M. Tullij Ciceronis Orationum pars 1.3.. Cum correctionibus P. Manutij , et annotationib. D. Lambini

71쪽

familiari, latere. anni sunt odio,cum ista caussa in ulla me

ditatione uersaturi. cu omnia,qκue nunc ad eam rem pertinent, re ex butus,m ex alioru tabulis agitatis,tractatis, inquiritis: cum interea Cluentianae pecuniae uestigium nullum inuenitis. Quid' Albiana pecunia uestigiis ne uobis odoranda est, an ad ipsum cubile uobis ducibus uenire possumus ' tenentur uno in loco MDCXL. tenentur aput homiclem audacissimum: tenentur apud iudicem. quid uultis amplius ' At enim Staienus non fuit ab op piamco,sed a Cluentio ad iudiciκm corrumpendum constitutus. Cur eum, clim in consilium iretur, luentius, Canutius abesse patiebatur ' cum in consilium mittebant, talenam iudicem, cui pecuniam dederant , non require

bant' Oppianicus quaerebati Quinctivi si agitabat' sine

taleno ne An consilium iretur, tribunicia potestate perfectum est' At condemviruit. Hanc enim damnationem dederat obsidem Bulbo, ceteris, ut destitutus ab Oppianico uideretur. Quare, si istinc caussa corrumpendi iudicij, i linc pecunia, istinc Staienus, istinc denique omnis fraus ιν audacia est luἡc pudor , honesti uita, n l-ti sustino pecuniae, nulla corrumpendi iκdich ea sa : patiamini , ueritate pate ficta, atque omni errore sublato, eo transire illius turpitudinis infamiam, ubi cetera miat scia consistant : ab eo inuidiam discedere aliquando , ad quem numquam accessisse culpam uidetis. At enim pecuniam Staieno dedit oppianicus non ad corrumpendκm iudicium, sed ad conciliationem erutiae. Te ne hoc, Ati,di cere, tali prudentia, etiam usu atque exercitatione praeditum' sipientissimκm esse dicunt eum, cui, quod opκs sit, si ueniat in mentemi proxime accedere illum, qisi alta

72쪽

PRO. A. CLUENTIO. yyrim bene inuenti, obtempereti in stultitia contra est. -- enim stultus est is, cur nihil in mentem uenit, quam ille,qκi, quod stulte alteri uenit in mentem, comprobat conciliationem gratiae Staienus tum recenti re , cum 1 ucibκs premeretnr, excogitavit; sive, ut homines tum loquebatur, a P. Cethego admonitus,istam dedit concilia

tis mi er gratiae sebulam. nam fuisse hunc hominum ρν

monem recordari potestis, cethegum,quod hominem odisset, quod eius improbitatem uersiri in rep. nollet , quod uideret eum, si ab reo pecuniam , cum iudex esset, clam atque extra ordinem accepisse confessus esset,

saluum esse non posse, ininus ei si dele consilium dedisse :in hoc si improbus Cethegus fati ; uidetur mihi aduerse

rium remouere uoluisse. sin erat eiusmodi caussa , ut Stalenκs, nummos se accepisse, negare non possct , nihil autem erat periculosius, nec turpius , quam, ad quam rem accepisset, confiteri: non est consilium Cethegi reprehendendum. Verum alia caussa trem Staieni fuit, alia nunc, Rii, tua est. ille, cum re premeretur , quodcunque dice

ret, honestius diceret, quam si,quod erat sedium, serere

tur : te uero illud idem, quod tum explosum σ eiectum est, nunc retulisse demiror. qui enim poterat tum in gra . tiam redire cum Oppianico Cluentius t qui cum matre habebat simultates: haerebat in tabulis publicM reus,

accusetor: condemnati erant Fabricii: nec elabi, alio ac cusatore, poterat Albius, nec sine ignominia calumniae relinquere accusetionem Cluentius. Αn, Mi praeuaricare

turi Iam id quoque ad corrumpendum iudicium pert net: sed quid opus erat ad eam rem iudice sequestret omniso, quamobrem tota ista res per Staienum potius, te iis

73쪽

ORATIO Lmin adiutroque alienissimum sordiis ima , turris

Staieno data est, immerio ac summa sua,non modo quo tu fuerit,sed etiam ad quam rem datu fueri Ostendat sex deci m dico i adices, ut Oppianicus absAueretur, corrum pendον fuisses,ad stulenum DCXL nummam esse delatat si,ut tu dicis,gratiae concilianda mussa, quadraginta spo-- acressio milliu quid Mietsin,ut nos dicimus, ut DCXL mmam sexdecim iudicibus darentur ; non Archimedes melius potuit desicribere. At enim iudicia facta permulis ansia Claetio iudiciis esse corruptum. mmo uero ante hoc tempuι omnino ista ipsa res μο nomine in iudicium inmquam est κοαρα:ire multu agitu re,iri diu iactatu ista

res est,ut hodierno die primum mussa illa defensi sit, M-dierno die primam uerita3 κ em contra inuidiam, bis i - ,

dicibus freta, miserit.uerintvmen malia illa iudicia quasum ego enim me ad omnia confirmant, sic paraκi, κιῶoere,quasim postea iudicia de illo iκdicio dicerentur , partim ruinae similior aut tepestati,quam iudicio, oe' visorptarioni fuissis,partim nihil contra Habitu ualere,potum etiam pro hoc esse aram ese eiusnodi, ut neque appellata umquam iudicia sint, neqκe existimata. Hic ego, magis ut consuetudicem struem,quam quod uos no uestras hoc θοntae faciatis,peta a uobis,ut me, dum de bis singulis distulo iudiciti,atteae audiatis. Codemnatus est C. Iuniuι, qui ei quaestioni praefuerat. Adde etiam illud, si placrutum est condemnatus, oem esset index enaestionis . non

74쪽

A. CLUENTIO. rm pl. laxamenti datum est. quo aempore illum a quo plane ad nullum aliud reip. --3 abdaci liabat, eo tem

pore ad quaestionem is abreptuι est. at quam quaestiones

Multus enim uestri judires,me inustam,ut , quae reuanda

putara, libeat G libere direre. R idstilatas quaestio, aua tisiceptatio, aut iκdicia fulti parabo fuisse dicta, qui uult,

hodie e illo populo concitato,cui inm mos gestus est, qua de re Iuniin caussam dixeriti quemcumqwe rogaris, hoeostodibit, quod ptannia acceperit,' innocente circuuener'. est haec opinio.visita esse hac lege accusetum esse sportuit, qua accusatur Habitus. at ipsi ea lege quaerelati Paucos dies exstectast Quinctis . at neque priuatus aecusere,nec data se inuidia,uolebat. VMetu igitur, no in

causse,sed in tempore,ac pol state stem omnem accisatorufuisse. Multa petiuit:qua legesqMd in legem no iurasu qua res nemini umqua fraudi fuis: O' 2 C. Verres, prator urbanus,homo sanctuι,π diligent, s.frtitione eius in eo codice no babent qui tu interlit 3 proferebarur . His de causis c. I unius coniuenatuι est diaster, imissimis, Cri r smis,quaου omnino in iudica albrrri non oportuitamque oppressus est no mussa ed tepore. Hae uos cluetis iudicisi putatis obesse oportures qua ob caussam 'si ex lege μηδrntri no erat aurius,aκt si in lege aliqua do no Iura Mera iccirco illius dum none aliquid de cluentis iudiea laturino inquit ed ille iccirco bis legibuι cidemna- est, et contra alia lege commiserat. qκi hoc c tet r, possunt, illud ide iudicium non fias,defendere. ergo iccirco, in Mit, Histin tum praetor I unio fuit, quod illud iudicium corruptum per eum pκtabatur. Num igitur hoc tempora inUa murusa si m aera m , alia ratis illivi iud te

75쪽

ORATI eh, alia natura totius negoti nunc est,ac tum fuit non opinor ex ijs rebus,quae gestae stim, rem ullam potuisse mutari.

quid ergo est ca se, quod nunc nostra defensio audiatur tanto sidentio, tunc Iunio defendendi sui potest G erepta 'lquia tum in caula nihil prater inuidiam, errorem, si ti-cionem,conciones quotidianas, seditiosi ac populariter con citates accusebat tribunus pl. idem in concionibus,idem ad subsellia:ad iudiciwm non uisdo de concione,=d etiam cum ipsa concione ueniebat.gradus illi Aurelii, tum novi,quasi pro theatro illi iudicio aediscuti uidebantur quos ubi accusator concitatis hominibus complerat,non modo dicendi ab Nosed ne surgendi quidem potestra erat. Nuper apud C. Orchininm,collegam meum,locus ab iudicibus Fausto sγlla de pecκnijs residuis non constitutus: non quo illi aut ex lege esse sγllam, aut caussam pecuniae publica contem piam atque abiectam putarent: ed quod, accusante tribuno pl.conditione aequa disceptari posse non putauerunt. quid' conferam Syllam ne ewm Iunio, an hunc tribunum pixsi Q Unctio an uero tempus cum tempore t Sγlla maximis

opibus,cognatis, astinibuι, necessar sis, clientibus plurimis: haec autem apκd Iuni parua, infirma,Hipsius la re quasita atque collecta. hic tribunuι pl. modestus,pindens,non modo non seditiosus , sed etiam seditiosis aduersiriuι:ille autem acerbus,criminosῖs,poplitaris homo,ac tinbulentus. tempuέ hoc tranquiussum,ac pacatum: illud omnibus inuidiae tempestatibus concitatum . qua crum ira es' sent,in Fausto tamn illi indices statuerunt, iniqua condicione rem caussim dicere,cum adaersario eius ad ius do . sationis siumma uis potestatis accederet . quam quidem ratio

76쪽

PRo. A. CLUENT IO. 371urere cogitare,'rinitus persticere debetis, quid mali, quantum pericκli unicuique nostr- inferre possit uu tribumcia,conflata praesieris minuidia, σ concio ιbm seditiosi concitatis. Optimis hercle temporibu/,tum cum homine, si non iacta ue populari sid dignitu te, atque innoce stra tuebantur,tamen nec C. Popillius,nec Q Metelluέ, cur

rissimi, atque amplissimi uiri, uim iribAniciam sistiGre potuerum . nedum, bis temporibus, bis moribuι, his magistratibus sine ut tra sapientia, ac iudicior in remedijs sal-Mi esse pol imus. Non fuit igitur illud iudicium indici si-πjle udices,non fuit,fn quo non modκι est adhibitus, non mos,consiletudoq; Iernatu,non caussa defensa. uis illa fuit, ,ut saepe iam dixi, ruina quadam, atque templa , Crqκiduis potius, quam iudicium, aut disiceptatio, aut quaestio. Q μod si quis est,qui ill d iudicium, fuisse arbitretur, qui bis qui rebus iudicatis standum putri: is tumen hae causiam ab illa debet fiungere. ab illo enim, siue qMd is legem non iurasset, siue quod ex lege FVortitus indicem noesset, multu petim esse dicituri cinent ij autem ratio cum illis legibuι,quibus ab Iunio malia petita est, illa pots ex parte se coniundia. At etiam Bulbuι est condemnatuέ. adde, maiestatis: ut intelligas hoc iudicium cum illo non esse coniunctum. At est hoc illi crimen obiectum. Fateor: sed etiam,

legionem esse ab eo soluilatum in I stirico, Cosconii litteris, o multorum testimoniis planum factum est:quod crimen arat proprium illius quaestionis, σ qua res lege maiestatu. tenebatnr. At hoc obfuit ei maxime. Iam ista diuinatio esto: qua si uti licit,uide ne mea coniectκra multo sit uerior. ego enim sic arbitror, Bulbis,quod homo neqμam,tκrpis,imi robus multis pagithi contaminatus in indiciumst ad o

77쪽

ctu laclam facilius esse damnatum . tu mihi ex lati eduga Bulbi, quod tibi commodum est,eligis, ut id esse secutos indices dicas. quapropter boc Bulbi iudicium non plus obesse huic mussa debet. qum illa, quae commemordiri IAM ab necusatore,duo iudicia, P. Popilli , ' T Guttae,qui caussam

de ambitu dixerum,qui ac dei Ans ab iis, qui erant ipsi

ambitM condemnari: quos ego non iccirco esse arbitror in

integrκm risti utos,quod Hasem Iecerint, illos ob rem ita 'candam pecuniam accepisse: ed quod iudicibM probarint, i oi in eodem genere,in quo ipsi olfendissem, alios reprinendissens, se ad praemia legis uenire oportere. uaproporem nem dκbitare existimo, quin illa damnatio ambitus -lla ex parte cum mussa Cluem l ,uestros iudicio conis; ela esse possit. Quid, quod Stule sest cundemnatus Nomdico hoc tempor indias, id quod nescio an dico oporteat,iliam maiestatis esse damnatum . non recito resti monia homi

num bonesti limorum, qua in Staienum satia dicta ab iis, qui M. Aemilio,clarissimo uiro,ugati , O praefecti,σ tri4 uni militares fuerunm: quorum testimoniijs planum factsi est, Rime eius opera,cum quaestoressit, in exercitu si ditionem esse conlatum . ne illa quidem testimonia recim, quae dicta , tu de HS DC milibus : qua Eremm accepisset nomine indicij s mari, sicut m Oppianici indicio, postea recinuit, arque supressit. omitto σ bae, ' alia per si qua illo iudicio in Staienum dicta sunt. hoc dico, eandem eum Disse P. L. Comin equitibuι R.botustissimu bo 'minibus,er disertis, controuersiam cum Staieno, que accis

78쪽

gratiam esse reduelos: exagitabantur omnes eius fraudes juetque sillariae : Ula uita meiusmodi ratione versata apst Hebatur:uestra dot im,quaestus serensis in medium proferebatur: nammariuι interpres pacis o noncordia non probabatur : itaque tum Stu lentis, oem idem definderet quod Arius , oondemnatus est: con 8, cum hoc agerentjauod nos in meri caussa egimus, probauerκα. Q uam brem si, stuleni damnatione, oppianiam iudicium consipere noluisse, oppiaturam trudici ad emendas finiemis sedisse pecuniam, iudicurum est ; om iri constitutum sit, um,n ilia in a aut crueinia sit, aut Cppiam au; Cluentit nummus sellus iudici datus ullo vestigio reperitur; or antri pecunia post iudicium factum a rudis ablata est epotest esse dκbium, quin illa damnatio solent non moumnsecontra cruentium,sed maximi nostram in Iam defensionemq; oonsirmet i Ergo adhuc ι unii iudicium uides rori semodi, ut in a senem potiis seditionis, uiri multiis rudinis, impetum tribunicii , quam iudicium, appellanda putem. quod si quis illud iudkia appellet , remen hoc on-faratur seresse est, modo illam multum, qua a I unio petita sit,inm Cluentii caussa posse coiuvi.illud igitαν is manum per u m factum est; Bulbi, er Popilli,er Gutta Metra Cluensium non est,stuleni etiam pro Cluentio. videamus,ecquod allad iudicium, quia pro cluentio sit proferre possimuι. Dixit ne tandem caussam C. Fidiadanius Falvi

79쪽

tu sedisset. dixit, bis quidem dixit: in summam enim ας Minosiuι inuidiam concioniblis eκm qκotidianis, seditio. sis, turbulentis addaxerat. uno iudicio multa est ab eo penis sicut ab iunio, quod non suae decuriae munere, neque ex lege sedissi paullo sedatiore tempore est accusatin,quam Iunim si eadem fere lege, cr crimine. qκia nulla in iudicio seditio,neque turba Reysici est, prima actione facillime est absolκtus. Non numero hunc absolutionem nihilomi senim potest,ut illam multam non commisierit, accepisse ει men ob rem iudicandam pecuniam, quam captam nκ qua Staienus eadem lege Jixit. proprium crimen illud quaestionis eius non fuit. Fidiculanius quid 'isse dicebaturi accepisse a cluentio m C. cuilis erat ordinis ' sinator . qua lege in eo genere a senatore ratio repeti solet, de pec niijs repetundis ea lege accusatus,honestissime est absilutus. acta est enim caussa more maiorum,sine uisne metu, sine periculo: dicta,m exposita, demonstratu fiunt omnia:adducti iudices sunt, non modo potaisse honeste ab eo reu condemnari,qui non perpetuo sidisseisd, si aliud is iudex nihilscisset nisi quae prisiudicia de eo faecia e constaret,audire praeterea nihil dibuisse. twm etiam illi quinque, qui,

imperitorum hominum rumusiculos aucupati, tum illum)HAluerunt,iam sciam clementiam laudari magnopere no-

libant. a quibuι si qui quaereret si dissent ue iudices in C. Fabricius: sed est dicerent. si interogarentur, nMm quo critnine is eget accusatus, praeterquam ueneni eius, quod quaesitum Habito diceretur .negarent. si deinde essent roga ri , quid iudicassent: condemnasse si dicerent: τε mo enim 'absoluit eodem modo quaesitum si eget de Scamandro, cer-vte idem restondissent: dimisi illa una senstrati est absi&

80쪽

tus: sid illam unam nemo tum istorum suam dici uelleti uter igitur facilius suae sententia rationem redderet f si ne,

qui si sibi, re rei iκdicatae confluisse diciti,an ille, qui sie

in principem malifch lenem, in adiutores eius, T conficios uehementissimum se restondit i quorum ego de sententia non debeo di JAtare: neque enim dubito, quin ij tales uiri,s yicione aliqua percusi repentina, de statu βιο declinarant. Quare eorum,qui absoluerunt,miserisordian5 reprehendo : eorum, qui mi imndo stiperiora iudicia si cati sum ha hyonte, non Staieni fraude, constantiam comprobo: eor m uero . qui sibi non liquere diaerAns, sapien- nam laudo: qui absioluere eum, quem nocent pynum m- gnorans qκem ipsi bis iam antea oondemnarans, nullo m do poterant; condemnare, cum randi consilij insimi , rum strocli rei si isticio eset iniecta, paullo posteritu , pateficia re, viril erunt . ac, ne ex ficto sol Mn sapientes illos iudicetis , sed etiam ex nominibvi ipsis, qκod ij farins ,rectissime , ac sapientissime sectum probetis et quis P. Omκio Balbo ingenio prudentior, iure peritior, Iide, religio re , os Ἀλdiligentior, aut sanctior oommemorari potest i non ab olAit . quis Q considio constantior lqκου indicioris, atqκe eius dignitatis , quam iudiciis pnblicis uersari debet, perinori quu uiri te, consilio, auctorim te praestantior' ne is quidem ab oluit. long m est de sing lo vim uirtute ita dicere. qκae quia cognita sium ab omnibus, uerborum ornamensa non q-rκnt . qualis Hir M. I κAentiu3 Pedo fuit ex uerere illa iκdic in disciplinat qualis L. Caulius Mergus t M. Basiliuό fc Caudinus i qui amnes in iudiciis publiciό iam tum forente rep ornernus. , eodem umero L. Corus, Cn. Nania , pari s inta-