장음표시 사용
671쪽
Priande qui sibi intentus non habet curam l ber rum, dicitur illos non respicere. Rursus qui discussistatis curis, cogitationem hae vertit, eleganter respi- .cere dicitur. At Deus unico intuitu contuetur universit, praesentia, praeterita & futura ; & tamen inscriptura nobiscum humano more loquitur. Ave sari dicitur eos , quos reprobat, respicere, quos aliquandiu veluti neglectos dignatur suo favore. Ve
aram hoc magis expressisset Lucas , si dixisset,
ηεν. nunc legimus, i 'ri Sed utrum legas , munimum resert ad sensum. L L. At videtur otiosa pra: -- positio repetita. H I. Certe sic Sc Latiat loquuntur. Accessit ad me. Appulit animum ad scribendum..Heic mihi praepositio non videtur otiosa. Nam ren picere potest, qui in tergum flectit oculos casu qu piam, in nullam rem certam intendens intuitum: at cum audis, Respexit ad me, exprimitare peculiaris sevor volentis huic aut illi succurrere. Item adspicί mus interdum casu obvia, qaorum nobis nulla cura .est, imo quae idere nolimus. At quisquis ad aliquem
ad picit, peculiariter attentus est ad id quod intuetur. Ad haec , multa simul adspicimus , sud non ad
multa. Spiritus itaque sanetus , volens nobis expria mere singula iam erga sanctissimam virgunculam is
vorem , sic per illius os loquutus est: ita respexit
ad Eu nilitatem ancillae suae. Avertit oculos ab ela-.tis, suoque judicio magnis ; & obtutum suum feesit Od eam , quae in oculis suis erat infima. Nec enim dubium est, quin mulii fuerint docti, potentes, divutes, nobiles , qui sperabant, i Messiam ex ipsorum tirpe proditurum : sed illos aspernatus Deus, cle, 1 Messias Iesus Christus salvator noster Iu is proin sui: qua voa Hebraicitisti signiscat unctum. Le s mei
672쪽
silentissimi savoris oculos flexit ad virginem, sama obscuram, opibus tenuem, labro nuptam, ne sol, te quidem ulla divitem. LE. Nondum audio quies quam de vilitate. HI. Ea vox sycophantae sitit.
non Erasmi. LE. At in Annotatione forsitan me: minit vilitatis. Hr. Nequaquam. In Vocem νω rix tantum hoc modestissime notat. Vt intelligas, inquit, parvitatem, non animi virtutem et sitque tensus , Elii sim infima ancilla, tamen non est aversi tus me Dominus. LE. Haec si vera sunt ac pietatis plena, quid est qu0d x obtrudant 3 onagri 3 H a L tinae vocis ignorantia pari t hos tumultus. Humili . ras apud veteres emendatius loquentes non decla rat virtutem animi, quae pugnat cum arrogantia, diciturque modestia, sed conditionis abiecitorem sortem : quo sensu ignobiles, tenues; idiotas, & contemtos, humiles dicimus, quasi humi repentes. Demadmodum igitur magnatibus loquentes dic canus, RoSo ut tua celsitudo nobis hac in re faveat:ita qui de se loquentes sua volunt elevare, dicere solent, Quaeso ut numilitatem nostram tua hi manitate subie es. Nam pronominum primogeniorum en
phasis interdum nabet nescio quid arrogans. Quod genus est illud, Ego dico, ego perficiam. Bifariam itaque puella modestissima simul & suam sortem
tenuavit, & numinis4n se munificentiam extulit, non contenta se ipset' ancillam dicere sed addiὀit, humilem ancillam , &infimae sortis. Quennadmo-dsim, tu ta proverbium, serum. prae servo est; ita&a obtriciant. alii eodices obrutantoc certe meliau, deremum est proprium asinorum. 3, onager, asinus sylvestris. 4 4eivus prae servo est: hoc proverbio admonemur, qui sunt ejusdem sortis non illic ine quina. . .
673쪽
litter ancillas alia est alia praestantior , ni Drm pro dignitate lanctionis. Honestior enim comtrix quam lotrix. L E. At miror, Mer lardum non agnovisse semmonis formam, cum ipse frequenter audierim Fra ciscanos ita loquentes, Mea parvitas agit tibi gratias pro lauta resectione. HI. Quidam non multum aberrarent, si dicerent, mea pravitas. Ceterum qu
niam Graeca vox. --γαφροσύνη quiddam amplius e
primere videtur, quam Latina , modestia, Christiani maluerunt humilitatem dicere quam modestiam: hoc est , maluerunt significantius loqui quam eis gantius. Modestiis enim is dicitur, qui modice de se sentit , nihil sibi praeter meritum arrogans. At
miνοηροσυνης laus non competit nisi in eum qui minus sbi arrogat quam habet. LE. At periculum est, ne dum modestiam amplectimur , incidamus in v nitatem. Hi . Qui sicὶLq. Nam L erum dixit Paulus , Non sum dignus vocari Apostolus ; & si vere se it Maria ancillam humilem , hoc est,infim e sortis 3 periclitantur de mendacio, qui utrumque tau magnificis efferunt laudibus. H i. Nihil hic, o bone, periculi. eum nos laudibus vehimus pios aut pias, praedicamus in illis Dei beneficentiam : cum ipsi semet abjiciunt, respiciunt vires ac merita sita, si desit sevor numinis. Nec statim mendacium est s quis sibi non vindicat quae Labet , si loquitur ex animo, sertassis error. dici potest , mendacium non dici potest. At hunc errorem in nobis amat Deus. L p. 2 At
paulus,qui se negat esse dignum Apost li titulo alibi magnifice de se praedicat , commemorans sua fac, nora : Plus, inquit, omnibus laboravi qui vide
I.Cor. s. v. s. magnificat 2.Cer. 33. dc quoque eapni;
674쪽
bantur esse , nihil mihi contulerunt :sanctissima Virgo tale nihil dixisse legatur. Hr. Sed ista facinora Paulus appellat suas itara nitate , quibus illum ata est Dei potentia , eamque comm morationem vocat insipientiam, ad quam sit adacti pse apostolorum improbitate, ob quos Alit illine eesse sibi vendicare auctoritatem apostolicam, non
quod im delectaretur humana gloria, sed quod ex pediret Evangelio , cujus diise Patio fuerat illi res
dita. In virgine matre non ruit eadem ratio et non enim illi commistum erat munus praedicandi Evam
gelii, Tam & sexum, & virginem, denique Iesi
matrem, decebat summus pudor, flammaque modostia. Nunc venio ad hujus erroris sentem. Qui L tine nesciunt, putant, humilitatem nihilaliud declirare, quam insignem modestiam; cum interdum referatur ad locum, aut conditionem, non ad animi virtutem ; interdum sic referatur ad animum, ut vitium senet. LE.Etiamne in sacris literis 3 H et . Maxuane. En tibi locum apud Paulum , ad Colosi . cap. a. Nemo vos seducat volens in humilitate de religione
Angelorum. Nec heic est G -πεινα . quae vox est. in cantico Virginis, sed υ - ro' ρος iv Locus habet nonnihil obscuritatis, Ateor : sed mihi videtur germanus sensus, quem accuratius docti adseruiit,ila sitis tam humili. tamqNe abj- animo , ut, eum semel dedicaveritis vos ipsos Christo , saluti, unico auctos, riatiamini vobis persi deri, ab An gelis sperandam esse salutem , quos quidam lingunt apparuisse. Sitis excelso animo , ut, etiamst vere Anselus quispiam 4 ces Veniens. praediucet vobis diud Evangelium , quam quod Cnrisius tradidit, sit vobis execrabilis, velut Angelus -- pius & Christi adversarius. Multo minus convenit
675쪽
os esse tam demissis animis , ut istorum fictis apiaritionibus patiamini vos abduci a Christo. Ab uno Christo sperare salutem . religio est , ab Angelisant divis idem exspectare , superstitio est. Paulus xur vult humilis abjectique animi esse, non illo Wblimi Christo ad commentitias Angelorum apparitiones desciscere: i demissi ingenii est , quorumlubet sitiucireuma . Vides, heic in vitanum usurpatam effer L g. Quid ni videam)H I .Ru sus in eodem capite : Secundum praecepta & doctrianas hominum, quae sunt rationem quidem habentia sepientiae in superstitione & humilitate. Heic it
arum vitium senat. La. Palam est. HI. Atqui 1 Petr. uiurpatur pro virtute quae contraria est 1uperbiae, ita pro quo nos legimus , humilitatem insinuate. Rurium ad Phil. x: σῆ ex.
Iior exi timet. L E. Docuisti, uinrp ai in utramque partem, cum apud Latinos moderinun usurpetur nisi in laudem. Verum potesiis docere, 'miνω ν accipi pro modestia 3 H i. Ni hil absurdi , siquis ad istum modum usurpet. Nam & animo tribuere submissionem aut demissionem pro modoma,nihil vetat. Cetera , an in divinis literis ita posutum reperiatur, nescio. LE. Vide num apud divum. Obum ita sit usurpatum ; Glorietur autem frater humilis in exaltatione sua;dives autem in humilit
te sua. Ha. Isto qidem loco est non , --νοορο νγ. Quod si contendas, heic humilitatem .aecipi pro modestia, consequens est ιte stationem. a Demissi inanimi audiatur Horatius ut ulla. ua intubi, rario baira sistri dicis accipias
676쪽
accipiamus pro superbia;ac protinus gemina existet absurditas. Nam ut modestus non est, qui de sua in destia gloriatur ac iactitat sese , ita bis arrogans estiqui de sua superbia gloriatur. L a. Quid igitur sibi
vult ApostolusZHI. Commendat aequalitatem inter Christianos. Pauper dicitur humilis ob fortunam abjectiorem. Dives dicitur. sublimis , utique juxta mundum, ob fortunae splendorem. Hic dives se de mittit ad sortem pauperum . & pauper erigitur ad aequalitatem divitum. Vterque habet quod glori tur : alter gaudet , suis opibus sublevari pauperum inopiam : alter glorificat Christum , qui eam me rem inspirarit divitibus. LE. Sed interim dives ille modestiae laudem habet. HI. Fortasse,sed non ideo protinus significat modestiam. sunt enim qui venantes laudem ab hominibus, multa a pauperibus erogant. Quin potius uterque modestus est, si modo adce sincera pietas : dives, dum non gravatur ob Christum aequari pauperi , pauper,dum ob hon rem sibi habitum non intolescit, sed Christo gratias . agens in illo gloriatur Illud extra controversam est, in ἱν m in divinis libris frequentissime usurpari pro demissione, sive dejectione, quae fit per afflictionem, aut conditionis infirmitatem. Ita Paulus, P hil 3. Re formabit corpus humilitatis nostrae , Item Psal. s. Vide humilitatem de inimicis meis
Rursum Haec me consolata est in hii. militate mea, ἰν - πεινα. - . nimirum in amicti αHujus generis loca sunt complura, quae longum si heic referre. emadmodum igitur H m e κἀς ---εινοι dici Tosset . qui modesto sta' pauperibus. qu les fuerunt Pliniisti, quotlimsistam in hypocissim damnax christusακα . vo,
677쪽
- , minimeque elato : ita nihil prodi I suerit, clcluis semis επιν dicat metrei οφρο νην. nos de script xse usu loquimur. Ceterum qui contendunt, in can tico Marix inmiνωmν sonare modestiam animi, quin
eadem opera sic. interpretantur quod legimus Genes. 19ὶ Vidit Dominus humilitatem meam, Lia non jachat suam n destiam , sed, quod ob deformitatem minus esset cordi marito, numilitatem appellat. Eundem ad modum Deuter : Et respexit humilitatem , & laborem, atque angustiam. An non heic - πι νυπιν aprellat ami- ctionem 3 La. Vnde igitur istis in mentem incudit, ut humilitatem in Cantico interpretentur ani ami modestiam 3 H 1. Nihil aliud video causae , nisi quod multi Theologi neglexerint & linguarum peritiam , & Latini sermonis studium, una eum priscis ecclesiae doctoribus, qui sine hisce praesidiis ad plenum intelligi non queant: praeterea quod distacillimum sit revellere, si quid penitus insederit ani-
mo.. Porro videas , quosdam tantum scholasticis placitis tribuere , ut malint ad ea detorquere scrupturam, quam ad scripturae regulam opiniones hi manas corrigere. L Ε . At isthuc absurdius est, quam quod narrant de a regula Lesbia. HI. α Beda m nachus , non admodum gravis auctor , quoties abalienis recedit vestigiis, ex occasione dictae humi litatis meminit de superbia. At Theophylachus scriptor Graecus, qui sua sere exprobatissimis Graei Lesbia regula : hoe dicitur de rebus praepostere ordLnatis : ubi quis non mores legi sed legem moribus applDcat : petitum proverbium ab Architems Lesbiis. qui Iapi. des regulae non accomodabant, sed legulam lapidibus.
a. Beda, Theophylactus quid fuerim supra dictum est in.
678쪽
ciae scriptoribus hausit , negat heic --νο macesse possie pro virtute. LE. Ad istud probandum quia opus est auctoritate , cum ipse senses communis respuat eam interpretationem 3 Ha . Recte dixis Nam cum modestia sit quodammodo i colophon rutatrix omnium virtutum , immodestia est, si qui eam de se praedicet. Fatemur quidem, in sanissinia Virgine virtutem hane laisse summam di incompa
rabilem ; Christum semper excipio ) sed hoc ipta
ob modestiam laudabilior est, quod eam ipsa non laudat, sed agnoscens suae condicionis humilit te mysterii magnitudinem adscribit misericordiae
Vinae. Maria, inquiunt, per nodestiam mensio inater Dei. Donemus , hoc aliqua ex parte verum .eue verum quae tandemmodestiae species est, puel
lam hoc de se praedicare 3 L et . Quin x ipse cantici
tenor declarat, illam de sua indignitate loqui ; eos que sic orditur. Magnificat anima mea Dominum. At qui dicit , merui neri mater Dei per modestiai se magnificat, non Dominum. Mox Lbjicitur: Ecce enim ex hoc beatam me dicent or es generatio nes. Ecce . fgnificat re m subitam & inexspectatanti Non exspectat autem summum honorem , qui se nullo honore dignum iudicat. Nec felicitas dicitur, si contingat quod meritis debebatur. Flaccus enim negat, se hoc nomine felicem appellandum, quodamcoenate in amicoram numerum adoptatus esset.
HI . Quam ob rem 3 L s. Quia iudicio sin ascitus, non gratuito favore. Mecoenas hoc illi tribuit, quod esus virtutibus deberi iudiciarat. II. Eodem pertu inet, quod sequitur, Quia secit mihi magna qui potens e , Ssanctum nomen ejus. Non dixit secit 3 osepho J
679쪽
N magna, quia me dignam iudicavit, sed, quia*otens est , & facit quaecunque vult, & ex indignis facit suo sevore dignos; & ideo sanctum nomen ejus: sanctam dixit gloriosum. ntum autem nostris meritis arrogamus, tantum detrahimus divini nominis gloriae. Nam, juxta Paulum, illius potentia per nostrana imbecillitatem perficitur. Mox in eo versu, Dep suit potem: sd sede , & exaltavit humiles, non estinaran ἐορονας . sed πιπειν,οῦ , hoc est , contemtόs juxtae mundam; ut opponatur potentibus. Hunc versicu-aum iuxta Prorbeticae eloquutionis morem deci se uens, Eutrientes implevit bonis, & divites dimisit inanes. Quos modo aixerat humiles, heic a pellat esurientes , hoc est,tenues; quos modo poteris res,lieic divites vocat. Proximo versu fit mentio misericordiae sese per omnela orbis nationes pro Pd tis. In extremo versu praedicat fidem Dei in rasissis, Sicut locutus est, &c. Toto cantico praedic tur gloria, hoc est, potentia, bonitas, & veritas Pelinulla est meritorummentio. L n. Sed ut potentiam ac divitias eo latur superbia , ita paupertas doce: modestiani. Hr. n equidem inscior, isthuc ter dum accidere ; sed rideas ferunque pauperes arrogantissimos: si negas , objiciam Merdardos invitos.. Verumdemus esse , quod non est perpetuum': non
.j m mitur vialis fuerit sacratissima Iesu mater, sed. qualia de se praedicarit in hoc cantico. L E . Demiror istorum pervicaciam, qui toties moniti,s eque ter etiam irris, non resipiscant. H I. Quoties moniti sunt, a declamationem esse ficti thematis tractationem , ad exercendam dictionis secultatem adhu
. a D eclamatio est proprie domestica; exercitatio in ora tioniblii habendas. beri
680쪽
beri selliam 3 & tamen istis declamatio nihil alio gest , quam sacra concio: Quoties inclamatum illis , coelibem esse quisquis uxorem non habeat,
' a etia usi sexcentas alat concubinas 3 & tamen coeli-
batus istis nihil aliud est , quam continentia & castitas. Idem usu venit de humilitate , aliisque simili
bus quamplurimis. LE. Vnde stuportam pertinax3Hi. De Merdardis respondeo. Non ded es uni a pue-xo operam literis ; nec est illis praeceptorum aut librorum copia : & si qui ristiusmodi facultatis ob- tipit , malunt abdomini impendere. Sacrosanchaia illam vestem existimant abunde sufficere gi ad pistatis & ad eruditionis opinionem. Postremo p tant , nonnullam es e religionis partem , si cum tuo Francisco ne Latine quidem loqHi sciant. LE . Pro secto plurimos noui , qui ista ex parte belle reserant
instituti sui principem , qui ea ronem dixit pro
galero , opinor & vestimentibus pro vestibus. At Franciscus constanter recusavit pres teri hon rem; quod idem. opinor, iacit Benedictus & Domunicus. Nunc isti cum suis vestimentis non abhor rent a galero Cardinalitio. Hi . Quid ais 3 imo ne a corona quidem triplici. & humiles illi pauperis Frao isti filii porrigunt calceos suos summis o bis monarchis osculandos. La. Jam si sei et Acha. vilitatis mentio, quid erat piaculi ξ Hi. Nihil, si vilem intelligas, qui parvo aestimatur apud homines , aut qui sibi videtur contemtibilis. Sed quid opus excusare quod dictum non est Z LE. Non puduit Ilerdardum ad istum mentiri modum Z idque
x Audacter assirmant satius esse Clerum seortari, quam mattimonii vinculis innecti. ipsis est mens eadem ac Μituini apud Ter. in Adelp. si saltem ibi serio loquatur. Non crede, adoissentulum tari, nιquepotare deci