanam, qua radiabat, Purpuram mirifice illustrasset, & secerit augustiorem , extremis tamen vitae mensibus ad Sancti Andreae sedes, ubi Societatis letu Tyronibus domus est, se recepit, ut ibi a quacunque re agenda vaeans, totus De Ostu deret ,& tenuissimas illas abstergeret labes, quas a Purpura caeteroqti in Sancti I sima, suo vitio contraxisset: qua propter mirum uon est, si viventi suo Domino
Seruatori Christi tam letus occurr ris, adeo ut ipsam et sui obitus die medicum II b Per