Desiderii Erasmi Roterodami Colloquia familiaria nunc emendatiora, quibus accedunt notae recognitae et auctae a Davide Constantio

발행: 1681년

분량: 838페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

741쪽

A ICITIA. 72

mal amicius homini quam canis,nec inimicius quam dupus, ut quod aspectu quoque I vocem adimat: αinter haec summa discordia est , quemadmodum ovium generi lupus infestissimus. quod totum det a providentia hominum, quorum praecipua cura est tueri animal innoxium, & alendo homini natum: in lupum vero velut in publicum humani gemeris

hostem armantur omnes, praecipue canum commi-ditio : quae res etiam proverbio secit locum Non mamis parcemus quam lupis 3 Lepus marinus di

medicabile est homini venenum , si quis imprudens

et vocem adimat torqueri potest adagium in eos qui metu obmuteseunt ubi inimieos suos adessit sentiunt.Alias lupis vim adimendi vocem inesse haud verisimile est. virg. EcLν. lupi Moerim videre priores. a N nmispoc mina Ex Aristophaise& illius intensia te hoc adagium enarratum est ab autore. quod scilicet olim apud Atticos lex fuerat de interficiendis lupis,quae praemio etiam invitaret ad hanc feram persequendam. Et haec quidem interpres comici Sed videtur hoe commentum damnare Apollonii Rhodii scholiastes , qui in honore summo apud Athenienses lupos fuiss. contendit, in tantum etiam, ut si quis illie lupum interemisset, inferias illius sepulcro inferre compelleretur; hine id est, canos, non a c lare dui. ob reverentiam. causam addit, quod Latona 'uterum gestans bis senis diebus in lupum mutata in Delum perrexerit. Hinc esie quod certo quodam anni tempore omnes illae Iupae pariant, idque intra duodecimum diem.

Adducit philostehlianum quendam, qui talia prodiderit uicommentariis suis. 3 te in marinu J Η plinius iradit, cap. I. Pantheri & Hyaenis eadem docet. Hoc tamen, quod alti Hyaenam eum Panthera pugnare, nim ea de causa fit, quod hyaena erga hominem bene affecta sit. Nam Aristotelei lib.

6. historiae animalium, mirifice insidias moliri hyaenam hominibus tradit, dc sepulera quoque effodere: tantam illi fetae aviditatem humanae earnis inesse.

742쪽

it AMICITIA. . gustaverit , at rursus hominis comachus mors est impori. Panthera saeva est in hominem , dc tamen adeo terretur ab hyaena, ut ne congredi quidem sustineat. Hinc narrant,si quis quid secum gestet de corio hγae nae,a panthera non appeti , tam sagax est ia turaesenks. Addunt & illud , s pelles utriusque belluae

suspendas invicem ex adverso , panthericae pilos defluere. Araneus honnini domesticum est animal, ' exitiale vero serpenti, adeo ut forte conspicatussib arbore serpentem apricantem, filo se libret, ocaculeum mediae infigat stonii, tam acri vulnere, ut 1erpens, dolore rotans sese in gyrum, tandem emo

riatur. Accepi ab iis qui speclarunt, simile dissidit esse araneo cum bufonibus ; sed busonem ictum, talx plantagine admorsa mederi. Audies fibulam Bri tannicam. Scis , illic conclarium solum eonsterni scirpis virentibus. Monachus quidam Asciculos alta a miliati viro I Hoe ipsum Plinius stabit, lib.

. J Aiunx, aliquando monactum ses

enim hoc nominum genus admodum euriosum a in ara neum te busonem concertantes incidisse, de dum eventum certaminis avidius expectat, ictum busonem vehementer vidisse tumidum; sed mox plantagine gustata, quae tum in bustuario crescebat, veluti resumptis viribus, pugnam redintegrasse. Admiratus in lalitum spectaculum monachus, dii sentius hos pugiles observabat. & quod paulo ante de bufone cognoverat, id iterum conspicatus , quam potest ocissime plantaginem omnem quae de proximo erescebat, radi itus extirpat,& apud se condit. Interea bufo, accepta tertia plaga, dum ad solitum medicamentum accurrens, a illo herbae destitueretur, in tantum intumuit , ut non rius tumorem quam vitam finiret, Inde compertum h uit, plantaginem conua venena re venenatorum ictus multum si re.

743쪽

quot 3 scirporum in cubiculum congesserat, sparsu Tus cmn esset commodum. Is cum a prandio supinus dormiret, bufo ingens erepsit, & os dormientis obsedit , infixis superno atque inferno labro quatuor pedibus. Detrahere busonem certa mors erat ; non amoveri, quiddam erat morte crudelius. Quidam suaserunt ut monachus ad senestram deferretur supinus, in qua ingens araneus habebat telam. Factum est. Mox araneus hoste conspecto , filo se librat, Mbusoni spiculum infigit , ac filo se recipit in telam. Intumuit bufo , sed' non cst avulsus. Repetitur ab araneo: magis intumuit, sed vixit. Tertio ictus abduxit pedes, ac mortuus decidit. Hanc gratiam araneus retulit hospiti suo. I o. Mira narras. E P. Addam quod non legi , sed bis oculis conspexi. Simius supra modum hortet testudinem. Hujus rei quidam deali nobis specimen Romae.Paeto suo in verticem imposuit testudinem , & pileo contexit dein produxit ad simium. Illico simius gaudens inliliit in numeros pueri, venaturus pediculos: sublato pileo reperit te- studinem. Mirunt erat spectaculum quanto cui horrore resilierit bestia , quam expaverit, cluam tumide respexerit, an sequeretur testudo. Additam est aliud specimen : alligavimus testudinem catenae , qua revinctus erat sinalita , ut effuge e non posset, quin saltem aspiceret: incredibile dictit, quantopere suerit discruciatus tantum non metu exanimabatur, interdum aversus postes ψribus pedibus depellere leotavit haerentem bestiam. . Tandem quidquid erat .

3 scirporum. sciritus junci species est leVis atque enodis: hine proveib. nodum in stirpo quaeris in 'meticulosum ni inis; vel in eum qui scrupulum qu rit veὶ movet ubi nihil est dnbii: Gellius vero vocat scyrpos , argutias Eceaptiun. avias.

744쪽

73o, AMICITIA.

i in alvo aut vesica oneris rejecit. Sequuta est ex eo, armore febris, ut nobis fuerit solvendus a catena, re aqua vino temperata resecillandus. I o. Atqui nihil est quod sibi ἱ testadine metuat simius. E P. Fortassis unquid est quod nos suῖit, naturae cognitum. Nam icur 2 acanthis oderit annum . causa in promtu est, quod ille se affricat spinis , in quibus nidulatur aviacula , 8c flores ejus depascitur. Tantus autem terror habet acanthidem , ut si quando procul asinum radentem audiat, ova dejiciat, pullia nido decidane metu. Nec patitur hostem impunem. Io. Sed qua t ndem in re acanthis i ii asinum λ E P. 3 Rostro . sedit illius ulcera, lassibus & oneribus Acha ; pungit de mollia narium. Potest item aliquid caussie divinari, cur inter vulpes & milvios mutua sit fimultas, d avis r ax alterius catulis insidietur , fortasse

vulpes vicissim illius pullis: quae cauti dissidii est i

ter sorices, & ardeolas. Eadem sere ratio est inter scissalon parvam aviculam & vulpem.1Nam aetatoa , ova corvorum stangit. Eadem insestatur a vulpibus. α vicissim illas infestat, catulos earum vellicans. .

ι In aliuJ simius non alia re metum indicat Au in proiectis excrementit: hine vulgare nostratium proverbium:

Ierem5 mare metu te omnMuμω in insequum in me. riculosum ludunt. - α Acanthis: carduelis, avis eanora di vocatis: hine n verb. . Ginthuia vincit carnis.

3 Id Plinius Mytho avi adscribit: Asinus,

inquit. spinetis se scabendi causa atterens . nidos Mytbidinipat. quod illa adeo pavet, ut voce omnino rudentis audita ova ejiciat, pulli ipsi metu cadant. Igitur advolans, ulcera eius romo excavat; Doinde testatur, bacanthida ea , cauta asino inimicam. . . - ό. ios se in ia 2 Quoviam . inquit Plinius, alteri . alteruas catulis insidiatur.

s Don 2 Aristoteles hanc avemineo accipitres resereri

745쪽

vi viderint corvi , vulpibas vellit adversiis communem hostem suppetias serunt. At vix divinave liceat , quam ob caulam inter se oderint 3 olores M aquilae , corvus & 4 clitorio, corniX ω noctua, aquila & trochilus , nisi hoc male habet aquilais,

s quod ille rex avium vocetur. Cur male convenit cum noctua ceteris minoribus avibus, mustelae cum cornice, 6 turturi cum pyrali, ichneumonibus vespis cum phalangiis araneis,anatibus cum gaviis, 7 ha pete cum g triorche accipitre, thoibus cum leonibus Z Praeterea cur sorices formicosam horreant arborem Z Vnde tam irreconciliabile bellum inter scar baeum & aquilam dir nam apolopus ex ipsa animai tium natura confictus est. Vode est quod iuxta solynthum in certo terrae spatio non vivant scat

1 Olbis, O aquila J Fortassis non alia ex caussa mutuum , harum avium odium oritur,quam q*od cygna sibi de aquiala metuunt, ut hostis ab hos sibi cavet. thoris Qui Graecis χλιω,ων' Theodorux vlaeonem, viridi colore, interpretatus est. avis tota viridis, quod ex. voce liquet hyeme videtur, sed teste Aristotele per aesta mvolat, idquomaxime solstitialibus horis : sed tamen di α' culter pennax movet, quum alioqui ingeniosus &δδιυιπι-

-m: habeatur.

3 rex invium vocemr J Trqehilus Graeis mobilitate & cursitando nomen habet, nempe τρίχειν. Aristoteles, cap. Ii. lib. s, aquilam cum trochilo , pugnare scribit, quod trochilus senator re rex ocetur. ε Turturi cum ni ali J De his omnibus lege Plinium. Itb.io. cap. 4, unde haec desumpta sunt. -Hane esse Latinam avsm, Graecorum docent : Lexiea , in quorum etiam commentariis proditum est,. ipsam, quoties veneno icta fuerit,iibi hedera succurrere. 8 olore 1. 3 Trici ea &-, triorchus , avisa n mero testium nomen habet est de Mnere accipulum. Plis

746쪽

73' AMICIT I A.

, u Inserantur ξ Et inter aquatilla quam ob ea tam mugil & lupus i mutuo odio flagrant, sicut comger &muraena, caudas inter se praerodentes 3 Pol pum in tantum horret Iocusta piscis, ut, si eum iuxta viderit eiu emoriatur. Sic quaedam animantia mire junxit arcanus quidam benevolentiae assectus, ve luti 2 pavones columbis. turtures cum psittacis, m rulas cum turdis, cornices cum ardeolis, qui sibi viacissim auxiliantur adversus vulpium genus ; harpan & milvium adversus triorchen accipitris genus,co munem hostem. 3 Balaenis musculus plinis exiguus

Inopstlat viam, nec apparet quam ob rem

illi velit in servire. Nam quod crocodilus nuces porrigit is chalo aviculae, amicitia dici non potest, cum utrumque animal suo ducatur commodo: crocodilus gaudet sibi purgari dentes , & scabendi voluptatem amplectitur: avicula cibum quaerit, vescens piscium iIeliquiis inter dentes haerentibus. Consimili ratione corvi s inequitat dorso sitis. anter anthum N GUL: Hoc quoque Plinius. Sed & oppianus .

erunt. hoc Oppianus Laminae pisciculo cuidanae ascribitinc vocat balaenarum hoc sonat itineris comi xem. nunc uvit e, hoc est, viae ducem , - t. socium : praeterea et mἰν ψIste est. du'orem custodemque: postremo im ' quod eii, propugnatorem, & aures, umina pistem. Quod destituta holi pis oculis capiatur ba-ι a. quod sine lamina nihil videat, nihil audiat, ac multa praeterea mirifica naturae pyra, illic leg* e licet . avis est pulchri coloris Q agnitudine filagin Iae cirea amnes ac patu es degens : Haec aris augitum in. tantum odit ut sanguinem eorum non coire credant. autem alia Mucula : Piin, ibo , c 74

747쪽

AMICITIA. 733

ilium tam pertinax in odium, ut negent sanguinem illorum posse misceri. quemadmodum narrant, alia- avium pennas absumi , si aquilinis misceantur. Accipiter est infestiis columbino generi , sed has de-sendit tinnunculus avicula; cujus conspectum & v

cem mirum in modum horret accipiter. nec hoc latet columbas : r ubicunque tinnunculus reconditus..

est , ab ea sede non migrant , fiducia protectoris.

Quis causam conjiciat, cur aut bene velit generi columbino tinnunculus, aut cui tinnunculum horreat accipiter 3 Atque ut interdum animal culum minumum praesidio est ingenti belluae, ita contra a min .etissimis exitium est maximis. Est pisciculus scorpii gie , magnitudine aranei piscis: issub pinna assigi sese aculeo thynnis interdum magnitudinem delphini superantibus, tanto dolore,utnonnunquam in naves insiliant. idem facit mugilibus. Quid est cur leo , animal cunctis tremendum, α expavescat galligestinacei

I ubicunqu/ tinnuncolus J Hane rem ita columella. lib. , Tradidit: Tam fastidiosa eolumba est , ut sype sedes suas perosia si detur evolandi potestas, relinquat: quod se quenter in his regionibus, ubi liberos habent egressus, accidere solet. Id ne fiat vetus est Democriti praceptum: Genus accipitris tinnunculumvocant rustici , qui fere in a dissetis nidos facit. Eius pulcsinguli fictilibus ollis eon. dantur , stipatisque opercula superponuntur, Ac gypso lita

vasa in angulis columbarii suspenduntur, quae. res avibus . amorem loci sic conciliat, ne unquam deserant. λ Evavasa galli cantum J Hoc Plinius habet, de Mutar elius in commentario de differentia inter odium & invia diam. Divus Ambrosius libro cap. - . Helcaemeron dicit tutique; quod leo vereatur eallum, sed praeciquα alba Lucr/tius quoque poeta, dum causam huius odii investigat, ita canit libro quarto:

748쪽

m AMICITIA.

gallinacei cantum)Io. 3 Ne sim in hoc convivio prcimius asymbolus, reseram quod olim his oculis vidi in aedibus Thomae Mori , clarissimi apud Anglos viri. Alebat domi simium praegrandem : tum foris, quo

revalesceret a vulnere , solutus obambulare sinis

tur. In extremo horti erant inclusi cuniculi, quibus insidiabatur mustela. Id simius procul quietus α otiosus spectabat, donee videret cuniculis nihil esse riculi. Ceterum,posteaquam mustela labefactasset caveam a muro revulsam: jamque periculum esset,ne cuniculi tergo nudati praedae essent hosti , ac currit simius, & conscensa trabe quadam, caveam retraxit in locum pristinum, tanta arte, ut homo non

posset dexteriuia Ex quo perspicuum hoc animai tium genus simiis esse carum. Ipsi cuniculi non imtelligebant suum pericultam ; sed hostem suum per cancellos osculabantur. Simius opitulatus est perbesitanti simplicitati. E P. Omnibus catulis minoribus Adelectantur simit, gaudentque fovere finu & complecti. Sed pius ille limius dignus erat 'aliquo pietatis praemio. I o. Habuit. E p . Quod 3 I o. Repexit illic Mustum panis a pueris, ut opinor, projectum:id arm

Et sunt qui scribunt, quos iure gallinaceoruni perladeis hos a leonibus morsu nonappeti. e. 3 sim a Ombo 1 Asymbolus dieitur, qui nihil ad Wmbolum consert. Τransamin a eoncoenationiblis: namombolum pignus collathium in coenam fgnificat. - actis id Elegans verbum , quod pro conumve et vitiati di demete, POMR se

749쪽

Ium comedit. E P. Verum mihi videturmirabilius, oc genus x sympathias & antipathias,sic enim Grae. ci vocant amicitiae α inimicitiae naturales affectus. . etiam in rebus anima. aut certe sensu carentibus de Prehendi. Omitto iam dicere de fraxino, cujus nec umbram,quamvis in longum porrectam,ferunt ser- Pentes et adeo ut 3 si locum in gyrum circundes ignι .serpens citius in vimmam eat, quam ad arborem s Aiat. Nam huius generis exempla sint innumera. . Erucae cum membranis inclusae , occulto naturae opificio transfigurantur in s. papiliones ., mortuis simillimae videntur , ne ad contactum quidem sese movent, nisi transeunte araneo : hominis prementis . digitum non sentiunt, & sentiunt levissimi anima tis leviter incedentis pedes ; ibi demum vivit. Io Sentit hostem capitalem nondum natum insectan . Isti non omnino dissimile est quod narra de 6 fe

ro . α S pathim se alitipathi uJ Gmeis smificat :eompati: non tamen . quod vulgo accipiunt indoeu, pirmo eri malis alterius , sed socium esse & imitatorem atque Emulum amictionum alicujus. Eum autem affectam .

atque impulsam appellant, hoc est, mutuam: quandam rerum cognationem. & voluntatem. ad verbum . sonat comussionem : αν παθεια veto, e contra repugna

tem affectG,& rerum in:et se, vel potius contra se, di renitam significat quasi tu dicas contrapassionem : eciam Ne est in tet se pugnare de differre multum. sic dicitur in Gi eorum scholis, Hia ' ιαμπι is αἰ σα et εχειν , hoc est, brassicam dc va, tem inter se pugnare. de quo moa plura annotabimus. 3 Si locum circundo in Hoe Plinius se expertum dicit. Eruca hie insectum significat snstans scutices. eis nilo.

s Papiliones, papimus: sed quoque hae vox significat

tentarium.

i. r. ωμὶ Casti, indioc loquea si mere . non tam

750쪽

736 AMICITIA.

ro caesis ; ad quos si ceteri accedant, nitid accidere novi ; sin is qui necavit, continuo profluere sanguis nem, velut ex recenti vulnere: atque hoc indicio sorunt stequenter proditum caedis auctorem. E p. Nec

est vanum quod audisti. Sed ne persequamur Ab

Ias Democriticas, nonne comperimus experimentis,

tantum esse dissensionis inter 3 quercum Scolea ut utraque in alterius scrobe posita emoriaturὶ que cui autem tam male convenire cum juglande , ut in propinquo posita extinguatur , tametu iuglans cumctis sere satis & arboribus noxia est. Rursus, cum

vitis claviculis suis omnia complecti soleat, 6 solam

brassicam

tum percusibi, sed caesos: id est; occisi, notat. Fenum genetale pro omnibus armis ferreis , quibus corpus vulsio

ratur.

Fabul- τε-οeriti η Demoeritus post pythagoram philosophum magiam professiis, mirabiles commentatio. nes reliquit, in quibus de naturae secretioribus fabulosissi nia quavis desiuipta reliquit. Hinc fabulae Demociiii videntur dictae, de naturalibus quidem rebus traditae, sed quae, ob insignem vanitatem & inexperienturm fidem non merentur. Scripsit hic artem quo pacto a tum garritus possit intelligi. Item non exiguum volumen de illis quae apud inferos usu veniunt, ut Athenaeus rescit, prodigiosis, coniectandum est, fabulis refellum. s Atili, cum se .uam J De his Oinnibus sequentibus ro turre ad indices Plinii. 6 Sulam b astram Causam fabulosam fingunt Graeci, quam recenset Aristophanis interpres. Lycurgus fuit L ano scelerius, qui omnes vites falce demetere in animum induxerat: hunc comprehensum Bacchus vitibus alligavit; ut supplicium de illo sumeret; sed ii dum vitibus alligatus lacrymas effunderet, eκ illis: brassica enata est: atque hineaturit . quod etiamnum male conveniat viti de brassica linstis sui reliquus. Hanc autem fabulam rusticorum filios exedere dicit: quia si quis brassicae radice vitem contingat,

iniscaritat, nisio vilem Maureditaruio: unde etiam

SEARCH

MENU NAVIGATION