장음표시 사용
701쪽
periret, stibinde faeces annorum decem miscebat volvens ac revolvens omnia, quo mustum videretur et neque enim ille passus nisset ullam faecis. micam perire. JA. At si qua fides medi cis, tale vinum gignit vesiae calculos. GI. Non errant m diei : nam in ea domo nullus erat annus tam felix, quin unus atque alter calculo periret , nec horrebat ille sanestam domum.J A . NonὶG I. Etiam ' a mora tuis colligebat vectigal. Nec aspernabatur quamvis exiguum lucellum. J A . Dicis furtum. GI. L crum vocant negotiatores. J A . Quid interea bibebat Antronius 3 G I. Idem serme i nectar. J A . Nonisensit malum 3 G A. Durus erat, qui vel 1 foenum esse posset; & talibus , ut dixi, deliciis fuerat a teneris educatus. Hoc lucro nihil existimabat certius. J A. Quid ita 3 Gr. Si supputes uxorem, filios, filiam, generum, operas, & famulas, alebat domi fere corpora triginta tria. Iam quo vinum erat dii sus, hoc & parcius bibebatur & serius exhauriebatur. Heic mihi subducito, in singulos dies addi--ta aquae situla , quam non poenitendam summam conficiat in annum. J A. O lordes i Ga . Atqui non minus compendii redibat ex pane. J A. Quo pacto 'Gr. Emebat triticum vitiatum, quod alius no hiissiet emere. Heic praesens statim lucrum, quia
A mortuo : hoe dicitur de iis qui turpiter undicumque lucrum aucupantur. videtur natum proverb. a Romarus ducibus qui aenea Corinthiorum monumenta sustulerint: quod facinus dictum fuit. i Nectar Deorum potus:hine Horatius de Avetusto mo tuo dixit: purpureo bibit ore vectar :i e. oivus est. sed Metaphor. sumitur pro re qualibet suavi ac voluptuosa: se Hor. lib. a. od i s. de Nectare veneris loquitur.
a rimum. esse, dicitur de stupidis i in pecudibus
702쪽
minoris emebat. Ceterum vitio medicabatur at-
te. I A. Qua tandem Z G I. Est argillae genus frumento non dissimile , quo videmus & equos d et lectari, dum M parietes arrodunt , α ex lacunis ea argilla turbidis bibunt libentius. Eius terrae tertiani partem admiscebat. JA. Est: istuc medicaridi Gi . . Certe tritici vitium minus sentiebatur. an hoc qumque lucrum putas, aspernandunt 'Adde iam aliud 3 stratage immi panem subigebatu ec id crebrius, etiam aestate, quam bis in mense. J A . Istuc est I pides apponere, non panes. G i. Aut si quid lapide durius. Sed huic quoque malo erat Paratum remedium. JA. Quodnamὶ GI. Fragmenta panis immersa cyathis vino macerabant. J A . Similes habebant 'labra lactucas.. Sed serebant italem tractationem operae 3 GI. Primum narrabo primatum ejus semialiae apparatum , quo facilius divines, quomodo trita ctentur operae. J A. Audire cupio. Gi. Debentando nulla erat illic mentio , prandium fere dilterebatur in horam a meridie primanti IA. Quam ob remὶ Gr Exspectabatur Antronius paterfamilias . coenabatur interdum ad horam decimam. A . At tu solebas esse inediae impatientior. G1. Eoque subinde clamabam ad Antionii generum Orthrogonum , i agebamus enim inaes em conclavi:ὶ Heus orti, ro
one, non coenatur hori apud Synodos 3 Commo-e respondit, brevi adfuturum Antronium. Cuni nihil viderem apparati, & latraret stomachus, Heus, inquam, Orthrogone, erit hodie pereundunt fime 3 Excusabat horam, aut aliud simile. Cum non senem stomachuatratum,rursus interpellaba oc
703쪽
s ORDIDA.eupatum. Quid futurum est 3 4nquam: eritne moriendum fame 3 Vbi iam Orthrogonus consumsissed nem I tergiversationem, abiit ad famulos, iussitque adornari mensam. Tandem cum nec rediret Antronius , nec quidquam appararetur, Orthrogonus victus conviciis meis descendebat ad uxorem, ac socrum, ac liberos , clamitans ut appararent coenam. IA. Nunc saltem exspecto coenam. GI. Ne
propera. Prodibat tandem famulus claudus, ei prae-Wctus negotio non admodum dissimilis Vulcano; insternit mensam linteo. Ea prima coenae spes. Tandem post longam vociferationem afferuntur phialae vitreae , cum aqua sane limpida. I A . Altera coenarus G1. Ne propera , inquam. Rursum post atroces
clamores adtertur phiala illius nectarsi Leeulenti paenae Ia. O Actum benefGx. Sed sine pane. Nihil adhuc periculi ; nemo famelicus bibit Iubens tale
inum. Clamatum est iterum usque α ad ravim. Tumaemum apponitur panis ille., quem vix ursus dentibus frangerer . I A. Certe jam vitae consultum est. Gi. Sub multam noctem tandem venit Antr enius,hoc sere prooemio inauspicatissimo, ut diceret,
sibi dolere stomachum l A . Quid heic mali auspicii3Gr. Quia tunc nihil erat quod ederetur. quid enim, exspectes, hospite male assecto3 I A . Dolinat revera G1. Adeo, ut solus devoraturus fuerit tres capos , si quis dedisset gratis. IA. Exspecto convivium. GI. Primum ipsi apponebatur patina cum sarina fab
cea , quod opta ii genus illic vulgo venditur tenuia
a Tergiversatio subterfugium, detrectatio. Cie pro Miti Quid erat morae & tergiversationis.1 Ad Ravim r raris est raucedo quam eontrahimus nimum vociferando: Plauti in Aulul. ubisi quidp. mvi, adorim famin priM qqnquam rituribus.
704쪽
bus. Alebat, se hoc uti remedio adversus omne mor bi genus. I A . Quot eratis convivae Θ G I. Interdum Octo atri novem; inter quos erat Verpius ille doctus, quem arbitror tibi non ignotum , & filiusfamilias natu major. I A. Quid illis apponebatur Z G I . An non
satis est frugi homi nibus quod Melcbisi dec obtulit Abrahae quinque regum victori 3 IA. Nihil igitur
opsonii 3 Gi. t rat nonnihil. I i. Quodnam 2 GI. Memini nos suisse in mensa convivas numero no-Vem I cum in patina non numerarem nisi septem foliola laetiicae aceto innatantia, sed absque oleo. I A. Solus igitur ille devorabat suas AbasὶGi.Vix semio Qbolo emerat: nec tamen vetabat, si quis proxime assidens vellet gustare; sed incivile videbatur,langvido suum eripere cibum. I A . Secabantiu solia, quemad modum de et cumino meminit proverbiunae 3 G Non ; sed lactucis a primoribusabsumtis, reliquinem immergebant aceto. IA. Quid autem post septem folia 3 Gi: Quid , nisi caseus conviviorvinclausula Z I A. Hiccine erat apparatus perpetuas 3 Gr. Propemodum; nisi quod interdum, n eo die 2 Me curium filisset expertus propitium, erat paulo profusior. I A . Quid tum Z Gr. Iubebat emi tres uvas re
centes uno aereo nummulo. Ea res exhilarabat i
tam semiliam. I A. Quid ni3 Ga Id eo duntaxat tempore, quo summa est uvarum ibi vilitas. I x . Proia extra autumnum nihil profundebat Z Gi. Prosundebat. Sunt illic naviculatores, qui concharum minutum genus hauriunt, potissimum c latrinis: hi clam re certo significant quid habeant venale. ab his inte
i Cumino : cumini sectores avari olim dicebantur: vel quoque vir inrdidus dictus fuit simpliciter Cuminum. a Mercurius, Mercatorum Patronus : dicitur autem vere illis qui rem augmi ac lucrumfaciunt.
705쪽
s ORDIDA. Grjubebat emi dimidio nummuli, quem illi baga.
thinum appellant. Tum vero dixisses , in ea familia esse nuptias. nam igni erat opus, licet celerrime percoquantur. Atque haec quidem post caseum , fisco bellariorum. I A . Bella mehercule bellaria. Seg nihil unquam apponebatur carnium aut piscium 3 Gr. Tandem victus meis clamolibus, coepit esse splendidior. Quoties autem videri volebat ' Lucullus, hi ferme erant missus. I . Isthuc vero lubens audiero. Gr. Primo loco dabatur iusculum, quod illi, nescio. quam ob causam, appellant ministram I A. Lautum opinor. Gi. His conditum aromatibus: Admovetur igni cacabus aqua plenus : in eam conjiciuntur alia
quot fragmenta casei bubalini , qui jam olim in s Num induruit nam ad defringendum aliquid bona
securi opus est. Cum ea fragmenta tepore aquae solvi coeperint , inficiunt eam ne possit mera dici hoc jusculo praeparant stomacnum, I A . Suibu&dignum. G r. Dein apponitur paululum carnium de ventre veteris vaccae, sed elixum ante dies quindecim. I A. Foetet initur. G I. Maxime ; sed adhibetur remeesum. IA. Quodnam 3 GI Dicam, sed vereor ne imitaturo. ΙΛ. scilicet. GI. Miscent ovum aquae calefactae, eo jure perfundunt carnem; ita magis Alluntur oculi quam nares. nam foetor erumpit per omnia. i Si dies requirit esum piscium,interdum apponuntur 1 auratae tres , nec hae magnae, cum convivae sint septem aut octo. I A . Praeterea nihil Θ G 1. Nihil nisi easeus ille saxeus. I x. Novuiri mihi na
omnium Romanorum suaealtatis delitiis maxime d di me opibus ac Authoritate potens. vide Plui. in ipsius
i veluti dies quibus pontificii earnibus abstinent. χ Auratae piscessunt gallis ras
706쪽
ras LucuIlurn. Sed qui potuit tam exilis apparatias tot sufficere convivis, praesertim nullo resectis jent culo 3 Gi. Imo ne sis insciens , ex ejus convivii reluviis alebantur socrus, rus , filius natu minor , f mula,& aliquot parvuli. I A. Tu quidem admirati nem meam auxisti, non ademisti. Gr. Isthuc tibi vix possum describere , nisi prius ordinem convivii depinxero. x a Pinge igitur. Antronius obtinebat primum locum , nisi quod ego illi sedebam dexter, v lut extraordinarius r Eregione Antronii orthrog ms , Orthrogono assidebat Verpius, Verpio Strate gus natione Graecus : Antronio sinister assidebat filius natu maior. Si quis accessisset conviva, ei locus
dabatur pro dignitate. Primum de iure minimum erat vel periculi vel discriminis, nisi auod in procerum discis natabant fragmenta balini easet C rerum ex phialis vini aquaeque ferme quatuor 'aulum quoddam fiebat, ut nemo posset attingere quod
erat appositum , praeter tres, ante quos stabat patina,
nisi quis sustinuiuet esse impudentissimus , & transilure septa. Nec tamen ea patina diu manebat sed mox tollebatur , ut aliquid superesset familiae. I A. Quid igitur edebant reliqui Gr. suo more delicia bantur. IA. Qui3G I. Panem illum argillaceum m cerabant vino faecis vetustissimae. I A . Tale convitivium oportuit esse perbreve. GI. Frequenter hora prolixius. IA. Qui potirit Z Gi. Sublatis , ut dixi, mox, quae non carebant periculo, ponebatur caseus, unde nullum erat periculum ne quisquam ullo cul'tello escario quidquam abraderet. Manebat illa praeclara faex , & suus cujusque panis. Atque inter haec bellaria tuto miscebantur Abulae. Interim pra debat seminarum senatus. I A . Quid interim operare
Gi. Nihil habebant nobiscum commune , suis horis
707쪽
sbi prandebant ac coenabant. Sed hi cibo capiendo
vix semihoram impendebant toto die. I A. Verum apparatus cujusmodi 3 G i. Isthue tuum est divinare. Ia. At Germanis vix sufficit hora in sentaqulum , ta tundem in merendam, sesquihora in prandium, duae horae in coenam : ae nisi astatim expleantur eleganti. vino,bonis carnibus ae piscibus, deserunt patronum, de fugiunt in bellum. G 1. Suus cuique genti mos est. Itali minimum impendunt gulae ; pecuniam malunt qualis voluptatem A sobrii tunt natura quoque, non solum instituto. IA . Nunc profecto non miror, te nobis redisse tam exilem ; sed omnino vivum redisse demiror , praesertim cum antea capis , perdicibus, turturibus d yhasianis assuevisses. Ga. Plane perie, ram , nisi repertum fuisset remedium. I A . Male res
agitur, ubi tot remediis est opus. G a Effeceram ut mihi jam languescenti in singula convivia daretur quarta pars pulli elixi. IA. Nune incὶpies vivere. G1. Non admodum. Emebatur pullus exiguus, ne multum impenderetur ; eujusmodi sex non suffices rent uni boni stomacbi Polono in jentaculum. Nec empto dabant cibum, ne quid esset impendit: itaque macie eneces ac semivivi coquebatur ala aut poples; iecur dabatur Orthrogoni filio infanti Ius autem semel atque iterum ebibebant mulieres , subinde nova infusa aqua. Itaque poples ad me veniebat I p
mice siccior , & quovis putri ligno insipidior. Ius
nihil erat nisi mera aqua. I A . Et tamen audio, illic avium genus δc copiosissimum esse , de elegans , Oer pumice. pumex lapis est e vernosus aquis innatans quo nihil est siceius: hinc e pumice aquam petere. aliquid
a maxime indigo exigere : Pi ut . in Aul. Pumex non
ari us ae hie senex in saniatur quoque pro molli ac effoenun
708쪽
vde. G r. Est prorsus; sed illis carior est pecunia. I x Satis dedisti poenarum , etiamsi Romanum pontiicem occidisses , aut si minxisses ad sepulchrum divi Petri. G i. Sed audi reliquum fabulae. Ris esse in qua
que hebdomada quinque dies , quibus vescimurAEa nibus. I A. Nimium. G I. Duos itaque pullos dumtaxat emebant. Die Iovisse fingebant oblitas emere. ne vel totum pullum eo die apponerent , vel aliquid superesset. I A . Nae iste Antronius superat etiam 2 E clionem Pla itinum.Sed piscariis diebus quo remedioeonsulebas vitae Z G i. Amico cuidam dederam negotium , ut mihi meo aere in singulos d es emeret ova tria, duo in prandium , unum in coenam. Sea heia quoque feminae pro recentibus care emptis supponebant semiputria ; ut mecum praeclare crederem actum, si ex tribus unum esset quod edi posset. Tamdem & utrem vini purioris mea pecunia emeram. ceterum mulieres effracta sera intra paucos dies exsorbuerunt, non admodum irato Antronio I A Itane nullus erat illic , quem tui miseresceret 3 G 1.
Miseresceret 3 Imo videbar illis gluto quispiam , Ahelluo, qui tantum ciborum unus devorarem. It que subinde nio admonebat Orthrogonus, haberem ejus regionis rationem , meaeque consulerem inc lamitati: &aliquot nostrates commemorabat, quiabus illic edacitas conciliasset aut mortem, aut mombum gravissimum Cum is me videret deliciis quibus dam, quas illic ex nucleis pineis . aut peponum, me-lonumque , venditant pharmacopolae , saleireco
pusculum.& assiduis laboribus,& inedia;& iam etiam morbo, stactum; subornat medicum mihi amiciunx Egilio Senex sumno te manu apud Plautum.
709쪽
di familiarem, ut persuadeat victus moderationenti Egit hoc mecuni diligenter. Moxque sensi, subornarum nec respondi tamen. Cum idem accuratius m cum ageret, nec admonendi faceret finem ; Dic, im
quam, mihi, vir egregie, serio isthaec loqueris,an j co 3 Serio, inquit. Sid igitur suades ut sectam 3 Accenis in totum abstine ; & vino adde, ut minimum,
aquae dimidium. Risi praeclarum consilium. Si me cupis extinctum, huic corpusculo & raro & exili, &spiritibus subtilissimis , vel semel a coena abstinere mors esset : id toties ipsa re compertum habeo, ut non libeat iterum experiri. Quid autem futurum. censes, si sic pransus a coena temperem 3 Et tali vino iubes addi aquam 3 quasi non praestaret puram aquam bibere, quam saeculentam. Nec dubito, quin haec te loqui jus erit orthmgonus. Subrisit medicus, ac mutigavit consilium. Non haec loquor, inquit, Gilberte doctissime, quod in totum arceam te a coenirilicebit gustare ovum, & semel bibere: sic enim ipse vivo. In coenam coquitur ovum : inde capio vitelli dimitidium, reliquum do filio; mox hausto semicyatho vini, studeo in multam noctem. I A. Num isthaec vera praedicabat medicus 3 G . Verissima. Nam ipse forte per viam ambulans, redibam a sacro,& comes adni nuerat,illic habitare medicum; libuit videre regnum Illius. Erat autem dies dominicus. Pulsavi fores: apertae sunt. ascendi 1, offendo medicum cum filio, Meodem famulo prandentem. Apparatus erat duo ova, praete rea nihil. IA. Oportuit esse exsangues homunes. GI. Imo ambo erant pulcre habito corpore, colore vivido ac rubido, oculis laetis. I A . Vix credibile est. GI. At ego compertissima narro. Nec ille sol
ad istum vivit miavio, sed comPlures alii, diimagia
710쪽
nibus cIari & I re lauta. et Polyphagia & polyposa, crede mihi , consuetudinis res est, non naturae. Si quis paulatim assuescat, tandem eo proficiet, ut idem Iaciat quod 3 Milo, qui bovem eodem die totum a sumsit. I A. Deum immo alem, si tam parvo victu Iicet tueri valetudinem ι quantum impendiorum perit Germanis Anglis, Danis, & PolonisξG I.Pluriumum haud dubie, & quidem non sine gravi tum v Ietudinis tum ingenii detrimento. I A . Sed quid o stabat, quo minus tibi sufficeret ille victuses G i. Quia
diversis assueveram, & serum jam erat mutare conmsuetudinem : quanqEam me non tam offendebat claborum exiguitas , quam corruptio. Duo ova pol raut sufficere , si fuissendrecens nata : vini cyathus
erat satis nisi pro vino daretur faex vapidaedimidium panis aluisset , nisi pro pane daretur argilla. I A. Adeone sordidum esse Antronium in tantis opibusZGr. Arbitror censum illius non fuisseJnfra octogi
ta ducatorum millia. Nec ullus erat annus quo non accederet lucrum mille ducatorum , ut dicam pa
eissime. I A. Sed juvenes illi quibus haec parabantur,
num eadem utebantur parsimonia Z GI. Vtebantur, sed domi duntaxat, foris Iiguriebant, scortaba tur,ludebant aleam , cumque pater ingratiam h nestissimorum convivarum gravaretur teruntium impendere , iuvenes interdum una noci e sexaginta
dacatos perdebant alea. I A. Sic perire solent quaei Re lauta i e. dimites. 2 ril phatia a Edacitas est de vorandi quadam cupiditas, bibacitas. Milo Crotoniensis dictus cujus te voracitas bc vires celebrantur: vise supra p. 3λ' - Ligurire, rem suam consumere; suaviter vivere, Hor. Ω ,4 i, sysemos pisim i si umque let: ι GrisIM.